| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
5. සමනුපස්‌සනාසුත්‌තවණ්‌ණනා
5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā
47. පරිපුණ්‌ණගාහවසෙනාති පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධෙ අසෙසෙත්‌වා එකජ්‌ඣං ‘‘අත්‌තා’’ති ගහණවසෙන. එතෙසං පඤ්‌චන්‌නං උපාදානක්‌ඛන්‌ධානං අඤ්‌ඤතරං ‘‘අත්‌තා’’ති සමනුපස්‌සන්‌ති. ඉතීති එවං. යස්‌ස පුග්‌ගලස්‌ස අයං අත්‌තදිට්‌ඨිසඞ්‌ඛාතා සමනුපස්‌සනා අත්‌ථි පටිපක්‌ඛෙන අවිහතත්‌තා සංවිජ්‌ජති. පඤ්‌චන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානන්‌ති චක්‌ඛාදීනං ඉන්‌ද්‍රියානං.
47.Paripuṇṇagāhavasenāti pañcakkhandhe asesetvā ekajjhaṃ ‘‘attā’’ti gahaṇavasena. Etesaṃ pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ aññataraṃ ‘‘attā’’ti samanupassanti. Itīti evaṃ. Yassa puggalassa ayaṃ attadiṭṭhisaṅkhātā samanupassanā atthi paṭipakkhena avihatattā saṃvijjati. Pañcannaṃ indriyānanti cakkhādīnaṃ indriyānaṃ.
ආරම්‌මණන්‌ති කම්‌මවිඤ්‌ඤාණස්‌ස ආරම්‌මණං. මානවසෙන ච දිට්‌ඨිවසෙන ච ‘‘අස්‌මී’’ති ගාහෙ සිජ්‌ඣන්‌තෙ තංසහගතා තණ්‌හාපි තග්‌ගහිතාව හොතීති වුත්‌තං ‘‘තණ්‌හාමානදිට්‌ඨිවසෙන අස්‌මීති එවම්‌පිස්‌ස හොතී’’ති. ගහෙත්‌වාති අහංකාරවත්‌ථුවසෙන ගහෙත්‌වා. අයං අහමස්‌මීති අයං චක්‌ඛාදිකො, සුඛාදිකො වා අහමස්‌මි. ‘‘රූපී අත්‌තා අරොගො පරං මරණා’’ති එවමාදිගහණවසෙන පවත්‌තනතො වුත්‌තං ‘‘රූපී භවිස්‌සන්‌තිආදීනි සබ්‌බානි සස්‌සතමෙව භජන්‌තී’’ති. විපස්‌සනාභිනිවෙසතො පුබ්‌බෙ යථෙවාකාරානි පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි, අථ විපස්‌සනාභිනිවෙසතො පරං තෙනෙවාකාරෙන ඨිතෙසු චක්‌ඛාදීසු ඉන්‌ද්‍රියෙසු අවිජ්‌ජා පහීයති විපස්‌සනං වඩ්‌ඪඑත්‌වා මග්‌ගස්‌ස උප්‌පාදනෙන, අථ මග්‌ගපරම්‌පරාය අරහත්‌තමග්‌ගවිජ්‌ජා උප්‌පජ්‌ජති. තණ්‌හාමානදිට්‌ඨියො කම්‌මසම්‌භාරභාවතො. කම්‌මස්‌ස…පෙ.… එකො සන්‌ධීති හෙතුඵලසන්‌ධි. පුන එකො සන්‌ධීති ඵලහෙතුසන්‌ධිමාහ. තයො පපඤ්‌චා අතීතො අද්‌ධා අතීතභවඅද්‌ධානං තෙසං අධිප්‌පෙතත්‌තා. අනාගතස්‌ස පච්‌චයො දස්‌සිතො අස්‌සුතවතො පුථුජ්‌ජනස්‌ස වසෙන. සුතවතො පන අරියසාවකස්‌ස වසෙන වට්‌ටස්‌ස වූපසමො දස්‌සිතොති.
Ārammaṇanti kammaviññāṇassa ārammaṇaṃ. Mānavasena ca diṭṭhivasena ca ‘‘asmī’’ti gāhe sijjhante taṃsahagatā taṇhāpi taggahitāva hotīti vuttaṃ ‘‘taṇhāmānadiṭṭhivasena asmīti evampissa hotī’’ti. Gahetvāti ahaṃkāravatthuvasena gahetvā. Ayaṃ ahamasmīti ayaṃ cakkhādiko, sukhādiko vā ahamasmi. ‘‘Rūpī attā arogo paraṃ maraṇā’’ti evamādigahaṇavasena pavattanato vuttaṃ ‘‘rūpī bhavissantiādīni sabbāni sassatameva bhajantī’’ti. Vipassanābhinivesato pubbe yathevākārāni pañcindriyāni, atha vipassanābhinivesato paraṃ tenevākārena ṭhitesu cakkhādīsu indriyesu avijjā pahīyati vipassanaṃ vaḍḍhaetvā maggassa uppādanena, atha maggaparamparāya arahattamaggavijjā uppajjati. Taṇhāmānadiṭṭhiyo kammasambhārabhāvato. Kammassa…pe… eko sandhīti hetuphalasandhi. Puna eko sandhīti phalahetusandhimāha. Tayo papañcā atīto addhā atītabhavaaddhānaṃ tesaṃ adhippetattā. Anāgatassa paccayo dassito assutavato puthujjanassa vasena. Sutavato pana ariyasāvakassa vasena vaṭṭassa vūpasamo dassitoti.
සමනුපස්‌සනාසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Samanupassanāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 5. සමනුපස්‌සනාසුත්‌තං • 5. Samanupassanāsuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 5. සමනුපස්‌සනාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā
