| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੫. ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā
੪੭. ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਗਾਹવਸੇਨਾਤਿ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧੇ ਅਸੇਸੇਤ੍વਾ ਏਕਜ੍ਝਂ ‘‘ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਗਹਣવਸੇਨ। ਏਤੇਸਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ‘‘ਅਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਇਤੀਤਿ ਏવਂ। ਯਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਦਿਟ੍ਠਿਸਙ੍ਖਾਤਾ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਤ੍ਥਿ ਪਟਿਪਕ੍ਖੇਨ ਅવਿਹਤਤ੍ਤਾ ਸਂવਿਜ੍ਜਤਿ। ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਨ੍ਤਿ ਚਕ੍ਖਾਦੀਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ।
47.Paripuṇṇagāhavasenāti pañcakkhandhe asesetvā ekajjhaṃ ‘‘attā’’ti gahaṇavasena. Etesaṃ pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ aññataraṃ ‘‘attā’’ti samanupassanti. Itīti evaṃ. Yassa puggalassa ayaṃ attadiṭṭhisaṅkhātā samanupassanā atthi paṭipakkhena avihatattā saṃvijjati. Pañcannaṃ indriyānanti cakkhādīnaṃ indriyānaṃ.
ਆਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮવਿਞ੍ਞਾਣਸ੍ਸ ਆਰਮ੍ਮਣਂ। ਮਾਨવਸੇਨ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿવਸੇਨ ਚ ‘‘ਅਸ੍ਮੀ’’ਤਿ ਗਾਹੇ ਸਿਜ੍ਝਨ੍ਤੇ ਤਂਸਹਗਤਾ ਤਣ੍ਹਾਪਿ ਤਗ੍ਗਹਿਤਾવ ਹੋਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਣ੍ਹਾਮਾਨਦਿਟ੍ਠਿવਸੇਨ ਅਸ੍ਮੀਤਿ ਏવਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਗਹੇਤ੍વਾਤਿ ਅਹਂਕਾਰવਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਗਹੇਤ੍વਾ। ਅਯਂ ਅਹਮਸ੍ਮੀਤਿ ਅਯਂ ਚਕ੍ਖਾਦਿਕੋ, ਸੁਖਾਦਿਕੋ વਾ ਅਹਮਸ੍ਮਿ। ‘‘ਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’’ਤਿ ਏવਮਾਦਿਗਹਣવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਨਤੋ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਰੂਪੀ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਸਸ੍ਸਤਮੇવ ਭਜਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। વਿਪਸ੍ਸਨਾਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਯਥੇવਾਕਾਰਾਨਿ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ, ਅਥ વਿਪਸ੍ਸਨਾਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਪਰਂ ਤੇਨੇવਾਕਾਰੇਨ ਠਿਤੇਸੁ ਚਕ੍ਖਾਦੀਸੁ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ ਅવਿਜ੍ਜਾ ਪਹੀਯਤਿ વਿਪਸ੍ਸਨਂ વਡ੍ਢਏਤ੍વਾ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦਨੇਨ, ਅਥ ਮਗ੍ਗਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗવਿਜ੍ਜਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਤਣ੍ਹਾਮਾਨਦਿਟ੍ਠਿਯੋ ਕਮ੍ਮਸਮ੍ਭਾਰਭਾવਤੋ। ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਏਕੋ ਸਨ੍ਧੀਤਿ ਹੇਤੁਫਲਸਨ੍ਧਿ। ਪੁਨ ਏਕੋ ਸਨ੍ਧੀਤਿ ਫਲਹੇਤੁਸਨ੍ਧਿਮਾਹ। ਤਯੋ ਪਪਞ੍ਚਾ ਅਤੀਤੋ ਅਦ੍ਧਾ ਅਤੀਤਭવਅਦ੍ਧਾਨਂ ਤੇਸਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ। ਅਨਾਗਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ ਅਸ੍ਸੁਤવਤੋ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਸ੍ਸ વਸੇਨ। ਸੁਤવਤੋ ਪਨ ਅਰਿਯਸਾવਕਸ੍ਸ વਸੇਨ વਟ੍ਟਸ੍ਸ વੂਪਸਮੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ।
Ārammaṇanti kammaviññāṇassa ārammaṇaṃ. Mānavasena ca diṭṭhivasena ca ‘‘asmī’’ti gāhe sijjhante taṃsahagatā taṇhāpi taggahitāva hotīti vuttaṃ ‘‘taṇhāmānadiṭṭhivasena asmīti evampissa hotī’’ti. Gahetvāti ahaṃkāravatthuvasena gahetvā. Ayaṃ ahamasmīti ayaṃ cakkhādiko, sukhādiko vā ahamasmi. ‘‘Rūpī attā arogo paraṃ maraṇā’’ti evamādigahaṇavasena pavattanato vuttaṃ ‘‘rūpī bhavissantiādīni sabbāni sassatameva bhajantī’’ti. Vipassanābhinivesato pubbe yathevākārāni pañcindriyāni, atha vipassanābhinivesato paraṃ tenevākārena ṭhitesu cakkhādīsu indriyesu avijjā pahīyati vipassanaṃ vaḍḍhaetvā maggassa uppādanena, atha maggaparamparāya arahattamaggavijjā uppajjati. Taṇhāmānadiṭṭhiyo kammasambhārabhāvato. Kammassa…pe… eko sandhīti hetuphalasandhi. Puna eko sandhīti phalahetusandhimāha. Tayo papañcā atīto addhā atītabhavaaddhānaṃ tesaṃ adhippetattā. Anāgatassa paccayo dassito assutavato puthujjanassa vasena. Sutavato pana ariyasāvakassa vasena vaṭṭassa vūpasamo dassitoti.
ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Samanupassanāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੫. ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨਾਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Samanupassanāsuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Samanupassanāsuttavaṇṇanā
