Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya

    ൪. സമചിത്തവഗ്ഗോ

    4. Samacittavaggo

    ൩൩. ‘‘അസപ്പുരിസഭൂമിഞ്ച വോ, ഭിക്ഖവേ, ദേസേസ്സാമി സപ്പുരിസഭൂമിഞ്ച. തം സുണാഥ, സാധുകം മനസി കരോഥ. ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസും. ഭഗവാ ഏതദവോച –

    33. ‘‘Asappurisabhūmiñca vo, bhikkhave, desessāmi sappurisabhūmiñca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha. Bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –

    ‘‘കതമാ ച, ഭിക്ഖവേ, അസപ്പുരിസഭൂമി? അസപ്പുരിസോ, ഭിക്ഖവേ, അകതഞ്ഞൂ ഹോതി അകതവേദീ. അസബ്ഭി ഹേതം, ഭിക്ഖവേ, ഉപഞ്ഞാതം യദിദം അകതഞ്ഞുതാ അകതവേദിതാ. കേവലാ ഏസാ, ഭിക്ഖവേ, അസപ്പുരിസഭൂമി യദിദം അകതഞ്ഞുതാ അകതവേദിതാ. സപ്പുരിസോ ച ഖോ, ഭിക്ഖവേ, കതഞ്ഞൂ ഹോതി കതവേദീ. സബ്ഭി ഹേതം, ഭിക്ഖവേ, ഉപഞ്ഞാതം യദിദം കതഞ്ഞുതാ കതവേദിതാ. കേവലാ ഏസാ, ഭിക്ഖവേ, സപ്പുരിസഭൂമി യദിദം കതഞ്ഞുതാ കതവേദിതാ’’തി.

    ‘‘Katamā ca, bhikkhave, asappurisabhūmi? Asappuriso, bhikkhave, akataññū hoti akatavedī. Asabbhi hetaṃ, bhikkhave, upaññātaṃ yadidaṃ akataññutā akataveditā. Kevalā esā, bhikkhave, asappurisabhūmi yadidaṃ akataññutā akataveditā. Sappuriso ca kho, bhikkhave, kataññū hoti katavedī. Sabbhi hetaṃ, bhikkhave, upaññātaṃ yadidaṃ kataññutā kataveditā. Kevalā esā, bhikkhave, sappurisabhūmi yadidaṃ kataññutā kataveditā’’ti.

    ൩൪. ‘‘ദ്വിന്നാഹം, ഭിക്ഖവേ, ന സുപ്പതികാരം വദാമി. കതമേസം ദ്വിന്നം? മാതു ച പിതു ച. ഏകേന, ഭിക്ഖവേ, അംസേന മാതരം പരിഹരേയ്യ , ഏകേന അംസേന പിതരം പരിഹരേയ്യ വസ്സസതായുകോ വസ്സസതജീവീ സോ ച നേസം ഉച്ഛാദനപരിമദ്ദനന്ഹാപനസമ്ബാഹനേന. തേ ച തത്ഥേവ മുത്തകരീസം ചജേയ്യും. ന ത്വേവ, ഭിക്ഖവേ, മാതാപിതൂനം കതം വാ ഹോതി പടികതം വാ. ഇമിസ്സാ ച, ഭിക്ഖവേ, മഹാപഥവിയാ പഹൂതരത്തരതനായ 1 മാതാപിതരോ ഇസ്സരാധിപച്ചേ രജ്ജേ പതിട്ഠാപേയ്യ, ന ത്വേവ, ഭിക്ഖവേ, മാതാപിതൂനം കതം വാ ഹോതി പടികതം വാ. തം കിസ്സ ഹേതു? ബഹുകാരാ 2, ഭിക്ഖവേ, മാതാപിതരോ പുത്താനം ആപാദകാ പോസകാ ഇമസ്സ ലോകസ്സ ദസ്സേതാരോ. യോ ച ഖോ, ഭിക്ഖവേ, മാതാപിതരോ അസ്സദ്ധേ സദ്ധാസമ്പദായ സമാദപേതി നിവേസേതി പതിട്ഠാപേതി, ദുസ്സീലേ സീലസമ്പദായ സമാദപേതി നിവേസേതി പതിട്ഠാപേതി, മച്ഛരീ ചാഗസമ്പദായ സമാദപേതി നിവേസേതി പതിട്ഠാപേതി, ദുപ്പഞ്ഞേ പഞ്ഞാസമ്പദായ സമാദപേതി നിവേസേതി പതിട്ഠാപേതി, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, മാതാപിതൂനം കതഞ്ച ഹോതി പടികതഞ്ചാ’’തി 3.

    34. ‘‘Dvinnāhaṃ, bhikkhave, na suppatikāraṃ vadāmi. Katamesaṃ dvinnaṃ? Mātu ca pitu ca. Ekena, bhikkhave, aṃsena mātaraṃ parihareyya , ekena aṃsena pitaraṃ parihareyya vassasatāyuko vassasatajīvī so ca nesaṃ ucchādanaparimaddananhāpanasambāhanena. Te ca tattheva muttakarīsaṃ cajeyyuṃ. Na tveva, bhikkhave, mātāpitūnaṃ kataṃ vā hoti paṭikataṃ vā. Imissā ca, bhikkhave, mahāpathaviyā pahūtarattaratanāya 4 mātāpitaro issarādhipacce rajje patiṭṭhāpeyya, na tveva, bhikkhave, mātāpitūnaṃ kataṃ vā hoti paṭikataṃ vā. Taṃ kissa hetu? Bahukārā 5, bhikkhave, mātāpitaro puttānaṃ āpādakā posakā imassa lokassa dassetāro. Yo ca kho, bhikkhave, mātāpitaro assaddhe saddhāsampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, dussīle sīlasampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, maccharī cāgasampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, duppaññe paññāsampadāya samādapeti niveseti patiṭṭhāpeti, ettāvatā kho, bhikkhave, mātāpitūnaṃ katañca hoti paṭikatañcā’’ti 6.

    ൩൫. അഥ ഖോ അഞ്ഞതരോ ബ്രാഹ്മണോ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവതാ സദ്ധിം സമ്മോദി. സമ്മോദനീയം കഥം…പേ॰… ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ സോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘കിംവാദീ ഭവം ഗോതമോ കിമക്ഖായീ’’തി? ‘‘കിരിയവാദീ ചാഹം, ബ്രാഹ്മണ, അകിരിയവാദീ ചാ’’തി. ‘‘യഥാകഥം പന ഭവം ഗോതമോ കിരിയവാദീ ച അകിരിയവാദീ ചാ’’തി?

    35. Atha kho aññataro brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ…pe… ekamantaṃ nisinno kho so brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃvādī bhavaṃ gotamo kimakkhāyī’’ti? ‘‘Kiriyavādī cāhaṃ, brāhmaṇa, akiriyavādī cā’’ti. ‘‘Yathākathaṃ pana bhavaṃ gotamo kiriyavādī ca akiriyavādī cā’’ti?

    ‘‘അകിരിയം ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, വദാമി കായദുച്ചരിതസ്സ വചീദുച്ചരിതസ്സ മനോദുച്ചരിതസ്സ, അനേകവിഹിതാനം പാപകാനം അകുസലാനം ധമ്മാനം അകിരിയം വദാമി. കിരിയഞ്ച ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, വദാമി കായസുചരിതസ്സ വചീസുചരിതസ്സ മനോസുചരിതസ്സ, അനേകവിഹിതാനം കുസലാനം ധമ്മാനം കിരിയം വദാമി. ഏവം ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, കിരിയവാദീ ച അകിരിയവാദീ ചാ’’തി.

    ‘‘Akiriyaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, vadāmi kāyaduccaritassa vacīduccaritassa manoduccaritassa, anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ akiriyaṃ vadāmi. Kiriyañca kho ahaṃ, brāhmaṇa, vadāmi kāyasucaritassa vacīsucaritassa manosucaritassa, anekavihitānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ kiriyaṃ vadāmi. Evaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, kiriyavādī ca akiriyavādī cā’’ti.

    ‘‘അഭിക്കന്തം, ഭോ ഗോതമ…പേ॰… ഉപാസകം മം ഭവം ഗോതമോ ധാരേതു അജ്ജതഗ്ഗേ പാണുപേതം സരണം ഗത’’ന്തി.

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    ൩൬. അഥ ഖോ അനാഥപിണ്ഡികോ ഗഹപതി യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി ; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ അനാഥപിണ്ഡികോ ഗഹപതി ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘കതി നു ഖോ, ഭന്തേ, ലോകേ ദക്ഖിണേയ്യാ, കത്ഥ ച ദാനം ദാതബ്ബ’’ന്തി? ‘‘ദ്വേ ഖോ, ഗഹപതി, ലോകേ ദക്ഖിണേയ്യാ – സേഖോ ച അസേഖോ ച. ഇമേ ഖോ, ഗഹപതി, ദ്വേ ലോകേ ദക്ഖിണേയ്യാ, ഏത്ഥ ച ദാനം ദാതബ്ബ’’ന്തി.

    36. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho anāthapiṇḍiko gahapati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kati nu kho, bhante, loke dakkhiṇeyyā, kattha ca dānaṃ dātabba’’nti? ‘‘Dve kho, gahapati, loke dakkhiṇeyyā – sekho ca asekho ca. Ime kho, gahapati, dve loke dakkhiṇeyyā, ettha ca dānaṃ dātabba’’nti.

    ഇദമവോച ഭഗവാ. ഇദം വത്വാന 7 സുഗതോ അഥാപരം ഏതദവോച സത്ഥാ –

    Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna 8 sugato athāparaṃ etadavoca satthā –

    ‘‘സേഖോ അസേഖോ ച ഇമസ്മിം ലോകേ,

    ‘‘Sekho asekho ca imasmiṃ loke,

    ആഹുനേയ്യാ യജമാനാനം ഹോന്തി;

    Āhuneyyā yajamānānaṃ honti;

    തേ ഉജ്ജുഭൂതാ 9 കായേന, വാചായ ഉദ ചേതസാ;

    Te ujjubhūtā 10 kāyena, vācāya uda cetasā;

    ഖേത്തം തം യജമാനാനം, ഏത്ഥ ദിന്നം മഹപ്ഫല’’ന്തി.

    Khettaṃ taṃ yajamānānaṃ, ettha dinnaṃ mahapphala’’nti.

    ൩൭. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. തേന ഖോ പന സമയേന ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ സാവത്ഥിയം വിഹരതി പുബ്ബാരാമേ മിഗാരമാതുപാസാദേ. തത്ര ഖോ ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ആവുസോ ഭിക്ഖവേ’’തി. ‘‘ആവുസോ’’തി ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മതോ സാരിപുത്തസ്സ പച്ചസ്സോസും. ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ ഏതദവോച – ‘‘അജ്ഝത്തസംയോജനഞ്ച, ആവുസോ, പുഗ്ഗലം ദേസേസ്സാമി ബഹിദ്ധാസംയോജനഞ്ച. തം സുണാഥ, സാധുകം മനസി കരോഥ; ഭാസിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഏവമാവുസോ’’തി ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മതോ സാരിപുത്തസ്സ പച്ചസ്സോസും. ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ ഏതദവോച –

    37. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā sāriputto sāvatthiyaṃ viharati pubbārāme migāramātupāsāde. Tatra kho āyasmā sāriputto bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca – ‘‘ajjhattasaṃyojanañca, āvuso, puggalaṃ desessāmi bahiddhāsaṃyojanañca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Āyasmā sāriputto etadavoca –

    ‘‘കതമോ ചാവുസോ, അജ്ഝത്തസംയോജനോ പുഗ്ഗലോ? ഇധാവുസോ, ഭിക്ഖു സീലവാ ഹോതി, പാതിമോക്ഖസംവരസംവുതോ വിഹരതി ആചാരഗോചരസമ്പന്നോ , അണുമത്തേസു വജ്ജേസു ഭയദസ്സാവീ, സമാദായ സിക്ഖതി സിക്ഖാപദേസു. സോ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ അഞ്ഞതരം ദേവനികായം ഉപപജ്ജതി. സോ തതോ ചുതോ ആഗാമീ ഹോതി, ആഗന്താ ഇത്ഥത്തം. അയം വുച്ചതി, ആവുസോ, അജ്ഝത്തസംയോജനോ പുഗ്ഗലോ ആഗാമീ ഹോതി, ആഗന്താ ഇത്ഥത്തം.

    ‘‘Katamo cāvuso, ajjhattasaṃyojano puggalo? Idhāvuso, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno , aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto āgāmī hoti, āgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccati, āvuso, ajjhattasaṃyojano puggalo āgāmī hoti, āgantā itthattaṃ.

    ‘‘കതമോ ചാവുസോ, ബഹിദ്ധാസംയോജനോ പുഗ്ഗലോ? ഇധാവുസോ, ഭിക്ഖു സീലവാ ഹോതി, പാതിമോക്ഖസംവരസംവുതോ വിഹരതി ആചാരഗോചരസമ്പന്നോ, അണുമത്തേസു വജ്ജേസു ഭയദസ്സാവീ, സമാദായ സിക്ഖതി സിക്ഖാപദേസു. സോ അഞ്ഞതരം സന്തം ചേതോവിമുത്തിം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. സോ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ അഞ്ഞതരം ദേവനികായം ഉപപജ്ജതി. സോ തതോ ചുതോ അനാഗാമീ ഹോതി, അനാഗന്താ ഇത്ഥത്തം. അയം വുച്ചതാവുസോ, ബഹിദ്ധാസംയോജനോ പുഗ്ഗലോ അനാഗാമീ ഹോതി, അനാഗന്താ ഇത്ഥത്തം.

    ‘‘Katamo cāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo? Idhāvuso, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno, aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So aññataraṃ santaṃ cetovimuttiṃ upasampajja viharati. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccatāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ.

    ‘‘പുന ചപരം, ആവുസോ, ഭിക്ഖു സീലവാ ഹോതി…പേ॰… സമാദായ സിക്ഖതി സിക്ഖാപദേസു. സോ കാമാനംയേവ നിബ്ബിദായ വിരാഗായ നിരോധായ പടിപന്നോ ഹോതി. സോ ഭവാനംയേവ നിബ്ബിദായ വിരാഗായ നിരോധായ പടിപന്നോ ഹോതി. സോ തണ്ഹാക്ഖയായ പടിപന്നോ ഹോതി. സോ ലോഭക്ഖയായ പടിപന്നോ ഹോതി. സോ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ അഞ്ഞതരം ദേവനികായം ഉപപജ്ജതി. സോ തതോ ചുതോ അനാഗാമീ ഹോതി, അനാഗന്താ ഇത്ഥത്തം. അയം വുച്ചതാവുസോ, ബഹിദ്ധാസംയോജനോ പുഗ്ഗലോ അനാഗാമീ ഹോതി, അനാഗന്താ ഇത്ഥത്ത’’ന്തി.

    ‘‘Puna caparaṃ, āvuso, bhikkhu sīlavā hoti…pe… samādāya sikkhati sikkhāpadesu. So kāmānaṃyeva nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. So bhavānaṃyeva nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. So taṇhākkhayāya paṭipanno hoti. So lobhakkhayāya paṭipanno hoti. So kāyassa bhedā paraṃ maraṇā aññataraṃ devanikāyaṃ upapajjati. So tato cuto anāgāmī hoti, anāgantā itthattaṃ. Ayaṃ vuccatāvuso, bahiddhāsaṃyojano puggalo anāgāmī hoti, anāgantā itthatta’’nti.

    അഥ ഖോ സമ്ബഹുലാ സമചിത്താ ദേവതാ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം അട്ഠംസു. ഏകമന്തം ഠിതാ ഖോ താ ദേവതാ ഭഗവന്തം ഏതദവോചും – ‘‘ഏസോ, ഭന്തേ, ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ പുബ്ബാരാമേ മിഗാരമാതുപാസാദേ ഭിക്ഖൂനം അജ്ഝത്തസംയോജനഞ്ച പുഗ്ഗലം ദേസേതി ബഹിദ്ധാസംയോജനഞ്ച. ഹട്ഠാ, ഭന്തേ, പരിസാ. സാധു, ഭന്തേ, ഭഗവാ യേനായസ്മാ സാരിപുത്തോ തേനുപസങ്കമതു അനുകമ്പം ഉപാദായാ’’തി. അധിവാസേസി ഭഗവാ തുണ്ഹീഭാവേന. അഥ ഖോ ഭഗവാ – സേയ്യഥാപി നാമ ബലവാ പുരിസോ സമിഞ്ജിതം 11 വാ ബാഹം പസാരേയ്യ, പസാരിതം വാ ബാഹം സമിഞ്ജേയ്യ , ഏവമേവം – ജേതവനേ അന്തരഹിതോ പുബ്ബാരാമേ മിഗാരമാതുപാസാദേ ആയസ്മതോ സാരിപുത്തസ്സ സമ്മുഖേ പാതുരഹോസി. നിസീദി ഭഗവാ പഞ്ഞത്തേ ആസനേ. ആയസ്മാപി ഖോ സാരിപുത്തോ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നം ഖോ ആയസ്മന്തം സാരിപുത്തം ഭഗവാ ഏതദവോച –

    Atha kho sambahulā samacittā devatā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho tā devatā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘eso, bhante, āyasmā sāriputto pubbārāme migāramātupāsāde bhikkhūnaṃ ajjhattasaṃyojanañca puggalaṃ deseti bahiddhāsaṃyojanañca. Haṭṭhā, bhante, parisā. Sādhu, bhante, bhagavā yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho bhagavā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ 12 vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya , evamevaṃ – jetavane antarahito pubbārāme migāramātupāsāde āyasmato sāriputtassa sammukhe pāturahosi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Āyasmāpi kho sāriputto bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ sāriputtaṃ bhagavā etadavoca –

    ‘‘ഇധ, സാരിപുത്ത, സമ്ബഹുലാ സമചിത്താ ദേവതാ യേനാഹം തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ മം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം അട്ഠംസു. ഏകമന്തം ഠിതാ ഖോ, സാരിപുത്ത, താ ദേവതാ മം ഏതദവോചും – ‘ഏസോ, ഭന്തേ, ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ പുബ്ബാരാമേ മിഗാരമാതുപാസാദേ ഭിക്ഖൂനം അജ്ഝത്തസംയോജനഞ്ച പുഗ്ഗലം ദേസേതി ബഹിദ്ധാസംയോജനഞ്ച. ഹട്ഠാ, ഭന്തേ, പരിസാ. സാധു, ഭന്തേ, ഭഗവാ യേന ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ തേനുപസങ്കമതു അനുകമ്പം ഉപാദായാ’തി. താ ഖോ പന, സാരിപുത്ത, ദേവതാ ദസപി ഹുത്വാ വീസമ്പി ഹുത്വാ തിംസമ്പി ഹുത്വാ ചത്താലീസമ്പി ഹുത്വാ പഞ്ഞാസമ്പി ഹുത്വാ സട്ഠിപി ഹുത്വാ ആരഗ്ഗകോടിനിതുദനമത്തേപി തിട്ഠന്തി, ന ച അഞ്ഞമഞ്ഞം ബ്യാബാധേന്തി 13. സിയാ ഖോ പന 14, സാരിപുത്ത, ഏവമസ്സ – ‘തത്ഥ നൂന താസം ദേവതാനം തഥാ ചിത്തം ഭാവിതം യേന താ ദേവതാ ദസപി ഹുത്വാ വീസമ്പി ഹുത്വാ തിംസമ്പി ഹുത്വാ ചത്താലീസമ്പി ഹുത്വാ പഞ്ഞാസമ്പി ഹുത്വാ സട്ഠിപി ഹുത്വാ ആരഗ്ഗകോടിനിതുദനമത്തേപി തിട്ഠന്തി ന ച അഞ്ഞമഞ്ഞം ബ്യാബാധേന്തീ’തി. ന ഖോ പനേതം, സാരിപുത്ത, ഏവം ദട്ഠബ്ബം. ഇധേവ ഖോ, സാരിപുത്ത, താസം ദേവതാനം തഥാ ചിത്തം ഭാവിതം, യേന താ ദേവതാ ദസപി ഹുത്വാ…പേ॰… ന ച അഞ്ഞമഞ്ഞം ബ്യാബാധേന്തി. തസ്മാതിഹ, സാരിപുത്ത, ഏവം സിക്ഖിതബ്ബം – ‘സന്തിന്ദ്രിയാ ഭവിസ്സാമ സന്തമാനസാ’തി. ഏവഞ്ഹി വോ, സാരിപുത്ത, സിക്ഖിതബ്ബം. ‘സന്തിന്ദ്രിയാനഞ്ഹി വോ, സാരിപുത്ത, സന്തമാനസാനം സന്തംയേവ കായകമ്മം ഭവിസ്സതി സന്തം വചീകമ്മം സന്തം മനോകമ്മം. സന്തംയേവ ഉപഹാരം ഉപഹരിസ്സാമ സബ്രഹ്മചാരീസൂ’തി. ‘ഏവഞ്ഹി വോ, സാരിപുത്ത, സിക്ഖിതബ്ബം. അനസ്സും ഖോ, സാരിപുത്ത, അഞ്ഞതിത്ഥിയാ പരിബ്ബാജകാ യേ ഇമം ധമ്മപരിയായം നാസ്സോസു’’’ന്തി.

    ‘‘Idha, sāriputta, sambahulā samacittā devatā yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā maṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho, sāriputta, tā devatā maṃ etadavocuṃ – ‘eso, bhante, āyasmā sāriputto pubbārāme migāramātupāsāde bhikkhūnaṃ ajjhattasaṃyojanañca puggalaṃ deseti bahiddhāsaṃyojanañca. Haṭṭhā, bhante, parisā. Sādhu, bhante, bhagavā yena āyasmā sāriputto tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’ti. Tā kho pana, sāriputta, devatā dasapi hutvā vīsampi hutvā tiṃsampi hutvā cattālīsampi hutvā paññāsampi hutvā saṭṭhipi hutvā āraggakoṭinitudanamattepi tiṭṭhanti, na ca aññamaññaṃ byābādhenti 15. Siyā kho pana 16, sāriputta, evamassa – ‘tattha nūna tāsaṃ devatānaṃ tathā cittaṃ bhāvitaṃ yena tā devatā dasapi hutvā vīsampi hutvā tiṃsampi hutvā cattālīsampi hutvā paññāsampi hutvā saṭṭhipi hutvā āraggakoṭinitudanamattepi tiṭṭhanti na ca aññamaññaṃ byābādhentī’ti. Na kho panetaṃ, sāriputta, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Idheva kho, sāriputta, tāsaṃ devatānaṃ tathā cittaṃ bhāvitaṃ, yena tā devatā dasapi hutvā…pe… na ca aññamaññaṃ byābādhenti. Tasmātiha, sāriputta, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘santindriyā bhavissāma santamānasā’ti. Evañhi vo, sāriputta, sikkhitabbaṃ. ‘Santindriyānañhi vo, sāriputta, santamānasānaṃ santaṃyeva kāyakammaṃ bhavissati santaṃ vacīkammaṃ santaṃ manokammaṃ. Santaṃyeva upahāraṃ upaharissāma sabrahmacārīsū’ti. ‘Evañhi vo, sāriputta, sikkhitabbaṃ. Anassuṃ kho, sāriputta, aññatitthiyā paribbājakā ye imaṃ dhammapariyāyaṃ nāssosu’’’nti.

    ൩൮. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ആയസ്മാ മഹാകച്ചാനോ വരണായം വിഹരതി ഭദ്ദസാരിതീരേ 17. അഥ ഖോ ആരാമദണ്ഡോ ബ്രാഹ്മണോ യേനായസ്മാ മഹാകച്ചാനോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മതാ മഹാകച്ചാനേന സദ്ധിം സമ്മോദി. സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ ആരാമദണ്ഡോ ബ്രാഹ്മണോ ആയസ്മന്തം മഹാകച്ചാനം ഏതദവോച – ‘‘കോ നു ഖോ, ഭോ കച്ചാന, ഹേതു കോ പച്ചയോ യേന ഖത്തിയാപി ഖത്തിയേഹി വിവദന്തി, ബ്രാഹ്മണാപി ബ്രാഹ്മണേഹി വിവദന്തി, ഗഹപതികാപി ഗഹപതികേഹി വിവദന്തീ’’തി? ‘‘കാമരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധ 18 പലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനഹേതു ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, ഖത്തിയാപി ഖത്തിയേഹി വിവദന്തി, ബ്രാഹ്മണാപി ബ്രാഹ്മണേഹി വിവദന്തി, ഗഹപതികാപി ഗഹപതികേഹി വിവദന്തീ’’തി.

    38. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā mahākaccāno varaṇāyaṃ viharati bhaddasāritīre 19. Atha kho ārāmadaṇḍo brāhmaṇo yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākaccānena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho ārāmadaṇḍo brāhmaṇo āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho kaccāna, hetu ko paccayo yena khattiyāpi khattiyehi vivadanti, brāhmaṇāpi brāhmaṇehi vivadanti, gahapatikāpi gahapatikehi vivadantī’’ti? ‘‘Kāmarāgābhinivesavinibandha 20 paligedhapariyuṭṭhānajjhosānahetu kho, brāhmaṇa, khattiyāpi khattiyehi vivadanti, brāhmaṇāpi brāhmaṇehi vivadanti, gahapatikāpi gahapatikehi vivadantī’’ti.

    ‘‘കോ പന, ഭോ കച്ചാന, ഹേതു കോ പച്ചയോ യേന സമണാപി സമണേഹി വിവദന്തീ’’തി? ‘‘ദിട്ഠിരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനഹേതു ഖോ, ബ്രാഹ്മണ, സമണാപി സമണേഹി വിവദന്തീ’’തി.

    ‘‘Ko pana, bho kaccāna, hetu ko paccayo yena samaṇāpi samaṇehi vivadantī’’ti? ‘‘Diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānahetu kho, brāhmaṇa, samaṇāpi samaṇehi vivadantī’’ti.

    ‘‘അത്ഥി പന, ഭോ കച്ചാന, കോചി ലോകസ്മിം യോ ഇമഞ്ചേവ കാമരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനം സമതിക്കന്തോ, ഇമഞ്ച ദിട്ഠിരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനം സമതിക്കന്തോ’’തി? ‘‘അത്ഥി, ബ്രാഹ്മണ, ലോകസ്മിം യോ ഇമഞ്ചേവ കാമരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനം സമതിക്കന്തോ, ഇമഞ്ച ദിട്ഠിരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനം സമതിക്കന്തോ’’തി.

    ‘‘Atthi pana, bho kaccāna, koci lokasmiṃ yo imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti? ‘‘Atthi, brāhmaṇa, lokasmiṃ yo imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ‘‘കോ പന സോ, ഭോ കച്ചാന, ലോകസ്മിം യോ ഇമഞ്ചേവ കാഗരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനം സമതിക്കന്തോ, ഇമഞ്ച ദിട്ഠിരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനം സമതിക്കന്തോ’’തി? ‘‘അത്ഥി, ബ്രാഹ്മണ, പുരത്ഥിമേസു ജനപദേസു സാവത്ഥീ നാമ നഗരം. തത്ഥ സോ ഭഗവാ ഏതരഹി വിഹരതി അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ. സോ ഹി, ബ്രാഹ്മണ, ഭഗവാ ഇമഞ്ചേവ കാമരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനം സമതിക്കന്തോ , ഇമഞ്ച ദിട്ഠിരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനം സമതിക്കന്തോ’’തി.

    ‘‘Ko pana so, bho kaccāna, lokasmiṃ yo imañceva kāgarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti? ‘‘Atthi, brāhmaṇa, puratthimesu janapadesu sāvatthī nāma nagaraṃ. Tattha so bhagavā etarahi viharati arahaṃ sammāsambuddho. So hi, brāhmaṇa, bhagavā imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto , imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ഏവം വുത്തേ ആരാമദണ്ഡോ ബ്രാഹ്മണോ ഉട്ഠായാസനാ ഏകംസം ഉത്തരാസങ്ഗം കരിത്വാ ദക്ഖിണം ജാണുമണ്ഡലം പഥവിയം നിഹന്ത്വാ യേന ഭഗവാ തേനഞ്ജലിം പണാമേത്വാ തിക്ഖത്തും ഉദാനം ഉദാനേസി –

    Evaṃ vutte ārāmadaṇḍo brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā dakkhiṇaṃ jāṇumaṇḍalaṃ pathaviyaṃ nihantvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā tikkhattuṃ udānaṃ udānesi –

    ‘‘നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ, നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ, നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ. യോ ഹി സോ ഭഗവാ ഇമഞ്ചേവ കാമരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനം സമതിക്കന്തോ, ഇമഞ്ച ദിട്ഠിരാഗാഭിനിവേസവിനിബന്ധപലിഗേധപരിയുട്ഠാനജ്ഝോസാനം സമതിക്കന്തോ’’തി.

    ‘‘Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa. Yo hi so bhagavā imañceva kāmarāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto, imañca diṭṭhirāgābhinivesavinibandhapaligedhapariyuṭṭhānajjhosānaṃ samatikkanto’’ti.

    ‘‘അഭിക്കന്തം, ഭോ കച്ചാന, അഭിക്കന്തം, ഭോ കച്ചാന! സേയ്യഥാപി, ഭോ കച്ചാന, നിക്കുജ്ജിതം വാ ഉക്കുജ്ജേയ്യ, പടിച്ഛന്നം വാ വിവരേയ്യ, മൂള്ഹസ്സ വാ മഗ്ഗം ആചിക്ഖേയ്യ, അന്ധകാരേ വാ തേലപജ്ജോതം ധാരേയ്യ – ‘ചക്ഖുമന്തോ രൂപാനി ദക്ഖന്തീ’തി, ഏവമേവം ഭോതാ കച്ചാനേന അനേകപരിയായേന ധമ്മോ പകാസിതോ. ഏസാഹം, ഭോ കച്ചാന, തം ഭവന്തം ഗോതമം സരണം ഗച്ഛാമി ധമ്മഞ്ച ഭിക്ഖുസങ്ഘഞ്ച. ഉപാസകം മം ഭവം കച്ചാനോ ധാരേതു അജ്ജതഗ്ഗേ പാണുപേതം സരണം ഗത’’ന്തി.

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho kaccāna, abhikkantaṃ, bho kaccāna! Seyyathāpi, bho kaccāna, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti, evamevaṃ bhotā kaccānena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bho kaccāna, taṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ kaccāno dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    ൩൯. ഏകം സമയം ആയസ്മാ മഹാകച്ചാനോ മധുരായം വിഹരതി ഗുന്ദാവനേ. അഥ ഖോ കന്ദരായനോ 21 ബ്രാഹ്മണോ യേനായസ്മാ മഹാകച്ചാനോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മതാ മഹാകച്ചാനേന സദ്ധിം…പേ॰… ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ കന്ദരായനോ ബ്രാഹ്മണോ ആയസ്മന്തം മഹാകച്ചാനം ഏതദവോച – ‘‘സുതം മേതം, ഭോ കച്ചാന, ‘ന സമണോ കച്ചാനോ ബ്രാഹ്മണേ ജിണ്ണേ വുദ്ധേ മഹല്ലകേ അദ്ധഗതേ വയോഅനുപ്പത്തേ അഭിവാദേതി വാ പച്ചുട്ഠേതി വാ ആസനേന വാ നിമന്തേതീ’തി. തയിദം, ഭോ കച്ചാന, തഥേവ? ന ഹി ഭവം കച്ചാനോ ബ്രാഹ്മണേ ജിണ്ണേ വുദ്ധേ മഹല്ലകേ അദ്ധഗതേ വയോഅനുപ്പത്തേ അഭിവാദേതി വാ പച്ചുട്ഠേതി വാ ആസനേന വാ നിമന്തേതി. തയിദം, ഭോ കച്ചാന, ന സമ്പന്നമേവാ’’തി.

    39. Ekaṃ samayaṃ āyasmā mahākaccāno madhurāyaṃ viharati gundāvane. Atha kho kandarāyano 22 brāhmaṇo yenāyasmā mahākaccāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākaccānena saddhiṃ…pe… ekamantaṃ nisinno kho kandarāyano brāhmaṇo āyasmantaṃ mahākaccānaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho kaccāna, ‘na samaṇo kaccāno brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimantetī’ti. Tayidaṃ, bho kaccāna, tatheva? Na hi bhavaṃ kaccāno brāhmaṇe jiṇṇe vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimanteti. Tayidaṃ, bho kaccāna, na sampannamevā’’ti.

    ‘‘അത്ഥി, ബ്രാഹ്മണ, തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന വുദ്ധഭൂമി ച അക്ഖാതാ ദഹരഭൂമി ച. വുദ്ധോ ചേപി, ബ്രാഹ്മണ, ഹോതി ആസീതികോ വാ നാവുതികോ വാ വസ്സസതികോ വാ ജാതിയാ, സോ ച കാമേ പരിഭുഞ്ജതി കാമമജ്ഝാവസതി കാമപരിളാഹേന പരിഡയ്ഹതി കാമവിതക്കേഹി ഖജ്ജതി കാമപരിയേസനായ ഉസ്സുകോ. അഥ ഖോ സോ ബാലോ ന ഥേരോത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛതി. ദഹരോ ചേപി, ബ്രാഹ്മണ, ഹോതി യുവാ സുസുകാളകേസോ ഭദ്രേന യോബ്ബനേന സമന്നാഗതോ പഠമേന വയസാ . സോ ച ന കാമേ പരിഭുഞ്ജതി ന കാമമജ്ഝാവസതി, ന കാമപരിളാഹേന പരിഡയ്ഹതി, ന കാമവിതക്കേഹി ഖജ്ജതി, ന കാമപരിയേസനായ ഉസ്സുകോ. അഥ ഖോ സോ പണ്ഡിതോ ഥേരോത്വേവ സങ്ഖ്യം ഗച്ഛതീ’’തി.

    ‘‘Atthi, brāhmaṇa, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena vuddhabhūmi ca akkhātā daharabhūmi ca. Vuddho cepi, brāhmaṇa, hoti āsītiko vā nāvutiko vā vassasatiko vā jātiyā, so ca kāme paribhuñjati kāmamajjhāvasati kāmapariḷāhena pariḍayhati kāmavitakkehi khajjati kāmapariyesanāya ussuko. Atha kho so bālo na therotveva saṅkhyaṃ gacchati. Daharo cepi, brāhmaṇa, hoti yuvā susukāḷakeso bhadrena yobbanena samannāgato paṭhamena vayasā . So ca na kāme paribhuñjati na kāmamajjhāvasati, na kāmapariḷāhena pariḍayhati, na kāmavitakkehi khajjati, na kāmapariyesanāya ussuko. Atha kho so paṇḍito therotveva saṅkhyaṃ gacchatī’’ti.

    ഏവം വുത്തേ കന്ദരായനോ ബ്രാഹ്മണോ ഉട്ഠായാസനാ ഏകംസം ഉത്തരാസങ്ഗം കരിത്വാ ദഹരാനം സതം 23 ഭിക്ഖൂനം പാദേ സിരസാ വന്ദതി – ‘‘വുദ്ധാ ഭവന്തോ, വുദ്ധഭൂമിയം ഠിതാ. ദഹരാ മയം, ദഹരഭൂമിയം ഠിതാ’’തി.

    Evaṃ vutte kandarāyano brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā daharānaṃ sataṃ 24 bhikkhūnaṃ pāde sirasā vandati – ‘‘vuddhā bhavanto, vuddhabhūmiyaṃ ṭhitā. Daharā mayaṃ, daharabhūmiyaṃ ṭhitā’’ti.

    ‘‘അഭിക്കന്തം, ഭോ കച്ചാന…പേ॰… ഉപാസകം മം ഭവം കച്ചാനോ ധാരേതു അജ്ജതഗ്ഗേ പാണുപേതം സരണം ഗത’’ന്തി.

    ‘‘Abhikkantaṃ, bho kaccāna…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ kaccāno dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.

    ൪൦. ‘‘യസ്മിം, ഭിക്ഖവേ, സമയേ ചോരാ ബലവന്തോ ഹോന്തി, രാജാനോ തസ്മിം സമയേ ദുബ്ബലാ ഹോന്തി. തസ്മിം, ഭിക്ഖവേ, സമയേ രഞ്ഞോ ന ഫാസു ഹോതി അതിയാതും വാ നിയ്യാതും വാ പച്ചന്തിമേ വാ ജനപദേ അനുസഞ്ഞാതും. ബ്രാഹ്മണഗഹപതികാനമ്പി തസ്മിം സമയേ ന ഫാസു ഹോതി അതിയാതും വാ നിയ്യാതും വാ ബാഹിരാനി വാ കമ്മന്താനി പടിവേക്ഖിതും. ഏവമേവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യസ്മിം സമയേ പാപഭിക്ഖൂ ബലവന്തോ ഹോന്തി, പേസലാ ഭിക്ഖൂ തസ്മിം സമയേ ദുബ്ബലാ ഹോന്തി. തസ്മിം, ഭിക്ഖവേ, സമയേ പേസലാ ഭിക്ഖൂ തുണ്ഹീഭൂതാ തുണ്ഹീഭൂതാവ സങ്ഘമജ്ഝേ സങ്കസായന്തി 25 പച്ചന്തിമേ വാ ജനപദേ അച്ഛന്തി 26. തയിദം, ഭിക്ഖവേ, ഹോതി ബഹുജനാഹിതായ ബഹുജനാസുഖായ, ബഹുനോ ജനസ്സ അനത്ഥായ അഹിതായ ദുക്ഖായ ദേവമനുസ്സാനം.

    40. ‘‘Yasmiṃ, bhikkhave, samaye corā balavanto honti, rājāno tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye rañño na phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā paccantime vā janapade anusaññātuṃ. Brāhmaṇagahapatikānampi tasmiṃ samaye na phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā bāhirāni vā kammantāni paṭivekkhituṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye pāpabhikkhū balavanto honti, pesalā bhikkhū tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye pesalā bhikkhū tuṇhībhūtā tuṇhībhūtāva saṅghamajjhe saṅkasāyanti 27 paccantime vā janapade acchanti 28. Tayidaṃ, bhikkhave, hoti bahujanāhitāya bahujanāsukhāya, bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.

    ‘‘യസ്മിം , ഭിക്ഖവേ, സമയേ രാജാനോ ബലവന്തോ ഹോന്തി, ചോരാ തസ്മിം സമയേ ദുബ്ബലാ ഹോന്തി. തസ്മിം, ഭിക്ഖവേ, സമയേ രഞ്ഞോ ഫാസു ഹോതി അതിയാതും വാ നിയ്യാതും വാ പച്ചന്തിമേ വാ ജനപദേ അനുസഞ്ഞാതും. ബ്രാഹ്മണഗഹപതികാനമ്പി തസ്മിം സമയേ ഫാസു ഹോതി അതിയാതും വാ നിയ്യാതും വാ ബാഹിരാനി വാ കമ്മന്താനി പടിവേക്ഖിതും. ഏവമേവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യസ്മിം സമയേ പേസലാ ഭിക്ഖൂ ബലവന്തോ ഹോന്തി, പാപഭിക്ഖൂ തസ്മിം സമയേ ദുബ്ബലാ ഹോന്തി. തസ്മിം, ഭിക്ഖവേ, സമയേ പാപഭിക്ഖൂ തുണ്ഹീഭൂതാ തുണ്ഹീഭൂതാവ സങ്ഘമജ്ഝേ സങ്കസായന്തി, യേന വാ പന തേന പക്കമന്തി 29. തയിദം, ഭിക്ഖവേ, ഹോതി ബഹുജനഹിതായ ബഹുജനസുഖായ, ബഹുനോ ജനസ്സ അത്ഥായ ഹിതായ സുഖായ ദേവമനുസ്സാന’’ന്തി.

    ‘‘Yasmiṃ , bhikkhave, samaye rājāno balavanto honti, corā tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye rañño phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā paccantime vā janapade anusaññātuṃ. Brāhmaṇagahapatikānampi tasmiṃ samaye phāsu hoti atiyātuṃ vā niyyātuṃ vā bāhirāni vā kammantāni paṭivekkhituṃ. Evamevaṃ kho, bhikkhave, yasmiṃ samaye pesalā bhikkhū balavanto honti, pāpabhikkhū tasmiṃ samaye dubbalā honti. Tasmiṃ, bhikkhave, samaye pāpabhikkhū tuṇhībhūtā tuṇhībhūtāva saṅghamajjhe saṅkasāyanti, yena vā pana tena pakkamanti 30. Tayidaṃ, bhikkhave, hoti bahujanahitāya bahujanasukhāya, bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya devamanussāna’’nti.

    ൪൧. ‘‘ദ്വിന്നാഹം , ഭിക്ഖവേ, മിച്ഛാപടിപത്തിം ന വണ്ണേമി, ഗിഹിസ്സ വാ പബ്ബജിതസ്സ വാ. ഗിഹീ വാ, ഭിക്ഖവേ, പബ്ബജിതോ വാ മിച്ഛാപടിപന്നോ മിച്ഛാപടിപത്താധികരണഹേതു ന ആരാധകോ ഹോതി ഞായം ധമ്മം കുസലം.

    41. ‘‘Dvinnāhaṃ , bhikkhave, micchāpaṭipattiṃ na vaṇṇemi, gihissa vā pabbajitassa vā. Gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā micchāpaṭipanno micchāpaṭipattādhikaraṇahetu na ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusalaṃ.

    ‘‘ദ്വിന്നാഹം, ഭിക്ഖവേ, സമ്മാപടിപത്തിം വണ്ണേമി, ഗിഹിസ്സ വാ പബ്ബജിതസ്സ വാ. ഗിഹീ വാ, ഭിക്ഖവേ, പബ്ബജിതോ വാ സമ്മാപടിപന്നോ സമ്മാപടിപത്താധികരണഹേതു ആരാധകോ ഹോതി ഞായം ധമ്മം കുസല’’ന്തി.

    ‘‘Dvinnāhaṃ, bhikkhave, sammāpaṭipattiṃ vaṇṇemi, gihissa vā pabbajitassa vā. Gihī vā, bhikkhave, pabbajito vā sammāpaṭipanno sammāpaṭipattādhikaraṇahetu ārādhako hoti ñāyaṃ dhammaṃ kusala’’nti.

    ൪൨. ‘‘യേ തേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖൂ ദുഗ്ഗഹിതേഹി സുത്തന്തേഹി ബ്യഞ്ജനപ്പതിരൂപകേഹി അത്ഥഞ്ച ധമ്മഞ്ച പടിവാഹന്തി തേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖൂ ബഹുജനാഹിതായ പടിപന്നാ ബഹുജനാസുഖായ, ബഹുനോ ജനസ്സ അനത്ഥായ അഹിതായ ദുക്ഖായ ദേവമനുസ്സാനം. ബഹുഞ്ച തേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖൂ അപുഞ്ഞം പസവന്തി, തേ ചിമം സദ്ധമ്മം അന്തരധാപേന്തി.

    42. ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū duggahitehi suttantehi byañjanappatirūpakehi atthañca dhammañca paṭivāhanti te, bhikkhave, bhikkhū bahujanāhitāya paṭipannā bahujanāsukhāya, bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū apuññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ antaradhāpenti.

    ‘‘യേ തേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖൂ സുഗ്ഗഹിതേഹി സുത്തന്തേഹി ബ്യഞ്ജനപ്പതിരൂപകേഹി അത്ഥഞ്ച ധമ്മഞ്ച അനുലോമേന്തി തേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖൂ ബഹുജനഹിതായ പടിപന്നാ ബഹുജനസുഖായ, ബഹുനോ ജനസ്സ അത്ഥായ ഹിതായ സുഖായ ദേവമനുസ്സാനം. ബഹുഞ്ച തേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖൂ പുഞ്ഞം പസവന്തി, തേ ചിമം സദ്ധമ്മം ഠപേന്തീ’’തി.

    ‘‘Ye te, bhikkhave, bhikkhū suggahitehi suttantehi byañjanappatirūpakehi atthañca dhammañca anulomenti te, bhikkhave, bhikkhū bahujanahitāya paṭipannā bahujanasukhāya, bahuno janassa atthāya hitāya sukhāya devamanussānaṃ. Bahuñca te, bhikkhave, bhikkhū puññaṃ pasavanti, te cimaṃ saddhammaṃ ṭhapentī’’ti.

    സമചിത്തവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ.

    Samacittavaggo catuttho.







    Footnotes:
    1. പഹൂതസത്തരതനായ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰) തികനിപാതേ മഹാവഗ്ഗേ ദസമസുത്തടീകായം ദസ്സിതപാളിയാ സമേതി
    2. ബഹൂപകാരാ (ക॰)
    3. പടികതഞ്ച അതികതഞ്ചാതി (സീ॰ പീ॰)
    4. pahūtasattaratanāya (sī. syā. kaṃ. pī.) tikanipāte mahāvagge dasamasuttaṭīkāyaṃ dassitapāḷiyā sameti
    5. bahūpakārā (ka.)
    6. paṭikatañca atikatañcāti (sī. pī.)
    7. വത്വാ (സീ॰ പീ॰) ഏവമീദിസേസു ഠാനേസു
    8. vatvā (sī. pī.) evamīdisesu ṭhānesu
    9. ഉജുഭൂതാ (സ്യാ॰ കം॰ ക॰)
    10. ujubhūtā (syā. kaṃ. ka.)
    11. സമ്മിഞ്ജിതം (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    12. sammiñjitaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    13. ബ്യാബാധേന്തീതി (സബ്ബത്ഥ)
    14. പന തേ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    15. byābādhentīti (sabbattha)
    16. pana te (sī. syā. kaṃ. pī.)
    17. കദ്ദമദഹതീരേ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    18. കാമരാഗവിനിവേസവിനിബദ്ധ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    19. kaddamadahatīre (sī. syā. kaṃ. pī.)
    20. kāmarāgavinivesavinibaddha (sī. syā. kaṃ. pī.)
    21. കണ്ഡരായനോ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    22. kaṇḍarāyano (sī. syā. kaṃ. pī.)
    23. സുദം (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    24. sudaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    25. സങ്കമ്മ ഝായന്തി (ക॰), സഞ്ചായന്തി (സീ॰ അട്ഠ॰)
    26. ഭജന്തി (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    27. saṅkamma jhāyanti (ka.), sañcāyanti (sī. aṭṭha.)
    28. bhajanti (sī. syā. kaṃ. pī.)
    29. പപതന്തി (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)
    30. papatanti (sī. syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൪. സമചിത്തവഗ്ഗവണ്ണനാ • 4. Samacittavaggavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൪. സമചിത്തവഗ്ഗവണ്ണനാ • 4. Samacittavaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact