| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්‌දපඤ්‌හපාළි • Milindapañhapāḷi |
14. සමාධිපඤ්‌හො
14. Samādhipañho
14. රාජා ආහ ‘‘භන්‌තෙ නාගසෙන, කිංලක්‌ඛණො සමාධී’’ති? ‘‘පමුඛලක්‌ඛණො, මහාරාජ, සමාධි, යෙ කෙචි කුසලා ධම්‌මා, සබ්‌බෙ තෙ සමාධිපමුඛා හොන්‌ති සමාධිනින්‌නා සමාධිපොණා සමාධිපබ්‌භාරා’’ති.
14. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, kiṃlakkhaṇo samādhī’’ti? ‘‘Pamukhalakkhaṇo, mahārāja, samādhi, ye keci kusalā dhammā, sabbe te samādhipamukhā honti samādhininnā samādhipoṇā samādhipabbhārā’’ti.
‘‘ඔපම්‌මං කරොහී’’ති. ‘‘යථා, මහාරාජ, කූටාගාරස්‌ස යා යාචි ගොපානසියො, සබ්‌බා තා කූටඞ්‌ගමා හොන්‌ති කූටනින්‌නා කූටසමොසරණා, කූටං තාසං අග්‌ගමක්‌ඛායති. එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යෙ කෙචි කුසලා ධම්‌මා, සබ්‌බෙ තෙ සමාධිපමුඛා හොන්‌ති සමාධිනින්‌නා සමාධිපොණා සමාධිපබ්‌භාරාති.
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, kūṭāgārassa yā yāci gopānasiyo, sabbā tā kūṭaṅgamā honti kūṭaninnā kūṭasamosaraṇā, kūṭaṃ tāsaṃ aggamakkhāyati. Evameva kho, mahārāja, ye keci kusalā dhammā, sabbe te samādhipamukhā honti samādhininnā samādhipoṇā samādhipabbhārāti.
‘‘භිය්‍යො ඔපම්‌මං කරොහී’’ති. ‘‘යථා, මහාරාජ, කොචි රාජා චතුරඞ්‌ගිනියා සෙනාය සද්‌ධිං සඞ්‌ගාමං ඔතරෙය්‍ය, සබ්‌බාව සෙනා හත්‌ථී ච අස්‌සා ච රථා ච පත්‌තී ච තප්‌පමුඛා 1 භවෙය්‍යුං තන්‌නින්‌නා තප්‌පොණා තප්‌පබ්‌භාරා තං යෙව අනුපරියායෙය්‍යුං. එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යෙ කෙචි කුසලා ධම්‌මා, සබ්‌බෙ තෙ සමාධිපමුඛා හොන්‌ති සමාධිනින්‌නා සමාධිපොණා සමාධිපබ්‌භාරා. එවං ඛො, මහාරාජ, පමුඛලක්‌ඛණො සමාධි. භාසිතම්‌පෙතං, මහාරාජ, භගවතා – ‘‘සමාධිං, භික්‌ඛවෙ, භාවෙථ, සමාහිතො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු යථාභූතං පජානාතී’’ති.
‘‘Bhiyyo opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, koci rājā caturaṅginiyā senāya saddhiṃ saṅgāmaṃ otareyya, sabbāva senā hatthī ca assā ca rathā ca pattī ca tappamukhā 2 bhaveyyuṃ tanninnā tappoṇā tappabbhārā taṃ yeva anupariyāyeyyuṃ. Evameva kho, mahārāja, ye keci kusalā dhammā, sabbe te samādhipamukhā honti samādhininnā samādhipoṇā samādhipabbhārā. Evaṃ kho, mahārāja, pamukhalakkhaṇo samādhi. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā – ‘‘samādhiṃ, bhikkhave, bhāvetha, samāhito, bhikkhave, bhikkhu yathābhūtaṃ pajānātī’’ti.
‘‘කල්‌ලොසි, භන්‌තෙ නාගසෙනා’’ති.
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
සමාධිපඤ්‌හො චුද්‌දසමො.
Samādhipañho cuddasamo.
Footnotes:
