| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๘. สมาปโนฺน สทฺทํ สุณาตีติกถาวณฺณนา
8. Samāpanno saddaṃ suṇātītikathāvaṇṇanā
๘๒๓-๘๒๕. อิทานิ สมาปโนฺน สทฺทํ สุณาตีติกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ‘‘ยสฺมา ปฐมสฺส ฌานสฺส สโทฺท กณฺฑโก วุโตฺต ภควตา, ยทิ จ สมาปโนฺน ตํ น สุเณยฺย, กถํ กณฺฑโก สิยาฯ ตสฺมา สมาปโนฺน สทฺทํ, สุณาตี’’ติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ ปุพฺพเสลิยานํ; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ จกฺขุนา รูปํ ปสฺสตีติอาทิ ‘‘สมาปนฺนสฺส ตาว ปญฺจทฺวารปฺปวตฺตํ นตฺถิ, ตสฺมิํ อสติ ยทิ โส สทฺทํ สุเณยฺย, รูปมฺปิ ปเสฺสยฺยา’’ติ โจทนตฺถํ วุตฺตํฯ สโทฺท กณฺฑโกติ วิเกฺขปกรตฺตา วุตฺตํฯ โอฬาริเกน หิ สเทฺทน โสเต ฆฎฺฎิเต ปฐมชฺฌานโต วุฎฺฐานํ โหติ, เตเนตํ วุตฺตํ, ตสฺมา อสาธกํฯ ทุติยสฺส ฌานสฺสาติอาทิ ‘‘ยถา อโญฺญปิ กณฺฑโก อโนฺตสมาปตฺติยํ นตฺถิ, เอวํ สทฺทสฺสวนมฺปี’’ติ โพธนตฺถํ วุตฺตํ, ตํ สพฺพํ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
823-825. Idāni samāpanno saddaṃ suṇātītikathā nāma hoti. Tattha ‘‘yasmā paṭhamassa jhānassa saddo kaṇḍako vutto bhagavatā, yadi ca samāpanno taṃ na suṇeyya, kathaṃ kaṇḍako siyā. Tasmā samāpanno saddaṃ, suṇātī’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi pubbaseliyānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Cakkhunā rūpaṃ passatītiādi ‘‘samāpannassa tāva pañcadvārappavattaṃ natthi, tasmiṃ asati yadi so saddaṃ suṇeyya, rūpampi passeyyā’’ti codanatthaṃ vuttaṃ. Saddo kaṇḍakoti vikkhepakarattā vuttaṃ. Oḷārikena hi saddena sote ghaṭṭite paṭhamajjhānato vuṭṭhānaṃ hoti, tenetaṃ vuttaṃ, tasmā asādhakaṃ. Dutiyassa jhānassātiādi ‘‘yathā aññopi kaṇḍako antosamāpattiyaṃ natthi, evaṃ saddassavanampī’’ti bodhanatthaṃ vuttaṃ, taṃ sabbaṃ uttānatthamevāti.
สมาปโนฺน สทฺทํ สุณาตีติกถาวณฺณนาฯ
Samāpanno saddaṃ suṇātītikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๑๘๔) ๘. สทฺทํ สุณาตีติกถา • (184) 8. Saddaṃ suṇātītikathā
