| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೪. ಸಮ್ಬಹುಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Sambahulasuttavaṇṇanā
೨೨೪. ಚತುತ್ಥೇ ಸಮ್ಬಹುಲಾತಿ ಬಹೂ ಸುತ್ತನ್ತಿಕಾ ಆಭಿಧಮ್ಮಿಕಾ ವಿನಯಧರಾ ಚ। ವಿಹರನ್ತೀತಿ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕೇ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ಪಕ್ಕಮಿಂಸೂತಿ ತೇ ಕಿರ ತಸ್ಮಿಂ ಜನಪದೇ ಅಞ್ಞತರಂ ಗಾಮಂ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತೇ ದಿಸ್ವಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಾ ಆಸನಸಾಲಾಯ ಕೋಜವತ್ಥರಣಾದೀನಿ ಪಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಯಾಗುಖಜ್ಜಕಾನಿ ದತ್ವಾ ಉಪನಿಸೀದಿಂಸು। ಮಹಾಥೇರೋ ಏಕಂ ಧಮ್ಮಕಥಿಕಂ ‘‘ಧಮ್ಮಂ ಕಥೇಹೀ’’ತಿ ಆಹ। ಸೋ ಚಿತ್ತಂ ಧಮ್ಮಕಥಂ ಕಥೇಸಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಪಸೀದಿತ್ವಾ ಭೋಜನವೇಲಾಯಂ ಪಣೀತಭೋಜನಂ ಅದಂಸು। ಮಹಾಥೇರೋ ಮನುಞ್ಞಂ ಭತ್ತಾನುಮೋದನಮಕಾಸಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಭಿಯ್ಯೋಸೋಮತ್ತಾಯ ಪಸನ್ನಾ ‘‘ಇಧೇವ, ಭನ್ತೇ, ತೇಮಾಸಂ ವಸಥಾ’’ತಿ ಪಟಿಞ್ಞಂ ಕಾರೇತ್ವಾ ಗಮನಾಗಮನಸಮ್ಪನ್ನೇ ಠಾನೇ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಕಾರೇತ್ವಾ ಚತೂಹಿ ಪಚ್ಚಯೇಹಿ ಉಪಟ್ಠಹಿಂಸು। ಮಹಾಥೇರೋ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಓವದಿ – ‘‘ಆವುಸೋ, ತುಮ್ಹೇಹಿ ಗರುಕಸ್ಸ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕೇ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಗಹಿತಂ, ಬುದ್ಧಪಾತುಭಾವೋ ನಾಮ ದುಲ್ಲಭೋ। ಮಾಸಸ್ಸ ಅಟ್ಠ ದಿವಸೇ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಂ ಕತ್ವಾ ಗಣಸಙ್ಗಣಿಕಂ ಪಹಾಯ ಅಪ್ಪಮತ್ತಾ ವಿಹರಥಾ’’ತಿ। ತೇ ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯುಞ್ಜನ್ತಿ ಘಟೇನ್ತಿ। ಕದಾಚಿ ಸಬ್ಬರತ್ತಿಕಂ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಂ ಕರೋನ್ತಿ, ಕದಾಚಿ ಪಞ್ಹಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತಿ, ಕದಾಚಿ ಪಧಾನಂ ಕರೋನ್ತಿ। ತೇಸಂ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನದಿವಸೇ ಧಮ್ಮಂ ಕಥೇನ್ತಾನಂಯೇವ ಅರುಣೋ ಉಗ್ಗಚ್ಛತಿ। ಪಞ್ಹಾವಿಸ್ಸಜ್ಜನದಿವಸೇ ಬ್ಯತ್ತೋ ಭಿಕ್ಖು ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛತಿ, ಪಣ್ಡಿತೋ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತೀತಿ ಪುಚ್ಛನವಿಸ್ಸಜ್ಜನಂ ಕರೋನ್ತಾನಂಯೇವ। ಪಧಾನದಿವಸೇ ಸೂರಿಯತ್ಥಙ್ಗಮನೇ ಗಣ್ಡಿಂ ಪಹರಿತ್ವಾವ ಚಙ್ಕಮಂ ಓತರಿತ್ವಾ ಪಧಾನಂ ಕರೋನ್ತಾನಂಯೇವ। ತೇ ಏವಂ ವಸ್ಸಂ ವಸ್ಸಿತ್ವಾ ಪವಾರೇತ್ವಾ ಪಕ್ಕಮಿಂಸು। ತಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಪರಿದೇವಮಾನಾತಿ ‘‘ಇದಾನಿ ತಥಾರೂಪಂ ಮಧುರಂ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಂ ಪಞ್ಹಾಕಥನಂ ಕುತೋ ಲಭಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿಆದೀನಿ ವತ್ವಾ ರೋದಮಾನಾ।
224. Catutthe sambahulāti bahū suttantikā ābhidhammikā vinayadharā ca. Viharantīti satthu santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā viharanti. Pakkamiṃsūti te kira tasmiṃ janapade aññataraṃ gāmaṃ upasaṅkamante disvā manussā pasannacittā āsanasālāya kojavattharaṇādīni paññāpetvā yāgukhajjakāni datvā upanisīdiṃsu. Mahāthero ekaṃ dhammakathikaṃ ‘‘dhammaṃ kathehī’’ti āha. So cittaṃ dhammakathaṃ kathesi. Manussā pasīditvā bhojanavelāyaṃ paṇītabhojanaṃ adaṃsu. Mahāthero manuññaṃ bhattānumodanamakāsi. Manussā bhiyyosomattāya pasannā ‘‘idheva, bhante, temāsaṃ vasathā’’ti paṭiññaṃ kāretvā gamanāgamanasampanne ṭhāne senāsanāni kāretvā catūhi paccayehi upaṭṭhahiṃsu. Mahāthero vassūpanāyikadivase bhikkhū ovadi – ‘‘āvuso, tumhehi garukassa satthu santike kammaṭṭhānaṃ gahitaṃ, buddhapātubhāvo nāma dullabho. Māsassa aṭṭha divase dhammassavanaṃ katvā gaṇasaṅgaṇikaṃ pahāya appamattā viharathā’’ti. Te tato paṭṭhāya yuñjanti ghaṭenti. Kadāci sabbarattikaṃ dhammassavanaṃ karonti, kadāci pañhaṃ vissajjenti, kadāci padhānaṃ karonti. Tesaṃ dhammassavanadivase dhammaṃ kathentānaṃyeva aruṇo uggacchati. Pañhāvissajjanadivase byatto bhikkhu pañhaṃ pucchati, paṇḍito vissajjetīti pucchanavissajjanaṃ karontānaṃyeva. Padhānadivase sūriyatthaṅgamane gaṇḍiṃ paharitvāva caṅkamaṃ otaritvā padhānaṃ karontānaṃyeva. Te evaṃ vassaṃ vassitvā pavāretvā pakkamiṃsu. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Paridevamānāti ‘‘idāni tathārūpaṃ madhuraṃ dhammassavanaṃ pañhākathanaṃ kuto labhissāmī’’tiādīni vatvā rodamānā.
ಖಾಯತೀತಿ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ಉಪಟ್ಠಾತಿ। ಕೋ ಮೇತಿ ಕಹಂ ಇಮೇ। ವಜ್ಜಿಭೂಮಿಯಾತಿ ವಜ್ಜಿರಟ್ಠಾಭಿಮುಖಾ ಗತಾ। ಮಗಾ ವಿಯಾತಿ ಯಥಾ ಮಗಾ ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಪಬ್ಬತಪಾದೇ ವಾ ವನಸಣ್ಡೇ ವಾ ವಿಚರನ್ತಾ – ‘‘ಇದಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಮಾತುಸನ್ತಕಂ ಪಿತುಸನ್ತಕಂ ಪವೇಣಿಆಗತ’’ನ್ತಿ ಅಗಹೇತ್ವಾ, ಯತ್ಥೇವ ನೇಸಂ ಗೋಚರಫಾಸುತಾ ಚ ಹೋತಿ ಪರಿಪನ್ಥಾಭಾವೋ ಚ, ತತ್ಥ ವಿಚರನ್ತಿ। ಏವಂ ಅನಿಕೇತಾ ಅಗೇಹಾ ಭಿಕ್ಖವೋಪಿ ‘‘ಅಯಂ, ಆವುಸೋ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯಾನಂ ಸನ್ತಕೋ ಪವೇಣಿಆಗತೋ’’ತಿ ಅಗಹೇತ್ವಾ ಯತ್ಥೇವ ನೇಸಂ ಉತುಸಪ್ಪಾಯಂ ಭೋಜನಸಪ್ಪಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲಸಪ್ಪಾಯಂ ಸೇನಾಸನಸಪ್ಪಾಯಂ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಸಪ್ಪಾಯಞ್ಚ ಸುಲಭಂ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ವಿಹರನ್ತಿ। ಚತುತ್ಥಂ।
Khāyatīti paññāyati upaṭṭhāti. Ko meti kahaṃ ime. Vajjibhūmiyāti vajjiraṭṭhābhimukhā gatā. Magā viyāti yathā magā tasmiṃ tasmiṃ pabbatapāde vā vanasaṇḍe vā vicarantā – ‘‘idaṃ amhākaṃ mātusantakaṃ pitusantakaṃ paveṇiāgata’’nti agahetvā, yattheva nesaṃ gocaraphāsutā ca hoti paripanthābhāvo ca, tattha vicaranti. Evaṃ aniketā agehā bhikkhavopi ‘‘ayaṃ, āvuso, amhākaṃ ācariyupajjhāyānaṃ santako paveṇiāgato’’ti agahetvā yattheva nesaṃ utusappāyaṃ bhojanasappāyaṃ puggalasappāyaṃ senāsanasappāyaṃ dhammassavanasappāyañca sulabhaṃ hoti, tattha viharanti. Catutthaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ಸಮ್ಬಹುಲಸುತ್ತಂ • 4. Sambahulasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೪. ಸಮ್ಬಹುಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Sambahulasuttavaṇṇanā
