| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya |
೮. ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಸುತ್ತಂ
8. Samaṇamuṇḍikasuttaṃ
೨೬೦. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತೋ 1 ಸಮಯಪ್ಪವಾದಕೇ ತಿನ್ದುಕಾಚೀರೇ ಏಕಸಾಲಕೇ ಮಲ್ಲಿಕಾಯ ಆರಾಮೇ ಪಟಿವಸತಿ ಮಹತಿಯಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಪರಿಸಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಪಞ್ಚಮತ್ತೇಹಿ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸತೇಹಿ। ಅಥ ಖೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗೋ ಥಪತಿ ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ನಿಕ್ಖಮಿ ದಿವಾ ದಿವಸ್ಸ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ। ಅಥ ಖೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗಸ್ಸ ಥಪತಿಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಕಾಲೋ ಖೋ ತಾವ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ; ಪಟಿಸಲ್ಲೀನೋ ಭಗವಾ। ಮನೋಭಾವನಿಯಾನಮ್ಪಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅಸಮಯೋ ದಸ್ಸನಾಯ; ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಾ ಮನೋಭಾವನಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಯೇನ ಸಮಯಪ್ಪವಾದಕೋ ತಿನ್ದುಕಾಚೀರೋ ಏಕಸಾಲಕೋ ಮಲ್ಲಿಕಾಯ ಆರಾಮೋ ಯೇನ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗೋ ಥಪತಿ ಯೇನ ಸಮಯಪ್ಪವಾದಕೋ ತಿನ್ದುಕಾಚೀರೋ ಏಕಸಾಲಕೋ ಮಲ್ಲಿಕಾಯ ಆರಾಮೋ ಯೇನ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।
260. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena uggāhamāno paribbājako samaṇamuṇḍikāputto 2 samayappavādake tindukācīre ekasālake mallikāya ārāme paṭivasati mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ pañcamattehi paribbājakasatehi. Atha kho pañcakaṅgo thapati sāvatthiyā nikkhami divā divassa bhagavantaṃ dassanāya. Atha kho pañcakaṅgassa thapatissa etadahosi – ‘‘akālo kho tāva bhagavantaṃ dassanāya; paṭisallīno bhagavā. Manobhāvaniyānampi bhikkhūnaṃ asamayo dassanāya; paṭisallīnā manobhāvaniyā bhikkhū. Yaṃnūnāhaṃ yena samayappavādako tindukācīro ekasālako mallikāya ārāmo yena uggāhamāno paribbājako samaṇamuṇḍikāputto tenupasaṅkameyya’’nti. Atha kho pañcakaṅgo thapati yena samayappavādako tindukācīro ekasālako mallikāya ārāmo yena uggāhamāno paribbājako samaṇamuṇḍikāputto tenupasaṅkami.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತೋ ಮಹತಿಯಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಪರಿಸಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಹೋತಿ ಉನ್ನಾದಿನಿಯಾ ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಮಹಾಸದ್ದಾಯ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ತಿರಚ್ಛಾನಕಥಂ ಕಥೇನ್ತಿಯಾ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ರಾಜಕಥಂ ಚೋರಕಥಂ ಮಹಾಮತ್ತಕಥಂ ಸೇನಾಕಥಂ ಭಯಕಥಂ ಯುದ್ಧಕಥಂ ಅನ್ನಕಥಂ ಪಾನಕಥಂ ವತ್ಥಕಥಂ ಸಯನಕಥಂ ಮಾಲಾಕಥಂ ಗನ್ಧಕಥಂ ಞಾತಿಕಥಂ ಯಾನಕಥಂ ಗಾಮಕಥಂ ನಿಗಮಕಥಂ ನಗರಕಥಂ ಜನಪದಕಥಂ ಇತ್ಥಿಕಥಂ ಸೂರಕಥಂ ವಿಸಿಖಾಕಥಂ ಕುಮ್ಭಟ್ಠಾನಕಥಂ ಪುಬ್ಬಪೇತಕಥಂ ನಾನತ್ತಕಥಂ ಲೋಕಕ್ಖಾಯಿಕಂ ಸಮುದ್ದಕ್ಖಾಯಿಕಂ ಇತಿಭವಾಭವಕಥಂ ಇತಿ ವಾ।
Tena kho pana samayena uggāhamāno paribbājako samaṇamuṇḍikāputto mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ nisinno hoti unnādiniyā uccāsaddamahāsaddāya anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ kathentiyā, seyyathidaṃ – rājakathaṃ corakathaṃ mahāmattakathaṃ senākathaṃ bhayakathaṃ yuddhakathaṃ annakathaṃ pānakathaṃ vatthakathaṃ sayanakathaṃ mālākathaṃ gandhakathaṃ ñātikathaṃ yānakathaṃ gāmakathaṃ nigamakathaṃ nagarakathaṃ janapadakathaṃ itthikathaṃ sūrakathaṃ visikhākathaṃ kumbhaṭṭhānakathaṃ pubbapetakathaṃ nānattakathaṃ lokakkhāyikaṃ samuddakkhāyikaṃ itibhavābhavakathaṃ iti vā.
ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗಂ ಥಪತಿಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ। ದಿಸ್ವಾನ ಸಕಂ ಪರಿಸಂ ಸಣ್ಠಾಪೇಸಿ – ‘‘ಅಪ್ಪಸದ್ದಾ ಭೋನ್ತೋ ಹೋನ್ತು, ಮಾ ಭೋನ್ತೋ ಸದ್ದಮಕತ್ಥ; ಅಯಂ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಾವಕೋ ಆಗಚ್ಛತಿ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗೋ ಥಪತಿ। ಯಾವತಾ ಖೋ ಪನ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಾವಕಾ ಗಿಹೀ ಓದಾತವಸನಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಪಟಿವಸನ್ತಿ ಅಯಂ ತೇಸಂ ಅಞ್ಞತರೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗೋ ಥಪತಿ। ಅಪ್ಪಸದ್ದಕಾಮಾ ಖೋ ಪನ ತೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಅಪ್ಪಸದ್ದವಿನೀತಾ ಅಪ್ಪಸದ್ದಸ್ಸ ವಣ್ಣವಾದಿನೋ; ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮ ಅಪ್ಪಸದ್ದಂ ಪರಿಸಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ ತುಣ್ಹೀ ಅಹೇಸುಂ।
Addasā kho uggāhamāno paribbājako samaṇamuṇḍikāputto pañcakaṅgaṃ thapatiṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna sakaṃ parisaṃ saṇṭhāpesi – ‘‘appasaddā bhonto hontu, mā bhonto saddamakattha; ayaṃ samaṇassa gotamassa sāvako āgacchati pañcakaṅgo thapati. Yāvatā kho pana samaṇassa gotamassa sāvakā gihī odātavasanā sāvatthiyaṃ paṭivasanti ayaṃ tesaṃ aññataro pañcakaṅgo thapati. Appasaddakāmā kho pana te āyasmanto appasaddavinītā appasaddassa vaṇṇavādino; appeva nāma appasaddaṃ parisaṃ viditvā upasaṅkamitabbaṃ maññeyyā’’ti. Atha kho te paribbājakā tuṇhī ahesuṃ.
೨೬೧. ಅಥ ಖೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗೋ ಥಪತಿ ಯೇನ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನೇನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇನ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ । ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗಂ ಥಪತಿಂ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತೋ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಚತೂಹಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಗಹಪತಿ, ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಂ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ಸಮ್ಪನ್ನಕುಸಲಂ ಪರಮಕುಸಲಂ ಉತ್ತಮಪತ್ತಿಪತ್ತಂ ಸಮಣಂ ಅಯೋಜ್ಝಂ। ಕತಮೇಹಿ ಚತೂಹಿ? ಇಧ, ಗಹಪತಿ, ನ ಕಾಯೇನ ಪಾಪಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ನ ಪಾಪಕಂ ವಾಚಂ ಭಾಸತಿ, ನ ಪಾಪಕಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತಿ, ನ ಪಾಪಕಂ ಆಜೀವಂ ಆಜೀವತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಗಹಪತಿ, ಚತೂಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಂ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ಸಮ್ಪನ್ನಕುಸಲಂ ಪರಮಕುಸಲಂ ಉತ್ತಮಪತ್ತಿಪತ್ತಂ ಸಮಣಂ ಅಯೋಜ್ಝ’’ನ್ತಿ।
261. Atha kho pañcakaṅgo thapati yena uggāhamāno paribbājako samaṇamuṇḍikāputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā uggāhamānena paribbājakena samaṇamuṇḍikāputtena saddhiṃ sammodi . Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho pañcakaṅgaṃ thapatiṃ uggāhamāno paribbājako samaṇamuṇḍikāputto etadavoca – ‘‘catūhi kho ahaṃ, gahapati, dhammehi samannāgataṃ purisapuggalaṃ paññapemi sampannakusalaṃ paramakusalaṃ uttamapattipattaṃ samaṇaṃ ayojjhaṃ. Katamehi catūhi? Idha, gahapati, na kāyena pāpakammaṃ karoti, na pāpakaṃ vācaṃ bhāsati, na pāpakaṃ saṅkappaṃ saṅkappeti, na pāpakaṃ ājīvaṃ ājīvati – imehi kho ahaṃ, gahapati, catūhi dhammehi samannāgataṃ purisapuggalaṃ paññapemi sampannakusalaṃ paramakusalaṃ uttamapattipattaṃ samaṇaṃ ayojjha’’nti.
ಅಥ ಖೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗೋ ಥಪತಿ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನಸ್ಸ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತಸ್ಸ ಭಾಸಿತಂ ನೇವ ಅಭಿನನ್ದಿ ನಪ್ಪಟಿಕ್ಕೋಸಿ। ಅನಭಿನನ್ದಿತ್ವಾ ಅಪ್ಪಟಿಕ್ಕೋಸಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ – ‘‘ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಏತಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ಆಜಾನಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗೋ ಥಪತಿ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗೋ ಥಪತಿ ಯಾವತಕೋ ಅಹೋಸಿ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನೇನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇನ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಕಥಾಸಲ್ಲಾಪೋ ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಭಗವತೋ ಆರೋಚೇಸಿ।
Atha kho pañcakaṅgo thapati uggāhamānassa paribbājakassa samaṇamuṇḍikāputtassa bhāsitaṃ neva abhinandi nappaṭikkosi. Anabhinanditvā appaṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi – ‘‘bhagavato santike etassa bhāsitassa atthaṃ ājānissāmī’’ti. Atha kho pañcakaṅgo thapati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho pañcakaṅgo thapati yāvatako ahosi uggāhamānena paribbājakena samaṇamuṇḍikāputtena saddhiṃ kathāsallāpo taṃ sabbaṃ bhagavato ārocesi.
೨೬೨. ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗಂ ಥಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಖೋ, ಥಪತಿ, ದಹರೋ ಕುಮಾರೋ ಮನ್ದೋ ಉತ್ತಾನಸೇಯ್ಯಕೋ ಸಮ್ಪನ್ನಕುಸಲೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಪರಮಕುಸಲೋ ಉತ್ತಮಪತ್ತಿಪತ್ತೋ ಸಮಣೋ ಅಯೋಜ್ಝೋ, ಯಥಾ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನಸ್ಸ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತಸ್ಸ ವಚನಂ। ದಹರಸ್ಸ ಹಿ, ಥಪತಿ, ಕುಮಾರಸ್ಸ ಮನ್ದಸ್ಸ ಉತ್ತಾನಸೇಯ್ಯಕಸ್ಸ ಕಾಯೋತಿಪಿ ನ ಹೋತಿ, ಕುತೋ ಪನ ಕಾಯೇನ ಪಾಪಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಅಞ್ಞತ್ರ ಫನ್ದಿತಮತ್ತಾ! ದಹರಸ್ಸ ಹಿ, ಥಪತಿ, ಕುಮಾರಸ್ಸ ಮನ್ದಸ್ಸ ಉತ್ತಾನಸೇಯ್ಯಕಸ್ಸ ವಾಚಾತಿಪಿ ನ ಹೋತಿ, ಕುತೋ ಪನ ಪಾಪಕಂ ವಾಚಂ ಭಾಸಿಸ್ಸತಿ, ಅಞ್ಞತ್ರ ರೋದಿತಮತ್ತಾ ! ದಹರಸ್ಸ ಹಿ, ಥಪತಿ, ಕುಮಾರಸ್ಸ ಮನ್ದಸ್ಸ ಉತ್ತಾನಸೇಯ್ಯಕಸ್ಸ ಸಙ್ಕಪ್ಪೋತಿಪಿ ನ ಹೋತಿ, ಕುತೋ ಪನ ಪಾಪಕಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಿಸ್ಸತಿ, ಅಞ್ಞತ್ರ ವಿಕೂಜಿತಮತ್ತಾ 3! ದಹರಸ್ಸ ಹಿ, ಥಪತಿ, ಕುಮಾರಸ್ಸ ಮನ್ದಸ್ಸ ಉತ್ತಾನಸೇಯ್ಯಕಸ್ಸ ಆಜೀವೋತಿಪಿ ನ ಹೋತಿ, ಕುತೋ ಪನ ಪಾಪಕಂ ಆಜೀವಂ ಆಜೀವಿಸ್ಸತಿ, ಅಞ್ಞತ್ರ ಮಾತುಥಞ್ಞಾ! ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಖೋ, ಥಪತಿ, ದಹರೋ ಕುಮಾರೋ ಮನ್ದೋ ಉತ್ತಾನಸೇಯ್ಯಕೋ ಸಮ್ಪನ್ನಕುಸಲೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಪರಮಕುಸಲೋ ಉತ್ತಮಪತ್ತಿಪತ್ತೋ ಸಮಣೋ ಅಯೋಜ್ಝೋ, ಯಥಾ ಉಗ್ಗಾಹಮಾನಸ್ಸ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತಸ್ಸ ವಚನಂ।
262. Evaṃ vutte, bhagavā pañcakaṅgaṃ thapatiṃ etadavoca – ‘‘evaṃ sante kho, thapati, daharo kumāro mando uttānaseyyako sampannakusalo bhavissati paramakusalo uttamapattipatto samaṇo ayojjho, yathā uggāhamānassa paribbājakassa samaṇamuṇḍikāputtassa vacanaṃ. Daharassa hi, thapati, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa kāyotipi na hoti, kuto pana kāyena pāpakammaṃ karissati, aññatra phanditamattā! Daharassa hi, thapati, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa vācātipi na hoti, kuto pana pāpakaṃ vācaṃ bhāsissati, aññatra roditamattā ! Daharassa hi, thapati, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa saṅkappotipi na hoti, kuto pana pāpakaṃ saṅkappaṃ saṅkappissati, aññatra vikūjitamattā 4! Daharassa hi, thapati, kumārassa mandassa uttānaseyyakassa ājīvotipi na hoti, kuto pana pāpakaṃ ājīvaṃ ājīvissati, aññatra mātuthaññā! Evaṃ sante kho, thapati, daharo kumāro mando uttānaseyyako sampannakusalo bhavissati paramakusalo uttamapattipatto samaṇo ayojjho, yathā uggāhamānassa paribbājakassa samaṇamuṇḍikāputtassa vacanaṃ.
೨೬೩. ‘‘ಚತೂಹಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಥಪತಿ, ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಂ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ನ ಚೇವ ಸಮ್ಪನ್ನಕುಸಲಂ ನ ಪರಮಕುಸಲಂ ನ ಉತ್ತಮಪತ್ತಿಪತ್ತಂ ಸಮಣಂ ಅಯೋಜ್ಝಂ, ಅಪಿ ಚಿಮಂ ದಹರಂ ಕುಮಾರಂ ಮನ್ದಂ ಉತ್ತಾನಸೇಯ್ಯಕಂ ಸಮಧಿಗಯ್ಹ ತಿಟ್ಠತಿ। ಕತಮೇಹಿ ಚತೂಹಿ? ಇಧ, ಥಪತಿ, ನ ಕಾಯೇನ ಪಾಪಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ, ನ ಪಾಪಕಂ ವಾಚಂ ಭಾಸತಿ, ನ ಪಾಪಕಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತಿ, ನ ಪಾಪಕಂ ಆಜೀವಂ ಆಜೀವತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಥಪತಿ, ಚತೂಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಂ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ನ ಚೇವ ಸಮ್ಪನ್ನಕುಸಲಂ ನ ಪರಮಕುಸಲಂ ನ ಉತ್ತಮಪತ್ತಿಪತ್ತಂ ಸಮಣಂ ಅಯೋಜ್ಝಂ, ಅಪಿ ಚಿಮಂ ದಹರಂ ಕುಮಾರಂ ಮನ್ದಂ ಉತ್ತಾನಸೇಯ್ಯಕಂ ಸಮಧಿಗಯ್ಹ ತಿಟ್ಠತಿ।
263. ‘‘Catūhi kho ahaṃ, thapati, dhammehi samannāgataṃ purisapuggalaṃ paññapemi na ceva sampannakusalaṃ na paramakusalaṃ na uttamapattipattaṃ samaṇaṃ ayojjhaṃ, api cimaṃ daharaṃ kumāraṃ mandaṃ uttānaseyyakaṃ samadhigayha tiṭṭhati. Katamehi catūhi? Idha, thapati, na kāyena pāpakammaṃ karoti, na pāpakaṃ vācaṃ bhāsati, na pāpakaṃ saṅkappaṃ saṅkappeti, na pāpakaṃ ājīvaṃ ājīvati – imehi kho ahaṃ, thapati, catūhi dhammehi samannāgataṃ purisapuggalaṃ paññapemi na ceva sampannakusalaṃ na paramakusalaṃ na uttamapattipattaṃ samaṇaṃ ayojjhaṃ, api cimaṃ daharaṃ kumāraṃ mandaṃ uttānaseyyakaṃ samadhigayha tiṭṭhati.
‘‘ದಸಹಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಥಪತಿ, ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಂ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ಸಮ್ಪನ್ನಕುಸಲಂ ಪರಮಕುಸಲಂ ಉತ್ತಮಪತ್ತಿಪತ್ತಂ ಸಮಣಂ ಅಯೋಜ್ಝಂ। ಇಮೇ ಅಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ; ತಮಹಂ 5, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಇತೋಸಮುಟ್ಠಾನಾ ಅಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಇಧ ಅಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಅಕುಸಲಾನಂ ಸೀಲಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ।
‘‘Dasahi kho ahaṃ, thapati, dhammehi samannāgataṃ purisapuggalaṃ paññapemi sampannakusalaṃ paramakusalaṃ uttamapattipattaṃ samaṇaṃ ayojjhaṃ. Ime akusalā sīlā; tamahaṃ 6, thapati, veditabbanti vadāmi. Itosamuṭṭhānā akusalā sīlā; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Idha akusalā sīlā aparisesā nirujjhanti; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Evaṃ paṭipanno akusalānaṃ sīlānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi.
‘‘ಇಮೇ ಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಇತೋಸಮುಟ್ಠಾನಾ ಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಇಧ ಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಕುಸಲಾನಂ ಸೀಲಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ।
‘‘Ime kusalā sīlā; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Itosamuṭṭhānā kusalā sīlā; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Idha kusalā sīlā aparisesā nirujjhanti; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Evaṃ paṭipanno kusalānaṃ sīlānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi.
‘‘ಇಮೇ ಅಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಇತೋಸಮುಟ್ಠಾನಾ ಅಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಇಧ ಅಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಅಕುಸಲಾನಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ।
‘‘Ime akusalā saṅkappā; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Itosamuṭṭhānā akusalā saṅkappā ; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Idha akusalā saṅkappā aparisesā nirujjhanti; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Evaṃ paṭipanno akusalānaṃ saṅkappānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi.
‘‘ಇಮೇ ಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಇತೋಸಮುಟ್ಠಾನಾ ಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಇಧ ಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಕುಸಲಾನಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ; ತಮಹಂ, ಥಪತಿ, ವೇದಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ।
‘‘Ime kusalā saṅkappā; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Itosamuṭṭhānā kusalā saṅkappā ; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Idha kusalā saṅkappā aparisesā nirujjhanti; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi. Evaṃ paṭipanno kusalānaṃ saṅkappānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti; tamahaṃ, thapati, veditabbanti vadāmi.
೨೬೪. ‘‘ಕತಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ? ಅಕುಸಲಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ, ಅಕುಸಲಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ, ಪಾಪಕೋ ಆಜೀವೋ – ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ।
264. ‘‘Katame ca, thapati, akusalā sīlā? Akusalaṃ kāyakammaṃ, akusalaṃ vacīkammaṃ, pāpako ājīvo – ime vuccanti, thapati, akusalā sīlā.
‘‘ಇಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ ಕಿಂಸಮುಟ್ಠಾನಾ? ಸಮುಟ್ಠಾನಮ್ಪಿ ನೇಸಂ ವುತ್ತಂ। ‘ಚಿತ್ತಸಮುಟ್ಠಾನಾ’ತಿಸ್ಸ ವಚನೀಯಂ। ಕತಮಂ ಚಿತ್ತಂ? ಚಿತ್ತಮ್ಪಿ ಹಿ ಬಹುಂ ಅನೇಕವಿಧಂ ನಾನಪ್ಪಕಾರಕಂ। ಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಸರಾಗಂ ಸದೋಸಂ ಸಮೋಹಂ, ಇತೋಸಮುಟ್ಠಾನಾ ಅಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ।
‘‘Ime ca, thapati, akusalā sīlā kiṃsamuṭṭhānā? Samuṭṭhānampi nesaṃ vuttaṃ. ‘Cittasamuṭṭhānā’tissa vacanīyaṃ. Katamaṃ cittaṃ? Cittampi hi bahuṃ anekavidhaṃ nānappakārakaṃ. Yaṃ cittaṃ sarāgaṃ sadosaṃ samohaṃ, itosamuṭṭhānā akusalā sīlā.
‘‘ಇಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ ಕುಹಿಂ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ? ನಿರೋಧೋಪಿ ನೇಸಂ ವುತ್ತೋ। ಇಧ, ಥಪತಿ, ಭಿಕ್ಖು ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತಂ ಪಹಾಯ ಕಾಯಸುಚರಿತಂ ಭಾವೇತಿ, ವಚೀದುಚ್ಚರಿತಂ ಪಹಾಯ ವಚೀಸುಚರಿತಂ ಭಾವೇತಿ, ಮನೋದುಚ್ಚರಿತಂ ಪಹಾಯ ಮನೋಸುಚರಿತಂ ಭಾವೇತಿ, ಮಿಚ್ಛಾಜೀವಂ ಪಹಾಯ ಸಮ್ಮಾಜೀವೇನ ಜೀವಿತಂ ಕಪ್ಪೇತಿ – ಏತ್ಥೇತೇ ಅಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ।
‘‘Ime ca, thapati, akusalā sīlā kuhiṃ aparisesā nirujjhanti? Nirodhopi nesaṃ vutto. Idha, thapati, bhikkhu kāyaduccaritaṃ pahāya kāyasucaritaṃ bhāveti, vacīduccaritaṃ pahāya vacīsucaritaṃ bhāveti, manoduccaritaṃ pahāya manosucaritaṃ bhāveti, micchājīvaṃ pahāya sammājīvena jīvitaṃ kappeti – etthete akusalā sīlā aparisesā nirujjhanti.
‘‘ಕಥಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾನಂ ಸೀಲಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ? ಇಧ, ಥಪತಿ, ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ; ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ; ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ; ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ। ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಖೋ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾನಂ ಸೀಲಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ।
‘‘Kathaṃ paṭipanno, thapati, akusalānaṃ sīlānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti? Idha, thapati, bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati; uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati; anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati; uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Evaṃ paṭipanno kho, thapati, akusalānaṃ sīlānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti.
೨೬೫. ‘‘ಕತಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ? ಕುಸಲಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ, ಕುಸಲಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ, ಆಜೀವಪರಿಸುದ್ಧಮ್ಪಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಥಪತಿ, ಸೀಲಸ್ಮಿಂ ವದಾಮಿ। ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ।
265. ‘‘Katame ca, thapati, kusalā sīlā? Kusalaṃ kāyakammaṃ, kusalaṃ vacīkammaṃ, ājīvaparisuddhampi kho ahaṃ, thapati, sīlasmiṃ vadāmi. Ime vuccanti, thapati, kusalā sīlā.
‘‘ಇಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ ಕಿಂಸಮುಟ್ಠಾನಾ? ಸಮುಟ್ಠಾನಮ್ಪಿ ನೇಸಂ ವುತ್ತಂ। ‘ಚಿತ್ತಸಮುಟ್ಠಾನಾ’ತಿಸ್ಸ ವಚನೀಯಂ। ಕತಮಂ ಚಿತ್ತಂ? ಚಿತ್ತಮ್ಪಿ ಹಿ ಬಹುಂ ಅನೇಕವಿಧಂ ನಾನಪ್ಪಕಾರಕಂ। ಯಂ ಚಿತ್ತಂ ವೀತರಾಗಂ ವೀತದೋಸಂ ವೀತಮೋಹಂ, ಇತೋಸಮುಟ್ಠಾನಾ ಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ।
‘‘Ime ca, thapati, kusalā sīlā kiṃsamuṭṭhānā? Samuṭṭhānampi nesaṃ vuttaṃ. ‘Cittasamuṭṭhānā’tissa vacanīyaṃ. Katamaṃ cittaṃ? Cittampi hi bahuṃ anekavidhaṃ nānappakārakaṃ. Yaṃ cittaṃ vītarāgaṃ vītadosaṃ vītamohaṃ, itosamuṭṭhānā kusalā sīlā.
‘‘ಇಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ ಕುಹಿಂ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ? ನಿರೋಧೋಪಿ ನೇಸಂ ವುತ್ತೋ। ಇಧ, ಥಪತಿ, ಭಿಕ್ಖು ಸೀಲವಾ ಹೋತಿ ನೋ ಚ ಸೀಲಮಯೋ, ತಞ್ಚ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ; ಯತ್ಥಸ್ಸ ತೇ ಕುಸಲಾ ಸೀಲಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ।
‘‘Ime ca, thapati, kusalā sīlā kuhiṃ aparisesā nirujjhanti? Nirodhopi nesaṃ vutto. Idha, thapati, bhikkhu sīlavā hoti no ca sīlamayo, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti; yatthassa te kusalā sīlā aparisesā nirujjhanti.
‘‘ಕಥಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಚ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾನಂ ಸೀಲಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ? ಇಧ, ಥಪತಿ, ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ ; ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ…ಪೇ॰… ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ…ಪೇ॰… ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ। ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಖೋ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾನಂ ಸೀಲಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ।
‘‘Kathaṃ paṭipanno ca, thapati, kusalānaṃ sīlānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti? Idha, thapati, bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati ; uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Evaṃ paṭipanno kho, thapati, kusalānaṃ sīlānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti.
೨೬೬. ‘‘ಕತಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ? ಕಾಮಸಙ್ಕಪ್ಪೋ, ಬ್ಯಾಪಾದಸಙ್ಕಪ್ಪೋ, ವಿಹಿಂಸಾಸಙ್ಕಪ್ಪೋ – ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ।
266. ‘‘Katame ca, thapati, akusalā saṅkappā? Kāmasaṅkappo, byāpādasaṅkappo, vihiṃsāsaṅkappo – ime vuccanti, thapati, akusalā saṅkappā.
‘‘ಇಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ಕಿಂಸಮುಟ್ಠಾನಾ? ಸಮುಟ್ಠಾನಮ್ಪಿ ನೇಸಂ ವುತ್ತಂ। ‘ಸಞ್ಞಾಸಮುಟ್ಠಾನಾ’ತಿಸ್ಸ ವಚನೀಯಂ। ಕತಮಾ ಸಞ್ಞಾ? ಸಞ್ಞಾಪಿ ಹಿ ಬಹೂ ಅನೇಕವಿಧಾ ನಾನಪ್ಪಕಾರಕಾ। ಕಾಮಸಞ್ಞಾ, ಬ್ಯಾಪಾದಸಞ್ಞಾ, ವಿಹಿಂಸಾಸಞ್ಞಾ – ಇತೋಸಮುಟ್ಠಾನಾ ಅಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ।
‘‘Ime ca, thapati, akusalā saṅkappā kiṃsamuṭṭhānā? Samuṭṭhānampi nesaṃ vuttaṃ. ‘Saññāsamuṭṭhānā’tissa vacanīyaṃ. Katamā saññā? Saññāpi hi bahū anekavidhā nānappakārakā. Kāmasaññā, byāpādasaññā, vihiṃsāsaññā – itosamuṭṭhānā akusalā saṅkappā.
‘‘ಇಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ಕುಹಿಂ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ? ನಿರೋಧೋಪಿ ನೇಸಂ ವುತ್ತೋ। ಇಧ, ಥಪತಿ, ಭಿಕ್ಖು ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ; ಏತ್ಥೇತೇ ಅಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ।
‘‘Ime ca, thapati, akusalā saṅkappā kuhiṃ aparisesā nirujjhanti? Nirodhopi nesaṃ vutto. Idha, thapati, bhikkhu vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati; etthete akusalā saṅkappā aparisesā nirujjhanti.
‘‘ಕಥಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಚ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾನಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ? ಇಧ, ಥಪತಿ, ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ; ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ…ಪೇ॰… ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ…ಪೇ॰… ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ। ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಖೋ, ಥಪತಿ, ಅಕುಸಲಾನಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ।
‘‘Kathaṃ paṭipanno ca, thapati, akusalānaṃ saṅkappānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti? Idha, thapati, bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati; uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Evaṃ paṭipanno kho, thapati, akusalānaṃ saṅkappānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti.
೨೬೭. ‘‘ಕತಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ? ನೇಕ್ಖಮ್ಮಸಙ್ಕಪ್ಪೋ, ಅಬ್ಯಾಪಾದಸಙ್ಕಪ್ಪೋ, ಅವಿಹಿಂಸಾಸಙ್ಕಪ್ಪೋ – ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ।
267. ‘‘Katame ca, thapati, kusalā saṅkappā? Nekkhammasaṅkappo, abyāpādasaṅkappo, avihiṃsāsaṅkappo – ime vuccanti, thapati, kusalā saṅkappā.
‘‘ಇಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ಕಿಂಸಮುಟ್ಠಾನಾ? ಸಮುಟ್ಠಾನಮ್ಪಿ ನೇಸಂ ವುತ್ತಂ। ‘ಸಞ್ಞಾಸಮುಟ್ಠಾನಾ’ತಿಸ್ಸ ವಚನೀಯಂ। ಕತಮಾ ಸಞ್ಞಾ? ಸಞ್ಞಾಪಿ ಹಿ ಬಹೂ ಅನೇಕವಿಧಾ ನಾನಪ್ಪಕಾರಕಾ। ನೇಕ್ಖಮ್ಮಸಞ್ಞಾ, ಅಬ್ಯಾಪಾದಸಞ್ಞಾ, ಅವಿಹಿಂಸಾಸಞ್ಞಾ – ಇತೋಸಮುಟ್ಠಾನಾ ಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ।
‘‘Ime ca, thapati, kusalā saṅkappā kiṃsamuṭṭhānā? Samuṭṭhānampi nesaṃ vuttaṃ. ‘Saññāsamuṭṭhānā’tissa vacanīyaṃ. Katamā saññā? Saññāpi hi bahū anekavidhā nānappakārakā. Nekkhammasaññā, abyāpādasaññā, avihiṃsāsaññā – itosamuṭṭhānā kusalā saṅkappā.
‘‘ಇಮೇ ಚ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ಕುಹಿಂ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ? ನಿರೋಧೋಪಿ ನೇಸಂ ವುತ್ತೋ। ಇಧ, ಥಪತಿ, ಭಿಕ್ಖು ವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಾನಂ ವೂಪಸಮಾ…ಪೇ॰… ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ; ಏತ್ಥೇತೇ ಕುಸಲಾ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾ ಅಪರಿಸೇಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ।
‘‘Ime ca, thapati, kusalā saṅkappā kuhiṃ aparisesā nirujjhanti? Nirodhopi nesaṃ vutto. Idha, thapati, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati; etthete kusalā saṅkappā aparisesā nirujjhanti.
‘‘ಕಥಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಚ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾನಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ? ಇಧ, ಥಪತಿ, ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ; ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ…ಪೇ॰… ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ…ಪೇ॰… ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ। ಏವಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಖೋ, ಥಪತಿ, ಕುಸಲಾನಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಾನಂ ನಿರೋಧಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ।
‘‘Kathaṃ paṭipanno ca, thapati, kusalānaṃ saṅkappānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti? Idha, thapati, bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati; uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati. Evaṃ paṭipanno kho, thapati, kusalānaṃ saṅkappānaṃ nirodhāya paṭipanno hoti.
೨೬೮. ‘‘ಕತಮೇಹಿ ಚಾಹಂ, ಥಪತಿ, ದಸಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಂ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ಸಮ್ಪನ್ನಕುಸಲಂ ಪರಮಕುಸಲಂ ಉತ್ತಮಪತ್ತಿಪತ್ತಂ ಸಮಣಂ ಅಯೋಜ್ಝಂ? ಇಧ, ಥಪತಿ, ಭಿಕ್ಖು ಅಸೇಖಾಯ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಖೇನ ಸಮ್ಮಾಸಙ್ಕಪ್ಪೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಖಾಯ ಸಮ್ಮಾವಾಚಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಖೇನ ಸಮ್ಮಾಕಮ್ಮನ್ತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಖೇನ ಸಮ್ಮಾಆಜೀವೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಖೇನ ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಖಾಯ ಸಮ್ಮಾಸತಿಯಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಖೇನ ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧಿನಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಖೇನ ಸಮ್ಮಾಞಾಣೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಖಾಯ ಸಮ್ಮಾವಿಮುತ್ತಿಯಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಥಪತಿ, ದಸಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಂ ಪಞ್ಞಪೇಮಿ ಸಮ್ಪನ್ನಕುಸಲಂ ಪರಮಕುಸಲಂ ಉತ್ತಮಪತ್ತಿಪತ್ತಂ ಸಮಣಂ ಅಯೋಜ್ಝ’’ನ್ತಿ।
268. ‘‘Katamehi cāhaṃ, thapati, dasahi dhammehi samannāgataṃ purisapuggalaṃ paññapemi sampannakusalaṃ paramakusalaṃ uttamapattipattaṃ samaṇaṃ ayojjhaṃ? Idha, thapati, bhikkhu asekhāya sammādiṭṭhiyā samannāgato hoti, asekhena sammāsaṅkappena samannāgato hoti, asekhāya sammāvācāya samannāgato hoti, asekhena sammākammantena samannāgato hoti, asekhena sammāājīvena samannāgato hoti, asekhena sammāvāyāmena samannāgato hoti, asekhāya sammāsatiyā samannāgato hoti, asekhena sammāsamādhinā samannāgato hoti, asekhena sammāñāṇena samannāgato hoti, asekhāya sammāvimuttiyā samannāgato hoti – imehi kho ahaṃ, thapati, dasahi dhammehi samannāgataṃ purisapuggalaṃ paññapemi sampannakusalaṃ paramakusalaṃ uttamapattipattaṃ samaṇaṃ ayojjha’’nti.
ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಅತ್ತಮನೋ ಪಞ್ಚಕಙ್ಗೋ ಥಪತಿ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದೀತಿ।
Idamavoca bhagavā. Attamano pañcakaṅgo thapati bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ಅಟ್ಠಮಂ।
Samaṇamuṇḍikasuttaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೮. ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Samaṇamuṇḍikasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೮. ಸಮಣಮುಣ್ಡಿಕಾಪುತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Samaṇamuṇḍikāputtasuttavaṇṇanā
