| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
੩੬. ਸਮਸੀਸਟ੍ਠਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
36. Samasīsaṭṭhañāṇaniddesavaṇṇanā
੮੭. ਸਮਸੀਸਟ੍ਠਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾਤਿਆਦੀਹਿ ਦਸਹਿ ਰਾਸੀਹਿ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਹੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਨ ਹਿ ਏਕੇਕਸ੍ਸ વਸੇਨ ਆਯਤਨਧਾਤੁਰਾਸਿવਜ੍ਜੇਹਿ ਸੇਸੇਹਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਰਾਸੀਹਿ વਿਸੁਂ વਿਸੁਂ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੋ ਸਙ੍ਗਯ੍ਹਤੀਤਿ। ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾ ਹੇਤੁਸਮੁਚ੍ਛੇਦੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਸਦ੍ਦੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਪਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਸੇਨ ਸਮ੍ਭવਤੋ ਇਧ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ, ਹੇਤੁਸਮੁਚ੍ਛੇਦੇਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਾ ਏવ ਤੇਭੂਮਕਧਮ੍ਮਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ। ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਤੀਤਿ ਯਥਾਯੋਗਂ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਤਦਙ੍ਗਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪਹਾਨવਸੇਨ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਨੁਸਯਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧੇਨ੍ਤੋ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦਤਿ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲਾਧਿਟ੍ਠਾਨਾਯ ਦੇਸਨਾਯ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦੋ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ। ਨਿਰੋਧੇਤੀਤਿ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਿਰੋਧੇਨ ਨਿਰੋਧੇਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ। ਨ ਉਪਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਏવਂ ਨਿਰੋਧੇ ਕਤੇ ਸੋ ਸੋ ਧਮ੍ਮੋ ਪੁਨ ਨ ਉਪਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਮਿਨਾ ਨਿਰੋਧਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ। ਏવਂ ਅਨੁਪਟ੍ਠਹਨਧਮ੍ਮવਸੇਨ ਅਨੁਪਟ੍ਠਾਨਭਾવੋ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ। ਸਮਨ੍ਤਿ ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਾਦੀਨਂ ਸਮਿਤਤ੍ਤਾ ਸਮਂ। ਤਾਨਿ ਪਨ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਸਤ੍ਤ, ਰੂਪਾਰੂਪਜ੍ਝਾਨਾਨਿ ਅਟ੍ਠ, ਮਹਾવਿਪਸ੍ਸਨਾ ਅਟ੍ਠਾਰਸ, ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋਤਿ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸ ਹੋਨ੍ਤਿ।
87. Samasīsaṭṭhañāṇaniddese pañcakkhandhātiādīhi dasahi rāsīhi sabbadhammasaṅgaho veditabbo. Na hi ekekassa vasena āyatanadhāturāsivajjehi sesehi aṭṭhahi rāsīhi visuṃ visuṃ sabbadhammo saṅgayhatīti. Yasmā pana lokuttaradhammā hetusamucchedena samucchinditabbā na honti, tasmā sabbadhammasaddena saṅgahitāpi lokuttaradhammā samucchedavasena sambhavato idha na gahetabbā, hetusamucchedena samucchinditabbā eva tebhūmakadhammā gahetabbā. Sammā samucchindatīti yathāyogaṃ vikkhambhanatadaṅgasamucchedapahānavasena pariyuṭṭhānaṃ anusayañca nirodhento sammā samucchindati. Evaṃ puggalādhiṭṭhānāya desanāya sammā samucchedo niddiṭṭho. Nirodhetīti anuppādanirodhena nirodheti. Iminā samucchedattho vutto. Na upaṭṭhātīti evaṃ nirodhe kate so so dhammo puna na upatiṭṭhati, na uppajjatīti attho. Iminā nirodhattho vutto. Evaṃ anupaṭṭhahanadhammavasena anupaṭṭhānabhāvo niddiṭṭho. Samanti kāmacchandādīnaṃ samitattā samaṃ. Tāni pana nekkhammādīni satta, rūpārūpajjhānāni aṭṭha, mahāvipassanā aṭṭhārasa, ariyamaggā cattāroti sattatiṃsa honti.
ਤੇਰਸ ਸੀਸਾਨਿ ਸੀਸਭੂਤਾਨਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਙ੍ਗਹવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਾਨਿ। ਇਧ ਪਨ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਿ ਅਟ੍ਠੇવ ਸੀਸਾਨਿ ਯੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਨ ਹਿ ਅਰਹਤੋ ਤਣ੍ਹਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸੀਸਾਨਿ ਸਨ੍ਤਿ। ਪਲਿਬੋਧਸੀਸਨ੍ਤਿ ਪਲਿਬੁਨ੍ਧਨਂ ਪਲਿਬੋਧੋ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਮਗ੍ਗਾવਰਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੀਸਨ੍ਤਿ ਪਧਾਨਂ, ਅਧਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਲਿਬੋਧੋਯੇવ ਸੀਸਂ, ਤਂਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾਦਿਸਬ੍ਬਪਲਿਬੋਧੇਸੁ વਾ ਸੀਸਨ੍ਤਿ ਪਲਿਬੋਧਸੀਸਂ। ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸੇਸੁ। વਿਸੇਸਤੋ ਪਨ વਿਨਿਬਨ੍ਧਨਨ੍ਤਿ ਉਨ੍ਨਤਿવਸੇਨ ਸਂਸਾਰੇ ਬਨ੍ਧਨਂ। ਪਰਾਮਾਸੋਤਿ ਅਭਿਨਿવੇਸੋ। વਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ વਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣਤਾ। ਕਿਲੇਸੋਤਿ ਕਿਲਿਸ੍ਸਨਂ। ਅਧਿਮੋਕ੍ਖੋਤਿ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਨਂ। ਪਗ੍ਗਹੋਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹਨਂ। ਉਪਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਪਿਲਾਪਨਂ। ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ ਅવਿਪ੍ਪਕਿਣ੍ਣਤਾ। ਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ ਯਥਾਸਭਾવਪਟਿવੇਧੋ। ਪવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਪਾਦਿਨ੍ਨਕ੍ਖਨ੍ਧਪવਤ੍ਤਂ। ਗੋਚਰੋਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਂ। ਇਮੇਸੁ ਦ੍વਾਦਸਸੁਪਿ વਾਰੇਸੁ ਪਧਾਨਟ੍ਠੋ ਸੀਸਟ੍ਠੋ। વਿਮੋਕ੍ਖੋਤਿ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਤਦਙ੍ਗਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਨਿਸ੍ਸਰਣવਿਮੁਤ੍ਤੀਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿਮੁਤ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਸਙ੍ਖਾਰਸੀਸਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਤਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ ਸੀਸਂ, ਕੋਟਿ ਅવਸਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤੇਨ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਙ੍ਖਾਰਾਭਾવਮਤ੍ਤવਸੇਨ વਾ ਖਨ੍ਧਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਮੇવ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਾਦਿਕਂ ਸਮਞ੍ਚ ਸਦ੍ਧਾਦਿਕਂ ਸੀਸਞ੍ਚ, ਸਮਸੀਸਂ વਾ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸਮਸੀਸੀਤਿ। ਅਥ વਾ ਤੇਰਸਨ੍ਨਂ ਸੀਸਾਨਂ ਤਣ੍ਹਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚ ਸੀਸਾਨਿ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ, ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚ ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ, ਪવਤ੍ਤਸੀਸਂ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ, ਗੋਚਰਸੀਸਞ੍ਚ ਸਙ੍ਖਾਰਸੀਸਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਰਿਯਸਚ੍ਚਾਨਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਰੋਗੇ વਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਇਰਿਯਾਪਥੇ વਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਸਭਾਗਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ વਾ ਅਭਿਸਮਯੋ ਚ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਯਸ੍ਸ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਸਮਾਨਞ੍ਚ ਇਮੇਸਞ੍ਚ ਸੀਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਸਮਸੀਸੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
Terasa sīsāni sīsabhūtānaṃ sabbesaṃ saṅgahavasena vuttāni. Idha pana saddhādīni aṭṭheva sīsāni yujjanti. Na hi arahato taṇhādīni pañca sīsāni santi. Palibodhasīsanti palibundhanaṃ palibodho, nibbānamaggāvaraṇanti attho. Sīsanti padhānaṃ, adhikanti attho. Palibodhoyeva sīsaṃ, taṃsampayuttādisabbapalibodhesu vā sīsanti palibodhasīsaṃ. Esa nayo sesesu. Visesato pana vinibandhananti unnativasena saṃsāre bandhanaṃ. Parāmāsoti abhiniveso. Vikkhepoti vippakiṇṇatā. Kilesoti kilissanaṃ. Adhimokkhoti adhimuccanaṃ. Paggahoti ussāhanaṃ. Upaṭṭhānanti apilāpanaṃ. Avikkhepoti avippakiṇṇatā. Dassananti yathāsabhāvapaṭivedho. Pavattanti upādinnakkhandhapavattaṃ. Gocaroti ārammaṇaṃ. Imesu dvādasasupi vāresu padhānaṭṭho sīsaṭṭho. Vimokkhoti vikkhambhanatadaṅgasamucchedapaṭippassaddhinissaraṇavimuttīsu pañcasu nissaraṇavimutti nibbānaṃ. Saṅkhārasīsanti sabbasaṅkhatasaṅkhārānaṃ sīsaṃ, koṭi avasānanti attho. Etena anupādisesaparinibbānaṃ vuttaṃ. Saṅkhārābhāvamattavasena vā khandhaparinibbānameva vuttaṃ hoti. Nekkhammādikaṃ samañca saddhādikaṃ sīsañca, samasīsaṃ vā assa atthīti samasīsīti. Atha vā terasannaṃ sīsānaṃ taṇhādīni pañca sīsāni samudayasaccaṃ, saddhādīni pañca maggasaccaṃ, pavattasīsaṃ jīvitindriyaṃ dukkhasaccaṃ, gocarasīsañca saṅkhārasīsañca nirodhasaccanti imesaṃ catunnaṃ ariyasaccānaṃ ekasmiṃ roge vā ekasmiṃ iriyāpathe vā ekasmiṃ sabhāgajīvitindriye vā abhisamayo ca anupādisesaparinibbānañca yassa hoti, so pubbe vuttasamānañca imesañca sīsānaṃ atthitāya samasīsīti vuccati.
ਸਮਸੀਸਟ੍ਠਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Samasīsaṭṭhañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ੩੬. ਸਮਸੀਸਟ੍ਠਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • 36. Samasīsaṭṭhañāṇaniddeso
