Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya |
౫. సమాధిసుత్తం
5. Samādhisuttaṃ
౫. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా సావత్థియం విహరతి జేతవనే అనాథపిణ్డికస్స ఆరామే. తత్ర ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘భిక్ఖవో’’తి. ‘‘భదన్తే’’తి తే భిక్ఖూ భగవతో పచ్చస్సోసుం. భగవా ఏతదవోచ – ‘‘సమాధిం, భిక్ఖవే, భావేథ; సమాహితో, భిక్ఖవే, భిక్ఖు యథాభూతం పజానాతి. కిఞ్చ యథాభూతం పజానాతి? రూపస్స సముదయఞ్చ అత్థఙ్గమఞ్చ, వేదనాయ సముదయఞ్చ అత్థఙ్గమఞ్చ , సఞ్ఞాయ సముదయఞ్చ అత్థఙ్గమఞ్చ, సఙ్ఖారానం సముదయఞ్చ అత్థఙ్గమఞ్చ, విఞ్ఞాణస్స సముదయఞ్చ అత్థఙ్గమఞ్చ’’.
5. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘samādhiṃ, bhikkhave, bhāvetha; samāhito, bhikkhave, bhikkhu yathābhūtaṃ pajānāti. Kiñca yathābhūtaṃ pajānāti? Rūpassa samudayañca atthaṅgamañca, vedanāya samudayañca atthaṅgamañca , saññāya samudayañca atthaṅgamañca, saṅkhārānaṃ samudayañca atthaṅgamañca, viññāṇassa samudayañca atthaṅgamañca’’.
‘‘కో చ, భిక్ఖవే, రూపస్స సముదయో, కో వేదనాయ సముదయో, కో సఞ్ఞాయ సముదయో, కో సఙ్ఖారానం సముదయో, కో విఞ్ఞాణస్స సముదయో? ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు అభినన్దతి అభివదతి అజ్ఝోసాయ తిట్ఠతి.
‘‘Ko ca, bhikkhave, rūpassa samudayo, ko vedanāya samudayo, ko saññāya samudayo, ko saṅkhārānaṃ samudayo, ko viññāṇassa samudayo? Idha, bhikkhave, bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati.
‘‘కిఞ్చ అభినన్దతి అభివదతి అజ్ఝోసాయ తిట్ఠతి? రూపం అభినన్దతి అభివదతి అజ్ఝోసాయ తిట్ఠతి. తస్స రూపం అభినన్దతో అభివదతో అజ్ఝోసాయ తిట్ఠతో ఉప్పజ్జతి నన్దీ. యా రూపే నన్దీ తదుపాదానం. తస్సుపాదానపచ్చయా భవో; భవపచ్చయా జాతి; జాతిపచ్చయా జరామరణం సోకపరిదేవదుక్ఖదోమనస్సుపాయాసా సమ్భవన్తి. ఏవమేతస్స కేవలస్స దుక్ఖక్ఖన్ధస్స సముదయో హోతి.
‘‘Kiñca abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati? Rūpaṃ abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati. Tassa rūpaṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato uppajjati nandī. Yā rūpe nandī tadupādānaṃ. Tassupādānapaccayā bhavo; bhavapaccayā jāti; jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
‘‘వేదనం అభినన్దతి…పే॰… సఞ్ఞం అభినన్దతి… సఙ్ఖారే అభినన్దతి… విఞ్ఞాణం అభినన్దతి అభివదతి అజ్ఝోసాయ తిట్ఠతి. తస్స విఞ్ఞాణం అభినన్దతో అభివదతో అజ్ఝోసాయ తిట్ఠతో ఉప్పజ్జతి నన్దీ. యా విఞ్ఞాణే నన్దీ తదుపాదానం. తస్సుపాదానపచ్చయా భవో; భవపచ్చయా జాతి; జాతిపచ్చయా…పే॰… ఏవమేతస్స కేవలస్స దుక్ఖక్ఖన్ధస్స సముదయో హోతి.
‘‘Vedanaṃ abhinandati…pe… saññaṃ abhinandati… saṅkhāre abhinandati… viññāṇaṃ abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati. Tassa viññāṇaṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato uppajjati nandī. Yā viññāṇe nandī tadupādānaṃ. Tassupādānapaccayā bhavo; bhavapaccayā jāti; jātipaccayā…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
‘‘అయం, భిక్ఖవే, రూపస్స సముదయో; అయం వేదనాయ సముదయో; అయం సఞ్ఞాయ సముదయో; అయం సఙ్ఖారానం సముదయో; అయం విఞ్ఞాణస్స సముదయో.
‘‘Ayaṃ, bhikkhave, rūpassa samudayo; ayaṃ vedanāya samudayo; ayaṃ saññāya samudayo; ayaṃ saṅkhārānaṃ samudayo; ayaṃ viññāṇassa samudayo.
‘‘కో చ, భిక్ఖవే, రూపస్స అత్థఙ్గమో, కో వేదనాయ… కో సఞ్ఞాయ… కో సఙ్ఖారానం… కో విఞ్ఞాణస్స అత్థఙ్గమో?
‘‘Ko ca, bhikkhave, rūpassa atthaṅgamo, ko vedanāya… ko saññāya… ko saṅkhārānaṃ… ko viññāṇassa atthaṅgamo?
ఇధ, భిక్ఖవే, నాభినన్దతి నాభివదతి నాజ్ఝోసాయ తిట్ఠతి.
Idha, bhikkhave, nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati.
‘‘కిఞ్చ నాభినన్దతి నాభివదతి నాజ్ఝోసాయ తిట్ఠతి? రూపం నాభినన్దతి నాభివదతి నాజ్ఝోసాయ తిట్ఠతి. తస్స రూపం అనభినన్దతో అనభివదతో అనజ్ఝోసాయ తిట్ఠతో యా రూపే నన్దీ సా నిరుజ్ఝతి. తస్స నన్దీనిరోధా ఉపాదాననిరోధో; ఉపాదాననిరోధా భవనిరోధో…పే॰… ఏవమేతస్స కేవలస్స దుక్ఖక్ఖన్ధస్స నిరోధో హోతి.
‘‘Kiñca nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati? Rūpaṃ nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati. Tassa rūpaṃ anabhinandato anabhivadato anajjhosāya tiṭṭhato yā rūpe nandī sā nirujjhati. Tassa nandīnirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
‘‘వేదనం నాభినన్దతి నాభివదతి నాజ్ఝోసాయ తిట్ఠతి. తస్స వేదనం అనభినన్దతో అనభివదతో అనజ్ఝోసా తిట్ఠతో యా వేదనాయ నన్దీ సా నిరుజ్ఝతి. తస్స నన్దీనిరోధా ఉపాదాననిరోధో; ఉపాదాననిరోధా భవనిరోధో…పే॰… ఏవమేతస్స కేవలస్స దుక్ఖక్ఖన్ధస్స నిరోధో హోతి.
‘‘Vedanaṃ nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati. Tassa vedanaṃ anabhinandato anabhivadato anajjhosā tiṭṭhato yā vedanāya nandī sā nirujjhati. Tassa nandīnirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
‘‘సఞ్ఞం నాభినన్దతి…పే॰… సఙ్ఖారే నాభినన్దతి నాభివదతి నాజ్ఝోసాయ తిట్ఠతి. తస్స సఙ్ఖారే అనభినన్దతో అనభివదతో అనజ్ఝోసాయ తిట్ఠతో యా సఙ్ఖారేసు నన్దీ సా నిరుజ్ఝతి. తస్స నన్దీనిరోధా ఉపాదాననిరోధో; ఉపాదాననిరోధా భవనిరోధో…పే॰… ఏవమేతస్స కేవలస్స దుక్ఖక్ఖన్ధస్స నిరోధో హోతి.
‘‘Saññaṃ nābhinandati…pe… saṅkhāre nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati. Tassa saṅkhāre anabhinandato anabhivadato anajjhosāya tiṭṭhato yā saṅkhāresu nandī sā nirujjhati. Tassa nandīnirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
‘‘విఞ్ఞాణం నాభినన్దతి నాభివదతి నాజ్ఝోసాయ తిట్ఠతి. తస్స విఞ్ఞాణం అనభినన్దతో అనభివదతో అనజ్ఝోసాయ తిట్ఠతో యా విఞ్ఞాణే నన్దీ సా నిరుజ్ఝతి. తస్స నన్దీనిరోధా ఉపాదాననిరోధో…పే॰… ఏవమేతస్స కేవలస్స దుక్ఖక్ఖన్ధస్స నిరోధో హోతి.
‘‘Viññāṇaṃ nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati. Tassa viññāṇaṃ anabhinandato anabhivadato anajjhosāya tiṭṭhato yā viññāṇe nandī sā nirujjhati. Tassa nandīnirodhā upādānanirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
‘‘అయం , భిక్ఖవే, రూపస్స అత్థఙ్గమో, అయం వేదనాయ అత్థఙ్గమో, అయం సఞ్ఞాయ అత్థఙ్గమో, అయం సఙ్ఖారానం అత్థఙ్గమో, అయం విఞ్ఞాణస్స అత్థఙ్గమో’’తి. పఞ్చమం.
‘‘Ayaṃ , bhikkhave, rūpassa atthaṅgamo, ayaṃ vedanāya atthaṅgamo, ayaṃ saññāya atthaṅgamo, ayaṃ saṅkhārānaṃ atthaṅgamo, ayaṃ viññāṇassa atthaṅgamo’’ti. Pañcamaṃ.
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౫. సమాధిసుత్తవణ్ణనా • 5. Samādhisuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౫. సమాధిసుత్తవణ్ణనా • 5. Samādhisuttavaṇṇanā