| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
१२. सच्चसंयुत्तं
12. Saccasaṃyuttaṃ
१. समाधिवग्गो
1. Samādhivaggo
१. समाधिसुत्तवण्णना
1. Samādhisuttavaṇṇanā
१०७१. सच्चसंयुत्तस्स पठमे समाधिं, भिक्खवेति ते किर भिक्खू चित्तेकग्गताय परिहायन्ति, अथ नेसं सत्था – ‘‘एवमेते चित्तेकग्गतं लभित्वा, कम्मट्ठानं वड्ढेत्वा, विसेसं पापुणिस्सन्ती’’ति इमं देसनं आरभि। तस्मातिह, भिक्खवे, ‘‘इदं दुक्ख’’न्ति योगो करणीयोति एत्थ यथाभूतादिवसेन कारणच्छेदो वेदितब्बो। इदञ्हि वुत्तं होति – भिक्खवे, यस्मा समाहितो भिक्खु चत्तारि सच्चानि यथाभूतं पजानाति, तस्मा तुम्हेहि च समाहितेहि चतुन्नं सच्चानं यथाभूतं पजाननत्थाय ‘‘इदं दुक्ख’’न्ति योगो करणीयो। तथा यस्मा चत्तारि सच्चानि तथागतस्सेव पातुभावा पाकटानि होन्ति, यस्मा च तथागतेन सुविभत्तानि, यस्मा च तेसु अपरिमाणा वण्णा अपरिमाणानि पदब्यञ्जनानि, यस्मा च तेसं अप्पटिविद्धत्ता वट्टं वड्ढति, तेसं पटिविद्धकालतो पट्ठाय न वड्ढति, तस्मा ‘‘एवं नो वट्टं न वड्ढिस्सती’’ति तुम्हेहि ‘‘इदं दुक्ख’’न्ति योगो करणीयो।
1071. Saccasaṃyuttassa paṭhame samādhiṃ, bhikkhaveti te kira bhikkhū cittekaggatāya parihāyanti, atha nesaṃ satthā – ‘‘evamete cittekaggataṃ labhitvā, kammaṭṭhānaṃ vaḍḍhetvā, visesaṃ pāpuṇissantī’’ti imaṃ desanaṃ ārabhi. Tasmātiha, bhikkhave, ‘‘idaṃ dukkha’’nti yogo karaṇīyoti ettha yathābhūtādivasena kāraṇacchedo veditabbo. Idañhi vuttaṃ hoti – bhikkhave, yasmā samāhito bhikkhu cattāri saccāni yathābhūtaṃ pajānāti, tasmā tumhehi ca samāhitehi catunnaṃ saccānaṃ yathābhūtaṃ pajānanatthāya ‘‘idaṃ dukkha’’nti yogo karaṇīyo. Tathā yasmā cattāri saccāni tathāgatasseva pātubhāvā pākaṭāni honti, yasmā ca tathāgatena suvibhattāni, yasmā ca tesu aparimāṇā vaṇṇā aparimāṇāni padabyañjanāni, yasmā ca tesaṃ appaṭividdhattā vaṭṭaṃ vaḍḍhati, tesaṃ paṭividdhakālato paṭṭhāya na vaḍḍhati, tasmā ‘‘evaṃ no vaṭṭaṃ na vaḍḍhissatī’’ti tumhehi ‘‘idaṃ dukkha’’nti yogo karaṇīyo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / १. समाधिसुत्तं • 1. Samādhisuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / १. समाधिसुत्तवण्णना • 1. Samādhisuttavaṇṇanā
