| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / इतिवुत्तक-अट्ठकथा • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
४. समणब्राह्मणसुत्तवण्णना
4. Samaṇabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
१०३. चतुत्थे ये हि केचीति ये केचि। इदं दुक्खन्ति यथाभूतं नप्पजानन्तीति ‘‘इदं दुक्खं, एत्तकं दुक्खं, न इतो भिय्यो’’ति अविपरीतं सभावसरसलक्खणतो विपस्सनापञ्ञासहिताय मग्गपञ्ञाय दुक्खसच्चं न जानन्ति न पटिविज्झन्ति। सेसेसुपि एसेव नयो। न मे ते, भिक्खवेतिआदीसु अयं सङ्खेपत्थो – भिक्खवे, चतुसच्चकम्मट्ठानं अननुयुत्ता पब्बज्जामत्तसमणा चेव जातिमत्तब्राह्मणा च न मया ते समितपापसमणेसु समणोति, बाहितपापब्राह्मणेसु ब्राह्मणोति च सम्मता अनुञ्ञाता। कस्मा? समणकरणानं ब्राह्मणकरणानञ्च धम्मानं अभावतोति। तेनेवाह ‘‘न च पन ते आयस्मन्तो’’तिआदि। तत्थ सामञ्ञत्थन्ति सामञ्ञसङ्खातं अत्थं, चत्तारि सामञ्ञफलानीति अत्थो। ब्रह्मञ्ञत्थन्ति तस्सेव वेवचनं। अपरे पन ‘‘सामञ्ञत्थन्ति चत्तारो अरियमग्गा, ब्रह्मञ्ञत्थन्ति चत्तारि अरियफलानी’’ति वदन्ति। सेसं वुत्तनयमेव। सुक्कपक्खो वुत्तविपरियायेन वेदितब्बो। गाथासु अपुब्बं नत्थि।
103. Catutthe ye hi kecīti ye keci. Idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ nappajānantīti ‘‘idaṃ dukkhaṃ, ettakaṃ dukkhaṃ, na ito bhiyyo’’ti aviparītaṃ sabhāvasarasalakkhaṇato vipassanāpaññāsahitāya maggapaññāya dukkhasaccaṃ na jānanti na paṭivijjhanti. Sesesupi eseva nayo. Na me te, bhikkhavetiādīsu ayaṃ saṅkhepattho – bhikkhave, catusaccakammaṭṭhānaṃ ananuyuttā pabbajjāmattasamaṇā ceva jātimattabrāhmaṇā ca na mayā te samitapāpasamaṇesu samaṇoti, bāhitapāpabrāhmaṇesu brāhmaṇoti ca sammatā anuññātā. Kasmā? Samaṇakaraṇānaṃ brāhmaṇakaraṇānañca dhammānaṃ abhāvatoti. Tenevāha ‘‘na ca pana te āyasmanto’’tiādi. Tattha sāmaññatthanti sāmaññasaṅkhātaṃ atthaṃ, cattāri sāmaññaphalānīti attho. Brahmaññatthanti tasseva vevacanaṃ. Apare pana ‘‘sāmaññatthanti cattāro ariyamaggā, brahmaññatthanti cattāri ariyaphalānī’’ti vadanti. Sesaṃ vuttanayameva. Sukkapakkho vuttavipariyāyena veditabbo. Gāthāsu apubbaṃ natthi.
चतुत्थसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Catutthasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / इतिवुत्तकपाळि • Itivuttakapāḷi / ४. समणब्राह्मणसुत्तं • 4. Samaṇabrāhmaṇasuttaṃ
