Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៥. សមនុបស្សនាសុត្តវណ្ណនា
5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā
៤៧. បញ្ចមេ បញ្ចុបាទានក្ខន្ធេ សមនុបស្សន្តិ ឯតេសំ វា អញ្ញតរន្តិ បរិបុណ្ណគាហវសេន បញ្ចក្ខន្ធេ សមនុបស្សន្តិ, អបរិបុណ្ណគាហវសេន ឯតេសំ អញ្ញតរំ។ ឥតិ អយញ្ចេវ សមនុបស្សនាតិ ឥតិ អយញ្ច ទិដ្ឋិសមនុបស្សនា។ អស្មីតិ ចស្ស អវិគតំ ហោតីតិ យស្ស អយំ សមនុបស្សនា អត្ថិ, តស្មិំ អស្មីតិ តណ្ហាមានទិដ្ឋិសង្ខាតំ បបញ្ចត្តយំ អវិគតមេវ ហោតិ។ បញ្ចន្នំ ឥន្ទ្រិយានំ អវក្កន្តិ ហោតីតិ តស្មិំ កិលេសជាតេ សតិ កម្មកិលេសបច្ចយានំ បញ្ចន្នំ ឥន្ទ្រិយានំ និព្ពត្តិ ហោតិ។
47. Pañcame pañcupādānakkhandhe samanupassanti etesaṃ vā aññataranti paripuṇṇagāhavasena pañcakkhandhe samanupassanti, aparipuṇṇagāhavasena etesaṃ aññataraṃ. Iti ayañceva samanupassanāti iti ayañca diṭṭhisamanupassanā. Asmīti cassa avigataṃ hotīti yassa ayaṃ samanupassanā atthi, tasmiṃ asmīti taṇhāmānadiṭṭhisaṅkhātaṃ papañcattayaṃ avigatameva hoti. Pañcannaṃindriyānaṃ avakkanti hotīti tasmiṃ kilesajāte sati kammakilesapaccayānaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ nibbatti hoti.
អត្ថិ, ភិក្ខវេ, មនោតិ ឥទំ កម្មមនំ សន្ធាយ វុត្តំ។ ធម្មាតិ អារម្មណំ។ អវិជ្ជាធាតូតិ ជវនក្ខណេ អវិជ្ជា។ អវិជ្ជាសម្ផស្សជេនាតិ អវិជ្ជាសម្បយុត្តផស្សតោ ជាតេន។ អបិច មនោតិ ភវង្គក្ខណេ វិបាកមនោធាតុ, អាវជ្ជនក្ខណេ កិរិយមនោធាតុ។ ធម្មាទយោ វុត្តប្បការាវ។ អស្មីតិបិស្ស ហោតីតិ តណ្ហាមានទិដ្ឋិវសេន អស្មីតិ ឯវម្បិស្ស ហោតិ។ ឥតោ បរេសុ អយមហមស្មីតិ រូបាទីសុ កិញ្ចិទេវ ធម្មំ គហេត្វា ‘‘អយំ អហមស្មី’’តិ អត្តទិដ្ឋិវសេន វុត្តំ។ ភវិស្សន្តិ សស្សតទិដ្ឋិវសេន។ ន ភវិស្សន្តិ ឧច្ឆេទទិដ្ឋិវសេន។ រូបី ភវិស្សន្តិអាទីនិ សព្ពានិ សស្សតមេវ ភជន្តិ។ អថេត្ថាតិ អថ តេនេវាការេន ឋិតេសុ ឯតេសុ ឥន្ទ្រិយេសុ។ អវិជ្ជា បហីយតីតិ ចតូសុ សច្ចេសុ អញ្ញាណភូតា អវិជ្ជា បហីយតិ។ វិជ្ជា ឧប្បជ្ជតីតិ អរហត្តមគ្គវិជ្ជា ឧប្បជ្ជតិ។ ឯវមេត្ថ អស្មីតិ តណ្ហាមានទិដ្ឋិយោ។ កម្មស្ស បញ្ចន្នញ្ច ឥន្ទ្រិយានំ អន្តរេ ឯកោ សន្ធិ, វិបាកមនំ បញ្ចិន្ទ្រិយបក្ខិកំ កត្វា បញ្ចន្នញ្ច ឥន្ទ្រិយានំ កម្មស្ស ច អន្តរេ ឯកោ សន្ធីតិ។ ឥតិ តយោ បបញ្ចា អតីតោ អទ្ធា, ឥន្ទ្រិយាទីនិ បច្ចុប្បន្នោ អទ្ធា, តត្ថ កម្មមនំ អាទិំ កត្វា អនាគតស្ស បច្ចយោ ទស្សិតោតិ។ បញ្ចមំ។
Atthi, bhikkhave, manoti idaṃ kammamanaṃ sandhāya vuttaṃ. Dhammāti ārammaṇaṃ. Avijjādhātūti javanakkhaṇe avijjā. Avijjāsamphassajenāti avijjāsampayuttaphassato jātena. Apica manoti bhavaṅgakkhaṇe vipākamanodhātu, āvajjanakkhaṇe kiriyamanodhātu. Dhammādayo vuttappakārāva. Asmītipissa hotīti taṇhāmānadiṭṭhivasena asmīti evampissa hoti. Ito paresu ayamahamasmīti rūpādīsu kiñcideva dhammaṃ gahetvā ‘‘ayaṃ ahamasmī’’ti attadiṭṭhivasena vuttaṃ. Bhavissanti sassatadiṭṭhivasena. Na bhavissanti ucchedadiṭṭhivasena. Rūpī bhavissantiādīni sabbāni sassatameva bhajanti. Athetthāti atha tenevākārena ṭhitesu etesu indriyesu. Avijjā pahīyatīti catūsu saccesu aññāṇabhūtā avijjā pahīyati. Vijjā uppajjatīti arahattamaggavijjā uppajjati. Evamettha asmīti taṇhāmānadiṭṭhiyo. Kammassa pañcannañca indriyānaṃ antare eko sandhi, vipākamanaṃ pañcindriyapakkhikaṃ katvā pañcannañca indriyānaṃ kammassa ca antare eko sandhīti. Iti tayo papañcā atīto addhā, indriyādīni paccuppanno addhā, tattha kammamanaṃ ādiṃ katvā anāgatassa paccayo dassitoti. Pañcamaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៥. សមនុបស្សនាសុត្តំ • 5. Samanupassanāsuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៥. សមនុបស្សនាសុត្តវណ្ណនា • 5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā