Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
౮. సమాధికథావణ్ణనా
8. Samādhikathāvaṇṇanā
౬౨౫-౬౨౬. ఇదాని సమాధికథా నామ హోతి. తత్థ యేసం ఏకచిత్తక్ఖణే ఉప్పన్నాపి ఏకగ్గతా సమాధానట్ఠేన సమాధీతి అగ్గహేత్వా ‘‘సత్త రత్తిన్దివాని ఏకన్తసుఖపటిసంవేదీ విహరితు’’న్తిఆదివచనం (మ॰ ని॰ ౧.౧౮౦) నిస్సాయ ‘‘చిత్తసన్తతి సమాధీ’’తి లద్ధి, సేయ్యథాపి సబ్బత్థివాదానఞ్చేవ ఉత్తరాపథకానఞ్చ; తే సన్ధాయ చిత్తసన్తతీతి పుచ్ఛా సకవాదిస్స, పటిఞ్ఞా ఇతరస్స. అథ నం ‘‘యది చిత్తసన్తతి సమాధి, చిత్తసన్తతి నామ అతీతాపి అత్థి, అనాగతాపి అత్థి. న హి ఏకం పచ్చుప్పన్నచిత్తమేవ చిత్తసన్తతి నామ హోతి, కిం తే సబ్బాపి సా సమాధీ’’తి చోదేతుం అతీతాతిఆదిమాహ, ఇతరో తథా అనిచ్ఛన్తో పటిక్ఖిపతి.
625-626. Idāni samādhikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ ekacittakkhaṇe uppannāpi ekaggatā samādhānaṭṭhena samādhīti aggahetvā ‘‘satta rattindivāni ekantasukhapaṭisaṃvedī viharitu’’ntiādivacanaṃ (ma. ni. 1.180) nissāya ‘‘cittasantati samādhī’’ti laddhi, seyyathāpi sabbatthivādānañceva uttarāpathakānañca; te sandhāya cittasantatīti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi cittasantati samādhi, cittasantati nāma atītāpi atthi, anāgatāpi atthi. Na hi ekaṃ paccuppannacittameva cittasantati nāma hoti, kiṃ te sabbāpi sā samādhī’’ti codetuṃ atītātiādimāha, itaro tathā anicchanto paṭikkhipati.
నను అతీతం నిరుద్ధన్తిఆది ‘‘చిత్తసన్తతియం పచ్చుప్పన్నమేవ చిత్తం కిచ్చకరం, అతీతానాగతం నిరుద్ధత్తా అనుప్పన్నత్తా చ నత్థి, కథం తం సమాధి నామ హోతీ’’తి దస్సేతుం వుత్తం. ఏకచిత్తక్ఖణికోతి పుచ్ఛా పరవాదిస్స. తతో యా సకసమయే ‘‘సమాధిం, భిక్ఖవే, భావేథా’’తిఆదీసు పచ్చుప్పన్నకుసలచిత్తసమ్పయుత్తా ఏకగ్గతా సమాధీతి వుత్తా, తం సన్ధాయ పటిఞ్ఞా సకవాదిస్స. చక్ఖువిఞ్ఞాణసమఙ్గీతిఆది ‘‘ఏకచిత్తక్ఖణికో’’తి వచనమత్తం గహేత్వా ఛలేన వుత్తం, తేనేవ సకవాదినా పటిక్ఖిత్తం. నను వుత్తం భగవతాతి సుత్తం పురిమపచ్ఛిమవసేన పవత్తమానస్స సమాధిస్స అబ్బోకిణ్ణతం సాధేతి, న సన్తతియా సమాధిభావం, తస్మా అసాధకన్తి.
Nanuatītaṃ niruddhantiādi ‘‘cittasantatiyaṃ paccuppannameva cittaṃ kiccakaraṃ, atītānāgataṃ niruddhattā anuppannattā ca natthi, kathaṃ taṃ samādhi nāma hotī’’ti dassetuṃ vuttaṃ. Ekacittakkhaṇikoti pucchā paravādissa. Tato yā sakasamaye ‘‘samādhiṃ, bhikkhave, bhāvethā’’tiādīsu paccuppannakusalacittasampayuttā ekaggatā samādhīti vuttā, taṃ sandhāya paṭiññā sakavādissa. Cakkhuviññāṇasamaṅgītiādi ‘‘ekacittakkhaṇiko’’ti vacanamattaṃ gahetvā chalena vuttaṃ, teneva sakavādinā paṭikkhittaṃ. Nanu vuttaṃ bhagavatāti suttaṃ purimapacchimavasena pavattamānassa samādhissa abbokiṇṇataṃ sādheti, na santatiyā samādhibhāvaṃ, tasmā asādhakanti.
సమాధికథావణ్ణనా.
Samādhikathāvaṇṇanā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi / (౧౧౩) ౮. సమాధికథా • (113) 8. Samādhikathā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౮. సమాధికథావణ్ణనా • 8. Samādhikathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౮. సమాధికథావణ్ణనా • 8. Samādhikathāvaṇṇanā