Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ൧൦-൧൧. സമണസുത്താദിവണ്ണനാ

    10-11. Samaṇasuttādivaṇṇanā

    ൨൪൧-൨. ദസമേ സേസപദേസുപീതി ‘‘ഇധ ദുതിയോ സമണോ’’തിആദീസു സേസപദേസുപി. യഥാ ഹി ‘‘വിവിച്ചേവ കാമേഹീ’’തി (ദീ॰ നി॰ ൧.൨൨൬; മ॰ നി॰ ൧.൨൭൧, ൨൮൭, ൨൯൭; സം॰ നി॰ ൨.൧൫൨; അ॰ നി॰ ൪.൧൨൩) ഏത്ഥ കതോ നിയമോ ‘‘വിവിച്ച അകുസലേഹീ’’തി ഏത്ഥാപി കതോയേവ ഹോതി സാവധാരണഅത്ഥസ്സ ഇച്ഛിതബ്ബത്താ, ഏവമിധാപീതി. തേനാഹ ‘‘ദുതിയാദയോപി ഹീ’’തിആദി. സാമഞ്ഞഫലാധിഗമവസേന നിപ്പരിയായതോ സമണഭാവോതി തേസം വസേനേത്ഥ ചത്താരോ സമണാ ദേസിതാ. ഇമസ്മിഞ്ഹി ഠാനേ ചത്താരോ ഫലട്ഠകസമണാവ അധിപ്പേതാ സമിതപാപസമണഗ്ഗഹണതോ. കസ്മാ പനേത്ഥ മഹാപരിനിബ്ബാനേ വിയ മഗ്ഗട്ഠാ തദത്ഥായ പടിപന്നാപി ന ഗഹിതാതി? വേനേയ്യജ്ഝാസയതോ. തത്ഥ ഹി മഗ്ഗാധിഗമത്ഥായ വിപസ്സനാപി ഇതോ ബഹിദ്ധാ നത്ഥി, കുതോ മഗ്ഗഫലാനീതി ദസ്സേന്തേന ഭഗവതാ ‘‘ഞായസ്സ ധമ്മസ്സ പദേസവത്തീ, ഇതോ ബഹിദ്ധാ സമണോപി നത്ഥീ’’തി (ദീ॰ നി॰ ൨.൨൧൪) വുത്തം. ഇധ പന നിട്ഠാനപ്പത്തമേവ തംതംസമണഭാവം ഗണ്ഹന്തേന ഫലട്ഠകസമണാവ ഗഹിതാ, മഗ്ഗട്ഠതോ ഫലട്ഠോ സവിസേസം ദക്ഖിണേയ്യോതി. സ്വായമത്ഥോ ദ്വീസു സുത്തേസു ദേസനാഭേദേനേവ വിഞ്ഞായതീതി. രിത്താതി വിവിത്താ. തുച്ഛാതി നിസ്സാരാ പടിപന്നകസാരാഭാവതോ.

    241-2. Dasame sesapadesupīti ‘‘idha dutiyo samaṇo’’tiādīsu sesapadesupi. Yathā hi ‘‘vivicceva kāmehī’’ti (dī. ni. 1.226; ma. ni. 1.271, 287, 297; saṃ. ni. 2.152; a. ni. 4.123) ettha kato niyamo ‘‘vivicca akusalehī’’ti etthāpi katoyeva hoti sāvadhāraṇaatthassa icchitabbattā, evamidhāpīti. Tenāha ‘‘dutiyādayopi hī’’tiādi. Sāmaññaphalādhigamavasena nippariyāyato samaṇabhāvoti tesaṃ vasenettha cattāro samaṇā desitā. Imasmiñhi ṭhāne cattāro phalaṭṭhakasamaṇāva adhippetā samitapāpasamaṇaggahaṇato. Kasmā panettha mahāparinibbāne viya maggaṭṭhā tadatthāya paṭipannāpi na gahitāti? Veneyyajjhāsayato. Tattha hi maggādhigamatthāya vipassanāpi ito bahiddhā natthi, kuto maggaphalānīti dassentena bhagavatā ‘‘ñāyassa dhammassa padesavattī, ito bahiddhā samaṇopi natthī’’ti (dī. ni. 2.214) vuttaṃ. Idha pana niṭṭhānappattameva taṃtaṃsamaṇabhāvaṃ gaṇhantena phalaṭṭhakasamaṇāva gahitā, maggaṭṭhato phalaṭṭho savisesaṃ dakkhiṇeyyoti. Svāyamattho dvīsu suttesu desanābhedeneva viññāyatīti. Rittāti vivittā. Tucchāti nissārā paṭipannakasārābhāvato.

    പവദന്തി ഏതേഹീതി പവാദാ. ദിട്ഠിഗതികാനം നാനാദിട്ഠിദീപകസമയാതി ആഹ ‘‘ചത്താരോ സസ്സതവാദാ’’തിആദി. തത്ഥ ചത്താരോ സസ്സതവാദാതി ലാഭിവസേന തയോ, തക്കിവസേന ഏകോതി ഏവം ചത്താരോ സസ്സതവാദാ. പുബ്ബേനിവാസഞാണലാഭീ തിത്ഥിയോ മന്ദപഞ്ഞോ അനേകജാതിസതസഹസ്സമത്തം അനുസ്സരതി, മജ്ഝപഞ്ഞോ ദസ സംവട്ടവിവട്ടകപ്പാനി, തിക്ഖപഞ്ഞോ ചത്താലീസ സംവട്ടവിവട്ടകപ്പാനി, ന തതോ പരം. സോ ഏവം അനുസ്സരന്തോ ‘‘സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ചാ’’തി അഭിവദതി, തക്കീ പന തക്കപരിയാഹതം വീമംസാനുചരിതം സയംപടിഭാനം ‘‘സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ചാ’’തി അഭിവദതി. തേന വുത്തം ‘‘ലാഭിവസേന തയോ, തക്കിവസേന ഏകോതി ഏവം ചത്താരോ സസ്സതവാദാ’’തി.

    Pavadanti etehīti pavādā. Diṭṭhigatikānaṃ nānādiṭṭhidīpakasamayāti āha ‘‘cattāro sassatavādā’’tiādi. Tattha cattāro sassatavādāti lābhivasena tayo, takkivasena ekoti evaṃ cattāro sassatavādā. Pubbenivāsañāṇalābhī titthiyo mandapañño anekajātisatasahassamattaṃ anussarati, majjhapañño dasa saṃvaṭṭavivaṭṭakappāni, tikkhapañño cattālīsa saṃvaṭṭavivaṭṭakappāni, na tato paraṃ. So evaṃ anussaranto ‘‘sassato attā ca loko cā’’ti abhivadati, takkī pana takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ ‘‘sassato attā ca loko cā’’ti abhivadati. Tena vuttaṃ ‘‘lābhivasena tayo, takkivasena ekoti evaṃ cattāro sassatavādā’’ti.

    സത്തേസു സങ്ഖാരേസു ച ഏകച്ചം സസ്സതന്തി പവത്തോ വാദോ ഏകച്ചസസ്സതവാദോ. സോ പന ബ്രഹ്മകായികഖിഡ്ഡാപദോസികമനോപദോസികത്തഭാവതോ ചവിത്വാ ഇധാഗതാനം തക്കിനോ ച ഉപ്പജ്ജനവസേന ചതുബ്ബിധോതി ആഹ ‘‘ചത്താരോ ഏകച്ചസസ്സതവാദാ’’തി.

    Sattesu saṅkhāresu ca ekaccaṃ sassatanti pavatto vādo ekaccasassatavādo. So pana brahmakāyikakhiḍḍāpadosikamanopadosikattabhāvato cavitvā idhāgatānaṃ takkino ca uppajjanavasena catubbidhoti āha ‘‘cattāro ekaccasassatavādā’’ti.

    ചത്താരോ അന്താനന്തികാതി ഏത്ഥ അമതി ഗച്ഛതി ഏത്ഥ വോസാനന്തി അന്തോ, മരിയാദാ. തപ്പടിസേധേന അനന്തോ. അന്തോ ച അനന്തോ ച അന്താനന്തോ സാമഞ്ഞനിദ്ദേസേന, ഏകസേസേന വാ ‘‘നാമരൂപപച്ചയാ സളായതന’’ന്തിആദീസു (മ॰ നി॰ ൩.൧൨൬; ഉദാ॰ ൧) വിയ. അന്താനന്തസഹചരിതോ വാദോ അന്താനന്തോ യഥാ ‘‘കുന്താ ചരന്തീ’’തി. അന്താനന്തസന്നിസ്സയോ വാ യഥാ ‘‘മഞ്ചാ ഘോസന്തീ’’തി. സോ ഏതേസം അത്ഥീതി അന്താനന്തികാ. ‘‘അന്തവാ അത്താ ച ലോകോ ച, അനന്തവാ അത്താ ച ലോകോ ച, അന്തവാ ച അനന്തവാ ച അത്താ ച ലോകോ ച, നേവന്തവാ നാനന്തവാ’’തി ഏവം പവത്തവാദാ ചത്താരോ. അവഡ്ഢിതകസിണസ്സ തം കസിണം അത്താതി ച ലോകോതി ച ഗണ്ഹന്തസ്സ വസേന പഠമോ വുത്തോ, ദുതിയോ വഡ്ഢിതകസിണസ്സ വസേന വുത്തോ, തതിയോ തിരിയം വഡ്ഢേത്വാ ഉദ്ധമധോ അവഡ്ഢിതകസിണസ്സ, ചതുത്ഥോ തക്കിവസേന വുത്തോ. ഏത്ഥ ച യുത്തം താവ പുരിമാനം തിണ്ണം വാദാനം അന്തഞ്ച അനന്തഞ്ച അന്താനന്തഞ്ച ആരബ്ഭ പവത്തവാദത്താ അന്താനന്തികത്തം, പച്ഛിമസ്സ പന തദുഭയനിസേധനവസേന പവത്തവാദത്താ കഥമന്താനന്തികത്തന്തി? തദുഭയപ്പടിസേധനവസേന പവത്തവാദത്താ ഏവ. അന്താനന്തികപ്പടിസേധവാദോപി ഹി അന്താനന്തവിസയോ ഏവ തം ആരബ്ഭ പവത്തത്താ.

    Cattāro antānantikāti ettha amati gacchati ettha vosānanti anto, mariyādā. Tappaṭisedhena ananto. Anto ca ananto ca antānanto sāmaññaniddesena, ekasesena vā ‘‘nāmarūpapaccayā saḷāyatana’’ntiādīsu (ma. ni. 3.126; udā. 1) viya. Antānantasahacarito vādo antānanto yathā ‘‘kuntā carantī’’ti. Antānantasannissayo vā yathā ‘‘mañcā ghosantī’’ti. So etesaṃ atthīti antānantikā. ‘‘Antavā attā ca loko ca, anantavā attā ca loko ca, antavā ca anantavā ca attā ca loko ca, nevantavā nānantavā’’ti evaṃ pavattavādā cattāro. Avaḍḍhitakasiṇassa taṃ kasiṇaṃ attāti ca lokoti ca gaṇhantassa vasena paṭhamo vutto, dutiyo vaḍḍhitakasiṇassa vasena vutto, tatiyo tiriyaṃ vaḍḍhetvā uddhamadho avaḍḍhitakasiṇassa, catuttho takkivasena vutto. Ettha ca yuttaṃ tāva purimānaṃ tiṇṇaṃ vādānaṃ antañca anantañca antānantañca ārabbha pavattavādattā antānantikattaṃ, pacchimassa pana tadubhayanisedhanavasena pavattavādattā kathamantānantikattanti? Tadubhayappaṭisedhanavasena pavattavādattā eva. Antānantikappaṭisedhavādopi hi antānantavisayo eva taṃ ārabbha pavattattā.

    ന മരതീതി അമരാ. കാ സാ? ‘‘ഏവന്തിപി മേ നോ’’തിആദിനാ (ദീ॰ നി॰ ൧.൬൨) നയേന പരിയന്തരഹിതാ ദിട്ഠിഗതികസ്സ ദിട്ഠി ചേവ വാചാ ച. വിവിധോ ഖേപോതി വിക്ഖേപോ, അമരായ ദിട്ഠിയാ, വാചായ വാ വിക്ഖേപോതി അമരാവിക്ഖേപോ, സോ ഏതസ്സ അത്ഥീതി അമരാവിക്ഖേപികോ. അഥ വാ അമരാ നാമ മച്ഛജാതി, സാ ഉമ്മുജ്ജനാദിവസേന ഉദകേ സന്ധാവമാനാ ഗാഹം ന ഗച്ഛതി, ഏവമേവം അയമ്പി വാദോ ഇതോ ചിതോ ച സന്ധാവതി, ഗാഹം ന ഉപഗച്ഛതീതി അമരാവിക്ഖേപോതി വുച്ചതി, സോ ഏതേസം അത്ഥീതി അമരാവിക്ഖേപികാ. സ്വായം വാദോ മുസാവാദാനുയോഗഛന്ദരാഗഭയമോഹഭാവഹേതുകതായ ചതുധാ പവത്തോതി ആഹ ‘‘ചത്താരോ അമരാവിക്ഖേപികാ’’തി.

    Na maratīti amarā. Kā sā? ‘‘Evantipi me no’’tiādinā (dī. ni. 1.62) nayena pariyantarahitā diṭṭhigatikassa diṭṭhi ceva vācā ca. Vividho khepoti vikkhepo, amarāya diṭṭhiyā, vācāya vā vikkhepoti amarāvikkhepo, so etassa atthīti amarāvikkhepiko. Atha vā amarā nāma macchajāti, sā ummujjanādivasena udake sandhāvamānā gāhaṃ na gacchati, evamevaṃ ayampi vādo ito cito ca sandhāvati, gāhaṃ na upagacchatīti amarāvikkhepoti vuccati, so etesaṃ atthīti amarāvikkhepikā. Svāyaṃ vādo musāvādānuyogachandarāgabhayamohabhāvahetukatāya catudhā pavattoti āha ‘‘cattāro amarāvikkhepikā’’ti.

    അധിച്ച യഥിച്ഛകം യം കിഞ്ചി കാരണം കസ്സചി ബുദ്ധിപുബ്ബം വാ വിനാ സമുപ്പന്നോതി അത്തലോകസഞ്ഞിതാനം ഖന്ധാനം അധിച്ച പവത്തിആകാരാരമ്മണം ദസ്സനം തദാകാരസന്നിസ്സയേന പവത്തിതോ തദാകാരസഹചരിതതായ ച ‘‘അധിച്ചസമുപ്പന്ന’’ന്തി വുച്ചതി യഥാ ‘‘മഞ്ചാ ഘോസന്തി’’, ‘‘കുന്താ ചരന്തീ’’തി ച. തം ഏതേസം അത്ഥീതി അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ. ലാഭിവസേന തക്കിവസേന ച ‘‘ദ്വേ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ’’തി വുത്തം.

    Adhicca yathicchakaṃ yaṃ kiñci kāraṇaṃ kassaci buddhipubbaṃ vā vinā samuppannoti attalokasaññitānaṃ khandhānaṃ adhicca pavattiākārārammaṇaṃ dassanaṃ tadākārasannissayena pavattito tadākārasahacaritatāya ca ‘‘adhiccasamuppanna’’nti vuccati yathā ‘‘mañcā ghosanti’’, ‘‘kuntā carantī’’ti ca. Taṃ etesaṃ atthīti adhiccasamuppannikā. Lābhivasena takkivasena ca ‘‘dve adhiccasamuppannikā’’ti vuttaṃ.

    സഞ്ഞീതി പവത്തോ വാദോ സഞ്ഞിവാദോ, സോ ഏതേസം അത്ഥീതി സഞ്ഞിവാദാ. രൂപിചതുക്കം ഏകന്തസുഖചതുക്കന്തി ഇമേസം ചതുന്നം ചതുക്കാനം വസേന സോളസ സഞ്ഞിവാദാ. ഇമേസുയേവ പുരിമാനം ദ്വിന്നം ചതുക്കാനം വസേന അട്ഠ സഞ്ഞിവാദാ, അട്ഠ നേവസഞ്ഞിനാസഞ്ഞിവാദാ വേദിതബ്ബാ. കേവലഞ്ഹി തത്ഥ ‘‘സഞ്ഞീ അത്താ’’തി ഗണ്ഹന്താനം താ ദിട്ഠിയോ, ഇധ അസഞ്ഞീതി ച നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീതി ച.

    Saññīti pavatto vādo saññivādo, so etesaṃ atthīti saññivādā. Rūpicatukkaṃ ekantasukhacatukkanti imesaṃ catunnaṃ catukkānaṃ vasena soḷasa saññivādā. Imesuyeva purimānaṃ dvinnaṃ catukkānaṃ vasena aṭṭha saññivādā, aṭṭha nevasaññināsaññivādā veditabbā. Kevalañhi tattha ‘‘saññī attā’’ti gaṇhantānaṃ tā diṭṭhiyo, idha asaññīti ca nevasaññīnāsaññīti ca.

    സത്ത ഉച്ഛേദവാദാതി മനുസ്സത്തഭാവേ കാമാവചരദേവത്തഭാവേ രൂപാവചരത്തഭാവേ ചതുബ്ബിധാരൂപത്തഭാവേ ച ഠത്വാ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദപഞ്ഞാപനവസേന സത്ത ഉച്ഛേദവാദാ.

    Satta ucchedavādāti manussattabhāve kāmāvacaradevattabhāve rūpāvacarattabhāve catubbidhārūpattabhāve ca ṭhatvā sattassa ucchedapaññāpanavasena satta ucchedavādā.

    പഞ്ച ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദാതി പഞ്ചകാമഗുണഉപഭോഗവസേന ചതുബ്ബിധരൂപജ്ഝാനസുഖപരിഭോഗവസേന ച ദിട്ഠധമ്മേ നിബ്ബൂതിപഞ്ഞാപനവാദാ. ദിട്ഠധമ്മോതി പച്ചക്ഖധമ്മോ വുച്ചതി, തത്ഥ തത്ഥ പടിലദ്ധത്തഭാവസ്സേതം അധിവചനം. ദിട്ഠധമ്മേ നിബ്ബാനം ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം, ഇമസ്മിംയേവ അത്തഭാവേ ദുക്ഖവൂപസമന്തി അത്ഥോ. തം വദന്തീതി ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദാ.

    Pañca diṭṭhadhammanibbānavādāti pañcakāmaguṇaupabhogavasena catubbidharūpajjhānasukhaparibhogavasena ca diṭṭhadhamme nibbūtipaññāpanavādā. Diṭṭhadhammoti paccakkhadhammo vuccati, tattha tattha paṭiladdhattabhāvassetaṃ adhivacanaṃ. Diṭṭhadhamme nibbānaṃ diṭṭhadhammanibbānaṃ, imasmiṃyeva attabhāve dukkhavūpasamanti attho. Taṃ vadantīti diṭṭhadhammanibbānavādā.

    ഞായതി കമതി പടിവിജ്ഝതീതി ഞായോ, സോ ഏവ നിബ്ബാനസമ്പാപകഹേതുതായ ധമ്മോതി ആഹ ‘‘ഞായസ്സ ധമ്മസ്സാ’’തി. ഇതോ ബഹിദ്ധാ സമണോപി നത്ഥീതിആദീസു കസ്മാ പനേതേ അഞ്ഞത്ഥ നത്ഥീതി? അക്ഖേത്തതായ. യഥാ ഹി ന ആരഗ്ഗേ സാസപോ തിട്ഠതി, ന ഉദകപിട്ഠേ അഗ്ഗി ജലതി, ന പിട്ഠിപാസാണേ ബീജാനി വിരുഹന്തി, ഏവമേവം ബാഹിരേസു തിത്ഥായതനേസു ന ഇമേ സമണാ ഉപ്പജ്ജന്തി, ഇമസ്മിംയേവ സാസനേ ഉപ്പജ്ജന്തി. കസ്മാ? സുക്ഖേത്തതായ. സാ പന നേസം അക്ഖേത്തതാ സുക്ഖേത്തതാ ച അരിയമഗ്ഗസ്സ അഭാവതോ ഭാവതോ ച വേദിതബ്ബാ. തേനാഹ ഭഗവാ –

    Ñāyati kamati paṭivijjhatīti ñāyo, so eva nibbānasampāpakahetutāya dhammoti āha ‘‘ñāyassa dhammassā’’ti. Ito bahiddhā samaṇopi natthītiādīsu kasmā panete aññattha natthīti? Akkhettatāya. Yathā hi na āragge sāsapo tiṭṭhati, na udakapiṭṭhe aggi jalati, na piṭṭhipāsāṇe bījāni viruhanti, evamevaṃ bāhiresu titthāyatanesu na ime samaṇā uppajjanti, imasmiṃyeva sāsane uppajjanti. Kasmā? Sukkhettatāya. Sā pana nesaṃ akkhettatā sukkhettatā ca ariyamaggassa abhāvato bhāvato ca veditabbā. Tenāha bhagavā –

    ‘‘യസ്മിം ഖോ, സുഭദ്ദ, ധമ്മവിനയേ അരിയോ അട്ഠങ്ഗികോ മഗ്ഗോ ന ഉപലബ്ഭതി, സമണോപി തത്ഥ ന ഉപലബ്ഭതി, ദുതിയോപി തത്ഥ സമണോ ന ഉപലബ്ഭതി, തതിയോപി തത്ഥ സമണോ ന ഉപലബ്ഭതി, ചതുത്ഥോപി തത്ഥ സമണോ ന ഉപലബ്ഭതി. യസ്മിഞ്ച ഖോ, സുഭദ്ദ, ധമ്മവിനയേ അരിയോ അട്ഠങ്ഗികോ മഗ്ഗോ ഉപലബ്ഭതി, സമണോപി തത്ഥ ഉപലബ്ഭതി, ദുതിയോപി തത്ഥ… തതിയോപി തത്ഥ… ചതുത്ഥോപി തത്ഥ സമണോ ഉപലബ്ഭതി. ഇമസ്മിം ഖോ, സുഭദ്ദ, ധമ്മവിനയേ അരിയോ അട്ഠങ്ഗികോ മഗ്ഗോ ഉപലബ്ഭതി. ഇധേവ, സുഭദ്ദ, സമണോ, ഇധ ദുതിയോ സമണോ, ഇധ തതിയോ സമണോ, ഇധ ചതുത്ഥോ സമണോ, സുഞ്ഞാ പരപ്പവാദാ സമണേഭി അഞ്ഞേഹീ’’തി (ദീ॰ നി॰ ൨.൨൧൪).

    ‘‘Yasmiṃ kho, subhadda, dhammavinaye ariyo aṭṭhaṅgiko maggo na upalabbhati, samaṇopi tattha na upalabbhati, dutiyopi tattha samaṇo na upalabbhati, tatiyopi tattha samaṇo na upalabbhati, catutthopi tattha samaṇo na upalabbhati. Yasmiñca kho, subhadda, dhammavinaye ariyo aṭṭhaṅgiko maggo upalabbhati, samaṇopi tattha upalabbhati, dutiyopi tattha… tatiyopi tattha… catutthopi tattha samaṇo upalabbhati. Imasmiṃ kho, subhadda, dhammavinaye ariyo aṭṭhaṅgiko maggo upalabbhati. Idheva, subhadda, samaṇo, idha dutiyo samaṇo, idha tatiyo samaṇo, idha catuttho samaṇo, suññā parappavādā samaṇebhi aññehī’’ti (dī. ni. 2.214).

    അരിയമഗ്ഗസ്സ ച അഭാവോ ഭാവോ ച സുപരിസുദ്ധസ്സ സീലസ്സ സുപരിസുദ്ധായ സമഥവിപസ്സനാഭാവനായ അഭാവതോ ഭാവതോ ച വേദിതബ്ബോ. തദുഭയഞ്ച ദുരക്ഖാതസ്വാക്ഖാതഭാവഹേതുകം . സോ ച അസമ്മാസമ്ബുദ്ധപ്പവേദിതത്താ. യസ്മാ തിത്ഥായതനം അക്ഖേത്തം, സാസനം ഖേത്തം, തസ്മാ യഥാ സുരത്തഹത്ഥപാദോ ഭാസുരകേസരഭാരോ സീഹോ മിഗരാജാ ന സുസാനേ വാ സങ്കാരകൂടേ വാ പടിവസതി, തിയോജനസഹസ്സവിത്ഥതം പന ഹിമവന്തം അജ്ഝോഗാഹേത്വാ മണിഗുഹായമേവ വസതി, യഥാ ച ഛദ്ദന്തോ നാഗരാജാ ന ഗോചരിയഹത്ഥികുലാദീസു നവസു കുലേസു ഉപ്പജ്ജതി, യഥാ ച വലാഹകോ അസ്സരാജാ ന ഗദ്രഭകുലേ വാ ഘോടകകുലേ വാ ഉപ്പജ്ജതി, സിന്ധുതീരേ പന സിന്ധവകുലേയേവ ഉപ്പജ്ജതി, യഥാ ച സബ്ബകാമദദം മനോഹരം മണിരതനം ന സങ്കാരകൂടേ വാ പംസുപബ്ബതാദീസു വാ ഉപ്പജ്ജതി, വിപുലപബ്ബതബ്ഭന്തരേയേവ ഉപ്പജ്ജതി, യഥാ ച തിമിരപിങ്ഗലോ മച്ഛരാജാ ന ഖുദ്ദകപോക്ഖരണീസു ഉപ്പജ്ജതി, ചതുരാസീതിയോജനസഹസ്സഗമ്ഭീരേ മഹാസമുദ്ദേയേവ ഉപ്പജ്ജതി, യഥാ ച ദിയഡ്ഢയോജനസതികോ സുപണ്ണരാജാ ന ഗാമദ്വാരേ ഏരണ്ഡവനാദീസു പടിവസതി, മഹാസമുദ്ദം പന അജ്ഝോഗാഹേത്വാ സിമ്ബലിദഹവനേയേവ പടിവസതി, യഥാ ച ധതരട്ഠോ സുവണ്ണഹംസോ ന ഗാമദ്വാരേ ആവാടകാദീസു പടിവസതി, നവുതിഹംസസഹസ്സപരിവാരോ പന ഹുത്വാ ചിത്തകൂടേയേവ പടിവസതി, യഥാ ച ചതുദ്ദീപിസ്സരോ ചക്കവത്തിരാജാ ന നീചകുലേ ഉപ്പജ്ജതി, അസമ്ഭിന്നജാതിയഖത്തിയകുലേയേവ പന ഉപ്പജ്ജതി, ഏവമേവം ഇമേസു സമണേസു ഏകസമണോപി ന അഞ്ഞത്ഥ തിത്ഥായതനേ ഉപ്പജ്ജതി, അരിയമഗ്ഗപരിക്ഖതേ പന ബുദ്ധസാസനേയേവ ഉപ്പജ്ജതി. തേനാഹ ഭഗവാ – ‘‘ഇധേവ, ഭിക്ഖവേ, സമണോ…പേ॰… സുഞ്ഞാ പരപ്പവാദാ സമണേഭി അഞ്ഞേഹീ’’തി (മ॰ നി॰ ൧.൧൩൯-൧൪൦; അ॰ നി॰ ൪.൨൪൧). ഏകാദസമേ നത്ഥി വത്തബ്ബം.

    Ariyamaggassa ca abhāvo bhāvo ca suparisuddhassa sīlassa suparisuddhāya samathavipassanābhāvanāya abhāvato bhāvato ca veditabbo. Tadubhayañca durakkhātasvākkhātabhāvahetukaṃ . So ca asammāsambuddhappaveditattā. Yasmā titthāyatanaṃ akkhettaṃ, sāsanaṃ khettaṃ, tasmā yathā surattahatthapādo bhāsurakesarabhāro sīho migarājā na susāne vā saṅkārakūṭe vā paṭivasati, tiyojanasahassavitthataṃ pana himavantaṃ ajjhogāhetvā maṇiguhāyameva vasati, yathā ca chaddanto nāgarājā na gocariyahatthikulādīsu navasu kulesu uppajjati, yathā ca valāhako assarājā na gadrabhakule vā ghoṭakakule vā uppajjati, sindhutīre pana sindhavakuleyeva uppajjati, yathā ca sabbakāmadadaṃ manoharaṃ maṇiratanaṃ na saṅkārakūṭe vā paṃsupabbatādīsu vā uppajjati, vipulapabbatabbhantareyeva uppajjati, yathā ca timirapiṅgalo maccharājā na khuddakapokkharaṇīsu uppajjati, caturāsītiyojanasahassagambhīre mahāsamuddeyeva uppajjati, yathā ca diyaḍḍhayojanasatiko supaṇṇarājā na gāmadvāre eraṇḍavanādīsu paṭivasati, mahāsamuddaṃ pana ajjhogāhetvā simbalidahavaneyeva paṭivasati, yathā ca dhataraṭṭho suvaṇṇahaṃso na gāmadvāre āvāṭakādīsu paṭivasati, navutihaṃsasahassaparivāro pana hutvā cittakūṭeyeva paṭivasati, yathā ca catuddīpissaro cakkavattirājā na nīcakule uppajjati, asambhinnajātiyakhattiyakuleyeva pana uppajjati, evamevaṃ imesu samaṇesu ekasamaṇopi na aññattha titthāyatane uppajjati, ariyamaggaparikkhate pana buddhasāsaneyeva uppajjati. Tenāha bhagavā – ‘‘idheva, bhikkhave, samaṇo…pe… suññā parappavādā samaṇebhi aññehī’’ti (ma. ni. 1.139-140; a. ni. 4.241). Ekādasame natthi vattabbaṃ.

    സമണസുത്താദിവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Samaṇasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.

    കമ്മവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Kammavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya
    ൧൦. സമണസുത്തം • 10. Samaṇasuttaṃ
    ൧൧. സപ്പുരിസാനിസംസസുത്തം • 11. Sappurisānisaṃsasuttaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. സമണസുത്തവണ്ണനാ • 10. Samaṇasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact