Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၂. သမာဓိပရိက္ခာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ
2. Samādhiparikkhārasuttavaṇṇanā
၄၅. ဒုတိယေ သမာဓိပရိက္ခာရာတိ ဧတ္ထ တယော ပရိက္ခာရာ။ ‘‘ရထော သီလပရိက္ခာရော, ဈာနက္ခော စက္ကဝီရိယော’’တိ (သံ. နိ. ၅.၄) ဟိ ဧတ္ထ အလင္ကာရော ပရိက္ခာရော နာမ။ ‘‘သတ္တဟိ နဂရပရိက္ခာရေဟိ သုပရိက္ခတံ ဟောတီ’’တိ (အ. နိ. ၇.၆၇) ဧတ္ထ ပရိဝာရော ပရိက္ခာရော နာမ။ ‘‘ဂိလာနပစ္စယ။ပေ.။ ဇီဝိတပရိက္ခာရာ’’တိ (မ. နိ. ၁.၁၉၁-၁၉၂) ဧတ္ထ သမ္ဘာရော ပရိက္ခာရော နာမ။ သော ဣဓ အဓိပ္ပေတောတိ အာဟ ‘‘မဂ္ဂသမာဓိသ္သ သမ္ဘာရာ’’တိ။ ပရိဝာရပရိက္ခာရောပိ ဝဋ္ဋတိယေဝ။ ပရိဝာရော ဟိ သမ္မာဒိဋ္ဌာဒယော မဂ္ဂဓမ္မာ သမ္မာသမာဓိသ္သ သဟဇာတာဒိပစ္စယဘာဝေန ပရိကရဏတော အဘိသင္ခရဏတော။ ပရိက္ခတာတိ ပရိဝာရိတာ။ အယံ ဝုစ္စတိ အရိယော သမ္မာသမာဓီတိ အယံ သတ္တဟိ ရတနေဟိ ပရိဝုတော စက္ကဝတ္တီ ဝိယ သတ္တဟိ အင္ဂေဟိ ပရိဝုတော အရိယော သမ္မာသမာဓီတိ ဝုစ္စတိ။ ဥပေစ္စ နိသ္သီယတီတိ ဥပနိသာ, သဟ ဥပနိသာယာတိ သဥပနိသော, သဥပနိသ္သယော အတ္ထော, သပရိဝာရောယေဝာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ သဟကာရိကာရဏဘူတော ဟိ ဓမ္မသမူဟော ဣဓ ‘‘ဥပနိသော’’တိ အဓိပ္ပေတော။
45. Dutiye samādhiparikkhārāti ettha tayo parikkhārā. ‘‘Ratho sīlaparikkhāro, jhānakkho cakkavīriyo’’ti (saṃ. ni. 5.4) hi ettha alaṅkāro parikkhāro nāma. ‘‘Sattahi nagaraparikkhārehi suparikkhataṃ hotī’’ti (a. ni. 7.67) ettha parivāro parikkhāro nāma. ‘‘Gilānapaccaya…pe… jīvitaparikkhārā’’ti (ma. ni. 1.191-192) ettha sambhāro parikkhāro nāma. So idha adhippetoti āha ‘‘maggasamādhissa sambhārā’’ti. Parivāraparikkhāropi vaṭṭatiyeva. Parivāro hi sammādiṭṭhādayo maggadhammā sammāsamādhissa sahajātādipaccayabhāvena parikaraṇato abhisaṅkharaṇato. Parikkhatāti parivāritā. Ayaṃ vuccati ariyo sammāsamādhīti ayaṃ sattahi ratanehi parivuto cakkavattī viya sattahi aṅgehi parivuto ariyo sammāsamādhīti vuccati. Upecca nissīyatīti upanisā, saha upanisāyāti saupaniso, saupanissayo attho, saparivāroyevāti vuttaṃ hoti. Sahakārikāraṇabhūto hi dhammasamūho idha ‘‘upaniso’’ti adhippeto.
သမာဓိပရိက္ခာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Samādhiparikkhārasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၂. သမာဓိပရိက္ခာရသုတ္တံ • 2. Samādhiparikkhārasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၁-၂. သတ္တဝိညာဏဋ္ဌိတိသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-2. Sattaviññāṇaṭṭhitisuttādivaṇṇanā