| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(15) 5. ஸமாபத்திவக்³க³வண்ணனா
(15) 5. Samāpattivaggavaṇṇanā
164. பஞ்சமஸ்ஸ பட²மே ‘‘இதோ புப்³பே³ பரிகம்மங் பவத்தங், இதோ பரங் ப⁴வங்க³ங் மஜ்ஜே² ஸமாபத்தீ’’தி ஏவங் ஸஹ பரிகம்மேன அப்பனாபரிச்சே²த³ப்பஜானநா பஞ்ஞா ஸமாபத்திகுஸலதா. வுட்டா²னே குஸலபா⁴வோ வுட்டா²னகுஸலதா. பகே³வ வுட்டா²னபரிச்சே²த³கஞாணந்தி ஏவமெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³.
164. Pañcamassa paṭhame ‘‘ito pubbe parikammaṃ pavattaṃ, ito paraṃ bhavaṅgaṃ majjhe samāpattī’’ti evaṃ saha parikammena appanāparicchedappajānanā paññā samāpattikusalatā. Vuṭṭhāne kusalabhāvo vuṭṭhānakusalatā. Pageva vuṭṭhānaparicchedakañāṇanti evamettha attho daṭṭhabbo.
165. து³தியே உஜுனோ பா⁴வோ அஜ்ஜவங், அஜிம்ஹதா அகுடிலதா அவங்கதாதி அத்தோ². அபி⁴த⁴ம்மேபி (த⁴॰ ஸ॰ 1346) வுத்தங் – ‘‘தத்த² கதமோ அஜ்ஜவோ? யா அஜ்ஜவதா அஜிம்ஹதா அகுடிலதா அவங்கதா, அயங் வுச்சதி அஜ்ஜவோ’’தி. அனஜ்ஜவஞ்ச அஜ்ஜவப்படிக்கே²பேன வேதி³தப்³ப³ங். கோ³முத்தவங்கதா, சந்த³லேகா²வங்கதா, நங்க³லகோடிவங்கதாதி ஹி தயோ அனஜ்ஜவா. ஏகச்சோ ஹி பி⁴க்கு² பட²மவயே மஜ்ஜி²ம-பச்சி²மவயே ச ஏகவீஸதியா அனேஸனாஸு ச²ஸு ச அகோ³சரேஸு சரதி, அயங் கோ³முத்தவங்கதா நாம, ஆதி³தோ பட்டா²ய யாவ பரியோஸானா படிபத்தியா வங்கபா⁴வதோ. ஏகோ பட²மவயே பச்சி²மவயே ச சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலங் பூரேதி, லஜ்ஜீ குக்குச்சகோ ஸிக்கா²காமோ ஹோதி, மஜ்ஜி²மவயே புரிமஸதி³ஸோ, அயங் சந்த³லேகா²வங்கதா நாம, படிபத்தியா மஜ்ஜ²ட்டா²னே வங்கபா⁴வாபத்திதோ. ஏகோ பட²மவயேபி மஜ்ஜி²மவயேபி சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலங் பூரேதி, லஜ்ஜீ குக்குச்சகோ ஸிக்கா²காமோ ஹோதி, பச்சி²மவயே புரிமஸதி³ஸோ, அயங் நங்க³லகோடிவங்கதா நாம, பரியோஸானே வங்கபா⁴வாபத்திதோ. ஏகோ ஸப்³ப³ம்பேதங் வங்கதங் பஹாய தீஸு வயேஸு பேஸலோ லஜ்ஜீ குக்குச்சகோ ஸிக்கா²காமோ ஹோதி, தஸ்ஸ யோ ஸோ உஜுபா⁴வோ, இத³ங் அஜ்ஜவங் நாம, ஸப்³ப³த்த² உஜுபா⁴வஸித்³தி⁴தோ.
165. Dutiye ujuno bhāvo ajjavaṃ, ajimhatā akuṭilatā avaṅkatāti attho. Abhidhammepi (dha. sa. 1346) vuttaṃ – ‘‘tattha katamo ajjavo? Yā ajjavatā ajimhatā akuṭilatā avaṅkatā, ayaṃ vuccati ajjavo’’ti. Anajjavañca ajjavappaṭikkhepena veditabbaṃ. Gomuttavaṅkatā, candalekhāvaṅkatā, naṅgalakoṭivaṅkatāti hi tayo anajjavā. Ekacco hi bhikkhu paṭhamavaye majjhima-pacchimavaye ca ekavīsatiyā anesanāsu chasu ca agocaresu carati, ayaṃ gomuttavaṅkatā nāma, ādito paṭṭhāya yāva pariyosānā paṭipattiyā vaṅkabhāvato. Eko paṭhamavaye pacchimavaye ca catupārisuddhisīlaṃ pūreti, lajjī kukkuccako sikkhākāmo hoti, majjhimavaye purimasadiso, ayaṃ candalekhāvaṅkatā nāma, paṭipattiyā majjhaṭṭhāne vaṅkabhāvāpattito. Eko paṭhamavayepi majjhimavayepi catupārisuddhisīlaṃ pūreti, lajjī kukkuccako sikkhākāmo hoti, pacchimavaye purimasadiso, ayaṃ naṅgalakoṭivaṅkatā nāma, pariyosāne vaṅkabhāvāpattito. Eko sabbampetaṃ vaṅkataṃ pahāya tīsu vayesu pesalo lajjī kukkuccako sikkhākāmo hoti, tassa yo so ujubhāvo, idaṃ ajjavaṃ nāma, sabbattha ujubhāvasiddhito.
மத்³த³வந்தி எத்த² ‘‘லஜ்ஜவ’’ந்திபி பட²ந்தி. ஏவங் பனெத்த² அத்தோ² – ‘‘தத்த² கதமோ லஜ்ஜவோ? யோ ஹிரீயதி ஹிரீயிதப்³பே³ன ஹிரீயதி பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் ஸமாபத்தியா, அயங் வுச்சதி லஜ்ஜவோ’’தி ஏவங் வுத்தோ லஜ்ஜிபா⁴வோ லஜ்ஜவங் நாம. இத³ங் பனெத்த² நிப்³ப³சனங் – லஜ்ஜதீதி லஜ்ஜோ, ஹிரிமா, தஸ்ஸ பா⁴வோ லஜ்ஜவங், ஹிரீதி அத்தோ². லஜ்ஜா ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி லஜ்ஜீ யதா² ‘‘மாலீ மாயீ’’தி, தஸ்ஸ பா⁴வோ லஜ்ஜிபா⁴வோ, ஸா ஏவ லஜ்ஜா.
Maddavanti ettha ‘‘lajjava’’ntipi paṭhanti. Evaṃ panettha attho – ‘‘tattha katamo lajjavo? Yo hirīyati hirīyitabbena hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā, ayaṃ vuccati lajjavo’’ti evaṃ vutto lajjibhāvo lajjavaṃ nāma. Idaṃ panettha nibbacanaṃ – lajjatīti lajjo, hirimā, tassa bhāvo lajjavaṃ, hirīti attho. Lajjā etassa atthīti lajjī yathā ‘‘mālī māyī’’ti, tassa bhāvo lajjibhāvo, sā eva lajjā.
166. ததியே அதி⁴வாஸனக²ந்தீதி எத்த² அதி⁴வாஸனங் வுச்சதி க²மனங். தஞ்ஹி பரேஸங் து³க்கடங் து³ருத்தஞ்ச படிவிரோதா⁴கரணேன அத்தனோ உபரி ஆரோபெத்வா வாஸனதோ ‘‘அதி⁴வாஸன’’ந்தி வுச்சதி. அதி⁴வாஸனலக்க²ணா க²ந்தி அதி⁴வாஸனக²ந்தி. ஸுசிஸீலதா ஸோரச்சங். ஸா ஹி ஸோப⁴னகம்மரததா. ஸுட்டு² வா பாபதோ ஓரதபா⁴வோ விரததாதி ஆஹ ‘‘ஸுரதபா⁴வோ’’தி. தேனேவ அபி⁴த⁴ம்மேபி (த⁴॰ ஸ॰ 1349) –
166. Tatiye adhivāsanakhantīti ettha adhivāsanaṃ vuccati khamanaṃ. Tañhi paresaṃ dukkaṭaṃ duruttañca paṭivirodhākaraṇena attano upari āropetvā vāsanato ‘‘adhivāsana’’nti vuccati. Adhivāsanalakkhaṇā khanti adhivāsanakhanti. Sucisīlatā soraccaṃ. Sā hi sobhanakammaratatā. Suṭṭhu vā pāpato oratabhāvo viratatāti āha ‘‘suratabhāvo’’ti. Teneva abhidhammepi (dha. sa. 1349) –
‘‘தத்த² கதமங் ஸோரச்சங்? யோ காயிகோ அவீதிக்கமோ வாசஸிகோ அவீதிக்கமோ காயிகவாசஸிகோ அவீதிக்கமோ, இத³ங் வுச்சதி ஸோரச்சங், ஸப்³போ³பி ஸீலஸங்வரோ ஸோரச்ச’’ந்தி – ஆக³தோ.
‘‘Tattha katamaṃ soraccaṃ? Yo kāyiko avītikkamo vācasiko avītikkamo kāyikavācasiko avītikkamo, idaṃ vuccati soraccaṃ, sabbopi sīlasaṃvaro soracca’’nti – āgato.
167. சதுத்தே² ஸகி²லோ வுச்சதி ஸண்ஹவாசோ, தஸ்ஸ பா⁴வோ ஸாக²ல்யங், ஸண்ஹவாசதா. தேனாஹ ‘‘ஸண்ஹவாசாவஸேன ஸம்மோத³மானபா⁴வோ’’தி. ஸண்ஹவாசாவஸேன ஹி ஸம்மோத³மானஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ பா⁴வோ நாம ஸண்ஹவாசதா. தேனேவ அபி⁴த⁴ம்மே (த⁴॰ ஸ॰ 1350) –
167. Catutthe sakhilo vuccati saṇhavāco, tassa bhāvo sākhalyaṃ, saṇhavācatā. Tenāha ‘‘saṇhavācāvasena sammodamānabhāvo’’ti. Saṇhavācāvasena hi sammodamānassa puggalassa bhāvo nāma saṇhavācatā. Teneva abhidhamme (dha. sa. 1350) –
‘‘தத்த² கதமங் ஸாக²ல்யங்? யா ஸா வாசா அண்ட³கா கக்கஸா பரகடுகா பராபி⁴ஸஜ்ஜனீ கோத⁴ஸாமந்தா அஸமாதி⁴ஸங்வத்தனிகா, ததா²ரூபிங் வாசங் பஹாய யா ஸா வாசா நேலா கண்ணஸுகா² பேமனீயா ஹத³யங்க³மா போரீ ப³ஹுஜனகந்தா ப³ஹுஜனமனாபா, ததா²ரூபிங் வாசங் பா⁴ஸிதா ஹோதி, யா தத்த² ஸண்ஹவாசதா ஸகி²லவாசதா அப²ருஸவாசதா, இத³ங் வுச்சதி ஸாக²ல்ய’’ந்தி வுத்தங்.
‘‘Tattha katamaṃ sākhalyaṃ? Yā sā vācā aṇḍakā kakkasā parakaṭukā parābhisajjanī kodhasāmantā asamādhisaṃvattanikā, tathārūpiṃ vācaṃ pahāya yā sā vācā nelā kaṇṇasukhā pemanīyā hadayaṅgamā porī bahujanakantā bahujanamanāpā, tathārūpiṃ vācaṃ bhāsitā hoti, yā tattha saṇhavācatā sakhilavācatā apharusavācatā, idaṃ vuccati sākhalya’’nti vuttaṃ.
தத்த² அண்ட³காதி ஸதோ³ஸே ஸவணே ருக்கே² நிய்யாஸபிண்டோ³, அஹிச்ச²த்தாதீ³னி வா உட்டி²தானி அண்ட³கானீதி வத³ந்தி, பெ²க்³கு³ருக்க²ஸ்ஸ பன குதி²தஸ்ஸ அண்டா³னி விய உட்டி²தா சுண்ணபிண்டி³யோ வா க³ண்டி²யோ வா அண்ட³கா. இத⁴ பன ப்³யாபஜ்ஜனகக்கஸாதி³ஸபா⁴வதோ கண்டகப்படிபா⁴கே³ன வாசா அண்ட³காதி வுத்தா. பது³மனாளங் விய ஸோதங் க⁴ங்ஸயமானா பவிஸந்தீ கக்கஸா த³ட்ட²ப்³பா³. கோதே⁴ன நிப்³ப³த்தா தஸ்ஸ பரிவாரபூ⁴தா கோத⁴ஸாமந்தா. புரே ஸங்வத்³த⁴னாரீ போரீ. ஸா விய ஸுகுமாரா முது³கா வாசா போரீ வியாதி போரீ. ஸண்ஹவாசதாதிஆதி³னா தங் வாசங் பவத்தமானங் த³ஸ்ஸேதி.
Tattha aṇḍakāti sadose savaṇe rukkhe niyyāsapiṇḍo, ahicchattādīni vā uṭṭhitāni aṇḍakānīti vadanti, pheggurukkhassa pana kuthitassa aṇḍāni viya uṭṭhitā cuṇṇapiṇḍiyo vā gaṇṭhiyo vā aṇḍakā. Idha pana byāpajjanakakkasādisabhāvato kaṇṭakappaṭibhāgena vācā aṇḍakāti vuttā. Padumanāḷaṃ viya sotaṃ ghaṃsayamānā pavisantī kakkasā daṭṭhabbā. Kodhena nibbattā tassa parivārabhūtā kodhasāmantā. Pure saṃvaddhanārī porī. Sā viya sukumārā mudukā vācā porī viyāti porī. Saṇhavācatātiādinā taṃ vācaṃ pavattamānaṃ dasseti.
168. பஞ்சமே ‘‘அவிஹிங்ஸாதி கருணாபுப்³ப³பா⁴கோ³’’தி எத்தகமேவ இத⁴ வுத்தங், தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²ய ஸங்கீ³திஸுத்தவண்ணனாயங் (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 3.304) பன ‘‘அவிஹிங்ஸாதி கருணாபி கருணாபுப்³ப³பா⁴கோ³பீ’’தி வுத்தங். அபி⁴த⁴ம்மேபி (விப⁴॰ 182) ‘‘தத்த² கதமா அவிஹிங்ஸா? யா ஸத்தேஸு கருணா கருணாயனா கருணாயிதத்தங் கருணாசேதோவிமுத்தி, அயங் வுச்சதி அவிஹிங்ஸா’’தி ஆக³தங். எத்தா²பி ஹி யா காசி கருணா ‘‘கருணா’’தி வுத்தா, கருணாசேதோவிமுத்தி பன அப்பனாப்பத்தாவ.
168. Pañcame ‘‘avihiṃsāti karuṇāpubbabhāgo’’ti ettakameva idha vuttaṃ, dīghanikāyaṭṭhakathāya saṅgītisuttavaṇṇanāyaṃ (dī. ni. aṭṭha. 3.304) pana ‘‘avihiṃsāti karuṇāpi karuṇāpubbabhāgopī’’ti vuttaṃ. Abhidhammepi (vibha. 182) ‘‘tattha katamā avihiṃsā? Yā sattesu karuṇā karuṇāyanā karuṇāyitattaṃ karuṇācetovimutti, ayaṃ vuccati avihiṃsā’’ti āgataṃ. Etthāpi hi yā kāci karuṇā ‘‘karuṇā’’ti vuttā, karuṇācetovimutti pana appanāppattāva.
ஸுசிஸத்³த³தோ பா⁴வே யகாரங் இகாரஸ்ஸ ச உகாராதே³ஸங் கத்வா அயங் நித்³தே³ஸோதி ஆஹ ‘‘ஸோசப்³யங் ஸுசிபா⁴வோ’’தி. எத்த² ச ஸோசப்³யந்தி ஸீலவஸேன ஸுசிபா⁴வோதி வுத்தங். தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²ய ஸங்கீ³திஸுத்தவண்ணனாயங் (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 3.304) பன ‘‘ஸோசெய்யந்தி மெத்தாய ச மெத்தாபுப்³ப³பா⁴க³ஸ்ஸ ச வஸேன ஸுசிபா⁴வோ’’தி வுத்தங். தேனேவ அபி⁴த⁴ம்மேபி ‘‘தத்த² கதமங் ஸோசப்³யங்? யா ஸத்தேஸு மெத்தி மெத்தாயனா மெத்தாயிதத்தங் மெத்தாசேதோவிமுத்தி, இத³ங் வுச்சதி ஸோசப்³ய’’ந்தி நித்³தே³ஸோ கதோ. எத்தா²பி ஹி ‘‘மெத்தீ’’திஆதி³னா யா காசி மெத்தா வுத்தா, மெத்தாசேதோவிமுத்தி பன அப்பனாப்பத்தாவ.
Sucisaddato bhāve yakāraṃ ikārassa ca ukārādesaṃ katvā ayaṃ niddesoti āha ‘‘socabyaṃ sucibhāvo’’ti. Ettha ca socabyanti sīlavasena sucibhāvoti vuttaṃ. Dīghanikāyaṭṭhakathāya saṅgītisuttavaṇṇanāyaṃ (dī. ni. aṭṭha. 3.304) pana ‘‘soceyyanti mettāya ca mettāpubbabhāgassa ca vasena sucibhāvo’’ti vuttaṃ. Teneva abhidhammepi ‘‘tattha katamaṃ socabyaṃ? Yā sattesu metti mettāyanā mettāyitattaṃ mettācetovimutti, idaṃ vuccati socabya’’nti niddeso kato. Etthāpi hi ‘‘mettī’’tiādinā yā kāci mettā vuttā, mettācetovimutti pana appanāppattāva.
169-171. ச²ட்ட²ஸத்தமஅட்ட²மானி ஹெட்டா² வுத்தனயானேவ.
169-171. Chaṭṭhasattamaaṭṭhamāni heṭṭhā vuttanayāneva.
172. நவமே காமங் ஸம்பயுத்தத⁴ம்மேஸு தி²ரபா⁴வோபி ப³லட்டோ² ஏவ, படிபக்கே²ஹி பன அகம்பனீயதங் ஸாதிஸயங் ப³லட்டோ²தி வுத்தங் ‘‘முட்ட²ஸ்ஸச்சே அகம்பனேனா’’திஆதி³.
172. Navame kāmaṃ sampayuttadhammesu thirabhāvopi balaṭṭho eva, paṭipakkhehi pana akampanīyataṃ sātisayaṃ balaṭṭhoti vuttaṃ ‘‘muṭṭhassacce akampanenā’’tiādi.
173. த³ஸமே பச்சனீகத⁴ம்மஸமனதோ ஸமதோ², ஸமாதீ⁴தி ஆஹ ‘‘ஸமதோ²தி சித்தேகக்³க³தா’’தி. அனிச்சாதி³னா விவிதே⁴னாகாரேன த³ஸ்ஸனதோ பஸ்ஸனதோ விபஸ்ஸனா, பஞ்ஞாதி ஆஹ ‘‘ஸங்கா²ரபரிக்³கா³ஹகஞாண’’ந்தி.
173. Dasame paccanīkadhammasamanato samatho, samādhīti āha ‘‘samathoti cittekaggatā’’ti. Aniccādinā vividhenākārena dassanato passanato vipassanā, paññāti āha ‘‘saṅkhārapariggāhakañāṇa’’nti.
174. ஏகாத³ஸமே து³ஸ்ஸீல்யந்தி ஸமாதி³ன்னஸ்ஸ ஸீலஸ்ஸ பே⁴த³கரோ வீதிக்கமோ. தி³ட்டி²விபத்தீதி ‘‘அத்தி² தி³ன்ன’’ந்திஆதி³னயப்பவத்தாய ஸம்மாதி³ட்டி²யா தூ³ஸிகா மிச்சா²தி³ட்டீ²தி ஆஹ ‘‘தி³ட்டி²விபத்தீதி மிச்சா²தி³ட்டீ²’’தி.
174. Ekādasame dussīlyanti samādinnassa sīlassa bhedakaro vītikkamo. Diṭṭhivipattīti ‘‘atthi dinna’’ntiādinayappavattāya sammādiṭṭhiyā dūsikā micchādiṭṭhīti āha ‘‘diṭṭhivipattīti micchādiṭṭhī’’ti.
175. த்³வாத³ஸமே ஸீலஸம்பதா³தி ஸப்³ப³பா⁴க³தோ தஸ்ஸ அனூனதாபத்தி பரிபுண்ணபா⁴வோ ஸீலஸம்பதா³. பரிபூரணத்தோ² ஹெத்த² ஸம்பதா³ஸத்³தோ³. தேனேவாஹ ‘‘பரிபுண்ணஸீலதா’’தி. தி³ட்டி²ஸம்பதா³தி அத்தி²கதி³ட்டி²ஆதி³ஸம்மாதி³ட்டி²பாரிபூரிபா⁴வேன பவத்தங் ஞாணங். தஞ்ச கம்மஸ்ஸகதாஸம்மாதி³ட்டி²ஆதி³வஸேன பஞ்சவித⁴ங் ஹோதீதி ஆஹ ‘‘தேன கம்மஸ்ஸகதா’’தி.
175. Dvādasame sīlasampadāti sabbabhāgato tassa anūnatāpatti paripuṇṇabhāvo sīlasampadā. Paripūraṇattho hettha sampadāsaddo. Tenevāha ‘‘paripuṇṇasīlatā’’ti. Diṭṭhisampadāti atthikadiṭṭhiādisammādiṭṭhipāripūribhāvena pavattaṃ ñāṇaṃ. Tañca kammassakatāsammādiṭṭhiādivasena pañcavidhaṃ hotīti āha ‘‘tena kammassakatā’’ti.
176. தேரஸமே ஸீலவிஸுத்³தீ⁴தி விஸுத்³தி⁴ங் பாபேதுங் ஸமத்த²ங் ஸீலங், சித்தவிஸுத்³தி⁴ஆதி³உபரிவிஸுத்³தி⁴யா பச்சயோ ப⁴விதுங் ஸமத்த²ங் விஸுத்³த⁴ஸீலந்தி வுத்தங் ஹோதி. ஸுவிஸுத்³த⁴மேவ ஹி ஸீலங் தஸ்ஸா பத³ட்டா²னங் ஹோதி. தேனாஹ ‘‘ஸீலவிஸுத்³தீ⁴ஹி விஸுத்³தி⁴ஸம்பாபகங் ஸீல’’ந்தி. எத்தா²பி விஸுத்³தி⁴ஸம்பாபகந்தி சித்தவிஸுத்³தி⁴ஆதி³உபரிவிஸுத்³தி⁴யா ஸம்பாபகந்தி அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. அபி⁴த⁴ம்மே (த⁴॰ ஸ॰ 1372) பனாயங் ‘‘தத்த² கதமா ஸீலவிஸுத்³தி⁴? காயிகோ அவீதிக்கமோ வாசஸிகோ அவீதிக்கமோ காயிகவாசஸிகோ அவீதிக்கமோ, அயங் வுச்சதி ஸீலவிஸுத்³தீ⁴’’தி ஏவங் விப⁴த்தா.
176. Terasame sīlavisuddhīti visuddhiṃ pāpetuṃ samatthaṃ sīlaṃ, cittavisuddhiādiuparivisuddhiyā paccayo bhavituṃ samatthaṃ visuddhasīlanti vuttaṃ hoti. Suvisuddhameva hi sīlaṃ tassā padaṭṭhānaṃ hoti. Tenāha ‘‘sīlavisuddhīhi visuddhisampāpakaṃ sīla’’nti. Etthāpi visuddhisampāpakanti cittavisuddhiādiuparivisuddhiyā sampāpakanti attho daṭṭhabbo. Abhidhamme (dha. sa. 1372) panāyaṃ ‘‘tattha katamā sīlavisuddhi? Kāyiko avītikkamo vācasiko avītikkamo kāyikavācasiko avītikkamo, ayaṃ vuccati sīlavisuddhī’’ti evaṃ vibhattā.
தி³ட்டி²விஸுத்³தீ⁴தி விஸுத்³தி⁴ங் பாபேதுங் ஸமத்த²ங் த³ஸ்ஸனஞாணங் த³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴, பரமத்த²விஸுத்³தி⁴ங் நிப்³பா³னஞ்ச பாபேதுங் உபனேதுங் ஸமத்த²ங் கம்மஸ்ஸகதஞாணாதி³ ஸம்மாத³ஸ்ஸனந்தி அத்தோ². தேனாஹ ‘‘விஸுத்³தி⁴ஸம்பாபிகா…பே॰… பஞ்சவிதா⁴பி வா ஸம்மாதி³ட்டீ²’’தி. எத்தா²பி விஸுத்³தி⁴ஸம்பாபிகாதி ஞாணத³ஸ்ஸனவிஸுத்³தி⁴யா த³ஸ்ஸனநிப்³பா³னஸங்கா²தாய பரமத்த²விஸுத்³தி⁴யா ச ஸம்பாபிகாதி ஏவமத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. அபி⁴த⁴ம்மே (த⁴॰ ஸ॰ 1373) பனாயங் ‘‘தத்த² கதமா தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴? கம்மஸ்ஸகதஞாணங், ஸச்சானுலோமிகங் ஞாணங், மக்³க³ஸ்ஸ மக்³க³ஸமங்கி³ஸ்ஸ ஞாணங், ப²லஸமங்கி³ஸ்ஸ ஞாண’’ந்தி ஏவங் வுத்தங்.
Diṭṭhivisuddhīti visuddhiṃ pāpetuṃ samatthaṃ dassanañāṇaṃ dassanavisuddhi, paramatthavisuddhiṃ nibbānañca pāpetuṃ upanetuṃ samatthaṃ kammassakatañāṇādi sammādassananti attho. Tenāha ‘‘visuddhisampāpikā…pe… pañcavidhāpi vā sammādiṭṭhī’’ti. Etthāpi visuddhisampāpikāti ñāṇadassanavisuddhiyā dassananibbānasaṅkhātāya paramatthavisuddhiyā ca sampāpikāti evamattho daṭṭhabbo. Abhidhamme (dha. sa. 1373) panāyaṃ ‘‘tattha katamā diṭṭhivisuddhi? Kammassakatañāṇaṃ, saccānulomikaṃ ñāṇaṃ, maggassa maggasamaṅgissa ñāṇaṃ, phalasamaṅgissa ñāṇa’’nti evaṃ vuttaṃ.
எத்த² ச இத³ங் அகுஸலகம்மங் நோ ஸகங், இத³ங் பன கம்மங் ஸகந்தி ஏவங் ப்³யதிரேகதோ அன்வயதோ ச கம்மஸ்ஸகதஜானநஞாணங் கம்மஸ்ஸகதஞாணங். திவித⁴து³ச்சரிதஞ்ஹி அத்தனா கதம்பி பரேன கதம்பி நோ ஸககம்மங் நாம ஹோதி அத்த²ப⁴ஞ்ஜனதோ, ஸுசரிதங் ஸககம்மங் நாம அத்த²ஜனநதோ. விபஸ்ஸனாஞாணங் பன வசீஸச்சஞ்ச அனுலோமேதி, பரமத்த²ஸச்சஞ்ச ந விலோமேதீதி ஸச்சானுலோமிகஞாணந்தி வுத்தங். விபஸ்ஸனாஞாணஞ்ஹி லக்க²ணானி படிவிஜ்ஜ²னத்த²ங் ஆரம்ப⁴காலே ‘‘அனிச்சங் து³க்க²ங் அனத்தா’’தி பவத்தங் வசீஸச்சஞ்ச அனுலோமேதி, ததே²வ படிவிஜ்ஜ²னதோ பரமத்த²ஸச்சங் நிப்³பா³னஞ்ச ந விலோமேதி ந விராதே⁴தி ஏகந்தேனேவ ஸம்பாபனதோ.
Ettha ca idaṃ akusalakammaṃ no sakaṃ, idaṃ pana kammaṃ sakanti evaṃ byatirekato anvayato ca kammassakatajānanañāṇaṃ kammassakatañāṇaṃ. Tividhaduccaritañhi attanā katampi parena katampi no sakakammaṃ nāma hoti atthabhañjanato, sucaritaṃ sakakammaṃ nāma atthajananato. Vipassanāñāṇaṃ pana vacīsaccañca anulometi, paramatthasaccañca na vilometīti saccānulomikañāṇanti vuttaṃ. Vipassanāñāṇañhi lakkhaṇāni paṭivijjhanatthaṃ ārambhakāle ‘‘aniccaṃ dukkhaṃ anattā’’ti pavattaṃ vacīsaccañca anulometi, tatheva paṭivijjhanato paramatthasaccaṃ nibbānañca na vilometi na virādheti ekanteneva sampāpanato.
177. சுத்³த³ஸமே தி³ட்டி²விஸுத்³தீ⁴தி பட²மமக்³க³ஸம்மாதி³ட்டி² வுத்தா. யதா²தி³ட்டி²ஸ்ஸ ச பதா⁴னந்தி தங்ஸம்பயுத்தமேவ வீரியங். தேனேவ தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²யங் (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 3.304) ‘‘தி³ட்டி²விஸுத்³தீ⁴தி ஞாணத³ஸ்ஸனங் கதி²தங். யதா²தி³ட்டி²ஸ்ஸ ச பதா⁴னந்தி தங்ஸம்பயுத்தமேவ வீரிய’’ந்தி வுத்தங். எத்த² ஹி ஞாணத³ஸ்ஸனந்தி ஞாணபூ⁴தங் த³ஸ்ஸனங். தேன த³ஸ்ஸனமக்³க³ங் வத³தி. தங்ஸம்பயுத்தமேவ வீரியந்தி பட²மமக்³க³ஸம்பயுத்தவீரியமாஹ. அபிச தி³ட்டி²விஸுத்³தீ⁴தி ஸப்³பா³பி மக்³க³ஸம்மாதி³ட்டி². யதா²தி³ட்டி²ஸ்ஸ ச பதா⁴னந்தி தங்ஸம்பயுத்தமேவ வீரியங். தேனேவ தீ³க⁴னிகாயட்ட²கதா²யங் ‘‘அபிச புரிமபதே³ன சதுமக்³க³ஞாணங், பச்சி²மபதே³ன தங்ஸம்பயுத்தங் வீரிய’’ந்தி வுத்தங்.
177. Cuddasame diṭṭhivisuddhīti paṭhamamaggasammādiṭṭhi vuttā. Yathādiṭṭhissa ca padhānanti taṃsampayuttameva vīriyaṃ. Teneva dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ (dī. ni. aṭṭha. 3.304) ‘‘diṭṭhivisuddhīti ñāṇadassanaṃ kathitaṃ. Yathādiṭṭhissa ca padhānanti taṃsampayuttameva vīriya’’nti vuttaṃ. Ettha hi ñāṇadassananti ñāṇabhūtaṃ dassanaṃ. Tena dassanamaggaṃ vadati. Taṃsampayuttameva vīriyanti paṭhamamaggasampayuttavīriyamāha. Apica diṭṭhivisuddhīti sabbāpi maggasammādiṭṭhi. Yathādiṭṭhissa ca padhānanti taṃsampayuttameva vīriyaṃ. Teneva dīghanikāyaṭṭhakathāyaṃ ‘‘apica purimapadena catumaggañāṇaṃ, pacchimapadena taṃsampayuttaṃ vīriya’’nti vuttaṃ.
அத² வா தி³ட்டீ²விஸுத்³தீ⁴தி கம்மஸ்ஸகதஞாணாதி³ஸங்கா²தா ஸப்³பா³பி ஸம்மாதி³ட்டி² வுத்தா. யதா²தி³ட்டி²ஸ்ஸ ச பதா⁴னந்தி யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோதி. அயமேவ பாளியா ஸமேதி. அபி⁴த⁴ம்மே ஹி ‘‘தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴ கோ² பனாதி யா பஞ்ஞா பஜானநா…பே॰… அமோஹோ த⁴ம்மவிசயோ ஸம்மாதி³ட்டி². யதா²தி³ட்டி²ஸ்ஸ ச பதா⁴னந்தி யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ’’தி ஏவமயங் து³கோ விப⁴த்தோ. தேனேவ அபி⁴த⁴ம்மட்ட²கதா²யங் (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ 1374) ‘‘யா பஞ்ஞா பஜானநாதிஆதீ³ஹி ஹெட்டா² வுத்தானி கம்மஸ்ஸகதஞாணாதீ³னேவ சத்தாரி ஞாணானி விப⁴த்தானி. ‘யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴’திஆதீ³ஹி பதே³ஹி நித்³தி³ட்ட²ங் வீரியங் க³ஹிதங் பஞ்ஞாய லோகியட்டா²னே லோகியங், லோகுத்தரட்டா²னே லோகுத்தர’’ந்தி வுத்தங்.
Atha vā diṭṭhīvisuddhīti kammassakatañāṇādisaṅkhātā sabbāpi sammādiṭṭhi vuttā. Yathādiṭṭhissa ca padhānanti yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmoti. Ayameva pāḷiyā sameti. Abhidhamme hi ‘‘diṭṭhivisuddhi kho panāti yā paññā pajānanā…pe… amoho dhammavicayo sammādiṭṭhi. Yathādiṭṭhissa ca padhānanti yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo’’ti evamayaṃ duko vibhatto. Teneva abhidhammaṭṭhakathāyaṃ (dha. sa. aṭṭha. 1374) ‘‘yā paññā pajānanātiādīhi heṭṭhā vuttāni kammassakatañāṇādīneva cattāri ñāṇāni vibhattāni. ‘Yo cetasiko vīriyārambho’tiādīhi padehi niddiṭṭhaṃ vīriyaṃ gahitaṃ paññāya lokiyaṭṭhāne lokiyaṃ, lokuttaraṭṭhāne lokuttara’’nti vuttaṃ.
இதா⁴பி விஸுத்³தி⁴ஸம்பாபிகா சதுமக்³க³ஸம்மாதி³ட்டி², பஞ்சவிதா⁴பி வா ஸம்மாதி³ட்டி² தி³ட்டி²விஸுத்³தீ⁴தி அதி⁴ப்பாயேன ‘‘தி³ட்டி²விஸுத்³தீ⁴தி விஸுத்³தி⁴ஸம்பாபிகா ஸம்மாதி³ட்டி²யேவா’’தி வுத்தங். ஹெட்டி²மமக்³க³ஸம்பயுத்தங் வீரியந்தி இத³ங் பன ‘‘யதா²தி³ட்டி²ஸ்ஸ ச பதா⁴னந்தி பட²மமக்³க³ஸம்பயுத்தங் வீரியந்தி வுத்த’’ந்தி அதி⁴ப்பாயேன வத³தி. எத்த² ச தங்தங்பா⁴ணகானங் மதபே⁴தே³னாயங் வண்ணனாபே⁴தோ³தி ந அட்ட²கதா²வசனானங் அஞ்ஞமஞ்ஞவிரோதோ⁴ ஸங்கிதப்³போ³. அத² யதா²தி³ட்டி²ஸ்ஸ ச பதா⁴னந்தி ஹெட்டி²மமக்³க³ஸம்பயுத்தமேவ வீரியங் கஸ்மா வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘தஞ்ஹி தஸ்ஸா தி³ட்டி²யா அனுரூபத்தா’’திஆதி³. தத்த² தஸ்ஸா தி³ட்டி²யாதி ஹெட்டி²மமக்³க³ஸம்பயுத்தாய தி³ட்டி²யா. யதா²தி³ட்டி²ஸ்ஸாதி அனுரூபதி³ட்டி²ஸ்ஸ கல்யாணதி³ட்டி²ஸ்ஸ நிப்³ப³த்திதப்பகாரதி³ட்டி²ஸ்ஸ வா நிப்³ப³த்தேதப்³ப³பதா⁴னானுரூபதி³ட்டி²ஸ்ஸ யதா²தி³ட்டி²ப்பவத்தகிரியஸ்ஸ வாதி ஏவம்பெத்த² அத்த²ங் ஸங்வண்ணயந்தி.
Idhāpi visuddhisampāpikā catumaggasammādiṭṭhi, pañcavidhāpi vā sammādiṭṭhi diṭṭhivisuddhīti adhippāyena ‘‘diṭṭhivisuddhīti visuddhisampāpikā sammādiṭṭhiyevā’’ti vuttaṃ. Heṭṭhimamaggasampayuttaṃ vīriyanti idaṃ pana ‘‘yathādiṭṭhissa ca padhānanti paṭhamamaggasampayuttaṃ vīriyanti vutta’’nti adhippāyena vadati. Ettha ca taṃtaṃbhāṇakānaṃ matabhedenāyaṃ vaṇṇanābhedoti na aṭṭhakathāvacanānaṃ aññamaññavirodho saṅkitabbo. Atha yathādiṭṭhissa ca padhānanti heṭṭhimamaggasampayuttameva vīriyaṃ kasmā vuttanti āha ‘‘tañhi tassā diṭṭhiyā anurūpattā’’tiādi. Tattha tassā diṭṭhiyāti heṭṭhimamaggasampayuttāya diṭṭhiyā. Yathādiṭṭhissāti anurūpadiṭṭhissa kalyāṇadiṭṭhissa nibbattitappakāradiṭṭhissa vā nibbattetabbapadhānānurūpadiṭṭhissa yathādiṭṭhippavattakiriyassa vāti evampettha atthaṃ saṃvaṇṇayanti.
178. பன்னரஸமே ஸமத்தங் துஸ்ஸனங் தித்தி ஸந்துட்டி², நத்தி² ஏதஸ்ஸ ஸந்துட்டீ²தி அஸந்துட்டி², அஸந்துட்டி²ஸ்ஸ பா⁴வோ அஸந்துட்டி²தா. யா குஸலானங் த⁴ம்மானங் பா⁴வனாய அஸந்துட்ட²ஸ்ஸ பி⁴ய்யோகம்யதா, தஸ்ஸா ஏதங் அதி⁴வசனங். தாய ஹி ஸமங்கி³பூ⁴தோ புக்³க³லோ ஸீலங் பூரெத்வா ஜா²னங் உப்பாதே³தி, ஜா²னங் லபி⁴த்வா விபஸ்ஸனங் ஆரப⁴தி, ஆரத்³த⁴விபஸ்ஸகோ அரஹத்தங் அக்³க³ஹெத்வா அந்தரா வோஸானங் நாபஜ்ஜதி, ‘‘அலமெத்தாவதா கதமெத்தாவதா’’தி ஸங்கோசங் ந பாபுணாதி. தேனாஹ ‘‘அஞ்ஞத்ர அரஹத்தமக்³கா³ குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு அஸந்துட்டி²பா⁴வோ’’தி. தத்ர அஞ்ஞத்ர அரஹத்தமக்³கா³தி அரஹத்தமக்³க³ஸம்பத்தங் வினாதி அத்தோ². ‘‘அப்படிவானிதா ச பதா⁴னஸ்மி’’ந்தி இத³ங் ஹெட்டா² வுத்தனயத்தா உத்தானத்த²மேவாதி ந விப⁴த்தங்.
178. Pannarasame samattaṃ tussanaṃ titti santuṭṭhi, natthi etassa santuṭṭhīti asantuṭṭhi, asantuṭṭhissa bhāvo asantuṭṭhitā. Yā kusalānaṃ dhammānaṃ bhāvanāya asantuṭṭhassa bhiyyokamyatā, tassā etaṃ adhivacanaṃ. Tāya hi samaṅgibhūto puggalo sīlaṃ pūretvā jhānaṃ uppādeti, jhānaṃ labhitvā vipassanaṃ ārabhati, āraddhavipassako arahattaṃ aggahetvā antarā vosānaṃ nāpajjati, ‘‘alamettāvatā katamettāvatā’’ti saṅkocaṃ na pāpuṇāti. Tenāha ‘‘aññatra arahattamaggā kusalesu dhammesu asantuṭṭhibhāvo’’ti. Tatra aññatra arahattamaggāti arahattamaggasampattaṃ vināti attho. ‘‘Appaṭivānitā ca padhānasmi’’nti idaṃ heṭṭhā vuttanayattā uttānatthamevāti na vibhattaṃ.
179. ஸோளஸமே முட்டா² நட்டா² ஸதி ஏதஸ்ஸாதி முட்ட²ஸ்ஸதி, தஸ்ஸ பா⁴வோ முட்ட²ஸ்ஸச்சந்தி ஆஹ ‘‘முட்ட²ஸ்ஸச்சந்தி முட்ட²ஸ்ஸதிபா⁴வோ’’தி. முட்ட²ஸ்ஸதிபா⁴வோதி ச ஸதிப்படிபக்கோ² த⁴ம்மோ, ந ஸதியா அபா⁴வமத்தங். அஸம்பஜஞ்ஞந்தி ‘‘தத்த² கதமங் அஸம்பஜஞ்ஞங்? யங் அஞ்ஞாணங் அத³ஸ்ஸனங்…பே॰… அவிஜ்ஜாலங்கீ⁴ மோஹோ அகுஸலமூல’’ந்தி (த⁴॰ ஸ॰ 1357) ஏவங் வுத்தா அவிஜ்ஜாயேவ. ததா² ஹி விஜ்ஜாபடிபக்கோ² அவிஜ்ஜா விஜ்ஜாய பஹாதப்³ப³தோ, ஏவங் ஸம்பஜஞ்ஞப்படிபக்கோ² அஸம்பஜஞ்ஞங் . யஸ்மா பன ஸம்பஜஞ்ஞப்படிபக்கே² ஸதி தஸ்ஸ வஸேன ஞாணஸ்ஸ அபா⁴வோ ஹோதி, தஸ்மா வுத்தங் ‘‘அஞ்ஞாணபா⁴வோ’’தி.
179. Soḷasame muṭṭhā naṭṭhā sati etassāti muṭṭhassati, tassa bhāvo muṭṭhassaccanti āha ‘‘muṭṭhassaccanti muṭṭhassatibhāvo’’ti. Muṭṭhassatibhāvoti ca satippaṭipakkho dhammo, na satiyā abhāvamattaṃ. Asampajaññanti ‘‘tattha katamaṃ asampajaññaṃ? Yaṃ aññāṇaṃ adassanaṃ…pe… avijjālaṅghī moho akusalamūla’’nti (dha. sa. 1357) evaṃ vuttā avijjāyeva. Tathā hi vijjāpaṭipakkho avijjā vijjāya pahātabbato, evaṃ sampajaññappaṭipakkho asampajaññaṃ . Yasmā pana sampajaññappaṭipakkhe sati tassa vasena ñāṇassa abhāvo hoti, tasmā vuttaṃ ‘‘aññāṇabhāvo’’ti.
180. ஸத்தரஸமே அபிலாபனலக்க²ணா ஸதீதி உத³கே லாபு³ விய யேன சித்தங் ஆரம்மணே பிலவித்வா விய திட்ட²தி, ந ஓகா³ஹதி, தங் பிலாபனங். ந பிலாபனங் அபிலாபனங், தங் லக்க²ணங் ஸபா⁴வோ ஏதிஸ்ஸாதி அபிலாபனலக்க²ணா.
180. Sattarasame apilāpanalakkhaṇā satīti udake lābu viya yena cittaṃ ārammaṇe pilavitvā viya tiṭṭhati, na ogāhati, taṃ pilāpanaṃ. Na pilāpanaṃ apilāpanaṃ, taṃ lakkhaṇaṃ sabhāvo etissāti apilāpanalakkhaṇā.
ஸமாபத்திவக்³க³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Samāpattivaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
ததியபண்ணாஸகங் நிட்டி²தங்.
Tatiyapaṇṇāsakaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya / (15) 5. ஸமாபத்திவக்³கோ³ • (15) 5. Samāpattivaggo
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / (15) 5. ஸமாபத்திவக்³க³வண்ணனா • (15) 5. Samāpattivaggavaṇṇanā
