| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੪. ਸਾਮਗਾਮਸੁਤ੍ਤਂ
4. Sāmagāmasuttaṃ
੪੧. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਕ੍ਕੇਸੁ વਿਹਰਤਿ ਸਾਮਗਾਮੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਨਿਗਣ੍ਠੋ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ 1 ਪਾવਾਯਂ ਅਧੁਨਾਕਾਲਙ੍ਕਤੋ 2 ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਾਯ ਭਿਨ੍ਨਾ ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਦ੍વੇਧਿਕਜਾਤਾ 3 ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾ ਕਲਹਜਾਤਾ વਿવਾਦਾਪਨ੍ਨਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਮੁਖਸਤ੍ਤੀਹਿ વਿਤੁਦਨ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ – ‘‘ਨ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਾਸਿ, ਅਹਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਾਮਿ। ਕਿਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ! ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਤ੍વਮਸਿ, ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ। ਸਹਿਤਂ ਮੇ, ਅਸਹਿਤਂ ਤੇ। ਪੁਰੇવਚਨੀਯਂ ਪਚ੍ਛਾ ਅવਚ , ਪਚ੍ਛਾવਚਨੀਯਂ ਪੁਰੇ ਅવਚ। ਅਧਿਚਿਣ੍ਣਂ 4 ਤੇ વਿਪਰਾવਤ੍ਤਂ। ਆਰੋਪਿਤੋ ਤੇ વਾਦੋ। ਨਿਗ੍ਗਹਿਤੋਸਿ, ਚਰ વਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖਾਯ; ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਹਿ વਾ ਸਚੇ ਪਹੋਸੀ’’ਤਿ। વਧੋਯੇવ ਖੋ 5 ਮਞ੍ਞੇ ਨਿਗਣ੍ਠੇਸੁ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਿਯੇਸੁ વਤ੍ਤਤਿ। ਯੇਪਿ ਨਿਗਣ੍ਠਸ੍ਸ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਾવਕਾ ਗਿਹੀ ਓਦਾਤવਸਨਾ ਤੇਪਿ ਨਿਗਣ੍ਠੇਸੁ ਨਾਟਪੁਤ੍ਤਿਯੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਿਨ੍ਨਰੂਪਾ 6 વਿਰਤ੍ਤਰੂਪਾ ਪਟਿવਾਨਰੂਪਾ ਯਥਾ ਤਂ ਦੁਰਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਦੁਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕੇ ਅਨੁਪਸਮਸਂવਤ੍ਤਨਿਕੇ ਅਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਭਿਨ੍ਨਥੂਪੇ ਅਪ੍ਪਟਿਸਰਣੇ।
41. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati sāmagāme. Tena kho pana samayena nigaṇṭho nāṭaputto 7 pāvāyaṃ adhunākālaṅkato 8 hoti. Tassa kālaṅkiriyāya bhinnā nigaṇṭhā dvedhikajātā 9 bhaṇḍanajātā kalahajātā vivādāpannā aññamaññaṃ mukhasattīhi vitudantā viharanti – ‘‘na tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāsi, ahaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāmi. Kiṃ tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānissasi! Micchāpaṭipanno tvamasi, ahamasmi sammāpaṭipanno. Sahitaṃ me, asahitaṃ te. Purevacanīyaṃ pacchā avaca , pacchāvacanīyaṃ pure avaca. Adhiciṇṇaṃ 10 te viparāvattaṃ. Āropito te vādo. Niggahitosi, cara vādappamokkhāya; nibbeṭhehi vā sace pahosī’’ti. Vadhoyeva kho 11 maññe nigaṇṭhesu nāṭaputtiyesu vattati. Yepi nigaṇṭhassa nāṭaputtassa sāvakā gihī odātavasanā tepi nigaṇṭhesu nāṭaputtiyesu nibbinnarūpā 12 virattarūpā paṭivānarūpā yathā taṃ durakkhāte dhammavinaye duppavedite aniyyānike anupasamasaṃvattanike asammāsambuddhappavedite bhinnathūpe appaṭisaraṇe.
੪੨. ਅਥ ਖੋ ਚੁਨ੍ਦੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਪਾવਾਯਂ વਸ੍ਸਂવੁਟ੍ਠੋ 13 ਯੇਨ ਸਾਮਗਾਮੋ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਚੁਨ੍ਦੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਨਿਗਣ੍ਠੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਪਾવਾਯਂ ਅਧੁਨਾਕਾਲਙ੍ਕਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਾਯ ਭਿਨ੍ਨਾ ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਦ੍વੇਧਿਕਜਾਤਾ…ਪੇ॰… ਭਿਨ੍ਨਥੂਪੇ ਅਪ੍ਪਟਿਸਰਣੇ’’ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਚੁਨ੍ਦਂ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ ਇਦਂ, ਆવੁਸੋ ਚੁਨ੍ਦ, ਕਥਾਪਾਭਤਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ। ਆਯਾਮ, ਆવੁਸੋ ਚੁਨ੍ਦ, ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਤੋ ਆਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਚੁਨ੍ਦੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ।
42. Atha kho cundo samaṇuddeso pāvāyaṃ vassaṃvuṭṭho 14 yena sāmagāmo yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho cundo samaṇuddeso āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘nigaṇṭho, bhante, nāṭaputto pāvāyaṃ adhunākālaṅkato. Tassa kālaṅkiriyāya bhinnā nigaṇṭhā dvedhikajātā…pe… bhinnathūpe appaṭisaraṇe’’ti. Evaṃ vutte, āyasmā ānando cundaṃ samaṇuddesaṃ etadavoca – ‘‘atthi kho idaṃ, āvuso cunda, kathāpābhataṃ bhagavantaṃ dassanāya. Āyāma, āvuso cunda, yena bhagavā tenupasaṅkamissāma; upasaṅkamitvā etamatthaṃ bhagavato ārocessāmā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho cundo samaṇuddeso āyasmato ānandassa paccassosi.
ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਚ ਆਨਨ੍ਦੋ ਚੁਨ੍ਦੋ ਚ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਚੁਨ੍ਦੋ ਸਮਣੁਦ੍ਦੇਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨਿਗਣ੍ਠੋ , ਭਨ੍ਤੇ, ਨਾਟਪੁਤ੍ਤੋ ਪਾવਾਯਂ ਅਧੁਨਾਕਾਲਙ੍ਕਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਕਾਲਙ੍ਕਿਰਿਯਾਯ ਭਿਨ੍ਨਾ ਨਿਗਣ੍ਠਾ ਦ੍વੇਧਿਕਜਾਤਾ…ਪੇ॰… ਭਿਨ੍ਨਥੂਪੇ ਅਪ੍ਪਟਿਸਰਣੇ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਮਾਹੇવ ਭਗવਤੋ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਸਙ੍ਘੇ વਿવਾਦੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿ; ਸ੍વਾਸ੍ਸ 15 વਿવਾਦੋ ਬਹੁਜਨਾਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਾਸੁਖਾਯ ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਾਯ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’’ਨ੍ਤਿ।
Atha kho āyasmā ca ānando cundo ca samaṇuddeso yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, bhante, cundo samaṇuddeso evamāha – ‘nigaṇṭho , bhante, nāṭaputto pāvāyaṃ adhunākālaṅkato. Tassa kālaṅkiriyāya bhinnā nigaṇṭhā dvedhikajātā…pe… bhinnathūpe appaṭisaraṇe’ti. Tassa mayhaṃ, bhante, evaṃ hoti – ‘māheva bhagavato accayena saṅghe vivādo uppajji; svāssa 16 vivādo bahujanāhitāya bahujanāsukhāya bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussāna’’’nti.
੪੩. ‘‘ਤਂ ਕਿਂ ਮਞ੍ਞਸਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਯੇ વੋ ਮਯਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਦੇਸਿਤਾ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ, ਪਸ੍ਸਸਿ ਨੋ ਤ੍વਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਦ੍વੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਾਨਾવਾਦੇ’’ਤਿ? ‘‘ਯੇ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਭਗવਤਾ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਦੇਸਿਤਾ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਅਰਿਯੋ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕੋ ਮਗ੍ਗੋ, ਨਾਹਂ ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਇਮੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਦ੍વੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨਾਨਾવਾਦੇ। ਯੇ ਚ ਖੋ 17, ਭਨ੍ਤੇ, ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਤਿਸ੍ਸਯਮਾਨਰੂਪਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ ਤੇਪਿ ਭਗવਤੋ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਸਙ੍ਘੇ વਿવਾਦਂ ਜਨੇਯ੍ਯੁਂ ਅਜ੍ਝਾਜੀવੇ વਾ ਅਧਿਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੇ વਾ। ਸ੍વਾਸ੍ਸ 18 વਿવਾਦੋ ਬਹੁਜਨਾਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਾਸੁਖਾਯ ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਾਯ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੋ ਸੋ, ਆਨਨ੍ਦ, વਿવਾਦੋ ਯਦਿਦਂ – ਅਜ੍ਝਾਜੀવੇ વਾ ਅਧਿਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੇ વਾ। ਮਗ੍ਗੇ વਾ ਹਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਪਟਿਪਦਾਯ વਾ ਸਙ੍ਘੇ વਿવਾਦੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ; ਸ੍વਾਸ੍ਸ વਿવਾਦੋ ਬਹੁਜਨਾਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਾਸੁਖਾਯ ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਾਯ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ।
43. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, ānanda, ye vo mayā dhammā abhiññā desitā, seyyathidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā cattāro sammappadhānā cattāro iddhipādā pañcindriyāni pañca balāni satta bojjhaṅgā ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, passasi no tvaṃ, ānanda, imesu dhammesu dvepi bhikkhū nānāvāde’’ti? ‘‘Ye me, bhante, dhammā bhagavatā abhiññā desitā, seyyathidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā cattāro sammappadhānā cattāro iddhipādā pañcindriyāni pañca balāni satta bojjhaṅgā ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, nāhaṃ passāmi imesu dhammesu dvepi bhikkhū nānāvāde. Ye ca kho 19, bhante, puggalā bhagavantaṃ patissayamānarūpā viharanti tepi bhagavato accayena saṅghe vivādaṃ janeyyuṃ ajjhājīve vā adhipātimokkhe vā. Svāssa 20 vivādo bahujanāhitāya bahujanāsukhāya bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussāna’’nti. Appamattako so, ānanda, vivādo yadidaṃ – ajjhājīve vā adhipātimokkhe vā. Magge vā hi, ānanda, paṭipadāya vā saṅghe vivādo uppajjamāno uppajjeyya; svāssa vivādo bahujanāhitāya bahujanāsukhāya bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ.
੪੪. ‘‘ਛਯਿਮਾਨਿ, ਆਨਨ੍ਦ, વਿવਾਦਮੂਲਾਨਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਛ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕੋਧਨੋ ਹੋਤਿ ਉਪਨਾਹੀ। ਯੋ ਸੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕੋਧਨੋ ਹੋਤਿ ਉਪਨਾਹੀ ਸੋ ਸਤ੍ਥਰਿਪਿ ਅਗਾਰવੋ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਧਮ੍ਮੇਪਿ ਅਗਾਰવੋ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਸਙ੍ਘੇਪਿ ਅਗਾਰવੋ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਸਿਕ੍ਖਾਯਪਿ ਨ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ ਹੋਤਿ। ਯੋ ਸੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਤ੍ਥਰਿ ਅਗਾਰવੋ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਧਮ੍ਮੇ… ਸਙ੍ਘੇ ਅਗਾਰવੋ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਨ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਸਙ੍ਘੇ વਿવਾਦਂ ਜਨੇਤਿ; ਯੋ ਹੋਤਿ વਿવਾਦੋ ਬਹੁਜਨਾਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਾਸੁਖਾਯ, ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਾਯ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ। ਏવਰੂਪਞ੍ਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, વਿવਾਦਮੂਲਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ વਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਾ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਥ, ਤਤ੍ਰ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਸ੍ਸੇવ ਪਾਪਕਸ੍ਸ વਿવਾਦਮੂਲਸ੍ਸ ਪਹਾਨਾਯ વਾਯਮੇਯ੍ਯਾਥ। ਏવਰੂਪਞ੍ਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, વਿવਾਦਮੂਲਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ વਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਾ ਨ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਥ। ਤਤ੍ਰ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਸ੍ਸੇવ ਪਾਪਕਸ੍ਸ વਿવਾਦਮੂਲਸ੍ਸ ਆਯਤਿਂ ਅਨવਸ੍ਸવਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਥ। ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਪਾਪਕਸ੍ਸ વਿવਾਦਮੂਲਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ ਹੋਤਿ, ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਪਾਪਕਸ੍ਸ વਿવਾਦਮੂਲਸ੍ਸ ਆਯਤਿਂ ਅਨવਸ੍ਸવੋ ਹੋਤਿ।
44. ‘‘Chayimāni, ānanda, vivādamūlāni. Katamāni cha? Idhānanda, bhikkhu kodhano hoti upanāhī. Yo so, ānanda, bhikkhu kodhano hoti upanāhī so sattharipi agāravo viharati appatisso, dhammepi agāravo viharati appatisso, saṅghepi agāravo viharati appatisso, sikkhāyapi na paripūrakārī hoti. Yo so, ānanda, bhikkhu satthari agāravo viharati appatisso, dhamme… saṅghe agāravo viharati appatisso, sikkhāya na paripūrakārī hoti, so saṅghe vivādaṃ janeti; yo hoti vivādo bahujanāhitāya bahujanāsukhāya, bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. Evarūpañce tumhe, ānanda, vivādamūlaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā samanupasseyyātha, tatra tumhe, ānanda, tasseva pāpakassa vivādamūlassa pahānāya vāyameyyātha. Evarūpañce tumhe, ānanda, vivādamūlaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā na samanupasseyyātha. Tatra tumhe, ānanda, tasseva pāpakassa vivādamūlassa āyatiṃ anavassavāya paṭipajjeyyātha. Evametassa pāpakassa vivādamūlassa pahānaṃ hoti, evametassa pāpakassa vivādamūlassa āyatiṃ anavassavo hoti.
੪੫. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ ਪਲ਼ਾਸੀ…ਪੇ॰… ਇਸ੍ਸੁਕੀ ਹੋਤਿ ਮਚ੍ਛਰੀ…ਪੇ॰… ਸਠੋ ਹੋਤਿ ਮਾਯਾવੀ…ਪੇ॰… ਪਾਪਿਚ੍ਛੋ ਹੋਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿ 21 …ਪੇ॰… ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਪਰਾਮਾਸੀ ਹੋਤਿ ਆਧਾਨਗ੍ਗਾਹੀ ਦੁਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੀ। ਯੋ ਸੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਪਰਾਮਾਸੀ ਹੋਤਿ ਆਧਾਨਗ੍ਗਾਹੀ ਦੁਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗੀ ਸੋ ਸਤ੍ਥਰਿਪਿ ਅਗਾਰવੋ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਧਮ੍ਮੇਪਿ ਅਗਾਰવੋ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਸਙ੍ਘੇਪਿ ਅਗਾਰવੋ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਸਿਕ੍ਖਾਯਪਿ ਨ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ ਹੋਤਿ। ਯੋ ਸੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਤ੍ਥਰਿ ਅਗਾਰવੋ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸੋ, ਧਮ੍ਮੇ… ਸਙ੍ਘੇ… ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਨ ਪਰਿਪੂਰਕਾਰੀ ਹੋਤਿ ਸੋ ਸਙ੍ਘੇ વਿવਾਦਂ ਜਨੇਤਿ; ਯੋ ਹੋਤਿ વਿવਾਦੋ ਬਹੁਜਨਾਹਿਤਾਯ ਬਹੁਜਨਾਸੁਖਾਯ, ਬਹੁਨੋ ਜਨਸ੍ਸ ਅਨਤ੍ਥਾਯ ਅਹਿਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਾਯ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ। ਏવਰੂਪਞ੍ਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, વਿવਾਦਮੂਲਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ વਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਾ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਥ। ਤਤ੍ਰ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਸ੍ਸੇવ ਪਾਪਕਸ੍ਸ વਿવਾਦਮੂਲਸ੍ਸ ਪਹਾਨਾਯ વਾਯਮੇਯ੍ਯਾਥ। ਏવਰੂਪਞ੍ਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, વਿવਾਦਮੂਲਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ વਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਾ ਨ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਥ, ਤਤ੍ਰ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਸ੍ਸੇવ ਪਾਪਕਸ੍ਸ વਿવਾਦਮੂਲਸ੍ਸ ਆਯਤਿਂ ਅਨવਸ੍ਸવਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਥ। ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਪਾਪਕਸ੍ਸ વਿવਾਦਮੂਲਸ੍ਸ ਪਹਾਨਂ ਹੋਤਿ , ਏવਮੇਤਸ੍ਸ ਪਾਪਕਸ੍ਸ વਿવਾਦਮੂਲਸ੍ਸ ਆਯਤਿਂ ਅਨવਸ੍ਸવੋ ਹੋਤਿ। ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਛ વਿવਾਦਮੂਲਾਨਿ।
45. ‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu makkhī hoti paḷāsī…pe… issukī hoti maccharī…pe… saṭho hoti māyāvī…pe… pāpiccho hoti micchādiṭṭhi 22 …pe… sandiṭṭhiparāmāsī hoti ādhānaggāhī duppaṭinissaggī. Yo so, ānanda, bhikkhu sandiṭṭhiparāmāsī hoti ādhānaggāhī duppaṭinissaggī so sattharipi agāravo viharati appatisso, dhammepi agāravo viharati appatisso, saṅghepi agāravo viharati appatisso, sikkhāyapi na paripūrakārī hoti. Yo so, ānanda, bhikkhu satthari agāravo viharati appatisso, dhamme… saṅghe… sikkhāya na paripūrakārī hoti so saṅghe vivādaṃ janeti; yo hoti vivādo bahujanāhitāya bahujanāsukhāya, bahuno janassa anatthāya ahitāya dukkhāya devamanussānaṃ. Evarūpañce tumhe, ānanda, vivādamūlaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā samanupasseyyātha. Tatra tumhe, ānanda, tasseva pāpakassa vivādamūlassa pahānāya vāyameyyātha. Evarūpañce tumhe, ānanda, vivādamūlaṃ ajjhattaṃ vā bahiddhā vā na samanupasseyyātha, tatra tumhe, ānanda, tasseva pāpakassa vivādamūlassa āyatiṃ anavassavāya paṭipajjeyyātha. Evametassa pāpakassa vivādamūlassa pahānaṃ hoti , evametassa pāpakassa vivādamūlassa āyatiṃ anavassavo hoti. Imāni kho, ānanda, cha vivādamūlāni.
੪੬. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ , ਆਨਨ੍ਦ, ਅਧਿਕਰਣਾਨਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ? વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ, ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ, ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਂ, ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ – ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਧਿਕਰਣਾਨਿ। ਸਤ੍ਤ ਖੋ ਪਨਿਮੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਧਿਕਰਣਸਮਥਾ – ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਸਮਥਾਯ વੂਪਸਮਾਯ ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਸਤਿવਿਨਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਂ, ਯੇਭੁਯ੍ਯਸਿਕਾ, ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾ, ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕੋ।
46. ‘‘Cattārimāni , ānanda, adhikaraṇāni. Katamāni cattāri? Vivādādhikaraṇaṃ, anuvādādhikaraṇaṃ, āpattādhikaraṇaṃ, kiccādhikaraṇaṃ – imāni kho, ānanda, cattāri adhikaraṇāni. Satta kho panime, ānanda, adhikaraṇasamathā – uppannuppannānaṃ adhikaraṇānaṃ samathāya vūpasamāya sammukhāvinayo dātabbo, sativinayo dātabbo, amūḷhavinayo dātabbo, paṭiññāya kāretabbaṃ, yebhuyyasikā, tassapāpiyasikā, tiṇavatthārako.
੪੭. ‘‘ਕਥਞ੍ਚਾਨਨ੍ਦ, ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੋ ਹੋਤਿ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂ વਿવਦਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮੋਤਿ વਾ ਅਧਮ੍ਮੋਤਿ વਾ વਿਨਯੋਤਿ વਾ ਅવਿਨਯੋਤਿ વਾ। ਤੇਹਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਸਮਗ੍ਗੇਹਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਨੇਤ੍ਤਿ ਸਮਨੁਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ । ਧਮ੍ਮਨੇਤ੍ਤਿਂ ਸਮਨੁਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਯਥਾ ਤਤ੍ਥ ਸਮੇਤਿ ਤਥਾ ਤਂ ਅਧਿਕਰਣਂ વੂਪਸਮੇਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੋ ਹੋਤਿ; ਏવਞ੍ਚ ਪਨਿਧੇਕਚ੍ਚਾਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ વੂਪਸਮੋ ਹੋਤਿ ਯਦਿਦਂ – ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੇਨ।
47. ‘‘Kathañcānanda, sammukhāvinayo hoti? Idhānanda, bhikkhū vivadanti dhammoti vā adhammoti vā vinayoti vā avinayoti vā. Tehānanda, bhikkhūhi sabbeheva samaggehi sannipatitabbaṃ. Sannipatitvā dhammanetti samanumajjitabbā . Dhammanettiṃ samanumajjitvā yathā tattha sameti tathā taṃ adhikaraṇaṃ vūpasametabbaṃ. Evaṃ kho, ānanda, sammukhāvinayo hoti; evañca panidhekaccānaṃ adhikaraṇānaṃ vūpasamo hoti yadidaṃ – sammukhāvinayena.
੪੮. ‘‘ਕਥਞ੍ਚਾਨਨ੍ਦ, ਯੇਭੁਯ੍ਯਸਿਕਾ ਹੋਤਿ? ਤੇ ਚੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ ਤਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆવਾਸੇ વੂਪਸਮੇਤੁਂ। ਤੇਹਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਆવਾਸੇ ਬਹੁਤਰਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਸੋ ਆવਾਸੋ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬੋ। ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਸਮਗ੍ਗੇਹਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਨੇਤ੍ਤਿ ਸਮਨੁਮਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ। ਧਮ੍ਮਨੇਤ੍ਤਿਂ ਸਮਨੁਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਯਥਾ ਤਤ੍ਥ ਸਮੇਤਿ ਤਥਾ ਤਂ ਅਧਿਕਰਣਂ વੂਪਸਮੇਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਯੇਭੁਯ੍ਯਸਿਕਾ ਹੋਤਿ, ਏવਞ੍ਚ ਪਨਿਧੇਕਚ੍ਚਾਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ વੂਪਸਮੋ ਹੋਤਿ ਯਦਿਦਂ – ਯੇਭੁਯ੍ਯਸਿਕਾਯ।
48. ‘‘Kathañcānanda, yebhuyyasikā hoti? Te ce, ānanda, bhikkhū na sakkonti taṃ adhikaraṇaṃ tasmiṃ āvāse vūpasametuṃ. Tehānanda, bhikkhūhi yasmiṃ āvāse bahutarā bhikkhū so āvāso gantabbo. Tattha sabbeheva samaggehi sannipatitabbaṃ. Sannipatitvā dhammanetti samanumajjitabbā. Dhammanettiṃ samanumajjitvā yathā tattha sameti tathā taṃ adhikaraṇaṃ vūpasametabbaṃ. Evaṃ kho, ānanda, yebhuyyasikā hoti, evañca panidhekaccānaṃ adhikaraṇānaṃ vūpasamo hoti yadidaṃ – yebhuyyasikāya.
੪੯. ‘‘ਕਥਞ੍ਚਾਨਨ੍ਦ, ਸਤਿવਿਨਯੋ ਹੋਤਿ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏવਰੂਪਾਯ ਗਰੁਕਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕੇਨ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤੇਨ વਾ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ 23 ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਰਾਮਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ 24, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸਤਿવਿਨਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ। ਏવਂ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਤਿવਿਨਯੋ ਹੋਤਿ, ਏવਞ੍ਚ ਪਨਿਧੇਕਚ੍ਚਾਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ વੂਪਸਮੋ ਹੋਤਿ ਯਦਿਦਂ – ਸਤਿવਿਨਯੇਨ।
49. ‘‘Kathañcānanda, sativinayo hoti? Idhānanda, bhikkhū bhikkhuṃ evarūpāya garukāya āpattiyā codenti pārājikena vā pārājikasāmantena vā – ‘saratāyasmā evarūpiṃ 25 garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti? So evamāha – ‘na kho ahaṃ, āvuso, sarāmi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. Tassa kho 26, ānanda, bhikkhuno sativinayo dātabbo. Evaṃ kho, ānanda, sativinayo hoti, evañca panidhekaccānaṃ adhikaraṇānaṃ vūpasamo hoti yadidaṃ – sativinayena.
੫੦. ‘‘ਕਥਞ੍ਚਾਨਨ੍ਦ , ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯੋ ਹੋਤਿ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏવਰੂਪਾਯ ਗਰੁਕਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਨ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕੇਨ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤੇਨ વਾ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ? (ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਰਾਮਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਸੋ ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਨ੍ਤਂ ਅਤਿવੇਠੇਤਿ – ‘ਇਙ੍ਘਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਧੁਕਮੇવ ਜਾਨਾਹਿ ਯਦਿ ਸਰਸਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ।) 27 ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਹਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਉਮ੍ਮਾਦਂ ਪਾਪੁਣਿਂ ਚੇਤਸੋ વਿਪਰਿਯਾਸਂ। ਤੇਨ ਮੇ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੇਨ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ 28। ਨਾਹਂ ਤਂ ਸਰਾਮਿ। ਮੂਲ਼੍ਹੇਨ ਮੇ ਏਤਂ ਕਤ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ 29, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ। ਏવਂ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ , ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯੋ ਹੋਤਿ, ਏવਞ੍ਚ ਪਨਿਧੇਕਚ੍ਚਾਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ વੂਪਸਮੋ ਹੋਤਿ ਯਦਿਦਂ – ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯੇਨ।
50. ‘‘Kathañcānanda , amūḷhavinayo hoti? Idhānanda, bhikkhū bhikkhuṃ evarūpāya garukāya āpattiyā codenti pārājikena vā pārājikasāmantena vā – ‘saratāyasmā evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti? (So evamāha – ‘na kho ahaṃ, āvuso, sarāmi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. Tamenaṃ so nibbeṭhentaṃ ativeṭheti – ‘iṅghāyasmā sādhukameva jānāhi yadi sarasi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti.) 30 So evamāha – ‘ahaṃ kho, āvuso, ummādaṃ pāpuṇiṃ cetaso vipariyāsaṃ. Tena me ummattakena bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ 31. Nāhaṃ taṃ sarāmi. Mūḷhena me etaṃ kata’nti. Tassa kho 32, ānanda, bhikkhuno amūḷhavinayo dātabbo. Evaṃ kho, ānanda , amūḷhavinayo hoti, evañca panidhekaccānaṃ adhikaraṇānaṃ vūpasamo hoti yadidaṃ – amūḷhavinayena.
੫੧. ‘‘ਕਥਞ੍ਚਾਨਨ੍ਦ, ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਕਰਣਂ ਹੋਤਿ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚੋਦਿਤੋ વਾ ਅਚੋਦਿਤੋ વਾ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਸਰਤਿ, વਿવਰਤਿ ਉਤ੍ਤਾਨੀਕਰੋਤਿ 33। ਤੇਨ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ વੁਡ੍ਢਤਰਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ 34 ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏਕਂਸਂ ਚੀવਰਂ ਕਤ੍વਾ ਪਾਦੇ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਉਕ੍ਕੁਟਿਕਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਅਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋ, ਤਂ ਪਟਿਦੇਸੇਮੀ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਪਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ? ‘ਆਮ ਪਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ‘ਆਯਤਿਂ ਸਂવਰੇਯ੍ਯਾਸੀ’ਤਿ। (‘ਸਂવਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ।) 35 ਏવਂ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਕਰਣਂ ਹੋਤਿ, ਏવਞ੍ਚ ਪਨਿਧੇਕਚ੍ਚਾਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ વੂਪਸਮੋ ਹੋਤਿ ਯਦਿਦਂ – ਪਟਿਞ੍ਞਾਤਕਰਣੇਨ।
51. ‘‘Kathañcānanda, paṭiññātakaraṇaṃ hoti? Idhānanda, bhikkhu codito vā acodito vā āpattiṃ sarati, vivarati uttānīkaroti 36. Tena, ānanda, bhikkhunā vuḍḍhataraṃ bhikkhuṃ 37 upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘ahaṃ, bhante, itthannāmaṃ āpattiṃ āpanno, taṃ paṭidesemī’ti. So evamāha – ‘passasī’ti? ‘Āma passāmī’ti. ‘Āyatiṃ saṃvareyyāsī’ti. (‘Saṃvarissāmī’ti.) 38 Evaṃ kho, ānanda, paṭiññātakaraṇaṃ hoti, evañca panidhekaccānaṃ adhikaraṇānaṃ vūpasamo hoti yadidaṃ – paṭiññātakaraṇena.
੫੨. ‘‘ਕਥਞ੍ਚਾਨਨ੍ਦ , ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾ ਹੋਤਿ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਏવਰੂਪਾਯ ਗਰੁਕਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕੇਨ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤੇਨ વਾ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਰਾਮਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਸੋ ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਨ੍ਤਂ ਅਤਿવੇਠੇਤਿ – ‘ਇਙ੍ਘਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਧੁਕਮੇવ ਜਾਨਾਹਿ ਯਦਿ ਸਰਸਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਰਾਮਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ; ਸਰਾਮਿ ਚ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਰੂਪਿਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਿਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਸੋ ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਨ੍ਤਂ ਅਤਿવੇਠੇਤਿ – ‘ਇਙ੍ਘਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਧੁਕਮੇવ ਜਾਨਾਹਿ ਯਦਿ ਸਰਸਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਇਮਞ੍ਹਿ ਨਾਮਾਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਿਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਕਿਂ ਪਨਾਹਂ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ ਪੁਟ੍ਠੋ ਨਪਟਿਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਇਮਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਤ੍વਂ, ਆવੁਸੋ , ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਿਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਪੁਟ੍ਠੋ ਨਪਟਿਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ, ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍વਂ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ ਪੁਟ੍ਠੋ 39 ਪਟਿਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ? ਇਙ੍ਘਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਧੁਕਮੇવ ਜਾਨਾਹਿ ਯਦਿ ਸਰਸਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਸਰਾਮਿ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ। ਦવਾ ਮੇ ਏਤਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਰવਾ ਮੇ ਏਤਂ વੁਤ੍ਤਂ – ਨਾਹਂ ਤਂ ਸਰਾਮਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾ ਹੋਤਿ, ਏવਞ੍ਚ ਪਨਿਧੇਕਚ੍ਚਾਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ વੂਪਸਮੋ ਹੋਤਿ ਯਦਿਦਂ – ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਯ।
52. ‘‘Kathañcānanda , tassapāpiyasikā hoti? Idhānanda, bhikkhu bhikkhuṃ evarūpāya garukāya āpattiyā codeti pārājikena vā pārājikasāmantena vā – ‘saratāyasmā evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti? So evamāha – ‘na kho ahaṃ, āvuso, sarāmi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. Tamenaṃ so nibbeṭhentaṃ ativeṭheti – ‘iṅghāyasmā sādhukameva jānāhi yadi sarasi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. So evamāha – ‘na kho ahaṃ, āvuso, sarāmi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā; sarāmi ca kho ahaṃ, āvuso, evarūpiṃ appamattikaṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. Tamenaṃ so nibbeṭhentaṃ ativeṭheti – ‘iṅghāyasmā sādhukameva jānāhi yadi sarasi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti? So evamāha – ‘imañhi nāmāhaṃ, āvuso, appamattikaṃ āpattiṃ āpajjitvā apuṭṭho paṭijānissāmi. Kiṃ panāhaṃ evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitvā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā puṭṭho napaṭijānissāmī’ti? So evamāha – ‘imañhi nāma tvaṃ, āvuso , appamattikaṃ āpattiṃ āpajjitvā apuṭṭho napaṭijānissasi, kiṃ pana tvaṃ evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitvā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā puṭṭho 40 paṭijānissasi? Iṅghāyasmā sādhukameva jānāhi yadi sarasi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. So evamāha – ‘sarāmi kho ahaṃ, āvuso, evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā. Davā me etaṃ vuttaṃ, ravā me etaṃ vuttaṃ – nāhaṃ taṃ sarāmi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. Evaṃ kho, ānanda, tassapāpiyasikā hoti, evañca panidhekaccānaṃ adhikaraṇānaṃ vūpasamo hoti yadidaṃ – tassapāpiyasikāya.
੫੩. ‘‘ਕਥਞ੍ਚਾਨਨ੍ਦ , ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕੋ ਹੋਤਿ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾਨਂ ਕਲਹਜਾਤਾਨਂ વਿવਾਦਾਪਨ੍ਨਾਨਂ વਿਹਰਤਂ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਤੇਹਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਸਮਗ੍ਗੇਹਿ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ ਏਕਤੋਪਕ੍ਖਿਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਬ੍ਯਤ੍ਤੇਨ 41 ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਏਕਂਸਂ ਚੀવਰਂ ਕਤ੍વਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਣਾਮੇਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘੋ ਞਾਪੇਤਬ੍ਬੋ –
53. ‘‘Kathañcānanda , tiṇavatthārako hoti? Idhānanda, bhikkhūnaṃ bhaṇḍanajātānaṃ kalahajātānaṃ vivādāpannānaṃ viharataṃ bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ hoti bhāsitaparikkantaṃ. Tehānanda, bhikkhūhi sabbeheva samaggehi sannipatitabbaṃ. Sannipatitvā ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ byattena 42 bhikkhunā uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā añjaliṃ paṇāmetvā saṅgho ñāpetabbo –
‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ। ਇਦਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾਨਂ ਕਲਹਜਾਤਾਨਂ વਿવਾਦਾਪਨ੍ਨਾਨਂ વਿਹਰਤਂ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ । ਯਦਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ, ਅਹਂ ਯਾ ਚੇવ ਇਮੇਸਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿ ਯਾ ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਇਮੇਸਞ੍ਚੇવ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਅਤ੍ਥਾਯ, ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕੇਨ ਦੇਸੇਯ੍ਯਂ, ਠਪੇਤ੍વਾ ਥੁਲ੍ਲવਜ੍ਜਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਗਿਹਿਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ amhākaṃ bhaṇḍanajātānaṃ kalahajātānaṃ vivādāpannānaṃ viharataṃ bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ . Yadi saṅghassa pattakallaṃ, ahaṃ yā ceva imesaṃ āyasmantānaṃ āpatti yā ca attano āpatti, imesañceva āyasmantānaṃ atthāya attano ca atthāya, saṅghamajjhe tiṇavatthārakena deseyyaṃ, ṭhapetvā thullavajjaṃ ṭhapetvā gihipaṭisaṃyutta’’’nti.
‘‘ਅਥਾਪਰੇਸਂ ਏਕਤੋਪਕ੍ਖਿਕਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਬ੍ਯਤ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਏਕਂਸਂ ਚੀવਰਂ ਕਤ੍વਾ ਅਞ੍ਜਲਿਂ ਪਣਾਮੇਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘੋ ਞਾਪੇਤਬ੍ਬੋ –
‘‘Athāparesaṃ ekatopakkhikānaṃ bhikkhūnaṃ byattena bhikkhunā uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā añjaliṃ paṇāmetvā saṅgho ñāpetabbo –
‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ। ਇਦਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਣ੍ਡਨਜਾਤਾਨਂ ਕਲਹਜਾਤਾਨਂ વਿવਾਦਾਪਨ੍ਨਾਨਂ વਿਹਰਤਂ ਬਹੁਂ ਅਸ੍ਸਾਮਣਕਂ ਅਜ੍ਝਾਚਿਣ੍ਣਂ ਭਾਸਿਤਪਰਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ। ਯਦਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ, ਅਹਂ ਯਾ ਚੇવ ਇਮੇਸਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਆਪਤ੍ਤਿ ਯਾ ਚ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਪਤ੍ਤਿ, ਇਮੇਸਞ੍ਚੇવ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਅਤ੍ਥਾਯ, ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕੇਨ ਦੇਸੇਯ੍ਯਂ, ਠਪੇਤ੍વਾ ਥੁਲ੍ਲવਜ੍ਜਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਗਿਹਿਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Idaṃ amhākaṃ bhaṇḍanajātānaṃ kalahajātānaṃ vivādāpannānaṃ viharataṃ bahuṃ assāmaṇakaṃ ajjhāciṇṇaṃ bhāsitaparikkantaṃ. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, ahaṃ yā ceva imesaṃ āyasmantānaṃ āpatti yā ca attano āpatti, imesañceva āyasmantānaṃ atthāya attano ca atthāya, saṅghamajjhe tiṇavatthārakena deseyyaṃ, ṭhapetvā thullavajjaṃ ṭhapetvā gihipaṭisaṃyutta’’’nti.
‘‘ਏવਂ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕੋ ਹੋਤਿ, ਏવਞ੍ਚ ਪਨਿਧੇਕਚ੍ਚਾਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ વੂਪਸਮੋ ਹੋਤਿ ਯਦਿਦਂ – ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕੇਨ।
‘‘Evaṃ kho, ānanda, tiṇavatthārako hoti, evañca panidhekaccānaṃ adhikaraṇānaṃ vūpasamo hoti yadidaṃ – tiṇavatthārakena.
੫੪. ‘‘ਛਯਿਮੇ , ਆਨਨ੍ਦ, ਧਮ੍ਮਾ ਸਾਰਣੀਯਾ ਪਿਯਕਰਣਾ ਗਰੁਕਰਣਾ ਸਙ੍ਗਹਾਯ ਅવਿવਾਦਾਯ ਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਏਕੀਭਾવਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ। ਕਤਮੇ ਛ? ਇਧਾਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਮੇਤ੍ਤਂ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਸੁ ਆવਿ ਚੇવ ਰਹੋ ਚ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮੋ ਸਾਰਣੀਯੋ ਪਿਯਕਰਣੋ ਗਰੁਕਰਣੋ ਸਙ੍ਗਹਾਯ ਅવਿવਾਦਾਯ ਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਏਕੀਭਾવਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ।
54. ‘‘Chayime , ānanda, dhammā sāraṇīyā piyakaraṇā garukaraṇā saṅgahāya avivādāya sāmaggiyā ekībhāvāya saṃvattanti. Katame cha? Idhānanda, bhikkhuno mettaṃ kāyakammaṃ paccupaṭṭhitaṃ hoti sabrahmacārīsu āvi ceva raho ca. Ayampi dhammo sāraṇīyo piyakaraṇo garukaraṇo saṅgahāya avivādāya sāmaggiyā ekībhāvāya saṃvattati.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਮੇਤ੍ਤਂ વਚੀਕਮ੍ਮਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਸੁ ਆવਿ ਚੇવ ਰਹੋ ਚ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮੋ ਸਾਰਣੀਯੋ ਪਿਯਕਰਣੋ ਗਰੁਕਰਣੋ ਸਙ੍ਗਹਾਯ ਅવਿવਾਦਾਯ ਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਏਕੀਭਾવਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhuno mettaṃ vacīkammaṃ paccupaṭṭhitaṃ hoti sabrahmacārīsu āvi ceva raho ca. Ayampi dhammo sāraṇīyo piyakaraṇo garukaraṇo saṅgahāya avivādāya sāmaggiyā ekībhāvāya saṃvattati.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਮੇਤ੍ਤਂ ਮਨੋਕਮ੍ਮਂ ਪਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਿਤਂ ਹੋਤਿ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਸੁ ਆવਿ ਚੇવ ਰਹੋ ਚ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮੋ ਸਾਰਣੀਯੋ ਪਿਯਕਰਣੋ ਗਰੁਕਰਣੋ ਸਙ੍ਗਹਾਯ ਅવਿવਾਦਾਯ ਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਏਕੀਭਾવਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhuno mettaṃ manokammaṃ paccupaṭṭhitaṃ hoti sabrahmacārīsu āvi ceva raho ca. Ayampi dhammo sāraṇīyo piyakaraṇo garukaraṇo saṅgahāya avivādāya sāmaggiyā ekībhāvāya saṃvattati.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ – ਯੇ ਤੇ ਲਾਭਾ ਧਮ੍ਮਿਕਾ ਧਮ੍ਮਲਦ੍ਧਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਪਤ੍ਤਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਤਥਾਰੂਪੇਹਿ ਲਾਭੇਹਿ – ਅਪਟਿવਿਭਤ੍ਤਭੋਗੀ ਹੋਤਿ, ਸੀਲવਨ੍ਤੇਹਿ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਹਿ ਸਾਧਾਰਣਭੋਗੀ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮੋ ਸਾਰਣੀਯੋ ਪਿਯਕਰਣੋ ਗਰੁਕਰਣੋ ਸਙ੍ਗਹਾਯ ਅવਿવਾਦਾਯ ਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਏਕੀਭਾવਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu – ye te lābhā dhammikā dhammaladdhā antamaso pattapariyāpannamattampi tathārūpehi lābhehi – apaṭivibhattabhogī hoti, sīlavantehi sabrahmacārīhi sādhāraṇabhogī. Ayampi dhammo sāraṇīyo piyakaraṇo garukaraṇo saṅgahāya avivādāya sāmaggiyā ekībhāvāya saṃvattati.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ – ਯਾਨਿ ਤਾਨਿ ਸੀਲਾਨਿ ਅਖਣ੍ਡਾਨਿ ਅਚ੍ਛਿਦ੍ਦਾਨਿ ਅਸਬਲਾਨਿ ਅਕਮ੍ਮਾਸਾਨਿ ਭੁਜਿਸ੍ਸਾਨਿ વਿਞ੍ਞੁਪ੍ਪਸਤ੍ਥਾਨਿ ਅਪਰਾਮਟ੍ਠਾਨਿ ਸਮਾਧਿਸਂવਤ੍ਤਨਿਕਾਨਿ ਤਥਾਰੂਪੇਸੁ ਸੀਲੇਸੁ – ਸੀਲਸਾਮਞ੍ਞਗਤੋ વਿਹਰਤਿ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਹਿ ਆવਿ ਚੇવ ਰਹੋ ਚ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮੋ ਸਾਰਣੀਯੋ ਪਿਯਕਰਣੋ ਗਰੁਕਰਣੋ ਸਙ੍ਗਹਾਯ ਅવਿવਾਦਾਯ ਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਏਕੀਭਾવਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu – yāni tāni sīlāni akhaṇḍāni acchiddāni asabalāni akammāsāni bhujissāni viññuppasatthāni aparāmaṭṭhāni samādhisaṃvattanikāni tathārūpesu sīlesu – sīlasāmaññagato viharati sabrahmacārīhi āvi ceva raho ca. Ayampi dhammo sāraṇīyo piyakaraṇo garukaraṇo saṅgahāya avivādāya sāmaggiyā ekībhāvāya saṃvattati.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਭਿਕ੍ਖੁ – ਯਾਯਂ ਦਿਟ੍ਠਿ ਅਰਿਯਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿ ਤਕ੍ਕਰਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾ ਤਥਾਰੂਪਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ – ਦਿਟ੍ਠਿਸਾਮਞ੍ਞਗਤੋ વਿਹਰਤਿ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਹਿ ਆવਿ ਚੇવ ਰਹੋ ਚ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਧਮ੍ਮੋ ਸਾਰਣੀਯੋ ਪਿਯਕਰਣੋ ਗਰੁਕਰਣੋ ਸਙ੍ਗਹਾਯ ਅવਿવਾਦਾਯ ਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਏਕੀਭਾવਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ। ਇਮੇ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਛ ਸਾਰਣੀਯਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਿਯਕਰਣਾ ਗਰੁਕਰਣਾ ਸਙ੍ਗਹਾਯ ਅવਿવਾਦਾਯ ਸਾਮਗ੍ਗਿਯਾ ਏਕੀਭਾવਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ।
‘‘Puna caparaṃ, ānanda, bhikkhu – yāyaṃ diṭṭhi ariyā niyyānikā niyyāti takkarassa sammā dukkhakkhayā tathārūpāya diṭṭhiyā – diṭṭhisāmaññagato viharati sabrahmacārīhi āvi ceva raho ca. Ayampi dhammo sāraṇīyo piyakaraṇo garukaraṇo saṅgahāya avivādāya sāmaggiyā ekībhāvāya saṃvattati. Ime kho, ānanda, cha sāraṇīyā dhammā piyakaraṇā garukaraṇā saṅgahāya avivādāya sāmaggiyā ekībhāvāya saṃvattanti.
‘‘ਇਮੇ ਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਛ ਸਾਰਣੀਯੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾਥ, ਪਸ੍ਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਂ વਚਨਪਥਂ ਅਣੁਂ વਾ ਥੂਲਂ વਾ ਯਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਨਾਧਿવਾਸੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹਾਨਨ੍ਦ , ਇਮੇ ਛ ਸਾਰਣੀਯੇ ਧਮ੍ਮੇ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤਥ। ਤਂ વੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯਾ’’ਤਿ।
‘‘Ime ce tumhe, ānanda, cha sāraṇīye dhamme samādāya vatteyyātha, passatha no tumhe, ānanda, taṃ vacanapathaṃ aṇuṃ vā thūlaṃ vā yaṃ tumhe nādhivāseyyāthā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Tasmātihānanda , ime cha sāraṇīye dhamme samādāya vattatha. Taṃ vo bhavissati dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੀਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā ānando bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ਸਾਮਗਾਮਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Sāmagāmasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਸਾਮਗਾਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Sāmagāmasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੪. ਸਾਮਗਾਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Sāmagāmasuttavaṇṇanā
