Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೫. ಉಪೋಸಥವಗ್ಗೋ
5. Uposathavaggo
೧-೮. ಸಂಖಿತ್ತೂಪೋಸಥಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ
1-8. Saṃkhittūposathasuttādivaṇṇanā
೪೧-೪೮. ಪಞ್ಚಮಸ್ಸ ಪಠಮಾದೀಸು ನತ್ಥಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಛಟ್ಠೇ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ಟೀ॰ ೧.೧.೧೬೫) ಪಞ್ಚ ಅಙ್ಗಾನಿ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಪಞ್ಚಙ್ಗಂ, ಪಞ್ಚಙ್ಗಮೇವ ಪಞ್ಚಙ್ಗಿಕಂ, ತಸ್ಸ ಪಞ್ಚಙ್ಗಿಕಸ್ಸ। ಮಹತೀ ದದ್ದರೀ ವೀಣಾವಿಸೇಸೋಪಿ ಆತತಮೇವಾತಿ ‘‘ಚಮ್ಮಪರಿಯೋನದ್ಧೇಸೂ’’ತಿ ವಿಸೇಸನಂ ಕತಂ। ಏಕತಲತೂರಿಯಂ ಕುಮ್ಭಥುನದದ್ದರಿಕಾದಿ। ಉಭಯತಲಂ ಭೇರಿಮುದಿಙ್ಗಾದಿ। ಚಮ್ಮಪರಿಯೋನದ್ಧಂ ಹುತ್ವಾ ವಿನಿಬದ್ಧಂ ಆತತವಿತತಂ। ಸಬ್ಬಸೋ ಪರಿಯೋನದ್ಧಂ ನಾಮ ಚತುರಸ್ಸಅಮ್ಬಣಂ ಪಣವಾದಿ ಚ। ಗೋಮುಖೀಆದೀನಮ್ಪಿ ಏತ್ಥೇವ ಸಙ್ಗಹೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ವಂಸಾದೀತಿ ಆದಿ-ಸದ್ದೇನ ಸಙ್ಖಾದೀನಂ ಸಙ್ಗಹೋ। ಸಮ್ಮಾದೀತಿ ಸಮ್ಮತಾಳಕಂಸತಾಳಸಿಲಾಸಲಾಕತಾಳಾದಿ। ತತ್ಥ ಸಮ್ಮತಾಳಂ ನಾಮ ದನ್ತಮಯತಾಳಂ। ಕಂಸತಾಳಂ ಲೋಹಮಯಂ। ಸಿಲಾಮಯಂ ಅಯೋಪತ್ತೇನ ಚ ವಾದನತಾಳಂ ಸಿಲಾಸಲಾಕತಾಳಂ। ಸುಮುಚ್ಛಿತಸ್ಸಾತಿ ಸುಟ್ಠು ಪಟಿಯತ್ತಸ್ಸ। ಪಮಾಣೇತಿ ನಾತಿದಳ್ಹನಾತಿಸಿಥಿಲಸಙ್ಖಾತೇ ಮಜ್ಝಿಮೇ ಮುಚ್ಛನಾಪಮಾಣೇ। ಛೇಕೋತಿ ಪಟು ಪಟ್ಠೋ। ಸೋ ಚಸ್ಸ ಪಟುಭಾವೋ ಮನೋಹರೋತಿ ಆಹ ‘‘ಸುನ್ದರೋ’’ತಿ। ರಞ್ಜೇತುನ್ತಿ ರಾಗಂ ಉಪ್ಪಾದೇತುಂ। ಖಮತೇವಾತಿ ರೋಚತೇವ। ನ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತೀತಿ ನ ತಜ್ಜೇತಿ, ಸೋತಸುಖಭಾವತೋ ಪಿಯಾಯಿತಬ್ಬೋವ ಹೋತಿ।
41-48. Pañcamassa paṭhamādīsu natthi vattabbaṃ. Chaṭṭhe (saṃ. ni. ṭī. 1.1.165) pañca aṅgāni etassāti pañcaṅgaṃ, pañcaṅgameva pañcaṅgikaṃ, tassa pañcaṅgikassa. Mahatī daddarī vīṇāvisesopi ātatamevāti ‘‘cammapariyonaddhesū’’ti visesanaṃ kataṃ. Ekatalatūriyaṃ kumbhathunadaddarikādi. Ubhayatalaṃ bherimudiṅgādi. Cammapariyonaddhaṃ hutvā vinibaddhaṃ ātatavitataṃ. Sabbaso pariyonaddhaṃ nāma caturassaambaṇaṃ paṇavādi ca. Gomukhīādīnampi ettheva saṅgaho daṭṭhabbo. Vaṃsādīti ādi-saddena saṅkhādīnaṃ saṅgaho. Sammādīti sammatāḷakaṃsatāḷasilāsalākatāḷādi. Tattha sammatāḷaṃ nāma dantamayatāḷaṃ. Kaṃsatāḷaṃ lohamayaṃ. Silāmayaṃ ayopattena ca vādanatāḷaṃ silāsalākatāḷaṃ. Sumucchitassāti suṭṭhu paṭiyattassa. Pamāṇeti nātidaḷhanātisithilasaṅkhāte majjhime mucchanāpamāṇe. Chekoti paṭu paṭṭho. So cassa paṭubhāvo manoharoti āha ‘‘sundaro’’ti. Rañjetunti rāgaṃ uppādetuṃ. Khamatevāti rocateva. Na nibbindatīti na tajjeti, sotasukhabhāvato piyāyitabbova hoti.
ಭತ್ತಾರಂ ನಾತಿಮಞ್ಞತೀತಿ ಸಾಮಿಕಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಮನಸಾಪಿ ನ ಪತ್ಥೇತಿ। ಉಟ್ಠಾಹಿಕಾತಿ ಉಟ್ಠಾನವೀರಿಯಸಮ್ಪನ್ನಾ। ಅನಲಸಾತಿ ನಿಕ್ಕೋಸಜ್ಜಾ। ಸಙ್ಗಹಿತಪರಿಜ್ಜನಾತಿ ಸಮ್ಮಾನನಾದೀಹಿ ಚೇವ ಛಣಾದೀಸು ಪೇಸೇತಬ್ಬ-ಪಿಯಭಣ್ಡಾದಿಪಣ್ಣಾಕಾರಪೇಸನಾದೀಹಿ ಚ ಸಙ್ಗಹಿತಪರಿಜನಾ। ಇಧ ಪರಿಜನೋ ನಾಮ ಸಾಮಿಕಸ್ಸ ಚೇವ ಅತ್ತನೋ ಚ ಞಾತಿಜನೋ। ಸಮ್ಭತನ್ತಿ ಕಸಿವಣಿಜ್ಜಾದೀನಿ ಕತ್ವಾ ಆಭತಧನಂ। ಸತ್ತಮಟ್ಠಮಾನಿ ಉತ್ತಾನತ್ಥಾನಿ।
Bhattāraṃ nātimaññatīti sāmikaṃ muñcitvā aññaṃ manasāpi na pattheti. Uṭṭhāhikāti uṭṭhānavīriyasampannā. Analasāti nikkosajjā. Saṅgahitaparijjanāti sammānanādīhi ceva chaṇādīsu pesetabba-piyabhaṇḍādipaṇṇākārapesanādīhi ca saṅgahitaparijanā. Idha parijano nāma sāmikassa ceva attano ca ñātijano. Sambhatanti kasivaṇijjādīni katvā ābhatadhanaṃ. Sattamaṭṭhamāni uttānatthāni.
ಸಂಖಿತ್ತೂಪೋಸಥಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Saṃkhittūposathasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya
೧. ಸಙ್ಖಿತ್ತೂಪೋಸಥಸುತ್ತಂ • 1. Saṅkhittūposathasuttaṃ
೨. ವಿತ್ಥತೂಪೋಸಥಸುತ್ತಂ • 2. Vitthatūposathasuttaṃ
೩. ವಿಸಾಖಾಸುತ್ತಂ • 3. Visākhāsuttaṃ
೪. ವಾಸೇಟ್ಠಸುತ್ತಂ • 4. Vāseṭṭhasuttaṃ
೫. ಬೋಜ್ಝಸುತ್ತಂ • 5. Bojjhasuttaṃ
೬. ಅನುರುದ್ಧಸುತ್ತಂ • 6. Anuruddhasuttaṃ
೭. ದುತಿಯವಿಸಾಖಾಸುತ್ತಂ • 7. Dutiyavisākhāsuttaṃ
೮. ನಕುಲಮಾತಾಸುತ್ತಂ • 8. Nakulamātāsuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
೪. ವಾಸೇಟ್ಠಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Vāseṭṭhasuttavaṇṇanā
೬. ಅನುರುದ್ಧಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Anuruddhasuttavaṇṇanā