Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / దీఘనికాయ • Dīghanikāya

    ౨. సామఞ్ఞఫలసుత్తం

    2. Sāmaññaphalasuttaṃ

    రాజామచ్చకథా

    Rājāmaccakathā

    ౧౫౦. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా రాజగహే విహరతి జీవకస్స కోమారభచ్చస్స అమ్బవనే మహతా భిక్ఖుసఙ్ఘేన సద్ధిం అడ్ఢతేళసేహి భిక్ఖుసతేహి. తేన ఖో పన సమయేన రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో తదహుపోసథే పన్నరసే కోముదియా చాతుమాసినియా పుణ్ణాయ పుణ్ణమాయ రత్తియా రాజామచ్చపరివుతో ఉపరిపాసాదవరగతో నిసిన్నో హోతి. అథ ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో తదహుపోసథే ఉదానం ఉదానేసి – ‘‘రమణీయా వత భో దోసినా రత్తి, అభిరూపా వత భో దోసినా రత్తి, దస్సనీయా వత భో దోసినా రత్తి, పాసాదికా వత భో దోసినా రత్తి, లక్ఖఞ్ఞా వత భో దోసినా రత్తి. కం ను ఖ్వజ్జ సమణం వా బ్రాహ్మణం వా పయిరుపాసేయ్యామ, యం నో పయిరుపాసతో చిత్తం పసీదేయ్యా’’తి?

    150. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati jīvakassa komārabhaccassa ambavane mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ aḍḍhateḷasehi bhikkhusatehi. Tena kho pana samayena rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tadahuposathe pannarase komudiyā cātumāsiniyā puṇṇāya puṇṇamāya rattiyā rājāmaccaparivuto uparipāsādavaragato nisinno hoti. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tadahuposathe udānaṃ udānesi – ‘‘ramaṇīyā vata bho dosinā ratti, abhirūpā vata bho dosinā ratti, dassanīyā vata bho dosinā ratti, pāsādikā vata bho dosinā ratti, lakkhaññā vata bho dosinā ratti. Kaṃ nu khvajja samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā payirupāseyyāma, yaṃ no payirupāsato cittaṃ pasīdeyyā’’ti?

    ౧౫౧. ఏవం వుత్తే, అఞ్ఞతరో రాజామచ్చో రాజానం మాగధం అజాతసత్తుం వేదేహిపుత్తం ఏతదవోచ – ‘‘అయం, దేవ, పూరణో కస్సపో సఙ్ఘీ చేవ గణీ చ గణాచరియో చ ఞాతో యసస్సీ తిత్థకరో సాధుసమ్మతో బహుజనస్స రత్తఞ్ఞూ చిరపబ్బజితో అద్ధగతో వయోఅనుప్పత్తో. తం దేవో పూరణం కస్సపం పయిరుపాసతు. అప్పేవ నామ దేవస్స పూరణం కస్సపం పయిరుపాసతో చిత్తం పసీదేయ్యా’’తి. ఏవం వుత్తే, రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో తుణ్హీ అహోసి.

    151. Evaṃ vutte, aññataro rājāmacco rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, deva, pūraṇo kassapo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto. Taṃ devo pūraṇaṃ kassapaṃ payirupāsatu. Appeva nāma devassa pūraṇaṃ kassapaṃ payirupāsato cittaṃ pasīdeyyā’’ti. Evaṃ vutte, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tuṇhī ahosi.

    ౧౫౨. అఞ్ఞతరోపి ఖో రాజామచ్చో రాజానం మాగధం అజాతసత్తుం వేదేహిపుత్తం ఏతదవోచ – ‘‘అయం, దేవ, మక్ఖలి గోసాలో సఙ్ఘీ చేవ గణీ చ గణాచరియో చ ఞాతో యసస్సీ తిత్థకరో సాధుసమ్మతో బహుజనస్స రత్తఞ్ఞూ చిరపబ్బజితో అద్ధగతో వయోఅనుప్పత్తో. తం దేవో మక్ఖలిం గోసాలం పయిరుపాసతు. అప్పేవ నామ దేవస్స మక్ఖలిం గోసాలం పయిరుపాసతో చిత్తం పసీదేయ్యా’’తి. ఏవం వుత్తే, రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో తుణ్హీ అహోసి.

    152. Aññataropi kho rājāmacco rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, deva, makkhali gosālo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto. Taṃ devo makkhaliṃ gosālaṃ payirupāsatu. Appeva nāma devassa makkhaliṃ gosālaṃ payirupāsato cittaṃ pasīdeyyā’’ti. Evaṃ vutte, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tuṇhī ahosi.

    ౧౫౩. అఞ్ఞతరోపి ఖో రాజామచ్చో రాజానం మాగధం అజాతసత్తుం వేదేహిపుత్తం ఏతదవోచ – ‘‘అయం, దేవ, అజితో కేసకమ్బలో సఙ్ఘీ చేవ గణీ చ గణాచరియో చ ఞాతో యసస్సీ తిత్థకరో సాధుసమ్మతో బహుజనస్స రత్తఞ్ఞూ చిరపబ్బజితో అద్ధగతో వయోఅనుప్పత్తో. తం దేవో అజితం కేసకమ్బలం పయిరుపాసతు. అప్పేవ నామ దేవస్స అజితం కేసకమ్బలం పయిరుపాసతో చిత్తం పసీదేయ్యా’’తి. ఏవం వుత్తే, రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో తుణ్హీ అహోసి.

    153. Aññataropi kho rājāmacco rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, deva, ajito kesakambalo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto. Taṃ devo ajitaṃ kesakambalaṃ payirupāsatu. Appeva nāma devassa ajitaṃ kesakambalaṃ payirupāsato cittaṃ pasīdeyyā’’ti. Evaṃ vutte, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tuṇhī ahosi.

    ౧౫౪. అఞ్ఞతరోపి ఖో రాజామచ్చో రాజానం మాగధం అజాతసత్తుం వేదేహిపుత్తం ఏతదవోచ – ‘‘అయం, దేవ, పకుధో 1 కచ్చాయనో సఙ్ఘీ చేవ గణీ చ గణాచరియో చ ఞాతో యసస్సీ తిత్థకరో సాధుసమ్మతో బహుజనస్స రత్తఞ్ఞూ చిరపబ్బజితో అద్ధగతో వయోఅనుప్పత్తో. తం దేవో పకుధం కచ్చాయనం పయిరుపాసతు. అప్పేవ నామ దేవస్స పకుధం కచ్చాయనం పయిరుపాసతో చిత్తం పసీదేయ్యా’’తి. ఏవం వుత్తే, రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో తుణ్హీ అహోసి.

    154. Aññataropi kho rājāmacco rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, deva, pakudho 2 kaccāyano saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto. Taṃ devo pakudhaṃ kaccāyanaṃ payirupāsatu. Appeva nāma devassa pakudhaṃ kaccāyanaṃ payirupāsato cittaṃ pasīdeyyā’’ti. Evaṃ vutte, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tuṇhī ahosi.

    ౧౫౫. అఞ్ఞతరోపి ఖో రాజామచ్చో రాజానం మాగధం అజాతసత్తుం వేదేహిపుత్తం ఏతదవోచ – ‘‘అయం, దేవ, సఞ్చయో 3 బేలట్ఠపుత్తో 4 సఙ్ఘీ చేవ గణీ చ గణాచరియో చ ఞాతో యసస్సీ తిత్థకరో సాధుసమ్మతో బహుజనస్స రత్తఞ్ఞూ చిరపబ్బజితో అద్ధగతో వయోఅనుప్పత్తో. తం దేవో సఞ్చయం బేలట్ఠపుత్తం పయిరుపాసతు. అప్పేవ నామ దేవస్స సఞ్చయం బేలట్ఠపుత్తం పయిరుపాసతో చిత్తం పసీదేయ్యా’’తి. ఏవం వుత్తే, రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో తుణ్హీ అహోసి.

    155. Aññataropi kho rājāmacco rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, deva, sañcayo 5 belaṭṭhaputto 6 saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto. Taṃ devo sañcayaṃ belaṭṭhaputtaṃ payirupāsatu. Appeva nāma devassa sañcayaṃ belaṭṭhaputtaṃ payirupāsato cittaṃ pasīdeyyā’’ti. Evaṃ vutte, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tuṇhī ahosi.

    ౧౫౬. అఞ్ఞతరోపి ఖో రాజామచ్చో రాజానం మాగధం అజాతసత్తుం వేదేహిపుత్తం ఏతదవోచ – ‘‘అయం, దేవ, నిగణ్ఠో నాటపుత్తో 7 సఙ్ఘీ చేవ గణీ చ గణాచరియో చ ఞాతో యసస్సీ తిత్థకరో సాధుసమ్మతో బహుజనస్స రత్తఞ్ఞూ చిరపబ్బజితో అద్ధగతో వయోఅనుప్పత్తో. తం దేవో నిగణ్ఠం నాటపుత్తం పయిరుపాసతు. అప్పేవ నామ దేవస్స నిగణ్ఠం నాటపుత్తం పయిరుపాసతో చిత్తం పసీదేయ్యా’’తి. ఏవం వుత్తే, రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో తుణ్హీ అహోసి.

    156. Aññataropi kho rājāmacco rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ etadavoca – ‘‘ayaṃ, deva, nigaṇṭho nāṭaputto 8 saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa rattaññū cirapabbajito addhagato vayoanuppatto. Taṃ devo nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ payirupāsatu. Appeva nāma devassa nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ payirupāsato cittaṃ pasīdeyyā’’ti. Evaṃ vutte, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tuṇhī ahosi.

    కోమారభచ్చజీవకకథా

    Komārabhaccajīvakakathā

    ౧౫౭. తేన ఖో పన సమయేన జీవకో కోమారభచ్చో రఞ్ఞో మాగధస్స అజాతసత్తుస్స వేదేహిపుత్తస్స అవిదూరే తుణ్హీభూతో నిసిన్నో హోతి. అథ ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో జీవకం కోమారభచ్చం ఏతదవోచ – ‘‘త్వం పన, సమ్మ జీవక, కిం తుణ్హీ’’తి? ‘‘అయం, దేవ, భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో అమ్హాకం అమ్బవనే విహరతి మహతా భిక్ఖుసఙ్ఘేన సద్ధిం అడ్ఢతేళసేహి భిక్ఖుసతేహి. తం ఖో పన భగవన్తం 9 ఏవం కల్యాణో కిత్తిసద్దో అబ్భుగ్గతో – ‘ఇతిపి సో భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో విజ్జాచరణసమ్పన్నో సుగతో లోకవిదూ అనుత్తరో పురిసదమ్మసారథి సత్థా దేవమనుస్సానం బుద్ధో భగవా’తి. తం దేవో భగవన్తం పయిరుపాసతు. అప్పేవ నామ దేవస్స భగవన్తం పయిరుపాసతో చిత్తం పసీదేయ్యా’తి.

    157. Tena kho pana samayena jīvako komārabhacco rañño māgadhassa ajātasattussa vedehiputtassa avidūre tuṇhībhūto nisinno hoti. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto jīvakaṃ komārabhaccaṃ etadavoca – ‘‘tvaṃ pana, samma jīvaka, kiṃ tuṇhī’’ti? ‘‘Ayaṃ, deva, bhagavā arahaṃ sammāsambuddho amhākaṃ ambavane viharati mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ aḍḍhateḷasehi bhikkhusatehi. Taṃ kho pana bhagavantaṃ 10 evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. Taṃ devo bhagavantaṃ payirupāsatu. Appeva nāma devassa bhagavantaṃ payirupāsato cittaṃ pasīdeyyā’ti.

    ౧౫౮. ‘‘తేన హి, సమ్మ జీవక, హత్థియానాని కప్పాపేహీ’’తి. ‘‘ఏవం, దేవా’’తి ఖో జీవకో కోమారభచ్చో రఞ్ఞో మాగధస్స అజాతసత్తుస్స వేదేహిపుత్తస్స పటిస్సుణిత్వా పఞ్చమత్తాని హత్థినికాసతాని కప్పాపేత్వా రఞ్ఞో చ ఆరోహణీయం నాగం, రఞ్ఞో మాగధస్స అజాతసత్తుస్స వేదేహిపుత్తస్స పటివేదేసి – ‘‘కప్పితాని ఖో తే, దేవ, హత్థియానాని, యస్సదాని కాలం మఞ్ఞసీ’’తి.

    158. ‘‘Tena hi, samma jīvaka, hatthiyānāni kappāpehī’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho jīvako komārabhacco rañño māgadhassa ajātasattussa vedehiputtassa paṭissuṇitvā pañcamattāni hatthinikāsatāni kappāpetvā rañño ca ārohaṇīyaṃ nāgaṃ, rañño māgadhassa ajātasattussa vedehiputtassa paṭivedesi – ‘‘kappitāni kho te, deva, hatthiyānāni, yassadāni kālaṃ maññasī’’ti.

    ౧౫౯. అథ ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో పఞ్చసు హత్థినికాసతేసు పచ్చేకా ఇత్థియో ఆరోపేత్వా ఆరోహణీయం నాగం అభిరుహిత్వా ఉక్కాసు ధారియమానాసు రాజగహమ్హా నియ్యాసి మహచ్చరాజానుభావేన, యేన జీవకస్స కోమారభచ్చస్స అమ్బవనం తేన పాయాసి.

    159. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto pañcasu hatthinikāsatesu paccekā itthiyo āropetvā ārohaṇīyaṃ nāgaṃ abhiruhitvā ukkāsu dhāriyamānāsu rājagahamhā niyyāsi mahaccarājānubhāvena, yena jīvakassa komārabhaccassa ambavanaṃ tena pāyāsi.

    అథ ఖో రఞ్ఞో మాగధస్స అజాతసత్తుస్స వేదేహిపుత్తస్స అవిదూరే అమ్బవనస్స అహుదేవ భయం, అహు ఛమ్భితత్తం, అహు లోమహంసో. అథ ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో భీతో సంవిగ్గో లోమహట్ఠజాతో జీవకం కోమారభచ్చం ఏతదవోచ – ‘‘కచ్చి మం, సమ్మ జీవక, న వఞ్చేసి? కచ్చి మం, సమ్మ జీవక, న పలమ్భేసి? కచ్చి మం, సమ్మ జీవక, న పచ్చత్థికానం దేసి ? కథఞ్హి నామ తావ మహతో భిక్ఖుసఙ్ఘస్స అడ్ఢతేళసానం భిక్ఖుసతానం నేవ ఖిపితసద్దో భవిస్సతి, న ఉక్కాసితసద్దో న నిగ్ఘోసో’’తి.

    Atha kho rañño māgadhassa ajātasattussa vedehiputtassa avidūre ambavanassa ahudeva bhayaṃ, ahu chambhitattaṃ, ahu lomahaṃso. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto bhīto saṃviggo lomahaṭṭhajāto jīvakaṃ komārabhaccaṃ etadavoca – ‘‘kacci maṃ, samma jīvaka, na vañcesi? Kacci maṃ, samma jīvaka, na palambhesi? Kacci maṃ, samma jīvaka, na paccatthikānaṃ desi ? Kathañhi nāma tāva mahato bhikkhusaṅghassa aḍḍhateḷasānaṃ bhikkhusatānaṃ neva khipitasaddo bhavissati, na ukkāsitasaddo na nigghoso’’ti.

    ‘‘మా భాయి, మహారాజ, మా భాయి, మహారాజ. న తం దేవ, వఞ్చేమి; న తం, దేవ, పలమ్భామి ; న తం, దేవ, పచ్చత్థికానం దేమి. అభిక్కమ, మహారాజ, అభిక్కమ, మహారాజ, ఏతే మణ్డలమాళే దీపా 11 ఝాయన్తీ’’తి.

    ‘‘Mā bhāyi, mahārāja, mā bhāyi, mahārāja. Na taṃ deva, vañcemi; na taṃ, deva, palambhāmi ; na taṃ, deva, paccatthikānaṃ demi. Abhikkama, mahārāja, abhikkama, mahārāja, ete maṇḍalamāḷe dīpā 12 jhāyantī’’ti.

    సామఞ్ఞఫలపుచ్ఛా

    Sāmaññaphalapucchā

    ౧౬౦. అథ ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో యావతికా నాగస్స భూమి నాగేన గన్త్వా, నాగా పచ్చోరోహిత్వా, పత్తికోవ 13 యేన మణ్డలమాళస్స ద్వారం తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా జీవకం కోమారభచ్చం ఏతదవోచ – ‘‘కహం పన, సమ్మ జీవక, భగవా’’తి? ‘‘ఏసో, మహారాజ, భగవా; ఏసో, మహారాజ, భగవా మజ్ఝిమం థమ్భం నిస్సాయ పురత్థాభిముఖో నిసిన్నో పురక్ఖతో భిక్ఖుసఙ్ఘస్సా’’తి.

    160. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto yāvatikā nāgassa bhūmi nāgena gantvā, nāgā paccorohitvā, pattikova 14 yena maṇḍalamāḷassa dvāraṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā jīvakaṃ komārabhaccaṃ etadavoca – ‘‘kahaṃ pana, samma jīvaka, bhagavā’’ti? ‘‘Eso, mahārāja, bhagavā; eso, mahārāja, bhagavā majjhimaṃ thambhaṃ nissāya puratthābhimukho nisinno purakkhato bhikkhusaṅghassā’’ti.

    ౧౬౧. అథ ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా ఏకమన్తం అట్ఠాసి. ఏకమన్తం ఠితో ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో తుణ్హీభూతం తుణ్హీభూతం భిక్ఖుసఙ్ఘం అనువిలోకేత్వా రహదమివ విప్పసన్నం ఉదానం ఉదానేసి – ‘‘ఇమినా మే ఉపసమేన ఉదయభద్దో 15 కుమారో సమన్నాగతో హోతు, యేనేతరహి ఉపసమేన భిక్ఖుసఙ్ఘో సమన్నాగతో’’తి. ‘‘అగమా ఖో త్వం, మహారాజ, యథాపేమ’’న్తి. ‘‘పియో మే, భన్తే, ఉదయభద్దో కుమారో. ఇమినా మే, భన్తే, ఉపసమేన ఉదయభద్దో కుమారో సమన్నాగతో హోతు యేనేతరహి ఉపసమేన భిక్ఖుసఙ్ఘో సమన్నాగతో’’తి.

    161. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tuṇhībhūtaṃ tuṇhībhūtaṃ bhikkhusaṅghaṃ anuviloketvā rahadamiva vippasannaṃ udānaṃ udānesi – ‘‘iminā me upasamena udayabhaddo 16 kumāro samannāgato hotu, yenetarahi upasamena bhikkhusaṅgho samannāgato’’ti. ‘‘Agamā kho tvaṃ, mahārāja, yathāpema’’nti. ‘‘Piyo me, bhante, udayabhaddo kumāro. Iminā me, bhante, upasamena udayabhaddo kumāro samannāgato hotu yenetarahi upasamena bhikkhusaṅgho samannāgato’’ti.

    ౧౬౨. అథ ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో భగవన్తం అభివాదేత్వా, భిక్ఖుసఙ్ఘస్స అఞ్జలిం పణామేత్వా , ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘పుచ్ఛేయ్యామహం, భన్తే, భగవన్తం కిఞ్చిదేవ దేసం 17; సచే మే భగవా ఓకాసం కరోతి పఞ్హస్స వేయ్యాకరణాయా’’తి. ‘‘పుచ్ఛ, మహారాజ, యదాకఙ్ఖసీ’’తి.

    162. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto bhagavantaṃ abhivādetvā, bhikkhusaṅghassa añjaliṃ paṇāmetvā , ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘puccheyyāmahaṃ, bhante, bhagavantaṃ kiñcideva desaṃ 18; sace me bhagavā okāsaṃ karoti pañhassa veyyākaraṇāyā’’ti. ‘‘Puccha, mahārāja, yadākaṅkhasī’’ti.

    ౧౬౩. ‘‘యథా ను ఖో ఇమాని, భన్తే, పుథుసిప్పాయతనాని, సేయ్యథిదం – హత్థారోహా అస్సారోహా రథికా ధనుగ్గహా చేలకా చలకా పిణ్డదాయకా ఉగ్గా రాజపుత్తా పక్ఖన్దినో మహానాగా సూరా చమ్మయోధినో దాసికపుత్తా ఆళారికా కప్పకా న్హాపకా 19 సూదా మాలాకారా రజకా పేసకారా నళకారా కుమ్భకారా గణకా ముద్దికా, యాని వా పనఞ్ఞానిపి ఏవంగతాని పుథుసిప్పాయతనాని, తే దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సిప్పఫలం ఉపజీవన్తి; తే తేన అత్తానం సుఖేన్తి పీణేన్తి 20, మాతాపితరో సుఖేన్తి పీణేన్తి, పుత్తదారం సుఖేన్తి పీణేన్తి, మిత్తామచ్చే సుఖేన్తి పీణేన్తి, సమణబ్రాహ్మణేసు 21 ఉద్ధగ్గికం దక్ఖిణం పతిట్ఠపేన్తి సోవగ్గికం సుఖవిపాకం సగ్గసంవత్తనికం. సక్కా ను ఖో, భన్తే, ఏవమేవ దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞపేతు’’న్తి?

    163. ‘‘Yathā nu kho imāni, bhante, puthusippāyatanāni, seyyathidaṃ – hatthārohā assārohā rathikā dhanuggahā celakā calakā piṇḍadāyakā uggā rājaputtā pakkhandino mahānāgā sūrā cammayodhino dāsikaputtā āḷārikā kappakā nhāpakā 22 sūdā mālākārā rajakā pesakārā naḷakārā kumbhakārā gaṇakā muddikā, yāni vā panaññānipi evaṃgatāni puthusippāyatanāni, te diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sippaphalaṃ upajīvanti; te tena attānaṃ sukhenti pīṇenti 23, mātāpitaro sukhenti pīṇenti, puttadāraṃ sukhenti pīṇenti, mittāmacce sukhenti pīṇenti, samaṇabrāhmaṇesu 24 uddhaggikaṃ dakkhiṇaṃ patiṭṭhapenti sovaggikaṃ sukhavipākaṃ saggasaṃvattanikaṃ. Sakkā nu kho, bhante, evameva diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññapetu’’nti?

    ౧౬౪. ‘‘అభిజానాసి నో త్వం, మహారాజ, ఇమం పఞ్హం అఞ్ఞే సమణబ్రాహ్మణే పుచ్ఛితా’’తి ? ‘‘అభిజానామహం, భన్తే, ఇమం పఞ్హం అఞ్ఞే సమణబ్రాహ్మణే పుచ్ఛితా’’తి. ‘‘యథా కథం పన తే, మహారాజ, బ్యాకరింసు, సచే తే అగరు భాసస్సూ’’తి. ‘‘న ఖో మే, భన్తే, గరు, యత్థస్స భగవా నిసిన్నో, భగవన్తరూపో వా’’తి 25. ‘‘తేన హి, మహారాజ, భాసస్సూ’’తి.

    164. ‘‘Abhijānāsi no tvaṃ, mahārāja, imaṃ pañhaṃ aññe samaṇabrāhmaṇe pucchitā’’ti ? ‘‘Abhijānāmahaṃ, bhante, imaṃ pañhaṃ aññe samaṇabrāhmaṇe pucchitā’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana te, mahārāja, byākariṃsu, sace te agaru bhāsassū’’ti. ‘‘Na kho me, bhante, garu, yatthassa bhagavā nisinno, bhagavantarūpo vā’’ti 26. ‘‘Tena hi, mahārāja, bhāsassū’’ti.

    పూరణకస్సపవాదో

    Pūraṇakassapavādo

    ౧౬౫. ‘‘ఏకమిదాహం, భన్తే, సమయం యేన పూరణో కస్సపో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా పూరణేన కస్సపేన సద్ధిం సమ్మోదిం. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీదిం. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో అహం, భన్తే, పూరణం కస్సపం ఏతదవోచం – ‘యథా ను ఖో ఇమాని, భో కస్సప, పుథుసిప్పాయతనాని, సేయ్యథిదం – హత్థారోహా అస్సారోహా రథికా ధనుగ్గహా చేలకా చలకా పిణ్డదాయకా ఉగ్గా రాజపుత్తా పక్ఖన్దినో మహానాగా సూరా చమ్మయోధినో దాసికపుత్తా ఆళారికా కప్పకా న్హాపకా సూదా మాలాకారా రజకా పేసకారా నళకారా కుమ్భకారా గణకా ముద్దికా, యాని వా పనఞ్ఞానిపి ఏవంగతాని పుథుసిప్పాయతనాని- తే దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సిప్పఫలం ఉపజీవన్తి; తే తేన అత్తానం సుఖేన్తి పీణేన్తి, మాతాపితరో సుఖేన్తి పీణేన్తి, పుత్తదారం సుఖేన్తి పీణేన్తి, మిత్తామచ్చే సుఖేన్తి పీణేన్తి, సమణబ్రాహ్మణేసు ఉద్ధగ్గికం దక్ఖిణం పతిట్ఠపేన్తి సోవగ్గికం సుఖవిపాకం సగ్గసంవత్తనికం. సక్కా ను ఖో, భో కస్సప, ఏవమేవ దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞపేతు’న్తి?

    165. ‘‘Ekamidāhaṃ, bhante, samayaṃ yena pūraṇo kassapo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā pūraṇena kassapena saddhiṃ sammodiṃ. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Ekamantaṃ nisinno kho ahaṃ, bhante, pūraṇaṃ kassapaṃ etadavocaṃ – ‘yathā nu kho imāni, bho kassapa, puthusippāyatanāni, seyyathidaṃ – hatthārohā assārohā rathikā dhanuggahā celakā calakā piṇḍadāyakā uggā rājaputtā pakkhandino mahānāgā sūrā cammayodhino dāsikaputtā āḷārikā kappakā nhāpakā sūdā mālākārā rajakā pesakārā naḷakārā kumbhakārā gaṇakā muddikā, yāni vā panaññānipi evaṃgatāni puthusippāyatanāni- te diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sippaphalaṃ upajīvanti; te tena attānaṃ sukhenti pīṇenti, mātāpitaro sukhenti pīṇenti, puttadāraṃ sukhenti pīṇenti, mittāmacce sukhenti pīṇenti, samaṇabrāhmaṇesu uddhaggikaṃ dakkhiṇaṃ patiṭṭhapenti sovaggikaṃ sukhavipākaṃ saggasaṃvattanikaṃ. Sakkā nu kho, bho kassapa, evameva diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññapetu’nti?

    ౧౬౬. ‘‘ఏవం వుత్తే, భన్తే, పూరణో కస్సపో మం ఏతదవోచ – ‘కరోతో ఖో, మహారాజ, కారయతో, ఛిన్దతో ఛేదాపయతో, పచతో పాచాపయతో సోచయతో, సోచాపయతో, కిలమతో కిలమాపయతో, ఫన్దతో ఫన్దాపయతో, పాణమతిపాతాపయతో, అదిన్నం ఆదియతో, సన్ధిం ఛిన్దతో, నిల్లోపం హరతో, ఏకాగారికం కరోతో, పరిపన్థే తిట్ఠతో, పరదారం గచ్ఛతో, ముసా భణతో, కరోతో న కరీయతి పాపం. ఖురపరియన్తేన చేపి చక్కేన యో ఇమిస్సా పథవియా పాణే ఏకం మంసఖలం ఏకం మంసపుఞ్జం కరేయ్య, నత్థి తతోనిదానం పాపం, నత్థి పాపస్స ఆగమో. దక్ఖిణం చేపి గఙ్గాయ తీరం గచ్ఛేయ్య హనన్తో ఘాతేన్తో ఛిన్దన్తో ఛేదాపేన్తో పచన్తో పాచాపేన్తో, నత్థి తతోనిదానం పాపం, నత్థి పాపస్స ఆగమో. ఉత్తరఞ్చేపి గఙ్గాయ తీరం గచ్ఛేయ్య దదన్తో దాపేన్తో యజన్తో యజాపేన్తో, నత్థి తతోనిదానం పుఞ్ఞం, నత్థి పుఞ్ఞస్స ఆగమో. దానేన దమేన సంయమేన సచ్చవజ్జేన నత్థి పుఞ్ఞం, నత్థి పుఞ్ఞస్స ఆగమో’తి. ఇత్థం ఖో మే, భన్తే, పూరణో కస్సపో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో అకిరియం బ్యాకాసి.

    166. ‘‘Evaṃ vutte, bhante, pūraṇo kassapo maṃ etadavoca – ‘karoto kho, mahārāja, kārayato, chindato chedāpayato, pacato pācāpayato socayato, socāpayato, kilamato kilamāpayato, phandato phandāpayato, pāṇamatipātāpayato, adinnaṃ ādiyato, sandhiṃ chindato, nillopaṃ harato, ekāgārikaṃ karoto, paripanthe tiṭṭhato, paradāraṃ gacchato, musā bhaṇato, karoto na karīyati pāpaṃ. Khurapariyantena cepi cakkena yo imissā pathaviyā pāṇe ekaṃ maṃsakhalaṃ ekaṃ maṃsapuñjaṃ kareyya, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Dakkhiṇaṃ cepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya hananto ghātento chindanto chedāpento pacanto pācāpento, natthi tatonidānaṃ pāpaṃ, natthi pāpassa āgamo. Uttarañcepi gaṅgāya tīraṃ gaccheyya dadanto dāpento yajanto yajāpento, natthi tatonidānaṃ puññaṃ, natthi puññassa āgamo. Dānena damena saṃyamena saccavajjena natthi puññaṃ, natthi puññassa āgamo’ti. Itthaṃ kho me, bhante, pūraṇo kassapo sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno akiriyaṃ byākāsi.

    ‘‘సేయ్యథాపి, భన్తే, అమ్బం వా పుట్ఠో లబుజం బ్యాకరేయ్య , లబుజం వా పుట్ఠో అమ్బం బ్యాకరేయ్య; ఏవమేవ ఖో మే, భన్తే, పూరణో కస్సపో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో అకిరియం బ్యాకాసి. తస్స మయ్హం, భన్తే, ఏతదహోసి – ‘కథఞ్హి నామ మాదిసో సమణం వా బ్రాహ్మణం వా విజితే వసన్తం అపసాదేతబ్బం మఞ్ఞేయ్యా’తి. సో ఖో అహం, భన్తే, పూరణస్స కస్సపస్స భాసితం నేవ అభినన్దిం నప్పటిక్కోసిం. అనభినన్దిత్వా అప్పటికోసిత్వా అనత్తమనో, అనత్తమనవాచం అనిచ్ఛారేత్వా, తమేవ వాచం అనుగ్గణ్హన్తో అనిక్కుజ్జన్తో 27 ఉట్ఠాయాసనా పక్కమిం 28.

    ‘‘Seyyathāpi, bhante, ambaṃ vā puṭṭho labujaṃ byākareyya , labujaṃ vā puṭṭho ambaṃ byākareyya; evameva kho me, bhante, pūraṇo kassapo sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno akiriyaṃ byākāsi. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘kathañhi nāma mādiso samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā vijite vasantaṃ apasādetabbaṃ maññeyyā’ti. So kho ahaṃ, bhante, pūraṇassa kassapassa bhāsitaṃ neva abhinandiṃ nappaṭikkosiṃ. Anabhinanditvā appaṭikositvā anattamano, anattamanavācaṃ anicchāretvā, tameva vācaṃ anuggaṇhanto anikkujjanto 29 uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ 30.

    మక్ఖలిగోసాలవాదో

    Makkhaligosālavādo

    ౧౬౭. ‘‘ఏకమిదాహం, భన్తే, సమయం యేన మక్ఖలి గోసాలో తేనుపసఙ్కమిం; ఉపసఙ్కమిత్వా మక్ఖలినా గోసాలేన సద్ధిం సమ్మోదిం. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీదిం. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో అహం, భన్తే, మక్ఖలిం గోసాలం ఏతదవోచం – ‘యథా ను ఖో ఇమాని, భో గోసాల, పుథుసిప్పాయతనాని…పే॰… సక్కా ను ఖో, భో గోసాల, ఏవమేవ దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞపేతు’న్తి?

    167. ‘‘Ekamidāhaṃ, bhante, samayaṃ yena makkhali gosālo tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā makkhalinā gosālena saddhiṃ sammodiṃ. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Ekamantaṃ nisinno kho ahaṃ, bhante, makkhaliṃ gosālaṃ etadavocaṃ – ‘yathā nu kho imāni, bho gosāla, puthusippāyatanāni…pe… sakkā nu kho, bho gosāla, evameva diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññapetu’nti?

    ౧౬౮. ‘‘ఏవం వుత్తే, భన్తే, మక్ఖలి గోసాలో మం ఏతదవోచ – ‘నత్థి మహారాజ హేతు నత్థి పచ్చయో సత్తానం సంకిలేసాయ, అహేతూ 31 అపచ్చయా సత్తా సంకిలిస్సన్తి. నత్థి హేతు, నత్థి పచ్చయో సత్తానం విసుద్ధియా, అహేతూ అపచ్చయా సత్తా విసుజ్ఝన్తి. నత్థి అత్తకారే, నత్థి పరకారే, నత్థి పురిసకారే, నత్థి బలం, నత్థి వీరియం, నత్థి పురిసథామో, నత్థి పురిసపరక్కమో . సబ్బే సత్తా సబ్బే పాణా సబ్బే భూతా సబ్బే జీవా అవసా అబలా అవీరియా నియతిసఙ్గతిభావపరిణతా ఛస్వేవాభిజాతీసు సుఖదుక్ఖం 32 పటిసంవేదేన్తి. చుద్దస ఖో పనిమాని యోనిపముఖసతసహస్సాని సట్ఠి చ సతాని ఛ చ సతాని పఞ్చ చ కమ్మునో సతాని పఞ్చ చ కమ్మాని తీణి చ కమ్మాని కమ్మే చ అడ్ఢకమ్మే చ ద్వట్ఠిపటిపదా ద్వట్ఠన్తరకప్పా ఛళాభిజాతియో అట్ఠ పురిసభూమియో ఏకూనపఞ్ఞాస ఆజీవకసతే ఏకూనపఞ్ఞాస పరిబ్బాజకసతే ఏకూనపఞ్ఞాస నాగావాససతే వీసే ఇన్ద్రియసతే తింసే నిరయసతే ఛత్తింస రజోధాతుయో సత్త సఞ్ఞీగబ్భా సత్త అసఞ్ఞీగబ్భా సత్త నిగణ్ఠిగబ్భా సత్త దేవా సత్త మానుసా సత్త పిసాచా సత్త సరా సత్త పవుటా 33 సత్త పవుటసతాని సత్త పపాతా సత్త పపాతసతాని సత్త సుపినా సత్త సుపినసతాని చుల్లాసీతి మహాకప్పినో 34 సతసహస్సాని, యాని బాలే చ పణ్డితే చ సన్ధావిత్వా సంసరిత్వా దుక్ఖస్సన్తం కరిస్సన్తి. తత్థ నత్థి ‘‘ఇమినాహం సీలేన వా వతేన వా తపేన వా బ్రహ్మచరియేన వా అపరిపక్కం వా కమ్మం పరిపాచేస్సామి, పరిపక్కం వా కమ్మం ఫుస్స ఫుస్స బ్యన్తిం కరిస్సామీ’తి హేవం నత్థి. దోణమితే సుఖదుక్ఖే పరియన్తకతే సంసారే , నత్థి హాయనవడ్ఢనే, నత్థి ఉక్కంసావకంసే. సేయ్యథాపి నామ సుత్తగుళే ఖిత్తే నిబ్బేఠియమానమేవ పలేతి, ఏవమేవ బాలే చ పణ్డితే చ సన్ధావిత్వా సంసరిత్వా దుక్ఖస్సన్తం కరిస్సన్తీ’తి.

    168. ‘‘Evaṃ vutte, bhante, makkhali gosālo maṃ etadavoca – ‘natthi mahārāja hetu natthi paccayo sattānaṃ saṃkilesāya, ahetū 35 apaccayā sattā saṃkilissanti. Natthi hetu, natthi paccayo sattānaṃ visuddhiyā, ahetū apaccayā sattā visujjhanti. Natthi attakāre, natthi parakāre, natthi purisakāre, natthi balaṃ, natthi vīriyaṃ, natthi purisathāmo, natthi purisaparakkamo . Sabbe sattā sabbe pāṇā sabbe bhūtā sabbe jīvā avasā abalā avīriyā niyatisaṅgatibhāvapariṇatā chasvevābhijātīsu sukhadukkhaṃ 36 paṭisaṃvedenti. Cuddasa kho panimāni yonipamukhasatasahassāni saṭṭhi ca satāni cha ca satāni pañca ca kammuno satāni pañca ca kammāni tīṇi ca kammāni kamme ca aḍḍhakamme ca dvaṭṭhipaṭipadā dvaṭṭhantarakappā chaḷābhijātiyo aṭṭha purisabhūmiyo ekūnapaññāsa ājīvakasate ekūnapaññāsa paribbājakasate ekūnapaññāsa nāgāvāsasate vīse indriyasate tiṃse nirayasate chattiṃsa rajodhātuyo satta saññīgabbhā satta asaññīgabbhā satta nigaṇṭhigabbhā satta devā satta mānusā satta pisācā satta sarā satta pavuṭā 37 satta pavuṭasatāni satta papātā satta papātasatāni satta supinā satta supinasatāni cullāsīti mahākappino 38 satasahassāni, yāni bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissanti. Tattha natthi ‘‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā aparipakkaṃ vā kammaṃ paripācessāmi, paripakkaṃ vā kammaṃ phussa phussa byantiṃ karissāmī’ti hevaṃ natthi. Doṇamite sukhadukkhe pariyantakate saṃsāre , natthi hāyanavaḍḍhane, natthi ukkaṃsāvakaṃse. Seyyathāpi nāma suttaguḷe khitte nibbeṭhiyamānameva paleti, evameva bāle ca paṇḍite ca sandhāvitvā saṃsaritvā dukkhassantaṃ karissantī’ti.

    ౧౬౯. ‘‘ఇత్థం ఖో మే, భన్తే, మక్ఖలి గోసాలో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో సంసారసుద్ధిం బ్యాకాసి. సేయ్యథాపి, భన్తే, అమ్బం వా పుట్ఠో లబుజం బ్యాకరేయ్య, లబుజం వా పుట్ఠో అమ్బం బ్యాకరేయ్య; ఏవమేవ ఖో మే, భన్తే, మక్ఖలి గోసాలో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో సంసారసుద్ధిం బ్యాకాసి. తస్స మయ్హం, భన్తే, ఏతదహోసి – ‘కథఞ్హి నామ మాదిసో సమణం వా బ్రాహ్మణం వా విజితే వసన్తం అపసాదేతబ్బం మఞ్ఞేయ్యా’తి. సో ఖో అహం, భన్తే, మక్ఖలిస్స గోసాలస్స భాసితం నేవ అభినన్దిం నప్పటిక్కోసిం. అనభినన్దిత్వా అప్పటిక్కోసిత్వా అనత్తమనో, అనత్తమనవాచం అనిచ్ఛారేత్వా, తమేవ వాచం అనుగ్గణ్హన్తో అనిక్కుజ్జన్తో ఉట్ఠాయాసనా పక్కమిం.

    169. ‘‘Itthaṃ kho me, bhante, makkhali gosālo sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno saṃsārasuddhiṃ byākāsi. Seyyathāpi, bhante, ambaṃ vā puṭṭho labujaṃ byākareyya, labujaṃ vā puṭṭho ambaṃ byākareyya; evameva kho me, bhante, makkhali gosālo sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno saṃsārasuddhiṃ byākāsi. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘kathañhi nāma mādiso samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā vijite vasantaṃ apasādetabbaṃ maññeyyā’ti. So kho ahaṃ, bhante, makkhalissa gosālassa bhāsitaṃ neva abhinandiṃ nappaṭikkosiṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā anattamano, anattamanavācaṃ anicchāretvā, tameva vācaṃ anuggaṇhanto anikkujjanto uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ.

    అజితకేసకమ్బలవాదో

    Ajitakesakambalavādo

    ౧౭౦. ‘‘ఏకమిదాహం, భన్తే, సమయం యేన అజితో కేసకమ్బలో తేనుపసఙ్కమిం; ఉపసఙ్కమిత్వా అజితేన కేసకమ్బలేన సద్ధిం సమ్మోదిం. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీదిం. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో అహం, భన్తే, అజితం కేసకమ్బలం ఏతదవోచం – ‘యథా ను ఖో ఇమాని, భో అజిత, పుథుసిప్పాయతనాని…పే॰… సక్కా ను ఖో, భో అజిత, ఏవమేవ దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞపేతు’న్తి?

    170. ‘‘Ekamidāhaṃ, bhante, samayaṃ yena ajito kesakambalo tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā ajitena kesakambalena saddhiṃ sammodiṃ. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Ekamantaṃ nisinno kho ahaṃ, bhante, ajitaṃ kesakambalaṃ etadavocaṃ – ‘yathā nu kho imāni, bho ajita, puthusippāyatanāni…pe… sakkā nu kho, bho ajita, evameva diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññapetu’nti?

    ౧౭౧. ‘‘ఏవం వుత్తే, భన్తే, అజితో కేసకమ్బలో మం ఏతదవోచ – ‘నత్థి, మహారాజ, దిన్నం , నత్థి యిట్ఠం, నత్థి హుతం, నత్థి సుకతదుక్కటానం కమ్మానం ఫలం విపాకో, నత్థి అయం లోకో 39, నత్థి పరో లోకో, నత్థి మాతా, నత్థి పితా, నత్థి సత్తా ఓపపాతికా, నత్థి లోకే సమణబ్రాహ్మణా సమ్మగ్గతా 40 సమ్మాపటిపన్నా, యే ఇమఞ్చ లోకం పరఞ్చ లోకం సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా పవేదేన్తి. చాతుమహాభూతికో అయం పురిసో, యదా కాలఙ్కరోతి, పథవీ పథవికాయం అనుపేతి అనుపగచ్ఛతి, ఆపో ఆపోకాయం అనుపేతి అనుపగచ్ఛతి, తేజో తేజోకాయం అనుపేతి అనుపగచ్ఛతి, వాయో వాయోకాయం అనుపేతి అనుపగచ్ఛతి, ఆకాసం ఇన్ద్రియాని సఙ్కమన్తి. ఆసన్దిపఞ్చమా పురిసా మతం ఆదాయ గచ్ఛన్తి. యావాళాహనా పదాని పఞ్ఞాయన్తి. కాపోతకాని అట్ఠీని భవన్తి, భస్సన్తా ఆహుతియో. దత్తుపఞ్ఞత్తం యదిదం దానం. తేసం తుచ్ఛం ముసా విలాపో యే కేచి అత్థికవాదం వదన్తి. బాలే చ పణ్డితే చ కాయస్స భేదా ఉచ్ఛిజ్జన్తి వినస్సన్తి, న హోన్తి పరం మరణా’తి.

    171. ‘‘Evaṃ vutte, bhante, ajito kesakambalo maṃ etadavoca – ‘natthi, mahārāja, dinnaṃ , natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko 41, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā 42 sammāpaṭipannā, ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedenti. Cātumahābhūtiko ayaṃ puriso, yadā kālaṅkaroti, pathavī pathavikāyaṃ anupeti anupagacchati, āpo āpokāyaṃ anupeti anupagacchati, tejo tejokāyaṃ anupeti anupagacchati, vāyo vāyokāyaṃ anupeti anupagacchati, ākāsaṃ indriyāni saṅkamanti. Āsandipañcamā purisā mataṃ ādāya gacchanti. Yāvāḷāhanā padāni paññāyanti. Kāpotakāni aṭṭhīni bhavanti, bhassantā āhutiyo. Dattupaññattaṃ yadidaṃ dānaṃ. Tesaṃ tucchaṃ musā vilāpo ye keci atthikavādaṃ vadanti. Bāle ca paṇḍite ca kāyassa bhedā ucchijjanti vinassanti, na honti paraṃ maraṇā’ti.

    ౧౭౨. ‘‘ఇత్థం ఖో మే, భన్తే, అజితో కేసకమ్బలో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో ఉచ్ఛేదం బ్యాకాసి. సేయ్యథాపి, భన్తే, అమ్బం వా పుట్ఠో లబుజం బ్యాకరేయ్య , లబుజం వా పుట్ఠో అమ్బం బ్యాకరేయ్య; ఏవమేవ ఖో మే, భన్తే, అజితో కేసకమ్బలో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో ఉచ్ఛేదం బ్యాకాసి. తస్స మయ్హం, భన్తే, ఏతదహోసి – ‘కథఞ్హి నామ మాదిసో సమణం వా బ్రాహ్మణం వా విజితే వసన్తం అపసాదేతబ్బం మఞ్ఞేయ్యా’తి. సో ఖో అహం, భన్తే, అజితస్స కేసకమ్బలస్స భాసితం నేవ అభినన్దిం నప్పటిక్కోసిం. అనభినన్దిత్వా అప్పటిక్కోసిత్వా అనత్తమనో అనత్తమనవాచం అనిచ్ఛారేత్వా తమేవ వాచం అనుగ్గణ్హన్తో అనిక్కుజ్జన్తో ఉట్ఠాయాసనా పక్కమిం.

    172. ‘‘Itthaṃ kho me, bhante, ajito kesakambalo sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno ucchedaṃ byākāsi. Seyyathāpi, bhante, ambaṃ vā puṭṭho labujaṃ byākareyya , labujaṃ vā puṭṭho ambaṃ byākareyya; evameva kho me, bhante, ajito kesakambalo sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno ucchedaṃ byākāsi. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘kathañhi nāma mādiso samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā vijite vasantaṃ apasādetabbaṃ maññeyyā’ti. So kho ahaṃ, bhante, ajitassa kesakambalassa bhāsitaṃ neva abhinandiṃ nappaṭikkosiṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā anattamano anattamanavācaṃ anicchāretvā tameva vācaṃ anuggaṇhanto anikkujjanto uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ.

    పకుధకచ్చాయనవాదో

    Pakudhakaccāyanavādo

    ౧౭౩. ‘‘ఏకమిదాహం, భన్తే, సమయం యేన పకుధో కచ్చాయనో తేనుపసఙ్కమిం; ఉపసఙ్కమిత్వా పకుధేన కచ్చాయనేన సద్ధిం సమ్మోదిం. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీదిం. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో అహం, భన్తే, పకుధం కచ్చాయనం ఏతదవోచం – ‘యథా ను ఖో ఇమాని, భో కచ్చాయన, పుథుసిప్పాయతనాని…పే॰… సక్కా ను ఖో, భో కచ్చాయన, ఏవమేవ దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞపేతు’న్తి?

    173. ‘‘Ekamidāhaṃ, bhante, samayaṃ yena pakudho kaccāyano tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā pakudhena kaccāyanena saddhiṃ sammodiṃ. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Ekamantaṃ nisinno kho ahaṃ, bhante, pakudhaṃ kaccāyanaṃ etadavocaṃ – ‘yathā nu kho imāni, bho kaccāyana, puthusippāyatanāni…pe… sakkā nu kho, bho kaccāyana, evameva diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññapetu’nti?

    ౧౭౪. ‘‘ఏవం వుత్తే, భన్తే, పకుధో కచ్చాయనో మం ఏతదవోచ – ‘సత్తిమే, మహారాజ, కాయా అకటా అకటవిధా అనిమ్మితా అనిమ్మాతా వఞ్ఝా కూటట్ఠా ఏసికట్ఠాయిట్ఠితా. తే న ఇఞ్జన్తి , న విపరిణమన్తి, న అఞ్ఞమఞ్ఞం బ్యాబాధేన్తి, నాలం అఞ్ఞమఞ్ఞస్స సుఖాయ వా దుక్ఖాయ వా సుఖదుక్ఖాయ వా. కతమే సత్త? పథవికాయో, ఆపోకాయో, తేజోకాయో, వాయోకాయో, సుఖే, దుక్ఖే, జీవే సత్తమే – ఇమే సత్త కాయా అకటా అకటవిధా అనిమ్మితా అనిమ్మాతా వఞ్ఝా కూటట్ఠా ఏసికట్ఠాయిట్ఠితా. తే న ఇఞ్జన్తి, న విపరిణమన్తి, న అఞ్ఞమఞ్ఞం బ్యాబాధేన్తి, నాలం అఞ్ఞమఞ్ఞస్స సుఖాయ వా దుక్ఖాయ వా సుఖదుక్ఖాయ వా. తత్థ నత్థి హన్తా వా ఘాతేతా వా, సోతా వా సావేతా వా, విఞ్ఞాతా వా విఞ్ఞాపేతా వా. యోపి తిణ్హేన సత్థేన సీసం ఛిన్దతి, న కోచి కిఞ్చి 43 జీవితా వోరోపేతి; సత్తన్నం త్వేవ 44 కాయానమన్తరేన సత్థం వివరమనుపతతీ’తి.

    174. ‘‘Evaṃ vutte, bhante, pakudho kaccāyano maṃ etadavoca – ‘sattime, mahārāja, kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā. Te na iñjanti , na vipariṇamanti, na aññamaññaṃ byābādhenti, nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā. Katame satta? Pathavikāyo, āpokāyo, tejokāyo, vāyokāyo, sukhe, dukkhe, jīve sattame – ime satta kāyā akaṭā akaṭavidhā animmitā animmātā vañjhā kūṭaṭṭhā esikaṭṭhāyiṭṭhitā. Te na iñjanti, na vipariṇamanti, na aññamaññaṃ byābādhenti, nālaṃ aññamaññassa sukhāya vā dukkhāya vā sukhadukkhāya vā. Tattha natthi hantā vā ghātetā vā, sotā vā sāvetā vā, viññātā vā viññāpetā vā. Yopi tiṇhena satthena sīsaṃ chindati, na koci kiñci 45 jīvitā voropeti; sattannaṃ tveva 46 kāyānamantarena satthaṃ vivaramanupatatī’ti.

    ౧౭౫. ‘‘ఇత్థం ఖో మే, భన్తే, పకుధో కచ్చాయనో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో అఞ్ఞేన అఞ్ఞం బ్యాకాసి. సేయ్యథాపి, భన్తే, అమ్బం వా పుట్ఠో లబుజం బ్యాకరేయ్య, లబుజం వా పుట్ఠో అమ్బం బ్యాకరేయ్య; ఏవమేవ ఖో మే, భన్తే, పకుధో కచ్చాయనో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో అఞ్ఞేన అఞ్ఞం బ్యాకాసి. తస్స మయ్హం, భన్తే, ఏతదహోసి – ‘కథఞ్హి నామ మాదిసో సమణం వా బ్రాహ్మణం వా విజితే వసన్తం అపసాదేతబ్బం మఞ్ఞేయ్యా’తి. సో ఖో అహం, భన్తే, పకుధస్స కచ్చాయనస్స భాసితం నేవ అభినన్దిం నప్పటిక్కోసిం, అనభినన్దిత్వా అప్పటిక్కోసిత్వా అనత్తమనో, అనత్తమనవాచం అనిచ్ఛారేత్వా తమేవ వాచం అనుగ్గణ్హన్తో అనిక్కుజ్జన్తో ఉట్ఠాయాసనా పక్కమిం.

    175. ‘‘Itthaṃ kho me, bhante, pakudho kaccāyano sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno aññena aññaṃ byākāsi. Seyyathāpi, bhante, ambaṃ vā puṭṭho labujaṃ byākareyya, labujaṃ vā puṭṭho ambaṃ byākareyya; evameva kho me, bhante, pakudho kaccāyano sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno aññena aññaṃ byākāsi. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘kathañhi nāma mādiso samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā vijite vasantaṃ apasādetabbaṃ maññeyyā’ti. So kho ahaṃ, bhante, pakudhassa kaccāyanassa bhāsitaṃ neva abhinandiṃ nappaṭikkosiṃ, anabhinanditvā appaṭikkositvā anattamano, anattamanavācaṃ anicchāretvā tameva vācaṃ anuggaṇhanto anikkujjanto uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ.

    నిగణ్ఠనాటపుత్తవాదో

    Nigaṇṭhanāṭaputtavādo

    ౧౭౬. ‘‘ఏకమిదాహం, భన్తే, సమయం యేన నిగణ్ఠో నాటపుత్తో తేనుపసఙ్కమిం ; ఉపసఙ్కమిత్వా నిగణ్ఠేన నాటపుత్తేన సద్ధిం సమ్మోదిం. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీదిం. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో అహం, భన్తే, నిగణ్ఠం నాటపుత్తం ఏతదవోచం – ‘యథా ను ఖో ఇమాని, భో అగ్గివేస్సన, పుథుసిప్పాయతనాని…పే॰… సక్కా ను ఖో, భో అగ్గివేస్సన, ఏవమేవ దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞపేతు’న్తి?

    176. ‘‘Ekamidāhaṃ, bhante, samayaṃ yena nigaṇṭho nāṭaputto tenupasaṅkamiṃ ; upasaṅkamitvā nigaṇṭhena nāṭaputtena saddhiṃ sammodiṃ. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Ekamantaṃ nisinno kho ahaṃ, bhante, nigaṇṭhaṃ nāṭaputtaṃ etadavocaṃ – ‘yathā nu kho imāni, bho aggivessana, puthusippāyatanāni…pe… sakkā nu kho, bho aggivessana, evameva diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññapetu’nti?

    ౧౭౭. ‘‘ఏవం వుత్తే, భన్తే, నిగణ్ఠో నాటపుత్తో మం ఏతదవోచ – ‘ఇధ, మహారాజ, నిగణ్ఠో చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి. కథఞ్చ, మహారాజ, నిగణ్ఠో చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి? ఇధ, మహారాజ, నిగణ్ఠో సబ్బవారివారితో చ హోతి, సబ్బవారియుత్తో చ, సబ్బవారిధుతో చ, సబ్బవారిఫుటో చ. ఏవం ఖో, మహారాజ, నిగణ్ఠో చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి . యతో ఖో, మహారాజ, నిగణ్ఠో ఏవం చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి; అయం వుచ్చతి, మహారాజ, నిగణ్ఠో 47 గతత్తో చ యతత్తో చ ఠితత్తో చా’తి.

    177. ‘‘Evaṃ vutte, bhante, nigaṇṭho nāṭaputto maṃ etadavoca – ‘idha, mahārāja, nigaṇṭho cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti. Kathañca, mahārāja, nigaṇṭho cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti? Idha, mahārāja, nigaṇṭho sabbavārivārito ca hoti, sabbavāriyutto ca, sabbavāridhuto ca, sabbavāriphuṭo ca. Evaṃ kho, mahārāja, nigaṇṭho cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti . Yato kho, mahārāja, nigaṇṭho evaṃ cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti; ayaṃ vuccati, mahārāja, nigaṇṭho 48 gatatto ca yatatto ca ṭhitatto cā’ti.

    ౧౭౮. ‘‘ఇత్థం ఖో మే, భన్తే, నిగణ్ఠో నాటపుత్తో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో చాతుయామసంవరం బ్యాకాసి. సేయ్యథాపి, భన్తే, అమ్బం వా పుట్ఠో లబుజం బ్యాకరేయ్య, లబుజం వా పుట్ఠో అమ్బం బ్యాకరేయ్య; ఏవమేవ ఖో మే, భన్తే, నిగణ్ఠో నాటపుత్తో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో చాతుయామసంవరం బ్యాకాసి. తస్స మయ్హం, భన్తే, ఏతదహోసి – ‘కథఞ్హి నామ మాదిసో సమణం వా బ్రాహ్మణం వా విజితే వసన్తం అపసాదేతబ్బం మఞ్ఞేయ్యా’తి . సో ఖో అహం, భన్తే, నిగణ్ఠస్స నాటపుత్తస్స భాసితం నేవ అభినన్దిం నప్పటిక్కోసిం. అనభినన్దిత్వా అప్పటిక్కోసిత్వా అనత్తమనో అనత్తమనవాచం అనిచ్ఛారేత్వా తమేవ వాచం అనుగ్గణ్హన్తో అనిక్కుజ్జన్తో ఉట్ఠాయాసనా పక్కమిం.

    178. ‘‘Itthaṃ kho me, bhante, nigaṇṭho nāṭaputto sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno cātuyāmasaṃvaraṃ byākāsi. Seyyathāpi, bhante, ambaṃ vā puṭṭho labujaṃ byākareyya, labujaṃ vā puṭṭho ambaṃ byākareyya; evameva kho me, bhante, nigaṇṭho nāṭaputto sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno cātuyāmasaṃvaraṃ byākāsi. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘kathañhi nāma mādiso samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā vijite vasantaṃ apasādetabbaṃ maññeyyā’ti . So kho ahaṃ, bhante, nigaṇṭhassa nāṭaputtassa bhāsitaṃ neva abhinandiṃ nappaṭikkosiṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā anattamano anattamanavācaṃ anicchāretvā tameva vācaṃ anuggaṇhanto anikkujjanto uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ.

    సఞ్చయబేలట్ఠపుత్తవాదో

    Sañcayabelaṭṭhaputtavādo

    ౧౭౯. ‘‘ఏకమిదాహం, భన్తే, సమయం యేన సఞ్చయో బేలట్ఠపుత్తో తేనుపసఙ్కమిం; ఉపసఙ్కమిత్వా సఞ్చయేన బేలట్ఠపుత్తేన సద్ధిం సమ్మోదిం. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీదిం. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో అహం భన్తే, సఞ్చయం బేలట్ఠపుత్తం ఏతదవోచం – ‘యథా ను ఖో ఇమాని, భో సఞ్చయ, పుథుసిప్పాయతనాని…పే॰… సక్కా ను ఖో, భో సఞ్చయ, ఏవమేవ దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞపేతు’న్తి?

    179. ‘‘Ekamidāhaṃ, bhante, samayaṃ yena sañcayo belaṭṭhaputto tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā sañcayena belaṭṭhaputtena saddhiṃ sammodiṃ. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Ekamantaṃ nisinno kho ahaṃ bhante, sañcayaṃ belaṭṭhaputtaṃ etadavocaṃ – ‘yathā nu kho imāni, bho sañcaya, puthusippāyatanāni…pe… sakkā nu kho, bho sañcaya, evameva diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññapetu’nti?

    ౧౮౦. ‘‘ఏవం వుత్తే, భన్తే, సఞ్చయో బేలట్ఠపుత్తో మం ఏతదవోచ – ‘అత్థి పరో లోకోతి ఇతి చే మం పుచ్ఛసి, అత్థి పరో లోకోతి ఇతి చే మే అస్స, అత్థి పరో లోకోతి ఇతి తే నం బ్యాకరేయ్యం. ఏవన్తిపి మే నో, తథాతిపి మే నో, అఞ్ఞథాతిపి మే నో, నోతిపి మే నో, నో నోతిపి మే నో. నత్థి పరో లోకో…పే॰… అత్థి చ నత్థి చ పరో లోకో…పే॰… నేవత్థి న నత్థి పరో లోకో…పే॰… అత్థి సత్తా ఓపపాతికా…పే॰… నత్థి సత్తా ఓపపాతికా…పే॰… అత్థి చ నత్థి చ సత్తా ఓపపాతికా…పే॰… నేవత్థి న నత్థి సత్తా ఓపపాతికా…పే॰… అత్థి సుకతదుక్కటానం కమ్మానం ఫలం విపాకో…పే॰… నత్థి సుకతదుక్కటానం కమ్మానం ఫలం విపాకో…పే॰…అత్థి చ నత్థి చ సుకతదుక్కటానం కమ్మానం ఫలం విపాకో…పే॰… నేవత్థి న నత్థి సుకతదుక్కటానం కమ్మానం ఫలం విపాకో…పే॰… హోతి తథాగతో పరం మరణా…పే॰… న హోతి తథాగతో పరం మరణా…పే॰… హోతి చ న చ హోతి తథాగతో పరం మరణా…పే॰… నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణాతి ఇతి చే మం పుచ్ఛసి, నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణాతి ఇతి చే మే అస్స, నేవ హోతి న న హోతి తథాగతో పరం మరణాతి ఇతి తే నం బ్యాకరేయ్యం. ఏవన్తిపి మే నో, తథాతిపి మే నో, అఞ్ఞథాతిపి మే నో, నోతిపి మే నో, నో నోతిపి మే నో’తి.

    180. ‘‘Evaṃ vutte, bhante, sañcayo belaṭṭhaputto maṃ etadavoca – ‘atthi paro lokoti iti ce maṃ pucchasi, atthi paro lokoti iti ce me assa, atthi paro lokoti iti te naṃ byākareyyaṃ. Evantipi me no, tathātipi me no, aññathātipi me no, notipi me no, no notipi me no. Natthi paro loko…pe… atthi ca natthi ca paro loko…pe… nevatthi na natthi paro loko…pe… atthi sattā opapātikā…pe… natthi sattā opapātikā…pe… atthi ca natthi ca sattā opapātikā…pe… nevatthi na natthi sattā opapātikā…pe… atthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe…atthi ca natthi ca sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… nevatthi na natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… hoti tathāgato paraṃ maraṇā…pe… na hoti tathāgato paraṃ maraṇā…pe… hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti iti ce maṃ pucchasi, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti iti ce me assa, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti iti te naṃ byākareyyaṃ. Evantipi me no, tathātipi me no, aññathātipi me no, notipi me no, no notipi me no’ti.

    ౧౮౧. ‘‘ఇత్థం ఖో మే, భన్తే, సఞ్చయో బేలట్ఠపుత్తో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో విక్ఖేపం బ్యాకాసి. సేయ్యథాపి, భన్తే, అమ్బం వా పుట్ఠో లబుజం బ్యాకరేయ్య, లబుజం వా పుట్ఠో అమ్బం బ్యాకరేయ్య; ఏవమేవ ఖో మే, భన్తే, సఞ్చయో బేలట్ఠపుత్తో సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో విక్ఖేపం బ్యాకాసి. తస్స మయ్హం, భన్తే, ఏతదహోసి – ‘అయఞ్చ ఇమేసం సమణబ్రాహ్మణానం సబ్బబాలో సబ్బమూళ్హో. కథఞ్హి నామ సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పుట్ఠో సమానో విక్ఖేపం బ్యాకరిస్సతీ’తి. తస్స మయ్హం, భన్తే, ఏతదహోసి – ‘కథఞ్హి నామ మాదిసో సమణం వా బ్రాహ్మణం వా విజితే వసన్తం అపసాదేతబ్బం మఞ్ఞేయ్యా’తి. సో ఖో అహం, భన్తే, సఞ్చయస్స బేలట్ఠపుత్తస్స భాసితం నేవ అభినన్దిం నప్పటిక్కోసిం. అనభినన్దిత్వా అప్పటిక్కోసిత్వా అనత్తమనో అనత్తమనవాచం అనిచ్ఛారేత్వా తమేవ వాచం అనుగ్గణ్హన్తో అనిక్కుజ్జన్తో ఉట్ఠాయాసనా పక్కమిం.

    181. ‘‘Itthaṃ kho me, bhante, sañcayo belaṭṭhaputto sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno vikkhepaṃ byākāsi. Seyyathāpi, bhante, ambaṃ vā puṭṭho labujaṃ byākareyya, labujaṃ vā puṭṭho ambaṃ byākareyya; evameva kho me, bhante, sañcayo belaṭṭhaputto sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno vikkhepaṃ byākāsi. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ayañca imesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ sabbabālo sabbamūḷho. Kathañhi nāma sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ puṭṭho samāno vikkhepaṃ byākarissatī’ti. Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘kathañhi nāma mādiso samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā vijite vasantaṃ apasādetabbaṃ maññeyyā’ti. So kho ahaṃ, bhante, sañcayassa belaṭṭhaputtassa bhāsitaṃ neva abhinandiṃ nappaṭikkosiṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā anattamano anattamanavācaṃ anicchāretvā tameva vācaṃ anuggaṇhanto anikkujjanto uṭṭhāyāsanā pakkamiṃ.

    పఠమసన్దిట్ఠికసామఞ్ఞఫలం

    Paṭhamasandiṭṭhikasāmaññaphalaṃ

    ౧౮౨. ‘‘సోహం, భన్తే, భగవన్తమ్పి పుచ్ఛామి – ‘యథా ను ఖో ఇమాని, భన్తే, పుథుసిప్పాయతనాని సేయ్యథిదం – హత్థారోహా అస్సారోహా రథికా ధనుగ్గహా చేలకా చలకా పిణ్డదాయకా ఉగ్గా రాజపుత్తా పక్ఖన్దినో మహానాగా సూరా చమ్మయోధినో దాసికపుత్తా ఆళారికా కప్పకా న్హాపకా సూదా మాలాకారా రజకా పేసకారా నళకారా కుమ్భకారా గణకా ముద్దికా, యాని వా పనఞ్ఞానిపి ఏవంగతాని పుథుసిప్పాయతనాని, తే దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సిప్పఫలం ఉపజీవన్తి, తే తేన అత్తానం సుఖేన్తి పీణేన్తి, మాతాపితరో సుఖేన్తి పీణేన్తి, పుత్తదారం సుఖేన్తి పీణేన్తి, మిత్తామచ్చే సుఖేన్తి పీణేన్తి, సమణబ్రాహ్మణేసు ఉద్ధగ్గికం దక్ఖిణం పతిట్ఠపేన్తి సోవగ్గికం సుఖవిపాకం సగ్గసంవత్తనికం. సక్కా ను ఖో మే , భన్తే, ఏవమేవ దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞపేతు’న్తి?

    182. ‘‘Sohaṃ, bhante, bhagavantampi pucchāmi – ‘yathā nu kho imāni, bhante, puthusippāyatanāni seyyathidaṃ – hatthārohā assārohā rathikā dhanuggahā celakā calakā piṇḍadāyakā uggā rājaputtā pakkhandino mahānāgā sūrā cammayodhino dāsikaputtā āḷārikā kappakā nhāpakā sūdā mālākārā rajakā pesakārā naḷakārā kumbhakārā gaṇakā muddikā, yāni vā panaññānipi evaṃgatāni puthusippāyatanāni, te diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sippaphalaṃ upajīvanti, te tena attānaṃ sukhenti pīṇenti, mātāpitaro sukhenti pīṇenti, puttadāraṃ sukhenti pīṇenti, mittāmacce sukhenti pīṇenti, samaṇabrāhmaṇesu uddhaggikaṃ dakkhiṇaṃ patiṭṭhapenti sovaggikaṃ sukhavipākaṃ saggasaṃvattanikaṃ. Sakkā nu kho me , bhante, evameva diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññapetu’nti?

    ౧౮౩. ‘‘సక్కా, మహారాజ. తేన హి, మహారాజ, తఞ్ఞేవేత్థ పటిపుచ్ఛిస్సామి. యథా తే ఖమేయ్య, తథా నం బ్యాకరేయ్యాసి. తం కిం మఞ్ఞసి, మహారాజ, ఇధ తే అస్స పురిసో దాసో కమ్మకారో 49 పుబ్బుట్ఠాయీ పచ్ఛానిపాతీ కిఙ్కారపటిస్సావీ మనాపచారీ పియవాదీ ముఖుల్లోకకో 50. తస్స ఏవమస్స – ‘అచ్ఛరియం, వత భో, అబ్భుతం, వత భో, పుఞ్ఞానం గతి, పుఞ్ఞానం విపాకో. అయఞ్హి రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో మనుస్సో ; అహమ్పి మనుస్సో. అయఞ్హి రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో పఞ్చహి కామగుణేహి సమప్పితో సమఙ్గీభూతో పరిచారేతి, దేవో మఞ్ఞే. అహం పనమ్హిస్స దాసో కమ్మకారో పుబ్బుట్ఠాయీ పచ్ఛానిపాతీ కిఙ్కారపటిస్సావీ మనాపచారీ పియవాదీ ముఖుల్లోకకో. సో వతస్సాహం పుఞ్ఞాని కరేయ్యం. యంనూనాహం కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజేయ్య’న్తి. సో అపరేన సమయేన కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజేయ్య. సో ఏవం పబ్బజితో సమానో కాయేన సంవుతో విహరేయ్య, వాచాయ సంవుతో విహరేయ్య, మనసా సంవుతో విహరేయ్య, ఘాసచ్ఛాదనపరమతాయ సన్తుట్ఠో, అభిరతో పవివేకే. తం చే తే పురిసా ఏవమారోచేయ్యుం – ‘యగ్ఘే దేవ జానేయ్యాసి, యో తే సో పురిసో 51 దాసో కమ్మకారో పుబ్బుట్ఠాయీ పచ్ఛానిపాతీ కిఙ్కారపటిస్సావీ మనాపచారీ పియవాదీ ముఖుల్లోకకో; సో, దేవ, కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితో. సో ఏవం పబ్బజితో సమానో కాయేన సంవుతో విహరతి, వాచాయ సంవుతో విహరతి, మనసా సంవుతో విహరతి, ఘాసచ్ఛాదనపరమతాయ సన్తుట్ఠో, అభిరతో పవివేకే’తి. అపి ను త్వం ఏవం వదేయ్యాసి – ‘ఏతు మే, భో, సో పురిసో, పునదేవ హోతు దాసో కమ్మకారో పుబ్బుట్ఠాయీ పచ్ఛానిపాతీ కిఙ్కారపటిస్సావీ మనాపచారీ పియవాదీ ముఖుల్లోకకో’తి?

    183. ‘‘Sakkā, mahārāja. Tena hi, mahārāja, taññevettha paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya, tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, idha te assa puriso dāso kammakāro 52 pubbuṭṭhāyī pacchānipātī kiṅkārapaṭissāvī manāpacārī piyavādī mukhullokako 53. Tassa evamassa – ‘acchariyaṃ, vata bho, abbhutaṃ, vata bho, puññānaṃ gati, puññānaṃ vipāko. Ayañhi rājā māgadho ajātasattu vedehiputto manusso ; ahampi manusso. Ayañhi rājā māgadho ajātasattu vedehiputto pañcahi kāmaguṇehi samappito samaṅgībhūto paricāreti, devo maññe. Ahaṃ panamhissa dāso kammakāro pubbuṭṭhāyī pacchānipātī kiṅkārapaṭissāvī manāpacārī piyavādī mukhullokako. So vatassāhaṃ puññāni kareyyaṃ. Yaṃnūnāhaṃ kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyya’nti. So aparena samayena kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyya. So evaṃ pabbajito samāno kāyena saṃvuto vihareyya, vācāya saṃvuto vihareyya, manasā saṃvuto vihareyya, ghāsacchādanaparamatāya santuṭṭho, abhirato paviveke. Taṃ ce te purisā evamāroceyyuṃ – ‘yagghe deva jāneyyāsi, yo te so puriso 54 dāso kammakāro pubbuṭṭhāyī pacchānipātī kiṅkārapaṭissāvī manāpacārī piyavādī mukhullokako; so, deva, kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. So evaṃ pabbajito samāno kāyena saṃvuto viharati, vācāya saṃvuto viharati, manasā saṃvuto viharati, ghāsacchādanaparamatāya santuṭṭho, abhirato paviveke’ti. Api nu tvaṃ evaṃ vadeyyāsi – ‘etu me, bho, so puriso, punadeva hotu dāso kammakāro pubbuṭṭhāyī pacchānipātī kiṅkārapaṭissāvī manāpacārī piyavādī mukhullokako’ti?

    ౧౮౪. ‘‘నో హేతం, భన్తే. అథ ఖో నం మయమేవ అభివాదేయ్యామపి , పచ్చుట్ఠేయ్యామపి, ఆసనేనపి నిమన్తేయ్యామ, అభినిమన్తేయ్యామపి నం చీవరపిణ్డపాతసేనాసనగిలానప్పచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారేహి, ధమ్మికమ్పిస్స రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహేయ్యామా’’తి.

    184. ‘‘No hetaṃ, bhante. Atha kho naṃ mayameva abhivādeyyāmapi , paccuṭṭheyyāmapi, āsanenapi nimanteyyāma, abhinimanteyyāmapi naṃ cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārehi, dhammikampissa rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidaheyyāmā’’ti.

    ౧౮౫. ‘‘తం కిం మఞ్ఞసి, మహారాజ, యది ఏవం సన్తే హోతి వా సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం నో వా’’తి? ‘‘అద్ధా ఖో, భన్తే, ఏవం సన్తే హోతి సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫల’’న్తి. ‘‘ఇదం ఖో తే, మహారాజ, మయా పఠమం దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞత్త’’న్తి.

    185. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, yadi evaṃ sante hoti vā sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ no vā’’ti? ‘‘Addhā kho, bhante, evaṃ sante hoti sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphala’’nti. ‘‘Idaṃ kho te, mahārāja, mayā paṭhamaṃ diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññatta’’nti.

    దుతియసన్దిట్ఠికసామఞ్ఞఫలం

    Dutiyasandiṭṭhikasāmaññaphalaṃ

    ౧౮౬. ‘‘సక్కా పన, భన్తే, అఞ్ఞమ్పి ఏవమేవ దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞపేతు’’న్తి? ‘‘సక్కా, మహారాజ. తేన హి, మహారాజ, తఞ్ఞేవేత్థ పటిపుచ్ఛిస్సామి. యథా తే ఖమేయ్య, తథా నం బ్యాకరేయ్యాసి. తం కిం మఞ్ఞసి, మహారాజ, ఇధ తే అస్స పురిసో కస్సకో గహపతికో కరకారకో రాసివడ్ఢకో. తస్స ఏవమస్స – ‘అచ్ఛరియం వత భో, అబ్భుతం వత భో, పుఞ్ఞానం గతి, పుఞ్ఞానం విపాకో. అయఞ్హి రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో మనుస్సో, అహమ్పి మనుస్సో. అయఞ్హి రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో పఞ్చహి కామగుణేహి సమప్పితో సమఙ్గీభూతో పరిచారేతి, దేవో మఞ్ఞే. అహం పనమ్హిస్స కస్సకో గహపతికో కరకారకో రాసివడ్ఢకో. సో వతస్సాహం పుఞ్ఞాని కరేయ్యం. యంనూనాహం కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజేయ్య’న్తి.

    186. ‘‘Sakkā pana, bhante, aññampi evameva diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññapetu’’nti? ‘‘Sakkā, mahārāja. Tena hi, mahārāja, taññevettha paṭipucchissāmi. Yathā te khameyya, tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, idha te assa puriso kassako gahapatiko karakārako rāsivaḍḍhako. Tassa evamassa – ‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho, puññānaṃ gati, puññānaṃ vipāko. Ayañhi rājā māgadho ajātasattu vedehiputto manusso, ahampi manusso. Ayañhi rājā māgadho ajātasattu vedehiputto pañcahi kāmaguṇehi samappito samaṅgībhūto paricāreti, devo maññe. Ahaṃ panamhissa kassako gahapatiko karakārako rāsivaḍḍhako. So vatassāhaṃ puññāni kareyyaṃ. Yaṃnūnāhaṃ kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyya’nti.

    ‘‘సో అపరేన సమయేన అప్పం వా భోగక్ఖన్ధం పహాయ మహన్తం వా భోగక్ఖన్ధం పహాయ, అప్పం వా ఞాతిపరివట్టం పహాయ మహన్తం వా ఞాతిపరివట్టం పహాయ కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజేయ్య. సో ఏవం పబ్బజితో సమానో కాయేన సంవుతో విహరేయ్య, వాచాయ సంవుతో విహరేయ్య, మనసా సంవుతో విహరేయ్య, ఘాసచ్ఛాదనపరమతాయ సన్తుట్ఠో, అభిరతో పవివేకే. తం చే తే పురిసా ఏవమారోచేయ్యుం – ‘యగ్ఘే, దేవ జానేయ్యాసి, యో తే సో పురిసో 55 కస్సకో గహపతికో కరకారకో రాసివడ్ఢకో; సో దేవ కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితో. సో ఏవం పబ్బజితో సమానో కాయేన సంవుతో విహరతి, వాచాయ సంవుతో విహరతి, మనసా సంవుతో విహరతి, ఘాసచ్ఛాదనపరమతాయ సన్తుట్ఠో, అభిరతో పవివేకే’’తి. అపి ను త్వం ఏవం వదేయ్యాసి – ‘ఏతు మే, భో, సో పురిసో, పునదేవ హోతు కస్సకో గహపతికో కరకారకో రాసివడ్ఢకో’తి?

    ‘‘So aparena samayena appaṃ vā bhogakkhandhaṃ pahāya mahantaṃ vā bhogakkhandhaṃ pahāya, appaṃ vā ñātiparivaṭṭaṃ pahāya mahantaṃ vā ñātiparivaṭṭaṃ pahāya kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyya. So evaṃ pabbajito samāno kāyena saṃvuto vihareyya, vācāya saṃvuto vihareyya, manasā saṃvuto vihareyya, ghāsacchādanaparamatāya santuṭṭho, abhirato paviveke. Taṃ ce te purisā evamāroceyyuṃ – ‘yagghe, deva jāneyyāsi, yo te so puriso 56 kassako gahapatiko karakārako rāsivaḍḍhako; so deva kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. So evaṃ pabbajito samāno kāyena saṃvuto viharati, vācāya saṃvuto viharati, manasā saṃvuto viharati, ghāsacchādanaparamatāya santuṭṭho, abhirato paviveke’’ti. Api nu tvaṃ evaṃ vadeyyāsi – ‘etu me, bho, so puriso, punadeva hotu kassako gahapatiko karakārako rāsivaḍḍhako’ti?

    ౧౮౭. ‘‘నో హేతం, భన్తే. అథ ఖో నం మయమేవ అభివాదేయ్యామపి, పచ్చుట్ఠేయ్యామపి, ఆసనేనపి నిమన్తేయ్యామ, అభినిమన్తేయ్యామపి నం చీవరపిణ్డపాతసేనాసనగిలానప్పచ్చయభేసజ్జపరిక్ఖారేహి, ధమ్మికమ్పిస్స రక్ఖావరణగుత్తిం సంవిదహేయ్యామా’’తి.

    187. ‘‘No hetaṃ, bhante. Atha kho naṃ mayameva abhivādeyyāmapi, paccuṭṭheyyāmapi, āsanenapi nimanteyyāma, abhinimanteyyāmapi naṃ cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārehi, dhammikampissa rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidaheyyāmā’’ti.

    ౧౮౮. ‘‘తం కిం మఞ్ఞసి, మహారాజ? యది ఏవం సన్తే హోతి వా సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం నో వా’’తి? ‘‘అద్ధా ఖో, భన్తే, ఏవం సన్తే హోతి సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫల’’న్తి . ‘‘ఇదం ఖో తే, మహారాజ, మయా దుతియం దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞత్త’’న్తి.

    188. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja? Yadi evaṃ sante hoti vā sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ no vā’’ti? ‘‘Addhā kho, bhante, evaṃ sante hoti sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphala’’nti . ‘‘Idaṃ kho te, mahārāja, mayā dutiyaṃ diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññatta’’nti.

    పణీతతరసామఞ్ఞఫలం

    Paṇītatarasāmaññaphalaṃ

    ౧౮౯. ‘‘సక్కా పన, భన్తే, అఞ్ఞమ్పి దిట్ఠేవ ధమ్మే సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పఞ్ఞపేతుం ఇమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చా’’తి? ‘‘సక్కా, మహారాజ. తేన హి, మహారాజ, సుణోహి, సాధుకం మనసి కరోహి, భాసిస్సామీ’’తి. ‘‘ఏవం, భన్తే’’తి ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో భగవతో పచ్చస్సోసి.

    189. ‘‘Sakkā pana, bhante, aññampi diṭṭheva dhamme sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ paññapetuṃ imehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañcā’’ti? ‘‘Sakkā, mahārāja. Tena hi, mahārāja, suṇohi, sādhukaṃ manasi karohi, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto bhagavato paccassosi.

    ౧౯౦. భగవా ఏతదవోచ – ‘‘ఇధ, మహారాజ, తథాగతో లోకే ఉప్పజ్జతి అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో విజ్జాచరణసమ్పన్నో సుగతో లోకవిదూ అనుత్తరో పురిసదమ్మసారథి సత్థా దేవమనుస్సానం బుద్ధో భగవా. సో ఇమం లోకం సదేవకం సమారకం సబ్రహ్మకం సస్సమణబ్రాహ్మణిం పజం సదేవమనుస్సం సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా పవేదేతి. సో ధమ్మం దేసేతి ఆదికల్యాణం మజ్ఝేకల్యాణం పరియోసానకల్యాణం సాత్థం సబ్యఞ్జనం, కేవలపరిపుణ్ణం పరిసుద్ధం బ్రహ్మచరియం పకాసేతి.

    190. Bhagavā etadavoca – ‘‘idha, mahārāja, tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti.

    ౧౯౧. ‘‘తం ధమ్మం సుణాతి గహపతి వా గహపతిపుత్తో వా అఞ్ఞతరస్మిం వా కులే పచ్చాజాతో. సో తం ధమ్మం సుత్వా తథాగతే సద్ధం పటిలభతి. సో తేన సద్ధాపటిలాభేన సమన్నాగతో ఇతి పటిసఞ్చిక్ఖతి – ‘సమ్బాధో ఘరావాసో రజోపథో, అబ్భోకాసో పబ్బజ్జా. నయిదం సుకరం అగారం అజ్ఝావసతా ఏకన్తపరిపుణ్ణం ఏకన్తపరిసుద్ధం సఙ్ఖలిఖితం బ్రహ్మచరియం చరితుం. యంనూనాహం కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజేయ్య’న్తి.

    191. ‘‘Taṃ dhammaṃ suṇāti gahapati vā gahapatiputto vā aññatarasmiṃ vā kule paccājāto. So taṃ dhammaṃ sutvā tathāgate saddhaṃ paṭilabhati. So tena saddhāpaṭilābhena samannāgato iti paṭisañcikkhati – ‘sambādho gharāvāso rajopatho, abbhokāso pabbajjā. Nayidaṃ sukaraṃ agāraṃ ajjhāvasatā ekantaparipuṇṇaṃ ekantaparisuddhaṃ saṅkhalikhitaṃ brahmacariyaṃ carituṃ. Yaṃnūnāhaṃ kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyya’nti.

    ౧౯౨. ‘‘సో అపరేన సమయేన అప్పం వా భోగక్ఖన్ధం పహాయ మహన్తం వా భోగక్ఖన్ధం పహాయ అప్పం వా ఞాతిపరివట్టం పహాయ మహన్తం వా ఞాతిపరివట్టం పహాయ కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజతి.

    192. ‘‘So aparena samayena appaṃ vā bhogakkhandhaṃ pahāya mahantaṃ vā bhogakkhandhaṃ pahāya appaṃ vā ñātiparivaṭṭaṃ pahāya mahantaṃ vā ñātiparivaṭṭaṃ pahāya kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati.

    ౧౯౩. ‘‘సో ఏవం పబ్బజితో సమానో పాతిమోక్ఖసంవరసంవుతో విహరతి ఆచారగోచరసమ్పన్నో, అణుమత్తేసు వజ్జేసు భయదస్సావీ, సమాదాయ సిక్ఖతి సిక్ఖాపదేసు, కాయకమ్మవచీకమ్మేన సమన్నాగతో కుసలేన, పరిసుద్ధాజీవో సీలసమ్పన్నో, ఇన్ద్రియేసు గుత్తద్వారో 57, సతిసమ్పజఞ్ఞేన సమన్నాగతో, సన్తుట్ఠో.

    193. ‘‘So evaṃ pabbajito samāno pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno, aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu, kāyakammavacīkammena samannāgato kusalena, parisuddhājīvo sīlasampanno, indriyesu guttadvāro 58, satisampajaññena samannāgato, santuṭṭho.

    చూళసీలం

    Cūḷasīlaṃ

    ౧౯౪. ‘‘కథఞ్చ, మహారాజ, భిక్ఖు సీలసమ్పన్నో హోతి? ఇధ, మహారాజ, భిక్ఖు పాణాతిపాతం పహాయ పాణాతిపాతా పటివిరతో హోతి. నిహితదణ్డో నిహితసత్థో లజ్జీ దయాపన్నో సబ్బపాణభూతహితానుకమ్పీ విహరతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    194. ‘‘Kathañca, mahārāja, bhikkhu sīlasampanno hoti? Idha, mahārāja, bhikkhu pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭivirato hoti. Nihitadaṇḍo nihitasattho lajjī dayāpanno sabbapāṇabhūtahitānukampī viharati. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ‘‘అదిన్నాదానం పహాయ అదిన్నాదానా పటివిరతో హోతి దిన్నాదాయీ దిన్నపాటికఙ్ఖీ, అథేనేన సుచిభూతేన అత్తనా విహరతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    ‘‘Adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato hoti dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī, athenena sucibhūtena attanā viharati. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ‘‘అబ్రహ్మచరియం పహాయ బ్రహ్మచారీ హోతి ఆరాచారీ విరతో మేథునా గామధమ్మా. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    ‘‘Abrahmacariyaṃ pahāya brahmacārī hoti ārācārī virato methunā gāmadhammā. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ‘‘ముసావాదం పహాయ ముసావాదా పటివిరతో హోతి సచ్చవాదీ సచ్చసన్ధో థేతో పచ్చయికో అవిసంవాదకో లోకస్స. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    ‘‘Musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato hoti saccavādī saccasandho theto paccayiko avisaṃvādako lokassa. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ‘‘పిసుణం వాచం పహాయ పిసుణాయ వాచాయ పటివిరతో హోతి; ఇతో సుత్వా న అముత్ర అక్ఖాతా ఇమేసం భేదాయ; అముత్ర వా సుత్వా న ఇమేసం అక్ఖాతా, అమూసం భేదాయ. ఇతి భిన్నానం వా సన్ధాతా, సహితానం వా అనుప్పదాతా, సమగ్గారామో సమగ్గరతో సమగ్గనన్దీ సమగ్గకరణిం వాచం భాసితా హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    ‘‘Pisuṇaṃ vācaṃ pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato hoti; ito sutvā na amutra akkhātā imesaṃ bhedāya; amutra vā sutvā na imesaṃ akkhātā, amūsaṃ bhedāya. Iti bhinnānaṃ vā sandhātā, sahitānaṃ vā anuppadātā, samaggārāmo samaggarato samagganandī samaggakaraṇiṃ vācaṃ bhāsitā hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ‘‘ఫరుసం వాచం పహాయ ఫరుసాయ వాచాయ పటివిరతో హోతి; యా సా వాచా నేలా కణ్ణసుఖా పేమనీయా హదయఙ్గమా పోరీ బహుజనకన్తా బహుజనమనాపా తథారూపిం వాచం భాసితా హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    ‘‘Pharusaṃ vācaṃ pahāya pharusāya vācāya paṭivirato hoti; yā sā vācā nelā kaṇṇasukhā pemanīyā hadayaṅgamā porī bahujanakantā bahujanamanāpā tathārūpiṃ vācaṃ bhāsitā hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ‘‘సమ్ఫప్పలాపం పహాయ సమ్ఫప్పలాపా పటివిరతో హోతి కాలవాదీ భూతవాదీ అత్థవాదీ ధమ్మవాదీ వినయవాదీ, నిధానవతిం వాచం భాసితా హోతి కాలేన సాపదేసం పరియన్తవతిం అత్థసంహితం. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    ‘‘Samphappalāpaṃ pahāya samphappalāpā paṭivirato hoti kālavādī bhūtavādī atthavādī dhammavādī vinayavādī, nidhānavatiṃ vācaṃ bhāsitā hoti kālena sāpadesaṃ pariyantavatiṃ atthasaṃhitaṃ. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ‘‘బీజగామభూతగామసమారమ్భా పటివిరతో హోతి…పే॰… ఏకభత్తికో హోతి రత్తూపరతో విరతో వికాలభోజనా. నచ్చగీతవాదితవిసూకదస్సనా పటివిరతో హోతి. మాలాగన్ధవిలేపనధారణమణ్డనవిభూసనట్ఠానా పటివిరతో హోతి. ఉచ్చాసయనమహాసయనా పటివిరతో హోతి. జాతరూపరజతపటిగ్గహణా పటివిరతో హోతి. ఆమకధఞ్ఞపటిగ్గహణా పటివిరతో హోతి. ఆమకమంసపటిగ్గహణా పటివిరతో హోతి. ఇత్థికుమారికపటిగ్గహణా పటివిరతో హోతి. దాసిదాసపటిగ్గహణా పటివిరతో హోతి. అజేళకపటిగ్గహణా పటివిరతో హోతి. కుక్కుటసూకరపటిగ్గహణా పటివిరతో హోతి. హత్థిగవస్సవళవపటిగ్గహణా పటివిరతో హోతి. ఖేత్తవత్థుపటిగ్గహణా పటివిరతో హోతి . దూతేయ్యపహిణగమనానుయోగా పటివిరతో హోతి. కయవిక్కయా పటివిరతో హోతి. తులాకూటకంసకూటమానకూటా పటివిరతో హోతి. ఉక్కోటనవఞ్చననికతిసాచియోగా పటివిరతో హోతి. ఛేదనవధబన్ధనవిపరామోసఆలోపసహసాకారా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    ‘‘Bījagāmabhūtagāmasamārambhā paṭivirato hoti…pe… ekabhattiko hoti rattūparato virato vikālabhojanā. Naccagītavāditavisūkadassanā paṭivirato hoti. Mālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhūsanaṭṭhānā paṭivirato hoti. Uccāsayanamahāsayanā paṭivirato hoti. Jātarūparajatapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Āmakadhaññapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Āmakamaṃsapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Itthikumārikapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Dāsidāsapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Ajeḷakapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Kukkuṭasūkarapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Hatthigavassavaḷavapaṭiggahaṇā paṭivirato hoti. Khettavatthupaṭiggahaṇā paṭivirato hoti . Dūteyyapahiṇagamanānuyogā paṭivirato hoti. Kayavikkayā paṭivirato hoti. Tulākūṭakaṃsakūṭamānakūṭā paṭivirato hoti. Ukkoṭanavañcananikatisāciyogā paṭivirato hoti. Chedanavadhabandhanaviparāmosaālopasahasākārā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    చూళసీలం నిట్ఠితం.

    Cūḷasīlaṃ niṭṭhitaṃ.

    మజ్ఝిమసీలం

    Majjhimasīlaṃ

    ౧౯౫. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపం బీజగామభూతగామసమారమ్భం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – మూలబీజం ఖన్ధబీజం ఫళుబీజం అగ్గబీజం బీజబీజమేవ పఞ్చమం, ఇతి ఏవరూపా బీజగామభూతగామసమారమ్భా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    195. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ bījagāmabhūtagāmasamārambhaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – mūlabījaṃ khandhabījaṃ phaḷubījaṃ aggabījaṃ bījabījameva pañcamaṃ, iti evarūpā bījagāmabhūtagāmasamārambhā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౧౯౬. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపం సన్నిధికారపరిభోగం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – అన్నసన్నిధిం పానసన్నిధిం వత్థసన్నిధిం యానసన్నిధిం సయనసన్నిధిం గన్ధసన్నిధిం ఆమిససన్నిధిం, ఇతి వా ఇతి ఏవరూపా సన్నిధికారపరిభోగా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    196. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ sannidhikāraparibhogaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – annasannidhiṃ pānasannidhiṃ vatthasannidhiṃ yānasannidhiṃ sayanasannidhiṃ gandhasannidhiṃ āmisasannidhiṃ, iti vā iti evarūpā sannidhikāraparibhogā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౧౯౭. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపం విసూకదస్సనం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – నచ్చం గీతం వాదితం పేక్ఖం అక్ఖానం పాణిస్సరం వేతాళం కుమ్భథూణం సోభనకం చణ్డాలం వంసం ధోవనం హత్థియుద్ధం అస్సయుద్ధం మహింసయుద్ధం ఉసభయుద్ధం అజయుద్ధం మేణ్డయుద్ధం కుక్కుటయుద్ధం వట్టకయుద్ధం దణ్డయుద్ధం ముట్ఠియుద్ధం నిబ్బుద్ధం ఉయ్యోధికం బలగ్గం సేనాబ్యూహం అనీకదస్సనం ఇతి వా ఇతి ఏవరూపా విసూకదస్సనా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    197. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ visūkadassanaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – naccaṃ gītaṃ vāditaṃ pekkhaṃ akkhānaṃ pāṇissaraṃ vetāḷaṃ kumbhathūṇaṃ sobhanakaṃ caṇḍālaṃ vaṃsaṃ dhovanaṃ hatthiyuddhaṃ assayuddhaṃ mahiṃsayuddhaṃ usabhayuddhaṃ ajayuddhaṃ meṇḍayuddhaṃ kukkuṭayuddhaṃ vaṭṭakayuddhaṃ daṇḍayuddhaṃ muṭṭhiyuddhaṃ nibbuddhaṃ uyyodhikaṃ balaggaṃ senābyūhaṃ anīkadassanaṃ iti vā iti evarūpā visūkadassanā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౧౯౮. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపం జూతప్పమాదట్ఠానానుయోగం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – అట్ఠపదం దసపదం ఆకాసం పరిహారపథం సన్తికం ఖలికం ఘటికం సలాకహత్థం అక్ఖం పఙ్గచీరం వఙ్కకం మోక్ఖచికం చిఙ్గులికం పత్తాళ్హకం రథకం ధనుకం అక్ఖరికం మనేసికం యథావజ్జం ఇతి వా ఇతి ఏవరూపా జూతప్పమాదట్ఠానానుయోగా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    198. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ jūtappamādaṭṭhānānuyogaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – aṭṭhapadaṃ dasapadaṃ ākāsaṃ parihārapathaṃ santikaṃ khalikaṃ ghaṭikaṃ salākahatthaṃ akkhaṃ paṅgacīraṃ vaṅkakaṃ mokkhacikaṃ ciṅgulikaṃ pattāḷhakaṃ rathakaṃ dhanukaṃ akkharikaṃ manesikaṃ yathāvajjaṃ iti vā iti evarūpā jūtappamādaṭṭhānānuyogā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౧౯౯. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపం ఉచ్చాసయనమహాసయనం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – ఆసన్దిం పల్లఙ్కం గోనకం చిత్తకం పటికం పటలికం తూలికం వికతికం ఉద్దలోమిం ఏకన్తలోమిం కట్టిస్సం కోసేయ్యం కుత్తకం హత్థత్థరం అస్సత్థరం రథత్థరం అజినప్పవేణిం కదలిమిగపవరపచ్చత్థరణం సఉత్తరచ్ఛదం ఉభతోలోహితకూపధానం ఇతి వా ఇతి ఏవరూపా ఉచ్చాసయనమహాసయనా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    199. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – āsandiṃ pallaṅkaṃ gonakaṃ cittakaṃ paṭikaṃ paṭalikaṃ tūlikaṃ vikatikaṃ uddalomiṃ ekantalomiṃ kaṭṭissaṃ koseyyaṃ kuttakaṃ hatthattharaṃ assattharaṃ rathattharaṃ ajinappaveṇiṃ kadalimigapavarapaccattharaṇaṃ sauttaracchadaṃ ubhatolohitakūpadhānaṃ iti vā iti evarūpā uccāsayanamahāsayanā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౦౦. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపం మణ్డనవిభూసనట్ఠానానుయోగం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – ఉచ్ఛాదనం పరిమద్దనం న్హాపనం సమ్బాహనం ఆదాసం అఞ్జనం మాలాగన్ధవిలేపనం ముఖచుణ్ణం ముఖలేపనం హత్థబన్ధం సిఖాబన్ధం దణ్డం నాళికం అసిం 59 ఛత్తం చిత్రుపాహనం ఉణ్హీసం మణిం వాలబీజనిం ఓదాతాని వత్థాని దీఘదసాని ఇతి వా ఇతి ఏవరూపా మణ్డనవిభూసనట్ఠానానుయోగా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    200. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ maṇḍanavibhūsanaṭṭhānānuyogaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – ucchādanaṃ parimaddanaṃ nhāpanaṃ sambāhanaṃ ādāsaṃ añjanaṃ mālāgandhavilepanaṃ mukhacuṇṇaṃ mukhalepanaṃ hatthabandhaṃ sikhābandhaṃ daṇḍaṃ nāḷikaṃ asiṃ 60 chattaṃ citrupāhanaṃ uṇhīsaṃ maṇiṃ vālabījaniṃ odātāni vatthāni dīghadasāni iti vā iti evarūpā maṇḍanavibhūsanaṭṭhānānuyogā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౦౧. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపం తిరచ్ఛానకథం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – రాజకథం చోరకథం మహామత్తకథం సేనాకథం భయకథం యుద్ధకథం అన్నకథం పానకథం వత్థకథం సయనకథం మాలాకథం గన్ధకథం ఞాతికథం యానకథం గామకథం నిగమకథం నగరకథం జనపదకథం ఇత్థికథం 61 సూరకథం విసిఖాకథం కుమ్భట్ఠానకథం పుబ్బపేతకథం నానత్తకథం లోకక్ఖాయికం సముద్దక్ఖాయికం ఇతిభవాభవకథం ఇతి వా ఇతి ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానకథాయ పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    201. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ tiracchānakathaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – rājakathaṃ corakathaṃ mahāmattakathaṃ senākathaṃ bhayakathaṃ yuddhakathaṃ annakathaṃ pānakathaṃ vatthakathaṃ sayanakathaṃ mālākathaṃ gandhakathaṃ ñātikathaṃ yānakathaṃ gāmakathaṃ nigamakathaṃ nagarakathaṃ janapadakathaṃ itthikathaṃ 62 sūrakathaṃ visikhākathaṃ kumbhaṭṭhānakathaṃ pubbapetakathaṃ nānattakathaṃ lokakkhāyikaṃ samuddakkhāyikaṃ itibhavābhavakathaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānakathāya paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౦౨. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపం విగ్గాహికకథం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – న త్వం ఇమం ధమ్మవినయం ఆజానాసి, అహం ఇమం ధమ్మవినయం ఆజానామి, కిం త్వం ఇమం ధమ్మవినయం ఆజానిస్ససి, మిచ్ఛా పటిపన్నో త్వమసి, అహమస్మి సమ్మా పటిపన్నో, సహితం మే, అసహితం తే, పురే వచనీయం పచ్ఛా అవచ, పచ్ఛా వచనీయం పురే అవచ, అధిచిణ్ణం తే విపరావత్తం, ఆరోపితో తే వాదో, నిగ్గహితో త్వమసి, చర వాదప్పమోక్ఖాయ, నిబ్బేఠేహి వా సచే పహోసీతి ఇతి వా ఇతి ఏవరూపాయ విగ్గాహికకథాయ పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    202. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ viggāhikakathaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – na tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāsi, ahaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāmi, kiṃ tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānissasi, micchā paṭipanno tvamasi, ahamasmi sammā paṭipanno, sahitaṃ me, asahitaṃ te, pure vacanīyaṃ pacchā avaca, pacchā vacanīyaṃ pure avaca, adhiciṇṇaṃ te viparāvattaṃ, āropito te vādo, niggahito tvamasi, cara vādappamokkhāya, nibbeṭhehi vā sace pahosīti iti vā iti evarūpāya viggāhikakathāya paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౦౩. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపం దూతేయ్యపహిణగమనానుయోగం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – రఞ్ఞం, రాజమహామత్తానం, ఖత్తియానం, బ్రాహ్మణానం, గహపతికానం, కుమారానం – ‘ఇధ గచ్ఛ, అముత్రాగచ్ఛ, ఇదం హర, అముత్ర ఇదం ఆహరా’తి ఇతి వా ఇతి ఏవరూపా దూతేయ్యపహిణగమనానుయోగా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    203. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ dūteyyapahiṇagamanānuyogaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – raññaṃ, rājamahāmattānaṃ, khattiyānaṃ, brāhmaṇānaṃ, gahapatikānaṃ, kumārānaṃ – ‘idha gaccha, amutrāgaccha, idaṃ hara, amutra idaṃ āharā’ti iti vā iti evarūpā dūteyyapahiṇagamanānuyogā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౦౪. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే కుహకా చ హోన్తి లపకా చ నేమిత్తికా చ నిప్పేసికా చ లాభేన లాభం నిజిగీంసితారో చ. ఇతి ఏవరూపా కుహనలపనా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం’’.

    204. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te kuhakā ca honti lapakā ca nemittikā ca nippesikā ca lābhena lābhaṃ nijigīṃsitāro ca. Iti evarūpā kuhanalapanā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ’’.

    మజ్ఝిమసీలం నిట్ఠితం.

    Majjhimasīlaṃ niṭṭhitaṃ.

    మహాసీలం

    Mahāsīlaṃ

    ౨౦౫. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవేన జీవితం కప్పేన్తి. సేయ్యథిదం – అఙ్గం నిమిత్తం ఉప్పాతం సుపినం లక్ఖణం మూసికచ్ఛిన్నం అగ్గిహోమం దబ్బిహోమం థుసహోమం కణహోమం తణ్డులహోమం సప్పిహోమం తేలహోమం ముఖహోమం లోహితహోమం అఙ్గవిజ్జా వత్థువిజ్జా ఖత్తవిజ్జా సివవిజ్జా భూతవిజ్జా భూరివిజ్జా అహివిజ్జా విసవిజ్జా విచ్ఛికవిజ్జా మూసికవిజ్జా సకుణవిజ్జా వాయసవిజ్జా పక్కజ్ఝానం సరపరిత్తాణం మిగచక్కం ఇతి వా ఇతి ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    205. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti. Seyyathidaṃ – aṅgaṃ nimittaṃ uppātaṃ supinaṃ lakkhaṇaṃ mūsikacchinnaṃ aggihomaṃ dabbihomaṃ thusahomaṃ kaṇahomaṃ taṇḍulahomaṃ sappihomaṃ telahomaṃ mukhahomaṃ lohitahomaṃ aṅgavijjā vatthuvijjā khattavijjā sivavijjā bhūtavijjā bhūrivijjā ahivijjā visavijjā vicchikavijjā mūsikavijjā sakuṇavijjā vāyasavijjā pakkajjhānaṃ saraparittāṇaṃ migacakkaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౦౬. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవేన జీవితం కప్పేన్తి. సేయ్యథిదం – మణిలక్ఖణం వత్థలక్ఖణం దణ్డలక్ఖణం సత్థలక్ఖణం అసిలక్ఖణం ఉసులక్ఖణం ధనులక్ఖణం ఆవుధలక్ఖణం ఇత్థిలక్ఖణం పురిసలక్ఖణం కుమారలక్ఖణం కుమారిలక్ఖణం దాసలక్ఖణం దాసిలక్ఖణం హత్థిలక్ఖణం అస్సలక్ఖణం మహింసలక్ఖణం ఉసభలక్ఖణం గోలక్ఖణం అజలక్ఖణం మేణ్డలక్ఖణం కుక్కుటలక్ఖణం వట్టకలక్ఖణం గోధాలక్ఖణం కణ్ణికలక్ఖణం కచ్ఛపలక్ఖణం మిగలక్ఖణం ఇతి వా ఇతి ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    206. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti. Seyyathidaṃ – maṇilakkhaṇaṃ vatthalakkhaṇaṃ daṇḍalakkhaṇaṃ satthalakkhaṇaṃ asilakkhaṇaṃ usulakkhaṇaṃ dhanulakkhaṇaṃ āvudhalakkhaṇaṃ itthilakkhaṇaṃ purisalakkhaṇaṃ kumāralakkhaṇaṃ kumārilakkhaṇaṃ dāsalakkhaṇaṃ dāsilakkhaṇaṃ hatthilakkhaṇaṃ assalakkhaṇaṃ mahiṃsalakkhaṇaṃ usabhalakkhaṇaṃ golakkhaṇaṃ ajalakkhaṇaṃ meṇḍalakkhaṇaṃ kukkuṭalakkhaṇaṃ vaṭṭakalakkhaṇaṃ godhālakkhaṇaṃ kaṇṇikalakkhaṇaṃ kacchapalakkhaṇaṃ migalakkhaṇaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౦౭. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవేన జీవితం కప్పేన్తి. సేయ్యథిదం – రఞ్ఞం నియ్యానం భవిస్సతి, రఞ్ఞం అనియ్యానం భవిస్సతి, అబ్భన్తరానం రఞ్ఞం ఉపయానం భవిస్సతి, బాహిరానం రఞ్ఞం అపయానం భవిస్సతి, బాహిరానం రఞ్ఞం ఉపయానం భవిస్సతి, అబ్భన్తరానం రఞ్ఞం అపయానం భవిస్సతి, అబ్భన్తరానం రఞ్ఞం జయో భవిస్సతి, బాహిరానం రఞ్ఞం పరాజయో భవిస్సతి, బాహిరానం రఞ్ఞం జయో భవిస్సతి, అబ్భన్తరానం రఞ్ఞం పరాజయో భవిస్సతి, ఇతి ఇమస్స జయో భవిస్సతి, ఇమస్స పరాజయో భవిస్సతి ఇతి వా ఇతి ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    207. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti. Seyyathidaṃ – raññaṃ niyyānaṃ bhavissati, raññaṃ aniyyānaṃ bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ upayānaṃ bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ apayānaṃ bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ upayānaṃ bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ apayānaṃ bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ jayo bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ parājayo bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ jayo bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ parājayo bhavissati, iti imassa jayo bhavissati, imassa parājayo bhavissati iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౦౮. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవేన జీవితం కప్పేన్తి. సేయ్యథిదం – చన్దగ్గాహో భవిస్సతి, సూరియగ్గాహో భవిస్సతి, నక్ఖత్తగ్గాహో భవిస్సతి, చన్దిమసూరియానం పథగమనం భవిస్సతి, చన్దిమసూరియానం ఉప్పథగమనం భవిస్సతి, నక్ఖత్తానం పథగమనం భవిస్సతి, నక్ఖత్తానం ఉప్పథగమనం భవిస్సతి , ఉక్కాపాతో భవిస్సతి, దిసాడాహో భవిస్సతి, భూమిచాలో భవిస్సతి, దేవదుద్రభి భవిస్సతి, చన్దిమసూరియనక్ఖత్తానం ఉగ్గమనం ఓగమనం సంకిలేసం వోదానం భవిస్సతి, ఏవంవిపాకో చన్దగ్గాహో భవిస్సతి, ఏవంవిపాకో సూరియగ్గాహో భవిస్సతి, ఏవంవిపాకో నక్ఖత్తగ్గాహో భవిస్సతి, ఏవంవిపాకం చన్దిమసూరియానం పథగమనం భవిస్సతి, ఏవంవిపాకం చన్దిమసూరియానం ఉప్పథగమనం భవిస్సతి, ఏవంవిపాకం నక్ఖత్తానం పథగమనం భవిస్సతి, ఏవంవిపాకం నక్ఖత్తానం ఉప్పథగమనం భవిస్సతి, ఏవంవిపాకో ఉక్కాపాతో భవిస్సతి, ఏవంవిపాకో దిసాడాహో భవిస్సతి, ఏవంవిపాకో భూమిచాలో భవిస్సతి, ఏవంవిపాకో దేవదుద్రభి భవిస్సతి, ఏవంవిపాకం చన్దిమసూరియనక్ఖత్తానం ఉగ్గమనం ఓగమనం సంకిలేసం వోదానం భవిస్సతి ఇతి వా ఇతి ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    208. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti. Seyyathidaṃ – candaggāho bhavissati, sūriyaggāho bhavissati, nakkhattaggāho bhavissati, candimasūriyānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, candimasūriyānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, nakkhattānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, nakkhattānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati , ukkāpāto bhavissati, disāḍāho bhavissati, bhūmicālo bhavissati, devadudrabhi bhavissati, candimasūriyanakkhattānaṃ uggamanaṃ ogamanaṃ saṃkilesaṃ vodānaṃ bhavissati, evaṃvipāko candaggāho bhavissati, evaṃvipāko sūriyaggāho bhavissati, evaṃvipāko nakkhattaggāho bhavissati, evaṃvipākaṃ candimasūriyānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipākaṃ candimasūriyānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipākaṃ nakkhattānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipākaṃ nakkhattānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipāko ukkāpāto bhavissati, evaṃvipāko disāḍāho bhavissati, evaṃvipāko bhūmicālo bhavissati, evaṃvipāko devadudrabhi bhavissati, evaṃvipākaṃ candimasūriyanakkhattānaṃ uggamanaṃ ogamanaṃ saṃkilesaṃ vodānaṃ bhavissati iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౦౯. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవేన జీవితం కప్పేన్తి. సేయ్యథిదం – సువుట్ఠికా భవిస్సతి, దుబ్బుట్ఠికా భవిస్సతి, సుభిక్ఖం భవిస్సతి, దుబ్భిక్ఖం భవిస్సతి, ఖేమం భవిస్సతి, భయం భవిస్సతి, రోగో భవిస్సతి, ఆరోగ్యం భవిస్సతి, ముద్దా, గణనా, సఙ్ఖానం, కావేయ్యం, లోకాయతం ఇతి వా ఇతి ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    209. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti. Seyyathidaṃ – suvuṭṭhikā bhavissati, dubbuṭṭhikā bhavissati, subhikkhaṃ bhavissati, dubbhikkhaṃ bhavissati, khemaṃ bhavissati, bhayaṃ bhavissati, rogo bhavissati, ārogyaṃ bhavissati, muddā, gaṇanā, saṅkhānaṃ, kāveyyaṃ, lokāyataṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౧౦. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవేన జీవితం కప్పేన్తి. సేయ్యథిదం – ఆవాహనం వివాహనం సంవరణం వివరణం సఙ్కిరణం వికిరణం సుభగకరణం దుబ్భగకరణం విరుద్ధగబ్భకరణం జివ్హానిబన్ధనం హనుసంహననం హత్థాభిజప్పనం హనుజప్పనం కణ్ణజప్పనం ఆదాసపఞ్హం కుమారికపఞ్హం దేవపఞ్హం ఆదిచ్చుపట్ఠానం మహతుపట్ఠానం అబ్భుజ్జలనం సిరివ్హాయనం ఇతి వా ఇతి ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    210. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti. Seyyathidaṃ – āvāhanaṃ vivāhanaṃ saṃvaraṇaṃ vivaraṇaṃ saṅkiraṇaṃ vikiraṇaṃ subhagakaraṇaṃ dubbhagakaraṇaṃ viruddhagabbhakaraṇaṃ jivhānibandhanaṃ hanusaṃhananaṃ hatthābhijappanaṃ hanujappanaṃ kaṇṇajappanaṃ ādāsapañhaṃ kumārikapañhaṃ devapañhaṃ ādiccupaṭṭhānaṃ mahatupaṭṭhānaṃ abbhujjalanaṃ sirivhāyanaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౧౧. ‘‘యథా వా పనేకే భోన్తో సమణబ్రాహ్మణా సద్ధాదేయ్యాని భోజనాని భుఞ్జిత్వా తే ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవేన జీవితం కప్పేన్తి . సేయ్యథిదం – సన్తికమ్మం పణిధికమ్మం భూతకమ్మం భూరికమ్మం వస్సకమ్మం వోస్సకమ్మం వత్థుకమ్మం వత్థుపరికమ్మం ఆచమనం న్హాపనం జుహనం వమనం విరేచనం ఉద్ధంవిరేచనం అధోవిరేచనం సీసవిరేచనం కణ్ణతేలం నేత్తతప్పనం నత్థుకమ్మం అఞ్జనం పచ్చఞ్జనం సాలాకియం సల్లకత్తియం దారకతికిచ్ఛా, మూలభేసజ్జానం అనుప్పదానం, ఓసధీనం పటిమోక్ఖో ఇతి వా ఇతి ఏవరూపాయ తిరచ్ఛానవిజ్జాయ మిచ్ఛాజీవా పటివిరతో హోతి. ఇదమ్పిస్స హోతి సీలస్మిం.

    211. ‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti . Seyyathidaṃ – santikammaṃ paṇidhikammaṃ bhūtakammaṃ bhūrikammaṃ vassakammaṃ vossakammaṃ vatthukammaṃ vatthuparikammaṃ ācamanaṃ nhāpanaṃ juhanaṃ vamanaṃ virecanaṃ uddhaṃvirecanaṃ adhovirecanaṃ sīsavirecanaṃ kaṇṇatelaṃ nettatappanaṃ natthukammaṃ añjanaṃ paccañjanaṃ sālākiyaṃ sallakattiyaṃ dārakatikicchā, mūlabhesajjānaṃ anuppadānaṃ, osadhīnaṃ paṭimokkho iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato hoti. Idampissa hoti sīlasmiṃ.

    ౨౧౨. ‘‘స ఖో సో, మహారాజ, భిక్ఖు ఏవం సీలసమ్పన్నో న కుతోచి భయం సమనుపస్సతి, యదిదం సీలసంవరతో. సేయ్యథాపి – మహారాజ, రాజా ఖత్తియో ముద్ధాభిసిత్తో నిహతపచ్చామిత్తో న కుతోచి భయం సమనుపస్సతి, యదిదం పచ్చత్థికతో; ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఏవం సీలసమ్పన్నో న కుతోచి భయం సమనుపస్సతి, యదిదం సీలసంవరతో. సో ఇమినా అరియేన సీలక్ఖన్ధేన సమన్నాగతో అజ్ఝత్తం అనవజ్జసుఖం పటిసంవేదేతి. ఏవం ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు సీలసమ్పన్నో హోతి.

    212. ‘‘Sa kho so, mahārāja, bhikkhu evaṃ sīlasampanno na kutoci bhayaṃ samanupassati, yadidaṃ sīlasaṃvarato. Seyyathāpi – mahārāja, rājā khattiyo muddhābhisitto nihatapaccāmitto na kutoci bhayaṃ samanupassati, yadidaṃ paccatthikato; evameva kho, mahārāja, bhikkhu evaṃ sīlasampanno na kutoci bhayaṃ samanupassati, yadidaṃ sīlasaṃvarato. So iminā ariyena sīlakkhandhena samannāgato ajjhattaṃ anavajjasukhaṃ paṭisaṃvedeti. Evaṃ kho, mahārāja, bhikkhu sīlasampanno hoti.

    మహాసీలం నిట్ఠితం.

    Mahāsīlaṃ niṭṭhitaṃ.

    ఇన్ద్రియసంవరో

    Indriyasaṃvaro

    ౨౧౩. ‘‘కథఞ్చ, మహారాజ, భిక్ఖు ఇన్ద్రియేసు గుత్తద్వారో హోతి? ఇధ, మహారాజ, భిక్ఖు చక్ఖునా రూపం దిస్వా న నిమిత్తగ్గాహీ హోతి నానుబ్యఞ్జనగ్గాహీ. యత్వాధికరణమేనం చక్ఖున్ద్రియం అసంవుతం విహరన్తం అభిజ్ఝా దోమనస్సా పాపకా అకుసలా ధమ్మా అన్వాస్సవేయ్యుం, తస్స సంవరాయ పటిపజ్జతి, రక్ఖతి చక్ఖున్ద్రియం, చక్ఖున్ద్రియే సంవరం ఆపజ్జతి. సోతేన సద్దం సుత్వా…పే॰… ఘానేన గన్ధం ఘాయిత్వా…పే॰… జివ్హాయ రసం సాయిత్వా…పే॰… కాయేన ఫోట్ఠబ్బం ఫుసిత్వా…పే॰… మనసా ధమ్మం విఞ్ఞాయ న నిమిత్తగ్గాహీ హోతి నానుబ్యఞ్జనగ్గాహీ. యత్వాధికరణమేనం మనిన్ద్రియం అసంవుతం విహరన్తం అభిజ్ఝా దోమనస్సా పాపకా అకుసలా ధమ్మా అన్వాస్సవేయ్యుం, తస్స సంవరాయ పటిపజ్జతి, రక్ఖతి మనిన్ద్రియం, మనిన్ద్రియే సంవరం ఆపజ్జతి. సో ఇమినా అరియేన ఇన్ద్రియసంవరేన సమన్నాగతో అజ్ఝత్తం అబ్యాసేకసుఖం పటిసంవేదేతి. ఏవం ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఇన్ద్రియేసు గుత్తద్వారో హోతి.

    213. ‘‘Kathañca, mahārāja, bhikkhu indriyesu guttadvāro hoti? Idha, mahārāja, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati, rakkhati cakkhundriyaṃ, cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjati. Sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā…pe… jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā…pe… manasā dhammaṃ viññāya na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhā domanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati, rakkhati manindriyaṃ, manindriye saṃvaraṃ āpajjati. So iminā ariyena indriyasaṃvarena samannāgato ajjhattaṃ abyāsekasukhaṃ paṭisaṃvedeti. Evaṃ kho, mahārāja, bhikkhu indriyesu guttadvāro hoti.

    సతిసమ్పజఞ్ఞం

    Satisampajaññaṃ

    ౨౧౪. ‘‘కథఞ్చ , మహారాజ, భిక్ఖు సతిసమ్పజఞ్ఞేన సమన్నాగతో హోతి? ఇధ, మహారాజ, భిక్ఖు అభిక్కన్తే పటిక్కన్తే సమ్పజానకారీ హోతి, ఆలోకితే విలోకితే సమ్పజానకారీ హోతి, సమిఞ్జితే పసారితే సమ్పజానకారీ హోతి, సఙ్ఘాటిపత్తచీవరధారణే సమ్పజానకారీ హోతి, అసితే పీతే ఖాయితే సాయితే సమ్పజానకారీ హోతి, ఉచ్చారపస్సావకమ్మే సమ్పజానకారీ హోతి, గతే ఠితే నిసిన్నే సుత్తే జాగరితే భాసితే తుణ్హీభావే సమ్పజానకారీ హోతి. ఏవం ఖో, మహారాజ , భిక్ఖు సతిసమ్పజఞ్ఞేన సమన్నాగతో హోతి.

    214. ‘‘Kathañca , mahārāja, bhikkhu satisampajaññena samannāgato hoti? Idha, mahārāja, bhikkhu abhikkante paṭikkante sampajānakārī hoti, ālokite vilokite sampajānakārī hoti, samiñjite pasārite sampajānakārī hoti, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī hoti, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī hoti, uccārapassāvakamme sampajānakārī hoti, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī hoti. Evaṃ kho, mahārāja , bhikkhu satisampajaññena samannāgato hoti.

    సన్తోసో

    Santoso

    ౨౧౫. ‘‘కథఞ్చ, మహారాజ, భిక్ఖు సన్తుట్ఠో హోతి? ఇధ, మహారాజ, భిక్ఖు సన్తుట్ఠో హోతి కాయపరిహారికేన చీవరేన, కుచ్ఛిపరిహారికేన పిణ్డపాతేన . సో యేన యేనేవ పక్కమతి, సమాదాయేవ పక్కమతి. సేయ్యథాపి, మహారాజ, పక్ఖీ సకుణో యేన యేనేవ డేతి, సపత్తభారోవ డేతి. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు సన్తుట్ఠో హోతి కాయపరిహారికేన చీవరేన కుచ్ఛిపరిహారికేన పిణ్డపాతేన. సో యేన యేనేవ పక్కమతి, సమాదాయేవ పక్కమతి. ఏవం ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు సన్తుట్ఠో హోతి.

    215. ‘‘Kathañca, mahārāja, bhikkhu santuṭṭho hoti? Idha, mahārāja, bhikkhu santuṭṭho hoti kāyaparihārikena cīvarena, kucchiparihārikena piṇḍapātena . So yena yeneva pakkamati, samādāyeva pakkamati. Seyyathāpi, mahārāja, pakkhī sakuṇo yena yeneva ḍeti, sapattabhārova ḍeti. Evameva kho, mahārāja, bhikkhu santuṭṭho hoti kāyaparihārikena cīvarena kucchiparihārikena piṇḍapātena. So yena yeneva pakkamati, samādāyeva pakkamati. Evaṃ kho, mahārāja, bhikkhu santuṭṭho hoti.

    నీవరణప్పహానం

    Nīvaraṇappahānaṃ

    ౨౧౬. ‘‘సో ఇమినా చ అరియేన సీలక్ఖన్ధేన సమన్నాగతో, ఇమినా చ అరియేన ఇన్ద్రియసంవరేన సమన్నాగతో, ఇమినా చ అరియేన సతిసమ్పజఞ్ఞేన సమన్నాగతో, ఇమాయ చ అరియాయ సన్తుట్ఠియా సమన్నాగతో, వివిత్తం సేనాసనం భజతి అరఞ్ఞం రుక్ఖమూలం పబ్బతం కన్దరం గిరిగుహం సుసానం వనపత్థం అబ్భోకాసం పలాలపుఞ్జం. సో పచ్ఛాభత్తం పిణ్డపాతప్పటిక్కన్తో నిసీదతి పల్లఙ్కం ఆభుజిత్వా ఉజుం కాయం పణిధాయ పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వా.

    216. ‘‘So iminā ca ariyena sīlakkhandhena samannāgato, iminā ca ariyena indriyasaṃvarena samannāgato, iminā ca ariyena satisampajaññena samannāgato, imāya ca ariyāya santuṭṭhiyā samannāgato, vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. So pacchābhattaṃ piṇḍapātappaṭikkanto nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā.

    ౨౧౭. ‘‘సో అభిజ్ఝం లోకే పహాయ విగతాభిజ్ఝేన చేతసా విహరతి, అభిజ్ఝాయ చిత్తం పరిసోధేతి. బ్యాపాదపదోసం పహాయ అబ్యాపన్నచిత్తో విహరతి సబ్బపాణభూతహితానుకమ్పీ, బ్యాపాదపదోసా చిత్తం పరిసోధేతి. థినమిద్ధం పహాయ విగతథినమిద్ధో విహరతి ఆలోకసఞ్ఞీ, సతో సమ్పజానో, థినమిద్ధా చిత్తం పరిసోధేతి. ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చం పహాయ అనుద్ధతో విహరతి, అజ్ఝత్తం వూపసన్తచిత్తో, ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చా చిత్తం పరిసోధేతి. విచికిచ్ఛం పహాయ తిణ్ణవిచికిచ్ఛో విహరతి, అకథంకథీ కుసలేసు ధమ్మేసు, విచికిచ్ఛాయ చిత్తం పరిసోధేతి.

    217. ‘‘So abhijjhaṃ loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati, abhijjhāya cittaṃ parisodheti. Byāpādapadosaṃ pahāya abyāpannacitto viharati sabbapāṇabhūtahitānukampī, byāpādapadosā cittaṃ parisodheti. Thinamiddhaṃ pahāya vigatathinamiddho viharati ālokasaññī, sato sampajāno, thinamiddhā cittaṃ parisodheti. Uddhaccakukkuccaṃ pahāya anuddhato viharati, ajjhattaṃ vūpasantacitto, uddhaccakukkuccā cittaṃ parisodheti. Vicikicchaṃ pahāya tiṇṇavicikiccho viharati, akathaṃkathī kusalesu dhammesu, vicikicchāya cittaṃ parisodheti.

    ౨౧౮. ‘‘సేయ్యథాపి , మహారాజ, పురిసో ఇణం ఆదాయ కమ్మన్తే పయోజేయ్య. తస్స తే కమ్మన్తా సమిజ్ఝేయ్యుం. సో యాని చ పోరాణాని ఇణమూలాని, తాని చ బ్యన్తిం కరేయ్య 63, సియా చస్స ఉత్తరిం అవసిట్ఠం దారభరణాయ. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో పుబ్బే ఇణం ఆదాయ కమ్మన్తే పయోజేసిం. తస్స మే తే కమ్మన్తా సమిజ్ఝింసు. సోహం యాని చ పోరాణాని ఇణమూలాని, తాని చ బ్యన్తిం అకాసిం, అత్థి చ మే ఉత్తరిం అవసిట్ఠం దారభరణాయా’తి. సో తతోనిదానం లభేథ పామోజ్జం, అధిగచ్ఛేయ్య సోమనస్సం.

    218. ‘‘Seyyathāpi , mahārāja, puriso iṇaṃ ādāya kammante payojeyya. Tassa te kammantā samijjheyyuṃ. So yāni ca porāṇāni iṇamūlāni, tāni ca byantiṃ kareyya 64, siyā cassa uttariṃ avasiṭṭhaṃ dārabharaṇāya. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho pubbe iṇaṃ ādāya kammante payojesiṃ. Tassa me te kammantā samijjhiṃsu. Sohaṃ yāni ca porāṇāni iṇamūlāni, tāni ca byantiṃ akāsiṃ, atthi ca me uttariṃ avasiṭṭhaṃ dārabharaṇāyā’ti. So tatonidānaṃ labhetha pāmojjaṃ, adhigaccheyya somanassaṃ.

    ౨౧౯. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, పురిసో ఆబాధికో అస్స దుక్ఖితో బాళ్హగిలానో; భత్తఞ్చస్స నచ్ఛాదేయ్య, న చస్స కాయే బలమత్తా. సో అపరేన సమయేన తమ్హా ఆబాధా ముచ్చేయ్య; భత్తం చస్స ఛాదేయ్య, సియా చస్స కాయే బలమత్తా. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో పుబ్బే ఆబాధికో అహోసిం దుక్ఖితో బాళ్హగిలానో; భత్తఞ్చ మే నచ్ఛాదేసి, న చ మే ఆసి 65 కాయే బలమత్తా. సోమ్హి ఏతరహి తమ్హా ఆబాధా ముత్తో; భత్తఞ్చ మే ఛాదేతి, అత్థి చ మే కాయే బలమత్తా’తి. సో తతోనిదానం లభేథ పామోజ్జం, అధిగచ్ఛేయ్య సోమనస్సం.

    219. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, puriso ābādhiko assa dukkhito bāḷhagilāno; bhattañcassa nacchādeyya, na cassa kāye balamattā. So aparena samayena tamhā ābādhā mucceyya; bhattaṃ cassa chādeyya, siyā cassa kāye balamattā. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho pubbe ābādhiko ahosiṃ dukkhito bāḷhagilāno; bhattañca me nacchādesi, na ca me āsi 66 kāye balamattā. Somhi etarahi tamhā ābādhā mutto; bhattañca me chādeti, atthi ca me kāye balamattā’ti. So tatonidānaṃ labhetha pāmojjaṃ, adhigaccheyya somanassaṃ.

    ౨౨౦. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, పురిసో బన్ధనాగారే బద్ధో అస్స. సో అపరేన సమయేన తమ్హా బన్ధనాగారా ముచ్చేయ్య సోత్థినా అబ్భయేన 67, న చస్స కిఞ్చి భోగానం వయో. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో పుబ్బే బన్ధనాగారే బద్ధో అహోసిం, సోమ్హి ఏతరహి తమ్హా బన్ధనాగారా ముత్తో సోత్థినా అబ్భయేన. నత్థి చ మే కిఞ్చి భోగానం వయో’తి. సో తతోనిదానం లభేథ పామోజ్జం, అధిగచ్ఛేయ్య సోమనస్సం.

    220. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, puriso bandhanāgāre baddho assa. So aparena samayena tamhā bandhanāgārā mucceyya sotthinā abbhayena 68, na cassa kiñci bhogānaṃ vayo. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho pubbe bandhanāgāre baddho ahosiṃ, somhi etarahi tamhā bandhanāgārā mutto sotthinā abbhayena. Natthi ca me kiñci bhogānaṃ vayo’ti. So tatonidānaṃ labhetha pāmojjaṃ, adhigaccheyya somanassaṃ.

    ౨౨౧. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, పురిసో దాసో అస్స అనత్తాధీనో పరాధీనో న యేనకామంగమో. సో అపరేన సమయేన తమ్హా దాసబ్యా ముచ్చేయ్య అత్తాధీనో అపరాధీనో భుజిస్సో యేనకామంగమో. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో పుబ్బే దాసో అహోసిం అనత్తాధీనో పరాధీనో న యేనకామంగమో. సోమ్హి ఏతరహి తమ్హా దాసబ్యా ముత్తో అత్తాధీనో అపరాధీనో భుజిస్సో యేనకామంగమో’తి. సో తతోనిదానం లభేథ పామోజ్జం, అధిగచ్ఛేయ్య సోమనస్సం.

    221. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, puriso dāso assa anattādhīno parādhīno na yenakāmaṃgamo. So aparena samayena tamhā dāsabyā mucceyya attādhīno aparādhīno bhujisso yenakāmaṃgamo. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho pubbe dāso ahosiṃ anattādhīno parādhīno na yenakāmaṃgamo. Somhi etarahi tamhā dāsabyā mutto attādhīno aparādhīno bhujisso yenakāmaṃgamo’ti. So tatonidānaṃ labhetha pāmojjaṃ, adhigaccheyya somanassaṃ.

    ౨౨౨. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, పురిసో సధనో సభోగో కన్తారద్ధానమగ్గం పటిపజ్జేయ్య దుబ్భిక్ఖం సప్పటిభయం. సో అపరేన సమయేన తం కన్తారం నిత్థరేయ్య సోత్థినా, గామన్తం అనుపాపుణేయ్య ఖేమం అప్పటిభయం. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో పుబ్బే సధనో సభోగో కన్తారద్ధానమగ్గం పటిపజ్జిం దుబ్భిక్ఖం సప్పటిభయం. సోమ్హి ఏతరహి తం కన్తారం నిత్థిణ్ణో సోత్థినా, గామన్తం అనుప్పత్తో ఖేమం అప్పటిభయ’న్తి. సో తతోనిదానం లభేథ పామోజ్జం, అధిగచ్ఛేయ్య సోమనస్సం.

    222. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, puriso sadhano sabhogo kantāraddhānamaggaṃ paṭipajjeyya dubbhikkhaṃ sappaṭibhayaṃ. So aparena samayena taṃ kantāraṃ nitthareyya sotthinā, gāmantaṃ anupāpuṇeyya khemaṃ appaṭibhayaṃ. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho pubbe sadhano sabhogo kantāraddhānamaggaṃ paṭipajjiṃ dubbhikkhaṃ sappaṭibhayaṃ. Somhi etarahi taṃ kantāraṃ nitthiṇṇo sotthinā, gāmantaṃ anuppatto khemaṃ appaṭibhaya’nti. So tatonidānaṃ labhetha pāmojjaṃ, adhigaccheyya somanassaṃ.

    ౨౨౩. ‘‘ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు యథా ఇణం యథా రోగం యథా బన్ధనాగారం యథా దాసబ్యం యథా కన్తారద్ధానమగ్గం, ఏవం ఇమే పఞ్చ నీవరణే అప్పహీనే అత్తని సమనుపస్సతి.

    223. ‘‘Evameva kho, mahārāja, bhikkhu yathā iṇaṃ yathā rogaṃ yathā bandhanāgāraṃ yathā dāsabyaṃ yathā kantāraddhānamaggaṃ, evaṃ ime pañca nīvaraṇe appahīne attani samanupassati.

    ౨౨౪. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, యథా ఆణణ్యం యథా ఆరోగ్యం యథా బన్ధనామోక్ఖం యథా భుజిస్సం యథా ఖేమన్తభూమిం; ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఇమే పఞ్చ నీవరణే పహీనే అత్తని సమనుపస్సతి.

    224. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, yathā āṇaṇyaṃ yathā ārogyaṃ yathā bandhanāmokkhaṃ yathā bhujissaṃ yathā khemantabhūmiṃ; evameva kho, mahārāja, bhikkhu ime pañca nīvaraṇe pahīne attani samanupassati.

    ౨౨౫. ‘‘తస్సిమే పఞ్చ నీవరణే పహీనే అత్తని సమనుపస్సతో పామోజ్జం జాయతి, పముదితస్స పీతి జాయతి, పీతిమనస్స కాయో పస్సమ్భతి, పస్సద్ధకాయో సుఖం వేదేతి, సుఖినో చిత్తం సమాధియతి.

    225. ‘‘Tassime pañca nīvaraṇe pahīne attani samanupassato pāmojjaṃ jāyati, pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vedeti, sukhino cittaṃ samādhiyati.

    పఠమజ్ఝానం

    Paṭhamajjhānaṃ

    ౨౨౬. ‘‘సో వివిచ్చేవ కామేహి, వివిచ్చ అకుసలేహి ధమ్మేహి సవితక్కం సవిచారం వివేకజం పీతిసుఖం పఠమం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి. సో ఇమమేవ కాయం వివేకజేన పీతిసుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స వివేకజేన పీతిసుఖేన అప్ఫుటం హోతి.

    226. ‘‘So vivicceva kāmehi, vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ vivekajena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa vivekajena pītisukhena apphuṭaṃ hoti.

    ౨౨౭. ‘‘సేయ్యథాపి , మహారాజ, దక్ఖో న్హాపకో వా న్హాపకన్తేవాసీ వా కంసథాలే న్హానీయచుణ్ణాని ఆకిరిత్వా ఉదకేన పరిప్ఫోసకం పరిప్ఫోసకం సన్నేయ్య, సాయం న్హానీయపిణ్డి స్నేహానుగతా స్నేహపరేతా సన్తరబాహిరా ఫుటా స్నేహేన, న చ పగ్ఘరణీ; ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఇమమేవ కాయం వివేకజేన పీతిసుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స వివేకజేన పీతిసుఖేన అప్ఫుటం హోతి. ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    227. ‘‘Seyyathāpi , mahārāja, dakkho nhāpako vā nhāpakantevāsī vā kaṃsathāle nhānīyacuṇṇāni ākiritvā udakena paripphosakaṃ paripphosakaṃ sanneyya, sāyaṃ nhānīyapiṇḍi snehānugatā snehaparetā santarabāhirā phuṭā snehena, na ca paggharaṇī; evameva kho, mahārāja, bhikkhu imameva kāyaṃ vivekajena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa vivekajena pītisukhena apphuṭaṃ hoti. Idampi kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    దుతియజ్ఝానం

    Dutiyajjhānaṃ

    ౨౨౮. ‘‘పున చపరం, మహారాజ, భిక్ఖు వితక్కవిచారానం వూపసమా అజ్ఝత్తం సమ్పసాదనం చేతసో ఏకోదిభావం అవితక్కం అవిచారం సమాధిజం పీతిసుఖం దుతియం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి. సో ఇమమేవ కాయం సమాధిజేన పీతిసుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స సమాధిజేన పీతిసుఖేన అప్ఫుటం హోతి.

    228. ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, bhikkhu vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ samādhijena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa samādhijena pītisukhena apphuṭaṃ hoti.

    ౨౨౯. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, ఉదకరహదో గమ్భీరో ఉబ్భిదోదకో 69 తస్స నేవస్స పురత్థిమాయ దిసాయ ఉదకస్స ఆయముఖం, న దక్ఖిణాయ దిసాయ ఉదకస్స ఆయముఖం, న పచ్ఛిమాయ దిసాయ ఉదకస్స ఆయముఖం, న ఉత్తరాయ దిసాయ ఉదకస్స ఆయముఖం, దేవో చ న కాలేనకాలం సమ్మాధారం అనుప్పవేచ్ఛేయ్య. అథ ఖో తమ్హావ ఉదకరహదా సీతా వారిధారా ఉబ్భిజ్జిత్వా తమేవ ఉదకరహదం సీతేన వారినా అభిసన్దేయ్య పరిసన్దేయ్య పరిపూరేయ్య పరిప్ఫరేయ్య, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో ఉదకరహదస్స సీతేన వారినా అప్ఫుటం అస్స. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఇమమేవ కాయం సమాధిజేన పీతిసుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స సమాధిజేన పీతిసుఖేన అప్ఫుటం హోతి. ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    229. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, udakarahado gambhīro ubbhidodako 70 tassa nevassa puratthimāya disāya udakassa āyamukhaṃ, na dakkhiṇāya disāya udakassa āyamukhaṃ, na pacchimāya disāya udakassa āyamukhaṃ, na uttarāya disāya udakassa āyamukhaṃ, devo ca na kālenakālaṃ sammādhāraṃ anuppaveccheyya. Atha kho tamhāva udakarahadā sītā vāridhārā ubbhijjitvā tameva udakarahadaṃ sītena vārinā abhisandeyya parisandeyya paripūreyya paripphareyya, nāssa kiñci sabbāvato udakarahadassa sītena vārinā apphuṭaṃ assa. Evameva kho, mahārāja, bhikkhu imameva kāyaṃ samādhijena pītisukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa samādhijena pītisukhena apphuṭaṃ hoti. Idampi kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    తతియజ్ఝానం

    Tatiyajjhānaṃ

    ౨౩౦. ‘‘పున చపరం, మహారాజ, భిక్ఖు పీతియా చ విరాగా ఉపేక్ఖకో చ విహరతి సతో సమ్పజానో, సుఖఞ్చ కాయేన పటిసంవేదేతి, యం తం అరియా ఆచిక్ఖన్తి – ‘ఉపేక్ఖకో సతిమా సుఖవిహారీ’తి, తతియం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి. సో ఇమమేవ కాయం నిప్పీతికేన సుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స నిప్పీతికేన సుఖేన అప్ఫుటం హోతి.

    230. ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, bhikkhu pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati sato sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti, tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So imameva kāyaṃ nippītikena sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṃ hoti.

    ౨౩౧. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, ఉప్పలినియం వా పదుమినియం వా పుణ్డరీకినియం వా అప్పేకచ్చాని ఉప్పలాని వా పదుమాని వా పుణ్డరీకాని వా ఉదకే జాతాని ఉదకే సంవడ్ఢాని ఉదకానుగ్గతాని అన్తోనిముగ్గపోసీని, తాని యావ చగ్గా యావ చ మూలా సీతేన వారినా అభిసన్నాని పరిసన్నాని 71 పరిపూరాని పరిప్ఫుటాని 72, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతం ఉప్పలానం వా పదుమానం వా పుణ్డరీకానం వా సీతేన వారినా అప్ఫుటం అస్స; ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఇమమేవ కాయం నిప్పీతికేన సుఖేన అభిసన్దేతి పరిసన్దేతి పరిపూరేతి పరిప్ఫరతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స నిప్పీతికేన సుఖేన అప్ఫుటం హోతి. ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    231. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, uppaliniyaṃ vā paduminiyaṃ vā puṇḍarīkiniyaṃ vā appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṃvaḍḍhāni udakānuggatāni antonimuggaposīni, tāni yāva caggā yāva ca mūlā sītena vārinā abhisannāni parisannāni 73 paripūrāni paripphuṭāni 74, nāssa kiñci sabbāvataṃ uppalānaṃ vā padumānaṃ vā puṇḍarīkānaṃ vā sītena vārinā apphuṭaṃ assa; evameva kho, mahārāja, bhikkhu imameva kāyaṃ nippītikena sukhena abhisandeti parisandeti paripūreti parippharati, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa nippītikena sukhena apphuṭaṃ hoti. Idampi kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    చతుత్థజ్ఝానం

    Catutthajjhānaṃ

    ౨౩౨. ‘‘పున చపరం, మహారాజ, భిక్ఖు సుఖస్స చ పహానా దుక్ఖస్స చ పహానా, పుబ్బేవ సోమనస్సదోమనస్సానం అత్థఙ్గమా అదుక్ఖమసుఖం ఉపేక్ఖాసతిపారిసుద్ధిం చతుత్థం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి, సో ఇమమేవ కాయం పరిసుద్ధేన చేతసా పరియోదాతేన ఫరిత్వా నిసిన్నో హోతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స పరిసుద్ధేన చేతసా పరియోదాతేన అప్ఫుటం హోతి.

    232. ‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, bhikkhu sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā, pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, so imameva kāyaṃ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṃ hoti.

    ౨౩౩. ‘‘సేయ్యథాపి , మహారాజ, పురిసో ఓదాతేన వత్థేన ససీసం పారుపిత్వా నిసిన్నో అస్స, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స ఓదాతేన వత్థేన అప్ఫుటం అస్స; ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఇమమేవ కాయం పరిసుద్ధేన చేతసా పరియోదాతేన ఫరిత్వా నిసిన్నో హోతి, నాస్స కిఞ్చి సబ్బావతో కాయస్స పరిసుద్ధేన చేతసా పరియోదాతేన అప్ఫుటం హోతి. ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    233. ‘‘Seyyathāpi , mahārāja, puriso odātena vatthena sasīsaṃ pārupitvā nisinno assa, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa odātena vatthena apphuṭaṃ assa; evameva kho, mahārāja, bhikkhu imameva kāyaṃ parisuddhena cetasā pariyodātena pharitvā nisinno hoti, nāssa kiñci sabbāvato kāyassa parisuddhena cetasā pariyodātena apphuṭaṃ hoti. Idampi kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    విపస్సనాఞాణం

    Vipassanāñāṇaṃ

    ౨౩౪. ‘‘సో 75 ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే ఞాణదస్సనాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో ఏవం పజానాతి – ‘అయం ఖో మే కాయో రూపీ చాతుమహాభూతికో మాతాపేత్తికసమ్భవో ఓదనకుమ్మాసూపచయో అనిచ్చుచ్ఛాదన-పరిమద్దన-భేదన-విద్ధంసన-ధమ్మో; ఇదఞ్చ పన మే విఞ్ఞాణం ఏత్థ సితం ఏత్థ పటిబద్ధ’న్తి.

    234. ‘‘So 76 evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So evaṃ pajānāti – ‘ayaṃ kho me kāyo rūpī cātumahābhūtiko mātāpettikasambhavo odanakummāsūpacayo aniccucchādana-parimaddana-bhedana-viddhaṃsana-dhammo; idañca pana me viññāṇaṃ ettha sitaṃ ettha paṭibaddha’nti.

    ౨౩౫. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, మణి వేళురియో సుభో జాతిమా అట్ఠంసో సుపరికమ్మకతో అచ్ఛో విప్పసన్నో అనావిలో సబ్బాకారసమ్పన్నో. తత్రాస్స సుత్తం ఆవుతం నీలం వా పీతం వా లోహితం వా 77 ఓదాతం వా పణ్డుసుత్తం వా. తమేనం చక్ఖుమా పురిసో హత్థే కరిత్వా పచ్చవేక్ఖేయ్య – ‘అయం ఖో మణి వేళురియో సుభో జాతిమా అట్ఠంసో సుపరికమ్మకతో అచ్ఛో విప్పసన్నో అనావిలో సబ్బాకారసమ్పన్నో; తత్రిదం సుత్తం ఆవుతం నీలం వా పీతం వా లోహితం వా ఓదాతం వా పణ్డుసుత్తం వా’తి. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే ఞాణదస్సనాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో ఏవం పజానాతి – ‘అయం ఖో మే కాయో రూపీ చాతుమహాభూతికో మాతాపేత్తికసమ్భవో ఓదనకుమ్మాసూపచయో అనిచ్చుచ్ఛాదనపరిమద్దనభేదనవిద్ధంసనధమ్మో; ఇదఞ్చ పన మే విఞ్ఞాణం ఏత్థ సితం ఏత్థ పటిబద్ధ’న్తి. ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ , సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    235. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, maṇi veḷuriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato accho vippasanno anāvilo sabbākārasampanno. Tatrāssa suttaṃ āvutaṃ nīlaṃ vā pītaṃ vā lohitaṃ vā 78 odātaṃ vā paṇḍusuttaṃ vā. Tamenaṃ cakkhumā puriso hatthe karitvā paccavekkheyya – ‘ayaṃ kho maṇi veḷuriyo subho jātimā aṭṭhaṃso suparikammakato accho vippasanno anāvilo sabbākārasampanno; tatridaṃ suttaṃ āvutaṃ nīlaṃ vā pītaṃ vā lohitaṃ vā odātaṃ vā paṇḍusuttaṃ vā’ti. Evameva kho, mahārāja, bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So evaṃ pajānāti – ‘ayaṃ kho me kāyo rūpī cātumahābhūtiko mātāpettikasambhavo odanakummāsūpacayo aniccucchādanaparimaddanabhedanaviddhaṃsanadhammo; idañca pana me viññāṇaṃ ettha sitaṃ ettha paṭibaddha’nti. Idampi kho, mahārāja , sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    మనోమయిద్ధిఞాణం

    Manomayiddhiñāṇaṃ

    ౨౩౬. ‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే మనోమయం కాయం అభినిమ్మానాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో ఇమమ్హా కాయా అఞ్ఞం కాయం అభినిమ్మినాతి రూపిం మనోమయం సబ్బఙ్గపచ్చఙ్గిం అహీనిన్ద్రియం.

    236. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte manomayaṃ kāyaṃ abhinimmānāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So imamhā kāyā aññaṃ kāyaṃ abhinimmināti rūpiṃ manomayaṃ sabbaṅgapaccaṅgiṃ ahīnindriyaṃ.

    ౨౩౭. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, పురిసో ముఞ్జమ్హా ఈసికం పవాహేయ్య 79. తస్స ఏవమస్స – ‘అయం ముఞ్జో, అయం ఈసికా, అఞ్ఞో ముఞ్జో, అఞ్ఞా ఈసికా, ముఞ్జమ్హా త్వేవ ఈసికా పవాళ్హా’తి 80. సేయ్యథా వా పన, మహారాజ, పురిసో అసిం కోసియా పవాహేయ్య. తస్స ఏవమస్స – ‘అయం అసి, అయం కోసి, అఞ్ఞో అసి, అఞ్ఞా కోసి, కోసియా త్వేవ అసి పవాళ్హో’’తి. సేయ్యథా వా పన, మహారాజ, పురిసో అహిం కరణ్డా ఉద్ధరేయ్య. తస్స ఏవమస్స – ‘అయం అహి, అయం కరణ్డో. అఞ్ఞో అహి, అఞ్ఞో కరణ్డో, కరణ్డా త్వేవ అహి ఉబ్భతో’తి 81. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే మనోమయం కాయం అభినిమ్మానాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో ఇమమ్హా కాయా అఞ్ఞం కాయం అభినిమ్మినాతి రూపిం మనోమయం సబ్బఙ్గపచ్చఙ్గిం అహీనిన్ద్రియం. ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    237. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, puriso muñjamhā īsikaṃ pavāheyya 82. Tassa evamassa – ‘ayaṃ muñjo, ayaṃ īsikā, añño muñjo, aññā īsikā, muñjamhā tveva īsikā pavāḷhā’ti 83. Seyyathā vā pana, mahārāja, puriso asiṃ kosiyā pavāheyya. Tassa evamassa – ‘ayaṃ asi, ayaṃ kosi, añño asi, aññā kosi, kosiyā tveva asi pavāḷho’’ti. Seyyathā vā pana, mahārāja, puriso ahiṃ karaṇḍā uddhareyya. Tassa evamassa – ‘ayaṃ ahi, ayaṃ karaṇḍo. Añño ahi, añño karaṇḍo, karaṇḍā tveva ahi ubbhato’ti 84. Evameva kho, mahārāja, bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte manomayaṃ kāyaṃ abhinimmānāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So imamhā kāyā aññaṃ kāyaṃ abhinimmināti rūpiṃ manomayaṃ sabbaṅgapaccaṅgiṃ ahīnindriyaṃ. Idampi kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    ఇద్ధివిధఞాణం

    Iddhividhañāṇaṃ

    ౨౩౮. ‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే ఇద్ధివిధాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి . సో అనేకవిహితం ఇద్ధివిధం పచ్చనుభోతి – ఏకోపి హుత్వా బహుధా హోతి, బహుధాపి హుత్వా ఏకో హోతి; ఆవిభావం తిరోభావం తిరోకుట్టం తిరోపాకారం తిరోపబ్బతం అసజ్జమానో గచ్ఛతి సేయ్యథాపి ఆకాసే. పథవియాపి ఉమ్ముజ్జనిముజ్జం కరోతి సేయ్యథాపి ఉదకే. ఉదకేపి అభిజ్జమానే గచ్ఛతి 85 సేయ్యథాపి పథవియా . ఆకాసేపి పల్లఙ్కేన కమతి సేయ్యథాపి పక్ఖీ సకుణో. ఇమేపి చన్దిమసూరియే ఏవంమహిద్ధికే ఏవంమహానుభావే పాణినా పరామసతి పరిమజ్జతి. యావ బ్రహ్మలోకాపి కాయేన వసం వత్తేతి.

    238. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte iddhividhāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti . So anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti – ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati seyyathāpi ākāse. Pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti seyyathāpi udake. Udakepi abhijjamāne gacchati 86 seyyathāpi pathaviyā . Ākāsepi pallaṅkena kamati seyyathāpi pakkhī sakuṇo. Imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parāmasati parimajjati. Yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti.

    ౨౩౯. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, దక్ఖో కుమ్భకారో వా కుమ్భకారన్తేవాసీ వా సుపరికమ్మకతాయ మత్తికాయ యం యదేవ భాజనవికతిం ఆకఙ్ఖేయ్య, తం తదేవ కరేయ్య అభినిప్ఫాదేయ్య. సేయ్యథా వా పన, మహారాజ, దక్ఖో దన్తకారో వా దన్తకారన్తేవాసీ వా సుపరికమ్మకతస్మిం దన్తస్మిం యం యదేవ దన్తవికతిం ఆకఙ్ఖేయ్య, తం తదేవ కరేయ్య అభినిప్ఫాదేయ్య. సేయ్యథా వా పన, మహారాజ, దక్ఖో సువణ్ణకారో వా సువణ్ణకారన్తేవాసీ వా సుపరికమ్మకతస్మిం సువణ్ణస్మిం యం యదేవ సువణ్ణవికతిం ఆకఙ్ఖేయ్య, తం తదేవ కరేయ్య అభినిప్ఫాదేయ్య. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే ఇద్ధివిధాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో అనేకవిహితం ఇద్ధివిధం పచ్చనుభోతి – ఏకోపి హుత్వా బహుధా హోతి, బహుధాపి హుత్వా ఏకో హోతి; ఆవిభావం తిరోభావం తిరోకుట్టం తిరోపాకారం తిరోపబ్బతం అసజ్జమానో గచ్ఛతి సేయ్యథాపి ఆకాసే. పథవియాపి ఉమ్ముజ్జనిముజ్జం కరోతి సేయ్యథాపి ఉదకే. ఉదకేపి అభిజ్జమానే గచ్ఛతి సేయ్యథాపి పథవియా. ఆకాసేపి పల్లఙ్కేన కమతి సేయ్యథాపి పక్ఖీ సకుణో. ఇమేపి చన్దిమసూరియే ఏవంమహిద్ధికే ఏవంమహానుభావే పాణినా పరామసతి పరిమజ్జతి. యావ బ్రహ్మలోకాపి కాయేన వసం వత్తేతి. ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    239. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, dakkho kumbhakāro vā kumbhakārantevāsī vā suparikammakatāya mattikāya yaṃ yadeva bhājanavikatiṃ ākaṅkheyya, taṃ tadeva kareyya abhinipphādeyya. Seyyathā vā pana, mahārāja, dakkho dantakāro vā dantakārantevāsī vā suparikammakatasmiṃ dantasmiṃ yaṃ yadeva dantavikatiṃ ākaṅkheyya, taṃ tadeva kareyya abhinipphādeyya. Seyyathā vā pana, mahārāja, dakkho suvaṇṇakāro vā suvaṇṇakārantevāsī vā suparikammakatasmiṃ suvaṇṇasmiṃ yaṃ yadeva suvaṇṇavikatiṃ ākaṅkheyya, taṃ tadeva kareyya abhinipphādeyya. Evameva kho, mahārāja, bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte iddhividhāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti – ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti; āvibhāvaṃ tirobhāvaṃ tirokuṭṭaṃ tiropākāraṃ tiropabbataṃ asajjamāno gacchati seyyathāpi ākāse. Pathaviyāpi ummujjanimujjaṃ karoti seyyathāpi udake. Udakepi abhijjamāne gacchati seyyathāpi pathaviyā. Ākāsepi pallaṅkena kamati seyyathāpi pakkhī sakuṇo. Imepi candimasūriye evaṃmahiddhike evaṃmahānubhāve pāṇinā parāmasati parimajjati. Yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti. Idampi kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    దిబ్బసోతఞాణం

    Dibbasotañāṇaṃ

    ౨౪౦. ‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే దిబ్బాయ సోతధాతుయా చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో దిబ్బాయ సోతధాతుయా విసుద్ధాయ అతిక్కన్తమానుసికాయ ఉభో సద్దే సుణాతి దిబ్బే చ మానుసే చ యే దూరే సన్తికే చ.

    240. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte dibbāya sotadhātuyā cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya ubho sadde suṇāti dibbe ca mānuse ca ye dūre santike ca.

    ౨౪౧. ‘‘సేయ్యథాపి , మహారాజ, పురిసో అద్ధానమగ్గప్పటిపన్నో. సో సుణేయ్య భేరిసద్దమ్పి ముదిఙ్గసద్దమ్పి 87 సఙ్ఖపణవదిన్దిమసద్దమ్పి 88. తస్స ఏవమస్స – ‘భేరిసద్దో’ ఇతిపి, ‘ముదిఙ్గసద్దో’ ఇతిపి, ‘సఙ్ఖపణవదిన్దిమసద్దో’ ఇతిపి 89. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే దిబ్బాయ సోతధాతుయా చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో దిబ్బాయ సోతధాతుయా విసుద్ధాయ అతిక్కన్తమానుసికాయ ఉభో సద్దే సుణాతి దిబ్బే చ మానుసే చ యే దూరే సన్తికే చ. ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    241. ‘‘Seyyathāpi , mahārāja, puriso addhānamaggappaṭipanno. So suṇeyya bherisaddampi mudiṅgasaddampi 90 saṅkhapaṇavadindimasaddampi 91. Tassa evamassa – ‘bherisaddo’ itipi, ‘mudiṅgasaddo’ itipi, ‘saṅkhapaṇavadindimasaddo’ itipi 92. Evameva kho, mahārāja, bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte dibbāya sotadhātuyā cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya ubho sadde suṇāti dibbe ca mānuse ca ye dūre santike ca. Idampi kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    చేతోపరియఞాణం

    Cetopariyañāṇaṃ

    ౨౪౨. ‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే చేతోపరియఞాణాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో పరసత్తానం పరపుగ్గలానం చేతసా చేతో పరిచ్చ పజానాతి – సరాగం వా చిత్తం ‘సరాగం చిత్త’న్తి పజానాతి, వీతరాగం వా చిత్తం ‘వీతరాగం చిత్త’న్తి పజానాతి, సదోసం వా చిత్తం ‘సదోసం చిత్త’న్తి పజానాతి, వీతదోసం వా చిత్తం ‘వీతదోసం చిత్త’న్తి పజానాతి, సమోహం వా చిత్తం ‘సమోహం చిత్త’న్తి పజానాతి, వీతమోహం వా చిత్తం ‘వీతమోహం చిత్త’న్తి పజానాతి, సఙ్ఖిత్తం వా చిత్తం ‘సఙ్ఖిత్తం చిత్త’న్తి పజానాతి, విక్ఖిత్తం వా చిత్తం ‘విక్ఖిత్తం చిత్త’న్తి పజానాతి, మహగ్గతం వా చిత్తం ‘మహగ్గతం చిత్త’న్తి పజానాతి, అమహగ్గతం వా చిత్తం ‘అమహగ్గతం చిత్త’న్తి పజానాతి, సఉత్తరం వా చిత్తం ‘సఉత్తరం చిత్త’న్తి పజానాతి, అనుత్తరం వా చిత్తం ‘అనుత్తరం చిత్త’న్తి పజానాతి, సమాహితం వా చిత్తం ‘సమాహితం చిత్త’న్తి పజానాతి, అసమాహితం వా చిత్తం ‘అసమాహితం చిత్త’న్తి పజానాతి , విముత్తం వా చిత్తం ‘విముత్తం చిత్త’న్తి పజానాతి, అవిముత్తం వా చిత్తం ‘అవిముత్తం చిత్త’న్తి పజానాతి.

    242. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte cetopariyañāṇāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajānāti – sarāgaṃ vā cittaṃ ‘sarāgaṃ citta’nti pajānāti, vītarāgaṃ vā cittaṃ ‘vītarāgaṃ citta’nti pajānāti, sadosaṃ vā cittaṃ ‘sadosaṃ citta’nti pajānāti, vītadosaṃ vā cittaṃ ‘vītadosaṃ citta’nti pajānāti, samohaṃ vā cittaṃ ‘samohaṃ citta’nti pajānāti, vītamohaṃ vā cittaṃ ‘vītamohaṃ citta’nti pajānāti, saṅkhittaṃ vā cittaṃ ‘saṅkhittaṃ citta’nti pajānāti, vikkhittaṃ vā cittaṃ ‘vikkhittaṃ citta’nti pajānāti, mahaggataṃ vā cittaṃ ‘mahaggataṃ citta’nti pajānāti, amahaggataṃ vā cittaṃ ‘amahaggataṃ citta’nti pajānāti, sauttaraṃ vā cittaṃ ‘sauttaraṃ citta’nti pajānāti, anuttaraṃ vā cittaṃ ‘anuttaraṃ citta’nti pajānāti, samāhitaṃ vā cittaṃ ‘samāhitaṃ citta’nti pajānāti, asamāhitaṃ vā cittaṃ ‘asamāhitaṃ citta’nti pajānāti , vimuttaṃ vā cittaṃ ‘vimuttaṃ citta’nti pajānāti, avimuttaṃ vā cittaṃ ‘avimuttaṃ citta’nti pajānāti.

    ౨౪౩. ‘‘సేయ్యథాపి , మహారాజ, ఇత్థీ వా పురిసో వా దహరో యువా మణ్డనజాతికో ఆదాసే వా పరిసుద్ధే పరియోదాతే అచ్ఛే వా ఉదకపత్తే సకం ముఖనిమిత్తం పచ్చవేక్ఖమానో సకణికం వా ‘సకణిక’న్తి జానేయ్య, అకణికం వా ‘అకణిక’న్తి జానేయ్య; ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే చేతోపరియఞాణాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో పరసత్తానం పరపుగ్గలానం చేతసా చేతో పరిచ్చ పజానాతి – సరాగం వా చిత్తం ‘సరాగం చిత్త’న్తి పజానాతి, వీతరాగం వా చిత్తం ‘వీతరాగం చిత్త’న్తి పజానాతి, సదోసం వా చిత్తం ‘సదోసం చిత్త’న్తి పజానాతి, వీతదోసం వా చిత్తం ‘వీతదోసం చిత్త’న్తి పజానాతి, సమోహం వా చిత్తం ‘సమోహం చిత్త’న్తి పజానాతి, వీతమోహం వా చిత్తం ‘వీతమోహం చిత్త’న్తి పజానాతి, సఙ్ఖిత్తం వా చిత్తం ‘సఙ్ఖిత్తం చిత్త’న్తి పజానాతి, విక్ఖిత్తం వా చిత్తం ‘విక్ఖిత్తం చిత్త’న్తి పజానాతి, మహగ్గతం వా చిత్తం ‘మహగ్గతం చిత్త’న్తి పజానాతి, అమహగ్గతం వా చిత్తం ‘అమహగ్గతం చిత్త’న్తి పజానాతి, సఉత్తరం వా చిత్తం ‘సఉత్తరం చిత్త’న్తి పజానాతి, అనుత్తరం వా చిత్తం ‘అనుత్తరం చిత్త’న్తి పజానాతి, సమాహితం వా చిత్తం ‘సమాహితం చిత్త’న్తి పజానాతి, అసమాహితం వా చిత్తం ‘అసమాహితం చిత్త’న్తి పజానాతి, విముత్తం వా చిత్తం ‘విముత్తం చిత్త’’న్తి పజానాతి, అవిముత్తం వా చిత్తం ‘అవిముత్తం చిత్త’న్తి పజానాతి. ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    243. ‘‘Seyyathāpi , mahārāja, itthī vā puriso vā daharo yuvā maṇḍanajātiko ādāse vā parisuddhe pariyodāte acche vā udakapatte sakaṃ mukhanimittaṃ paccavekkhamāno sakaṇikaṃ vā ‘sakaṇika’nti jāneyya, akaṇikaṃ vā ‘akaṇika’nti jāneyya; evameva kho, mahārāja, bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte cetopariyañāṇāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajānāti – sarāgaṃ vā cittaṃ ‘sarāgaṃ citta’nti pajānāti, vītarāgaṃ vā cittaṃ ‘vītarāgaṃ citta’nti pajānāti, sadosaṃ vā cittaṃ ‘sadosaṃ citta’nti pajānāti, vītadosaṃ vā cittaṃ ‘vītadosaṃ citta’nti pajānāti, samohaṃ vā cittaṃ ‘samohaṃ citta’nti pajānāti, vītamohaṃ vā cittaṃ ‘vītamohaṃ citta’nti pajānāti, saṅkhittaṃ vā cittaṃ ‘saṅkhittaṃ citta’nti pajānāti, vikkhittaṃ vā cittaṃ ‘vikkhittaṃ citta’nti pajānāti, mahaggataṃ vā cittaṃ ‘mahaggataṃ citta’nti pajānāti, amahaggataṃ vā cittaṃ ‘amahaggataṃ citta’nti pajānāti, sauttaraṃ vā cittaṃ ‘sauttaraṃ citta’nti pajānāti, anuttaraṃ vā cittaṃ ‘anuttaraṃ citta’nti pajānāti, samāhitaṃ vā cittaṃ ‘samāhitaṃ citta’nti pajānāti, asamāhitaṃ vā cittaṃ ‘asamāhitaṃ citta’nti pajānāti, vimuttaṃ vā cittaṃ ‘vimuttaṃ citta’’nti pajānāti, avimuttaṃ vā cittaṃ ‘avimuttaṃ citta’nti pajānāti. Idampi kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    పుబ్బేనివాసానుస్సతిఞాణం

    Pubbenivāsānussatiñāṇaṃ

    ౨౪౪. ‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే పుబ్బేనివాసానుస్సతిఞాణాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి, సేయ్యథిదం – ఏకమ్పి జాతిం ద్వేపి జాతియో తిస్సోపి జాతియో చతస్సోపి జాతియో పఞ్చపి జాతియో దసపి జాతియో వీసమ్పి జాతియో తింసమ్పి జాతియో చత్తాలీసమ్పి జాతియో పఞ్ఞాసమ్పి జాతియో జాతిసతమ్పి జాతిసహస్సమ్పి జాతిసతసహస్సమ్పి అనేకేపి సంవట్టకప్పే అనేకేపి వివట్టకప్పే అనేకేపి సంవట్టవివట్టకప్పే, ‘అముత్రాసిం ఏవంనామో ఏవంగోత్తో ఏవంవణ్ణో ఏవమాహారో ఏవంసుఖదుక్ఖప్పటిసంవేదీ ఏవమాయుపరియన్తో, సో తతో చుతో అముత్ర ఉదపాదిం; తత్రాపాసిం ఏవంనామో ఏవంగోత్తో ఏవంవణ్ణో ఏవమాహారో ఏవంసుఖదుక్ఖప్పటిసంవేదీ ఏవమాయుపరియన్తో, సో తతో చుతో ఇధూపపన్నో’తి. ఇతి సాకారం సఉద్దేసం అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి.

    244. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe, ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.

    ౨౪౫. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, పురిసో సకమ్హా గామా అఞ్ఞం గామం గచ్ఛేయ్య, తమ్హాపి గామా అఞ్ఞం గామం గచ్ఛేయ్య. సో తమ్హా గామా సకంయేవ గామం పచ్చాగచ్ఛేయ్య. తస్స ఏవమస్స – ‘అహం ఖో సకమ్హా గామా అముం గామం అగచ్ఛిం 93, తత్రాపి ఏవం అట్ఠాసిం, ఏవం నిసీదిం, ఏవం అభాసిం, ఏవం తుణ్హీ అహోసిం, తమ్హాపి గామా అముం గామం అగచ్ఛిం, తత్రాపి ఏవం అట్ఠాసిం, ఏవం నిసీదిం, ఏవం అభాసిం, ఏవం తుణ్హీ అహోసిం, సోమ్హి తమ్హా గామా సకంయేవ గామం పచ్చాగతో’తి. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే పుబ్బేనివాసానుస్సతిఞాణాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి, సేయ్యథిదం – ఏకమ్పి జాతిం ద్వేపి జాతియో తిస్సోపి జాతియో చతస్సోపి జాతియో పఞ్చపి జాతియో దసపి జాతియో వీసమ్పి జాతియో తింసమ్పి జాతియో చత్తాలీసమ్పి జాతియో పఞ్ఞాసమ్పి జాతియో జాతిసతమ్పి జాతిసహస్సమ్పి జాతిసతసహస్సమ్పి అనేకేపి సంవట్టకప్పే అనేకేపి వివట్టకప్పే అనేకేపి సంవట్టవివట్టకప్పే, ‘అముత్రాసిం ఏవంనామో ఏవంగోత్తో ఏవంవణ్ణో ఏవమాహారో ఏవంసుఖదుక్ఖప్పటిసంవేదీ ఏవమాయుపరియన్తో, సో తతో చుతో అముత్ర ఉదపాదిం; తత్రాపాసిం ఏవంనామో ఏవంగోత్తో ఏవంవణ్ణో ఏవమాహారో ఏవంసుఖదుక్ఖప్పటిసంవేదీ ఏవమాయుపరియన్తో, సో తతో చుతో ఇధూపపన్నో’తి, ఇతి సాకారం సఉద్దేసం అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి. ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    245. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, puriso sakamhā gāmā aññaṃ gāmaṃ gaccheyya, tamhāpi gāmā aññaṃ gāmaṃ gaccheyya. So tamhā gāmā sakaṃyeva gāmaṃ paccāgaccheyya. Tassa evamassa – ‘ahaṃ kho sakamhā gāmā amuṃ gāmaṃ agacchiṃ 94, tatrāpi evaṃ aṭṭhāsiṃ, evaṃ nisīdiṃ, evaṃ abhāsiṃ, evaṃ tuṇhī ahosiṃ, tamhāpi gāmā amuṃ gāmaṃ agacchiṃ, tatrāpi evaṃ aṭṭhāsiṃ, evaṃ nisīdiṃ, evaṃ abhāsiṃ, evaṃ tuṇhī ahosiṃ, somhi tamhā gāmā sakaṃyeva gāmaṃ paccāgato’ti. Evameva kho, mahārāja, bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe, ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti, iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Idampi kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    దిబ్బచక్ఖుఞాణం

    Dibbacakkhuñāṇaṃ

    ౨౪౬. ‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే సత్తానం చుతూపపాతఞాణాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో దిబ్బేన చక్ఖునా విసుద్ధేన అతిక్కన్తమానుసకేన సత్తే పస్సతి చవమానే ఉపపజ్జమానే హీనే పణీతే సువణ్ణే దుబ్బణ్ణే సుగతే దుగ్గతే, యథాకమ్మూపగే సత్తే పజానాతి – ‘ఇమే వత భోన్తో సత్తా కాయదుచ్చరితేన సమన్నాగతా వచీదుచ్చరితేన సమన్నాగతా మనోదుచ్చరితేన సమన్నాగతా అరియానం ఉపవాదకా మిచ్ఛాదిట్ఠికా మిచ్ఛాదిట్ఠికమ్మసమాదానా. తే కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపన్నా. ఇమే వా పన భోన్తో సత్తా కాయసుచరితేన సమన్నాగతా వచీసుచరితేన సమన్నాగతా మనోసుచరితేన సమన్నాగతా అరియానం అనుపవాదకా సమ్మాదిట్ఠికా సమ్మాదిట్ఠికమ్మసమాదానా, తే కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపన్నా’తి. ఇతి దిబ్బేన చక్ఖునా విసుద్ధేన అతిక్కన్తమానుసకేన సత్తే పస్సతి చవమానే ఉపపజ్జమానే హీనే పణీతే సువణ్ణే దుబ్బణ్ణే సుగతే దుగ్గతే, యథాకమ్మూపగే సత్తే పజానాతి.

    246. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate, yathākammūpage satte pajānāti – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā, te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate, yathākammūpage satte pajānāti.

    ౨౪౭. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, మజ్ఝే సిఙ్ఘాటకే పాసాదో. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో ఠితో పస్సేయ్య మనుస్సే గేహం పవిసన్తేపి నిక్ఖమన్తేపి రథికాయపి వీథిం సఞ్చరన్తే 95 మజ్ఝే సిఙ్ఘాటకే నిసిన్నేపి. తస్స ఏవమస్స – ‘ఏతే మనుస్సా గేహం పవిసన్తి, ఏతే నిక్ఖమన్తి, ఏతే రథికాయ వీథిం సఞ్చరన్తి, ఏతే మజ్ఝే సిఙ్ఘాటకే నిసిన్నా’తి. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే సత్తానం చుతూపపాతఞాణాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో దిబ్బేన చక్ఖునా విసుద్ధేన అతిక్కన్తమానుసకేన సత్తే పస్సతి చవమానే ఉపపజ్జమానే హీనే పణీతే సువణ్ణే దుబ్బణ్ణే సుగతే దుగ్గతే, యథాకమ్మూపగే సత్తే పజానాతి – ‘ఇమే వత భోన్తో సత్తా కాయదుచ్చరితేన సమన్నాగతా వచీదుచ్చరితేన సమన్నాగతా మనోదుచ్చరితేన సమన్నాగతా అరియానం ఉపవాదకా మిచ్ఛాదిట్ఠికా మిచ్ఛాదిట్ఠికమ్మసమాదానా, తే కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపన్నా. ఇమే వా పన భోన్తో సత్తా కాయసుచరితేన సమన్నాగతా వచీసుచరితేన సమన్నాగతా మనోసుచరితేన సమన్నాగతా అరియానం అనుపవాదకా సమ్మాదిట్ఠికా సమ్మాదిట్ఠికమ్మసమాదానా. తే కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపన్నా’తి. ఇతి దిబ్బేన చక్ఖునా విసుద్ధేన అతిక్కన్తమానుసకేన సత్తే పస్సతి చవమానే ఉపపజ్జమానే హీనే పణీతే సువణ్ణే దుబ్బణ్ణే సుగతే దుగ్గతే; యథాకమ్మూపగే సత్తే పజానాతి. ‘ఇదమ్పి ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ.

    247. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, majjhe siṅghāṭake pāsādo. Tattha cakkhumā puriso ṭhito passeyya manusse gehaṃ pavisantepi nikkhamantepi rathikāyapi vīthiṃ sañcarante 96 majjhe siṅghāṭake nisinnepi. Tassa evamassa – ‘ete manussā gehaṃ pavisanti, ete nikkhamanti, ete rathikāya vīthiṃ sañcaranti, ete majjhe siṅghāṭake nisinnā’ti. Evameva kho, mahārāja, bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate, yathākammūpage satte pajānāti – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā, te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate; yathākammūpage satte pajānāti. ‘Idampi kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca.

    ఆసవక్ఖయఞాణం

    Āsavakkhayañāṇaṃ

    ౨౪౮. ‘‘సో ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే ఆసవానం ఖయఞాణాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. సో ఇదం దుక్ఖన్తి యథాభూతం పజానాతి , అయం దుక్ఖసముదయోతి యథాభూతం పజానాతి, అయం దుక్ఖనిరోధోతి యథాభూతం పజానాతి, అయం దుక్ఖనిరోధగామినీ పటిపదాతి యథాభూతం పజానాతి. ఇమే ఆసవాతి యథాభూతం పజానాతి, అయం ఆసవసముదయోతి యథాభూతం పజానాతి, అయం ఆసవనిరోధోతి యథాభూతం పజానాతి, అయం ఆసవనిరోధగామినీ పటిపదాతి యథాభూతం పజానాతి. తస్స ఏవం జానతో ఏవం పస్సతో కామాసవాపి చిత్తం విముచ్చతి, భవాసవాపి చిత్తం విముచ్చతి, అవిజ్జాసవాపి చిత్తం విముచ్చతి, ‘విముత్తస్మిం విముత్తమి’తి ఞాణం హోతి, ‘ఖీణా జాతి, వుసితం బ్రహ్మచరియం, కతం కరణీయం, నాపరం ఇత్థత్తాయా’తి పజానాతి.

    248. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ pajānāti , ayaṃ dukkhasamudayoti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Ime āsavāti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ āsavasamudayoti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ āsavanirodhoti yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati, ‘vimuttasmiṃ vimuttami’ti ñāṇaṃ hoti, ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti.

    ౨౪౯. ‘‘సేయ్యథాపి, మహారాజ, పబ్బతసఙ్ఖేపే ఉదకరహదో అచ్ఛో విప్పసన్నో అనావిలో. తత్థ చక్ఖుమా పురిసో తీరే ఠితో పస్సేయ్య సిప్పిసమ్బుకమ్పి సక్ఖరకథలమ్పి మచ్ఛగుమ్బమ్పి చరన్తమ్పి తిట్ఠన్తమ్పి. తస్స ఏవమస్స – ‘అయం ఖో ఉదకరహదో అచ్ఛో విప్పసన్నో అనావిలో. తత్రిమే సిప్పిసమ్బుకాపి సక్ఖరకథలాపి మచ్ఛగుమ్బాపి చరన్తిపి తిట్ఠన్తిపీ’తి. ఏవమేవ ఖో, మహారాజ, భిక్ఖు ఏవం సమాహితే చిత్తే పరిసుద్ధే పరియోదాతే అనఙ్గణే విగతూపక్కిలేసే ముదుభూతే కమ్మనియే ఠితే ఆనేఞ్జప్పత్తే ఆసవానం ఖయఞాణాయ చిత్తం అభినీహరతి అభినిన్నామేతి. ‘సో ఇదం దుక్ఖ’న్తి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం దుక్ఖసముదయో’తి యథాభూతం పజానాతి , ‘అయం దుక్ఖనిరోధో’తి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం దుక్ఖనిరోధగామినీ పటిపదా’తి యథాభూతం పజానాతి. ‘ఇమే ఆసవాతి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం ఆసవసముదయో’తి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం ఆసవనిరోధో’తి యథాభూతం పజానాతి, ‘అయం ఆసవనిరోధగామినీ పటిపదాతి యథాభూతం పజానాతి. తస్స ఏవం జానతో ఏవం పస్సతో కామాసవాపి చిత్తం విముచ్చతి, భవాసవాపి చిత్తం విముచ్చతి, అవిజ్జాసవాపి చిత్తం విముచ్చతి, ‘విముత్తస్మిం విముత్తమితి ఞాణం హోతి, ‘ఖీణా జాతి, వుసితం బ్రహ్మచరియం, కతం కరణీయం, నాపరం ఇత్థత్తాయా’తి పజానాతి. ఇదం ఖో, మహారాజ, సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం పురిమేహి సన్దిట్ఠికేహి సామఞ్ఞఫలేహి అభిక్కన్తతరఞ్చ పణీతతరఞ్చ. ఇమస్మా చ పన, మహారాజ, సన్దిట్ఠికా సామఞ్ఞఫలా అఞ్ఞం సన్దిట్ఠికం సామఞ్ఞఫలం ఉత్తరితరం వా పణీతతరం వా నత్థీ’’తి.

    249. ‘‘Seyyathāpi, mahārāja, pabbatasaṅkhepe udakarahado accho vippasanno anāvilo. Tattha cakkhumā puriso tīre ṭhito passeyya sippisambukampi sakkharakathalampi macchagumbampi carantampi tiṭṭhantampi. Tassa evamassa – ‘ayaṃ kho udakarahado accho vippasanno anāvilo. Tatrime sippisambukāpi sakkharakathalāpi macchagumbāpi carantipi tiṭṭhantipī’ti. Evameva kho, mahārāja, bhikkhu evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. ‘So idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti , ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. ‘Ime āsavāti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati, ‘vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti, ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Idaṃ kho, mahārāja, sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ purimehi sandiṭṭhikehi sāmaññaphalehi abhikkantatarañca paṇītatarañca. Imasmā ca pana, mahārāja, sandiṭṭhikā sāmaññaphalā aññaṃ sandiṭṭhikaṃ sāmaññaphalaṃ uttaritaraṃ vā paṇītataraṃ vā natthī’’ti.

    అజాతసత్తుఉపాసకత్తపటివేదనా

    Ajātasattuupāsakattapaṭivedanā

    ౨౫౦. ఏవం వుత్తే, రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అభిక్కన్తం, భన్తే, అభిక్కన్తం, భన్తే. సేయ్యథాపి, భన్తే, నిక్కుజ్జితం వా ఉక్కుజ్జేయ్య, పటిచ్ఛన్నం వా వివరేయ్య, మూళ్హస్స వా మగ్గం ఆచిక్ఖేయ్య, అన్ధకారే వా తేలపజ్జోతం ధారేయ్య ‘చక్ఖుమన్తో రూపాని దక్ఖన్తీ’తి; ఏవమేవం, భన్తే, భగవతా అనేకపరియాయేన ధమ్మో పకాసితో . ఏసాహం, భన్తే, భగవన్తం సరణం గచ్ఛామి ధమ్మఞ్చ భిక్ఖుసఙ్ఘఞ్చ. ఉపాసకం మం భగవా ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గతం. అచ్చయో మం, భన్తే, అచ్చగమా యథాబాలం యథామూళ్హం యథాఅకుసలం, యోహం పితరం ధమ్మికం ధమ్మరాజానం ఇస్సరియకారణా జీవితా వోరోపేసిం. తస్స మే, భన్తే భగవా అచ్చయం అచ్చయతో పటిగ్గణ్హాతు ఆయతిం సంవరాయా’’తి.

    250. Evaṃ vutte, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante. Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti; evamevaṃ, bhante, bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito . Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gataṃ. Accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yohaṃ pitaraṃ dhammikaṃ dhammarājānaṃ issariyakāraṇā jīvitā voropesiṃ. Tassa me, bhante bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti.

    ౨౫౧. ‘‘తగ్ఘ త్వం, మహారాజ, అచ్చయో అచ్చగమా యథాబాలం యథామూళ్హం యథాఅకుసలం, యం త్వం పితరం ధమ్మికం ధమ్మరాజానం జీవితా వోరోపేసి. యతో చ ఖో త్వం, మహారాజ, అచ్చయం అచ్చయతో దిస్వా యథాధమ్మం పటికరోసి, తం తే మయం పటిగ్గణ్హామ. వుద్ధిహేసా, మహారాజ, అరియస్స వినయే, యో అచ్చయం అచ్చయతో దిస్వా యథాధమ్మం పటికరోతి, ఆయతిం సంవరం ఆపజ్జతీ’’తి.

    251. ‘‘Taggha tvaṃ, mahārāja, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yaṃ tvaṃ pitaraṃ dhammikaṃ dhammarājānaṃ jīvitā voropesi. Yato ca kho tvaṃ, mahārāja, accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuddhihesā, mahārāja, ariyassa vinaye, yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti, āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjatī’’ti.

    ౨౫౨. ఏవం వుత్తే, రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘హన్ద చ దాని మయం, భన్తే, గచ్ఛామ బహుకిచ్చా మయం బహుకరణీయా’’తి. ‘‘యస్సదాని త్వం, మహారాజ, కాలం మఞ్ఞసీ’’తి. అథ ఖో రాజా మాగధో అజాతసత్తు వేదేహిపుత్తో భగవతో భాసితం అభినన్దిత్వా అనుమోదిత్వా ఉట్ఠాయాసనా భగవన్తం అభివాదేత్వా పదక్ఖిణం కత్వా పక్కామి.

    252. Evaṃ vutte, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘handa ca dāni mayaṃ, bhante, gacchāma bahukiccā mayaṃ bahukaraṇīyā’’ti. ‘‘Yassadāni tvaṃ, mahārāja, kālaṃ maññasī’’ti. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi.

    ౨౫౩. అథ ఖో భగవా అచిరపక్కన్తస్స రఞ్ఞో మాగధస్స అజాతసత్తుస్స వేదేహిపుత్తస్స భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘ఖతాయం, భిక్ఖవే, రాజా. ఉపహతాయం, భిక్ఖవే, రాజా. సచాయం, భిక్ఖవే, రాజా పితరం ధమ్మికం ధమ్మరాజానం జీవితా న వోరోపేస్సథ, ఇమస్మిఞ్ఞేవ ఆసనే విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉప్పజ్జిస్సథా’’తి. ఇదమవోచ భగవా. అత్తమనా తే భిక్ఖూ భగవతో భాసితం అభినన్దున్తి.

    253. Atha kho bhagavā acirapakkantassa rañño māgadhassa ajātasattussa vedehiputtassa bhikkhū āmantesi – ‘‘khatāyaṃ, bhikkhave, rājā. Upahatāyaṃ, bhikkhave, rājā. Sacāyaṃ, bhikkhave, rājā pitaraṃ dhammikaṃ dhammarājānaṃ jīvitā na voropessatha, imasmiññeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ uppajjissathā’’ti. Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    సామఞ్ఞఫలసుత్తం నిట్ఠితం దుతియం.

    Sāmaññaphalasuttaṃ niṭṭhitaṃ dutiyaṃ.







    Footnotes:
    1. పకుద్ధో (సీ॰)
    2. pakuddho (sī.)
    3. సఞ్జయో (సీ॰ స్యా॰)
    4. బేల్లట్ఠిపుత్తో (సీ॰), వేలట్ఠపుత్తో (స్యా॰)
    5. sañjayo (sī. syā.)
    6. bellaṭṭhiputto (sī.), velaṭṭhaputto (syā.)
    7. నాథపుత్తో (సీ॰), నాతపుత్తో (పీ॰)
    8. nāthaputto (sī.), nātaputto (pī.)
    9. భగవన్తం గోతమం (సీ॰ క॰ పీ॰)
    10. bhagavantaṃ gotamaṃ (sī. ka. pī.)
    11. పదీపా (సీ॰ స్యా॰)
    12. padīpā (sī. syā.)
    13. పదికోవ (స్యా॰)
    14. padikova (syā.)
    15. ఉదాయిభద్దో (సీ॰ పీ॰)
    16. udāyibhaddo (sī. pī.)
    17. కిఞ్చిదేవ దేసం లేసమత్తం (స్యా॰ కం॰ క॰)
    18. kiñcideva desaṃ lesamattaṃ (syā. kaṃ. ka.)
    19. నహాపికా (సీ॰), న్హాపికా (స్యా॰)
    20. పీనేన్తి (కత్థచి)
    21. సమణేసు బ్రాహ్మణేసు (క॰)
    22. nahāpikā (sī.), nhāpikā (syā.)
    23. pīnenti (katthaci)
    24. samaṇesu brāhmaṇesu (ka.)
    25. చాతి (సీ॰ క॰)
    26. cāti (sī. ka.)
    27. అనిక్కుజ్జేన్తో (స్యా॰ కం॰ క॰)
    28. పక్కామిం (సీ॰ స్యా॰ కం॰ పీ॰)
    29. anikkujjento (syā. kaṃ. ka.)
    30. pakkāmiṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    31. అహేతు (కత్థచి)
    32. సుఖఞ్చ దుక్ఖఞ్చ (స్యా॰)
    33. సపుటా (క॰), పబుటా (సీ॰)
    34. మహాకప్పునో (క॰ సీ॰ పీ॰)
    35. ahetu (katthaci)
    36. sukhañca dukkhañca (syā.)
    37. sapuṭā (ka.), pabuṭā (sī.)
    38. mahākappuno (ka. sī. pī.)
    39. పరలోకో (స్యా॰)
    40. సమగ్గతా (క॰), సమగ్గతా (స్యా॰)
    41. paraloko (syā.)
    42. samaggatā (ka.), samaggatā (syā.)
    43. కఞ్చి (కం॰)
    44. సత్తన్నం యేవ (సీ॰ స్యా॰ కం॰ పీ॰)
    45. kañci (kaṃ.)
    46. sattannaṃ yeva (sī. syā. kaṃ. pī.)
    47. నిగణ్ఠో నాటపుత్తో (స్యా॰ క॰)
    48. nigaṇṭho nāṭaputto (syā. ka.)
    49. కమ్మకరో (సీ॰ స్యా॰ కం॰ పీ॰)
    50. ముఖుల్లోకికో (స్యా॰ కం॰ క॰)
    51. యో తే పురిసో (సీ॰ క॰)
    52. kammakaro (sī. syā. kaṃ. pī.)
    53. mukhullokiko (syā. kaṃ. ka.)
    54. yo te puriso (sī. ka.)
    55. యో తే పురిసో (సీ॰)
    56. yo te puriso (sī.)
    57. గుత్తద్వారో, భోజనే మత్తఞ్ఞూ (క॰)
    58. guttadvāro, bhojane mattaññū (ka.)
    59. ఖగ్గం (సీ॰ పీ॰), అసిం ఖగ్గం (స్యా॰ కం॰), ఖగ్గం అసిం (క॰)
    60. khaggaṃ (sī. pī.), asiṃ khaggaṃ (syā. kaṃ.), khaggaṃ asiṃ (ka.)
    61. ఇత్థికథం పురిసకథం కుమారకథం కుమారికథం (క॰)
    62. itthikathaṃ purisakathaṃ kumārakathaṃ kumārikathaṃ (ka.)
    63. బ్యన్తీకరేయ్య (సీ॰ స్యా॰ కం॰)
    64. byantīkareyya (sī. syā. kaṃ.)
    65. న చస్స మే (క॰)
    66. na cassa me (ka.)
    67. ఉబ్బయేన (సీ॰ క॰)
    68. ubbayena (sī. ka.)
    69. ఉబ్భితోదకో (స్యా॰ కం॰ క॰)
    70. ubbhitodako (syā. kaṃ. ka.)
    71. అభిసన్దాని పరిసన్దాని (క॰)
    72. పరిప్ఫుట్ఠాని (పీ॰)
    73. abhisandāni parisandāni (ka.)
    74. paripphuṭṭhāni (pī.)
    75. పున చపరం మహారాజ భిక్ఖు సో (క॰)
    76. puna caparaṃ mahārāja bhikkhu so (ka.)
    77. పీతకం వా లోహితకం వా (క॰)
    78. pītakaṃ vā lohitakaṃ vā (ka.)
    79. పబ్బాహేయ్య (స్యా॰ క॰)
    80. పబ్బాళ్హాతి (స్యా॰ క॰)
    81. ఉద్ధరితో (స్యా॰ కం॰)
    82. pabbāheyya (syā. ka.)
    83. pabbāḷhāti (syā. ka.)
    84. uddharito (syā. kaṃ.)
    85. అభిజ్జమానో (సీ॰ క॰)
    86. abhijjamāno (sī. ka.)
    87. ముతిఙ్గసద్దమ్పి (సీ॰ పీ॰)
    88. సఙ్ఖపణవదేణ్డిమసద్దమ్పి (సీ॰ పీ॰), సఙ్ఖసద్దంపి పణవసద్దంపి దేన్దిమసద్దంపి (స్యా॰ కం॰)
    89. సఙ్ఖసద్దో ఇతిపి పణవసద్దో ఇతిపి దేన్దిమసద్దో ఇతిపి (స్యా॰ కం॰)
    90. mutiṅgasaddampi (sī. pī.)
    91. saṅkhapaṇavadeṇḍimasaddampi (sī. pī.), saṅkhasaddaṃpi paṇavasaddaṃpi dendimasaddaṃpi (syā. kaṃ.)
    92. saṅkhasaddo itipi paṇavasaddo itipi dendimasaddo itipi (syā. kaṃ.)
    93. అగఞ్ఛిం (స్యా॰ కం॰)
    94. agañchiṃ (syā. kaṃ.)
    95. రథియాపీ రథిం సఞ్చరన్తే (సీ॰), రథియాయ విథిం సఞ్చరన్తేపి (స్యా॰)
    96. rathiyāpī rathiṃ sañcarante (sī.), rathiyāya vithiṃ sañcarantepi (syā.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / దీఘ నికాయ (అట్ఠకథా) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ౨. సామఞ్ఞఫలసుత్తవణ్ణనా • 2. Sāmaññaphalasuttavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / దీఘనికాయ (టీకా) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ౨. సామఞ్ఞఫలసుత్తవణ్ణనా • 2. Sāmaññaphalasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact