Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi |
५१९. सम्बुलाजातकं (९)
519. Sambulājātakaṃ (9)
२९७.
297.
का वेधमाना गिरिकन्दरायं, एका तुवं तिट्ठसि संहितूरु 1।
Kā vedhamānā girikandarāyaṃ, ekā tuvaṃ tiṭṭhasi saṃhitūru 2;
पुट्ठासि मे पाणिपमेय्यमज्झे, अक्खाहि मे नामञ्च बन्धवे च॥
Puṭṭhāsi me pāṇipameyyamajjhe, akkhāhi me nāmañca bandhave ca.
२९८.
298.
ओभासयं वनं रम्मं, सीहब्यग्घनिसेवितं।
Obhāsayaṃ vanaṃ rammaṃ, sīhabyagghanisevitaṃ;
का वा त्वमसि कल्याणि, कस्स वा त्वं सुमज्झिमे।
Kā vā tvamasi kalyāṇi, kassa vā tvaṃ sumajjhime;
अभिवादेमि तं भद्दे, दानवाहं नमत्थु ते॥
Abhivādemi taṃ bhadde, dānavāhaṃ namatthu te.
२९९.
299.
यो पुत्तो कासिराजस्स, सोत्थिसेनोति तं विदू।
Yo putto kāsirājassa, sotthisenoti taṃ vidū;
तस्साहं सम्बुला भरिया, एवं जानाहि दानव।
Tassāhaṃ sambulā bhariyā, evaṃ jānāhi dānava;
३००.
300.
वेदेहपुत्तो भद्दन्ते, वने वसति आतुरो।
Vedehaputto bhaddante, vane vasati āturo;
३०१.
301.
३०२.
302.
किं वने राजपुत्तेन, आतुरेन करिस्ससि।
Kiṃ vane rājaputtena, āturena karissasi;
सम्बुले परिचिण्णेन, अहं भत्ता भवामि ते॥
Sambule pariciṇṇena, ahaṃ bhattā bhavāmi te.
३०३.
303.
सोकट्टाय दुरत्ताय, किं रूपं विज्जते मम।
Sokaṭṭāya durattāya, kiṃ rūpaṃ vijjate mama;
अञ्ञं परियेस भद्दन्ते, अभिरूपतरं मया॥
Aññaṃ pariyesa bhaddante, abhirūpataraṃ mayā.
३०४.
304.
तासं त्वं पवरा होहि, सब्बकामसमिद्धिनी॥
Tāsaṃ tvaṃ pavarā hohi, sabbakāmasamiddhinī.
३०५.
305.
३०६.
306.
नो चे तुवं महेसेय्यं, सम्बुले कारयिस्ससि।
No ce tuvaṃ maheseyyaṃ, sambule kārayissasi;
३०७.
307.
तञ्च सत्तजटो लुद्दो, कळारो पुरिसादको।
Tañca sattajaṭo luddo, kaḷāro purisādako;
वने नाथं अपस्सन्तिं, सम्बुलं अग्गही भुजे॥
Vane nāthaṃ apassantiṃ, sambulaṃ aggahī bhuje.
३०८.
308.
अधिपन्ना पिसाचेन, लुद्देनामिसचक्खुना।
Adhipannā pisācena, luddenāmisacakkhunā;
सा च सत्तुवसम्पत्ता, पतिमेवानुसोचति॥
Sā ca sattuvasampattā, patimevānusocati.
३०९.
309.
न मे इदं तथा दुक्खं, यं मं खादेय्य रक्खसो।
Na me idaṃ tathā dukkhaṃ, yaṃ maṃ khādeyya rakkhaso;
यञ्च मे अय्यपुत्तस्स, मनो हेस्सति अञ्ञथा॥
Yañca me ayyaputtassa, mano hessati aññathā.
३१०.
310.
न सन्ति देवा पवसन्ति नून, न हि नून सन्ति इध लोकपाला।
Na santi devā pavasanti nūna, na hi nūna santi idha lokapālā;
सहसा करोन्तानमसञ्ञतानं, न हि नून सन्ति पटिसेधितारो॥
Sahasā karontānamasaññatānaṃ, na hi nūna santi paṭisedhitāro.
३११.
311.
इत्थीनमेसा पवरा यसस्सिनी, सन्ता समा अग्गिरिवुग्गतेजा।
Itthīnamesā pavarā yasassinī, santā samā aggirivuggatejā;
तञ्चे तुवं रक्खसादेसि कञ्ञं, मुद्धा च हि सत्तधा ते फलेय्य।
Tañce tuvaṃ rakkhasādesi kaññaṃ, muddhā ca hi sattadhā te phaleyya;
३१२.
312.
सा च अस्सममागच्छि, पमुत्ता पुरिसादका।
Sā ca assamamāgacchi, pamuttā purisādakā;
३१३.
313.
सा तत्थ परिदेवेसि, राजपुत्ती यसस्सिनी।
Sā tattha paridevesi, rājaputtī yasassinī;
३१४.
314.
समणे ब्राह्मणे वन्दे, सम्पन्नचरणे इसे।
Samaṇe brāhmaṇe vande, sampannacaraṇe ise;
३१५.
315.
वन्दे सीहे च ब्यग्घे च, ये च अञ्ञे वने मिगा।
Vande sīhe ca byagghe ca, ye ca aññe vane migā;
राजपुत्तं अपस्सन्ती, तुम्हंम्हि सरणं गता॥
Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi saraṇaṃ gatā.
३१६.
316.
राजपुत्तं अपस्सन्ती, तुम्हंम्हि सरणं गता॥
Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi saraṇaṃ gatā.
३१७.
317.
वन्दे इन्दीवरीसामं, रत्तिं नक्खत्तमालिनिं।
Vande indīvarīsāmaṃ, rattiṃ nakkhattamāliniṃ;
राजपुत्तं अपस्सन्ती, तुम्हंम्हि सरणं गता॥
Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi saraṇaṃ gatā.
३१८.
318.
वन्दे भागीरथिं गङ्गं, सवन्तीनं पटिग्गहं।
Vande bhāgīrathiṃ gaṅgaṃ, savantīnaṃ paṭiggahaṃ;
राजपुत्तं अपस्सन्ती, तुम्हंम्हि सरणं गता॥
Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi saraṇaṃ gatā.
३१९.
319.
वन्दे अहं पब्बतराजसेट्ठं, हिमवन्तं सिलुच्चयं।
Vande ahaṃ pabbatarājaseṭṭhaṃ, himavantaṃ siluccayaṃ;
राजपुत्तं अपस्सन्ती, तुम्हंम्हि सरणं गता॥
Rājaputtaṃ apassantī, tumhaṃmhi saraṇaṃ gatā.
३२०.
320.
अतिसायं वतागच्छि, राजपुत्ति यसस्सिनि।
Atisāyaṃ vatāgacchi, rājaputti yasassini;
३२१.
321.
न मे इदं तथा दुक्खं, यं मं खादेय्य रक्खसो।
Na me idaṃ tathā dukkhaṃ, yaṃ maṃ khādeyya rakkhaso;
यञ्च मे अय्यपुत्तस्स, मनो हेस्सति अञ्ञथा॥
Yañca me ayyaputtassa, mano hessati aññathā.
३२२.
322.
चोरीनं बहुबुद्धीनं, यासु सच्चं सुदुल्लभं।
Corīnaṃ bahubuddhīnaṃ, yāsu saccaṃ sudullabhaṃ;
थीनं भावो दुराजानो, मच्छस्सेवोदके गतं॥
Thīnaṃ bhāvo durājāno, macchassevodake gataṃ.
३२३.
323.
तथा मं सच्चं पालेतु, पालयिस्सति चे ममं।
Tathā maṃ saccaṃ pāletu, pālayissati ce mamaṃ;
यथाहं नाभिजानामि, अञ्ञं पियतरं तया।
Yathāhaṃ nābhijānāmi, aññaṃ piyataraṃ tayā;
एतेन सच्चवज्जेन, ब्याधि ते वूपसम्मतु॥
Etena saccavajjena, byādhi te vūpasammatu.
३२४.
324.
ये कुञ्जरा सत्तसता उळारा, रक्खन्ति रत्तिन्दिवमुय्युतावुधा।
Ye kuñjarā sattasatā uḷārā, rakkhanti rattindivamuyyutāvudhā;
धनुग्गहानञ्च सतानि सोळस, कथंविधे पस्ससि भद्दे सत्तवो॥
Dhanuggahānañca satāni soḷasa, kathaṃvidhe passasi bhadde sattavo.
३२५.
325.
अलङ्कतायो पदुमुत्तरत्तचा, विरागिता पस्सति हंसगग्गरा।
Alaṅkatāyo padumuttarattacā, virāgitā passati haṃsagaggarā;
तासं सुणित्वा मितगीतवादितं 39, न दानि मे तात तथा यथा पुरे॥
Tāsaṃ suṇitvā mitagītavāditaṃ 40, na dāni me tāta tathā yathā pure.
३२६.
326.
सुवण्णसंकच्चधरा सुविग्गहा, अलङ्कता मानुसियच्छरूपमा।
Suvaṇṇasaṃkaccadharā suviggahā, alaṅkatā mānusiyaccharūpamā;
३२७.
327.
सचे अहं तात तथा यथा पुरे, पतिं तमुञ्छाय पुना वने भरे।
Sace ahaṃ tāta tathā yathā pure, patiṃ tamuñchāya punā vane bhare;
सम्मानये मं न च मं विमानये, इतोपि मे तात ततो वरं सिया॥
Sammānaye maṃ na ca maṃ vimānaye, itopi me tāta tato varaṃ siyā.
३२८.
328.
यमन्नपाने विपुलस्मि ओहिते, नारी विमट्ठाभरणा अलङ्कता।
Yamannapāne vipulasmi ohite, nārī vimaṭṭhābharaṇā alaṅkatā;
३२९.
329.
अपि चे दलिद्दा कपणा अनाळ्हिया, कटादुतीया पतिनो च सा पिया।
Api ce daliddā kapaṇā anāḷhiyā, kaṭādutīyā patino ca sā piyā;
३३०.
330.
सुदुल्लभित्थी पुरिसस्स या हिता, भत्तित्थिया दुल्लभो यो हितो च।
Sudullabhitthī purisassa yā hitā, bhattitthiyā dullabho yo hito ca;
हिता च ते सीलवती च भरिया, जनिन्द धम्मं चर सम्बुलाय॥
Hitā ca te sīlavatī ca bhariyā, janinda dhammaṃ cara sambulāya.
३३१.
331.
सचे तुवं विपुले लद्धभोगे, इस्सावतिण्णा मरणं उपेसि।
Sace tuvaṃ vipule laddhabhoge, issāvatiṇṇā maraṇaṃ upesi;
सम्बुलाजातकं नवमं।
Sambulājātakaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [५१९] ९. सम्बुलाजातकवण्णना • [519] 9. Sambulājātakavaṇṇanā