Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / མཧཱཝགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
སམཏྟིཾསཝིརེཙནཀཐཱ
Samattiṃsavirecanakathā
༣༣༦. སིནེཧེཐཱཏི ཀིཾ པན བྷགཝཏོ ཀཱཡོ ལཱུཁོཏི ན ལཱུཁོ? བྷགཝཏོ ཧི ཨཱཧཱརེ སདཱ དེཝཏཱ དིབྦོཛཾ པཀྑིཔནྟི, སིནེཧཔཱནཾ པན སབྦཏྠ དོསེ ཏེམེཏི, སིརཱ མུདུཀཱ ཀརོཏི, ཏེནཱཡཾ ཨེཝམཱཧ། ཏཱིཎི ཨུཔྤལཧཏྠཱནཱིཏི ཨེཀཾ ཨོལཱ༹རིཀདོསཧརཎཏྠཾ, ཨེཀཾ མཛ྄ཛྷིམདོསཧརཎཏྠཾ, ཨེཀཾ སུཁུམདོསཧརཎཏྠཾ། ནཙིརསྶེཝ པཀཏཏྟོ ཨཧོསཱིཏི ཨེཝཾ པཀཏཏྟེ པན ཀཱཡེ ནཱགརཱ དཱནཾ སམྤཱདེསུཾ། ཛཱིཝཀོ ཨཱགནྟྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙ – ‘‘བྷགཝཱ ཨཛྫ ནཱགརཱ ཏུམྷཱཀཾ དཱནཾ དཱཏུཀཱམཱ, མཱ ཨནྟོགཱམཾ པིཎྜཱཡ པཝིསཐཱ’’ཏི། མཧཱམོགྒལླཱནཏྠེརོ ཙིནྟེསི – ‘‘ཀུཏོ ནུ ཁོ ཨཛྫ བྷགཝཏོ པཋམཾ པིཎྜཔཱཏོ ལདྡྷུཾ ཝཊྚཏཱི’’ཏི། ཏཏོ ཙིནྟེསི – ‘‘སོཎོ སེཊྛིཔུཏྟོ ཁེཏྟཔརིཀམྨཏོ པཊྛཱཡ ཨཉྙེཧི ཨསཱདྷཱརཎཱནཾ ཁཱིརོདཀསེཙནསཾཝདྡྷཱནཾ གནྡྷསཱལཱིནཾ ཨོདནཾ བྷུཉྫཏི, ཏཏོ བྷགཝཏོ པིཎྜཔཱཏཾ ཨཱཧརིསྶཱམཱི’’ཏི ཨིདྡྷིཡཱ གནྟྭཱ ཏསྶ པཱསཱདཏལེ ཨཏྟཱནཾ དསྶེསི། སོ ཐེརསྶ པཏྟཾ གཧེཏྭཱ པཎཱིཏཾ པིཎྜཔཱཏཾ ཨདཱསི། ཐེརསྶ ཙ གམནཱཀཱརཾ དིསྭཱ ‘‘བྷུཉྫཐ བྷནྟེ’’ཏི ཨཱཧ། ཐེརོ ཏམཏྠཾ ཨཱརོཙེསི ‘‘བྷུཉྫཐ བྷནྟེ, ཨཧཾ ཨཉྙཾ བྷགཝཏོ དསྶཱམཱི’’ཏི ཐེརཾ བྷོཛེཏྭཱ གནྡྷེཧི པཏྟཾ ཨུབྦཊྚེཏྭཱ པིཎྜཔཱཏསྶ པཱུརེཏྭཱ ཨདཱསི, ཏཾ ཐེརོ ཨཱཧརིཏྭཱ བྷགཝཏོ ཨདཱསི།
336.Sinehethāti kiṃ pana bhagavato kāyo lūkhoti na lūkho? Bhagavato hi āhāre sadā devatā dibbojaṃ pakkhipanti, sinehapānaṃ pana sabbattha dose temeti, sirā mudukā karoti, tenāyaṃ evamāha. Tīṇi uppalahatthānīti ekaṃ oḷārikadosaharaṇatthaṃ, ekaṃ majjhimadosaharaṇatthaṃ, ekaṃ sukhumadosaharaṇatthaṃ. Nacirasseva pakatatto ahosīti evaṃ pakatatte pana kāye nāgarā dānaṃ sampādesuṃ. Jīvako āgantvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bhagavā ajja nāgarā tumhākaṃ dānaṃ dātukāmā, mā antogāmaṃ piṇḍāya pavisathā’’ti. Mahāmoggallānatthero cintesi – ‘‘kuto nu kho ajja bhagavato paṭhamaṃ piṇḍapāto laddhuṃ vaṭṭatī’’ti. Tato cintesi – ‘‘soṇo seṭṭhiputto khettaparikammato paṭṭhāya aññehi asādhāraṇānaṃ khīrodakasecanasaṃvaddhānaṃ gandhasālīnaṃ odanaṃ bhuñjati, tato bhagavato piṇḍapātaṃ āharissāmī’’ti iddhiyā gantvā tassa pāsādatale attānaṃ dassesi. So therassa pattaṃ gahetvā paṇītaṃ piṇḍapātaṃ adāsi. Therassa ca gamanākāraṃ disvā ‘‘bhuñjatha bhante’’ti āha. Thero tamatthaṃ ārocesi ‘‘bhuñjatha bhante, ahaṃ aññaṃ bhagavato dassāmī’’ti theraṃ bhojetvā gandhehi pattaṃ ubbaṭṭetvā piṇḍapātassa pūretvā adāsi, taṃ thero āharitvā bhagavato adāsi.
རཱཛཱཔི ཁོ བིམྦིསཱརོ ‘‘ཨཛྫ བྷགཝཱ ཀིཾ བྷུཉྫིསྶཏཱི’’ཏི ཝིཧཱརཾ ཨཱགནྟྭཱ པཝིསམཱནོཝ པིཎྜཔཱཏགནྡྷཾ གྷཱཡིཏྭཱ བྷུཉྫིཏུཀཱམོ ཨཧོསི ། བྷགཝཏོ དྭཱིསུཡེཝ པིཎྜཔཱཏེསུ བྷཱཛནགཏེསུ དེཝཏཱ ཨོཛཾ པཀྑིཔིཾསུ – ཡཉྩ སུཛཱཏཱ ཨདཱསི; ཡཉྩ པརིནིབྦཱནཀཱལེ ཙུནྡོ ཀམྨཱརཔུཏྟོ; ཨཉྙེསུ ཀབལེ༹ ཀབལེ༹ པཀྑིཔིཾསུ, ཏསྨཱ བྷགཝཱ རཉྙོ ཨིཙྪཾ ཛཱནིཏྭཱ ཨཔཀྑིཏྟོཛམེཝ ཐོཀཾ པིཎྜཔཱཏཾ རཉྙོ དཱཔེསི། སོ པརིབྷུཉྫིཏྭཱ པུཙྪི – ‘‘ཀིཾ བྷནྟེ, ཨུཏྟརཀུརུཏོ ཨཱབྷཏཾ བྷོཛན’’ནྟི? ‘‘ན མཧཱརཱཛ, ཨུཏྟརཀུརུཏོ; ཨཔིཙ ཁོ ཏཝེཝ རཊྛཝཱསིནོ གཧཔཏིཔུཏྟསྶ བྷོཛནཾ ཨེཏ’’ནྟི ཝཏྭཱ སོཎསྶ སམྤཏྟིཾ ཨཱཙིཀྑི། ཏཾ སུཏྭཱ རཱཛཱ སོཎཾ དཊྛུཀཱམོ ཧུཏྭཱ ཙམྨཀྑནྡྷཀེ ཝུཏྟནཡེན ཨསཱིཏིཡཱ ཀུལཔུཏྟསཧསྶེཧི སདྡྷིཾ སོཎསྶ ཨཱགམནཾ ཨཀཱསི། ཏེ བྷགཝཏོ དྷམྨདེསནཾ སུཏྭཱ སོཏཱཔནྣཱ ཛཱཏཱ། སོཎོ པན པབྦཛིཏྭཱ ཨརཧཏྟེ པཏིཊྛིཏོ། བྷགཝཱཔི ཨེཏདཏྠམེཝ རཉྙོ པིཎྜཔཱཏཾ དཱཔེསི།
Rājāpi kho bimbisāro ‘‘ajja bhagavā kiṃ bhuñjissatī’’ti vihāraṃ āgantvā pavisamānova piṇḍapātagandhaṃ ghāyitvā bhuñjitukāmo ahosi . Bhagavato dvīsuyeva piṇḍapātesu bhājanagatesu devatā ojaṃ pakkhipiṃsu – yañca sujātā adāsi; yañca parinibbānakāle cundo kammāraputto; aññesu kabaḷe kabaḷe pakkhipiṃsu, tasmā bhagavā rañño icchaṃ jānitvā apakkhittojameva thokaṃ piṇḍapātaṃ rañño dāpesi. So paribhuñjitvā pucchi – ‘‘kiṃ bhante, uttarakuruto ābhataṃ bhojana’’nti? ‘‘Na mahārāja, uttarakuruto; apica kho taveva raṭṭhavāsino gahapatiputtassa bhojanaṃ eta’’nti vatvā soṇassa sampattiṃ ācikkhi. Taṃ sutvā rājā soṇaṃ daṭṭhukāmo hutvā cammakkhandhake vuttanayena asītiyā kulaputtasahassehi saddhiṃ soṇassa āgamanaṃ akāsi. Te bhagavato dhammadesanaṃ sutvā sotāpannā jātā. Soṇo pana pabbajitvā arahatte patiṭṭhito. Bhagavāpi etadatthameva rañño piṇḍapātaṃ dāpesi.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / མཧཱཝགྒཔཱལི༹ • Mahāvaggapāḷi / ༢༠༩. སམཏྟིཾསཝིརེཙནཀཐཱ • 209. Samattiṃsavirecanakathā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / པཛྫོཏརཱཛཝཏྠུཀཐཱདིཝཎྞནཱ • Pajjotarājavatthukathādivaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / སམཏྟིཾསཝིརེཙནཀཐཱཝཎྞནཱ • Samattiṃsavirecanakathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / ཛཱིཝཀཝཏྠུཀཐཱདིཝཎྞནཱ • Jīvakavatthukathādivaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi / ༢༠༩. སམཏྟིཾསཝིརེཙནཀཐཱ • 209. Samattiṃsavirecanakathā