Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతకపాళి • Jātakapāḷi

    ౫౧౫. సమ్భవజాతకం (౫)

    515. Sambhavajātakaṃ (5)

    ౧౩౮.

    138.

    రజ్జఞ్చ పటిపన్నాస్మ, ఆధిపచ్చం సుచీరత;

    Rajjañca paṭipannāsma, ādhipaccaṃ sucīrata;

    మహత్తం పత్తుమిచ్ఛామి, విజేతుం పథవిం ఇమం.

    Mahattaṃ pattumicchāmi, vijetuṃ pathaviṃ imaṃ.

    ౧౩౯.

    139.

    ధమ్మేన నో అధమ్మేన, అధమ్మో మే న రుచ్చతి;

    Dhammena no adhammena, adhammo me na ruccati;

    కిచ్చోవ ధమ్మో చరితో, రఞ్ఞో హోతి సుచీరత.

    Kiccova dhammo carito, rañño hoti sucīrata.

    ౧౪౦.

    140.

    ఇధ చేవానిన్దితా యేన, పేచ్చ యేన అనిన్దితా;

    Idha cevāninditā yena, pecca yena aninditā;

    యసం దేవమనుస్సేసు, యేన పప్పోము 1 బ్రాహ్మణ.

    Yasaṃ devamanussesu, yena pappomu 2 brāhmaṇa.

    ౧౪౧.

    141.

    యోహం అత్థఞ్చ ధమ్మఞ్చ, కత్తుమిచ్ఛామి బ్రాహ్మణ;

    Yohaṃ atthañca dhammañca, kattumicchāmi brāhmaṇa;

    తం త్వం అత్థఞ్చ ధమ్మఞ్చ, బ్రాహ్మణక్ఖాహి పుచ్ఛితో.

    Taṃ tvaṃ atthañca dhammañca, brāhmaṇakkhāhi pucchito.

    ౧౪౨.

    142.

    నాఞ్ఞత్ర విధురా రాజ, ఏతదక్ఖాతుమరహతి;

    Nāññatra vidhurā rāja, etadakkhātumarahati;

    యం త్వం అత్థఞ్చ ధమ్మఞ్చ, కత్తుమిచ్ఛసి ఖత్తియ.

    Yaṃ tvaṃ atthañca dhammañca, kattumicchasi khattiya.

    ౧౪౩.

    143.

    ఏహి ఖో పహితో గచ్ఛ, విధురస్స ఉపన్తికం;

    Ehi kho pahito gaccha, vidhurassa upantikaṃ;

    నిక్ఖఞ్చిమం 3 సువణ్ణస్స, హరం గచ్ఛ సుచీరత;

    Nikkhañcimaṃ 4 suvaṇṇassa, haraṃ gaccha sucīrata;

    అభిహారం ఇమం దజ్జా, అత్థధమ్మానుసిట్ఠియా.

    Abhihāraṃ imaṃ dajjā, atthadhammānusiṭṭhiyā.

    ౧౪౪.

    144.

    స్వాధిప్పాగా భారద్వాజో, విధురస్స ఉపన్తికం;

    Svādhippāgā bhāradvājo, vidhurassa upantikaṃ;

    తమద్దస మహాబ్రహ్మా, అసమానం సకే ఘరే.

    Tamaddasa mahābrahmā, asamānaṃ sake ghare.

    ౧౪౫.

    145.

    రఞ్ఞోహం పహితో దూతో, కోరబ్యస్స యసస్సినో;

    Raññohaṃ pahito dūto, korabyassa yasassino;

    ‘‘అత్థం ధమ్మఞ్చ పుచ్ఛేసి’’, ఇచ్చబ్రవి యుధిట్ఠిలో;

    ‘‘Atthaṃ dhammañca pucchesi’’, iccabravi yudhiṭṭhilo;

    తం త్వం అత్థఞ్చ ధమ్మఞ్చ, విధురక్ఖాహి పుచ్ఛితో.

    Taṃ tvaṃ atthañca dhammañca, vidhurakkhāhi pucchito.

    ౧౪౬.

    146.

    గఙ్గం మే పిదహిస్సన్తి, న తం సక్కోమి బ్రాహ్మణ;

    Gaṅgaṃ me pidahissanti, na taṃ sakkomi brāhmaṇa;

    అపిధేతుం మహాసిన్ధుం, తం కథం సో భవిస్సతి.

    Apidhetuṃ mahāsindhuṃ, taṃ kathaṃ so bhavissati.

    ౧౪౭.

    147.

    న తే సక్కోమి అక్ఖాతుం, అత్థం ధమ్మఞ్చ పుచ్ఛితో;

    Na te sakkomi akkhātuṃ, atthaṃ dhammañca pucchito;

    భద్రకారో చ మే పుత్తో, ఓరసో మమ అత్రజో;

    Bhadrakāro ca me putto, oraso mama atrajo;

    తం త్వం అత్థఞ్చ ధమ్మఞ్చ, గన్త్వా పుచ్ఛస్సు బ్రాహ్మణ.

    Taṃ tvaṃ atthañca dhammañca, gantvā pucchassu brāhmaṇa.

    ౧౪౮.

    148.

    స్వాధిప్పాగా భారద్వాజో, భద్రకారస్సుపన్తికం 5;

    Svādhippāgā bhāradvājo, bhadrakārassupantikaṃ 6;

    తమద్దస మహాబ్రహ్మా, నిసిన్నం సమ్హి వేస్మని.

    Tamaddasa mahābrahmā, nisinnaṃ samhi vesmani.

    ౧౪౯.

    149.

    రఞ్ఞోహం పహితో దూతో, కోరబ్యస్స యసస్సినో;

    Raññohaṃ pahito dūto, korabyassa yasassino;

    ‘‘అత్థం ధమ్మఞ్చ పుచ్ఛేసి’’, ఇచ్చబ్రవి యుధిట్ఠిలో;

    ‘‘Atthaṃ dhammañca pucchesi’’, iccabravi yudhiṭṭhilo;

    తం త్వం అత్థఞ్చ ధమ్మఞ్చ, భద్రకార పబ్రూహి 7 మే.

    Taṃ tvaṃ atthañca dhammañca, bhadrakāra pabrūhi 8 me.

    ౧౫౦.

    150.

    మంసకాజం 9 అవహాయ, గోధం అనుపతామహం;

    Maṃsakājaṃ 10 avahāya, godhaṃ anupatāmahaṃ;

    న తే సక్కోమి అక్ఖాతుం, అత్థం ధమ్మఞ్చ పుచ్ఛితో.

    Na te sakkomi akkhātuṃ, atthaṃ dhammañca pucchito.

    ౧౫౧.

    151.

    సఞ్చయో 11 నామ మే భాతా, కనిట్ఠో మే సుచీరత;

    Sañcayo 12 nāma me bhātā, kaniṭṭho me sucīrata;

    తం త్వం అత్థఞ్చ ధమ్మఞ్చ, గన్త్వా పుచ్ఛస్సు బ్రాహ్మణ.

    Taṃ tvaṃ atthañca dhammañca, gantvā pucchassu brāhmaṇa.

    ౧౫౨.

    152.

    స్వాధిప్పాగా భారద్వాజో, సఞ్చయస్స ఉపన్తికం;

    Svādhippāgā bhāradvājo, sañcayassa upantikaṃ;

    తమద్దస మహాబ్రహ్మా, నిసిన్నం సమ్హి వేస్మని 13.

    Tamaddasa mahābrahmā, nisinnaṃ samhi vesmani 14.

    ౧౫౩.

    153.

    రఞ్ఞోహం పహితో దూతో, కోరబ్యస్స యసస్సినో;

    Raññohaṃ pahito dūto, korabyassa yasassino;

    ‘‘అత్థం ధమ్మఞ్చ పుచ్ఛేసి’’, ఇచ్చబ్రవి యుధిట్ఠిలో;

    ‘‘Atthaṃ dhammañca pucchesi’’, iccabravi yudhiṭṭhilo;

    తం త్వం అత్థఞ్చ ధమ్మఞ్చ, సఞ్చయక్ఖాహి పుచ్ఛితో.

    Taṃ tvaṃ atthañca dhammañca, sañcayakkhāhi pucchito.

    ౧౫౪.

    154.

    సదా మం గిలతే 15 మచ్చు, సాయం పాతో సుచీరత;

    Sadā maṃ gilate 16 maccu, sāyaṃ pāto sucīrata;

    న తే సక్కోమి అక్ఖాతుం, అత్థం ధమ్మఞ్చ పుచ్ఛితో.

    Na te sakkomi akkhātuṃ, atthaṃ dhammañca pucchito.

    ౧౫౫.

    155.

    సమ్భవో నామ మే భాతా, కనిట్ఠో మే సుచీరత;

    Sambhavo nāma me bhātā, kaniṭṭho me sucīrata;

    తం త్వం అత్థఞ్చ ధమ్మఞ్చ, గన్త్వా పుచ్ఛస్సు బ్రాహ్మణ.

    Taṃ tvaṃ atthañca dhammañca, gantvā pucchassu brāhmaṇa.

    ౧౫౬.

    156.

    అబ్భుతో వత భో ధమ్మో, నాయం అస్మాక రుచ్చతి;

    Abbhuto vata bho dhammo, nāyaṃ asmāka ruccati;

    తయో జనా పితాపుత్తా, తేసు పఞ్ఞాయ నో విదూ.

    Tayo janā pitāputtā, tesu paññāya no vidū.

    ౧౫౭.

    157.

    న తం సక్కోథ అక్ఖాతుం, అత్థం ధమ్మఞ్చ పుచ్ఛితా;

    Na taṃ sakkotha akkhātuṃ, atthaṃ dhammañca pucchitā;

    కథం ను దహరో జఞ్ఞా, అత్థం ధమ్మఞ్చ పుచ్ఛితో.

    Kathaṃ nu daharo jaññā, atthaṃ dhammañca pucchito.

    ౧౫౮.

    158.

    మా నం దహరోతి ఉఞ్ఞాసి 17, అపుచ్ఛిత్వాన సమ్భవం;

    Mā naṃ daharoti uññāsi 18, apucchitvāna sambhavaṃ;

    పుచ్ఛిత్వా సమ్భవం జఞ్ఞా, అత్థం ధమ్మఞ్చ బ్రాహ్మణ.

    Pucchitvā sambhavaṃ jaññā, atthaṃ dhammañca brāhmaṇa.

    ౧౫౯.

    159.

    యథాపి చన్దో విమలో, గచ్ఛం ఆకాసధాతుయా;

    Yathāpi cando vimalo, gacchaṃ ākāsadhātuyā;

    సబ్బే తారాగణే లోకే, ఆభాయ అతిరోచతి.

    Sabbe tārāgaṇe loke, ābhāya atirocati.

    ౧౬౦.

    160.

    ఏవమ్పి దహరూపేతో, పఞ్ఞాయోగేన సమ్భవో;

    Evampi daharūpeto, paññāyogena sambhavo;

    మా నం దహరోతి ఉఞ్ఞాసి, అపుచ్ఛిత్వాన సమ్భవం;

    Mā naṃ daharoti uññāsi, apucchitvāna sambhavaṃ;

    పుచ్ఛిత్వా సమ్భవం జఞ్ఞా, అత్థం ధమ్మఞ్చ బ్రాహ్మణ.

    Pucchitvā sambhavaṃ jaññā, atthaṃ dhammañca brāhmaṇa.

    ౧౬౧.

    161.

    యథాపి రమ్మకో మాసో, గిమ్హానం హోతి బ్రాహ్మణ;

    Yathāpi rammako māso, gimhānaṃ hoti brāhmaṇa;

    అతేవఞ్ఞేహి మాసేహి, దుమపుప్ఫేహి సోభతి.

    Atevaññehi māsehi, dumapupphehi sobhati.

    ౧౬౨.

    162.

    ఏవమ్పి దహరూపేతో, పఞ్ఞాయోగేన సమ్భవో;

    Evampi daharūpeto, paññāyogena sambhavo;

    మా నం దహరోతి ఉఞ్ఞాసి, అపుచ్ఛిత్వాన సమ్భవం;

    Mā naṃ daharoti uññāsi, apucchitvāna sambhavaṃ;

    పుచ్ఛిత్వా సమ్భవం జఞ్ఞా, అత్థం ధమ్మఞ్చ బ్రాహ్మణ.

    Pucchitvā sambhavaṃ jaññā, atthaṃ dhammañca brāhmaṇa.

    ౧౬౩.

    163.

    యథాపి హిమవా బ్రహ్మే, పబ్బతో గన్ధమాదనో;

    Yathāpi himavā brahme, pabbato gandhamādano;

    నానారుక్ఖేహి సఞ్ఛన్నో, మహాభూతగణాలయో;

    Nānārukkhehi sañchanno, mahābhūtagaṇālayo;

    ఓసధేహి చ దిబ్బేహి, దిసా భాతి పవాతి చ.

    Osadhehi ca dibbehi, disā bhāti pavāti ca.

    ౧౬౪.

    164.

    ఏవమ్పి దహరూపేతో, పఞ్ఞాయోగేన సమ్భవో;

    Evampi daharūpeto, paññāyogena sambhavo;

    మా నం దహరోతి ఉఞ్ఞాసి, అపుచ్ఛిత్వాన సమ్భవం;

    Mā naṃ daharoti uññāsi, apucchitvāna sambhavaṃ;

    పుచ్ఛిత్వా సమ్భవం జఞ్ఞా, అత్థం ధమ్మఞ్చ బ్రాహ్మణ.

    Pucchitvā sambhavaṃ jaññā, atthaṃ dhammañca brāhmaṇa.

    ౧౬౫.

    165.

    యథాపి పావకో బ్రహ్మే, అచ్చిమాలీ యసస్సిమా;

    Yathāpi pāvako brahme, accimālī yasassimā;

    జలమానో వనే గచ్ఛే 19, అనలో కణ్హవత్తనీ.

    Jalamāno vane gacche 20, analo kaṇhavattanī.

    ౧౬౬.

    166.

    ఘతాసనో ధూమకేతు, ఉత్తమాహేవనన్దహో;

    Ghatāsano dhūmaketu, uttamāhevanandaho;

    నిసీథే 21 పబ్బతగ్గస్మిం, పహూతేధో 22 విరోచతి.

    Nisīthe 23 pabbataggasmiṃ, pahūtedho 24 virocati.

    ౧౬౭.

    167.

    ఏవమ్పి దహరూపేతో, పఞ్ఞాయోగేన సమ్భవో;

    Evampi daharūpeto, paññāyogena sambhavo;

    మా నం దహరోతి ఉఞ్ఞాసి, అపుచ్ఛిత్వాన సమ్భవం;

    Mā naṃ daharoti uññāsi, apucchitvāna sambhavaṃ;

    పుచ్ఛిత్వా సమ్భవం జఞ్ఞా, అత్థం ధమ్మఞ్చ బ్రాహ్మణ.

    Pucchitvā sambhavaṃ jaññā, atthaṃ dhammañca brāhmaṇa.

    ౧౬౮.

    168.

    జవేన భద్రం జానన్తి, బలిబద్దఞ్చ 25 వాహియే;

    Javena bhadraṃ jānanti, balibaddañca 26 vāhiye;

    దోహేన ధేనుం జానన్తి, భాసమానఞ్చ పణ్డితం.

    Dohena dhenuṃ jānanti, bhāsamānañca paṇḍitaṃ.

    ౧౬౯.

    169.

    ఏవమ్పి దహరూపేతో, పఞ్ఞాయోగేన సమ్భవో;

    Evampi daharūpeto, paññāyogena sambhavo;

    మా నం దహరోతి ఉఞ్ఞాసి, అపుచ్ఛిత్వాన సమ్భవం;

    Mā naṃ daharoti uññāsi, apucchitvāna sambhavaṃ;

    పుచ్ఛిత్వా సమ్భవం జఞ్ఞా, అత్థం ధమ్మఞ్చ బ్రాహ్మణ.

    Pucchitvā sambhavaṃ jaññā, atthaṃ dhammañca brāhmaṇa.

    ౧౭౦.

    170.

    స్వాధిప్పాగా భారద్వాజో, సమ్భవస్స ఉపన్తికం;

    Svādhippāgā bhāradvājo, sambhavassa upantikaṃ;

    తమద్దస మహాబ్రహ్మా, కీళమానం బహీపురే.

    Tamaddasa mahābrahmā, kīḷamānaṃ bahīpure.

    ౧౭౧.

    171.

    రఞ్ఞోహం పహితో దూతో, కోరబ్యస్స యసస్సినో;

    Raññohaṃ pahito dūto, korabyassa yasassino;

    ‘‘అత్థం ధమ్మఞ్చ పుచ్ఛేసి’’, ఇచ్చబ్రవి యుధిట్ఠిలో;

    ‘‘Atthaṃ dhammañca pucchesi’’, iccabravi yudhiṭṭhilo;

    తం త్వం అత్థఞ్చ ధమ్మఞ్చ, సమ్భవక్ఖాహి పుచ్ఛితో.

    Taṃ tvaṃ atthañca dhammañca, sambhavakkhāhi pucchito.

    ౧౭౨.

    172.

    తగ్ఘ తే అహమక్ఖిస్సం, యథాపి కుసలో తథా;

    Taggha te ahamakkhissaṃ, yathāpi kusalo tathā;

    రాజా చ ఖో తం జానాతి, యది కాహతి వా న వా.

    Rājā ca kho taṃ jānāti, yadi kāhati vā na vā.

    ౧౭౩.

    173.

    ‘‘అజ్జ సువే’’తి సంసేయ్య, రఞ్ఞా పుట్ఠో సుచీరత;

    ‘‘Ajja suve’’ti saṃseyya, raññā puṭṭho sucīrata;

    మా కత్వా అవసీ రాజా, అత్థే జాతే యుధిట్ఠిలో.

    Mā katvā avasī rājā, atthe jāte yudhiṭṭhilo.

    ౧౭౪.

    174.

    అజ్ఝత్తఞ్ఞేవ సంసేయ్య, రఞ్ఞా పుట్ఠో సుచీరత;

    Ajjhattaññeva saṃseyya, raññā puṭṭho sucīrata;

    కుమ్మగ్గం న నివేసేయ్య, యథా మూళ్హో అచేతసో 27.

    Kummaggaṃ na niveseyya, yathā mūḷho acetaso 28.

    ౧౭౫.

    175.

    అత్తానం నాతివత్తేయ్య, అధమ్మం న సమాచరే;

    Attānaṃ nātivatteyya, adhammaṃ na samācare;

    అతిత్థే నప్పతారేయ్య, అనత్థే న యుతో సియా.

    Atitthe nappatāreyya, anatthe na yuto siyā.

    ౧౭౬.

    176.

    యో చ ఏతాని ఠానాని, కత్తుం జానాతి ఖత్తియో;

    Yo ca etāni ṭhānāni, kattuṃ jānāti khattiyo;

    సదా సో వడ్ఢతే రాజా, సుక్కపక్ఖేవ చన్దిమా.

    Sadā so vaḍḍhate rājā, sukkapakkheva candimā.

    ౧౭౭.

    177.

    ఞాతీనఞ్చ పియో హోతి, మిత్తేసు చ విరోచతి;

    Ñātīnañca piyo hoti, mittesu ca virocati;

    కాయస్స భేదా సప్పఞ్ఞో, సగ్గం సో ఉపపజ్జతీతి.

    Kāyassa bhedā sappañño, saggaṃ so upapajjatīti.

    సమ్భవజాతకం పఞ్చమం.

    Sambhavajātakaṃ pañcamaṃ.







    Footnotes:
    1. పప్పేము (సీ॰ అట్ఠ॰)
    2. pappemu (sī. aṭṭha.)
    3. నిక్ఖం రత్త (సీ॰), నిక్ఖమిమం (పీ॰)
    4. nikkhaṃ ratta (sī.), nikkhamimaṃ (pī.)
    5. భద్రకారస్స సన్తికం (సీ॰ స్యా॰)
    6. bhadrakārassa santikaṃ (sī. syā.)
    7. బ్రవీహి (సీ॰ పీ॰)
    8. bravīhi (sī. pī.)
    9. మంసకాచం (పీ॰)
    10. maṃsakācaṃ (pī.)
    11. సఞ్జయో (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    12. sañjayo (sī. syā. pī.)
    13. పరిసతి (స్యా॰), పరీసతి (పీ॰)
    14. parisati (syā.), parīsati (pī.)
    15. గిలతీ (సీ॰), గిలతి (పీ॰)
    16. gilatī (sī.), gilati (pī.)
    17. మఞ్ఞాసి (స్యా॰ క॰)
    18. maññāsi (syā. ka.)
    19. చరం కచ్ఛే (పీ॰)
    20. caraṃ kacche (pī.)
    21. నిస్సీవే (స్యా॰), నిసివే (క॰)
    22. బహుతేజో (స్యా॰ క॰)
    23. nissīve (syā.), nisive (ka.)
    24. bahutejo (syā. ka.)
    25. బలివద్దఞ్చ (సీ॰ పీ॰)
    26. balivaddañca (sī. pī.)
    27. అచేతనో (క॰)
    28. acetano (ka.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā / [౫౧౫] ౫. సమ్భవజాతకవణ్ణనా • [515] 5. Sambhavajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact