Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೨. ಸಮಾಧಿಪರಿಕ್ಖಾರಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
2. Samādhiparikkhārasuttavaṇṇanā
೪೫. ದುತಿಯೇ ಸಮಾಧಿಪರಿಕ್ಖಾರಾತಿ ಏತ್ಥ ತಯೋ ಪರಿಕ್ಖಾರಾ। ‘‘ರಥೋ ಸೀಲಪರಿಕ್ಖಾರೋ, ಝಾನಕ್ಖೋ ಚಕ್ಕವೀರಿಯೋ’’ತಿ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೫.೪) ಹಿ ಏತ್ಥ ಅಲಙ್ಕಾರೋ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ನಾಮ। ‘‘ಸತ್ತಹಿ ನಗರಪರಿಕ್ಖಾರೇಹಿ ಸುಪರಿಕ್ಖತಂ ಹೋತೀ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೭.೬೭) ಏತ್ಥ ಪರಿವಾರೋ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ನಾಮ। ‘‘ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯ…ಪೇ॰… ಜೀವಿತಪರಿಕ್ಖಾರಾ’’ತಿ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೧೯೧-೧೯೨) ಏತ್ಥ ಸಮ್ಭಾರೋ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ನಾಮ। ಸೋ ಇಧ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋತಿ ಆಹ ‘‘ಮಗ್ಗಸಮಾಧಿಸ್ಸ ಸಮ್ಭಾರಾ’’ತಿ। ಪರಿವಾರಪರಿಕ್ಖಾರೋಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಪರಿವಾರೋ ಹಿ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಾದಯೋ ಮಗ್ಗಧಮ್ಮಾ ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧಿಸ್ಸ ಸಹಜಾತಾದಿಪಚ್ಚಯಭಾವೇನ ಪರಿಕರಣತೋ ಅಭಿಸಙ್ಖರಣತೋ। ಪರಿಕ್ಖತಾತಿ ಪರಿವಾರಿತಾ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ಅರಿಯೋ ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧೀತಿ ಅಯಂ ಸತ್ತಹಿ ರತನೇಹಿ ಪರಿವುತೋ ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ವಿಯ ಸತ್ತಹಿ ಅಙ್ಗೇಹಿ ಪರಿವುತೋ ಅರಿಯೋ ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಉಪೇಚ್ಚ ನಿಸ್ಸೀಯತೀತಿ ಉಪನಿಸಾ, ಸಹ ಉಪನಿಸಾಯಾತಿ ಸಉಪನಿಸೋ, ಸಉಪನಿಸ್ಸಯೋ ಅತ್ಥೋ, ಸಪರಿವಾರೋಯೇವಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಸಹಕಾರಿಕಾರಣಭೂತೋ ಹಿ ಧಮ್ಮಸಮೂಹೋ ಇಧ ‘‘ಉಪನಿಸೋ’’ತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ।
45. Dutiye samādhiparikkhārāti ettha tayo parikkhārā. ‘‘Ratho sīlaparikkhāro, jhānakkho cakkavīriyo’’ti (saṃ. ni. 5.4) hi ettha alaṅkāro parikkhāro nāma. ‘‘Sattahi nagaraparikkhārehi suparikkhataṃ hotī’’ti (a. ni. 7.67) ettha parivāro parikkhāro nāma. ‘‘Gilānapaccaya…pe… jīvitaparikkhārā’’ti (ma. ni. 1.191-192) ettha sambhāro parikkhāro nāma. So idha adhippetoti āha ‘‘maggasamādhissa sambhārā’’ti. Parivāraparikkhāropi vaṭṭatiyeva. Parivāro hi sammādiṭṭhādayo maggadhammā sammāsamādhissa sahajātādipaccayabhāvena parikaraṇato abhisaṅkharaṇato. Parikkhatāti parivāritā. Ayaṃ vuccati ariyo sammāsamādhīti ayaṃ sattahi ratanehi parivuto cakkavattī viya sattahi aṅgehi parivuto ariyo sammāsamādhīti vuccati. Upecca nissīyatīti upanisā, saha upanisāyāti saupaniso, saupanissayo attho, saparivāroyevāti vuttaṃ hoti. Sahakārikāraṇabhūto hi dhammasamūho idha ‘‘upaniso’’ti adhippeto.
ಸಮಾಧಿಪರಿಕ್ಖಾರಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Samādhiparikkhārasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೨. ಸಮಾಧಿಪರಿಕ್ಖಾರಸುತ್ತಂ • 2. Samādhiparikkhārasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೧-೨. ಸತ್ತವಿಞ್ಞಾಣಟ್ಠಿತಿಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-2. Sattaviññāṇaṭṭhitisuttādivaṇṇanā