| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(២៤) ៤. កម្មវគ្គោ
(24) 4. Kammavaggo
១. សំខិត្តសុត្តវណ្ណនា
1. Saṃkhittasuttavaṇṇanā
២៣២. ចតុត្ថស្ស បឋមេ កាឡកន្តិ មលីនំ, ចិត្តស្ស អប្បភស្សរភាវករន្តិ អត្ថោ។ តំ បនេត្ថ កម្មបថប្បត្តមេវ អធិប្បេតន្តិ អាហ ‘‘ទសអកុសលកម្មបថ’’ន្តិ។ កណ្ហាភិជាតិហេតុតោ វា កណ្ហំ។ តេនាហ ‘‘កណ្ហវិបាក’’ន្តិ។ អបាយូបបត្តិ មនុស្សេសុ ច ទោភគ្គិយំ កណ្ហវិបាកោ, យំ តស្ស តមភាវោ វុត្តោ។ និព្ពត្តនតោតិ និព្ពត្តាបនតោ។ បណ្ឌរកន្តិ ឱទាតំ, ចិត្តស្ស បភស្សរភាវករន្តិ អត្ថោ។ សុក្កាភិជាតិហេតុតោ វា សុក្កំ។ តេនាហ ‘‘សុក្កវិបាក’’ន្តិ។ សគ្គូបបត្តិ មនុស្សសោភគ្គិយញ្ច សុក្កវិបាកោ, យំ តស្ស ជោតិភាវោ វុត្តោ។ ឧក្កដ្ឋនិទ្ទេសេន បន ‘‘សគ្គេ និព្ពត្តនតោ’’តិ វុត្តំ, និព្ពត្តាបនតោតិ អត្ថោ។ មិស្សកកម្មន្តិ កាលេន កណ្ហំ កាលេន សុក្កន្តិ ឯវំ មិស្សកវសេន កតកម្មំ។ សុខទុក្ខវិបាកន្តិ វត្វា តត្ថ សុខទុក្ខានំ បវត្តិអាការំ ទស្សេតុំ ‘‘មិស្សកកម្មំ ហី’’តិអាទិ វុត្តំ។ កម្មស្ស កណ្ហសុក្កសមញ្ញា កណ្ហសុក្កាភិជាតិហេតុតាយាតិ អបចយគាមិតាយ តទុភយវិទ្ធំសកស្ស កម្មក្ខយករកម្មស្ស ឥធ សុក្កបរិយាយោបិ ឥច្ឆិតោតិ អាហ ‘‘ឧភយ…បេ.… អយមេត្ថ អត្ថោ’’តិ។ តត្ថ ឧភយវិបាកស្សាតិ យថាធិគតស្ស ឧភយវិបាកស្ស។ សម្បត្តិភវបរិយាបន្នោ ហិ វិបាកោ ឥធ សុក្កំ សុក្កវិបាកោតិ អធិប្បេតោ, ន អច្ចន្តបរិសុទ្ធោ អរិយផលវិបាកោ។
232. Catutthassa paṭhame kāḷakanti malīnaṃ, cittassa appabhassarabhāvakaranti attho. Taṃ panettha kammapathappattameva adhippetanti āha ‘‘dasaakusalakammapatha’’nti. Kaṇhābhijātihetuto vā kaṇhaṃ. Tenāha ‘‘kaṇhavipāka’’nti. Apāyūpapatti manussesu ca dobhaggiyaṃ kaṇhavipāko, yaṃ tassa tamabhāvo vutto. Nibbattanatoti nibbattāpanato. Paṇḍarakanti odātaṃ, cittassa pabhassarabhāvakaranti attho. Sukkābhijātihetuto vā sukkaṃ. Tenāha ‘‘sukkavipāka’’nti. Saggūpapatti manussasobhaggiyañca sukkavipāko, yaṃ tassa jotibhāvo vutto. Ukkaṭṭhaniddesena pana ‘‘sagge nibbattanato’’ti vuttaṃ, nibbattāpanatoti attho. Missakakammanti kālena kaṇhaṃ kālena sukkanti evaṃ missakavasena katakammaṃ. Sukhadukkhavipākanti vatvā tattha sukhadukkhānaṃ pavattiākāraṃ dassetuṃ ‘‘missakakammaṃ hī’’tiādi vuttaṃ. Kammassa kaṇhasukkasamaññā kaṇhasukkābhijātihetutāyāti apacayagāmitāya tadubhayaviddhaṃsakassa kammakkhayakarakammassa idha sukkapariyāyopi icchitoti āha ‘‘ubhaya…pe… ayamettha attho’’ti. Tattha ubhayavipākassāti yathādhigatassa ubhayavipākassa. Sampattibhavapariyāpanno hi vipāko idha sukkaṃ sukkavipākoti adhippeto, na accantaparisuddho ariyaphalavipāko.
សំខិត្តសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Saṃkhittasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ១. សំខិត្តសុត្តំ • 1. Saṃkhittasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ១. សំខិត្តសុត្តវណ្ណនា • 1. Saṃkhittasuttavaṇṇanā
