| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
10. සමණසුත්‌තවණ්‌ණනා
10. Samaṇasuttavaṇṇanā
241. දසමෙ ඉධෙවාති ඉමස්‌මිංයෙව සාසනෙ. අයං පන නියමො සෙසපදෙසුපි වෙදිතබ්‌බො. දුතියාදයොපි හි සමණා ඉධෙව, න අඤ්‌ඤත්‌ථ. සුඤ්‌ඤාති රිත්‌තා තුච්‌ඡා. පරප්‌පවාදාති චත්‌තාරො සස්‌සතවාදා, චත්‌තාරො එකච්‌චසස්‌සතිකා, චත්‌තාරො අන්‌තානන්‌තිකා, චත්‌තාරො අමරාවික්‌ඛෙපිකා, ද්‌වෙ අධිච්‌චසමුප්‌පන්‌නිකා, සොළස සඤ්‌ඤිවාදා, අට්‌ඨ අසඤ්‌ඤිවාදා, අට්‌ඨ නෙවසඤ්‌ඤිනාසඤ්‌ඤිවාදා, සත්‌ත උච්‌ඡෙදවාදා, පඤ්‌ච දිට්‌ඨධම්‌මනිබ්‌බානවාදාති ඉමෙ සබ්‌බෙපි බ්‍රහ්‌මජාලෙ ආගතද්‌වාසට්‌ඨිදිට්‌ඨියො ඉතො බාහිරානං පරෙසං පවාදා පරප්‌පවාදා නාම. තෙ සබ්‌බෙපි ඉමෙහි චතූහි ඵලට්‌ඨකසමණෙහි සුඤ්‌ඤා. න හි තෙ එත්‌ථ සන්‌ති. න කෙවලඤ්‌ච එතෙහෙව සුඤ්‌ඤා , චතූහි පන මග්‌ගට්‌ඨකසමණෙහිපි, චතුන්‌නං මග්‌ගානං අත්‌ථාය ආරද්‌ධවිපස්‌සකෙහිපීති ද්‌වාදසහිපි සමණෙහි සුඤ්‌ඤා එව. ඉදමෙව අත්‌ථං සන්‌ධාය භගවතා මහාපරිනිබ්‌බානෙ (දී. නි. 2.214) වුත්‌තං –
241. Dasame idhevāti imasmiṃyeva sāsane. Ayaṃ pana niyamo sesapadesupi veditabbo. Dutiyādayopi hi samaṇā idheva, na aññattha. Suññāti rittā tucchā. Parappavādāti cattāro sassatavādā, cattāro ekaccasassatikā, cattāro antānantikā, cattāro amarāvikkhepikā, dve adhiccasamuppannikā, soḷasa saññivādā, aṭṭha asaññivādā, aṭṭha nevasaññināsaññivādā, satta ucchedavādā, pañca diṭṭhadhammanibbānavādāti ime sabbepi brahmajāle āgatadvāsaṭṭhidiṭṭhiyo ito bāhirānaṃ paresaṃ pavādā parappavādā nāma. Te sabbepi imehi catūhi phalaṭṭhakasamaṇehi suññā. Na hi te ettha santi. Na kevalañca eteheva suññā , catūhi pana maggaṭṭhakasamaṇehipi, catunnaṃ maggānaṃ atthāya āraddhavipassakehipīti dvādasahipi samaṇehi suññā eva. Idameva atthaṃ sandhāya bhagavatā mahāparinibbāne (dī. ni. 2.214) vuttaṃ –
‘‘එකූනතිංසො වයසා සුභද්‌ද,
‘‘Ekūnatiṃso vayasā subhadda,
යං පබ්‌බජිං කිංකුසලානුඑසී;
Yaṃ pabbajiṃ kiṃkusalānuesī;
වස්‌සානි පඤ්‌ඤාස සමාධිකානි,
Vassāni paññāsa samādhikāni,
යතො අහං පබ්‌බජිතො සුභද්‌ද;
Yato ahaṃ pabbajito subhadda;
ඤායස්‌ස ධම්‌මස්‌ස පදෙසවත්‌තී,
Ñāyassa dhammassa padesavattī,
ඉතො බහිද්‌ධා සමණොපි නත්‌ථි’’.
Ito bahiddhā samaṇopi natthi’’.
‘‘දුතියොපි සමණො නත්‌ථි, තතියොපි සමණො නත්‌ථි, චතුත්‌ථොපි සමණො නත්‌ථි, සුඤ්‌ඤා පරප්‌පවාදා සමණෙහි අඤ්‌ඤෙහී’’ති . එත්‌ථ හි පදෙසවත්‌තීති ආරද්‌ධවිපස්‌සකො අධිප්‌පෙතො. තස්‌මා සොතාපත්‌තිමග්‌ගස්‌ස ආරද්‌ධවිපස්‌සකං මග්‌ගට්‌ඨං ඵලට්‌ඨන්‌ති තයොපි එකතො කත්‌වා ‘‘සමණොපි නත්‌ථී’’ති ආහ, සකදාගාමිමග්‌ගස්‌ස ආරද්‌ධවිපස්‌සකං මග්‌ගට්‌ඨං ඵලට්‌ඨන්‌ති තයොපි එකතො කත්‌වා ‘‘දුතියොපි සමණො නත්‌ථී’’ති ආහ. ඉතරෙසුපි ද්‌වීසු එසෙව නයො. එකාදසමං උත්‌තානත්‌ථමෙවාති.
‘‘Dutiyopi samaṇo natthi, tatiyopi samaṇo natthi, catutthopi samaṇo natthi, suññā parappavādā samaṇehi aññehī’’ti . Ettha hi padesavattīti āraddhavipassako adhippeto. Tasmā sotāpattimaggassa āraddhavipassakaṃ maggaṭṭhaṃ phalaṭṭhanti tayopi ekato katvā ‘‘samaṇopi natthī’’ti āha, sakadāgāmimaggassa āraddhavipassakaṃ maggaṭṭhaṃ phalaṭṭhanti tayopi ekato katvā ‘‘dutiyopi samaṇo natthī’’ti āha. Itaresupi dvīsu eseva nayo. Ekādasamaṃ uttānatthamevāti.
කම්‌මවග්‌ගො චතුත්‌ථො.
Kammavaggo catuttho.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 10. සමණසුත්‌තං • 10. Samaṇasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 10-11. සමණසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 10-11. Samaṇasuttādivaṇṇanā
