| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
3. සංඛිත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා
3. Saṃkhittasuttavaṇṇanā
63. තතියෙ එවමෙවාති නික්‌කාරණෙනෙව. යථා වා අයං යාචති, එවමෙව. මොඝපුරිසාති මූළ්‌හපුරිසා තුච්‌ඡපුරිසා. අජ්‌ඣෙසන්‌තීති යාචන්‌ති. අනුබන්‌ධිතබ්‌බන්‌ති ඉරියාපථානුගමනෙන අනුබන්‌ධිතබ්‌බං මං න විජහිතබ්‌බං මඤ්‌ඤන්‌ති. ආජානනත්‌ථං අපසාදෙන්‌තො එවමාහ. එස කිර භික්‌ඛු ඔවාදෙ දින්‌නෙපි පමාදමෙව අනුයුඤ්‌ජති, ධම්‌මං සුත්‌වා තත්‌ථෙව වසති, සමණධම්‌මං කාතුං න ඉච්‌ඡති. තස්‌මා භගවා එවං අපසාදෙත්‌වා පුන යස්‌මා සො අරහත්‌තස්‌ස උපනිස්‌සයසම්‌පන්‌නො , තස්‌මා තං ඔවදන්‌තො තස්‌මාතිහ තෙ භික්‌ඛු එවං සික්‌ඛිතබ්‌බන්‌තිආදිමාහ. තත්‌ථ අජ්‌ඣත්‌තං මෙ චිත්‌තං ඨිතං භවිස්‌සති සුසණ්‌ඨිතං, න ච උප්‌පන්‌නා පාපකා අකුසලා ධම්‌මා චිත්‌තං පරියාදාය ඨස්‌සන්‌තීති ඉමිනා තාවස්‌ස ඔවාදෙන නියකජ්‌ඣත්‌තවසෙන චිත්‌තෙකග්‌ගතාමත්‌තො මූලසමාධි වුත්‌තො.
63. Tatiye evamevāti nikkāraṇeneva. Yathā vā ayaṃ yācati, evameva. Moghapurisāti mūḷhapurisā tucchapurisā. Ajjhesantīti yācanti. Anubandhitabbanti iriyāpathānugamanena anubandhitabbaṃ maṃ na vijahitabbaṃ maññanti. Ājānanatthaṃ apasādento evamāha. Esa kira bhikkhu ovāde dinnepi pamādameva anuyuñjati, dhammaṃ sutvā tattheva vasati, samaṇadhammaṃ kātuṃ na icchati. Tasmā bhagavā evaṃ apasādetvā puna yasmā so arahattassa upanissayasampanno , tasmā taṃ ovadanto tasmātiha te bhikkhu evaṃ sikkhitabbantiādimāha. Tattha ajjhattaṃ me cittaṃ ṭhitaṃ bhavissati susaṇṭhitaṃ, na ca uppannā pāpakā akusalā dhammā cittaṃ pariyādāya ṭhassantīti iminā tāvassa ovādena niyakajjhattavasena cittekaggatāmatto mūlasamādhi vutto.
තතො ‘‘එත්‌තකෙනෙව සන්‌තුට්‌ඨිං අනාපජ්‌ජිත්‌වා එවං සො සමාධි වඩ්‌ඪෙතබ්‌බො’’ති දස්‌සෙතුං යතො ඛො තෙ භික්‌ඛු අජ්‌ඣත්‌තං චිත්‌තං ඨිතං හොති සුසණ්‌ඨිතං, න ච උප්‌පන්‌නා පාපකා අකුසලා ධම්‌මා චිත්‌තං පරියාදාය තිට්‌ඨන්‌ති, තතො තෙ භික්‌ඛු එවං සික්‌ඛිතබ්‌බං ‘‘මෙත්‌තා මෙ චෙතොවිමුත්‌ති භාවිතා භවිස්‌සති…පෙ.… සුසමාරද්‌ධා’’ති එවමස්‌ස මෙත්‌තාවසෙන භාවනං වඩ්‌ඪෙත්‌වා පුන යතො ඛො තෙ භික්‌ඛු අයං සමාධි එවං භාවිතො හොති බහුලීකතො, තතො ත්‌වං භික්‌ඛු ඉමං සමාධිං සවිතක්‌කසවිචාරම්‌පි භාවෙය්‍යාසීතිආදි වුත්‌තං. තස්‌සත්‌ථො – යදා තෙ භික්‌ඛු අයං මූලසමාධි එවං මෙත්‌තාවසෙන භාවිතො හොති, තදා ත්‌වං තාවතකෙනපි තුට්‌ඨිං අනාපජ්‌ජිත්‌වාව ඉමං මූලසමාධිං අඤ්‌ඤෙසුපි ආරම්‌මණෙසු චතුක්‌කපඤ්‌චකජ්‌ඣානානි පාපයමානො ‘‘සවිතක්‌කසවිචාරම්‌පී’’තිආදිනා නයෙන භාවෙය්‍යාසීති.
Tato ‘‘ettakeneva santuṭṭhiṃ anāpajjitvā evaṃ so samādhi vaḍḍhetabbo’’ti dassetuṃ yato kho te bhikkhu ajjhattaṃ cittaṃ ṭhitaṃ hoti susaṇṭhitaṃ, na ca uppannā pāpakā akusalā dhammā cittaṃ pariyādāya tiṭṭhanti, tato te bhikkhu evaṃ sikkhitabbaṃ‘‘mettā me cetovimutti bhāvitā bhavissati…pe… susamāraddhā’’ti evamassa mettāvasena bhāvanaṃ vaḍḍhetvā puna yato kho te bhikkhu ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti bahulīkato, tato tvaṃ bhikkhu imaṃ samādhiṃ savitakkasavicārampi bhāveyyāsītiādi vuttaṃ. Tassattho – yadā te bhikkhu ayaṃ mūlasamādhi evaṃ mettāvasena bhāvito hoti, tadā tvaṃ tāvatakenapi tuṭṭhiṃ anāpajjitvāva imaṃ mūlasamādhiṃ aññesupi ārammaṇesu catukkapañcakajjhānāni pāpayamāno ‘‘savitakkasavicārampī’’tiādinā nayena bhāveyyāsīti.
එවං වත්‌වා ච පන අවසෙසබ්‍රහ්‌මවිහාරපුබ්‌බඞ්‌ගමම්‌පිස්‌ස අඤ්‌ඤෙසු ආරම්‌මණෙසු චතුක්‌කපඤ්‌චකජ්‌ඣානභාවනං කරෙය්‍යාසීති දස්‌සෙන්‌තො යතො ඛො තෙ භික්‌ඛු අයං සමාධි එවං භාවිතො හොති සුභාවිතො, තතො තෙ භික්‌ඛු එවං සික්‌ඛිතබ්‌බං ‘‘කරුණා මෙ චෙතොවිමුත්‌තී’’තිආදිමාහ. එවං මෙත්‌තාපුබ්‌බඞ්‌ගමං චතුක්‌කපඤ්‌චකජ්‌ඣානභාවනං දස්‌සෙත්‌වා පුන කායානුපස්‌සනාදිපුබ්‌බඞ්‌ගමං දස්‌සෙතුං යතො ඛො තෙ භික්‌ඛු අයං සමාධි එවං භාවිතො හොති සුභාවිතො, තතො තෙ භික්‌ඛු එවං සික්‌ඛිතබ්‌බං ‘‘කායෙ කායානුපස්‌සී’’තිආදිං වත්‌වා යතො ඛො තෙ භික්‌ඛු අයං සමාධි එවං භාවිතො හොති සුභාවිතො, තතො ත්‌වං භික්‌ඛු යෙන යෙනෙව ගග්‌ඝසීතිආදිමාහ. තත්‌ථ ගග්‌ඝසීති ගමිස්‌සසි. ඵාසුංයෙවාති ඉමිනා අරහත්‌තං දස්‌සෙති. අරහත්‌තප්‌පත්‌තො හි සබ්‌බිරියාපථෙසු ඵාසු විහරති නාම.
Evaṃ vatvā ca pana avasesabrahmavihārapubbaṅgamampissa aññesu ārammaṇesu catukkapañcakajjhānabhāvanaṃ kareyyāsīti dassento yato kho te bhikkhu ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito, tato te bhikkhu evaṃ sikkhitabbaṃ ‘‘karuṇā me cetovimuttī’’tiādimāha. Evaṃ mettāpubbaṅgamaṃ catukkapañcakajjhānabhāvanaṃ dassetvā puna kāyānupassanādipubbaṅgamaṃ dassetuṃ yato kho te bhikkhu ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito, tato te bhikkhu evaṃ sikkhitabbaṃ ‘‘kāye kāyānupassī’’tiādiṃ vatvā yato kho te bhikkhu ayaṃ samādhi evaṃ bhāvito hoti subhāvito, tato tvaṃ bhikkhu yena yeneva gagghasītiādimāha. Tattha gagghasīti gamissasi. Phāsuṃyevāti iminā arahattaṃ dasseti. Arahattappatto hi sabbiriyāpathesu phāsu viharati nāma.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 3. සංඛිත්‌තසුත්‌තං • 3. Saṃkhittasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 1-5. ඉච්‌ඡාසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 1-5. Icchāsuttādivaṇṇanā
