| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
5. සමනුපස්‌සනාසුත්‌තවණ්‌ණනා
5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā
47. පඤ්‌චමෙ පඤ්‌චුපාදානක්‌ඛන්‌ධෙ සමනුපස්‌සන්‌ති එතෙසං වා අඤ්‌ඤතරන්‌ති පරිපුණ්‌ණගාහවසෙන පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධෙ සමනුපස්‌සන්‌ති, අපරිපුණ්‌ණගාහවසෙන එතෙසං අඤ්‌ඤතරං. ඉති අයඤ්‌චෙව සමනුපස්‌සනාති ඉති අයඤ්‌ච දිට්‌ඨිසමනුපස්‌සනා. අස්‌මීති චස්‌ස අවිගතං හොතීති යස්‌ස අයං සමනුපස්‌සනා අත්‌ථි, තස්‌මිං අස්‌මීති තණ්‌හාමානදිට්‌ඨිසඞ්‌ඛාතං පපඤ්‌චත්‌තයං අවිගතමෙව හොති. පඤ්‌චන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානං අවක්‌කන්‌ති හොතීති තස්‌මිං කිලෙසජාතෙ සති කම්‌මකිලෙසපච්‌චයානං පඤ්‌චන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානං නිබ්‌බත්‌ති හොති.
47. Pañcame pañcupādānakkhandhe samanupassanti etesaṃ vā aññataranti paripuṇṇagāhavasena pañcakkhandhe samanupassanti, aparipuṇṇagāhavasena etesaṃ aññataraṃ. Iti ayañceva samanupassanāti iti ayañca diṭṭhisamanupassanā. Asmīti cassa avigataṃ hotīti yassa ayaṃ samanupassanā atthi, tasmiṃ asmīti taṇhāmānadiṭṭhisaṅkhātaṃ papañcattayaṃ avigatameva hoti. Pañcannaṃindriyānaṃ avakkanti hotīti tasmiṃ kilesajāte sati kammakilesapaccayānaṃ pañcannaṃ indriyānaṃ nibbatti hoti.
අත්‌ථි, භික්‌ඛවෙ, මනොති ඉදං කම්‌මමනං සන්‌ධාය වුත්‌තං. ධම්‌මාති ආරම්‌මණං. අවිජ්‌ජාධාතූති ජවනක්‌ඛණෙ අවිජ්‌ජා. අවිජ්‌ජාසම්‌ඵස්‌සජෙනාති අවිජ්‌ජාසම්‌පයුත්‌තඵස්‌සතො ජාතෙන. අපිච මනොති භවඞ්‌ගක්‌ඛණෙ විපාකමනොධාතු, ආවජ්‌ජනක්‌ඛණෙ කිරියමනොධාතු. ධම්‌මාදයො වුත්‌තප්‌පකාරාව. අස්‌මීතිපිස්‌ස හොතීති තණ්‌හාමානදිට්‌ඨිවසෙන අස්‌මීති එවම්‌පිස්‌ස හොති. ඉතො පරෙසු අයමහමස්‌මීති රූපාදීසු කිඤ්‌චිදෙව ධම්‌මං ගහෙත්‌වා ‘‘අයං අහමස්‌මී’’ති අත්‌තදිට්‌ඨිවසෙන වුත්‌තං. භවිස්‌සන්‌ති සස්‌සතදිට්‌ඨිවසෙන. න භවිස්‌සන්‌ති උච්‌ඡෙදදිට්‌ඨිවසෙන. රූපී භවිස්‌සන්‌තිආදීනි සබ්‌බානි සස්‌සතමෙව භජන්‌ති. අථෙත්‌ථාති අථ තෙනෙවාකාරෙන ඨිතෙසු එතෙසු ඉන්‌ද්‍රියෙසු. අවිජ්‌ජා පහීයතීති චතූසු සච්‌චෙසු අඤ්‌ඤාණභූතා අවිජ්‌ජා පහීයති. විජ්‌ජා උප්‌පජ්‌ජතීති අරහත්‌තමග්‌ගවිජ්‌ජා උප්‌පජ්‌ජති. එවමෙත්‌ථ අස්‌මීති තණ්‌හාමානදිට්‌ඨියො. කම්‌මස්‌ස පඤ්‌චන්‌නඤ්‌ච ඉන්‌ද්‍රියානං අන්‌තරෙ එකො සන්‌ධි, විපාකමනං පඤ්‌චින්‌ද්‍රියපක්‌ඛිකං කත්‌වා පඤ්‌චන්‌නඤ්‌ච ඉන්‌ද්‍රියානං කම්‌මස්‌ස ච අන්‌තරෙ එකො සන්‌ධීති. ඉති තයො පපඤ්‌චා අතීතො අද්‌ධා, ඉන්‌ද්‍රියාදීනි පච්‌චුප්‌පන්‌නො අද්‌ධා, තත්‌ථ කම්‌මමනං ආදිං කත්‌වා අනාගතස්‌ස පච්‌චයො දස්‌සිතොති. පඤ්‌චමං.
Atthi, bhikkhave, manoti idaṃ kammamanaṃ sandhāya vuttaṃ. Dhammāti ārammaṇaṃ. Avijjādhātūti javanakkhaṇe avijjā. Avijjāsamphassajenāti avijjāsampayuttaphassato jātena. Apica manoti bhavaṅgakkhaṇe vipākamanodhātu, āvajjanakkhaṇe kiriyamanodhātu. Dhammādayo vuttappakārāva. Asmītipissa hotīti taṇhāmānadiṭṭhivasena asmīti evampissa hoti. Ito paresu ayamahamasmīti rūpādīsu kiñcideva dhammaṃ gahetvā ‘‘ayaṃ ahamasmī’’ti attadiṭṭhivasena vuttaṃ. Bhavissanti sassatadiṭṭhivasena. Na bhavissanti ucchedadiṭṭhivasena. Rūpī bhavissantiādīni sabbāni sassatameva bhajanti. Athetthāti atha tenevākārena ṭhitesu etesu indriyesu. Avijjā pahīyatīti catūsu saccesu aññāṇabhūtā avijjā pahīyati. Vijjā uppajjatīti arahattamaggavijjā uppajjati. Evamettha asmīti taṇhāmānadiṭṭhiyo. Kammassa pañcannañca indriyānaṃ antare eko sandhi, vipākamanaṃ pañcindriyapakkhikaṃ katvā pañcannañca indriyānaṃ kammassa ca antare eko sandhīti. Iti tayo papañcā atīto addhā, indriyādīni paccuppanno addhā, tattha kammamanaṃ ādiṃ katvā anāgatassa paccayo dassitoti. Pañcamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 5. සමනුපස්‌සනාසුත්‌තං • 5. Samanupassanāsuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 5. සමනුපස්‌සනාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā
