Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ਸਮਤ੍ਤਿਂਸવਿਰੇਚਨਕਥਾ
Samattiṃsavirecanakathā
੩੩੬. ਸਿਨੇਹੇਥਾਤਿ ਕਿਂ ਪਨ ਭਗવਤੋ ਕਾਯੋ ਲੂਖੋਤਿ ਨ ਲੂਖੋ? ਭਗવਤੋ ਹਿ ਆਹਾਰੇ ਸਦਾ ਦੇવਤਾ ਦਿਬ੍ਬੋਜਂ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤਿ, ਸਿਨੇਹਪਾਨਂ ਪਨ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਦੋਸੇ ਤੇਮੇਤਿ, ਸਿਰਾ ਮੁਦੁਕਾ ਕਰੋਤਿ, ਤੇਨਾਯਂ ਏવਮਾਹ। ਤੀਣਿ ਉਪ੍ਪਲਹਤ੍ਥਾਨੀਤਿ ਏਕਂ ਓਲ਼ਾਰਿਕਦੋਸਹਰਣਤ੍ਥਂ, ਏਕਂ ਮਜ੍ਝਿਮਦੋਸਹਰਣਤ੍ਥਂ, ਏਕਂ ਸੁਖੁਮਦੋਸਹਰਣਤ੍ਥਂ। ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਪਕਤਤ੍ਤੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਏવਂ ਪਕਤਤ੍ਤੇ ਪਨ ਕਾਯੇ ਨਾਗਰਾ ਦਾਨਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਸੁਂ। ਜੀવਕੋ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਭਗવਾ ਅਜ੍ਜ ਨਾਗਰਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਦਾਨਂ ਦਾਤੁਕਾਮਾ, ਮਾ ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਸਥਾ’’ਤਿ। ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਕੁਤੋ ਨੁ ਖੋ ਅਜ੍ਜ ਭਗવਤੋ ਪਠਮਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੋ ਲਦ੍ਧੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ। ਤਤੋ ਚਿਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਸੋਣੋ ਸੇਟ੍ਠਿਪੁਤ੍ਤੋ ਖੇਤ੍ਤਪਰਿਕਮ੍ਮਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਅਸਾਧਾਰਣਾਨਂ ਖੀਰੋਦਕਸੇਚਨਸਂવਦ੍ਧਾਨਂ ਗਨ੍ਧਸਾਲੀਨਂ ਓਦਨਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਤਤੋ ਭਗવਤੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਆਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਪਾਸਾਦਤਲੇ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ। ਸੋ ਥੇਰਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਣੀਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਅਦਾਸਿ। ਥੇਰਸ੍ਸ ਚ ਗਮਨਾਕਾਰਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਭੁਞ੍ਜਥ ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਆਹ। ਥੇਰੋ ਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸਿ ‘‘ਭੁਞ੍ਜਥ ਭਨ੍ਤੇ, ਅਹਂ ਅਞ੍ਞਂ ਭਗવਤੋ ਦਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਥੇਰਂ ਭੋਜੇਤ੍વਾ ਗਨ੍ਧੇਹਿ ਪਤ੍ਤਂ ਉਬ੍ਬਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤ੍વਾ ਅਦਾਸਿ, ਤਂ ਥੇਰੋ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਅਦਾਸਿ।
336.Sinehethāti kiṃ pana bhagavato kāyo lūkhoti na lūkho? Bhagavato hi āhāre sadā devatā dibbojaṃ pakkhipanti, sinehapānaṃ pana sabbattha dose temeti, sirā mudukā karoti, tenāyaṃ evamāha. Tīṇi uppalahatthānīti ekaṃ oḷārikadosaharaṇatthaṃ, ekaṃ majjhimadosaharaṇatthaṃ, ekaṃ sukhumadosaharaṇatthaṃ. Nacirasseva pakatatto ahosīti evaṃ pakatatte pana kāye nāgarā dānaṃ sampādesuṃ. Jīvako āgantvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bhagavā ajja nāgarā tumhākaṃ dānaṃ dātukāmā, mā antogāmaṃ piṇḍāya pavisathā’’ti. Mahāmoggallānatthero cintesi – ‘‘kuto nu kho ajja bhagavato paṭhamaṃ piṇḍapāto laddhuṃ vaṭṭatī’’ti. Tato cintesi – ‘‘soṇo seṭṭhiputto khettaparikammato paṭṭhāya aññehi asādhāraṇānaṃ khīrodakasecanasaṃvaddhānaṃ gandhasālīnaṃ odanaṃ bhuñjati, tato bhagavato piṇḍapātaṃ āharissāmī’’ti iddhiyā gantvā tassa pāsādatale attānaṃ dassesi. So therassa pattaṃ gahetvā paṇītaṃ piṇḍapātaṃ adāsi. Therassa ca gamanākāraṃ disvā ‘‘bhuñjatha bhante’’ti āha. Thero tamatthaṃ ārocesi ‘‘bhuñjatha bhante, ahaṃ aññaṃ bhagavato dassāmī’’ti theraṃ bhojetvā gandhehi pattaṃ ubbaṭṭetvā piṇḍapātassa pūretvā adāsi, taṃ thero āharitvā bhagavato adāsi.
ਰਾਜਾਪਿ ਖੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਭਗવਾ ਕਿਂ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ વਿਹਾਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪવਿਸਮਾਨੋવ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਿਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਕਾਮੋ ਅਹੋਸਿ । ਭਗવਤੋ ਦ੍વੀਸੁਯੇવ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇਸੁ ਭਾਜਨਗਤੇਸੁ ਦੇવਤਾ ਓਜਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ – ਯਞ੍ਚ ਸੁਜਾਤਾ ਅਦਾਸਿ; ਯਞ੍ਚ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਕਾਲੇ ਚੁਨ੍ਦੋ ਕਮ੍ਮਾਰਪੁਤ੍ਤੋ; ਅਞ੍ਞੇਸੁ ਕਬਲ਼ੇ ਕਬਲ਼ੇ ਪਕ੍ਖਿਪਿਂਸੁ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਗવਾ ਰਞ੍ਞੋ ਇਚ੍ਛਂ ਜਾਨਿਤ੍વਾ ਅਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋਜਮੇવ ਥੋਕਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਰਞ੍ਞੋ ਦਾਪੇਸਿ। ਸੋ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕਿਂ ਭਨ੍ਤੇ, ਉਤ੍ਤਰਕੁਰੁਤੋ ਆਭਤਂ ਭੋਜਨ’’ਨ੍ਤਿ? ‘‘ਨ ਮਹਾਰਾਜ, ਉਤ੍ਤਰਕੁਰੁਤੋ; ਅਪਿਚ ਖੋ ਤવੇવ ਰਟ੍ਠવਾਸਿਨੋ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭੋਜਨਂ ਏਤ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍વਾ ਸੋਣਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿ। ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਰਾਜਾ ਸੋਣਂ ਦਟ੍ਠੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍વਾ ਚਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਅਸੀਤਿਯਾ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੋਣਸ੍ਸ ਆਗਮਨਂ ਅਕਾਸਿ। ਤੇ ਭਗવਤੋ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨਾ ਜਾਤਾ। ਸੋਣੋ ਪਨ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋ। ਭਗવਾਪਿ ਏਤਦਤ੍ਥਮੇવ ਰਞ੍ਞੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਦਾਪੇਸਿ।
Rājāpi kho bimbisāro ‘‘ajja bhagavā kiṃ bhuñjissatī’’ti vihāraṃ āgantvā pavisamānova piṇḍapātagandhaṃ ghāyitvā bhuñjitukāmo ahosi . Bhagavato dvīsuyeva piṇḍapātesu bhājanagatesu devatā ojaṃ pakkhipiṃsu – yañca sujātā adāsi; yañca parinibbānakāle cundo kammāraputto; aññesu kabaḷe kabaḷe pakkhipiṃsu, tasmā bhagavā rañño icchaṃ jānitvā apakkhittojameva thokaṃ piṇḍapātaṃ rañño dāpesi. So paribhuñjitvā pucchi – ‘‘kiṃ bhante, uttarakuruto ābhataṃ bhojana’’nti? ‘‘Na mahārāja, uttarakuruto; apica kho taveva raṭṭhavāsino gahapatiputtassa bhojanaṃ eta’’nti vatvā soṇassa sampattiṃ ācikkhi. Taṃ sutvā rājā soṇaṃ daṭṭhukāmo hutvā cammakkhandhake vuttanayena asītiyā kulaputtasahassehi saddhiṃ soṇassa āgamanaṃ akāsi. Te bhagavato dhammadesanaṃ sutvā sotāpannā jātā. Soṇo pana pabbajitvā arahatte patiṭṭhito. Bhagavāpi etadatthameva rañño piṇḍapātaṃ dāpesi.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੨੦੯. ਸਮਤ੍ਤਿਂਸવਿਰੇਚਨਕਥਾ • 209. Samattiṃsavirecanakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਪਜ੍ਜੋਤਰਾਜવਤ੍ਥੁਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Pajjotarājavatthukathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਸਮਤ੍ਤਿਂਸવਿਰੇਚਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Samattiṃsavirecanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਜੀવਕવਤ੍ਥੁਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • Jīvakavatthukathādivaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੨੦੯. ਸਮਤ੍ਤਿਂਸવਿਰੇਚਨਕਥਾ • 209. Samattiṃsavirecanakathā