Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ਸਮਨੁਭਾਸਨਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨવਣ੍ਣਨਾ
Samanubhāsanāsamuṭṭhānavaṇṇanā
੨੬੧. ਭੇਦਾਨੁવਤ੍ਤਦੁਬ੍ਬਚਦੂਸਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਦਿਟ੍ਠਿ ਚਾਤਿ ਸਙ੍ਘਭੇਦਾਨੁવਤ੍ਤਕਦੁਬ੍ਬਚਕੁਲਦੂਸਕਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਦਿਟ੍ਠਿਅਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ। ਛਨ੍ਦਂ ਉਜ੍ਜਗ੍ਘਿਕਾ ਦ੍વੇ ਚਾਤਿ ਛਨ੍ਦਂ ਅਦਤ੍વਾ ਗਮਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਉਜ੍ਜਗ੍ਘਿਕਾਯ ਅਨ੍ਤਰਘਰੇ ਗਮਨਨਿਸੀਦਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦ੍વਯਞ੍ਚ। ਦ੍વੇ ਚ ਸਦ੍ਦਾਤਿ ‘‘ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦੋ ਅਨ੍ਤਰਘਰੇ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਨਿਸੀਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦ੍વਯਞ੍ਚ। ਨ ਬ੍ਯਾਹਰੇਤਿ ‘‘ਨ ਸਕਬਲ਼ੇਨ ਮੁਖੇਨ ਬ੍ਯਾਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ।
261.Bhedānuvattadubbacadūsaduṭṭhulladiṭṭhicāti saṅghabhedānuvattakadubbacakuladūsakaduṭṭhullappaṭicchādanadiṭṭhiappaṭinissajjanasikkhāpadāni. Chandaṃ ujjagghikā dve cāti chandaṃ adatvā gamanasikkhāpadaṃ ujjagghikāya antaraghare gamananisīdanasikkhāpadadvayañca. Dve ca saddāti ‘‘appasaddo antaraghare gamissāmi, nisīdissāmī’’ti sikkhāpadadvayañca. Na byāhareti ‘‘na sakabaḷena mukhena byāharissāmī’’ti sikkhāpadaṃ.
ਛਮਾ ਨੀਚਾਸਨੇ ਠਾਨਂ, ਪਚ੍ਛਤੋ ਉਪ੍ਪਥੇਨ ਚਾਤਿ ਛਮਾਯਂ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ, ਨੀਚੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ; ਠਿਤੇਨ ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ, ਪਚ੍ਛਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਉਪ੍ਪਥੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਪਥੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ। વਜ੍ਜਾਨੁવਤ੍ਤਿਗਹਣਾਤਿ વਜ੍ਜਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਉਅਖਤ੍ਤਾਨੁવਤ੍ਤਕਹਤ੍ਥਗ੍ਗਹਣਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਤੀਣਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਨਿ। ਓਸਾਰੇ ਪਚ੍ਚਾਚਿਕ੍ਖਨਾਤਿ ‘‘ਅਨਪਲੋਕੇਤ੍વਾ ਕਾਰਕਸਙ੍ਘਂ ਅਨਞ੍ਞਾਯ ਗਣਸ੍ਸ ਛਨ੍ਦਂ ਓਸਾਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਮੀ’’ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦ੍વਯਂ।
Chamā nīcāsane ṭhānaṃ, pacchato uppathena cāti chamāyaṃ nisīditvā, nīce āsane nisīditvā; ṭhitena nisinnassa, pacchato gacchantena purato gacchantassa, uppathena gacchantena pathena gacchantassa dhammadesanāsikkhāpadāni. Vajjānuvattigahaṇāti vajjappaṭicchādanauakhattānuvattakahatthaggahaṇādisaṅkhātāni tīṇi pārājikāni. Osāre paccācikkhanāti ‘‘anapaloketvā kārakasaṅghaṃ anaññāya gaṇassa chandaṃ osāreyyā’’ti ca ‘‘buddhaṃ paccakkhāmī’’ti ca vuttasikkhāpadadvayaṃ.
ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਂਸਟ੍ਠਾ ਦ੍વੇ વਧੀਤਿ ‘‘ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਅਧਿਕਰਣੇ ਪਚ੍ਚਾਕਤਾ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਪਨੇવ ਸਂਸਟ੍ਠਾ વਿਹਰਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯ ਸਂਸਟ੍ਠਾવ ਅਯ੍ਯੇ ਤੁਮ੍ਹੇ વਿਹਰਥਾ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਅਤ੍ਤਾਨਂ વਧਿਤ੍વਾ વਧਿਤ੍વਾ ਰੋਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ। વਿਸਿਬ੍ਬੇ ਦੁਕ੍ਖਿਤਾਯ ਚਾਤਿ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਚੀવਰਂ વਿਸਿਬ੍ਬੇਤ੍વਾ વਾ વਿਸਿਬ੍ਬਾਪੇਤ੍વਾ વਾ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਿਤਂ ਸਹਜੀવਿਨਿ’’ਨ੍ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦ੍વਯਂ। ਪੁਨ ਸਂਸਟ੍ਠਾ ਨ વੂਪਸਮੇਤਿ ‘‘ਸਂਸਟ੍ਠਾ વਿਹਰੇਯ੍ਯ ਗਹਪਤਿਨਾ વਾ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤੇਨ વਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਪੁਨ વੁਤ੍ਤਸਂਸਟ੍ਠਸਿਕ੍ਖਾਪਦਞ੍ਚ ‘‘ਏਹਯ੍ਯੇ, ਇਮਂ ਅਧਿਕਰਣਂ વੂਪਸਮੇਹੀ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ, ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍વਾ ‘‘ਸਾ ਪਚ੍ਛਾ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯਿਕਿਨੀ ਨੇવ વੂਪਸਮ੍ਮੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਞ੍ਚ। ਆਰਾਮਞ੍ਚ ਪવਾਰਣਾਤਿ ‘‘ਜਾਨਂ ਸਭਿਕ੍ਖੁਕਂ ਆਰਾਮਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਪવਿਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਉਭਤੋਸਙ੍ਘੇ ਤੀਹਿ ਠਾਨੇਹਿ ਨ ਪવਾਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦ੍વਯਂ।
Kismiṃ saṃsaṭṭhā dve vadhīti ‘‘kismiñcideva adhikaraṇe paccākatā’’ti ca ‘‘bhikkhuniyo paneva saṃsaṭṭhā viharantī’’ti ca ‘‘yā pana bhikkhunī evaṃ vadeyya saṃsaṭṭhāva ayye tumhe viharathā’’ti ca ‘‘attānaṃ vadhitvā vadhitvā rodeyyā’’ti ca vuttasikkhāpadāni. Visibbe dukkhitāya cāti ‘‘bhikkhuniyā cīvaraṃ visibbetvā vā visibbāpetvā vā’’ti ca ‘‘dukkhitaṃ sahajīvini’’nti ca vuttasikkhāpadadvayaṃ. Puna saṃsaṭṭhā na vūpasameti ‘‘saṃsaṭṭhā vihareyya gahapatinā vā gahapatiputtena vā’’ti evaṃ puna vuttasaṃsaṭṭhasikkhāpadañca ‘‘ehayye, imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasamehī’’ti vuccamānā, ‘‘sādhū’’ti paṭissuṇitvā ‘‘sā pacchā anantarāyikinī neva vūpasammeyyā’’ti vuttasikkhāpadañca. Ārāmañca pavāraṇāti ‘‘jānaṃ sabhikkhukaṃ ārāmaṃ anāpucchā paviseyyā’’ti ca ‘‘ubhatosaṅghe tīhi ṭhānehi na pavāreyyā’’ti ca vuttasikkhāpadadvayaṃ.
ਅਨ੍વਦ੍ਧਂ ਸਹਜੀવਿਨਿਂ ਦ੍વੇਤਿ ‘‘ਅਨ੍વਦ੍ਧਮਾਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਤੋ ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਞ੍ਚ, ‘‘ਸਹਜੀવਿਨਿਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨਿ ਨੇવ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ, ਸਹਜੀવਿਨਿਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਨੇવ વੂਪਕਾਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦ੍વਯਞ੍ਚ। ਚੀવਰਂ ਅਨੁਬਨ੍ਧਨਾਤਿ ‘‘ਸਚੇ ਮੇ ਤ੍વਂ, ਅਯ੍ਯੇ, ਚੀવਰਂ ਦਸ੍ਸਸਿ, ਏવਾਹਂ ਤਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਸਚੇ ਮਂ ਤ੍વਂ, ਅਯ੍ਯੇ, ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਸ੍ਸਸਿ, ਏવਾਹਂ ਤਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਦ੍વਯਂ।
Anvaddhaṃ sahajīviniṃ dveti ‘‘anvaddhamāsaṃ bhikkhuniyā bhikkhusaṅghato dve dhammā paccāsīsitabbā’’ti vuttasikkhāpadañca, ‘‘sahajīviniṃ vuṭṭhāpetvā dve vassāni neva anuggaṇheyya, sahajīviniṃ vuṭṭhāpetvā neva vūpakāseyyā’’ti vuttasikkhāpadadvayañca. Cīvaraṃ anubandhanāti ‘‘sace me tvaṃ, ayye, cīvaraṃ dassasi, evāhaṃ taṃ vuṭṭhāpessāmī’’ti ca ‘‘sace maṃ tvaṃ, ayye, dve vassāni anubandhissasi, evāhaṃ taṃ vuṭṭhāpessāmī’’ti ca vuttasikkhāpadadvayaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੪. ਸਮਨੁਭਾਸਨਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ • 4. Samanubhāsanāsamuṭṭhānaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਸਮਨੁਭਾਸਨਾਸਮੁਟ੍ਠਾਨવਣ੍ਣਨਾ • Samanubhāsanāsamuṭṭhānavaṇṇanā