Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
॥ ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯೇ
Aṅguttaranikāye
ನವಕನಿಪಾತ-ಅಟ್ಠಕಥಾ
Navakanipāta-aṭṭhakathā
೧. ಪಠಮಪಣ್ಣಾಸಕಂ
1. Paṭhamapaṇṇāsakaṃ
೧. ಸಮ್ಬೋಧಿವಗ್ಗೋ
1. Sambodhivaggo
೧. ಸಮ್ಬೋಧಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Sambodhisuttavaṇṇanā
೧. ನವಕನಿಪಾತಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಸಮ್ಬೋಧಿಪಕ್ಖಿಕಾನನ್ತಿ ಚತುಮಗ್ಗಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಸಮ್ಬೋಧಿಸ್ಸ ಪಕ್ಖೇ ಭವಾನಂ, ಉಪಕಾರಕಾನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಾಳಿಯಂ ಆಗತೇ ನವ ಧಮ್ಮೇ ಸನ್ಧಾಯೇವಂ ಪುಚ್ಛತಿ। ಕಾ ಉಪನಿಸಾತಿ ಕೋ ಉಪನಿಸ್ಸಯಪಚ್ಚಯೋ। ಅಭಿಸಲ್ಲೇಖನ್ತೀತಿ ಅಭಿಸಲ್ಲೇಖಿಕಾ। ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾಚಿತ್ತಸ್ಸ ವಿವರಣೇ ಸಪ್ಪಾಯಾ ಉಪಕಾರಕಾತಿ ಚೇತೋವಿವರಣಸಪ್ಪಾಯಾ। ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಂ ಆರಬ್ಭ ಪವತ್ತಾ ಕಥಾ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಕಥಾ। ಸೇಸೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
1. Navakanipātassa paṭhame sambodhipakkhikānanti catumaggasaṅkhātassa sambodhissa pakkhe bhavānaṃ, upakārakānanti attho. Pāḷiyaṃ āgate nava dhamme sandhāyevaṃ pucchati. Kā upanisāti ko upanissayapaccayo. Abhisallekhantīti abhisallekhikā. Samathavipassanācittassa vivaraṇe sappāyā upakārakāti cetovivaraṇasappāyā. Appicchataṃ ārabbha pavattā kathā appicchakathā. Sesesupi eseva nayo.
ಅಸುಭಾ ಭಾವೇತಬ್ಬಾ ರಾಗಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯಾತಿ ಅಯಮತ್ಥೋ ಸಾಲಿಲಾಯಕೋಪಮಾಯ ವಿಭಾವೇತಬ್ಬೋ – ಏಕೋ ಹಿ ಪುರಿಸೋ ಅಸಿತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಕೋಟಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಸಾಲಿಕ್ಖೇತ್ತೇ ಸಾಲಿಯೋ ಲಾಯತಿ। ಅಥಸ್ಸ ವತಿಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಗಾವೋ ಪವಿಸಿಂಸು। ಸೋ ಅಸಿತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಯಟ್ಠಿಂ ಆದಾಯ ತೇನೇವ ಮಗ್ಗೇನ ಗಾವೋ ನೀಹರಿತ್ವಾ ವತಿಂ ಪಾಕತಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಪುನಪಿ ಅಸಿತಂ ಆದಾಯ ಸಾಲಿಯೋ ಲಾಯಿ। ಏತ್ಥ ಸಾಲಿಕ್ಖೇತ್ತಂ ವಿಯ ಬುದ್ಧಸಾಸನಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ, ಸಾಲಿಲಾಯಕೋ ವಿಯ ಯೋಗಾವಚರೋ, ಅಸಿತಂ ವಿಯ ಪಞ್ಞಾ, ಲಾಯನಕಾಲೋ ವಿಯ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಕಮ್ಮಕರಣಕಾಲೋ, ಯಟ್ಠಿ ವಿಯ ಅಸುಭಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ, ವತಿ ವಿಯ ಸಂವರೋ, ವತಿಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಗಾವೀನಂ ಪವಿಸನಂ ವಿಯ ಸಹಸಾ ಅಪ್ಪಟಿಸಙ್ಖಾಯ ಪಮಾದಂ ಆರಬ್ಭ ರಾಗಸ್ಸ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಂ, ಅಸಿತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಯಟ್ಠಿಂ ಆದಾಯ ಪವಿಟ್ಠಮಗ್ಗೇನೇವ ಗಾವೋ ನೀಹರಿತ್ವಾ ವತಿಂ ಪಟಿಪಾಕತಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಪುನ ಕೋಟಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಸಾಲಿಲಾಯನಂ ವಿಯ ಅಸುಭಕಮ್ಮಟ್ಠಾನೇನ ರಾಗಂ ವಿಕ್ಖಮ್ಭೇತ್ವಾ ಪುನ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಕಮ್ಮಂ ಆರಭನಕಾಲೋ। ಇಮಮತ್ಥಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅಸುಭಾ ಭಾವೇತಬ್ಬಾ ರಾಗಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯಾ’’ತಿ।
Asubhābhāvetabbā rāgassa pahānāyāti ayamattho sālilāyakopamāya vibhāvetabbo – eko hi puriso asitaṃ gahetvā koṭito paṭṭhāya sālikkhette sāliyo lāyati. Athassa vatiṃ bhinditvā gāvo pavisiṃsu. So asitaṃ ṭhapetvā yaṭṭhiṃ ādāya teneva maggena gāvo nīharitvā vatiṃ pākatikaṃ katvā punapi asitaṃ ādāya sāliyo lāyi. Ettha sālikkhettaṃ viya buddhasāsanaṃ daṭṭhabbaṃ, sālilāyako viya yogāvacaro, asitaṃ viya paññā, lāyanakālo viya vipassanāya kammakaraṇakālo, yaṭṭhi viya asubhakammaṭṭhānaṃ, vati viya saṃvaro, vatiṃ bhinditvā gāvīnaṃ pavisanaṃ viya sahasā appaṭisaṅkhāya pamādaṃ ārabbha rāgassa uppajjanaṃ, asitaṃ ṭhapetvā yaṭṭhiṃ ādāya paviṭṭhamaggeneva gāvo nīharitvā vatiṃ paṭipākatikaṃ katvā puna koṭito paṭṭhāya sālilāyanaṃ viya asubhakammaṭṭhānena rāgaṃ vikkhambhetvā puna vipassanāya kammaṃ ārabhanakālo. Imamatthaṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘asubhā bhāvetabbā rāgassa pahānāyā’’ti.
ತತ್ಥ ರಾಗಸ್ಸಾತಿ ಪಞ್ಚಕಾಮಗುಣಿಕರಾಗಸ್ಸ। ಮೇತ್ತಾತಿ ಮೇತ್ತಾಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ। ಬ್ಯಾಪಾದಸ್ಸ ಪಹಾನಾಯಾತಿ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಕೋಪಸ್ಸ ಪಜಹನತ್ಥಾಯ। ಆನಾಪಾನಸ್ಸತೀತಿ ಸೋಳಸವತ್ಥುಕಾ ಆನಾಪಾನಸ್ಸತಿ। ವಿತಕ್ಕುಪಚ್ಛೇದಾಯಾತಿ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ವಿತಕ್ಕಾನಂ ಉಪಚ್ಛೇದನತ್ಥಾಯ। ಅಸ್ಮಿಮಾನಸಮುಗ್ಘಾತಾಯಾತಿ ಅಸ್ಮೀತಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಕಸ್ಸ ಮಾನಸ್ಸ ಸಮುಗ್ಘಾತತ್ಥಾಯ। ಅನತ್ತಸಞ್ಞಾ ಸಣ್ಠಾತೀತಿ ಅನಿಚ್ಚಲಕ್ಖಣೇ ದಿಟ್ಠೇ ಅನತ್ತಲಕ್ಖಣಂ ದಿಟ್ಠಮೇವ ಹೋತಿ। ಏತೇಸು ಹಿ ತೀಸು ಲಕ್ಖಣೇಸು ಏಕಸ್ಮಿಂ ದಿಟ್ಠೇ ಇತರದ್ವಯಂ ದಿಟ್ಠಮೇವ ಹೋತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಅನಿಚ್ಚಸಞ್ಞಿನೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನತ್ತಸಞ್ಞಾ ಸಣ್ಠಾತೀ’’ತಿ। ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ನಿಬ್ಬಾನನ್ತಿ ದಿಟ್ಠೇಯೇವ ಧಮ್ಮೇ ಅಪಚ್ಚಯಪರಿನಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ಪಾಪುಣಾತೀತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಂ ಕಥಿತಂ।
Tattha rāgassāti pañcakāmaguṇikarāgassa. Mettāti mettākammaṭṭhānaṃ. Byāpādassa pahānāyāti vuttanayeneva uppannassa kopassa pajahanatthāya. Ānāpānassatīti soḷasavatthukā ānāpānassati. Vitakkupacchedāyāti vuttanayeneva uppannānaṃ vitakkānaṃ upacchedanatthāya. Asmimānasamugghātāyāti asmīti uppajjanakassa mānassa samugghātatthāya. Anattasaññā saṇṭhātīti aniccalakkhaṇe diṭṭhe anattalakkhaṇaṃ diṭṭhameva hoti. Etesu hi tīsu lakkhaṇesu ekasmiṃ diṭṭhe itaradvayaṃ diṭṭhameva hoti. Tena vuttaṃ – ‘‘aniccasaññino, bhikkhave, anattasaññā saṇṭhātī’’ti. Diṭṭheva dhamme nibbānanti diṭṭheyeva dhamme apaccayaparinibbānañca pāpuṇātīti imasmiṃ sutte vaṭṭavivaṭṭaṃ kathitaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೧. ಸಮ್ಬೋಧಿಸುತ್ತಂ • 1. Sambodhisuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೧-೨. ಸಮ್ಬೋಧಿಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-2. Sambodhisuttādivaṇṇanā