Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    (๒๔) ๔. กมฺมวโคฺค

    (24) 4. Kammavaggo

    ๑. สํขิตฺตสุตฺตวณฺณนา

    1. Saṃkhittasuttavaṇṇanā

    ๒๓๒. จตุตฺถสฺส ปฐเม กาฬกนฺติ มลีนํ, จิตฺตสฺส อปฺปภสฺสรภาวกรนฺติ อโตฺถฯ ตํ ปเนตฺถ กมฺมปถปฺปตฺตเมว อธิเปฺปตนฺติ อาห ‘‘ทสอกุสลกมฺมปถ’’นฺติฯ กณฺหาภิชาติเหตุโต วา กณฺหํฯ เตนาห ‘‘กณฺหวิปาก’’นฺติฯ อปายูปปตฺติ มนุเสฺสสุ จ โทภคฺคิยํ กณฺหวิปาโก, ยํ ตสฺส ตมภาโว วุโตฺตฯ นิพฺพตฺตนโตติ นิพฺพตฺตาปนโตฯ ปณฺฑรกนฺติ โอทาตํ, จิตฺตสฺส ปภสฺสรภาวกรนฺติ อโตฺถฯ สุกฺกาภิชาติเหตุโต วา สุกฺกํฯ เตนาห ‘‘สุกฺกวิปาก’’นฺติฯ สคฺคูปปตฺติ มนุสฺสโสภคฺคิยญฺจ สุกฺกวิปาโก, ยํ ตสฺส โชติภาโว วุโตฺตฯ อุกฺกฎฺฐนิเทฺทเสน ปน ‘‘สเคฺค นิพฺพตฺตนโต’’ติ วุตฺตํ, นิพฺพตฺตาปนโตติ อโตฺถฯ มิสฺสกกมฺมนฺติ กาเลน กณฺหํ กาเลน สุกฺกนฺติ เอวํ มิสฺสกวเสน กตกมฺมํฯ สุขทุกฺขวิปากนฺติ วตฺวา ตตฺถ สุขทุกฺขานํ ปวตฺติอาการํ ทเสฺสตุํ ‘‘มิสฺสกกมฺมํ หี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ กมฺมสฺส กณฺหสุกฺกสมญฺญา กณฺหสุกฺกาภิชาติเหตุตายาติ อปจยคามิตาย ตทุภยวิทฺธํสกสฺส กมฺมกฺขยกรกมฺมสฺส อิธ สุกฺกปริยาโยปิ อิจฺฉิโตติ อาห ‘‘อุภย…เป.… อยเมตฺถ อโตฺถ’’ติฯ ตตฺถ อุภยวิปากสฺสาติ ยถาธิคตสฺส อุภยวิปากสฺสฯ สมฺปตฺติภวปริยาปโนฺน หิ วิปาโก อิธ สุกฺกํ สุกฺกวิปาโกติ อธิเปฺปโต, น อจฺจนฺตปริสุโทฺธ อริยผลวิปาโกฯ

    232. Catutthassa paṭhame kāḷakanti malīnaṃ, cittassa appabhassarabhāvakaranti attho. Taṃ panettha kammapathappattameva adhippetanti āha ‘‘dasaakusalakammapatha’’nti. Kaṇhābhijātihetuto vā kaṇhaṃ. Tenāha ‘‘kaṇhavipāka’’nti. Apāyūpapatti manussesu ca dobhaggiyaṃ kaṇhavipāko, yaṃ tassa tamabhāvo vutto. Nibbattanatoti nibbattāpanato. Paṇḍarakanti odātaṃ, cittassa pabhassarabhāvakaranti attho. Sukkābhijātihetuto vā sukkaṃ. Tenāha ‘‘sukkavipāka’’nti. Saggūpapatti manussasobhaggiyañca sukkavipāko, yaṃ tassa jotibhāvo vutto. Ukkaṭṭhaniddesena pana ‘‘sagge nibbattanato’’ti vuttaṃ, nibbattāpanatoti attho. Missakakammanti kālena kaṇhaṃ kālena sukkanti evaṃ missakavasena katakammaṃ. Sukhadukkhavipākanti vatvā tattha sukhadukkhānaṃ pavattiākāraṃ dassetuṃ ‘‘missakakammaṃ hī’’tiādi vuttaṃ. Kammassa kaṇhasukkasamaññā kaṇhasukkābhijātihetutāyāti apacayagāmitāya tadubhayaviddhaṃsakassa kammakkhayakarakammassa idha sukkapariyāyopi icchitoti āha ‘‘ubhaya…pe… ayamettha attho’’ti. Tattha ubhayavipākassāti yathādhigatassa ubhayavipākassa. Sampattibhavapariyāpanno hi vipāko idha sukkaṃ sukkavipākoti adhippeto, na accantaparisuddho ariyaphalavipāko.

    สํขิตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ

    Saṃkhittasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑. สํขิตฺตสุตฺตํ • 1. Saṃkhittasuttaṃ

    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑. สํขิตฺตสุตฺตวณฺณนา • 1. Saṃkhittasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact