| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๔. สมยสุตฺตํ
4. Samayasuttaṃ
๕๔. ‘‘ปญฺจิเม , ภิกฺขเว, อสมยา ปธานายฯ กตเม ปญฺจ? อิธ , ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ชิโณฺณ โหติ ชรายาภิภูโตฯ อยํ, ภิกฺขเว, ปฐโม อสมโย ปธานายฯ
54. ‘‘Pañcime , bhikkhave, asamayā padhānāya. Katame pañca? Idha , bhikkhave, bhikkhu jiṇṇo hoti jarāyābhibhūto. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo asamayo padhānāya.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ พฺยาธิโต โหติ พฺยาธินาภิภูโตฯ อยํ, ภิกฺขเว, ทุติโย อสมโย ปธานายฯ
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu byādhito hoti byādhinābhibhūto. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo asamayo padhānāya.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ทุพฺภิกฺขํ โหติ ทุสฺสสฺสํ ทุลฺลภปิณฺฑํ, น สุกรํ อุเญฺฉน ปคฺคเหน ยาเปตุํฯ อยํ, ภิกฺขเว, ตติโย อสมโย ปธานายฯ
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, dubbhikkhaṃ hoti dussassaṃ dullabhapiṇḍaṃ, na sukaraṃ uñchena paggahena yāpetuṃ. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo asamayo padhānāya.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ภยํ โหติ อฎวิสโงฺกโป, จกฺกสมารูฬฺหา ชานปทา ปริยายนฺติฯ อยํ, ภิกฺขเว, จตุโตฺถ อสมโย ปธานายฯ
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhayaṃ hoti aṭavisaṅkopo, cakkasamārūḷhā jānapadā pariyāyanti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho asamayo padhānāya.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, สโงฺฆ ภิโนฺน โหติฯ สเงฺฆ โข ปน, ภิกฺขเว, ภิเนฺน อญฺญมญฺญํ อโกฺกสา จ โหนฺติ, อญฺญมญฺญํ ปริภาสา จ โหนฺติ, อญฺญมญฺญํ ปริเกฺขปา จ โหนฺติ, อญฺญมญฺญํ ปริจฺจชา จ โหนฺติฯ ตตฺถ อปฺปสนฺนา เจว นปฺปสีทนฺติ, ปสนฺนานญฺจ เอกจฺจานํ อญฺญถตฺตํ โหติฯ อยํ, ภิกฺขเว, ปญฺจโม อสมโย ปธานายฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ อสมยา ปธานายาติฯ
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, saṅgho bhinno hoti. Saṅghe kho pana, bhikkhave, bhinne aññamaññaṃ akkosā ca honti, aññamaññaṃ paribhāsā ca honti, aññamaññaṃ parikkhepā ca honti, aññamaññaṃ pariccajā ca honti. Tattha appasannā ceva nappasīdanti, pasannānañca ekaccānaṃ aññathattaṃ hoti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo asamayo padhānāya. Ime kho, bhikkhave, pañca asamayā padhānāyāti.
‘‘ปญฺจิเม, ภิกฺขเว, สมยา ปธานายฯ กตเม ปญฺจ? อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ทหโร โหติ ยุวา สุสุ กาฬเกโส ภเทฺรน โยพฺพเนน สมนฺนาคโต ปฐเมน วยสาฯ อยํ, ภิกฺขเว, ปฐโม สมโย ปธานายฯ
‘‘Pañcime, bhikkhave, samayā padhānāya. Katame pañca? Idha, bhikkhave, bhikkhu daharo hoti yuvā susu kāḷakeso bhadrena yobbanena samannāgato paṭhamena vayasā. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo samayo padhānāya.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ อปฺปาพาโธ โหติ อปฺปาตโงฺก, สมเวปากินิยา คหณิยา สมนฺนาคโต นาติสีตาย นาจฺจุณฺหาย มชฺฌิมาย ปธานกฺขมายฯ อยํ, ภิกฺขเว, ทุติโย สมโย ปธานายฯ
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu appābādho hoti appātaṅko, samavepākiniyā gahaṇiyā samannāgato nātisītāya nāccuṇhāya majjhimāya padhānakkhamāya. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo samayo padhānāya.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, สุภิกฺขํ โหติ สุสสฺสํ สุลภปิณฺฑํ, สุกรํ อุเญฺฉน ปคฺคเหน ยาเปตุํฯ อยํ, ภิกฺขเว, ตติโย สมโย ปธานายฯ
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, subhikkhaṃ hoti susassaṃ sulabhapiṇḍaṃ, sukaraṃ uñchena paggahena yāpetuṃ. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo samayo padhānāya.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, มนุสฺสา สมคฺคา สโมฺมทมานา อวิวทมานา ขีโรทกีภูตา อญฺญมญฺญํ ปิยจกฺขูหิ สมฺปสฺสนฺตา วิหรนฺติฯ อยํ, ภิกฺขเว, จตุโตฺถ สมโย ปธานายฯ
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, manussā samaggā sammodamānā avivadamānā khīrodakībhūtā aññamaññaṃ piyacakkhūhi sampassantā viharanti. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho samayo padhānāya.
‘‘ปุน จปรํ, ภิกฺขเว, สโงฺฆ สมโคฺค สโมฺมทมาโน อวิวทมาโน เอกุเทฺทโส ผาสุ วิหรติฯ สเงฺฆ โข ปน, ภิกฺขเว, สมเคฺค น เจว อญฺญมญฺญํ อโกฺกสา โหนฺติ, น จ อญฺญมญฺญํ ปริภาสา โหนฺติ, น จ อญฺญมญฺญํ ปริเกฺขปา โหนฺติ, น จ อญฺญมญฺญํ ปริจฺจชา โหนฺติฯ ตตฺถ อปฺปสนฺนา เจว ปสีทนฺติ, ปสนฺนานญฺจ ภิโยฺยภาโว 1 โหติฯ อยํ, ภิกฺขเว, ปญฺจโม สมโย ปธานายฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ปญฺจ สมยา ปธานายา’’ติฯ จตุตฺถํฯ
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, saṅgho samaggo sammodamāno avivadamāno ekuddeso phāsu viharati. Saṅghe kho pana, bhikkhave, samagge na ceva aññamaññaṃ akkosā honti, na ca aññamaññaṃ paribhāsā honti, na ca aññamaññaṃ parikkhepā honti, na ca aññamaññaṃ pariccajā honti. Tattha appasannā ceva pasīdanti, pasannānañca bhiyyobhāvo 2 hoti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo samayo padhānāya. Ime kho, bhikkhave, pañca samayā padhānāyā’’ti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๔. สมยสุตฺตวณฺณนา • 4. Samayasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๓-๔. ปธานิยงฺคสุตฺตาทิวณฺณนา • 3-4. Padhāniyaṅgasuttādivaṇṇanā
