| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៣. បុគ្គលវគ្គោ
3. Puggalavaggo
១. សមិទ្ធសុត្តំ
1. Samiddhasuttaṃ
២១. ឯវំ មេ សុតំ – ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ អថ ខោ អាយស្មា ច សមិទ្ធោ 1 អាយស្មា ច មហាកោដ្ឋិកោ 2 យេនាយស្មា សារិបុត្តោ តេនុបសង្កមិំសុ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតា សារិបុត្តេន សទ្ធិំ សម្មោទិំសុ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ អាយស្មន្តំ សមិទ្ធំ អាយស្មា សារិបុត្តោ ឯតទវោច –
21. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho āyasmā ca samiddho 3 āyasmā ca mahākoṭṭhiko 4 yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmatā sāriputtena saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ samiddhaṃ āyasmā sāriputto etadavoca –
‘‘តយោមេ, អាវុសោ សមិទ្ធ, បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ កតមេ តយោ? កាយសក្ខី, ទិដ្ឋិប្បត្តោ 5, សទ្ធាវិមុត្តោ។ ឥមេ ខោ, អាវុសោ, តយោ បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ ឥមេសំ, អាវុសោ, តិណ្ណំ បុគ្គលានំ កតមោ តេ បុគ្គលោ ខមតិ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចា’’តិ?
‘‘Tayome, āvuso samiddha, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Kāyasakkhī, diṭṭhippatto 6, saddhāvimutto. Ime kho, āvuso, tayo puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Imesaṃ, āvuso, tiṇṇaṃ puggalānaṃ katamo te puggalo khamati abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti?
‘‘តយោមេ, អាវុសោ សារិបុត្ត, បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ កតមេ តយោ? កាយសក្ខី, ទិដ្ឋិប្បត្តោ, សទ្ធាវិមុត្តោ។ ឥមេ ខោ, អាវុសោ, តយោ បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ ឥមេសំ, អាវុសោ, តិណ្ណំ បុគ្គលានំ យ្វាយំ 7 បុគ្គលោ សទ្ធាវិមុត្តោ, អយំ មេ បុគ្គលោ ខមតិ ឥមេសំ តិណ្ណំ បុគ្គលានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ច។ តំ កិស្ស ហេតុ? ឥមស្ស, អាវុសោ, បុគ្គលស្ស សទ្ធិន្ទ្រិយំ អធិមត្ត’’ន្តិ។
‘‘Tayome, āvuso sāriputta, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Kāyasakkhī, diṭṭhippatto, saddhāvimutto. Ime kho, āvuso, tayo puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Imesaṃ, āvuso, tiṇṇaṃ puggalānaṃ yvāyaṃ 8 puggalo saddhāvimutto, ayaṃ me puggalo khamati imesaṃ tiṇṇaṃ puggalānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro ca. Taṃ kissa hetu? Imassa, āvuso, puggalassa saddhindriyaṃ adhimatta’’nti.
អថ ខោ អាយស្មា សារិបុត្តោ អាយស្មន្តំ មហាកោដ្ឋិកំ ឯតទវោច – ‘‘តយោមេ, អាវុសោ កោដ្ឋិក, បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ ។ កតមេ តយោ? កាយសក្ខី, ទិដ្ឋិប្បត្តោ, សទ្ធាវិមុត្តោ។ ឥមេ ខោ, អាវុសោ, តយោ បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ ឥមេសំ , អាវុសោ, តិណ្ណំ បុគ្គលានំ កតមោ តេ បុគ្គលោ ខមតិ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចា’’តិ?
Atha kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ mahākoṭṭhikaṃ etadavoca – ‘‘tayome, āvuso koṭṭhika, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ . Katame tayo? Kāyasakkhī, diṭṭhippatto, saddhāvimutto. Ime kho, āvuso, tayo puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Imesaṃ , āvuso, tiṇṇaṃ puggalānaṃ katamo te puggalo khamati abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti?
‘‘តយោមេ , អាវុសោ សារិបុត្ត, បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ កតមេ តយោ? កាយសក្ខី, ទិដ្ឋិប្បត្តោ, សទ្ធាវិមុត្តោ។ ឥមេ ខោ, អាវុសោ, តយោ បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ ឥមេសំ, អាវុសោ, តិណ្ណំ បុគ្គលានំ យ្វាយំ បុគ្គលោ កាយសក្ខី, អយំ មេ បុគ្គលោ ខមតិ ឥមេសំ តិណ្ណំ បុគ្គលានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ច។ តំ កិស្ស ហេតុ? ឥមស្ស, អាវុសោ, បុគ្គលស្ស សមាធិន្ទ្រិយំ អធិមត្ត’’ន្តិ។
‘‘Tayome , āvuso sāriputta, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Kāyasakkhī, diṭṭhippatto, saddhāvimutto. Ime kho, āvuso, tayo puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Imesaṃ, āvuso, tiṇṇaṃ puggalānaṃ yvāyaṃ puggalo kāyasakkhī, ayaṃ me puggalo khamati imesaṃ tiṇṇaṃ puggalānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro ca. Taṃ kissa hetu? Imassa, āvuso, puggalassa samādhindriyaṃ adhimatta’’nti.
អថ ខោ អាយស្មា មហាកោដ្ឋិកោ អាយស្មន្តំ សារិបុត្តំ ឯតទវោច – ‘‘តយោមេ, អាវុសោ សារិបុត្ត, បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ កតមេ តយោ? កាយសក្ខី , ទិដ្ឋិប្បត្តោ, សទ្ធាវិមុត្តោ។ ឥមេ ខោ, អាវុសោ, តយោ បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ ឥមេសំ, អាវុសោ, តិណ្ណំ បុគ្គលានំ កតមោ តេ បុគ្គលោ ខមតិ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចា’’តិ?
Atha kho āyasmā mahākoṭṭhiko āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca – ‘‘tayome, āvuso sāriputta, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Kāyasakkhī , diṭṭhippatto, saddhāvimutto. Ime kho, āvuso, tayo puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Imesaṃ, āvuso, tiṇṇaṃ puggalānaṃ katamo te puggalo khamati abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti?
‘‘តយោមេ, អាវុសោ កោដ្ឋិក, បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ កតមេ តយោ? កាយសក្ខី, ទិដ្ឋិប្បត្តោ, សទ្ធាវិមុត្តោ។ ឥមេ ខោ, អាវុសោ, តយោ បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ ឥមេសំ, អាវុសោ, តិណ្ណំ បុគ្គលានំ យ្វាយំ បុគ្គលោ ទិដ្ឋិប្បត្តោ, អយំ មេ បុគ្គលោ ខមតិ ឥមេសំ តិណ្ណំ បុគ្គលានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ច។ តំ កិស្ស ហេតុ? ឥមស្ស, អាវុសោ, បុគ្គលស្ស បញ្ញិន្ទ្រិយំ អធិមត្ត’’ន្តិ។
‘‘Tayome, āvuso koṭṭhika, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Kāyasakkhī, diṭṭhippatto, saddhāvimutto. Ime kho, āvuso, tayo puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Imesaṃ, āvuso, tiṇṇaṃ puggalānaṃ yvāyaṃ puggalo diṭṭhippatto, ayaṃ me puggalo khamati imesaṃ tiṇṇaṃ puggalānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro ca. Taṃ kissa hetu? Imassa, āvuso, puggalassa paññindriyaṃ adhimatta’’nti.
អថ ខោ អាយស្មា សារិបុត្តោ អាយស្មន្តញ្ច សមិទ្ធំ អាយស្មន្តញ្ច មហាកោដ្ឋិកំ ឯតទវោច – ‘‘ព្យាកតំ ខោ, អាវុសោ, អម្ហេហិ សព្ពេហេវ យថាសកំ បដិភានំ។ អាយាមាវុសោ, យេន ភគវា តេនុបសង្កមិស្សាម; ឧបសង្កមិត្វា ភគវតោ ឯតមត្ថំ អារោចេស្សាម។ យថា នោ ភគវា ព្យាករិស្សតិ តថា នំ ធារេស្សាមា’’តិ។ ‘‘ឯវមាវុសោ’’តិ ខោ អាយស្មា ច សមិទ្ធោ អាយស្មា ច មហាកោដ្ឋិកោ អាយស្មតោ សារិបុត្តស្ស បច្ចស្សោសុំ។ អថ ខោ អាយស្មា ច សារិបុត្តោ អាយស្មា ច សមិទ្ធោ អាយស្មា ច មហាកោដ្ឋិកោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិំសុ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា សារិបុត្តោ យាវតកោ អហោសិ អាយស្មតា ច សមិទ្ធេន អាយស្មតា ច មហាកោដ្ឋិកេន សទ្ធិំ កថាសល្លាបោ តំ សព្ពំ ភគវតោ អារោចេសិ។
Atha kho āyasmā sāriputto āyasmantañca samiddhaṃ āyasmantañca mahākoṭṭhikaṃ etadavoca – ‘‘byākataṃ kho, āvuso, amhehi sabbeheva yathāsakaṃ paṭibhānaṃ. Āyāmāvuso, yena bhagavā tenupasaṅkamissāma; upasaṅkamitvā bhagavato etamatthaṃ ārocessāma. Yathā no bhagavā byākarissati tathā naṃ dhāressāmā’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā ca samiddho āyasmā ca mahākoṭṭhiko āyasmato sāriputtassa paccassosuṃ. Atha kho āyasmā ca sāriputto āyasmā ca samiddho āyasmā ca mahākoṭṭhiko yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto yāvatako ahosi āyasmatā ca samiddhena āyasmatā ca mahākoṭṭhikena saddhiṃ kathāsallāpo taṃ sabbaṃ bhagavato ārocesi.
‘‘ន ខ្វេត្ថ, សារិបុត្ត, សុករំ ឯកំសេន ព្យាកាតុំ – ‘អយំ ឥមេសំ តិណ្ណំ បុគ្គលានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចា’តិ។ ឋានញ្ហេតំ, សារិបុត្ត, វិជ្ជតិ យ្វាយំ បុគ្គលោ សទ្ធាវិមុត្តោ ស្វាស្ស 9 អរហត្តាយ បដិបន្នោ, យ្វាយំ បុគ្គលោ កាយសក្ខី ស្វាស្ស សកទាគាមី វា អនាគាមី វា, យោ ចាយំ បុគ្គលោ ទិដ្ឋិប្បត្តោ សោបស្ស 10 សកទាគាមី វា អនាគាមី វា។
‘‘Na khvettha, sāriputta, sukaraṃ ekaṃsena byākātuṃ – ‘ayaṃ imesaṃ tiṇṇaṃ puggalānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro cā’ti. Ṭhānañhetaṃ, sāriputta, vijjati yvāyaṃ puggalo saddhāvimutto svāssa 11 arahattāya paṭipanno, yvāyaṃ puggalo kāyasakkhī svāssa sakadāgāmī vā anāgāmī vā, yo cāyaṃ puggalo diṭṭhippatto sopassa 12 sakadāgāmī vā anāgāmī vā.
‘‘ន ខ្វេត្ថ, សារិបុត្ត, សុករំ ឯកំសេន ព្យាកាតុំ – ‘អយំ ឥមេសំ តិណ្ណំ បុគ្គលានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចា’តិ។ ឋានញ្ហេតំ, សារិបុត្ត, វិជ្ជតិ យ្វាយំ បុគ្គលោ កាយសក្ខី ស្វាស្ស អរហត្តាយ បដិបន្នោ, យ្វាយំ បុគ្គលោ សទ្ធាវិមុត្តោ ស្វាស្ស សកទាគាមី វា អនាគាមី វា, យោ ចាយំ បុគ្គលោ ទិដ្ឋិប្បត្តោ សោបស្ស សកទាគាមី វា អនាគាមី វា។
‘‘Na khvettha, sāriputta, sukaraṃ ekaṃsena byākātuṃ – ‘ayaṃ imesaṃ tiṇṇaṃ puggalānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro cā’ti. Ṭhānañhetaṃ, sāriputta, vijjati yvāyaṃ puggalo kāyasakkhī svāssa arahattāya paṭipanno, yvāyaṃ puggalo saddhāvimutto svāssa sakadāgāmī vā anāgāmī vā, yo cāyaṃ puggalo diṭṭhippatto sopassa sakadāgāmī vā anāgāmī vā.
‘‘ន ខ្វេត្ថ, សារិបុត្ត, សុករំ ឯកំសេន ព្យាកាតុំ – ‘អយំ ឥមេសំ តិណ្ណំ បុគ្គលានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចា’តិ។ ឋានញ្ហេតំ, សារិបុត្ត, វិជ្ជតិ យ្វាយំ បុគ្គលោ ទិដ្ឋិប្បត្តោ ស្វាស្ស អរហត្តាយ បដិបន្នោ, យ្វាយំ បុគ្គលោ សទ្ធាវិមុត្តោ ស្វាស្ស សកទាគាមី វា អនាគាមី វា, យោ ចាយំ បុគ្គលោ កាយសក្ខី សោបស្ស សកទាគាមី វា អនាគាមី វា។
‘‘Na khvettha, sāriputta, sukaraṃ ekaṃsena byākātuṃ – ‘ayaṃ imesaṃ tiṇṇaṃ puggalānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro cā’ti. Ṭhānañhetaṃ, sāriputta, vijjati yvāyaṃ puggalo diṭṭhippatto svāssa arahattāya paṭipanno, yvāyaṃ puggalo saddhāvimutto svāssa sakadāgāmī vā anāgāmī vā, yo cāyaṃ puggalo kāyasakkhī sopassa sakadāgāmī vā anāgāmī vā.
‘‘ន ខ្វេត្ថ, សារិបុត្ត, សុករំ ឯកំសេន ព្យាកាតុំ – ‘អយំ ឥមេសំ តិណ្ណំ បុគ្គលានំ អភិក្កន្តតរោ ច បណីតតរោ ចា’’’តិ។ បឋមំ។
‘‘Na khvettha, sāriputta, sukaraṃ ekaṃsena byākātuṃ – ‘ayaṃ imesaṃ tiṇṇaṃ puggalānaṃ abhikkantataro ca paṇītataro cā’’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ១. សមិទ្ធសុត្តវណ្ណនា • 1. Samiddhasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១. សមិទ្ធសុត្តវណ្ណនា • 1. Samiddhasuttavaṇṇanā
