| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೫. ಸಮನುಪಸ್ಸನಾಸುತ್ತಂ
5. Samanupassanāsuttaṃ
೪೭. ಸಾವತ್ಥಿನಿದಾನಂ। ‘‘ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಅತ್ತಾನಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಮಾನಾ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇತೇ ಪಞ್ಚುಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತಿ, ಏತೇಸಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರಂ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸ್ಸುತವಾ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ಅರಿಯಾನಂ ಅದಸ್ಸಾವೀ ಅರಿಯಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅಕೋವಿದೋ ಅರಿಯಧಮ್ಮೇ ಅವಿನೀತೋ, ಸಪ್ಪುರಿಸಾನಂ ಅದಸ್ಸಾವೀ ಸಪ್ಪುರಿಸಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅಕೋವಿದೋ ಸಪ್ಪುರಿಸಧಮ್ಮೇ ಅವಿನೀತೋ ರೂಪಂ ಅತ್ತತೋ ಸಮನುಪಸ್ಸತಿ, ರೂಪವನ್ತಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ; ಅತ್ತನಿ ವಾ ರೂಪಂ, ರೂಪಸ್ಮಿಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ। ವೇದನಂ… ಸಞ್ಞಂ… ಸಙ್ಖಾರೇ… ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅತ್ತತೋ ಸಮನುಪಸ್ಸತಿ, ವಿಞ್ಞಾಣವನ್ತಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ; ಅತ್ತನಿ ವಾ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ’’।
47. Sāvatthinidānaṃ. ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā anekavihitaṃ attānaṃ samanupassamānā samanupassanti, sabbete pañcupādānakkhandhe samanupassanti, etesaṃ vā aññataraṃ. Katame pañca? Idha, bhikkhave, assutavā puthujjano ariyānaṃ adassāvī ariyadhammassa akovido ariyadhamme avinīto, sappurisānaṃ adassāvī sappurisadhammassa akovido sappurisadhamme avinīto rūpaṃ attato samanupassati, rūpavantaṃ vā attānaṃ; attani vā rūpaṃ, rūpasmiṃ vā attānaṃ. Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ attato samanupassati, viññāṇavantaṃ vā attānaṃ; attani vā viññāṇaṃ, viññāṇasmiṃ vā attānaṃ’’.
‘‘ಇತಿ ಅಯಞ್ಚೇವ ಸಮನುಪಸ್ಸನಾ ‘ಅಸ್ಮೀ’ತಿ ಚಸ್ಸ ಅವಿಗತಂ 1 ಹೋತಿ। ‘ಅಸ್ಮೀ’ತಿ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅವಿಗತೇ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ಅವಕ್ಕನ್ತಿ ಹೋತಿ – ಚಕ್ಖುನ್ದ್ರಿಯಸ್ಸ ಸೋತಿನ್ದ್ರಿಯಸ್ಸ ಘಾನಿನ್ದ್ರಿಯಸ್ಸ ಜಿವ್ಹಿನ್ದ್ರಿಯಸ್ಸ ಕಾಯಿನ್ದ್ರಿಯಸ್ಸ। ಅತ್ಥಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮನೋ, ಅತ್ಥಿ ಧಮ್ಮಾ, ಅತ್ಥಿ ಅವಿಜ್ಜಾಧಾತು। ಅವಿಜ್ಜಾಸಮ್ಫಸ್ಸಜೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇದಯಿತೇನ ಫುಟ್ಠಸ್ಸ ಅಸ್ಸುತವತೋ ಪುಥುಜ್ಜನಸ್ಸ ‘ಅಸ್ಮೀ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ಅಯಮಹಮಸ್ಮೀ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ಭವಿಸ್ಸ’ನ್ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ನ ಭವಿಸ್ಸ’ನ್ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ರೂಪೀ ಭವಿಸ್ಸ’ನ್ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ಅರೂಪೀ ಭವಿಸ್ಸ’ನ್ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ಸಞ್ಞೀ ಭವಿಸ್ಸ’ನ್ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ಅಸಞ್ಞೀ ಭವಿಸ್ಸ’ನ್ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀ ಭವಿಸ್ಸ’ನ್ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ’’।
‘‘Iti ayañceva samanupassanā ‘asmī’ti cassa avigataṃ 2 hoti. ‘Asmī’ti kho pana, bhikkhave, avigate pañcannaṃ indriyānaṃ avakkanti hoti – cakkhundriyassa sotindriyassa ghānindriyassa jivhindriyassa kāyindriyassa. Atthi, bhikkhave, mano, atthi dhammā, atthi avijjādhātu. Avijjāsamphassajena, bhikkhave, vedayitena phuṭṭhassa assutavato puthujjanassa ‘asmī’tipissa hoti; ‘ayamahamasmī’tipissa hoti; ‘bhavissa’ntipissa hoti; ‘na bhavissa’ntipissa hoti; ‘rūpī bhavissa’ntipissa hoti; ‘arūpī bhavissa’ntipissa hoti; ‘saññī bhavissa’ntipissa hoti; ‘asaññī bhavissa’ntipissa hoti; ‘nevasaññīnāsaññī bhavissa’ntipissa hoti’’.
‘‘ತಿಟ್ಠನ್ತೇವ ಖೋ 3, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತತ್ಥೇವ 4 ಪಞ್ಚಿನ್ದ್ರಿಯಾನಿ। ಅಥೇತ್ಥ ಸುತವತೋ ಅರಿಯಸಾವಕಸ್ಸ ಅವಿಜ್ಜಾ ಪಹೀಯತಿ, ವಿಜ್ಜಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ। ತಸ್ಸ ಅವಿಜ್ಜಾವಿರಾಗಾ ವಿಜ್ಜುಪ್ಪಾದಾ ‘ಅಸ್ಮೀ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ; ‘ಅಯಮಹಮಸ್ಮೀ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ; ‘ಭವಿಸ್ಸ’ನ್ತಿ… ‘ನ ಭವಿಸ್ಸ’ನ್ತಿ… ರೂಪೀ… ಅರೂಪೀ … ಸಞ್ಞೀ… ಅಸಞ್ಞೀ… ‘ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀ ಭವಿಸ್ಸ’ನ್ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತೀ’’ತಿ। ಪಞ್ಚಮಂ।
‘‘Tiṭṭhanteva kho 5, bhikkhave, tattheva 6 pañcindriyāni. Athettha sutavato ariyasāvakassa avijjā pahīyati, vijjā uppajjati. Tassa avijjāvirāgā vijjuppādā ‘asmī’tipissa na hoti; ‘ayamahamasmī’tipissa na hoti; ‘bhavissa’nti… ‘na bhavissa’nti… rūpī… arūpī … saññī… asaññī… ‘nevasaññīnāsaññī bhavissa’ntipissa na hotī’’ti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಸಮನುಪಸ್ಸನಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೫. ಸಮನುಪಸ್ಸನಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā
