Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-अभिनव-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
३०-३२. समतित्तिकादिसिक्खापदवण्णना
30-32. Samatittikādisikkhāpadavaṇṇanā
समतित्तिकन्ति भावनपुंसकनिद्देसो, समतित्तिकं कत्वाति अत्थो। एवमञ्ञेसुपि ईदिसेसु ठानेसु अत्थो दट्ठब्बो। समपुण्णन्ति (सारत्थ॰ टी॰ पाचित्तिय ३.६०५) पत्तस्स अन्तोमुखवट्टिलेखासमपुण्णं। समभरितन्ति एत्थापि एसेव नयो। तञ्च खो अधिट्ठानुपगपत्तस्सेव, नेतरस्स। तेनाह ‘‘अधिट्ठानुपगपत्तस्सा’’तिआदि। रचितन्ति कतं, पक्खित्तं पूरितन्ति अत्थो। यं किञ्चि यावकालिकन्ति यागुभत्तफलाफलादिं यं किञ्चि आमिसजातिकं। यत्थ कत्थचीति अधिट्ठानुपगो वा होतु, अनधिट्ठानुपगो वा यत्थ कत्थचि पत्ते । थूपीकतानीति थूपं विय कतानि, अधिट्ठानुपगस्स पत्तस्स अन्तोमुखवट्टिलेखं अतिक्कमित्वा कतानीति अत्थो। इदञ्च ‘‘यामकालिकादीनी’’ति इमस्स वसेन वुत्तं, ‘‘यावकालिक’’न्ति इमस्स पन वसेन वचनब्यत्तयं कत्वा ‘‘थूपीकतम्पि वट्टती’’ति योजेतब्बं। पि-सद्देन अथूपीकतानि वट्टन्तीति एत्थ कथाव नत्थीति दस्सेति। हेट्ठा ओरोहतीति समन्ता ओकाससब्भावतो चालियमानं हेट्ठा भस्सति । तक्कोलवटंसकादयोति एत्थ मत्थके ठपिततक्कोलमेव वटंसकसदिसत्ता तक्कोलवटंसकं। आदिसद्देन पुप्फवटंसककटुकफलादिवटंसकानं (पाचि॰ अट्ठ॰ ६०५) गहणं, न तं थूपीकतं नाम होति पाटेक्कं भाजनत्ता पण्णादीनं।
Samatittikanti bhāvanapuṃsakaniddeso, samatittikaṃ katvāti attho. Evamaññesupi īdisesu ṭhānesu attho daṭṭhabbo. Samapuṇṇanti (sārattha. ṭī. pācittiya 3.605) pattassa antomukhavaṭṭilekhāsamapuṇṇaṃ. Samabharitanti etthāpi eseva nayo. Tañca kho adhiṭṭhānupagapattasseva, netarassa. Tenāha ‘‘adhiṭṭhānupagapattassā’’tiādi. Racitanti kataṃ, pakkhittaṃ pūritanti attho. Yaṃ kiñci yāvakālikanti yāgubhattaphalāphalādiṃ yaṃ kiñci āmisajātikaṃ. Yattha katthacīti adhiṭṭhānupago vā hotu, anadhiṭṭhānupago vā yattha katthaci patte . Thūpīkatānīti thūpaṃ viya katāni, adhiṭṭhānupagassa pattassa antomukhavaṭṭilekhaṃ atikkamitvā katānīti attho. Idañca ‘‘yāmakālikādīnī’’ti imassa vasena vuttaṃ, ‘‘yāvakālika’’nti imassa pana vasena vacanabyattayaṃ katvā ‘‘thūpīkatampi vaṭṭatī’’ti yojetabbaṃ. Pi-saddena athūpīkatāni vaṭṭantīti ettha kathāva natthīti dasseti. Heṭṭhā orohatīti samantā okāsasabbhāvato cāliyamānaṃ heṭṭhā bhassati . Takkolavaṭaṃsakādayoti ettha matthake ṭhapitatakkolameva vaṭaṃsakasadisattā takkolavaṭaṃsakaṃ. Ādisaddena pupphavaṭaṃsakakaṭukaphalādivaṭaṃsakānaṃ (pāci. aṭṭha. 605) gahaṇaṃ, na taṃ thūpīkataṃ nāma hoti pāṭekkaṃ bhājanattā paṇṇādīnaṃ.
समतित्तिकादिसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Samatittikādisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.