Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya

    4. සමචිත්‌තවග්‌ගො

    4. Samacittavaggo

    33. ‘‘අසප්‌පුරිසභූමිඤ්‌ච වො, භික්‌ඛවෙ, දෙසෙස්‌සාමි සප්‌පුරිසභූමිඤ්‌ච. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ. භාසිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ භගවතො පච්‌චස්‌සොසුං. භගවා එතදවොච –

    33. ‘‘Asappurisabhūmiñca vo, bhikkhave, desessāmi sappurisabhūmiñca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha. Bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –

    ‘‘කතමා ච, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසභූමි? අසප්‌පුරිසො, භික්‌ඛවෙ, අකතඤ්‌ඤූ හොති අකතවෙදී. අසබ්‌භි හෙතං, භික්‌ඛවෙ, උපඤ්‌ඤාතං යදිදං අකතඤ්‌ඤුතා අකතවෙදිතා. කෙවලා එසා, භික්‌ඛවෙ, අසප්‌පුරිසභූමි යදිදං අකතඤ්‌ඤුතා අකතවෙදිතා. සප්‌පුරිසො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, කතඤ්‌ඤූ හොති කතවෙදී. සබ්‌භි හෙතං, භික්‌ඛවෙ, උපඤ්‌ඤාතං යදිදං කතඤ්‌ඤුතා කතවෙදිතා. කෙවලා එසා, භික්‌ඛවෙ, සප්‌පුරිසභූමි යදිදං කතඤ්‌ඤුතා කතවෙදිතා’’ති.

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, asappurisabhūmi? Asappuriso, bhikkhave, akataññū hoti akatavedī. Asabbhi hetaṃ, bhikkhave, upaññātaṃ yadidaṃ akataññutā akataveditā. Kevalā esā, bhikkhave, asappurisabhūmi yadidaṃ akataññutā akataveditā. Sappuriso ca kho, bhikkhave, kataññū hoti katavedī. Sabbhi hetaṃ, bhikkhave, upaññātaṃ yadidaṃ kataññutā kataveditā. Kevalā esā, bhikkhave, sappurisabhūmi yadidaṃ kataññutā kataveditā’’ti.

    34. ‘‘ද්‌වින්‌නාහං, භික්‌ඛවෙ, න සුප්‌පතිකාරං වදාමි. කතමෙසං ද්‌වින්‌නං? මාතු ච පිතු ච. එකෙන, භික්‌ඛවෙ, අංසෙන මාතරං පරිහරෙය්‍ය , එකෙන අංසෙන පිතරං පරිහරෙය්‍ය වස්‌සසතායුකො වස්‌සසතජීවී සො ච නෙසං උච්‌ඡාදනපරිමද්‌දනන්‌හාපනසම්‌බාහනෙන. තෙ ච තත්‌ථෙව මුත්‌තකරීසං චජෙය්‍යුං. න ත්‌වෙව, භික්‌ඛවෙ, මාතාපිතූනං කතං වා හොති පටිකතං වා. ඉමිස්‌සා ච, භික්‌ඛවෙ, මහාපථවියා පහූතරත්‌තරතනාය 1 මාතාපිතරො ඉස්‌සරාධිපච්‌චෙ රජ්‌ජෙ පතිට්‌ඨාපෙය්‍ය, න ත්‌වෙව, භික්‌ඛවෙ, මාතාපිතූනං කතං වා හොති පටිකතං වා. තං කිස්‌ස හෙතු? බහුකාරා 2, භික්‌ඛවෙ, මාතාපිතරො පුත්‌තානං ආපාදකා පොසකා ඉමස්‌ස ලොකස්‌ස දස්‌සෙතාරො. යො ච ඛො, භික්‌ඛවෙ, මාතාපිතරො අස්‌සද්‌ධෙ සද්‌ධාසම්‌පදාය සමාදපෙති නිවෙසෙති පතිට්‌ඨාපෙති, දුස්‌සීලෙ සීලසම්‌පදාය සමාදපෙති නිවෙසෙති පතිට්‌ඨාපෙති, මච්‌ඡරී චාගසම්‌පදාය සමාදපෙති නිවෙසෙති පතිට්‌ඨාපෙති, දුප්‌පඤ්‌ඤෙ පඤ්‌ඤාසම්‌පදාය සමාදපෙති නිවෙසෙති පතිට්‌ඨාපෙති, එත්‌තාවතා ඛො, භික්‌ඛවෙ, මාතාපිතූනං කතඤ්‌ච හොති පටිකතඤ්‌චා’’ති 3.

    34. ‘‘Dvinnāhaṃ, bhikkhave, na suppatikāraṃ vadāmi. Katamesaṃ dvinnaṃ? Mātu ca pitu ca. Ekena, bhikkhave, aṃsena mātaraṃ parihareyya , ekena aṃsena pitaraṃ parihareyya vassasatāyuko vassasatajīvī so ca nesaṃ ucchādanaparimaddananhāpanasambāhanena. Te ca tattheva muttakarīsaṃ cajeyyuṃ. Na tveva, bhikkhave, mātāpitūnaṃ kataṃ vā hoti paṭikataṃ vā. Imissā ca, bhikkhave, mahāpathaviyā pahūtarattaratanāya 4 mātāpitaro issarādhipacce rajje patiṭṭhāpeyya, na tveva, bhikkhave, mātāpitūnaṃ kataṃ vā hoti paṭikataṃ vā. Taṃ kissa hetu? Bahukārā 5, bhikkhave, mātāpitaro puttānaṃ āpādakā posakā imassa lokassa dassetāro. Yo ca kho, bhikkhave, mātāpitaro assaddhe saddhāsampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, dussīle sīlasampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, maccharī cāgasampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, duppaññe paññāsampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, ettāvatā kho, bhikkhave, mātāpitūnaṃ katañca hoti paṭikatañcā’’ti 6.

    35. අථ ඛො අඤ්‌ඤතරො බ්‍රාහ්‌මණො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවතා සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං…පෙ.… එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො සො බ්‍රාහ්‌මණො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘කිංවාදී භවං ගොතමො කිමක්‌ඛායී’’ති? ‘‘කිරියවාදී චාහං, බ්‍රාහ්‌මණ, අකිරියවාදී චා’’ති. ‘‘යථාකථං පන භවං ගොතමො කිරියවාදී ච අකිරියවාදී චා’’ති?

    35. Atha kho aññataro brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ…pe… ekamantaṃ nisinno kho so brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃvādī bhavaṃ gotamo kimakkhāyī’’ti? ‘‘Kiriyavādī cāhaṃ, brāhmaṇa, akiriyavādī cā’’ti. ‘‘Yathākathaṃ pana bhavaṃ gotamo kiriyavādī ca akiriyavādī cā’’ti?

    ‘‘අකිරියං ඛො අහං, බ්‍රාහ්‌මණ, වදාමි කායදුච්‌චරිතස්‌ස වචීදුච්‌චරිතස්‌ස මනොදුච්‌චරිතස්‌ස, අනෙකවිහිතානං පාපකානං අකුසලානං ධම්‌මානං අකිරියං වදාමි. කිරියඤ්‌ච ඛො අහං, බ්‍රාහ්‌මණ, වදාමි කායසුචරිතස්‌ස වචීසුචරිතස්‌ස මනොසුචරිතස්‌ස, අනෙකවිහිතානං කුසලානං ධම්‌මානං කිරියං වදාමි. එවං ඛො අහං, බ්‍රාහ්‌මණ, කිරියවාදී ච අකිරියවාදී චා’’ති.

    ‘‘Akiriyaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, vadāmi kāyaduccaritassa vacīduccaritassa manoduccaritassa, anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ akiriyaṃ vadāmi. Kiriyañca kho ahaṃ, brāhmaṇa, vadāmi kāyasucaritassa vacīsucaritassa manosucaritassa, anekavihitānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ kiriyaṃ vadāmi. Evaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, kiriyavādī ca akiriyavādī cā’’ti.

    ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භො ගොතම…පෙ.… උපාසකං මං භවං ගොතමො ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති.

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    36. අථ ඛො අනාථපිණ්‌ඩිකො ගහපති යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි ; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො අනාථපිණ්‌ඩිකො ගහපති භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘කති නු ඛො, භන්‌තෙ, ලොකෙ දක්‌ඛිණෙය්‍යා, කත්‌ථ ච දානං දාතබ්‌බ’’න්‌ති? ‘‘ද්‌වෙ ඛො, ගහපති, ලොකෙ දක්‌ඛිණෙය්‍යා – සෙඛො ච අසෙඛො ච. ඉමෙ ඛො, ගහපති, ද්‌වෙ ලොකෙ දක්‌ඛිණෙය්‍යා, එත්‌ථ ච දානං දාතබ්‌බ’’න්‌ති.

    36. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho anāthapiṇḍiko gahapati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kati nu kho, bhante, loke dakkhiṇeyyā, kattha ca dānaṃ dātabba’’nti? ‘‘Dve kho, gahapati, loke dakkhiṇeyyā – sekho ca asekho ca. Ime kho, gahapati, dve loke dakkhiṇeyyā, ettha ca dānaṃ dātabba’’nti.

    ඉදමවොච භගවා. ඉදං වත්‌වාන 7 සුගතො අථාපරං එතදවොච සත්‌ථා –

    Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna 8 sugato athāparaṃ etadavoca satthā –

    ‘‘සෙඛො අසෙඛො ච ඉමස්‌මිං ලොකෙ,

    ‘‘Sekho asekho ca imasmiṃ loke,

    ආහුනෙය්‍යා යජමානානං හොන්‌ති;

    Āhuneyyā yajamānānaṃ honti;

    තෙ උජ්‌ජුභූතා 9 කායෙන, වාචාය උද චෙතසා;

    Te ujjubhūtā 10 kāyena, vācāya uda cetasā;

    ඛෙත්‌තං තං යජමානානං, එත්‌ථ දින්‌නං මහප්‌ඵල’’න්‌ති.

    Khettaṃ taṃ yajamānānaṃ, ettha dinnaṃ mahapphala’’nti.

    37. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො සාවත්‌ථියං විහරති පුබ්‌බාරාමෙ මිගාරමාතුපාසාදෙ. තත්‍ර ඛො ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘ආවුසො භික්‌ඛවෙ’’ති. ‘‘ආවුසො’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආයස්‌මතො සාරිපුත්‌තස්‌ස පච්‌චස්‌සොසුං. ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො එතදවොච – ‘‘අජ්‌ඣත්‌තසංයොජනඤ්‌ච, ආවුසො, පුග්‌ගලං දෙසෙස්‌සාමි බහිද්‌ධාසංයොජනඤ්‌ච. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවමාවුසො’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආයස්‌මතො සාරිපුත්‌තස්‌ස පච්‌චස්‌සොසුං. ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො එතදවොච –

    37. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā sāriputto sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘ajjhattasaṃyojanañca, āvuso, puggalaṃ desessāmi bahiddhāsaṃyojanañca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –

    ‘‘කතමො චාවුසො, අජ්‌ඣත්‌තසංයොජනො පුග්‌ගලො? ඉධාවුසො, භික්‌ඛු සීලවා හොති, පාතිමොක්‌ඛසංවරසංවුතො විහරති ආචාරගොචරසම්‌පන්‌නො , අණුමත්‌තෙසු වජ්‌ජෙසු භයදස්‌සාවී, සමාදාය සික්‌ඛති සික්‌ඛාපදෙසු. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අඤ්‌ඤතරං දෙවනිකායං උපපජ්‌ජති. සො තතො චුතො ආගාමී හොති, ආගන්‌තා ඉත්‌ථත්‌තං. අයං වුච්‌චති, ආවුසො, අජ්‌ඣත්‌තසංයොජනො පුග්‌ගලො ආගාමී හොති, ආගන්‌තා ඉත්‌ථත්‌තං.

    ‘‘Katamo cāvuso, ajjhattasaṃyojano puggalo? Idhāvuso, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno , aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto āgāmī hoti, āgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccati, āvuso, ajjhattasaṃyojano puggalo āgāmī hoti, āgantā itthattaṃ.

    ‘‘කතමො චාවුසො, බහිද්‌ධාසංයොජනො පුග්‌ගලො? ඉධාවුසො, භික්‌ඛු සීලවා හොති, පාතිමොක්‌ඛසංවරසංවුතො විහරති ආචාරගොචරසම්‌පන්‌නො, අණුමත්‌තෙසු වජ්‌ජෙසු භයදස්‌සාවී, සමාදාය සික්‌ඛති සික්‌ඛාපදෙසු. සො අඤ්‌ඤතරං සන්‌තං චෙතොවිමුත්‌තිං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අඤ්‌ඤතරං දෙවනිකායං උපපජ්‌ජති. සො තතො චුතො අනාගාමී හොති, අනාගන්‌තා ඉත්‌ථත්‌තං. අයං වුච්‌චතාවුසො, බහිද්‌ධාසංයොජනො පුග්‌ගලො අනාගාමී හොති, අනාගන්‌තා ඉත්‌ථත්‌තං.

    ‘‘Katamo cāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo? Idhāvuso, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno, aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccatāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ.

    ‘‘පුන චපරං, ආවුසො, භික්‌ඛු සීලවා හොති…පෙ.… සමාදාය සික්‌ඛති සික්‌ඛාපදෙසු. සො කාමානංයෙව නිබ්‌බිදාය විරාගාය නිරොධාය පටිපන්‌නො හොති. සො භවානංයෙව නිබ්‌බිදාය විරාගාය නිරොධාය පටිපන්‌නො හොති. සො තණ්‌හාක්‌ඛයාය පටිපන්‌නො හොති. සො ලොභක්‌ඛයාය පටිපන්‌නො හොති. සො කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අඤ්‌ඤතරං දෙවනිකායං උපපජ්‌ජති. සො තතො චුතො අනාගාමී හොති, අනාගන්‌තා ඉත්‌ථත්‌තං. අයං වුච්‌චතාවුසො, බහිද්‌ධාසංයොජනො පුග්‌ගලො අනාගාමී හොති, අනාගන්‌තා ඉත්‌ථත්‌ත’’න්‌ති.

    ‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sīlavā hoti…pe… samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So kāmānaṃyeva nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. So bhavānaṃyeva nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. So taṇhākkhayāya paṭipanno hoti. So lobhakkhayāya paṭipanno hoti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccatāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo anāgāmī hoti, anāgantā itthatta’’nti.

    අථ ඛො සම්‌බහුලා සමචිත්‌තා දෙවතා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං අට්‌ඨංසු. එකමන්‌තං ඨිතා ඛො තා දෙවතා භගවන්‌තං එතදවොචුං – ‘‘එසො, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො පුබ්‌බාරාමෙ මිගාරමාතුපාසාදෙ භික්‌ඛූනං අජ්‌ඣත්‌තසංයොජනඤ්‌ච පුග්‌ගලං දෙසෙති බහිද්‌ධාසංයොජනඤ්‌ච. හට්‌ඨා, භන්‌තෙ, පරිසා. සාධු, භන්‌තෙ, භගවා යෙනායස්‌මා සාරිපුත්‌තො තෙනුපසඞ්‌කමතු අනුකම්‌පං උපාදායා’’ති. අධිවාසෙසි භගවා තුණ්‌හීභාවෙන. අථ ඛො භගවා – සෙය්‍යථාපි නාම බලවා පුරිසො සමිඤ්‌ජිතං 11 වා බාහං පසාරෙය්‍ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්‌ජෙය්‍ය , එවමෙවං – ජෙතවනෙ අන්‌තරහිතො පුබ්‌බාරාමෙ මිගාරමාතුපාසාදෙ ආයස්‌මතො සාරිපුත්‌තස්‌ස සම්‌මුඛෙ පාතුරහොසි. නිසීදි භගවා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ. ආයස්‌මාපි ඛො සාරිපුත්‌තො භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නං ඛො ආයස්‌මන්‌තං සාරිපුත්‌තං භගවා එතදවොච –

    Atha kho sambahulā samacittā devatā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho tā devatā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘eso, bhante, āyasmā sāriputto pubbārāme migāramātupāsāde bhikkhūnaṃ ajjhattasaṃyojanañca puggalaṃ deseti bahiddhāsaṃyojanañca. Haṭṭhā, bhante, parisā. Sādhu, bhante, bhagavā yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho bhagavā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ 12 vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya , evamevaṃ – jetavane antarahito pubbārāme migāramātupāsāde āyasmato sāriputtassa sammukhe pāturahosi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Āyasmāpi kho sāriputto bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhagavā etadavoca –

    ‘‘ඉධ, සාරිපුත්‌ත, සම්‌බහුලා සමචිත්‌තා දෙවතා යෙනාහං තෙනුපසඞ්‌කමිංසු; උපසඞ්‌කමිත්‌වා මං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං අට්‌ඨංසු. එකමන්‌තං ඨිතා ඛො, සාරිපුත්‌ත, තා දෙවතා මං එතදවොචුං – ‘එසො, භන්‌තෙ, ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො පුබ්‌බාරාමෙ මිගාරමාතුපාසාදෙ භික්‌ඛූනං අජ්‌ඣත්‌තසංයොජනඤ්‌ච පුග්‌ගලං දෙසෙති බහිද්‌ධාසංයොජනඤ්‌ච. හට්‌ඨා, භන්‌තෙ, පරිසා. සාධු, භන්‌තෙ, භගවා යෙන ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තො තෙනුපසඞ්‌කමතු අනුකම්‌පං උපාදායා’ති. තා ඛො පන, සාරිපුත්‌ත, දෙවතා දසපි හුත්‌වා වීසම්‌පි හුත්‌වා තිංසම්‌පි හුත්‌වා චත්‌තාලීසම්‌පි හුත්‌වා පඤ්‌ඤාසම්‌පි හුත්‌වා සට්‌ඨිපි හුත්‌වා ආරග්‌ගකොටිනිතුදනමත්‌තෙපි තිට්‌ඨන්‌ති, න ච අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං බ්‍යාබාධෙන්‌ති 13. සියා ඛො පන 14, සාරිපුත්‌ත, එවමස්‌ස – ‘තත්‌ථ නූන තාසං දෙවතානං තථා චිත්‌තං භාවිතං යෙන තා දෙවතා දසපි හුත්‌වා වීසම්‌පි හුත්‌වා තිංසම්‌පි හුත්‌වා චත්‌තාලීසම්‌පි හුත්‌වා පඤ්‌ඤාසම්‌පි හුත්‌වා සට්‌ඨිපි හුත්‌වා ආරග්‌ගකොටිනිතුදනමත්‌තෙපි තිට්‌ඨන්‌ති න ච අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං බ්‍යාබාධෙන්‌තී’ති. න ඛො පනෙතං, සාරිපුත්‌ත, එවං දට්‌ඨබ්‌බං. ඉධෙව ඛො, සාරිපුත්‌ත, තාසං දෙවතානං තථා චිත්‌තං භාවිතං, යෙන තා දෙවතා දසපි හුත්‌වා…පෙ.… න ච අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං බ්‍යාබාධෙන්‌ති. තස්‌මාතිහ, සාරිපුත්‌ත, එවං සික්‌ඛිතබ්‌බං – ‘සන්‌තින්‌ද්‍රියා භවිස්‌සාම සන්‌තමානසා’ති. එවඤ්‌හි වො, සාරිපුත්‌ත, සික්‌ඛිතබ්‌බං. ‘සන්‌තින්‌ද්‍රියානඤ්‌හි වො, සාරිපුත්‌ත, සන්‌තමානසානං සන්‌තංයෙව කායකම්‌මං භවිස්‌සති සන්‌තං වචීකම්‌මං සන්‌තං මනොකම්‌මං. සන්‌තංයෙව උපහාරං උපහරිස්‌සාම සබ්‍රහ්‌මචාරීසූ’ති. ‘එවඤ්‌හි වො, සාරිපුත්‌ත, සික්‌ඛිතබ්‌බං. අනස්‌සුං ඛො, සාරිපුත්‌ත, අඤ්‌ඤතිත්‌ථියා පරිබ්‌බාජකා යෙ ඉමං ධම්‌මපරියායං නාස්‌සොසු’’’න්‌ති.

    ‘‘Idha, sāriputta, sambahulā samacittā devatā yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho, sāriputta, tā devatā maṃ etadavocuṃ – ‘eso, bhante, āyasmā sāriputto pubbārāme migāramātupāsāde bhikkhūnaṃ ajjhattasaṃyojanañca puggalaṃ deseti bahiddhāsaṃyojanañca. Haṭṭhā, bhante, parisā. Sādhu, bhante, bhagavā yena āyasmā sāriputto tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’ti. Tā kho pana, sāriputta, devatā dasapi hutvā vīsampi hutvā tiṃsampi hutvā cattālīsampi hutvā paññāsampi hutvā saṭṭhipi hutvā āraggakoṭinitudanamattepi tiṭṭhanti, na ca aññamaññaṃ byābādhenti 15. Siyā kho pana 16, sāriputta, evamassa – ‘tattha nūna tāsaṃ devatānaṃ tathā cittaṃ bhāvitaṃ yena tā devatā dasapi hutvā vīsampi hutvā tiṃsampi hutvā cattālīsampi hutvā paññāsampi hutvā saṭṭhipi hutvā āraggakoṭinitudanamattepi tiṭṭhanti na ca aññamaññaṃ byābādhentī’ti. Na kho panetaṃ, sāriputta, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Idheva kho, sāriputta, tāsaṃ devatānaṃ tathā cittaṃ bhāvitaṃ, yena tā devatā dasapi hutvā…pe… na ca aññamaññaṃ byābādhenti. Tasmātiha, sāriputta, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘santindriyā bhavissāma santamānasā’ti. Evañhi vo, sāriputta, sikkhitabbaṃ. ‘Santindriyānañhi vo, sāriputta, santamānasānaṃ santaṃyeva kāyakammaṃ bhavissati santaṃ vacīkammaṃ santaṃ manokammaṃ. Santaṃyeva upahāraṃ upaharissāma sabrahmacārīsū’ti. ‘Evañhi vo, sāriputta, sikkhitabbaṃ. Anassuṃ kho, sāriputta, aññatitthiyā paribbājakā ye imaṃ dhammapariyāyaṃ nāssosu’’’nti.

    38. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං ආයස්‌මා මහාකච්‌චානො වරණායං විහරති භද්‌දසාරිතීරෙ 17. අථ ඛො ආරාමදණ්‌ඩො බ්‍රාහ්‌මණො යෙනායස්‌මා මහාකච්‌චානො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මතා මහාකච්‌චානෙන සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආරාමදණ්‌ඩො බ්‍රාහ්‌මණො ආයස්‌මන්‌තං මහාකච්‌චානං එතදවොච – ‘‘කො නු ඛො, භො කච්‌චාන, හෙතු කො පච්‌චයො යෙන ඛත්‌තියාපි ඛත්‌තියෙහි විවදන්‌ති, බ්‍රාහ්‌මණාපි බ්‍රාහ්‌මණෙහි විවදන්‌ති, ගහපතිකාපි ගහපතිකෙහි විවදන්‌තී’’ති? ‘‘කාමරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධ 18 පලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානහෙතු ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, ඛත්‌තියාපි ඛත්‌තියෙහි විවදන්‌ති, බ්‍රාහ්‌මණාපි බ්‍රාහ්‌මණෙහි විවදන්‌ති, ගහපතිකාපි ගහපතිකෙහි විවදන්‌තී’’ති.

    38. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā mahākaccāno varaṇāyaṃ viharati bhaddasāritīre 19. Atha kho ārāmadaṇḍo brāhmaṇo yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākaccānena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho ārāmadaṇḍo brāhmaṇo āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho kaccāna, hetu ko paccayo yena khattiyāpi khattiyehi vivadanti, brāhmaṇāpi brāhmaṇehi vivadanti, gahapatikāpi gahapatikehi vivadantī’’ti? ‘‘Kāmarāgābhinivesavinibandha 20 paligedhapariyuṭṭhānajjhosānahetu kho, brāhmaṇa, khattiyāpi khattiyehi vivadanti, brāhmaṇāpi brāhmaṇehi vivadanti, gahapatikāpi gahapatikehi vivadantī’’ti.

    ‘‘කො පන, භො කච්‌චාන, හෙතු කො පච්‌චයො යෙන සමණාපි සමණෙහි විවදන්‌තී’’ති? ‘‘දිට්‌ඨිරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානහෙතු ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, සමණාපි සමණෙහි විවදන්‌තී’’ති.

    ‘‘Ko pana, bho kaccāna, hetu ko paccayo yena samaṇāpi samaṇehi vivadantī’’ti? ‘‘Diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānahetu kho, brāhmaṇa, samaṇāpi samaṇehi vivadantī’’ti.

    ‘‘අත්‌ථි පන, භො කච්‌චාන, කොචි ලොකස්‌මිං යො ඉමඤ්‌චෙව කාමරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානං සමතික්‌කන්‌තො, ඉමඤ්‌ච දිට්‌ඨිරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානං සමතික්‌කන්‌තො’’ති? ‘‘අත්‌ථි, බ්‍රාහ්‌මණ, ලොකස්‌මිං යො ඉමඤ්‌චෙව කාමරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානං සමතික්‌කන්‌තො, ඉමඤ්‌ච දිට්‌ඨිරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානං සමතික්‌කන්‌තො’’ති.

    ‘‘Atthi pana, bho kaccāna, koci lokasmiṃ yo imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti? ‘‘Atthi, brāhmaṇa, lokasmiṃ yo imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ‘‘කො පන සො, භො කච්‌චාන, ලොකස්‌මිං යො ඉමඤ්‌චෙව කාගරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානං සමතික්‌කන්‌තො, ඉමඤ්‌ච දිට්‌ඨිරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානං සමතික්‌කන්‌තො’’ති? ‘‘අත්‌ථි, බ්‍රාහ්‌මණ, පුරත්‌ථිමෙසු ජනපදෙසු සාවත්‌ථී නාම නගරං. තත්‌ථ සො භගවා එතරහි විහරති අරහං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධො. සො හි, බ්‍රාහ්‌මණ, භගවා ඉමඤ්‌චෙව කාමරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානං සමතික්‌කන්‌තො , ඉමඤ්‌ච දිට්‌ඨිරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානං සමතික්‌කන්‌තො’’ති.

    ‘‘Ko pana so, bho kaccāna, lokasmiṃ yo imañceva kāgarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti? ‘‘Atthi, brāhmaṇa, puratthimesu janapadesu sāvatthī nāma nagaraṃ. Tattha so bhagavā etarahi viharati arahaṃ sammāsambuddho. So hi, brāhmaṇa, bhagavā imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto , imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    එවං වුත්‌තෙ ආරාමදණ්‌ඩො බ්‍රාහ්‌මණො උට්‌ඨායාසනා එකංසං උත්‌තරාසඞ්‌ගං කරිත්‌වා දක්‌ඛිණං ජාණුමණ්‌ඩලං පථවියං නිහන්‌ත්‌වා යෙන භගවා තෙනඤ්‌ජලිං පණාමෙත්‌වා තික්‌ඛත්‌තුං උදානං උදානෙසි –

    Evaṃ vutte ārāmadaṇḍo brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā dakkhiṇaṃ jāṇumaṇḍalaṃ pathaviyaṃ nihantvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā tikkhattuṃ udānaṃ udānesi –

    ‘‘නමො තස්‌ස භගවතො අරහතො සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධස්‌ස, නමො තස්‌ස භගවතො අරහතො සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධස්‌ස, නමො තස්‌ස භගවතො අරහතො සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධස්‌ස. යො හි සො භගවා ඉමඤ්‌චෙව කාමරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානං සමතික්‌කන්‌තො, ඉමඤ්‌ච දිට්‌ඨිරාගාභිනිවෙසවිනිබන්‌ධපලිගෙධපරියුට්‌ඨානජ්‌ඣොසානං සමතික්‌කන්‌තො’’ති.

    ‘‘Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa. Yo hi so bhagavā imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භො කච්‌චාන, අභික්‌කන්‌තං, භො කච්‌චාන! සෙය්‍යථාපි, භො කච්‌චාන, නික්‌කුජ්‌ජිතං වා උක්‌කුජ්‌ජෙය්‍ය, පටිච්‌ඡන්‌නං වා විවරෙය්‍ය, මූළ්‌හස්‌ස වා මග්‌ගං ආචික්‌ඛෙය්‍ය, අන්‌ධකාරෙ වා තෙලපජ්‌ජොතං ධාරෙය්‍ය – ‘චක්‌ඛුමන්‌තො රූපානි දක්‌ඛන්‌තී’ති, එවමෙවං භොතා කච්‌චානෙන අනෙකපරියායෙන ධම්‌මො පකාසිතො. එසාහං, භො කච්‌චාන, තං භවන්‌තං ගොතමං සරණං ගච්‌ඡාමි ධම්‌මඤ්‌ච භික්‌ඛුසඞ්‌ඝඤ්‌ච. උපාසකං මං භවං කච්‌චානො ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති.

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho kaccāna, abhikkantaṃ, bho kaccāna! Seyyathāpi, bho kaccāna, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti, evamevaṃ bhotā kaccānena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bho kaccāna, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ kaccāno dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    39. එකං සමයං ආයස්‌මා මහාකච්‌චානො මධුරායං විහරති ගුන්‌දාවනෙ. අථ ඛො කන්‌දරායනො 21 බ්‍රාහ්‌මණො යෙනායස්‌මා මහාකච්‌චානො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මතා මහාකච්‌චානෙන සද්‌ධිං…පෙ.… එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො කන්‌දරායනො බ්‍රාහ්‌මණො ආයස්‌මන්‌තං මහාකච්‌චානං එතදවොච – ‘‘සුතං මෙතං, භො කච්‌චාන, ‘න සමණො කච්‌චානො බ්‍රාහ්‌මණෙ ජිණ්‌ණෙ වුද්‌ධෙ මහල්‌ලකෙ අද්‌ධගතෙ වයොඅනුප්‌පත්‌තෙ අභිවාදෙති වා පච්‌චුට්‌ඨෙති වා ආසනෙන වා නිමන්‌තෙතී’ති. තයිදං, භො කච්‌චාන, තථෙව? න හි භවං කච්‌චානො බ්‍රාහ්‌මණෙ ජිණ්‌ණෙ වුද්‌ධෙ මහල්‌ලකෙ අද්‌ධගතෙ වයොඅනුප්‌පත්‌තෙ අභිවාදෙති වා පච්‌චුට්‌ඨෙති වා ආසනෙන වා නිමන්‌තෙති. තයිදං, භො කච්‌චාන, න සම්‌පන්‌නමෙවා’’ති.

    39. Ekaṃ samayaṃ āyasmā mahākaccāno madhurāyaṃ viharati gundāvane. Atha kho kandarāyano 22 brāhmaṇo yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākaccānena saddhiṃ…pe… ekamantaṃ nisinno kho kandarāyano brāhmaṇo āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho kaccāna, ‘na samaṇo kaccāno brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimantetī’ti. Tayidaṃ, bho kaccāna, tatheva? Na hi bhavaṃ kaccāno brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimanteti. Tayidaṃ, bho kaccāna, na sampannamevā’’ti.

    ‘‘අත්‌ථි, බ්‍රාහ්‌මණ, තෙන භගවතා ජානතා පස්‌සතා අරහතා සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධෙන වුද්‌ධභූමි ච අක්‌ඛාතා දහරභූමි ච. වුද්‌ධො චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ, හොති ආසීතිකො වා නාවුතිකො වා වස්‌සසතිකො වා ජාතියා, සො ච කාමෙ පරිභුඤ්‌ජති කාමමජ්‌ඣාවසති කාමපරිළාහෙන පරිඩය්‌හති කාමවිතක්‌කෙහි ඛජ්‌ජති කාමපරියෙසනාය උස්‌සුකො. අථ ඛො සො බාලො න ථෙරොත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡති. දහරො චෙපි, බ්‍රාහ්‌මණ, හොති යුවා සුසුකාළකෙසො භද්‍රෙන යොබ්‌බනෙන සමන්‌නාගතො පඨමෙන වයසා . සො ච න කාමෙ පරිභුඤ්‌ජති න කාමමජ්‌ඣාවසති, න කාමපරිළාහෙන පරිඩය්‌හති, න කාමවිතක්‌කෙහි ඛජ්‌ජති, න කාමපරියෙසනාය උස්‌සුකො. අථ ඛො සො පණ්‌ඩිතො ථෙරොත්‌වෙව සඞ්‌ඛ්‍යං ගච්‌ඡතී’’ති.

    ‘‘Atthi, brāhmaṇa, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena vuddhabhūmi ca akkhātā daharabhūmi ca. Vuddho cepi, brāhmaṇa, hoti āsītiko vā nāvutiko vā vassasatiko vā jātiyā, so ca kāme paribhuñjati kāmamajjhāvasati kāmapariḷāhena pariḍayhati kāmavitakkehi khajjati kāmapariyesanāya ussuko. Atha kho so bālo na therotveva saṅkhyaṃ gacchati. Daharo cepi, brāhmaṇa, hoti yuvā susukāḷakeso bhadrena yobbanena samannāgato paṭhamena vayasā . So ca na kāme paribhuñjati na kāmamajjhāvasati, na kāmapariḷāhena pariḍayhati, na kāmavitakkehi khajjati, na kāmapariyesanāya ussuko. Atha kho so paṇḍito therotveva saṅkhyaṃ gacchatī’’ti.

    එවං වුත්‌තෙ කන්‌දරායනො බ්‍රාහ්‌මණො උට්‌ඨායාසනා එකංසං උත්‌තරාසඞ්‌ගං කරිත්‌වා දහරානං සතං 23 භික්‌ඛූනං පාදෙ සිරසා වන්‌දති – ‘‘වුද්‌ධා භවන්‌තො, වුද්‌ධභූමියං ඨිතා. දහරා මයං, දහරභූමියං ඨිතා’’ති.

    Evaṃ vutte kandarāyano brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā daharānaṃ sataṃ 24 bhikkhūnaṃ pāde sirasā vandati – ‘‘vuddhā bhavanto, vuddhabhūmiyaṃ ṭhitā. Daharā mayaṃ, daharabhūmiyaṃ ṭhitā’’ti.

    ‘‘අභික්‌කන්‌තං, භො කච්‌චාන…පෙ.… උපාසකං මං භවං කච්‌චානො ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති.

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho kaccāna…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ kaccāno dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    40. ‘‘යස්‌මිං, භික්‌ඛවෙ, සමයෙ චොරා බලවන්‌තො හොන්‌ති, රාජානො තස්‌මිං සමයෙ දුබ්‌බලා හොන්‌ති. තස්‌මිං, භික්‌ඛවෙ, සමයෙ රඤ්‌ඤො න ඵාසු හොති අතියාතුං වා නිය්‍යාතුං වා පච්‌චන්‌තිමෙ වා ජනපදෙ අනුසඤ්‌ඤාතුං. බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකානම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ න ඵාසු හොති අතියාතුං වා නිය්‍යාතුං වා බාහිරානි වා කම්‌මන්‌තානි පටිවෙක්‌ඛිතුං. එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌මිං සමයෙ පාපභික්‌ඛූ බලවන්‌තො හොන්‌ති, පෙසලා භික්‌ඛූ තස්‌මිං සමයෙ දුබ්‌බලා හොන්‌ති. තස්‌මිං, භික්‌ඛවෙ, සමයෙ පෙසලා භික්‌ඛූ තුණ්‌හීභූතා තුණ්‌හීභූතාව සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ සඞ්‌කසායන්‌ති 25 පච්‌චන්‌තිමෙ වා ජනපදෙ අච්‌ඡන්‌ති 26. තයිදං, භික්‌ඛවෙ, හොති බහුජනාහිතාය බහුජනාසුඛාය, බහුනො ජනස්‌ස අනත්‌ථාය අහිතාය දුක්‌ඛාය දෙවමනුස්‌සානං.

    40. ‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye corā balavanto honti, rājāno tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye rañño na phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā paccantime vā janapade anusaññātuṃ. Brāhmaṇagahapatikānampi tasmiṃ samaye na phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā bāhirāni vā kammantāni paṭivekkhituṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye pāpabhikkhū balavanto honti, pesalā bhikkhū tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye pesalā bhikkhū tuṇhībhūtā tuṇhībhūtāva saṅghamajjhe saṅkasāyanti 27 paccantime vā janapade acchanti 28. Tayidaṃ, bhikkhave, hoti bahujanāhitāya bahujanāsukhāya, bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.

    ‘‘යස්‌මිං , භික්‌ඛවෙ, සමයෙ රාජානො බලවන්‌තො හොන්‌ති, චොරා තස්‌මිං සමයෙ දුබ්‌බලා හොන්‌ති. තස්‌මිං, භික්‌ඛවෙ, සමයෙ රඤ්‌ඤො ඵාසු හොති අතියාතුං වා නිය්‍යාතුං වා පච්‌චන්‌තිමෙ වා ජනපදෙ අනුසඤ්‌ඤාතුං. බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකානම්‌පි තස්‌මිං සමයෙ ඵාසු හොති අතියාතුං වා නිය්‍යාතුං වා බාහිරානි වා කම්‌මන්‌තානි පටිවෙක්‌ඛිතුං. එවමෙවං ඛො, භික්‌ඛවෙ, යස්‌මිං සමයෙ පෙසලා භික්‌ඛූ බලවන්‌තො හොන්‌ති, පාපභික්‌ඛූ තස්‌මිං සමයෙ දුබ්‌බලා හොන්‌ති. තස්‌මිං, භික්‌ඛවෙ, සමයෙ පාපභික්‌ඛූ තුණ්‌හීභූතා තුණ්‌හීභූතාව සඞ්‌ඝමජ්‌ඣෙ සඞ්‌කසායන්‌ති, යෙන වා පන තෙන පක්‌කමන්‌ති 29. තයිදං, භික්‌ඛවෙ, හොති බහුජනහිතාය බහුජනසුඛාය, බහුනො ජනස්‌ස අත්‌ථාය හිතාය සුඛාය දෙවමනුස්‌සාන’’න්‌ති.

    ‘‘Yasmiṃ , bhikkhave, samaye rājāno balavanto honti, corā tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye rañño phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā paccantime vā janapade anusaññātuṃ. Brāhmaṇagahapatikānampi tasmiṃ samaye phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā bāhirāni vā kammantāni paṭivekkhituṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye pesalā bhikkhū balavanto honti, pāpabhikkhū tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye pāpabhikkhū tuṇhībhūtā tuṇhībhūtāva saṅghamajjhe saṅkasāyanti, yena vā pana tena pakkamanti 30. Tayidaṃ, bhikkhave, hoti bahujanahitāya bahujanasukhāya, bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya devamanussāna’’nti.

    41. ‘‘ද්‌වින්‌නාහං , භික්‌ඛවෙ, මිච්‌ඡාපටිපත්‌තිං න වණ්‌ණෙමි, ගිහිස්‌ස වා පබ්‌බජිතස්‌ස වා. ගිහී වා, භික්‌ඛවෙ, පබ්‌බජිතො වා මිච්‌ඡාපටිපන්‌නො මිච්‌ඡාපටිපත්‌තාධිකරණහෙතු න ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසලං.

    41. ‘‘Dvinnāhaṃ , bhikkhave, micchāpaṭipattiṃ na vaṇṇemi, gihissa vā pabbajitassa vā. Gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā micchāpaṭipanno micchāpaṭipattādhikaraṇahetu na ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.

    ‘‘ද්‌වින්‌නාහං, භික්‌ඛවෙ, සම්‌මාපටිපත්‌තිං වණ්‌ණෙමි, ගිහිස්‌ස වා පබ්‌බජිතස්‌ස වා. ගිහී වා, භික්‌ඛවෙ, පබ්‌බජිතො වා සම්‌මාපටිපන්‌නො සම්‌මාපටිපත්‌තාධිකරණහෙතු ආරාධකො හොති ඤායං ධම්‌මං කුසල’’න්‌ති.

    ‘‘Dvinnāhaṃ, bhikkhave, sammāpaṭipattiṃ vaṇṇemi, gihissa vā pabbajitassa vā. Gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā sammāpaṭipanno sammāpaṭipattādhikaraṇahetu ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti.

    42. ‘‘යෙ තෙ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛූ දුග්‌ගහිතෙහි සුත්‌තන්‌තෙහි බ්‍යඤ්‌ජනප්‌පතිරූපකෙහි අත්‌ථඤ්‌ච ධම්‌මඤ්‌ච පටිවාහන්‌ති තෙ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛූ බහුජනාහිතාය පටිපන්‌නා බහුජනාසුඛාය, බහුනො ජනස්‌ස අනත්‌ථාය අහිතාය දුක්‌ඛාය දෙවමනුස්‌සානං. බහුඤ්‌ච තෙ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛූ අපුඤ්‌ඤං පසවන්‌ති, තෙ චිමං සද්‌ධම්‌මං අන්‌තරධාපෙන්‌ති.

    42. ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū duggahitehi suttantehi byañjanappatirūpakehi atthañca dhammañca paṭivāhanti te, bhikkhave, bhikkhū bahujanāhitāya paṭipannā bahujanāsukhāya, bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ antaradhāpenti.

    ‘‘යෙ තෙ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛූ සුග්‌ගහිතෙහි සුත්‌තන්‌තෙහි බ්‍යඤ්‌ජනප්‌පතිරූපකෙහි අත්‌ථඤ්‌ච ධම්‌මඤ්‌ච අනුලොමෙන්‌ති තෙ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛූ බහුජනහිතාය පටිපන්‌නා බහුජනසුඛාය, බහුනො ජනස්‌ස අත්‌ථාය හිතාය සුඛාය දෙවමනුස්‌සානං. බහුඤ්‌ච තෙ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛූ පුඤ්‌ඤං පසවන්‌ති, තෙ චිමං සද්‌ධම්‌මං ඨපෙන්‌තී’’ති.

    ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū suggahitehi suttantehi byañjanappatirūpakehi atthañca dhammañca anulomenti te, bhikkhave, bhikkhū bahujanahitāya paṭipannā bahujanasukhāya, bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ. Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū puññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ ṭhapentī’’ti.

    සමචිත්‌තවග්‌ගො චතුත්‌ථො.

    Samacittavaggo catuttho.







    Footnotes:
    1. පහූතසත්‌තරතනාය (සී. ස්‍යා. කං. පී.) තිකනිපාතෙ මහාවග්‌ගෙ දසමසුත්‌තටීකායං දස්‌සිතපාළියා සමෙති
    2. බහූපකාරා (ක.)
    3. පටිකතඤ්‌ච අතිකතඤ්‌චාති (සී. පී.)
    4. pahūtasattaratanāya (sī. syā. kaṃ. pī.) tikanipāte mahāvagge dasamasuttaṭīkāyaṃ dassitapāḷiyā sameti
    5. bahūpakārā (ka.)
    6. paṭikatañca atikatañcāti (sī. pī.)
    7. වත්‌වා (සී. පී.) එවමීදිසෙසු ඨානෙසු
    8. vatvā (sī. pī.) evamīdisesu ṭhānesu
    9. උජුභූතා (ස්‍යා. කං. ක.)
    10. ujubhūtā (syā. kaṃ. ka.)
    11. සම්‌මිඤ්‌ජිතං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    12. sammiñjitaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    13. බ්‍යාබාධෙන්‌තීති (සබ්‌බත්‌ථ)
    14. පන තෙ (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    15. byābādhentīti (sabbattha)
    16. pana te (sī. syā. kaṃ. pī.)
    17. කද්‌දමදහතීරෙ (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    18. කාමරාගවිනිවෙසවිනිබද්‌ධ (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    19. kaddamadahatīre (sī. syā. kaṃ. pī.)
    20. kāmarāgavinivesavinibaddha (sī. syā. kaṃ. pī.)
    21. කණ්‌ඩරායනො (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    22. kaṇḍarāyano (sī. syā. kaṃ. pī.)
    23. සුදං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    24. sudaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    25. සඞ්‌කම්‌ම ඣායන්‌ති (ක.), සඤ්‌චායන්‌ති (සී. අට්‌ඨ.)
    26. භජන්‌ති (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    27. saṅkamma jhāyanti (ka.), sañcāyanti (sī. aṭṭha.)
    28. bhajanti (sī. syā. kaṃ. pī.)
    29. පපතන්‌ති (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    30. papatanti (sī. syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 4. සමචිත්‌තවග්‌ගවණ්‌ණනා • 4. Samacittavaggavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 4. සමචිත්‌තවග්‌ගවණ්‌ණනා • 4. Samacittavaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact