Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
(๑๕) ๕. สมาปตฺติวคฺควณฺณนา
(15) 5. Samāpattivaggavaṇṇanā
๑๖๔. ปญฺจมสฺส ปฐเม สมาปตฺติกุสลตาติ อาหารสปฺปายํ อุตุสปฺปายํ ปริคฺคณฺหิตฺวา สมาปตฺติสมาปชฺชเน เฉกตาฯ สมาปตฺติวุฎฺฐานกุสลตาติ ยถาปริเจฺฉเทน คเต กาเล วิยโตฺต หุตฺวา อุฎฺฐหโนฺต วุฎฺฐานกุสโล นาม โหติ, เอวํ กุสลตาฯ
164. Pañcamassa paṭhame samāpattikusalatāti āhārasappāyaṃ utusappāyaṃ pariggaṇhitvā samāpattisamāpajjane chekatā. Samāpattivuṭṭhānakusalatāti yathāparicchedena gate kāle viyatto hutvā uṭṭhahanto vuṭṭhānakusalo nāma hoti, evaṃ kusalatā.
๑๖๕. ทุติเย อชฺชวนฺติ อุชุภาโวฯ มทฺทวนฺติ มุทุภาโวฯ
165. Dutiye ajjavanti ujubhāvo. Maddavanti mudubhāvo.
๑๖๖. ตติเย ขนฺตีติ อธิวาสนขนฺติฯ โสรจฺจนฺติ สุสีลฺยภาเวน สุรตภาโวฯ
166. Tatiye khantīti adhivāsanakhanti. Soraccanti susīlyabhāvena suratabhāvo.
๑๖๗. จตุเตฺถ สาขลฺยนฺติ สณฺหวาจาวเสน สโมฺมทมานภาโวฯ ปฎิสนฺถาโรติ อามิเสน วา ธเมฺมน วา ปฎิสนฺถรณํฯ
167. Catutthe sākhalyanti saṇhavācāvasena sammodamānabhāvo. Paṭisanthāroti āmisena vā dhammena vā paṭisantharaṇaṃ.
๑๖๘. ปญฺจเม อวิหิํสาติ กรุณาปุพฺพภาโคฯ โสเจยฺยนฺติ สีลวเสน สุจิภาโวฯ ฉฎฺฐสตฺตมานิ อุตฺตานตฺถาเนวฯ
168. Pañcame avihiṃsāti karuṇāpubbabhāgo. Soceyyanti sīlavasena sucibhāvo. Chaṭṭhasattamāni uttānatthāneva.
๑๗๑. อฎฺฐเม ปฎิสงฺขานพลนฺติ ปจฺจเวกฺขณพลํฯ
171. Aṭṭhame paṭisaṅkhānabalanti paccavekkhaṇabalaṃ.
๑๗๒. นวเม มุฎฺฐสฺสเจฺจ อกมฺปเนน สติเยว สติพลํฯ อุทฺธเจฺจ อกมฺปเนน สมาธิเยว สมาธิพลํฯ
172. Navame muṭṭhassacce akampanena satiyeva satibalaṃ. Uddhacce akampanena samādhiyeva samādhibalaṃ.
๑๗๓. ทสเม สมโถติ จิเตฺตกคฺคตาฯ วิปสฺสนาติ สงฺขารปริคฺคาหกญฺญาณํฯ
173. Dasame samathoti cittekaggatā. Vipassanāti saṅkhārapariggāhakaññāṇaṃ.
๑๗๔. เอกาทสเม สีลวิปตฺตีติ ทุสฺสีลฺยํฯ ทิฎฺฐิวิปตฺตีติ มิจฺฉาทิฎฺฐิฯ
174. Ekādasame sīlavipattīti dussīlyaṃ. Diṭṭhivipattīti micchādiṭṭhi.
๑๗๕. ทฺวาทสเม สีลสมฺปทาติ ปริปุณฺณสีลตาฯ ทิฎฺฐิสมฺปทาติ สมฺมาทิฎฺฐิกภาโวฯ เตน กมฺมสฺสกตสมฺมาทิฎฺฐิ, ฌานสมฺมาทิฎฺฐิ, วิปสฺสนาสมฺมาทิฎฺฐิ, มคฺคสมฺมาทิฎฺฐิ, ผลสมฺมาทิฎฺฐีติ สพฺพาปิ ปญฺจวิธา สมฺมาทิฎฺฐิ สงฺคหิตา โหติฯ
175. Dvādasame sīlasampadāti paripuṇṇasīlatā. Diṭṭhisampadāti sammādiṭṭhikabhāvo. Tena kammassakatasammādiṭṭhi, jhānasammādiṭṭhi, vipassanāsammādiṭṭhi, maggasammādiṭṭhi, phalasammādiṭṭhīti sabbāpi pañcavidhā sammādiṭṭhi saṅgahitā hoti.
๑๗๖. เตรสเม สีลวิสุทฺธีติ วิสุทฺธิสมฺปาปกํ สีลํฯ ทิฎฺฐิวิสุทฺธีติ วิสุทฺธิสมฺปาปิกา จตุมคฺคสมฺมาทิฎฺฐิ, ปญฺจวิธาปิ วา สมฺมาทิฎฺฐิฯ
176. Terasame sīlavisuddhīti visuddhisampāpakaṃ sīlaṃ. Diṭṭhivisuddhīti visuddhisampāpikā catumaggasammādiṭṭhi, pañcavidhāpi vā sammādiṭṭhi.
๑๗๗. จุทฺทสเม ทิฎฺฐิวิสุทฺธีติ วิสุทฺธิสมฺปาปิกา สมฺมาทิฎฺฐิเยวฯ ยถาทิฎฺฐิสฺส จ ปธานนฺติ เหฎฺฐิมมคฺคสมฺปยุตฺตํ วีริยํฯ ตญฺหิ ตสฺสา ทิฎฺฐิยา อนุรูปตฺตา ‘‘ยถาทิฎฺฐิสฺส จ ปธาน’’นฺติ วุตฺตํฯ
177. Cuddasame diṭṭhivisuddhīti visuddhisampāpikā sammādiṭṭhiyeva. Yathādiṭṭhissa ca padhānanti heṭṭhimamaggasampayuttaṃ vīriyaṃ. Tañhi tassā diṭṭhiyā anurūpattā ‘‘yathādiṭṭhissa ca padhāna’’nti vuttaṃ.
๑๗๘. ปนฺนรสเม อสนฺตุฎฺฐิตา จ กุสเลสุ ธเมฺมสูติ อญฺญตฺร อรหตฺตมคฺคา กุสเลสุ ธเมฺมสุ อสนฺตุฎฺฐิภาโวฯ
178. Pannarasame asantuṭṭhitā ca kusalesu dhammesūti aññatra arahattamaggā kusalesu dhammesu asantuṭṭhibhāvo.
๑๗๙. โสฬสเม มุฎฺฐสฺสจฺจนฺติ มุฎฺฐสฺสติภาโวฯ อสมฺปชญฺญนฺติ อญฺญาณภาโวฯ
179. Soḷasame muṭṭhassaccanti muṭṭhassatibhāvo. Asampajaññanti aññāṇabhāvo.
๑๘๐. สตฺตรสเม อปิลาปนลกฺขณา สติฯ สมฺมา ปชานนลกฺขณํ สมฺปชญฺญนฺติฯ
180. Sattarasame apilāpanalakkhaṇā sati. Sammā pajānanalakkhaṇaṃ sampajaññanti.
สมาปตฺติวโคฺค ปญฺจโมฯ ตติยปณฺณาสกํ นิฎฺฐิตํฯ
Samāpattivaggo pañcamo. Tatiyapaṇṇāsakaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / (๑๕) ๕. สมาปตฺติวโคฺค • (15) 5. Samāpattivaggo
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / (๑๕) ๕. สมาปตฺติวคฺควณฺณนา • (15) 5. Samāpattivaggavaṇṇanā