Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഥേരഗാഥാ-അട്ഠകഥാ • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ൫. സമ്ബുലകച്ചാനത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ

    5. Sambulakaccānattheragāthāvaṇṇanā

    ദേവോ ചാതി ആയസ്മതോ സമ്ബുലകച്ചാനത്ഥേരസ്സ ഗാഥാ. കാ ഉപ്പത്തി? അയമ്പി പുരിമബുദ്ധേസു കതാധികാരോ തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ പുഞ്ഞാനി കരോന്തോ ഇതോ ചതുനവുതികപ്പമത്ഥകേ കുലഗേഹേ നിബ്ബത്തിത്വാ വിഞ്ഞുതം പത്തോ ഏകദിവസം സതരംസിം നാമ പച്ചേകബുദ്ധം നിരോധാ വുട്ഠഹിത്വാ പിണ്ഡായ ചരന്തം ദിസ്വാ പസന്നമാനസോ താലഫലം അദാസി. സോ തേന പുഞ്ഞകമ്മേന ദേവമനുസ്സേസു സംസരന്തോ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ മഗധരട്ഠേ ഗഹപതികുലേ നിബ്ബത്തിത്വാ ‘‘സമ്ബുലോ’’തി ലദ്ധനാമോ കച്ചാനഗോത്തതായ സമ്ബുലകച്ചാനോതി പഞ്ഞായിത്ഥ.

    Devoti āyasmato sambulakaccānattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni karonto ito catunavutikappamatthake kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto ekadivasaṃ sataraṃsiṃ nāma paccekabuddhaṃ nirodhā vuṭṭhahitvā piṇḍāya carantaṃ disvā pasannamānaso tālaphalaṃ adāsi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde magadharaṭṭhe gahapatikule nibbattitvā ‘‘sambulo’’ti laddhanāmo kaccānagottatāya sambulakaccānoti paññāyittha.

    സോ വയപ്പത്തോ സത്ഥു സന്തികേ ധമ്മം സുത്വാ പടിലദ്ധസദ്ധോ പബ്ബജിത്വാ ഹിമവന്തസമീപേ ഭേരവായ നാമ പബ്ബതഗുഹായം വിപസ്സനായ കമ്മം കരോന്തോ വിഹരതി. അഥേകദിവസം മഹാ അകാലമേഘോ സതപടലസഹസ്സപടലോ ഥനേന്തോ ഗജ്ജന്തോ വിജ്ജുല്ലതാ നിച്ഛാരേന്തോ ഗളഗളായന്തോ ഉട്ഠഹിത്വാ വസ്സിതും ആരഭി, അസനിയോ ഫലിംസു. തം സദ്ദം സുത്വാ അച്ഛതരച്ഛുവനമഹിംസഹത്ഥിആദയോ ഭീതതസിതാ ഭീതരവം വിരവിംസു. ഥേരോ പന ആരദ്ധവിപസ്സനത്താ കായേ ജീവിതേ ച നിരപേക്ഖോ വിഗതലോമഹംസോ തം അചിന്തേന്തോ വിപസ്സനായമേവ കമ്മം കരോന്തോ ഘമ്മാപഗമേന ഉതുസപ്പായലാഭേന സമാഹിതചിത്തോ താവദേവ വിപസ്സനം ഉസ്സുക്കാപേത്വാ സഹ അഭിഞ്ഞാഹി അരഹത്തം പാപുണി. തേന വുത്തം അപദാനേ (അപ॰ ഥേര ൨.൫൧.൮൫-൯൦) –

    So vayappatto satthu santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā himavantasamīpe bheravāya nāma pabbataguhāyaṃ vipassanāya kammaṃ karonto viharati. Athekadivasaṃ mahā akālamegho satapaṭalasahassapaṭalo thanento gajjanto vijjullatā nicchārento gaḷagaḷāyanto uṭṭhahitvā vassituṃ ārabhi, asaniyo phaliṃsu. Taṃ saddaṃ sutvā acchataracchuvanamahiṃsahatthiādayo bhītatasitā bhītaravaṃ viraviṃsu. Thero pana āraddhavipassanattā kāye jīvite ca nirapekkho vigatalomahaṃso taṃ acintento vipassanāyameva kammaṃ karonto ghammāpagamena utusappāyalābhena samāhitacitto tāvadeva vipassanaṃ ussukkāpetvā saha abhiññāhi arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.51.85-90) –

    ‘‘സതരംസീ നാമ ഭഗവാ, സയമ്ഭൂ അപരാജിതോ;

    ‘‘Sataraṃsī nāma bhagavā, sayambhū aparājito;

    വിവേകാ വുട്ഠഹിത്വാന, ഗോചരായാഭിനിക്ഖമി.

    Vivekā vuṭṭhahitvāna, gocarāyābhinikkhami.

    ‘‘ഫലഹത്ഥോ അഹം ദിസ്വാ, ഉപഗച്ഛിം നരാസഭം;

    ‘‘Phalahattho ahaṃ disvā, upagacchiṃ narāsabhaṃ;

    പസന്നചിത്തോ സുമനോ, താലഫലം അദാസഹം.

    Pasannacitto sumano, tālaphalaṃ adāsahaṃ.

    ‘‘ചതുന്നവുതിതോ കപ്പേ, യം ഫലം അദദിം തദാ;

    ‘‘Catunnavutito kappe, yaṃ phalaṃ adadiṃ tadā;

    ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ഫലദാനസ്സിദം ഫലം.

    Duggatiṃ nābhijānāmi, phaladānassidaṃ phalaṃ.

    ‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസന’’ന്തി.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    അരഹത്തം പന പത്വാ അത്തനോ പടിപത്തിം പച്ചവേക്ഖിത്വാ സോമനസ്സജാതോ ഉദാനവസേന അഞ്ഞം ബ്യാകരോന്തോ –

    Arahattaṃ pana patvā attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā somanassajāto udānavasena aññaṃ byākaronto –

    ൧൮൯.

    189.

    ‘‘ദേവോ ച വസ്സതി, ദേവോ ച ഗളഗളായതി,

    ‘‘Devo ca vassati, devo ca gaḷagaḷāyati,

    ഏകകോ ചാഹം ഭേരവേ ബിലേ വിഹരാമി;

    Ekako cāhaṃ bherave bile viharāmi;

    തസ്സ മയ്ഹം ഏകകസ്സ ഭേരവേ ബിലേ വിഹരതോ,

    Tassa mayhaṃ ekakassa bherave bile viharato,

    നത്ഥി ഭയം വാ ഛമ്ഭിതത്തം വാ ലോമഹംസോ വാ.

    Natthi bhayaṃ vā chambhitattaṃ vā lomahaṃso vā.

    ൧൯൦.

    190.

    ‘‘ധമ്മതാ മമേസാ യസ്സ മേ, ഏകകസ്സ ഭേരവേ ബിലേ;

    ‘‘Dhammatā mamesā yassa me, ekakassa bherave bile;

    വിഹരതോ നത്ഥി ഭയം വാ, ഛമ്ഭിതത്തം വാ ലോമഹംസോ വാ’’തി. –

    Viharato natthi bhayaṃ vā, chambhitattaṃ vā lomahaṃso vā’’ti. –

    ഗാഥാദ്വയം അഭാസി.

    Gāthādvayaṃ abhāsi.

    തത്ഥ ദേവോ ച വസ്സതി, ദേവോ ച ഗളഗളായതീതി ദേവോ മേഘോ വസ്സതി ച, ‘‘ഗളഗളാ’’തി ച കരോന്തോ ഗജ്ജതീതി അത്ഥോ. ഗജ്ജന്തസ്സ ഹി അനുകരണമേതം. ഏകകോ ചാഹം ഭേരവേ ബിലേ വിഹരാമീതി അഹഞ്ച ഏകകോ അസഹായോ സപ്പടിഭയായം പബ്ബതഗുഹായം വസാമി, തസ്സ മയ്ഹം ഏവംഭൂതസ്സ മേ സതോ നത്ഥി ഭയം വാ ഛമ്ഭിതത്തം വാ ലോമഹംസോ വാതി ചിത്തുത്രാസസഞ്ഞിതം ഭയം വാ തംനിമിത്തകം സരീരസ്സ ഛമ്ഭിതത്തം വാ ലോമഹംസനമത്തം വാ നത്ഥി.

    Tattha devo ca vassati, devo ca gaḷagaḷāyatīti devo megho vassati ca, ‘‘gaḷagaḷā’’ti ca karonto gajjatīti attho. Gajjantassa hi anukaraṇametaṃ. Ekako cāhaṃ bherave bile viharāmīti ahañca ekako asahāyo sappaṭibhayāyaṃ pabbataguhāyaṃ vasāmi, tassa mayhaṃ evaṃbhūtassa me sato natthi bhayaṃ vā chambhitattaṃ vā lomahaṃso vāti cittutrāsasaññitaṃ bhayaṃ vā taṃnimittakaṃ sarīrassa chambhitattaṃ vā lomahaṃsanamattaṃ vā natthi.

    കസ്മാതി തത്ഥ കാരണമാഹ ‘‘ധമ്മതാ മമേസാ’’തി. അപരിഞ്ഞാതവത്ഥുകസ്സ ഹി തത്ഥ അപ്പഹീനച്ഛന്ദരാഗതായ ഭയാദിനാ ഭവിതബ്ബം, മയാ പന സബ്ബസോ തത്ഥ പരിഞ്ഞാതം, തത്ഥ ച ഛന്ദരാഗോ സമുച്ഛിന്നോ, തസ്മാ ഭയാദീനം അഭാവോ ധമ്മതാ മമേസാ മമ ധമ്മസഭാവോ ഏസോതി അഞ്ഞം ബ്യാകാസി.

    Kasmāti tattha kāraṇamāha ‘‘dhammatā mamesā’’ti. Apariññātavatthukassa hi tattha appahīnacchandarāgatāya bhayādinā bhavitabbaṃ, mayā pana sabbaso tattha pariññātaṃ, tattha ca chandarāgo samucchinno, tasmā bhayādīnaṃ abhāvo dhammatā mamesā mama dhammasabhāvo esoti aññaṃ byākāsi.

    സമ്ബുലകച്ചാനത്ഥേരഗാഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Sambulakaccānattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഥേരഗാഥാപാളി • Theragāthāpāḷi / ൫. സമ്ബുലകച്ചാനത്ഥേരഗാഥാ • 5. Sambulakaccānattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact