Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੩. ਤਤਿਯવਗ੍ਗੋ
3. Tatiyavaggo
੧. ਸਮ੍ਬਹੁਲਸੁਤ੍ਤਂ
1. Sambahulasuttaṃ
੧੫੭. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਕ੍ਕੇਸੁ વਿਹਰਤਿ ਸਿਲਾવਤਿਯਂ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਆਤਾਪਿਨੋ ਪਹਿਤਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਣ੍ਣਂ ਅਭਿਨਿਮ੍ਮਿਨਿਤ੍વਾ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਜਟਣ੍ਡੁવੇਨ ਅਜਿਨਕ੍ਖਿਪਨਿવਤ੍ਥੋ ਜਿਣ੍ਣੋ ਗੋਪਾਨਸਿવਙ੍ਕੋ ਘੁਰੁਘੁਰੁਪਸ੍ਸਾਸੀ ਉਦੁਮ੍ਬਰਦਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਯੇਨ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਦਹਰਾ ਭવਨ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਸੁਸੂ ਕਾਲ਼ਕੇਸਾ ਭਦ੍ਰੇਨ ਯੋਬ੍ਬਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਪਠਮੇਨ વਯਸਾ ਅਨਿਕ੍ਕੀਲ਼ਿਤਾવਿਨੋ ਕਾਮੇਸੁ। ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੁ ਭવਨ੍ਤੋ ਮਾਨੁਸਕੇ ਕਾਮੇ। ਮਾ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਂ ਹਿਤ੍વਾ ਕਾਲਿਕਂ ਅਨੁਧਾવਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ। ‘‘ਨ ਖੋ ਮਯਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਂ ਹਿਤ੍વਾ ਕਾਲਿਕਂ ਅਨੁਧਾવਾਮ। ਕਾਲਿਕਞ੍ਚ ਖੋ ਮਯਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਹਿਤ੍વਾ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਂ ਅਨੁਧਾવਾਮ। ਕਾਲਿਕਾ ਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕਾਮਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ ਬਹੁਦੁਕ੍ਖਾ ਬਹੁਪਾਯਾਸਾ, ਆਦੀਨવੋ ਏਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋ। ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ ਅਕਾਲਿਕੋ ਏਹਿਪਸ੍ਸਿਕੋ ਓਪਨੇਯ੍ਯਿਕੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ વਿਞ੍ਞੂਹੀ’’ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਮਾਰੋ ਪਾਪਿਮਾ ਸੀਸਂ ਓਕਮ੍ਪੇਤ੍વਾ ਜਿવ੍ਹਂ ਨਿਲ੍ਲਾਲੇਤ੍વਾ ਤਿવਿਸਾਖਂ ਨਲਾਟੇ ਨਲਾਟਿਕਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਦਣ੍ਡਮੋਲੁਬ੍ਭ ਪਕ੍ਕਾਮਿ।
157. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati silāvatiyaṃ. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū bhagavato avidūre appamattā ātāpino pahitattā viharanti. Atha kho māro pāpimā brāhmaṇavaṇṇaṃ abhinimminitvā mahantena jaṭaṇḍuvena ajinakkhipanivattho jiṇṇo gopānasivaṅko ghurughurupassāsī udumbaradaṇḍaṃ gahetvā yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā te bhikkhū etadavoca – ‘‘daharā bhavanto pabbajitā susū kāḷakesā bhadrena yobbanena samannāgatā paṭhamena vayasā anikkīḷitāvino kāmesu. Bhuñjantu bhavanto mānusake kāme. Mā sandiṭṭhikaṃ hitvā kālikaṃ anudhāvitthā’’ti. ‘‘Na kho mayaṃ, brāhmaṇa, sandiṭṭhikaṃ hitvā kālikaṃ anudhāvāma. Kālikañca kho mayaṃ, brāhmaṇa, hitvā sandiṭṭhikaṃ anudhāvāma. Kālikā hi, brāhmaṇa, kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Sandiṭṭhiko ayaṃ dhammo akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti. Evaṃ vutte, māro pāpimā sīsaṃ okampetvā jivhaṃ nillāletvā tivisākhaṃ nalāṭe nalāṭikaṃ vuṭṭhāpetvā daṇḍamolubbha pakkāmi.
ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਇਧ ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਤੋ ਅવਿਦੂਰੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਆਤਾਪਿਨੋ ਪਹਿਤਤ੍ਤਾ વਿਹਰਾਮ। ਅਥ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਮਹਨ੍ਤੇਨ ਜਟਣ੍ਡੁવੇਨ ਅਜਿਨਕ੍ਖਿਪਨਿવਤ੍ਥੋ ਜਿਣ੍ਣੋ ਗੋਪਾਨਸਿવਙ੍ਕੋ ਘੁਰੁਘੁਰੁਪਸ੍ਸਾਸੀ ਉਦੁਮ੍ਬਰਦਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਯੇਨ ਮਯਂ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਅਮ੍ਹੇ ਏਤਦવੋਚ – ‘ਦਹਰਾ ਭવਨ੍ਤੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਸੁਸੂ ਕਾਲ਼ਕੇਸਾ ਭਦ੍ਰੇਨ ਯੋਬ੍ਬਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ ਪਠਮੇਨ વਯਸਾ ਅਨਿਕ੍ਕੀਲ਼ਿਤਾવਿਨੋ ਕਾਮੇਸੁ। ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੁ ਭવਨ੍ਤੋ ਮਾਨੁਸਕੇ ਕਾਮੇ। ਮਾ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਂ ਹਿਤ੍વਾ ਕਾਲਿਕਂ ਅਨੁਧਾવਿਤ੍ਥਾ’ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚੁਮ੍ਹ – ‘ਨ ਖੋ ਮਯਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਂ ਹਿਤ੍વਾ ਕਾਲਿਕਂ ਅਨੁਧਾવਾਮ। ਕਾਲਿਕਞ੍ਚ ਖੋ ਮਯਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਹਿਤ੍વਾ ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕਂ ਅਨੁਧਾવਾਮ। ਕਾਲਿਕਾ ਹਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਕਾਮਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ ਬਹੁਦੁਕ੍ਖਾ ਬਹੁਪਾਯਾਸਾ, ਆਦੀਨવੋ ਏਤ੍ਥ ਭਿਯ੍ਯੋ। ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਅਯਂ ਧਮ੍ਮੋ ਅਕਾਲਿਕੋ ਏਹਿਪਸ੍ਸਿਕੋ ਓਪਨੇਯ੍ਯਿਕੋ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ વਿਞ੍ਞੂਹੀ’ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਸੀਸਂ ਓਕਮ੍ਪੇਤ੍વਾ ਜਿવ੍ਹਂ ਨਿਲ੍ਲਾਲੇਤ੍વਾ ਤਿવਿਸਾਖਂ ਨਲਾਟੇ ਨਲਾਟਿਕਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਦਣ੍ਡਮੋਲੁਬ੍ਭ ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ’’ਤਿ।
Atha kho te bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha mayaṃ, bhante, bhagavato avidūre appamattā ātāpino pahitattā viharāma. Atha kho, bhante, aññataro brāhmaṇo mahantena jaṭaṇḍuvena ajinakkhipanivattho jiṇṇo gopānasivaṅko ghurughurupassāsī udumbaradaṇḍaṃ gahetvā yena mayaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā amhe etadavoca – ‘daharā bhavanto pabbajitā susū kāḷakesā bhadrena yobbanena samannāgatā paṭhamena vayasā anikkīḷitāvino kāmesu. Bhuñjantu bhavanto mānusake kāme. Mā sandiṭṭhikaṃ hitvā kālikaṃ anudhāvitthā’ti. Evaṃ vutte, mayaṃ, bhante, taṃ brāhmaṇaṃ etadavocumha – ‘na kho mayaṃ, brāhmaṇa, sandiṭṭhikaṃ hitvā kālikaṃ anudhāvāma. Kālikañca kho mayaṃ, brāhmaṇa, hitvā sandiṭṭhikaṃ anudhāvāma. Kālikā hi, brāhmaṇa, kāmā vuttā bhagavatā bahudukkhā bahupāyāsā, ādīnavo ettha bhiyyo. Sandiṭṭhiko ayaṃ dhammo akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’ti. Evaṃ vutte, bhante, so brāhmaṇo sīsaṃ okampetvā jivhaṃ nillāletvā tivisākhaṃ nalāṭe nalāṭikaṃ vuṭṭhāpetvā daṇḍamolubbha pakkanto’’ti.
‘‘ਨੇਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ। ਮਾਰੋ ਏਸੋ ਪਾਪਿਮਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ વਿਚਕ੍ਖੁਕਮ੍ਮਾਯ ਆਗਤੋ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਤਾਯਂ વੇਲਾਯਂ ਇਮਂ ਗਾਥਂ ਅਭਾਸਿ –
‘‘Neso, bhikkhave, brāhmaṇo. Māro eso pāpimā tumhākaṃ vicakkhukammāya āgato’’ti. Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ਯੋ ਦੁਕ੍ਖਮਦ੍ਦਕ੍ਖਿ ਯਤੋਨਿਦਾਨਂ,
‘‘Yo dukkhamaddakkhi yatonidānaṃ,
ਕਾਮੇਸੁ ਸੋ ਜਨ੍ਤੁ ਕਥਂ ਨਮੇਯ੍ਯ।
Kāmesu so jantu kathaṃ nameyya;
ਉਪਧਿਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਸਙ੍ਗੋਤਿ ਲੋਕੇ,
Upadhiṃ viditvā saṅgoti loke,
ਤਸ੍ਸੇવ ਜਨ੍ਤੁ વਿਨਯਾਯ ਸਿਕ੍ਖੇ’’ਤਿ॥
Tasseva jantu vinayāya sikkhe’’ti.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਸਮ੍ਬਹੁਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Sambahulasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧. ਸਮ੍ਬਹੁਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Sambahulasuttavaṇṇanā