Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya

    ੪. ਸਮਚਿਤ੍ਤવਗ੍ਗੋ

    4. Samacittavaggo

    ੩੩. ‘‘ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਭੂਮਿਞ੍ਚ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਭੂਮਿਞ੍ਚ। ਤਂ ਸੁਣਾਥ, ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ। ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –

    33. ‘‘Asappurisabhūmiñca vo, bhikkhave, desessāmi sappurisabhūmiñca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha. Bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –

    ‘‘ਕਤਮਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਭੂਮਿ? ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਕਤਞ੍ਞੂ ਹੋਤਿ ਅਕਤવੇਦੀ। ਅਸਬ੍ਭਿ ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਪਞ੍ਞਾਤਂ ਯਦਿਦਂ ਅਕਤਞ੍ਞੁਤਾ ਅਕਤવੇਦਿਤਾ। ਕੇવਲਾ ਏਸਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਭੂਮਿ ਯਦਿਦਂ ਅਕਤਞ੍ਞੁਤਾ ਅਕਤવੇਦਿਤਾ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਤਞ੍ਞੂ ਹੋਤਿ ਕਤવੇਦੀ। ਸਬ੍ਭਿ ਹੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਪਞ੍ਞਾਤਂ ਯਦਿਦਂ ਕਤਞ੍ਞੁਤਾ ਕਤવੇਦਿਤਾ। ਕੇવਲਾ ਏਸਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਭੂਮਿ ਯਦਿਦਂ ਕਤਞ੍ਞੁਤਾ ਕਤવੇਦਿਤਾ’’ਤਿ।

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, asappurisabhūmi? Asappuriso, bhikkhave, akataññū hoti akatavedī. Asabbhi hetaṃ, bhikkhave, upaññātaṃ yadidaṃ akataññutā akataveditā. Kevalā esā, bhikkhave, asappurisabhūmi yadidaṃ akataññutā akataveditā. Sappuriso ca kho, bhikkhave, kataññū hoti katavedī. Sabbhi hetaṃ, bhikkhave, upaññātaṃ yadidaṃ kataññutā kataveditā. Kevalā esā, bhikkhave, sappurisabhūmi yadidaṃ kataññutā kataveditā’’ti.

    ੩੪. ‘‘ਦ੍વਿਨ੍ਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਨ ਸੁਪ੍ਪਤਿਕਾਰਂ વਦਾਮਿ। ਕਤਮੇਸਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ? ਮਾਤੁ ਚ ਪਿਤੁ ਚ। ਏਕੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਂਸੇਨ ਮਾਤਰਂ ਪਰਿਹਰੇਯ੍ਯ , ਏਕੇਨ ਅਂਸੇਨ ਪਿਤਰਂ ਪਰਿਹਰੇਯ੍ਯ વਸ੍ਸਸਤਾਯੁਕੋ વਸ੍ਸਸਤਜੀવੀ ਸੋ ਚ ਨੇਸਂ ਉਚ੍ਛਾਦਨਪਰਿਮਦ੍ਦਨਨ੍ਹਾਪਨਸਮ੍ਬਾਹਨੇਨ। ਤੇ ਚ ਤਤ੍ਥੇવ ਮੁਤ੍ਤਕਰੀਸਂ ਚਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਨ ਤ੍વੇવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਕਤਂ વਾ ਹੋਤਿ ਪਟਿਕਤਂ વਾ। ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਹਾਪਥવਿਯਾ ਪਹੂਤਰਤ੍ਤਰਤਨਾਯ 1 ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਇਸ੍ਸਰਾਧਿਪਚ੍ਚੇ ਰਜ੍ਜੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯ, ਨ ਤ੍વੇવ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਕਤਂ વਾ ਹੋਤਿ ਪਟਿਕਤਂ વਾ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਬਹੁਕਾਰਾ 2, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਆਪਾਦਕਾ ਪੋਸਕਾ ਇਮਸ੍ਸ ਲੋਕਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸੇਤਾਰੋ। ਯੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇ ਸਦ੍ਧਾਸਮ੍ਪਦਾਯ ਸਮਾਦਪੇਤਿ ਨਿવੇਸੇਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਦੁਸ੍ਸੀਲੇ ਸੀਲਸਮ੍ਪਦਾਯ ਸਮਾਦਪੇਤਿ ਨਿવੇਸੇਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਮਚ੍ਛਰੀ ਚਾਗਸਮ੍ਪਦਾਯ ਸਮਾਦਪੇਤਿ ਨਿવੇਸੇਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਦੁਪ੍ਪਞ੍ਞੇ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਦਾਯ ਸਮਾਦਪੇਤਿ ਨਿવੇਸੇਤਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਕਤਞ੍ਚ ਹੋਤਿ ਪਟਿਕਤਞ੍ਚਾ’’ਤਿ 3

    34. ‘‘Dvinnāhaṃ, bhikkhave, na suppatikāraṃ vadāmi. Katamesaṃ dvinnaṃ? Mātu ca pitu ca. Ekena, bhikkhave, aṃsena mātaraṃ parihareyya , ekena aṃsena pitaraṃ parihareyya vassasatāyuko vassasatajīvī so ca nesaṃ ucchādanaparimaddananhāpanasambāhanena. Te ca tattheva muttakarīsaṃ cajeyyuṃ. Na tveva, bhikkhave, mātāpitūnaṃ kataṃ vā hoti paṭikataṃ vā. Imissā ca, bhikkhave, mahāpathaviyā pahūtarattaratanāya 4 mātāpitaro issarādhipacce rajje patiṭṭhāpeyya, na tveva, bhikkhave, mātāpitūnaṃ kataṃ vā hoti paṭikataṃ vā. Taṃ kissa hetu? Bahukārā 5, bhikkhave, mātāpitaro puttānaṃ āpādakā posakā imassa lokassa dassetāro. Yo ca kho, bhikkhave, mātāpitaro assaddhe saddhāsampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, dussīle sīlasampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, maccharī cāgasampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, duppaññe paññāsampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, ettāvatā kho, bhikkhave, mātāpitūnaṃ katañca hoti paṭikatañcā’’ti 6.

    ੩੫. ਅਥ ਖੋ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿ। ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ…ਪੇ॰… ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਂવਾਦੀ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਕਿਮਕ੍ਖਾਯੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਿਰਿਯવਾਦੀ ਚਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਕਿਰਿਯવਾਦੀ ਚਾ’’ਤਿ। ‘‘ਯਥਾਕਥਂ ਪਨ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਕਿਰਿਯવਾਦੀ ਚ ਅਕਿਰਿਯવਾਦੀ ਚਾ’’ਤਿ?

    35. Atha kho aññataro brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ…pe… ekamantaṃ nisinno kho so brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃvādī bhavaṃ gotamo kimakkhāyī’’ti? ‘‘Kiriyavādī cāhaṃ, brāhmaṇa, akiriyavādī cā’’ti. ‘‘Yathākathaṃ pana bhavaṃ gotamo kiriyavādī ca akiriyavādī cā’’ti?

    ‘‘ਅਕਿਰਿਯਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, વਦਾਮਿ ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਸ੍ਸ વਚੀਦੁਚ੍ਚਰਿਤਸ੍ਸ ਮਨੋਦੁਚ੍ਚਰਿਤਸ੍ਸ, ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਂ ਪਾਪਕਾਨਂ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਕਿਰਿਯਂ વਦਾਮਿ। ਕਿਰਿਯਞ੍ਚ ਖੋ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, વਦਾਮਿ ਕਾਯਸੁਚਰਿਤਸ੍ਸ વਚੀਸੁਚਰਿਤਸ੍ਸ ਮਨੋਸੁਚਰਿਤਸ੍ਸ, ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਂ ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਕਿਰਿਯਂ વਦਾਮਿ। ਏવਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕਿਰਿਯવਾਦੀ ਚ ਅਕਿਰਿਯવਾਦੀ ਚਾ’’ਤਿ।

    ‘‘Akiriyaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, vadāmi kāyaduccaritassa vacīduccaritassa manoduccaritassa, anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ akiriyaṃ vadāmi. Kiriyañca kho ahaṃ, brāhmaṇa, vadāmi kāyasucaritassa vacīsucaritassa manosucaritassa, anekavihitānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ kiriyaṃ vadāmi. Evaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, kiriyavādī ca akiriyavādī cā’’ti.

    ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਧਾਰੇਤੁ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    ੩੬. ਅਥ ਖੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਗਹਪਤਿ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕੋ ਗਹਪਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਤਿ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਲੋਕੇ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਾ, ਕਤ੍ਥ ਚ ਦਾਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਦ੍વੇ ਖੋ, ਗਹਪਤਿ, ਲੋਕੇ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਾ – ਸੇਖੋ ਚ ਅਸੇਖੋ ਚ। ਇਮੇ ਖੋ, ਗਹਪਤਿ, ਦ੍વੇ ਲੋਕੇ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਾ, ਏਤ੍ਥ ਚ ਦਾਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ।

    36. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho anāthapiṇḍiko gahapati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kati nu kho, bhante, loke dakkhiṇeyyā, kattha ca dānaṃ dātabba’’nti? ‘‘Dve kho, gahapati, loke dakkhiṇeyyā – sekho ca asekho ca. Ime kho, gahapati, dve loke dakkhiṇeyyā, ettha ca dānaṃ dātabba’’nti.

    ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਇਦਂ વਤ੍વਾਨ 7 ਸੁਗਤੋ ਅਥਾਪਰਂ ਏਤਦવੋਚ ਸਤ੍ਥਾ –

    Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna 8 sugato athāparaṃ etadavoca satthā –

    ‘‘ਸੇਖੋ ਅਸੇਖੋ ਚ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ,

    ‘‘Sekho asekho ca imasmiṃ loke,

    ਆਹੁਨੇਯ੍ਯਾ ਯਜਮਾਨਾਨਂ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Āhuneyyā yajamānānaṃ honti;

    ਤੇ ਉਜ੍ਜੁਭੂਤਾ 9 ਕਾਯੇਨ, વਾਚਾਯ ਉਦ ਚੇਤਸਾ।

    Te ujjubhūtā 10 kāyena, vācāya uda cetasā;

    ਖੇਤ੍ਤਂ ਤਂ ਯਜਮਾਨਾਨਂ, ਏਤ੍ਥ ਦਿਨ੍ਨਂ ਮਹਪ੍ਫਲ’’ਨ੍ਤਿ॥

    Khettaṃ taṃ yajamānānaṃ, ettha dinnaṃ mahapphala’’nti.

    ੩੭. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਪਾਸਾਦੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਆવੁਸੋ ਭਿਕ੍ਖવੇ’’ਤਿ। ‘‘ਆવੁਸੋ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚ, ਆવੁਸੋ, ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚ। ਤਂ ਸੁਣਾਥ, ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ; ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਮਾવੁਸੋ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਏਤਦવੋਚ –

    37. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā sāriputto sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘ajjhattasaṃyojanañca, āvuso, puggalaṃ desessāmi bahiddhāsaṃyojanañca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –

    ‘‘ਕਤਮੋ ਚਾવੁਸੋ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ? ਇਧਾવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲવਾ ਹੋਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਸਂવੁਤੋ વਿਹਰਤਿ ਆਚਾਰਗੋਚਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ , ਅਣੁਮਤ੍ਤੇਸੁ વਜ੍ਜੇਸੁ ਭਯਦਸ੍ਸਾવੀ, ਸਮਾਦਾਯ ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ। ਸੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਨਿਕਾਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਆਗਾਮੀ ਹੋਤਿ, ਆਗਨ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਆવੁਸੋ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਆਗਾਮੀ ਹੋਤਿ, ਆਗਨ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ।

    ‘‘Katamo cāvuso, ajjhattasaṃyojano puggalo? Idhāvuso, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno , aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto āgāmī hoti, āgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccati, āvuso, ajjhattasaṃyojano puggalo āgāmī hoti, āgantā itthattaṃ.

    ‘‘ਕਤਮੋ ਚਾવੁਸੋ, ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ? ਇਧਾવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲવਾ ਹੋਤਿ, ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਸਂવਰਸਂવੁਤੋ વਿਹਰਤਿ ਆਚਾਰਗੋਚਰਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ, ਅਣੁਮਤ੍ਤੇਸੁ વਜ੍ਜੇਸੁ ਭਯਦਸ੍ਸਾવੀ, ਸਮਾਦਾਯ ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ। ਸੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸਨ੍ਤਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਨਿਕਾਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਨਾਗਾਮੀ ਹੋਤਿ, ਅਨਾਗਨ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਾવੁਸੋ, ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਨਾਗਾਮੀ ਹੋਤਿ, ਅਨਾਗਨ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ।

    ‘‘Katamo cāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo? Idhāvuso, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno, aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccatāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ.

    ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲવਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮਾਦਾਯ ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ। ਸੋ ਕਾਮਾਨਂਯੇવ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ વਿਰਾਗਾਯ ਨਿਰੋਧਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਭવਾਨਂਯੇવ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ વਿਰਾਗਾਯ ਨਿਰੋਧਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਤਣ੍ਹਾਕ੍ਖਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਲੋਭਕ੍ਖਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਨਿਕਾਯਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਨਾਗਾਮੀ ਹੋਤਿ, ਅਨਾਗਨ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਾવੁਸੋ, ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਨਾਗਾਮੀ ਹੋਤਿ, ਅਨਾਗਨ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sīlavā hoti…pe… samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So kāmānaṃyeva nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. So bhavānaṃyeva nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. So taṇhākkhayāya paṭipanno hoti. So lobhakkhayāya paṭipanno hoti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccatāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo anāgāmī hoti, anāgantā itthatta’’nti.

    ਅਥ ਖੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਸਮਚਿਤ੍ਤਾ ਦੇવਤਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ਖੋ ਤਾ ਦੇવਤਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਏਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਪਾਸਾਦੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਦੇਸੇਤਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚ। ਹਟ੍ਠਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਿਸਾ। ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਤੁ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯਾ’’ਤਿ। ਅਧਿવਾਸੇਸਿ ਭਗવਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવੇਨ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ – ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤਂ 11 વਾ ਬਾਹਂ ਪਸਾਰੇਯ੍ਯ, ਪਸਾਰਿਤਂ વਾ ਬਾਹਂ ਸਮਿਞ੍ਜੇਯ੍ਯ , ਏવਮੇવਂ – ਜੇਤવਨੇ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤੋ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਪਾਸਾਦੇ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ। ਨਿਸੀਦਿ ਭਗવਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ। ਆਯਸ੍ਮਾਪਿ ਖੋ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਂ ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –

    Atha kho sambahulā samacittā devatā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho tā devatā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘eso, bhante, āyasmā sāriputto pubbārāme migāramātupāsāde bhikkhūnaṃ ajjhattasaṃyojanañca puggalaṃ deseti bahiddhāsaṃyojanañca. Haṭṭhā, bhante, parisā. Sādhu, bhante, bhagavā yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho bhagavā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ 12 vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya , evamevaṃ – jetavane antarahito pubbārāme migāramātupāsāde āyasmato sāriputtassa sammukhe pāturahosi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Āyasmāpi kho sāriputto bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhagavā etadavoca –

    ‘‘ਇਧ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਸਮਚਿਤ੍ਤਾ ਦੇવਤਾ ਯੇਨਾਹਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਮਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਠਿਤਾ ਖੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਤਾ ਦੇવਤਾ ਮਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘ਏਸੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਪੁਬ੍ਬਾਰਾਮੇ ਮਿਗਾਰਮਾਤੁਪਾਸਾਦੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਦੇਸੇਤਿ ਬਹਿਦ੍ਧਾਸਂਯੋਜਨਞ੍ਚ। ਹਟ੍ਠਾ, ਭਨ੍ਤੇ, ਪਰਿਸਾ। ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਤੁ ਅਨੁਕਮ੍ਪਂ ਉਪਾਦਾਯਾ’ਤਿ। ਤਾ ਖੋ ਪਨ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਦੇવਤਾ ਦਸਪਿ ਹੁਤ੍વਾ વੀਸਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਸਟ੍ਠਿਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਆਰਗ੍ਗਕੋਟਿਨਿਤੁਦਨਮਤ੍ਤੇਪਿ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਨ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤਿ 13। ਸਿਯਾ ਖੋ ਪਨ 14, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਤਤ੍ਥ ਨੂਨ ਤਾਸਂ ਦੇવਤਾਨਂ ਤਥਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવਿਤਂ ਯੇਨ ਤਾ ਦੇવਤਾ ਦਸਪਿ ਹੁਤ੍વਾ વੀਸਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਸਟ੍ਠਿਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਆਰਗ੍ਗਕੋਟਿਨਿਤੁਦਨਮਤ੍ਤੇਪਿ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਨ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਨ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਏવਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਇਧੇવ ਖੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਤਾਸਂ ਦੇવਤਾਨਂ ਤਥਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવਿਤਂ, ਯੇਨ ਤਾ ਦੇવਤਾ ਦਸਪਿ ਹੁਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਨ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਸਨ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਭવਿਸ੍ਸਾਮ ਸਨ੍ਤਮਾਨਸਾ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ વੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ‘ਸਨ੍ਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਞ੍ਹਿ વੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਸਨ੍ਤਮਾਨਸਾਨਂ ਸਨ੍ਤਂਯੇવ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਸਨ੍ਤਂ વਚੀਕਮ੍ਮਂ ਸਨ੍ਤਂ ਮਨੋਕਮ੍ਮਂ। ਸਨ੍ਤਂਯੇવ ਉਪਹਾਰਂ ਉਪਹਰਿਸ੍ਸਾਮ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਸੂ’ਤਿ। ‘ਏવਞ੍ਹਿ વੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਨਸ੍ਸੁਂ ਖੋ, ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤ, ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾ ਯੇ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਂ ਨਾਸ੍ਸੋਸੁ’’’ਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Idha, sāriputta, sambahulā samacittā devatā yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho, sāriputta, tā devatā maṃ etadavocuṃ – ‘eso, bhante, āyasmā sāriputto pubbārāme migāramātupāsāde bhikkhūnaṃ ajjhattasaṃyojanañca puggalaṃ deseti bahiddhāsaṃyojanañca. Haṭṭhā, bhante, parisā. Sādhu, bhante, bhagavā yena āyasmā sāriputto tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’ti. Tā kho pana, sāriputta, devatā dasapi hutvā vīsampi hutvā tiṃsampi hutvā cattālīsampi hutvā paññāsampi hutvā saṭṭhipi hutvā āraggakoṭinitudanamattepi tiṭṭhanti, na ca aññamaññaṃ byābādhenti 15. Siyā kho pana 16, sāriputta, evamassa – ‘tattha nūna tāsaṃ devatānaṃ tathā cittaṃ bhāvitaṃ yena tā devatā dasapi hutvā vīsampi hutvā tiṃsampi hutvā cattālīsampi hutvā paññāsampi hutvā saṭṭhipi hutvā āraggakoṭinitudanamattepi tiṭṭhanti na ca aññamaññaṃ byābādhentī’ti. Na kho panetaṃ, sāriputta, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Idheva kho, sāriputta, tāsaṃ devatānaṃ tathā cittaṃ bhāvitaṃ, yena tā devatā dasapi hutvā…pe… na ca aññamaññaṃ byābādhenti. Tasmātiha, sāriputta, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘santindriyā bhavissāma santamānasā’ti. Evañhi vo, sāriputta, sikkhitabbaṃ. ‘Santindriyānañhi vo, sāriputta, santamānasānaṃ santaṃyeva kāyakammaṃ bhavissati santaṃ vacīkammaṃ santaṃ manokammaṃ. Santaṃyeva upahāraṃ upaharissāma sabrahmacārīsū’ti. ‘Evañhi vo, sāriputta, sikkhitabbaṃ. Anassuṃ kho, sāriputta, aññatitthiyā paribbājakā ye imaṃ dhammapariyāyaṃ nāssosu’’’nti.

    ੩੮. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨੋ વਰਣਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਭਦ੍ਦਸਾਰਿਤੀਰੇ 17। ਅਥ ਖੋ ਆਰਾਮਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿ। ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਰਾਮਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ ਯੇਨ ਖਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯੇਹਿ વਿવਦਨ੍ਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ વਿવਦਨ੍ਤਿ, ਗਹਪਤਿਕਾਪਿ ਗਹਪਤਿਕੇਹਿ વਿવਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਕਾਮਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧ 18 ਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਹੇਤੁ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਖਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਖਤ੍ਤਿਯੇਹਿ વਿવਦਨ੍ਤਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਪਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਹਿ વਿવਦਨ੍ਤਿ, ਗਹਪਤਿਕਾਪਿ ਗਹਪਤਿਕੇਹਿ વਿવਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।

    38. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā mahākaccāno varaṇāyaṃ viharati bhaddasāritīre 19. Atha kho ārāmadaṇḍo brāhmaṇo yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākaccānena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho ārāmadaṇḍo brāhmaṇo āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho kaccāna, hetu ko paccayo yena khattiyāpi khattiyehi vivadanti, brāhmaṇāpi brāhmaṇehi vivadanti, gahapatikāpi gahapatikehi vivadantī’’ti? ‘‘Kāmarāgābhinivesavinibandha 20 paligedhapariyuṭṭhānajjhosānahetu kho, brāhmaṇa, khattiyāpi khattiyehi vivadanti, brāhmaṇāpi brāhmaṇehi vivadanti, gahapatikāpi gahapatikehi vivadantī’’ti.

    ‘‘ਕੋ ਪਨ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ ਯੇਨ ਸਮਣਾਪਿ ਸਮਣੇਹਿ વਿવਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਹੇਤੁ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸਮਣਾਪਿ ਸਮਣੇਹਿ વਿવਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।

    ‘‘Ko pana, bho kaccāna, hetu ko paccayo yena samaṇāpi samaṇehi vivadantī’’ti? ‘‘Diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānahetu kho, brāhmaṇa, samaṇāpi samaṇehi vivadantī’’ti.

    ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਨ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਕੋਚਿ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਯੋ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਕਾਮਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ਇਮਞ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਯੋ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਕਾਮਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ਇਮਞ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ’’ਤਿ।

    ‘‘Atthi pana, bho kaccāna, koci lokasmiṃ yo imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti? ‘‘Atthi, brāhmaṇa, lokasmiṃ yo imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ‘‘ਕੋ ਪਨ ਸੋ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ ਯੋ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਕਾਗਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ਇਮਞ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਪੁਰਤ੍ਥਿਮੇਸੁ ਜਨਪਦੇਸੁ ਸਾવਤ੍ਥੀ ਨਾਮ ਨਗਰਂ। ਤਤ੍ਥ ਸੋ ਭਗવਾ ਏਤਰਹਿ વਿਹਰਤਿ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ। ਸੋ ਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਭਗવਾ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਕਾਮਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ , ਇਮਞ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ’’ਤਿ।

    ‘‘Ko pana so, bho kaccāna, lokasmiṃ yo imañceva kāgarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti? ‘‘Atthi, brāhmaṇa, puratthimesu janapadesu sāvatthī nāma nagaraṃ. Tattha so bhagavā etarahi viharati arahaṃ sammāsambuddho. So hi, brāhmaṇa, bhagavā imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto , imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਆਰਾਮਦਣ੍ਡੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਏਕਂਸਂ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣਂ ਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਂ ਪਥવਿਯਂ ਨਿਹਨ੍ਤ੍વਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨਞ੍ਜਲਿਂ ਪਣਾਮੇਤ੍વਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ –

    Evaṃ vutte ārāmadaṇḍo brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā dakkhiṇaṃ jāṇumaṇḍalaṃ pathaviyaṃ nihantvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā tikkhattuṃ udānaṃ udānesi –

    ‘‘ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ, ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ, ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ। ਯੋ ਹਿ ਸੋ ਭਗવਾ ਇਮਞ੍ਚੇવ ਕਾਮਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ, ਇਮਞ੍ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗਾਭਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਨ੍ਧਪਲਿਗੇਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਜ੍ਝੋਸਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ’’ਤਿ।

    ‘‘Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa. Yo hi so bhagavā imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ! ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤਂ વਾ ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ વਾ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਅਨ੍ਧਕਾਰੇ વਾ ਤੇਲਪਜ੍ਜੋਤਂ ਧਾਰੇਯ੍ਯ – ‘ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋ ਰੂਪਾਨਿ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤੀ’ਤਿ, ਏવਮੇવਂ ਭੋਤਾ ਕਚ੍ਚਾਨੇਨ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਧਮ੍ਮੋ ਪਕਾਸਿਤੋ। ਏਸਾਹਂ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਤਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ। ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭવਂ ਕਚ੍ਚਾਨੋ ਧਾਰੇਤੁ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho kaccāna, abhikkantaṃ, bho kaccāna! Seyyathāpi, bho kaccāna, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti, evamevaṃ bhotā kaccānena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bho kaccāna, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ kaccāno dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    ੩੯. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨੋ ਮਧੁਰਾਯਂ વਿਹਰਤਿ ਗੁਨ੍ਦਾવਨੇ। ਅਥ ਖੋ ਕਨ੍ਦਰਾਯਨੋ 21 ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਤਾ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ…ਪੇ॰… ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਕਨ੍ਦਰਾਯਨੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਕਚ੍ਚਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸੁਤਂ ਮੇਤਂ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ‘ਨ ਸਮਣੋ ਕਚ੍ਚਾਨੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਜਿਣ੍ਣੇ વੁਦ੍ਧੇ ਮਹਲ੍ਲਕੇ ਅਦ੍ਧਗਤੇ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ વਾ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠੇਤਿ વਾ ਆਸਨੇਨ વਾ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤੀ’ਤਿ। ਤਯਿਦਂ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਤਥੇવ? ਨ ਹਿ ਭવਂ ਕਚ੍ਚਾਨੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਜਿਣ੍ਣੇ વੁਦ੍ਧੇ ਮਹਲ੍ਲਕੇ ਅਦ੍ਧਗਤੇ વਯੋਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਅਭਿવਾਦੇਤਿ વਾ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠੇਤਿ વਾ ਆਸਨੇਨ વਾ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤਿ। ਤਯਿਦਂ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ, ਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਮੇવਾ’’ਤਿ।

    39. Ekaṃ samayaṃ āyasmā mahākaccāno madhurāyaṃ viharati gundāvane. Atha kho kandarāyano 22 brāhmaṇo yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākaccānena saddhiṃ…pe… ekamantaṃ nisinno kho kandarāyano brāhmaṇo āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho kaccāna, ‘na samaṇo kaccāno brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimantetī’ti. Tayidaṃ, bho kaccāna, tatheva? Na hi bhavaṃ kaccāno brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimanteti. Tayidaṃ, bho kaccāna, na sampannamevā’’ti.

    ‘‘ਅਤ੍ਥਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ વੁਦ੍ਧਭੂਮਿ ਚ ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਦਹਰਭੂਮਿ ਚ। વੁਦ੍ਧੋ ਚੇਪਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਹੋਤਿ ਆਸੀਤਿਕੋ વਾ ਨਾવੁਤਿਕੋ વਾ વਸ੍ਸਸਤਿਕੋ વਾ ਜਾਤਿਯਾ, ਸੋ ਚ ਕਾਮੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ ਕਾਮਮਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਕਾਮਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨ ਪਰਿਡਯ੍ਹਤਿ ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕੇਹਿ ਖਜ੍ਜਤਿ ਕਾਮਪਰਿਯੇਸਨਾਯ ਉਸ੍ਸੁਕੋ। ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਬਾਲੋ ਨ ਥੇਰੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਦਹਰੋ ਚੇਪਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਹੋਤਿ ਯੁવਾ ਸੁਸੁਕਾਲ਼ਕੇਸੋ ਭਦ੍ਰੇਨ ਯੋਬ੍ਬਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪਠਮੇਨ વਯਸਾ । ਸੋ ਚ ਨ ਕਾਮੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ ਨ ਕਾਮਮਜ੍ਝਾવਸਤਿ, ਨ ਕਾਮਪਰਿਲ਼ਾਹੇਨ ਪਰਿਡਯ੍ਹਤਿ, ਨ ਕਾਮવਿਤਕ੍ਕੇਹਿ ਖਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਕਾਮਪਰਿਯੇਸਨਾਯ ਉਸ੍ਸੁਕੋ। ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਥੇਰੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ।

    ‘‘Atthi, brāhmaṇa, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena vuddhabhūmi ca akkhātā daharabhūmi ca. Vuddho cepi, brāhmaṇa, hoti āsītiko vā nāvutiko vā vassasatiko vā jātiyā, so ca kāme paribhuñjati kāmamajjhāvasati kāmapariḷāhena pariḍayhati kāmavitakkehi khajjati kāmapariyesanāya ussuko. Atha kho so bālo na therotveva saṅkhyaṃ gacchati. Daharo cepi, brāhmaṇa, hoti yuvā susukāḷakeso bhadrena yobbanena samannāgato paṭhamena vayasā . So ca na kāme paribhuñjati na kāmamajjhāvasati, na kāmapariḷāhena pariḍayhati, na kāmavitakkehi khajjati, na kāmapariyesanāya ussuko. Atha kho so paṇḍito therotveva saṅkhyaṃ gacchatī’’ti.

    ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਕਨ੍ਦਰਾਯਨੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਏਕਂਸਂ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਦਹਰਾਨਂ ਸਤਂ 23 ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਾਦੇ ਸਿਰਸਾ વਨ੍ਦਤਿ – ‘‘વੁਦ੍ਧਾ ਭવਨ੍ਤੋ, વੁਦ੍ਧਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤਾ। ਦਹਰਾ ਮਯਂ, ਦਹਰਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤਾ’’ਤਿ।

    Evaṃ vutte kandarāyano brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā daharānaṃ sataṃ 24 bhikkhūnaṃ pāde sirasā vandati – ‘‘vuddhā bhavanto, vuddhabhūmiyaṃ ṭhitā. Daharā mayaṃ, daharabhūmiyaṃ ṭhitā’’ti.

    ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਕਚ੍ਚਾਨ…ਪੇ॰… ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭવਂ ਕਚ੍ਚਾਨੋ ਧਾਰੇਤੁ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho kaccāna…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ kaccāno dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    ੪੦. ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਚੋਰਾ ਬਲવਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਰਾਜਾਨੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਰਞ੍ਞੋ ਨ ਫਾਸੁ ਹੋਤਿ ਅਤਿਯਾਤੁਂ વਾ ਨਿਯ੍ਯਾਤੁਂ વਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇ વਾ ਜਨਪਦੇ ਅਨੁਸਞ੍ਞਾਤੁਂ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾਨਮ੍ਪਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਨ ਫਾਸੁ ਹੋਤਿ ਅਤਿਯਾਤੁਂ વਾ ਨਿਯ੍ਯਾਤੁਂ વਾ ਬਾਹਿਰਾਨਿ વਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਨਿ ਪਟਿવੇਕ੍ਖਿਤੁਂ। ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੂ ਬਲવਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪੇਸਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਪੇਸਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਾવ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਸਙ੍ਕਸਾਯਨ੍ਤਿ 25 ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇ વਾ ਜਨਪਦੇ ਅਚ੍ਛਨ੍ਤਿ 26। ਤਯਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਬਹੁਜਨਾਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਾਸੁਖਾਯ, ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਾਯ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ।

    40. ‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye corā balavanto honti, rājāno tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye rañño na phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā paccantime vā janapade anusaññātuṃ. Brāhmaṇagahapatikānampi tasmiṃ samaye na phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā bāhirāni vā kammantāni paṭivekkhituṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye pāpabhikkhū balavanto honti, pesalā bhikkhū tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye pesalā bhikkhū tuṇhībhūtā tuṇhībhūtāva saṅghamajjhe saṅkasāyanti 27 paccantime vā janapade acchanti 28. Tayidaṃ, bhikkhave, hoti bahujanāhitāya bahujanāsukhāya, bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.

    ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਰਾਜਾਨੋ ਬਲવਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਚੋਰਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਰਞ੍ਞੋ ਫਾਸੁ ਹੋਤਿ ਅਤਿਯਾਤੁਂ વਾ ਨਿਯ੍ਯਾਤੁਂ વਾ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇ વਾ ਜਨਪਦੇ ਅਨੁਸਞ੍ਞਾਤੁਂ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾਨਮ੍ਪਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਫਾਸੁ ਹੋਤਿ ਅਤਿਯਾਤੁਂ વਾ ਨਿਯ੍ਯਾਤੁਂ વਾ ਬਾਹਿਰਾਨਿ વਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਨਿ ਪਟਿવੇਕ੍ਖਿਤੁਂ। ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਪੇਸਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਬਲવਨ੍ਤੋ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਦੁਬ੍ਬਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਿਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੇ ਪਾਪਭਿਕ੍ਖੂ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਾ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਾવ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਸਙ੍ਕਸਾਯਨ੍ਤਿ, ਯੇਨ વਾ ਪਨ ਤੇਨ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿ 29। ਤਯਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਹੋਤਿ ਬਹੁਜਨਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਸੁਖਾਯ, ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Yasmiṃ , bhikkhave, samaye rājāno balavanto honti, corā tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye rañño phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā paccantime vā janapade anusaññātuṃ. Brāhmaṇagahapatikānampi tasmiṃ samaye phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā bāhirāni vā kammantāni paṭivekkhituṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye pesalā bhikkhū balavanto honti, pāpabhikkhū tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye pāpabhikkhū tuṇhībhūtā tuṇhībhūtāva saṅghamajjhe saṅkasāyanti, yena vā pana tena pakkamanti 30. Tayidaṃ, bhikkhave, hoti bahujanahitāya bahujanasukhāya, bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya devamanussāna’’nti.

    ੪੧. ‘‘ਦ੍વਿਨ੍ਨਾਹਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਨ વਣ੍ਣੇਮਿ, ਗਿਹਿਸ੍ਸ વਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ વਾ। ਗਿਹੀ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ વਾ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਹੇਤੁ ਨ ਆਰਾਧਕੋ ਹੋਤਿ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲਂ।

    41. ‘‘Dvinnāhaṃ , bhikkhave, micchāpaṭipattiṃ na vaṇṇemi, gihissa vā pabbajitassa vā. Gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā micchāpaṭipanno micchāpaṭipattādhikaraṇahetu na ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.

    ‘‘ਦ੍વਿਨ੍ਨਾਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ વਣ੍ਣੇਮਿ, ਗਿਹਿਸ੍ਸ વਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ વਾ। ਗਿਹੀ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ વਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਹੇਤੁ ਆਰਾਧਕੋ ਹੋਤਿ ਞਾਯਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Dvinnāhaṃ, bhikkhave, sammāpaṭipattiṃ vaṇṇemi, gihissa vā pabbajitassa vā. Gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā sammāpaṭipanno sammāpaṭipattādhikaraṇahetu ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti.

    ੪੨. ‘‘ਯੇ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਦੁਗ੍ਗਹਿਤੇਹਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇਹਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪ੍ਪਤਿਰੂਪਕੇਹਿ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਪਟਿવਾਹਨ੍ਤਿ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਬਹੁਜਨਾਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਬਹੁਜਨਾਸੁਖਾਯ, ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਾਯ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ। ਬਹੁਞ੍ਚ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਚਿਮਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਨ੍ਤਿ।

    42. ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū duggahitehi suttantehi byañjanappatirūpakehi atthañca dhammañca paṭivāhanti te, bhikkhave, bhikkhū bahujanāhitāya paṭipannā bahujanāsukhāya, bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ antaradhāpenti.

    ‘‘ਯੇ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤੇਹਿ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇਹਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪ੍ਪਤਿਰੂਪਕੇਹਿ ਅਤ੍ਥਞ੍ਚ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਅਨੁਲੋਮੇਨ੍ਤਿ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਬਹੁਜਨਹਿਤਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਬਹੁਜਨਸੁਖਾਯ, ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਾਯ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ। ਬਹੁਞ੍ਚ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਚਿਮਂ ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਂ ਠਪੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ।

    ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū suggahitehi suttantehi byañjanappatirūpakehi atthañca dhammañca anulomenti te, bhikkhave, bhikkhū bahujanahitāya paṭipannā bahujanasukhāya, bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ. Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū puññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ ṭhapentī’’ti.

    ਸਮਚਿਤ੍ਤવਗ੍ਗੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ।

    Samacittavaggo catuttho.







    Footnotes:
    1. ਪਹੂਤਸਤ੍ਤਰਤਨਾਯ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰) ਤਿਕਨਿਪਾਤੇ ਮਹਾવਗ੍ਗੇ ਦਸਮਸੁਤ੍ਤਟੀਕਾਯਂ ਦਸ੍ਸਿਤਪਾਲ਼ਿਯਾ ਸਮੇਤਿ
    2. ਬਹੂਪਕਾਰਾ (ਕ॰)
    3. ਪਟਿਕਤਞ੍ਚ ਅਤਿਕਤਞ੍ਚਾਤਿ (ਸੀ॰ ਪੀ॰)
    4. pahūtasattaratanāya (sī. syā. kaṃ. pī.) tikanipāte mahāvagge dasamasuttaṭīkāyaṃ dassitapāḷiyā sameti
    5. bahūpakārā (ka.)
    6. paṭikatañca atikatañcāti (sī. pī.)
    7. વਤ੍વਾ (ਸੀ॰ ਪੀ॰) ਏવਮੀਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ
    8. vatvā (sī. pī.) evamīdisesu ṭhānesu
    9. ਉਜੁਭੂਤਾ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਕ॰)
    10. ujubhūtā (syā. kaṃ. ka.)
    11. ਸਮ੍ਮਿਞ੍ਜਿਤਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    12. sammiñjitaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    13. ਬ੍ਯਾਬਾਧੇਨ੍ਤੀਤਿ (ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ)
    14. ਪਨ ਤੇ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    15. byābādhentīti (sabbattha)
    16. pana te (sī. syā. kaṃ. pī.)
    17. ਕਦ੍ਦਮਦਹਤੀਰੇ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    18. ਕਾਮਰਾਗવਿਨਿવੇਸવਿਨਿਬਦ੍ਧ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    19. kaddamadahatīre (sī. syā. kaṃ. pī.)
    20. kāmarāgavinivesavinibaddha (sī. syā. kaṃ. pī.)
    21. ਕਣ੍ਡਰਾਯਨੋ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    22. kaṇḍarāyano (sī. syā. kaṃ. pī.)
    23. ਸੁਦਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    24. sudaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    25. ਸਙ੍ਕਮ੍ਮ ਝਾਯਨ੍ਤਿ (ਕ॰), ਸਞ੍ਚਾਯਨ੍ਤਿ (ਸੀ॰ ਅਟ੍ਠ॰)
    26. ਭਜਨ੍ਤਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    27. saṅkamma jhāyanti (ka.), sañcāyanti (sī. aṭṭha.)
    28. bhajanti (sī. syā. kaṃ. pī.)
    29. ਪਪਤਨ੍ਤਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    30. papatanti (sī. syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਸਮਚਿਤ੍ਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 4. Samacittavaggavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੪. ਸਮਚਿਤ੍ਤવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ • 4. Samacittavaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact