Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៤. សមន្នាគតកថាវណ្ណនា
4. Samannāgatakathāvaṇṇanā
៣៩៣. ឥទានិ សមន្នាគតកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ ទ្វេ សមន្នាគមា បច្ចុប្បន្នក្ខណេ សមង្គីភាវសមន្នាគមោ ច រូបាវចរាទីសុ អញ្ញតរភូមិប្បត្តិតោ បដិលាភសមន្នាគមោ ច។ សោ យាវ អធិគតវិសេសា ន បរិហាយតិ, តាវទេវ លព្ភតិ។ យេសំ បន ឋបេត្វា ឥមេ ទ្វេ សមន្នាគមេ អញ្ញោ ឧបបត្តិធម្មវសេន ឯកោ សមន្នាគមោ នាម ហោតីតិ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ ឯតរហិ ឧត្តរាបថកានំ, តេសំ បត្តិធម្មោ នាម កោចិ នត្ថីតិ អនុពោធនត្ថំ អរហា ចតូហិ ផលេហិ សមន្នាគតោតិ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បត្តិំ សន្ធាយ បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ អថស្ស ‘‘យទិ តេ អរហា ចតូហិ ខន្ធេហិ វិយ ចតូហិ ផលេហិ សមន្នាគតោ, ឯវំ សន្តេ យេ ចតូសុ ផលេសុ ចត្តារោ ផស្សាទយោ, តេហិ តេ អរហតោ សមន្នាគតតា បាបុណាតី’’តិ ចោទនត្ថំ អរហា ចតូហិ ផស្សេហីតិអាទិ អារទ្ធំ។ តំ សព្ពំ បរវាទិនា ឯកក្ខណេ ចតុន្នំ ផស្សាទីនំ អភាវា បដិក្ខិត្តំ។ អនាគាមិបញ្ហាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។
393. Idāni samannāgatakathā nāma hoti. Tattha dve samannāgamā paccuppannakkhaṇe samaṅgībhāvasamannāgamo ca rūpāvacarādīsu aññatarabhūmippattito paṭilābhasamannāgamo ca. So yāva adhigatavisesā na parihāyati, tāvadeva labbhati. Yesaṃ pana ṭhapetvā ime dve samannāgame añño upapattidhammavasena eko samannāgamo nāma hotīti laddhi, seyyathāpi etarahi uttarāpathakānaṃ, tesaṃ pattidhammo nāma koci natthīti anubodhanatthaṃ arahā catūhi phalehi samannāgatoti pucchā sakavādissa, pattiṃ sandhāya paṭiññā itarassa. Athassa ‘‘yadi te arahā catūhi khandhehi viya catūhi phalehi samannāgato, evaṃ sante ye catūsu phalesu cattāro phassādayo, tehi te arahato samannāgatatā pāpuṇātī’’ti codanatthaṃ arahā catūhi phassehītiādi āraddhaṃ. Taṃ sabbaṃ paravādinā ekakkhaṇe catunnaṃ phassādīnaṃ abhāvā paṭikkhittaṃ. Anāgāmipañhādīsupi eseva nayo.
៣៩៥. សោតាបត្តិផលំ វីតិវត្តោតិ ន បឋមជ្ឈានំ វិយ ទុតិយជ្ឈានលាភី; បុន អនុប្បត្តិយា បន វីតិវត្តោតិ បុច្ឆតិ។ សោតាបត្តិមគ្គន្តិអាទិ យំ វីតិវត្តោ, តេនស្ស បុន អសមន្នាគមំ ទស្សេតុំ អារទ្ធំ។
395. Sotāpattiphalaṃ vītivattoti na paṭhamajjhānaṃ viya dutiyajjhānalābhī; puna anuppattiyā pana vītivattoti pucchati. Sotāpattimaggantiādi yaṃ vītivatto, tenassa puna asamannāgamaṃ dassetuṃ āraddhaṃ.
៣៩៦. តេហិ ច អបរិហីនោតិ បញ្ហេ យស្មា យថា បច្ចនីកសមុទាចារេន លោកិយជ្ឈានធម្មា បរិហាយន្តិ, ន ឯវំ លោកុត្តរា។ មគ្គេន ហិ យេ កិលេសា បហីយន្តិ, ផលេន ច បដិប្បស្សម្ភន្តិ, តេ តថា បហីនាវ តថា បដិប្បស្សទ្ធាយេវ ច ហោន្តិ, តស្មា សកវាទិនា អាមន្តាតិ បដិញ្ញាតំ។ ស្វាយមត្ថោ បរតោ ‘‘អរហតា ចត្តារោ មគ្គា បដិលទ្ធា’’តិអាទីសុ បកាសិតោយេវ។ សេសំ ឧត្តានត្ថមេវាតិ។
396. Tehi ca aparihīnoti pañhe yasmā yathā paccanīkasamudācārena lokiyajjhānadhammā parihāyanti, na evaṃ lokuttarā. Maggena hi ye kilesā pahīyanti, phalena ca paṭippassambhanti, te tathā pahīnāva tathā paṭippassaddhāyeva ca honti, tasmā sakavādinā āmantāti paṭiññātaṃ. Svāyamattho parato ‘‘arahatā cattāro maggā paṭiladdhā’’tiādīsu pakāsitoyeva. Sesaṃ uttānatthamevāti.
សមន្នាគតកថាវណ្ណនា។
Samannāgatakathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (៣៦) ៤. សមន្នាគតកថា • (36) 4. Samannāgatakathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៤. សមន្នាគតកថាវណ្ណនា • 4. Samannāgatakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៤. សមន្នាគតកថាវណ្ណនា • 4. Samannāgatakathāvaṇṇanā