Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய (டீகா) • Majjhimanikāya (ṭīkā)

    9. ஸம்மாதி³ட்டி²ஸுத்தவண்ணனா

    9. Sammādiṭṭhisuttavaṇṇanā

    89. கதே²துகம்யதாபுச்சா² ஏவாதி அவதா⁴ரணேன இதரா சதஸ்ஸோ புச்சா² நிவத்தேதி இதராஸங் அஸம்ப⁴வதோ, தத்த² யதா²புச்சி²தஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ விஸ்ஸஜ்ஜனதோ ச ‘‘அயங் ஸம்மாதி³ட்டீ²’’தி யாதா²வதோ அஜானந்தாபி புது²ஜ்ஜனா பா³ஹிரகதாபஸாத³யோ அத்தனோ ஸமானஸீலே டி²தங் ஸம்மாதி³ட்டீ²தி வத³ந்தி. அனுஸ்ஸவாதி³வஸேனாபீதி அனுஸ்ஸவாகாரபரிவிதக்கதி³ட்டி²னிஜ்ஜா²னக்க²ந்திவஸேனபி. யதா²ஸமங்கி³தாகாரஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ ஏவமேதந்தி நிஜ்ஜா²னக்க²மாபனதோ ஏகந்ததோ யாதா²வக்³கா³ஹோ ஹோதீதி ஆஹ ‘‘அத்தபச்சக்கே²னபீ’’தி, யாதா²வதோ லக்க²ணஸ்ஸ படிவித்³த⁴த்தா அத்தனோ பச்சக்க²பா⁴வேனாதி அத்தோ². ப³ஹுன்னங் வசனங் உபாதா³யாதி இமினா ஸாஸனே லோகே ச நிருள்ஹதாய அயங் ஆமேடி³தபயோகோ³தி ஸாஸனஸ்ஸ நிருள்ஹதாய ச ஸம்பஸாத³ங் உபாதா³யபி தது³ப⁴யிகோ ஆமேடி³தபயோகோ³ த³ட்ட²ப்³போ³. அத்த²ந்தி வசனத்த²ங். லக்க²ணந்தி ஸபா⁴வங். உபாதா³யாதி க³ஹெத்வா. ஸோப⁴னாயாதி ஸுந்த³ராய. பஸத்தா²யாதி பஸங்ஸாய. தேஸு புரிமேன த⁴ம்மானங் யதா²ஸபா⁴வாவபோ³த⁴ஸங்கா²தங் ஸம்மாதி³ட்டி²ஸபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. தேன ஹி ஸா ஸப்³ப³த⁴ம்மே அபி⁴ப⁴வித்வா ஸோப⁴தி. து³தியேன ஸம்பயுத்தத⁴ம்மேஸு பரிணாயிகபா⁴வங். தேன ஹி ஸா ஸம்பயுத்தத⁴ம்மே ஞாணமயே விய தங்ஸமங்கி³னஞ்ச புக்³க³லங் ஞாணபிண்ட³ங் விய கரோதி, தஸ்ஸ ‘‘பண்டி³தோ நிபுணோ சே²கோ விஞ்ஞூ விபா⁴வீ’’திஆதி³னா தி³ஸாஸு பஸங்ஸா பத்த²ரதி.

    89.Kathetukamyatāpucchāevāti avadhāraṇena itarā catasso pucchā nivatteti itarāsaṃ asambhavato, tattha yathāpucchitassa atthassa vissajjanato ca ‘‘ayaṃ sammādiṭṭhī’’ti yāthāvato ajānantāpi puthujjanā bāhirakatāpasādayo attano samānasīle ṭhitaṃ sammādiṭṭhīti vadanti. Anussavādivasenāpīti anussavākāraparivitakkadiṭṭhinijjhānakkhantivasenapi. Yathāsamaṅgitākārassa atthassa evametanti nijjhānakkhamāpanato ekantato yāthāvaggāho hotīti āha ‘‘attapaccakkhenapī’’ti, yāthāvato lakkhaṇassa paṭividdhattā attano paccakkhabhāvenāti attho. Bahunnaṃ vacanaṃ upādāyāti iminā sāsane loke ca niruḷhatāya ayaṃ āmeḍitapayogoti sāsanassa niruḷhatāya ca sampasādaṃ upādāyapi tadubhayiko āmeḍitapayogo daṭṭhabbo. Atthanti vacanatthaṃ. Lakkhaṇanti sabhāvaṃ. Upādāyāti gahetvā. Sobhanāyāti sundarāya. Pasatthāyāti pasaṃsāya. Tesu purimena dhammānaṃ yathāsabhāvāvabodhasaṅkhātaṃ sammādiṭṭhisabhāvaṃ dasseti. Tena hi sā sabbadhamme abhibhavitvā sobhati. Dutiyena sampayuttadhammesu pariṇāyikabhāvaṃ. Tena hi sā sampayuttadhamme ñāṇamaye viya taṃsamaṅginañca puggalaṃ ñāṇapiṇḍaṃ viya karoti, tassa ‘‘paṇḍito nipuṇo cheko viññū vibhāvī’’tiādinā disāsu pasaṃsā pattharati.

    கம்மஸ்ஸகதாஞாணந்தி கம்மங் ஸகோ ஏதஸ்ஸாதி கம்மஸ்ஸகோ, தஸ்ஸ பா⁴வோ கம்மஸ்ஸகதா, தத்த² ஞாணங் ‘‘இத³ங் கம்மங் ஸத்தானங் ஸகங், இத³ங் நோ ஸக’’ந்தி ஏவங் ஜானநஞாணங். ஸச்சானுலோமிகஞாணந்தி அரியஸச்சானங் படிவேத⁴ஸ்ஸ அனுலோமதோ ஸச்சானுலோமிகங் ஞாணங், விபஸ்ஸனாஞாணங். நோ ஸச்சானுலோமிகாயாதி பா³ஹிரகோ ஸச்சானுலோமிகாய ஸம்மாதி³ட்டி²யா நோ ஸம்மாதி³ட்டி² ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் தஸ்ஸ அபா⁴வதோ. தத்த² காரணமாஹ ‘‘அத்ததி³ட்டி²பராமாஸகத்தா’’தி. கம்மஸ்ஸ கதாதி³ட்டி² பன பா³ஹிரகஸ்ஸ அத்ததி³ட்டி²ங் அனுருஜ்ஜ²ந்தீ பவத்ததி ‘‘அத்தி² தி³ன்ன’’ந்திஆதி³னயப்பவத்திதோ. ஸாஸனிகோ த்³வீஹிபீதி ஸாஸனிகோ புது²ஜ்ஜனோ கம்மஸ்ஸகதாஞாணாதீ³ஹி த்³வீஹிபி ஸம்மாதி³ட்டி². ஓக்கந்தஸம்மத்தனியாமத்தா ‘‘ஸெக்கோ² நியதாயா’’தி வுத்தங். அஸெக்கா²ய ஸம்மாதி³ட்டி²யா ஸம்மாதி³ட்டீ²தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். தீஸுபி புக்³க³லேஸு ஸெக்கோ² இத⁴ ஸம்மாதி³ட்டீ²தி அதி⁴ப்பேதோதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘நியதாய நிய்யானிகாயா’’திஆதி³மாஹ.

    Kammassakatāñāṇanti kammaṃ sako etassāti kammassako, tassa bhāvo kammassakatā, tattha ñāṇaṃ ‘‘idaṃ kammaṃ sattānaṃ sakaṃ, idaṃ no saka’’nti evaṃ jānanañāṇaṃ. Saccānulomikañāṇanti ariyasaccānaṃ paṭivedhassa anulomato saccānulomikaṃ ñāṇaṃ, vipassanāñāṇaṃ. No saccānulomikāyāti bāhirako saccānulomikāya sammādiṭṭhiyā no sammādiṭṭhi sabbena sabbaṃ tassa abhāvato. Tattha kāraṇamāha ‘‘attadiṭṭhiparāmāsakattā’’ti. Kammassa katādiṭṭhi pana bāhirakassa attadiṭṭhiṃ anurujjhantī pavattati ‘‘atthi dinna’’ntiādinayappavattito. Sāsaniko dvīhipīti sāsaniko puthujjano kammassakatāñāṇādīhi dvīhipi sammādiṭṭhi. Okkantasammattaniyāmattā ‘‘sekkho niyatāyā’’ti vuttaṃ. Asekkhāya sammādiṭṭhiyā sammādiṭṭhīti ānetvā sambandhitabbaṃ. Tīsupi puggalesu sekkho idha sammādiṭṭhīti adhippetoti dassento ‘‘niyatāya niyyānikāyā’’tiādimāha.

    இதா³னி யதா²வுத்தமத்த²ங் பாளியா விபா⁴வேதுங் ‘‘தேனேவாஹா’’திஆதி³ வுத்தங். அந்தத்³வயந்தி ‘‘ஸஸ்ஸதங், உச்சே²த³ங், காமஸுக²ங், அத்தகிலமத²’’ந்தி ஏதங் அந்தத்³வயங். லீனுத்³த⁴ச்சபதிட்டா²னாயூஹனந்தத்³வயஸ்ஸ அனுபக³மனங் அத்த²ஸித்³த⁴மேவ. உஜுபா⁴வேனாதி உஜுஸபா⁴வேன மக்³கே³ன, மஜ்ஜி²மாய படிபத்தியாதி அத்தோ². த⁴ம்மே பஸாத³க்³க³ஹணேன ஸத்த²ரி ஸங்கே⁴ ச பஸாதோ³பி க³ஹிதோயேவ ஹோதீதி ‘‘த⁴ம்மே’’இச்சேவ வுத்தோ தத³வினாபா⁴வதோ. யஸ்மா ஏஸ நியதாய ஸம்மாதி³ட்டி²யா ஸமன்னாக³தோ ஸம்மாதி³ட்டீ²தி அதி⁴ப்பேதோ, தஞ்ச வட்டதோ நிய்யானங் விவட்டாதி⁴க³மேன ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ஆக³தோ இமங் ஸத்³த⁴ம்ம’’ந்தி. நிப்³பா³னஞ்ஹி ஸந்தோ ஸதா³ விஜ்ஜமானோ த⁴ம்மோதி கத்வா ஸத்³த⁴ம்மோதி இமங் ப²லேஹி அஸாதா⁴ரணேன பரியாயேன வத்தப்³ப³தங் லப⁴தி. தயித³மஸ்ஸ ஆக³மங் ஸச்சி²கிரியாபி⁴ஸமயோ, ஸோ ச பஹானாபி⁴ஸமயாதீ³ஹி ஸஹேவ இத⁴ இஜ்ஜ²தீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஸப்³ப³தி³ட்டி²க³ஹனானீ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² ஸப்³ப³தி³ட்டி²க³ஹனானி வினிப்³பே³டெ²ந்தோ ஸப்³ப³கிலேஸே பஜஹந்தோதி பத³த்³வயேன பன பஹானாபி⁴ஸமயமாஹ, ஜாதிஸங்ஸாரா நிக்க²மந்தோதி இமினா பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயங். ஸமதிக்கமத்தோ² ஹி பரிஞ்ஞத்தோ². படிபத்திங் பரினிட்ட²பெந்தோதி இமினா பா⁴வனாபி⁴ஸமயந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Idāni yathāvuttamatthaṃ pāḷiyā vibhāvetuṃ ‘‘tenevāhā’’tiādi vuttaṃ. Antadvayanti ‘‘sassataṃ, ucchedaṃ, kāmasukhaṃ, attakilamatha’’nti etaṃ antadvayaṃ. Līnuddhaccapatiṭṭhānāyūhanantadvayassa anupagamanaṃ atthasiddhameva. Ujubhāvenāti ujusabhāvena maggena, majjhimāya paṭipattiyāti attho. Dhamme pasādaggahaṇena satthari saṅghe ca pasādopi gahitoyeva hotīti ‘‘dhamme’’icceva vutto tadavinābhāvato. Yasmā esa niyatāya sammādiṭṭhiyā samannāgato sammādiṭṭhīti adhippeto, tañca vaṭṭato niyyānaṃ vivaṭṭādhigamena hotīti āha ‘‘āgato imaṃ saddhamma’’nti. Nibbānañhi santo sadā vijjamāno dhammoti katvā saddhammoti imaṃ phalehi asādhāraṇena pariyāyena vattabbataṃ labhati. Tayidamassa āgamaṃ sacchikiriyābhisamayo, so ca pahānābhisamayādīhi saheva idha ijjhatīti dassento ‘‘sabbadiṭṭhigahanānī’’tiādimāha. Tattha sabbadiṭṭhigahanāni vinibbeṭhento sabbakilese pajahantoti padadvayena pana pahānābhisamayamāha, jātisaṃsārā nikkhamantoti iminā pariññābhisamayaṃ. Samatikkamattho hi pariññattho. Paṭipattiṃ pariniṭṭhapentoti iminā bhāvanābhisamayanti daṭṭhabbaṃ.

    காலபரிச்சே²த³வசனந்தி பரிச்சி²ஜ்ஜதீதி பரிச்சே²தோ³, காலோ ஏவ பரிச்சே²தோ³ காலபரிச்சே²தோ³, யோ ஸோ அகுஸலபஜானநாதி³னா பரிச்சி²ன்னோ மக்³க³வுட்டா²னகாலோ மக்³க³க்க²ணோ, தஸ்ஸ வசனந்தி அத்தோ². தேனாஹ ‘‘யஸ்மிங் காலே’’தி. அகுஸலஞ்சாதி ச-ஸத்³தோ³ ஸமுச்சயத்தோ². தேன வக்க²மானங் அகுஸலமூலாதி³ங் ஸமுச்சினோதி. த³ஸாகுஸலகம்மபத²ந்தி குதோயங் விஸேஸோ, யாவதா அனித்³தா⁴ரிதவிஸேஸங் அகுஸலங் க³ஹிதந்தி? ந ஸாமஞ்ஞஜோதனாய விஸேஸே அவட்டா²னதோ. கிங் வா இமாய யுத்திசிந்தாய, யஸ்மா பட²மவாரேன உத்³தே³ஸவஸேன தே³ஸிதஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ வித்தா²ரதே³ஸனா து³தியவாரோ. தேனேவாஹ ‘‘கதமங் பனாவுஸோ’’திஆதி³. யஸ்மா லோகுத்தரா ஸம்மாதி³ட்டி² இத⁴ அதி⁴ப்பேதா, தஸ்மா நிரோதா⁴ரம்மணாய பஜானநாய மக்³க³பஞ்ஞாய கிச்சவஸேன ஸம்மோஹதோ ‘‘இத³ங் து³க்க²’’ந்தி த³ஸஅகுஸலகம்மபத²ங் படிவிஜ்ஜ²ந்தோ ‘‘அகுஸலங் பஜானாதீ’’தி வுச்சதீதி அத்தோ². தஸ்ஸாதி அகுஸலகம்மபத²ஸங்கா²தஸ்ஸ து³க்க²ஸ்ஸ. தேனேவ பகாரேனாதி ‘‘நிரோதா⁴ரம்மணாய பஜானநாய கிச்சவஸேனா’’தி வுத்தப்பகாரேன.

    Kālaparicchedavacananti paricchijjatīti paricchedo, kālo eva paricchedo kālaparicchedo, yo so akusalapajānanādinā paricchinno maggavuṭṭhānakālo maggakkhaṇo, tassa vacananti attho. Tenāha ‘‘yasmiṃ kāle’’ti. Akusalañcāti ca-saddo samuccayattho. Tena vakkhamānaṃ akusalamūlādiṃ samuccinoti. Dasākusalakammapathanti kutoyaṃ viseso, yāvatā aniddhāritavisesaṃ akusalaṃ gahitanti? Na sāmaññajotanāya visese avaṭṭhānato. Kiṃ vā imāya yutticintāya, yasmā paṭhamavārena uddesavasena desitassa atthassa vitthāradesanā dutiyavāro. Tenevāha ‘‘katamaṃ panāvuso’’tiādi. Yasmā lokuttarā sammādiṭṭhi idha adhippetā, tasmā nirodhārammaṇāya pajānanāya maggapaññāya kiccavasena sammohato ‘‘idaṃ dukkha’’nti dasaakusalakammapathaṃ paṭivijjhanto ‘‘akusalaṃ pajānātī’’ti vuccatīti attho. Tassāti akusalakammapathasaṅkhātassa dukkhassa. Teneva pakārenāti ‘‘nirodhārammaṇāya pajānanāya kiccavasenā’’ti vuttappakārena.

    குஸலந்தி எத்தா²யங் வசனத்தோ² – குச்சி²தே பாபத⁴ம்மே ஸலயதி சலயதி கம்பேதீதி குஸலங், குச்சி²தேன வா ஆகாரேன ஸயந்தீதி குஸா, பாபகா த⁴ம்மா. தே குஸே லுனாதி சி²ந்த³தீதி குஸலங். குச்சி²தானங் வா ஸானதோ தனுகரணதோ ஞாணங் குஸங் நாம, தேன லாதப்³ப³ங் க³ஹேதப்³ப³ங் பவத்தேதப்³ப³ந்தி குஸலங். யதா² வா குஸோ உப⁴யபா⁴க³க³தங் ஹத்த²பதே³ஸங் லுனாதி, ஏவமித³ங் உப்பன்னானுப்பன்னவஸேன உப⁴யபா⁴க³க³தங் ஸங்கிலேஸபக்க²ங் லுனாதி சி²ந்த³தி, தஸ்மா குஸோ விய லுனாதீதி குஸலங். குச்சி²தானங் வா ஸாவஜ்ஜத⁴ம்மானங் ஸலனதோ ஸங்வரணதோ குஸலங். குஸலத⁴ம்மவஸேன ஹி அகுஸலா மனச்ச²ட்டே²ஸு த்³வாரேஸு அப்பவத்தியா ஸங்வுதா ஹொந்தி. குச்சி²தே வா பாபத⁴ம்மே ஸலயதி க³மேதி அபனேதீதி குஸலங். குச்சி²தானங் வா பாணாதிபாதாதீ³னங் ஸானதோ நிஸானதோ தேஜனதோ குஸா, தோ³ஸலோபா⁴த³யோ. ஸாதீ³னவவஸேன சேதனாய திக்க²பா⁴வப்பத்தியா பாணாதிபாதாதீ³னங் மஹாஸாவஜ்ஜதா. தே குஸே லுனாதி சி²ந்த³தீதி குஸலங். குச்சி²தானங் வா ஸானதோ அந்தகரணதோ வினாஸனதோ குஸானி, புஞ்ஞகிரியவஸேன பவத்தானி ஸத்³தா⁴தீ³னி இந்த்³ரியானி. தேஹி லாதப்³ப³ங் பவத்தேதப்³ப³ந்தி குஸலங். ‘‘கு’’இதி வா பூ⁴மி வுச்சதி, அதி⁴ட்டா²னபா⁴வேன தங்ஸதி³ஸஸ்ஸ அத்தனோ நிஸ்ஸயபூ⁴தஸ்ஸ ரூபாரூபபப³ந்த⁴ஸ்ஸ ஸம்பதி ஆயதிஞ்ச அனுத³ஹேன வினாஸனதோ குங் ஸஸந்தீதி குஸா, ராகா³த³யோ. தே விய அத்தனோ நிஸ்ஸயஸ்ஸ லவனதோ சி²ந்த³னதோ குஸலங். பயோக³ஸம்பாதி³தா ஹி குஸலத⁴ம்மா அச்சந்தமேவ ரூபாரூபத⁴ம்மே அப்பவத்திகரணேன ஸமுச்சி²ந்த³ந்தி. குஸலஸ்ஸ மூலந்தி குஸலமூலங், ஸுப்பதிட்டி²தபா⁴வஸாத⁴னேன குஸலஸ்ஸ பதிட்டா² நிதா³னந்தி அத்தோ². அகுஸலமூலந்தி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ.

    Kusalanti etthāyaṃ vacanattho – kucchite pāpadhamme salayati calayati kampetīti kusalaṃ, kucchitena vā ākārena sayantīti kusā, pāpakā dhammā. Te kuse lunāti chindatīti kusalaṃ. Kucchitānaṃ vā sānato tanukaraṇato ñāṇaṃ kusaṃ nāma, tena lātabbaṃ gahetabbaṃ pavattetabbanti kusalaṃ. Yathā vā kuso ubhayabhāgagataṃ hatthapadesaṃ lunāti, evamidaṃ uppannānuppannavasena ubhayabhāgagataṃ saṃkilesapakkhaṃ lunāti chindati, tasmā kuso viya lunātīti kusalaṃ. Kucchitānaṃ vā sāvajjadhammānaṃ salanato saṃvaraṇato kusalaṃ. Kusaladhammavasena hi akusalā manacchaṭṭhesu dvāresu appavattiyā saṃvutā honti. Kucchite vā pāpadhamme salayati gameti apanetīti kusalaṃ. Kucchitānaṃ vā pāṇātipātādīnaṃ sānato nisānato tejanato kusā, dosalobhādayo. Sādīnavavasena cetanāya tikkhabhāvappattiyā pāṇātipātādīnaṃ mahāsāvajjatā. Te kuse lunāti chindatīti kusalaṃ. Kucchitānaṃ vā sānato antakaraṇato vināsanato kusāni, puññakiriyavasena pavattāni saddhādīni indriyāni. Tehi lātabbaṃ pavattetabbanti kusalaṃ. ‘‘Ku’’iti vā bhūmi vuccati, adhiṭṭhānabhāvena taṃsadisassa attano nissayabhūtassa rūpārūpapabandhassa sampati āyatiñca anudahena vināsanato kuṃ sasantīti kusā, rāgādayo. Te viya attano nissayassa lavanato chindanato kusalaṃ. Payogasampāditā hi kusaladhammā accantameva rūpārūpadhamme appavattikaraṇena samucchindanti. Kusalassa mūlanti kusalamūlaṃ, suppatiṭṭhitabhāvasādhanena kusalassa patiṭṭhā nidānanti attho. Akusalamūlanti etthāpi eseva nayo.

    அகுஸலந்தி பன ந குஸலங் அகுஸலங், குஸலத⁴ம்மானங் படிபக்க²வஸேன அகுஸலந்தி பத³ஸ்ஸ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. ஏவஞ்ஹி ஆரொக்³யானவஜ்ஜஸுக²விபாககோஸல்லஸம்பூ⁴தட்டே²ன குஸலங் வுச்சதீதி. யதா² யங் த⁴ம்மஜாதங் ந அரோக³ங் ந அவஜ்ஜங் ந ஸுக²விபாகங் ந ச கோஸல்லஸம்பூ⁴தங், தங் அகுஸலந்தி அயமத்தோ² த³ஸ்ஸிதோ ஹோதி. ஏவங் யங் ந குச்சி²தானங் ஸலனஸபா⁴வங், ந குஸேன, குஸேஹி வா பவத்தேதப்³ப³ங், ந ச குஸோ விய லவனகங், தங் அகுஸலங் நாமாதி அயம்பி அத்தோ² த³ஸ்ஸிதோதி வேதி³தப்³போ³. வத்து²பஜானநாதி து³க்கா²தி³வத்து²னோ பஜானநா படிவேதோ⁴. ததா² பு³ஜ்ஜ²னகபுக்³க³லானங் அஜ்ஜா²ஸயவஸேன தே³ஸனா பவத்தாதி ஆஹ ‘‘அகுஸலாதி³பஜானநேனாபீ’’தி. தேனேவ ச ஸங்கி²த்தேன தே³ஸனா பவத்தா. பா⁴வனாமனஸிகாரோ பன ‘‘ஸப்³ப³ங் பி⁴க்க²வே அபி⁴ஞ்ஞெய்ய’’ந்தி (ஸங்॰ நி॰ 4.46; படி॰ ம॰ 1.3) வசனதோ அனவஸேஸதோ ரூபாரூபத⁴ம்மானங் பரிக்³க³ஹவஸேனேவ பவத்ததி. தேனாஹ ‘‘தே³ஸனாயேவா’’திஆதி³. தத்த² மனஸிகாரபடிவேதோ⁴தி புப்³ப³பா⁴கே³ பவத்தவிபஸ்ஸனாமனஸிகாரோ அரியமக்³க³படிவேதோ⁴ ச. கஸ்ஸசி அகோபனதோ வித்தா²ரவஸேனேவ வுத்தங் விபஸ்ஸனங் அனுயுஞ்ஜந்தா மக்³க³ங் படிவிஜ்ஜ²ந்தாபி வித்தா²ரனயேனேவ படிவிஜ்ஜ²ந்தீதி அத்தோ² விஸுத்³தி⁴க்கமஸ்ஸ அபா⁴வதோ.

    Akusalanti pana na kusalaṃ akusalaṃ, kusaladhammānaṃ paṭipakkhavasena akusalanti padassa attho veditabbo. Evañhi ārogyānavajjasukhavipākakosallasambhūtaṭṭhena kusalaṃ vuccatīti. Yathā yaṃ dhammajātaṃ na arogaṃ na avajjaṃ na sukhavipākaṃ na ca kosallasambhūtaṃ, taṃ akusalanti ayamattho dassito hoti. Evaṃ yaṃ na kucchitānaṃ salanasabhāvaṃ, na kusena, kusehi vā pavattetabbaṃ, na ca kuso viya lavanakaṃ, taṃ akusalaṃ nāmāti ayampi attho dassitoti veditabbo. Vatthupajānanāti dukkhādivatthuno pajānanā paṭivedho. Tathā bujjhanakapuggalānaṃ ajjhāsayavasena desanā pavattāti āha ‘‘akusalādipajānanenāpī’’ti. Teneva ca saṃkhittena desanā pavattā. Bhāvanāmanasikāro pana ‘‘sabbaṃ bhikkhave abhiññeyya’’nti (saṃ. ni. 4.46; paṭi. ma. 1.3) vacanato anavasesato rūpārūpadhammānaṃ pariggahavaseneva pavattati. Tenāha ‘‘desanāyevā’’tiādi. Tattha manasikārapaṭivedhoti pubbabhāge pavattavipassanāmanasikāro ariyamaggapaṭivedho ca. Kassaci akopanato vitthāravaseneva vuttaṃ vipassanaṃ anuyuñjantā maggaṃ paṭivijjhantāpi vitthāranayeneva paṭivijjhantīti attho visuddhikkamassa abhāvato.

    பி⁴க்கூ²தி மஹாவிஹாரே த⁴ம்மஸங்கீ³திவஸேன பஞ்சனிகாயமண்ட³லே நிஸின்னபி⁴க்கூ². தே²ரோதி தத்த² ஸங்க⁴த்தே²ரோதி வத³ந்தி. வத்த²ஸுத்தவண்ணனாயங் வுத்தனயேன பன மஹாஸங்க⁴ரக்கி²தத்தே²ரஸ்ஸ அந்தேவாஸிகபி⁴க்கூ² ஸந்தா⁴ய ‘‘ஆஹங்ஸூ’’தி வுத்தங். தே²ரோதி பன மஹாஸங்க⁴ரக்கி²தத்தே²ரோ. ஸோ ஹி இமஸ்மிங் மஜ்ஜி²மனிகாயே தங் தங் வினிச்ச²யங் கதே²ஸி. ராஸிதோதி பிண்ட³தோ, ஏகஜ்ஜ²ந்தி அத்தோ².

    Bhikkhūti mahāvihāre dhammasaṅgītivasena pañcanikāyamaṇḍale nisinnabhikkhū. Theroti tattha saṅghattheroti vadanti. Vatthasuttavaṇṇanāyaṃ vuttanayena pana mahāsaṅgharakkhitattherassa antevāsikabhikkhū sandhāya ‘‘āhaṃsū’’ti vuttaṃ. Theroti pana mahāsaṅgharakkhitatthero. So hi imasmiṃ majjhimanikāye taṃ taṃ vinicchayaṃ kathesi. Rāsitoti piṇḍato, ekajjhanti attho.

    அகுஸலகம்மபத²வண்ணனா

    Akusalakammapathavaṇṇanā

    அகோஸல்லப்பவத்தியாதி கோஸல்லபடிபக்க²தோ அகோஸல்லங் வுச்சதி அஞ்ஞாணங், ததோ பவத்தனதோ, அகோஸல்லஸம்பூ⁴தத்தாதி அத்தோ². ஞாணபடிபக்கோ² அஞ்ஞாணங் மித்தபடிபக்கோ² அமித்தோ விய குஸலபடிபக்கோ² அகுஸலங் குஸலேன பஹாதப்³ப³த்தா, ந பன குஸலானங் பஹாயதத்தா. குஸலமேவ ஹி பயோக³ஸம்பாதி³தங் அகுஸலங் பஜஹதி. ஸஹ அவஜ்ஜேஹி லோபா⁴தீ³ஹி வத்ததீதி ஸாவஜ்ஜங். து³க்கோ² அனிட்டோ² சதுக்க²ந்த⁴-ஸங்கா²தோ விபாகோ ஏதஸ்ஸாதி து³க்க²விபாகங். தத்த² ஸாவஜ்ஜவசனேன அகுஸலானங் பவத்திது³க்க²தங் த³ஸ்ஸேதி, து³க்க²விபாகவசனேன விபாகது³க்க²தங். புரிமஞ்ஹி பவத்திஸம்ப⁴வவஸேன அகுஸலஸ்ஸ லக்க²ணவசனங், பச்சி²மங் தாலந்தரே விபாகுப்பாத³னஸமத்த²தாவஸேன. ததா² புரிமேன அகுஸலஸ்ஸ அவிஸுத்³த⁴ஸபா⁴வதங் த³ஸ்ஸேதி, பச்சி²மேன அவிஸுத்³த⁴விபாகதங். புரிமேன அகுஸலங் குஸலஸபா⁴வதோ நிவத்தேதி, பச்சி²மேன அப்³யாகதஸபா⁴வதோ ஸவிபாகத்ததீ³பகத்தா பச்சி²மஸ்ஸ. புரிமேன வா அவஜ்ஜவந்ததாத³ஸ்ஸனதோ கிச்சட்டே²ன ரஸேன அனத்த²ஜனநரஸதங் த³ஸ்ஸேதி, பச்சி²மேன ஸம்பத்திஅத்தே²ன அனிட்ட²விபாகரஸதங். புரிமேன ச உபட்டா²னாகாரட்டே²ன பச்சுபட்டா²னேன ஸங்கிலேஸபச்சுபட்டா²னதங், பச்சி²மேன ப²லட்டே²ன து³க்க²விபாகபச்சுபட்டா²னதங். புரிமேன ச அயோனிஸோமனஸிகாரங் அகுஸலஸ்ஸ பத³ட்டா²னங் பகாஸேதி. ததோ ஹி தங் ஸாவஜ்ஜங் ஜாதங், பச்சி²மேன அகுஸலஸ்ஸ அஞ்ஞேஸங் பத³ட்டா²னபா⁴வங் விபா⁴வேதி. தஞ்ஹி து³க்க²விபாகஸ்ஸ காரணந்தி. ஸங்கிலிட்ட²ந்தி ஸங்கிலேஸேஹி ஸமன்னாக³தங், த³ஸஹி கிலேஸவத்தூ²ஹி விபா³தி⁴தங், உபதாபிதங் வா தேஹி விதூ³ஸிதங் மலீனகதஞ்சாதி அத்தோ². இத³ஞ்சஸ்ஸ து³க்க²விபாகதஞ்சாதி அத்தே² இத³ஞ்ச து³க்க²விபாகதங் அபச்சக்க²தாய அஸத்³த³ஹந்தானங் பச்சக்க²தோ ஆதீ³னவத³ஸ்ஸனேன ஸங்வேஜனத்த²ங் வுத்தங். ஸாதா⁴ரணா ஸப்³ப³ஸ்ஸபி அகுஸலஸ்ஸ.

    Akosallappavattiyāti kosallapaṭipakkhato akosallaṃ vuccati aññāṇaṃ, tato pavattanato, akosallasambhūtattāti attho. Ñāṇapaṭipakkho aññāṇaṃ mittapaṭipakkho amitto viya kusalapaṭipakkho akusalaṃ kusalena pahātabbattā, na pana kusalānaṃ pahāyatattā. Kusalameva hi payogasampāditaṃ akusalaṃ pajahati. Saha avajjehi lobhādīhi vattatīti sāvajjaṃ. Dukkho aniṭṭho catukkhandha-saṅkhāto vipāko etassāti dukkhavipākaṃ. Tattha sāvajjavacanena akusalānaṃ pavattidukkhataṃ dasseti, dukkhavipākavacanena vipākadukkhataṃ. Purimañhi pavattisambhavavasena akusalassa lakkhaṇavacanaṃ, pacchimaṃ tālantare vipākuppādanasamatthatāvasena. Tathā purimena akusalassa avisuddhasabhāvataṃ dasseti, pacchimena avisuddhavipākataṃ. Purimena akusalaṃ kusalasabhāvato nivatteti, pacchimena abyākatasabhāvato savipākattadīpakattā pacchimassa. Purimena vā avajjavantatādassanato kiccaṭṭhena rasena anatthajananarasataṃ dasseti, pacchimena sampattiatthena aniṭṭhavipākarasataṃ. Purimena ca upaṭṭhānākāraṭṭhena paccupaṭṭhānena saṃkilesapaccupaṭṭhānataṃ, pacchimena phalaṭṭhena dukkhavipākapaccupaṭṭhānataṃ. Purimena ca ayonisomanasikāraṃ akusalassa padaṭṭhānaṃ pakāseti. Tato hi taṃ sāvajjaṃ jātaṃ, pacchimena akusalassa aññesaṃ padaṭṭhānabhāvaṃ vibhāveti. Tañhi dukkhavipākassa kāraṇanti. Saṃkiliṭṭhanti saṃkilesehi samannāgataṃ, dasahi kilesavatthūhi vibādhitaṃ, upatāpitaṃ vā tehi vidūsitaṃ malīnakatañcāti attho. Idañcassa dukkhavipākatañcāti atthe idañca dukkhavipākataṃ apaccakkhatāya asaddahantānaṃ paccakkhato ādīnavadassanena saṃvejanatthaṃ vuttaṃ. Sādhāraṇā sabbassapi akusalassa.

    ஸரஸேனேவ (த⁴॰ ஸ॰ மூலடீ॰ 1) பதனஸபா⁴வஸ்ஸ அந்தரா ஏவ அதீவ பாதனங் அதிபாதோ, ஸணிகங் பதிதுங் அத³த்வா ஸீக⁴ங் பாதனந்தி அத்தோ². அதிக்கம்மவா ஸத்தா²தீ³ஹி அபி⁴ப⁴வித்வா பாதனங் அதிபாதோ. பயோக³வத்து²மஹந்ததாதீ³ஹி மஹாஸாவஜ்ஜதா தேஹி பச்சயேஹி உப்பஜ்ஜமானாய சேதனாய ப³லவபா⁴வதோ. ஏகஸ்ஸ ஹி பயோக³ஸ்ஸ ஸஹஸா நிப்பா²த³னவஸேன ஸகிச்சஸாதி⁴காய ப³ஹுக்க²த்துங் பவத்தஜவனேஹி லத்³தா⁴ஸேவனாய ச ஸன்னிட்டா²பகசேதனாய வஸேன பயோக³ஸ்ஸ மஹந்தபா⁴வோ. ஸதிபி கதா³சி கு²த்³த³கே சேவ மஹந்தே ச பாணே பயோக³ஸ்ஸ ஸமபா⁴வே மஹந்தங் ஹனந்தஸ்ஸ சேதனா திப்³பா³காரா உப்பஜ்ஜதீதி வத்து²ஸ்ஸ மஹந்தபா⁴வோ. இதி உப⁴யம்பேதங் சேதனாய ப³லவபா⁴வேனேவ ஹோதீதி. யதா²வுத்தபச்சயபரியாயேபி தங்தங்பச்சயேஹி சேதனாய ப³லவதாய ஏவ மஹாஸாவஜ்ஜபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. பயோக³வத்து²ஆதி³பச்சயானஞ்ஹி அமஹத்தேபி ஹந்தப்³ப³ஸ்ஸ கு³ணவந்ததாய மஹாஸாவஜ்ஜதா, தப்³பி³பரியாயேன அப்பஸாவஜ்ஜதா ச வத்து²ஸ்ஸ மஹத்தாமஹத்தேஸு விய த³ட்ட²ப்³பா³. கிலேஸானங் உபக்கமானங் த்³வின்னஞ்ச முது³தாய திப்³ப³தாய ச அப்பஸாவஜ்ஜதா மஹாஸாவஜ்ஜதாபி யோஜேதப்³பா³. பாணோ பாணஸஞ்ஞிதா வத⁴கசித்தஞ்ச புப்³ப³பா⁴கி³யாபி ஹொந்தி, உபக்கமோ வத⁴கசேதனாஸமுட்டா²பிதோ. பஞ்ச ஸம்பா⁴ரா ஹி பாணாதிபாதசேதனாதி ஸா பஞ்சஸம்பா⁴ரவினிமுத்தா த³ட்ட²ப்³பா³. அயஞ்ச விசாரோ அதி³ன்னாதா³னாதீ³ஸுபி யதா²ரஹங் வத்தப்³போ³. விஜ்ஜ²னபஹரணாதி³வஸேன ஸஹத்தே²னநிப்³ப³த்தோ ஸாஹத்தி²கோ, ஆணாபனவஸேன பவத்தோ ஆணத்திகோ, உஸுஸத்தியந்தபாஸாணாதி³னிஸ்ஸஜ்ஜனவஸேன பவத்தோ நிஸ்ஸக்³கி³யோ, அது³ஹலஸஜ்ஜனாதி³வஸேன பவத்தோ தா²வரோ, ஆத²ப்³ப³ணிகாதீ³னங் விய மந்தபரிஜப்பனவஸேன பவத்தோ விஜ்ஜாமயோ, கம்மவிபாகஜித்³தி⁴மயோ இத்³தி⁴மயோ தா³டா²கோடனாதீ³னி விய.

    Saraseneva (dha. sa. mūlaṭī. 1) patanasabhāvassa antarā eva atīva pātanaṃ atipāto, saṇikaṃ patituṃ adatvā sīghaṃ pātananti attho. Atikkammavā satthādīhi abhibhavitvā pātanaṃ atipāto. Payogavatthumahantatādīhi mahāsāvajjatā tehi paccayehi uppajjamānāya cetanāya balavabhāvato. Ekassa hi payogassa sahasā nipphādanavasena sakiccasādhikāya bahukkhattuṃ pavattajavanehi laddhāsevanāya ca sanniṭṭhāpakacetanāya vasena payogassa mahantabhāvo. Satipi kadāci khuddake ceva mahante ca pāṇe payogassa samabhāve mahantaṃ hanantassa cetanā tibbākārā uppajjatīti vatthussa mahantabhāvo. Iti ubhayampetaṃ cetanāya balavabhāveneva hotīti. Yathāvuttapaccayapariyāyepi taṃtaṃpaccayehi cetanāya balavatāya eva mahāsāvajjabhāvo veditabbo. Payogavatthuādipaccayānañhi amahattepi hantabbassa guṇavantatāya mahāsāvajjatā, tabbipariyāyena appasāvajjatā ca vatthussa mahattāmahattesu viya daṭṭhabbā. Kilesānaṃ upakkamānaṃ dvinnañca mudutāya tibbatāya ca appasāvajjatā mahāsāvajjatāpi yojetabbā. Pāṇo pāṇasaññitā vadhakacittañca pubbabhāgiyāpi honti, upakkamo vadhakacetanāsamuṭṭhāpito. Pañca sambhārā hi pāṇātipātacetanāti sā pañcasambhāravinimuttā daṭṭhabbā. Ayañca vicāro adinnādānādīsupi yathārahaṃ vattabbo. Vijjhanapaharaṇādivasena sahatthenanibbatto sāhatthiko, āṇāpanavasena pavatto āṇattiko, ususattiyantapāsāṇādinissajjanavasena pavatto nissaggiyo, aduhalasajjanādivasena pavatto thāvaro, āthabbaṇikādīnaṃ viya mantaparijappanavasena pavatto vijjāmayo, kammavipākajiddhimayo iddhimayo dāṭhākoṭanādīni viya.

    யதி³ ‘‘மம இத³’’ந்தி பரேன பரிக்³க³ஹிதங் அதி³ன்னங், உத்தானஸெய்யகதா³ரகஸந்தகே கத²ங் தஸ்ஸ பரிக்³க³ஹஸஞ்ஞாய ஏவ அபா⁴வதோதி ஆஹ ‘‘யத்த² பரோ’’திஆதி³. பரோ நாம விஞ்ஞூ வா அவிஞ்ஞூ வா அத்தி² தஸ்ஸ வத்து²ஸ்ஸ ஸாமிகோ. அவிஞ்ஞூபி ஹி விஞ்ஞுகாலே யதா²காமங் கரொந்தோ அத³ண்டா³ரஹோதி. மந்தபரிஜப்பனேன பரஸந்தகஹரணங் விஜ்ஜாமயோ, வினா மந்தேன பரஸந்தகஸ்ஸ காயவசீபயோகே³ஹி பரிகட்³ட⁴னங் தாதி³ஸேனித்³தி⁴வஸேன இத்³தி⁴மயோ பயோகோ³தி அதி³ன்னாதா³னே ச² பயோகா³ ஸாஹத்தி²காத³யோ வுத்தா. யதா²னுரூபந்தி எத்த² ஸாஹத்தி²கோ தாவ பஞ்சன்னம்பி அவஹாரானங் வஸேன பவத்ததி, ததா² ஆணத்தியோ நிஸ்ஸக்³கி³யோ ச. தா²வரோ தெ²ய்யாவஹாரபஸய்ஹாவஹாரபடிச்ச²ன்னாவஹாரவஸேன. ததா² ஸேஸாபீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Yadi ‘‘mama ida’’nti parena pariggahitaṃ adinnaṃ, uttānaseyyakadārakasantake kathaṃ tassa pariggahasaññāya eva abhāvatoti āha ‘‘yattha paro’’tiādi. Paro nāma viññū vā aviññū vā atthi tassa vatthussa sāmiko. Aviññūpi hi viññukāle yathākāmaṃ karonto adaṇḍārahoti. Mantaparijappanena parasantakaharaṇaṃ vijjāmayo, vinā mantena parasantakassa kāyavacīpayogehi parikaḍḍhanaṃ tādiseniddhivasena iddhimayo payogoti adinnādāne cha payogāsāhatthikādayo vuttā. Yathānurūpanti ettha sāhatthiko tāva pañcannampi avahārānaṃ vasena pavattati, tathā āṇattiyo nissaggiyo ca. Thāvaro theyyāvahārapasayhāvahārapaṭicchannāvahāravasena. Tathā sesāpīti daṭṭhabbaṃ.

    மேது²னஸமாசாரேஸூதி ஸதா³ராஸந்தோஸ-பரதா³ரக³மனவஸேன து³விதே⁴ஸு மேது²னஸமாசாரேஸு. அயமேவஹி பே⁴தோ³ இதா⁴தி⁴ப்பேதோ. கொ³த்தரக்கி²தா ஸகொ³த்தேஹி ரக்கி²தா. த⁴ம்மரக்கி²தா ஸஹத⁴ம்மிகேஹி ரக்கி²தா. ஸாரக்கா² ஸஸாமிகா. யஸ்ஸா க³மனே ரஞ்ஞா த³ண்டோ³ ட²பிதோ, ஸா ஸபரித³ண்டா³. ப⁴ரியபா⁴வத்த²ங் த⁴னேன கீதா த⁴னக்கீதா. ச²ந்தே³ன வஸந்தீ ச²ந்த³வாஸினீ. போ⁴க³த்த²ங் வஸந்தீ போ⁴க³வாஸினீ. படத்த²ங் வஸந்தீ படவாஸினீ. உத³கபத்தங் ஆமஸித்வா க³ஹிதா ஓத³பத்தகினீ. சும்ப³டகங் அபனெத்வா க³ஹிதா ஓப⁴டசும்ப³டா. கரமரானீதா த⁴ஜாஹதா. தங்க²ணிகா முஹுத்திகா. அபி⁴ப⁴வித்வா வீதிக்கமே மிச்சா²சாரோ மஹாஸாவஜ்ஜோ, ந ததா² த்³வின்னங் ஸமானச²ந்த³தாய. அபி⁴ப⁴வித்வா வீதிக்கமனே ஸதிபி மக்³கே³னமக்³க³படிபத்திஅதி⁴வாஸனே புரிமுப்பன்னஸேவனாபி⁴ஸந்தி⁴பயோகா³பா⁴வதோ மிச்சா²சாரோ ந ஹோதி அபி⁴பு⁴ய்யமானஸ்ஸாதி வத³ந்தி. ஸேவனாசித்தே ஸதி பயோகா³பா⁴வோ அப்பமாணங் யேபு⁴ய்யேன இத்தி²யா ஸேவனாபயோக³ஸ்ஸ அபா⁴வதோ. ததா² ஸதி புரேதரங் ஸேவனாசித்தஸ்ஸ உபட்டா²னேபி தஸ்ஸா மிச்சா²சாரோ ந ஸியா, ததா² புரிஸஸ்ஸபி ஸேவனாபயோகா³பா⁴வேதி, தஸ்மா அத்தனோ ருசியா பவத்திதஸ்ஸ வஸேன தயோ, ப³லக்காரேன பவத்திதஸ்ஸ வஸேன தயோதி ஸப்³பே³பி அக்³க³ஹிதக்³க³ஹணேன சத்தாரோ ஸம்பா⁴ராதி வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Methunasamācāresūti sadārāsantosa-paradāragamanavasena duvidhesu methunasamācāresu. Ayamevahi bhedo idhādhippeto. Gottarakkhitā sagottehi rakkhitā. Dhammarakkhitā sahadhammikehi rakkhitā. Sārakkhā sasāmikā. Yassā gamane raññā daṇḍo ṭhapito, sā saparidaṇḍā. Bhariyabhāvatthaṃ dhanena kītā dhanakkītā. Chandena vasantī chandavāsinī. Bhogatthaṃ vasantī bhogavāsinī. Paṭatthaṃ vasantī paṭavāsinī. Udakapattaṃ āmasitvā gahitā odapattakinī. Cumbaṭakaṃ apanetvā gahitā obhaṭacumbaṭā. Karamarānītā dhajāhatā. Taṅkhaṇikā muhuttikā. Abhibhavitvā vītikkame micchācāro mahāsāvajjo, na tathā dvinnaṃ samānachandatāya. Abhibhavitvā vītikkamane satipi maggenamaggapaṭipattiadhivāsane purimuppannasevanābhisandhipayogābhāvato micchācāro na hoti abhibhuyyamānassāti vadanti. Sevanācitte sati payogābhāvo appamāṇaṃ yebhuyyena itthiyā sevanāpayogassa abhāvato. Tathā sati puretaraṃ sevanācittassa upaṭṭhānepi tassā micchācāro na siyā, tathā purisassapi sevanāpayogābhāveti, tasmā attano ruciyā pavattitassa vasena tayo, balakkārena pavattitassa vasena tayoti sabbepi aggahitaggahaṇena cattāro sambhārāti vuttanti veditabbaṃ.

    அத்த²ப⁴ஞ்ஜகோதி கம்மபத²வஸேன வுத்தங். கம்மபத²கதா² ஹேஸாதி. அஸ்ஸாதி விஸங்வாத³கஸ்ஸ. முஸா வத³தி ஏதேனாதி சேதனா முஸாவாதோ³, இமஸ்மிங் பக்கே² அததா²காரேன வத்து²னோ விஞ்ஞாபனபயோகோ³ முஸா, தங்ஸமுட்டா²பிகா சேதனாமுஸாவாதோ³தி வுத்தத்தா ததோ அஞ்ஞதா² வத்துங் ‘‘அபரோ நயோ’’திஆதி³ வுத்தங். அத்தனோ ஸந்தகங் அதா³துகாமதாயாதிஆதி³ முஸாவாத³ஸாமஞ்ஞேன வுத்தங். ஹஸாதி⁴ப்பாயேனபி விஸங்வாத³னபுரக்கா²ரஸ்ஸ முஸாவாதோ³. பரஸ்ஸாதி விஸங்வாத³னவஸேன விஞ்ஞாபேதப்³ப³ஸ்ஸ. ஸோதி முஸாவாத³பயோகோ³.

    Atthabhañjakoti kammapathavasena vuttaṃ. Kammapathakathā hesāti. Assāti visaṃvādakassa. Musā vadati etenāti cetanā musāvādo, imasmiṃ pakkhe atathākārena vatthuno viññāpanapayogo musā, taṃsamuṭṭhāpikā cetanāmusāvādoti vuttattā tato aññathā vattuṃ ‘‘aparo nayo’’tiādi vuttaṃ. Attano santakaṃ adātukāmatāyātiādi musāvādasāmaññena vuttaṃ. Hasādhippāyenapi visaṃvādanapurakkhārassa musāvādo. Parassāti visaṃvādanavasena viññāpetabbassa. Soti musāvādapayogo.

    ஸுஞ்ஞபா⁴வந்தி பீதிவிரஹிததாய ரித்தபா⁴வங். ப²ருஸஸத்³த³தாய நேவ கண்ணஸுகா². அத்த²விபன்னதாய ந ஹத³யஸுகா². ஸங்கிலிட்ட²சித்தஸ்ஸாதி தோ³ஸேன, லோபே⁴ன வா தூ³ஸிதசித்தஸ்ஸ.

    Suññabhāvanti pītivirahitatāya rittabhāvaṃ. Pharusasaddatāya neva kaṇṇasukhā. Atthavipannatāya na hadayasukhā. Saṃkiliṭṭhacittassāti dosena, lobhena vā dūsitacittassa.

    ஏகந்தப²ருஸா சேதனாதி ஏதேன து³ட்ட²சித்ததங்யேவ விபா⁴வேதி, து³ட்ட²சித்ததா சஸ்ஸ அமரணாதி⁴ப்பாயவஸேன த³ட்ட²ப்³பா³. ஸதி ஹி மரணாதி⁴ப்பாயே அத்த²ஸித்³தி⁴, தத³பா⁴வே பாணாதிபாதப்³யாபாதா³ ஸியுந்தி. யங் படிச்ச ப²ருஸவாசா பயுஜ்ஜதி, தஸ்ஸ ஸம்முகா²வ ஸீஸங் ஏதி. பரம்முகா²பி ஸீஸங் ஏதி ஏவாதி அபரே. தத்தா²யங் அதி⁴ப்பாயோ யுத்தோ ஸியா – ஸம்முகா² பயோகே³ அகா³ரவாதீ³னங் ப³லவபா⁴வதோ ஸியா சேதனா ப³லவதீ, பரஸ்ஸ ச தத³த்த²விஞ்ஞாபனங், ந ததா² அஸம்முகா²தி. யதா² ச அக்கோஸிதே மதே ஆளஹனே கதா க²மாபனா உபவாத³ந்தராயங் நிவத்தேதி, ஏவங் பரம்முகா² பயுத்தா ப²ருஸவாசா ஹோதியேவாதி ஸக்கா விஞ்ஞாதுங். தஸ்ஸாதி ஏகந்தப²ருஸசேதனாய ஏவ ப²ருஸவாசாபா⁴வஸ்ஸ ஆவிபா⁴வத்த²ங். மம்மச்சே²த³கோ ஸவனப²ருஸதாயாதி அதி⁴ப்பாயோ. சித்தஸண்ஹாதாய ப²ருஸவாசா ந ஹோதி கம்மபதா²’ப்பத்தத்தா, கம்மபா⁴வங் பன ந ஸக்கா வாரேதுங். ஏவங் அன்வயவஸேன சேதனாப²ருஸதாய ப²ருஸவாசங் ஸாதெ⁴த்வா இதா³னி தமேவ ப்³யதிரேகவஸேன ஸாதே⁴துங் ‘‘வசனஸண்ஹதாயா’’திஆதி³ வுத்தங். ஏஸாதி ப²ருஸவாசா. கம்மபத²பா⁴வங் அப்பத்தா அப்பஸாவஜ்ஜா, இதரா மஹாஸாவஜ்ஜா. ததா² கிலேஸானங் முது³திப்³ப³தாபே⁴தே³ஹி ஸப்³ப³ங் புரிமஸதி³ஸங்.

    Ekantapharusā cetanāti etena duṭṭhacittataṃyeva vibhāveti, duṭṭhacittatā cassa amaraṇādhippāyavasena daṭṭhabbā. Sati hi maraṇādhippāye atthasiddhi, tadabhāve pāṇātipātabyāpādā siyunti. Yaṃ paṭicca pharusavācā payujjati, tassa sammukhāva sīsaṃ eti. Parammukhāpi sīsaṃ eti evāti apare. Tatthāyaṃ adhippāyo yutto siyā – sammukhā payoge agāravādīnaṃ balavabhāvato siyā cetanā balavatī, parassa ca tadatthaviññāpanaṃ, na tathā asammukhāti. Yathā ca akkosite mate āḷahane katā khamāpanā upavādantarāyaṃ nivatteti, evaṃ parammukhā payuttā pharusavācā hotiyevāti sakkā viññātuṃ. Tassāti ekantapharusacetanāya eva pharusavācābhāvassa āvibhāvatthaṃ. Mammacchedako savanapharusatāyāti adhippāyo. Cittasaṇhātāya pharusavācā na hoti kammapathā’ppattattā, kammabhāvaṃ pana na sakkā vāretuṃ. Evaṃ anvayavasena cetanāpharusatāya pharusavācaṃ sādhetvā idāni tameva byatirekavasena sādhetuṃ ‘‘vacanasaṇhatāyā’’tiādi vuttaṃ. Esāti pharusavācā. Kammapathabhāvaṃ appattā appasāvajjā, itarā mahāsāvajjā. Tathā kilesānaṃ mudutibbatābhedehi sabbaṃ purimasadisaṃ.

    ஆஸேவனங் ப³ஹுலீகரணங். யங் உத்³தி³ஸ்ஸ பவத்திதோ, தேன அக்³க³ஹிதே அப்பஸாவஜ்ஜோ, க³ஹிதே மஹாஸாவஜ்ஜோ கம்மபத²ப்பத்திதோ. யோ கோசி பன ஸம்ப²ப்பலாபோ த்³வீஹி ஸம்பா⁴ரேஹி ஸிஜ்ஜ²தி. கிலேஸானங் முது³திப்³ப³தாவஸேனபி அப்பஸாவஜ்ஜமஹாஸாவஜ்ஜதா வேதி³தப்³பா³.

    Āsevanaṃ bahulīkaraṇaṃ. Yaṃ uddissa pavattito, tena aggahite appasāvajjo, gahite mahāsāvajjo kammapathappattito. Yo koci pana samphappalāpo dvīhi sambhārehi sijjhati. Kilesānaṃ mudutibbatāvasenapi appasāvajjamahāsāvajjatā veditabbā.

    அத்தனோ பரிணாமனங் சித்தேனேவாதி வேதி³தப்³ப³ங். ஹிதஸுக²ங் ப்³யாபாத³யதீதி யோ தங் உப்பாதே³தி, தஸ்ஸ ஹிதஸுக²ங் வினாஸேதி. அஹோ வதாதி இமினா அச்சந்தவினாஸசிந்தனங் தீ³பேதி. ஏவங் ஹிஸ்ஸ தா³ருணபவத்தியா கம்மபத²ப்பத்தி. யதா²பு⁴ச்சக³ஹணாபா⁴வேனாதி யாதா²வக்³கா³ஹஸ்ஸ அபா⁴வேன அனிச்சாதி³ஸபா⁴வஸ்ஸ நிச்சாதி³தோ க³ஹணேன. மிச்சா² பஸ்ஸதீதி விதத²ங் பஸ்ஸதி. ஸம்ப²ப்பலாபோ வியாதி இமினா ஆஸேவனஸ்ஸ மந்த³தாய அப்பஸாவஜ்ஜதங், மஹந்ததாய மஹாஸாவஜ்ஜதங் த³ஸ்ஸேதி. க³ஹிதாகாரவிபரீததாதி மிச்சா²தி³ட்டி²யா க³ஹிதாகாரஸ்ஸ விபரீதபா⁴வோ. வத்து²னோதி தஸ்ஸா அயதா²பூ⁴தஸபா⁴வமாஹ. ததா²பா⁴வேனாதி க³ஹிதாகாரேனேவ தஸ்ஸ தி³ட்டி²க³திகஸ்ஸ, தஸ்ஸ வா வத்து²னோ உபட்டா²னங் ஏவமேதங், ந இதோ அஞ்ஞதா²தி.

    Attano pariṇāmanaṃ cittenevāti veditabbaṃ. Hitasukhaṃ byāpādayatīti yo taṃ uppādeti, tassa hitasukhaṃ vināseti. Aho vatāti iminā accantavināsacintanaṃ dīpeti. Evaṃ hissa dāruṇapavattiyā kammapathappatti. Yathābhuccagahaṇābhāvenāti yāthāvaggāhassa abhāvena aniccādisabhāvassa niccādito gahaṇena. Micchā passatīti vitathaṃ passati. Samphappalāpo viyāti iminā āsevanassa mandatāya appasāvajjataṃ, mahantatāya mahāsāvajjataṃ dasseti. Gahitākāraviparītatāti micchādiṭṭhiyā gahitākārassa viparītabhāvo. Vatthunoti tassā ayathābhūtasabhāvamāha. Tathābhāvenāti gahitākāreneva tassa diṭṭhigatikassa, tassa vā vatthuno upaṭṭhānaṃ evametaṃ, na ito aññathāti.

    த⁴ம்மதோதி ஸபா⁴வதோ. கொட்டா²ஸதோதி ப²ஸ்ஸபஞ்சமகாதீ³ஸு சித்தங்க³கொட்டா²ஸேஸு யங் கொட்டா²ஸா ஹொந்தி, ததோதி அத்தோ². சேதனாத⁴ம்மாதி சேதனாஸபா⁴வா.

    Dhammatoti sabhāvato. Koṭṭhāsatoti phassapañcamakādīsu cittaṅgakoṭṭhāsesu yaṃ koṭṭhāsā honti, tatoti attho. Cetanādhammāti cetanāsabhāvā.

    படிபாடியா ஸத்தாதி எத்த² நனு சேதனா அபி⁴த⁴ம்மே கம்மபதே²ஸு ந வுத்தாதி படிபாடியா ஸத்தன்னங் கம்மபத²பா⁴வோ ந யுத்தோதி? ந, அவசனஸ்ஸ அஞ்ஞஹேதுகத்தா. ந ஹி தத்த² சேதனாய அகம்மபத²த்தா கம்மபத²ராஸிம்ஹி அவசனங், கதா³சி பன கம்மபதோ² ஹோதி, ந ஸப்³ப³தா³தி கம்மபத²பா⁴வஸ்ஸ அனியதத்தா அவசனங். யதா³ பன கம்மபதோ² ஹோதி, ததா³ கம்மபத²ராஸிஸங்க³ஹோ ந நிவாரிதோ. எத்தா²ஹ – யதி³ சேதனாய ஸப்³ப³தா³ கம்மபத²பா⁴வாபா⁴வதோ அனியதோ கம்மபத²பா⁴வோதி கம்மபத²ராஸிம்ஹி அவசனங், நனு அபி⁴ஜ்ஜா²தீ³னங் கம்மபத²பா⁴வங் அப்பத்தானங் அத்தி²தாய அனியதோ கம்மபத²பா⁴வோதி தேஸம்பி கம்மபத²ராஸிம்ஹி அவசனங் ஆபஜ்ஜதீதி? நாபஜ்ஜதி கம்மபத²தாதங்ஸபா⁴க³தாஹி தேஸங் தத்த² வுத்தத்தா. யதி³ ஏவங் சேதனாபி தத்த² வத்தப்³பா³ ஸியா? ஸச்சமேதங், ஸா பன பாணாதிபாதாதி³காதி பாகடோ, தஸ்ஸா கம்மபத²பா⁴வோதி ந வுத்தா ஸியா. சேதனாய ஹி – ‘‘சேதனாஹங், பி⁴க்க²வே, கம்மங் வதா³மி (அ॰ நி॰ 6.63; கதா²॰ 539), திவிதா⁴, பி⁴க்க²வே, காயஸஞ்சேதனா அகுஸலங் காயகம்ம’’ந்திஆதி³வசனதோ (கதா²॰ 539) கம்மபா⁴வோ பாகடோ, கம்மங்யேவ ச ஸுக³திது³க்³க³தீனங் தத்த² உப்பஜ்ஜனகஸுக²து³க்கா²னஞ்ச பத²பா⁴வேன பவத்தங் கம்மபதோ²தி வுச்சதீதி பாகடோ தஸ்ஸா கம்மபத²பா⁴வோ, அபி⁴ஜ்ஜா²தீ³னங் பன சேதனாஸமீஹனபா⁴வேன ஸுசரிதது³ச்சரிதபா⁴வோ சேதனாஜனிதபிட்டி²வட்டகபா⁴வேன ஸுக³திது³க்³க³திதது³ப்பஜ்ஜனகஸுக²து³க்கா²னங் பத²பா⁴வோ சாதி ந ததா² பாகடோ கம்மபத²பா⁴வோதி தேயேவ தேன ஸபா⁴வேன த³ஸ்ஸேதுங் அபி⁴த⁴ம்மே சேதனா கம்மபத²ராஸிபா⁴வேன ந வுத்தா , அததா²ஜாதியகத்தா வா சேதனா தேஹி ஸத்³தி⁴ங் ந வுத்தாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். மூலங் பத்வாதி மூலதே³ஸனங் பத்வா, மூலஸபா⁴வேஸு த⁴ம்மேஸு வுச்சமானேஸூதி அத்தோ².

    Paṭipāṭiyā sattāti ettha nanu cetanā abhidhamme kammapathesu na vuttāti paṭipāṭiyā sattannaṃ kammapathabhāvo na yuttoti? Na, avacanassa aññahetukattā. Na hi tattha cetanāya akammapathattā kammapatharāsimhi avacanaṃ, kadāci pana kammapatho hoti, na sabbadāti kammapathabhāvassa aniyatattā avacanaṃ. Yadā pana kammapatho hoti, tadā kammapatharāsisaṅgaho na nivārito. Etthāha – yadi cetanāya sabbadā kammapathabhāvābhāvato aniyato kammapathabhāvoti kammapatharāsimhi avacanaṃ, nanu abhijjhādīnaṃ kammapathabhāvaṃ appattānaṃ atthitāya aniyato kammapathabhāvoti tesampi kammapatharāsimhi avacanaṃ āpajjatīti? Nāpajjati kammapathatātaṃsabhāgatāhi tesaṃ tattha vuttattā. Yadi evaṃ cetanāpi tattha vattabbā siyā? Saccametaṃ, sā pana pāṇātipātādikāti pākaṭo, tassā kammapathabhāvoti na vuttā siyā. Cetanāya hi – ‘‘cetanāhaṃ, bhikkhave, kammaṃ vadāmi (a. ni. 6.63; kathā. 539), tividhā, bhikkhave, kāyasañcetanā akusalaṃ kāyakamma’’ntiādivacanato (kathā. 539) kammabhāvo pākaṭo, kammaṃyeva ca sugatiduggatīnaṃ tattha uppajjanakasukhadukkhānañca pathabhāvena pavattaṃ kammapathoti vuccatīti pākaṭo tassā kammapathabhāvo, abhijjhādīnaṃ pana cetanāsamīhanabhāvena sucaritaduccaritabhāvo cetanājanitapiṭṭhivaṭṭakabhāvena sugatiduggatitaduppajjanakasukhadukkhānaṃ pathabhāvo cāti na tathā pākaṭo kammapathabhāvoti teyeva tena sabhāvena dassetuṃ abhidhamme cetanā kammapatharāsibhāvena na vuttā , atathājātiyakattā vā cetanā tehi saddhiṃ na vuttāti daṭṭhabbaṃ. Mūlaṃ patvāti mūladesanaṃ patvā, mūlasabhāvesu dhammesu vuccamānesūti attho.

    அதி³ன்னாதா³னங் ஸத்தாரம்மணந்தி இத³ங் ‘‘பஞ்ச ஸிக்கா²பதா³ பரித்தாரம்மணா ஏவ வா’’தி இமாய பஞ்ஹபுச்ச²கபாளியா விருஜ்ஜ²தி. யஞ்ஹி பாணாதிபாதாதி³து³ஸ்ஸீல்யஸ்ஸ ஆரம்மணங், ததே³வ தங் வேரமணியா ஆரம்மணங். வீதிக்கமிதப்³ப³வத்து²தோ ஏவ ஹி விரதீதி. ஸத்தாரம்மணந்தி வா ஸத்தஸங்கா²தங் ஸங்கா²ராரம்மணமேவ உபாதா³ய வுத்தந்தி நாயங் விரோதோ⁴. ததா² ஹி வுத்தங் ஸம்மோஹவினோத³னியங் (விப⁴॰ அட்ட²॰ 714) ‘‘யானி ஸிக்கா²பதா³னி எத்த² ஸத்தாரம்மணானீதி வுத்தானி, தானி யஸ்மா ஸத்தோதி ஸங்க்²யங் க³தங் ஸங்கா²ரமேவ ஆரம்மணங் கரொந்தீ’’தி. விஸபா⁴க³வத்து²னோ ‘‘இத்தீ², புரிஸோ’’தி க³ஹேதப்³ப³தோ ஸத்தாரம்மணோதி ஏகே. ‘‘ஏகோ தி³ட்டோ², த்³வே ஸுதா’’திஆதி³னா ஸம்ப²ப்பலபனே தி³ட்ட²ஸுதமுதவிஞ்ஞாதவஸேன. ததா² அபி⁴ஜ்ஜா²தி எத்த² ததா²-ஸத்³தோ³ ‘‘தி³ட்ட²ஸுதமுதவிஞ்ஞாதவஸேனா’’தி இத³ம்பி உபஸங்ஹரதி, ந ஸத்தஸங்கா²ராரம்மணதங் ஏவ த³ஸ்ஸனாதி³வஸேன அபி⁴ஜ்ஜா²யனதோ. ‘‘நத்தி² ஸத்தா ஓபபாதிகா’’தி பவத்தமானாபி மிச்சா²தி³ட்டி² தேபூ⁴மகத⁴ம்மவிஸயாவாதி அதி⁴ப்பாயேனஸ்ஸா ஸங்கா²ராரம்மணதா வுத்தா. கத²ங் பன மிச்சா²தி³ட்டி²யா ஸப்³பே³ தேபூ⁴மகத⁴ம்மா ஆரம்மணங் ஹொந்தீதி? ஸாதா⁴ரணதோ. ‘‘நத்தி² ஸுகதது³க்கடானங் கம்மானங் ப²லங் விபாகோ’’தி ஹி பவத்தமானாய அத்த²தோ ரூபாருபாவசரத⁴ம்மாபி க³ஹிதா ஏவ ஹொந்தீதி.

    Adinnādānaṃ sattārammaṇanti idaṃ ‘‘pañca sikkhāpadā parittārammaṇā eva vā’’ti imāya pañhapucchakapāḷiyā virujjhati. Yañhi pāṇātipātādidussīlyassa ārammaṇaṃ, tadeva taṃ veramaṇiyā ārammaṇaṃ. Vītikkamitabbavatthuto eva hi viratīti. Sattārammaṇanti vā sattasaṅkhātaṃ saṅkhārārammaṇameva upādāya vuttanti nāyaṃ virodho. Tathā hi vuttaṃ sammohavinodaniyaṃ (vibha. aṭṭha. 714) ‘‘yāni sikkhāpadāni ettha sattārammaṇānīti vuttāni, tāni yasmā sattoti saṅkhyaṃ gataṃ saṅkhārameva ārammaṇaṃ karontī’’ti. Visabhāgavatthuno ‘‘itthī, puriso’’ti gahetabbato sattārammaṇoti eke. ‘‘Eko diṭṭho, dve sutā’’tiādinā samphappalapane diṭṭhasutamutaviññātavasena. Tathā abhijjhāti ettha tathā-saddo ‘‘diṭṭhasutamutaviññātavasenā’’ti idampi upasaṃharati, na sattasaṅkhārārammaṇataṃ eva dassanādivasena abhijjhāyanato. ‘‘Natthi sattā opapātikā’’ti pavattamānāpi micchādiṭṭhi tebhūmakadhammavisayāvāti adhippāyenassā saṅkhārārammaṇatā vuttā. Kathaṃ pana micchādiṭṭhiyā sabbe tebhūmakadhammā ārammaṇaṃ hontīti? Sādhāraṇato. ‘‘Natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko’’ti hi pavattamānāya atthato rūpārupāvacaradhammāpi gahitā eva hontīti.

    ஸுக²ப³ஹுலதாய ராஜானோ ஹஸமானாபி ‘‘சோரங் கா⁴தேதா²’’தி வத³ந்தி, ஹாஸோ பன தேஸங் அஞ்ஞவிஸயோதி ஆஹ ‘‘ஸன்னிட்டா²பக…பே॰… ஹோதீ’’தி.

    Sukhabahulatāya rājāno hasamānāpi ‘‘coraṃ ghātethā’’ti vadanti, hāso pana tesaṃ aññavisayoti āha ‘‘sanniṭṭhāpaka…pe… hotī’’ti.

    கேஸஞ்சீதி ஸஹஜாதானங் அதி³ன்னாதா³னாதீ³னங். ஸம்பயுத்தபபா⁴வகட்டே²னாதி ஸம்பயுத்தோ ஹுத்வா உப்பாத³கட்டே²ன. கேஸஞ்சீதி அஸஹஜாதானங். உபனிஸ்ஸயபச்சயட்டே²னாதி ஏதேன மூலட்டே²ன லோப⁴ஸ்ஸ உபகாரதங் நிவத்தேதி. ஸுப்பதிட்டி²தபா⁴வஸாத⁴னட்டோ² ஹி மூலட்டோ², ஸோ ச ஹேதுபச்சயதாஅவினாபா⁴வீ, தேன செத்த² மூலமிவ மூலந்தி க³ஹேதப்³ப³ங், நிப்பரியாயதோ பன புப்³பே³ ‘‘கேஸஞ்சீ’’தி வுத்தானங் ஸஹஜாதானங் மூலபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. ரத்தோ கோ²திஆதி³னா ஸுத்தபதே³னபி பாணாதிபாதாதீ³னங் அகுஸலானங் லோப⁴ஸ்ஸ மூலகாரணதங் விபா⁴வேதி, ந மூலட்டே²னுபகாரத்த²ங் அவிஸேஸதோ தேஸங் ஹேதுபச்சயத்தாபா⁴வதோ.

    Kesañcīti sahajātānaṃ adinnādānādīnaṃ. Sampayuttapabhāvakaṭṭhenāti sampayutto hutvā uppādakaṭṭhena. Kesañcīti asahajātānaṃ. Upanissayapaccayaṭṭhenāti etena mūlaṭṭhena lobhassa upakārataṃ nivatteti. Suppatiṭṭhitabhāvasādhanaṭṭho hi mūlaṭṭho, so ca hetupaccayatāavinābhāvī, tena cettha mūlamiva mūlanti gahetabbaṃ, nippariyāyato pana pubbe ‘‘kesañcī’’ti vuttānaṃ sahajātānaṃ mūlabhāvo veditabbo. Ratto khotiādinā suttapadenapi pāṇātipātādīnaṃ akusalānaṃ lobhassa mūlakāraṇataṃ vibhāveti, na mūlaṭṭhenupakāratthaṃ avisesato tesaṃ hetupaccayattābhāvato.

    அகுஸலகம்மபத²வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Akusalakammapathavaṇṇanā niṭṭhitā.

    குஸலகம்மபத²வண்ணனா

    Kusalakammapathavaṇṇanā

    வேரந்தி பாணாதிபாதாதி³பாபத⁴ம்மங். ஸோ ஹி வேரஹேதுதாய ‘‘வேர’’ந்தி வுச்சதி, தங் மணதி ‘‘மயி இத⁴ டி²தாய கத²மாக³ச்ச²ஸீ’’தி தஜ்ஜெந்தீ விய நிவாரேதீதி வேரமணீ. தேனாஹ ‘‘பஜஹதீ’’தி. ‘‘விரமணீ’’தி வத்தப்³பே³ நிருத்தினயேன ஏவ-காரங் கத்வா ஏவங் வுத்தங். விப⁴ங்கே³ (விப⁴॰ 703, 704) ஏவ நித்³தி³ஸனவஸேன ஏவங் வுத்தா. அஸமாதி³ன்னஸீலஸ்ஸ ஸம்பத்ததோ யதா²உபட்டி²தவீதிக்கமிதப்³ப³வத்து²தோ விரதி ஸம்பத்தவிரதி, ஸமாதா³னவஸேன உப்பன்னா விரதி ஸமாதா³னவிரதி, ஸமாதா³னவஸேன உப்பன்னா விரதி ஸமாதா³னவிரதி, கிலேஸானங் ஸமுச்சி²ந்த³னவஸேன பவத்தாவிரதி ஸமுச்சே²த³விரதி.

    Veranti pāṇātipātādipāpadhammaṃ. So hi verahetutāya ‘‘vera’’nti vuccati, taṃ maṇati ‘‘mayi idha ṭhitāya kathamāgacchasī’’ti tajjentī viya nivāretīti veramaṇī. Tenāha ‘‘pajahatī’’ti. ‘‘Viramaṇī’’ti vattabbe niruttinayena eva-kāraṃ katvā evaṃ vuttaṃ. Vibhaṅge (vibha. 703, 704) eva niddisanavasena evaṃ vuttā. Asamādinnasīlassa sampattato yathāupaṭṭhitavītikkamitabbavatthuto virati sampattavirati, samādānavasena uppannā virati samādānavirati, samādānavasena uppannā virati samādānavirati, kilesānaṃ samucchindanavasena pavattāvirati samucchedavirati.

    ஜீவமானஸஸஸ்ஸ மங்ஸருதி⁴ரஸம்மிஸ்ஸதாய அல்லஸஸமங்ஸங். முஞ்சி ஸப்³ப³த்த² ஸமகருணதாய. ஸச்சங் வத்வா ‘‘ஏதேன ஸச்சவஜ்ஜேன மய்ஹங் மாது ரோகோ³ ஸம்மதூ’’தி அதி⁴ட்டா²ஸி.

    Jīvamānasasassa maṃsarudhirasammissatāya allasasamaṃsaṃ. Muñci sabbattha samakaruṇatāya. Saccaṃ vatvā ‘‘etena saccavajjena mayhaṃ mātu rogo sammatū’’ti adhiṭṭhāsi.

    மஹாஸப்போதி அஜக³ரோ. முஞ்சித்வா அக³மாஸி ஸீலதேஜேன.

    Mahāsappoti ajagaro. Muñcitvā agamāsi sīlatejena.

    கோஸல்லங் வுச்சதி ஞாணங், கோஸல்லேன, கோஸல்லதோ வா பவத்தியா உபக³மனதோ. குச்சி²தஸயனதோதி குச்சி²தேனாகாரேன ஸயனதோ அனுஸயனதோ, பவத்தனதோ வா. ‘‘வேரமணிகுஸலா’’தி வத்தப்³பா³பி புச்சா²னுரூபங் விஸ்ஸஜ்ஜனந்தி ‘‘குஸலா’’தி ந வுத்தா, ‘‘குஸல’’ந்த்வேவ வுத்தா.

    Kosallaṃ vuccati ñāṇaṃ, kosallena, kosallato vā pavattiyā upagamanato. Kucchitasayanatoti kucchitenākārena sayanato anusayanato, pavattanato vā. ‘‘Veramaṇikusalā’’ti vattabbāpi pucchānurūpaṃ vissajjananti ‘‘kusalā’’ti na vuttā, ‘‘kusala’’ntveva vuttā.

    காமஞ்செத்த² பாளியங் விரதியோவ ஆக³தா, ஸிக்கா²பத³விப⁴ங்கே³ (விப⁴॰ 704) பன சேதனாபி ஆஹரித்வா தீ³பிதாதி தது³ப⁴யம்பி க³ண்ஹந்தோ ‘‘சேதனாபி வட்டந்தி விரதியோபீ’’தி ஆஹ.

    Kāmañcettha pāḷiyaṃ viratiyova āgatā, sikkhāpadavibhaṅge (vibha. 704) pana cetanāpi āharitvā dīpitāti tadubhayampi gaṇhanto ‘‘cetanāpi vaṭṭanti viratiyopī’’ti āha.

    அனபி⁴ஜ்ஜா² ஹி மூலங் பத்வா கம்மபத²கொட்டா²ஸங் பத்வா அனபி⁴ஜ்ஜா²தி வுத்தத⁴ம்மோ மூலதோ அலோபோ⁴ குஸலமூலங் ஹோதீதி ஏவமத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. ஸேஸபத³த்³வயேபி ஏஸேவ நயோ.

    Anabhijjhā hi mūlaṃ patvā kammapathakoṭṭhāsaṃ patvā anabhijjhāti vuttadhammo mūlato alobho kusalamūlaṃ hotīti evamattho daṭṭhabbo. Sesapadadvayepi eseva nayo.

    து³ஸ்ஸீல்யாரம்மணா ததா³ரம்மணா ஜீவிதிந்த்³ரியாதி³ஆரம்மணா கத²ங் து³ஸ்ஸீல்யானி பஜஹந்தீதி தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யதா² பனா’’திஆதி³ வுத்தங்.

    Dussīlyārammaṇā tadārammaṇā jīvitindriyādiārammaṇā kathaṃ dussīlyāni pajahantīti taṃ dassetuṃ ‘‘yathā panā’’tiādi vuttaṃ.

    அனபி⁴ஜ்ஜா² …பே॰… விரமந்தஸ்ஸாதி அபி⁴ஜ்ஜ²ங் பஜஹந்தஸ்ஸாதி அத்தோ². ந ஹி மனோது³ச்சரிததோ விரதி அத்தி² அனபி⁴ஜ்ஜா²தீ³ஹேவ தப்பஹானஸித்³தி⁴தோ. தேஸு அலோபோ⁴திஆதீ³ஸு யங் வத்தப்³ப³ங், தங் அகுஸலமூலேஸு வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.

    Anabhijjhā…pe… viramantassāti abhijjhaṃ pajahantassāti attho. Na hi manoduccaritato virati atthi anabhijjhādīheva tappahānasiddhito. Tesu alobhotiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ akusalamūlesu vuttanayeneva veditabbaṃ.

    அப்பனாவாரந்தி நிக³மனவாரங். ஏகேன நயேனாதி வேத³னாதி³வஸேன அரூபமுகே²னேவ அனேகவிதே⁴ஸு விபஸ்ஸனாகம்மட்டா²னேஸு ஏகேன கம்மட்டா²னநயேன. ‘‘ட²பெத்வா அபி⁴ஜ்ஜ²ங் நவ அகுஸலகம்மபதா²’’தி வத்தப்³ப³ங். த³ஸாதி வா இத³ங் ‘‘குஸலகம்மபதா²’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங் ‘‘அகுஸலகம்மபதா² ச த³ஸ குஸலகம்மபதா² சா’’தி. ‘‘ட²பெத்வா அபி⁴ஜ்ஜ²’’ந்தி ஹி இமினாவ அகுஸலகம்மபதா²னங் நவபா⁴வோ வுத்தோ ஹோதி. அத² வா த³ஸாதி இத³ங் உப⁴யதா²பி ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். அபி⁴ஜ்ஜா² ஹி பஹாதப்³பா³பி ஸதி பரிஞ்ஞெய்யதங் நாதிவத்ததீதி. ததா² ஹி வுத்தங் ‘‘ரூபதண்ஹா பியரூபங் ஸாதரூப’’ந்திஆதி³, தஸ்மா ஸா தாய பரிஞ்ஞெய்யதாய து³க்க²ஸச்சேபி ஸங்க³ஹங் லப⁴தேவ, பஹாதப்³ப³ங் பன உபாதா³ய ‘‘ட²பெத்வா அபி⁴ஜ்ஜ²’’ந்தி வுத்தங். தேனேவாஹ ‘‘பரியாயேன பன ஸப்³பே³பி கம்மபதா² து³க்க²ஸச்ச’’ந்தி. அபி⁴ஜ்ஜா²லோபா⁴னங் பவத்திஆகாரஸித்³த⁴பே⁴த³ங் உபாதா³ய ‘‘இமே த்³வே த⁴ம்மா’’தி வுத்தங். ஸுத்தந்தனயேன தண்ஹா ‘‘ஸமுத³யஸச்ச’’ந்தி வுத்தாதி ஆஹ ‘‘நிப்பரியாயேன ஸமுத³யஸச்ச’’ந்தி. அப்பவத்தீதி அப்பவத்தினிமித்தமாஹ யதா² ‘‘ராக³க்க²யோ தோ³ஸக்க²யோ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 4.314). ஸப்பச்சயதாய ஸங்க²தஸபா⁴வே து³க்க²ஸச்சே க³ஹிதே அப்பச்சயதாய அஸங்க²தங் நிரோத⁴ஸச்சங் படிபக்க²தோ ஆவத்ததி, ஏகந்தஸாவஜ்ஜே ஆசயகா³மிலக்க²ணே ஸமுத³யஸச்சே க³ஹிதே ஸாவஜ்ஜா விக³மனங் அபசயகா³மிலக்க²ணங் மக்³க³ஸச்சங்படிபக்க²தோ ஆவத்ததீதி த்³வே ஆவத்தஹாரவஸேன வேதி³தப்³பா³னீதி வுத்தங். தேனேவாஹ நெத்தியங் (நெத்தி॰ 4.நித்³தே³ஸவார) –

    Appanāvāranti nigamanavāraṃ. Ekena nayenāti vedanādivasena arūpamukheneva anekavidhesu vipassanākammaṭṭhānesu ekena kammaṭṭhānanayena. ‘‘Ṭhapetvā abhijjhaṃ nava akusalakammapathā’’ti vattabbaṃ. Dasāti vā idaṃ ‘‘kusalakammapathā’’ti iminā sambandhitabbaṃ ‘‘akusalakammapathā ca dasa kusalakammapathā cā’’ti. ‘‘Ṭhapetvā abhijjha’’nti hi imināva akusalakammapathānaṃ navabhāvo vutto hoti. Atha vā dasāti idaṃ ubhayathāpi sambandhitabbaṃ. Abhijjhā hi pahātabbāpi sati pariññeyyataṃ nātivattatīti. Tathā hi vuttaṃ ‘‘rūpataṇhā piyarūpaṃ sātarūpa’’ntiādi, tasmā sā tāya pariññeyyatāya dukkhasaccepi saṅgahaṃ labhateva, pahātabbaṃ pana upādāya ‘‘ṭhapetvā abhijjha’’nti vuttaṃ. Tenevāha ‘‘pariyāyena pana sabbepi kammapathā dukkhasacca’’nti. Abhijjhālobhānaṃ pavattiākārasiddhabhedaṃ upādāya ‘‘ime dve dhammā’’ti vuttaṃ. Suttantanayena taṇhā ‘‘samudayasacca’’nti vuttāti āha ‘‘nippariyāyena samudayasacca’’nti. Appavattīti appavattinimittamāha yathā ‘‘rāgakkhayo dosakkhayo’’ti (saṃ. ni. 4.314). Sappaccayatāya saṅkhatasabhāve dukkhasacce gahite appaccayatāya asaṅkhataṃ nirodhasaccaṃ paṭipakkhato āvattati, ekantasāvajje ācayagāmilakkhaṇe samudayasacce gahite sāvajjā vigamanaṃ apacayagāmilakkhaṇaṃ maggasaccaṃpaṭipakkhato āvattatīti dve āvattahāravasena veditabbānīti vuttaṃ. Tenevāha nettiyaṃ (netti. 4.niddesavāra) –

    ‘‘ஏகம்ஹி பத³ட்டா²னே, பரியேஸதி ஸேஸகங் பத³ட்டா²னங்;

    ‘‘Ekamhi padaṭṭhāne, pariyesati sesakaṃ padaṭṭhānaṃ;

    ஆவத்ததி படிபக்கே², ஆவத்தோ நாம ஸோ ஹாரோ’’தி.

    Āvattati paṭipakkhe, āvatto nāma so hāro’’ti.

    ஸப்³பா³காரேனாதி காமராக³ரூபராகா³தி³ஸப்³ப³ப்பகாரேஹி, ஸப்³ப³தோ வா அபாயக³மனீயாதி³ஆகாரதோ, தத்த² கிஞ்சிபி அனவஸேஸெத்வா வா. ஸப்³பா³காரேனேவாதி ஸப்³பா³காரதோ. நீஹரித்வாதி அபனெத்வா, ஸமுச்சி²ந்தி³த்வாஇச்சேவ அத்தோ². கஞ்சி த⁴ம்மங் அனவகாரீகரித்வாதி ரூபவேத³னாதீ³ஸு கஞ்சி ஏகத⁴ம்மம்பி அவினிப்³போ⁴க³ங் கத்வா, ஏகேகதோ அக்³க³ஹெத்வா ஸமூஹதோவ க³ஹெத்வாதி அத்தோ². அஸ்மீதி அஹமஸ்மீதி மானக்³கா³ஹவஸேன. ஸோ பன யஸ்மா பஞ்சக்க²ந்தே⁴ நிரவஸேஸதோ க³ண்ஹாதி, தஸ்மா வுத்தங் ‘‘ஸமூஹக்³க³ஹணாகாரேனா’’தி. யஸ்மா செத்த² அக்³க³மக்³க³சித்தங் வுச்சதி, தஸ்மா ஆஹ ‘‘தி³ட்டி²ஸதி³ஸங் மானானுஸய’’ந்தி. ‘‘யங் ரூபங் தங் அஹ’’ந்திஆதி³னா யதா² தி³ட்டி² ரூபாதி³ங் ‘‘அஹமஸ்மீ’’தி க³ண்ஹந்தீ பவத்ததி, ஏவங் மானோபி ‘‘ஸெய்யோஹமஸ்மீ’’திஆதி³னாதி ஆஹ ‘‘மானானுஸயோ அஸ்மீதி பவத்தத்தா தி³ட்டி²ஸதி³ஸோ’’தி. பரிச்சே²த³கரோதி ஓஸானபரிச்சே²த³கரோ இதோ பரங் து³க்க²ஸ்ஸாபா⁴வகரணதோ. கம்மபத²தே³ஸனாயாதி கம்மபத²முகே²ன பவத்தசதுஸச்சதே³ஸனாய. மனஸிகாரப்படிவேத⁴வஸேனாதி விபஸ்ஸனாமனஸிகாரமக்³க³ப்படிவேத⁴வஸேன.

    Sabbākārenāti kāmarāgarūparāgādisabbappakārehi, sabbato vā apāyagamanīyādiākārato, tattha kiñcipi anavasesetvā vā. Sabbākārenevāti sabbākārato. Nīharitvāti apanetvā, samucchinditvāicceva attho. Kañci dhammaṃ anavakārīkaritvāti rūpavedanādīsu kañci ekadhammampi avinibbhogaṃ katvā, ekekato aggahetvā samūhatova gahetvāti attho. Asmīti ahamasmīti mānaggāhavasena. So pana yasmā pañcakkhandhe niravasesato gaṇhāti, tasmā vuttaṃ ‘‘samūhaggahaṇākārenā’’ti. Yasmā cettha aggamaggacittaṃ vuccati, tasmā āha ‘‘diṭṭhisadisaṃ mānānusaya’’nti. ‘‘Yaṃ rūpaṃ taṃ aha’’ntiādinā yathā diṭṭhi rūpādiṃ ‘‘ahamasmī’’ti gaṇhantī pavattati, evaṃ mānopi ‘‘seyyohamasmī’’tiādināti āha ‘‘mānānusayo asmīti pavattattā diṭṭhisadiso’’ti. Paricchedakaroti osānaparicchedakaro ito paraṃ dukkhassābhāvakaraṇato. Kammapathadesanāyāti kammapathamukhena pavattacatusaccadesanāya. Manasikārappaṭivedhavasenāti vipassanāmanasikāramaggappaṭivedhavasena.

    குஸலகம்மபத²வாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Kusalakammapathavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    ஆஹாரவாரவண்ணனா

    Āhāravāravaṇṇanā

    90. ஆஹரதீதி (ஸங்॰ நி॰ டீ॰ 2.2.11) ஆனேதி, உப்பாதே³தி உபத்த²ம்பே⁴தி சாதி அத்தோ². நிப்³ப³த்தாதி பஸுதா. ததோ பட்டா²ய ஹி லோகே ஜாதவோஹாரோ. படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணதோ பன பட்டா²ய யாவ மாதுகுச்சி²தோ நிக்க²மனங், தாவ ஸம்ப⁴வேஸினோ. ஏஸ தாவ க³ப்³ப⁴ஸெய்யகேஸு பூ⁴தஸம்ப⁴வேஸிவிபா⁴கோ³, இதரேஸு பன பட²மசித்தாதி³வஸேன வுத்தோ. ஸம்ப⁴வ-ஸத்³தோ³ செத்த² க³ப்³ப⁴ஸெய்யகானங் வஸேன பஸூதிபரியாயோ, இதரேஸங் வஸேன உப்பத்திபரியாயோ. பட²மசித்தபட²மஇரியாபத²க்க²ணேஸு ஹி தே ஸம்ப⁴வங் உப்பத்திங் ஏஸந்தி உபக³ச்ச²ந்தி நாம, ந தாவ பூ⁴தா உப்பத்தியா ந ஸுப்பதிட்டி²தத்தா. பூ⁴தாயேவ ஸப்³ப³ஸோ ப⁴வேஸனாய ஸமுச்சி²ன்னத்தா. ந புன ப⁴விஸ்ஸந்தீதி அவதா⁴ரணேன நிவத்திதமத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி, ‘‘யோ ச காலக⁴ஸோ பூ⁴தோ’’திஆதீ³ஸு (ஜா॰ 1.2.190) பூ⁴த-ஸத்³த³ஸ்ஸ கீ²ணாஸவவாசிதா த³ட்ட²ப்³பா³. வா-ஸத்³தோ³ செத்த² ஸம்பிண்ட³னத்தோ² ‘‘அக்³கி³னா வா உத³கேன வா’’திஆதீ³ஸு (உதா³॰ 76) விய.

    90.Āharatīti (saṃ. ni. ṭī. 2.2.11) āneti, uppādeti upatthambheti cāti attho. Nibbattāti pasutā. Tato paṭṭhāya hi loke jātavohāro. Paṭisandhiggahaṇato pana paṭṭhāya yāva mātukucchito nikkhamanaṃ, tāva sambhavesino. Esa tāva gabbhaseyyakesu bhūtasambhavesivibhāgo, itaresu pana paṭhamacittādivasena vutto. Sambhava-saddo cettha gabbhaseyyakānaṃ vasena pasūtipariyāyo, itaresaṃ vasena uppattipariyāyo. Paṭhamacittapaṭhamairiyāpathakkhaṇesu hi te sambhavaṃ uppattiṃ esanti upagacchanti nāma, na tāva bhūtā uppattiyā na suppatiṭṭhitattā. Bhūtāyeva sabbaso bhavesanāya samucchinnattā. Na puna bhavissantīti avadhāraṇena nivattitamatthaṃ dasseti, ‘‘yo ca kālaghaso bhūto’’tiādīsu (jā. 1.2.190) bhūta-saddassa khīṇāsavavācitā daṭṭhabbā. Vā-saddo cettha sampiṇḍanattho ‘‘agginā vā udakena vā’’tiādīsu (udā. 76) viya.

    யதா²ஸகங் பச்சயபா⁴வேன அத்தபா⁴வஸ்ஸ பட்ட²பனமேவெத்த²ஆஹாரேஹி காதப்³ப³அனுக்³க³ஹோதி அதி⁴ப்பாயேனாஹ ‘‘வசனபே⁴தோ³…பே॰… ஏகோயேவா’’தி. ஸத்தஸ்ஸ உப்பன்னத⁴ம்மானந்தி ஸத்தஸ்ஸஸந்தானே உப்பன்னத⁴ம்மானங். யதா² ‘‘வஸ்ஸஸதங் திட்ட²தீ’’தி வுத்தே அனுப்பப³ந்த⁴வஸேன பவத்ததீதி வுத்தங் ஹோதி, ஏவங் டி²தியாதி அனுப்பப³ந்த⁴வஸேன பவத்தியாதி அத்தோ², ஸா பன அவிச்சே²தோ³தி ஆஹ ‘‘அவிச்சே²தா³யா’’தி. அனுப்பப³ந்த⁴த⁴ம்முப்பத்தியா ஸத்தஸந்தானோ அனுக்³க³ஹிதோ நாம ஹோதீதி ஆஹ ‘‘அனுப்பன்னானங் உப்பாதா³யா’’தி. ஏதானீதி டி²திஅனுக்³க³ஹபதா³னி. உப⁴யத்த² த³ட்ட²ப்³பா³னி, ந யதா²ஸங்க்²யங்.

    Yathāsakaṃ paccayabhāvena attabhāvassa paṭṭhapanamevetthaāhārehi kātabbaanuggahoti adhippāyenāha ‘‘vacanabhedo…pe… ekoyevā’’ti. Sattassa uppannadhammānanti sattassasantāne uppannadhammānaṃ. Yathā ‘‘vassasataṃ tiṭṭhatī’’ti vutte anuppabandhavasena pavattatīti vuttaṃ hoti, evaṃ ṭhitiyāti anuppabandhavasena pavattiyāti attho, sā pana avicchedoti āha ‘‘avicchedāyā’’ti. Anuppabandhadhammuppattiyā sattasantāno anuggahito nāma hotīti āha ‘‘anuppannānaṃ uppādāyā’’ti. Etānīti ṭhitianuggahapadāni. Ubhayattha daṭṭhabbāni, na yathāsaṅkhyaṃ.

    வத்து²க³தா ஓஜா வத்து² விய தேன ஸத்³தி⁴ங் ஆஹரிதப்³ப³தங் க³ச்ச²தீதி வுத்தங் ‘‘அஜ்ஜோ²ஹரிதப்³ப³தோ ஆஹாரோ’’தி. நிப்³ப³த்திதஓஜங் பன ஸந்தா⁴ய ‘‘கப³ளீகாராஹாரோ ஓஜட்ட²மகரூபானி ஆஹரதீ’’தி வக்க²தி. ஓளாரிகதா அப்போஜதாய, ந வத்து²னோ தூ²லதாய, கதி²னதாய வா, தஸ்மா யஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங் பரித்தா ஓஜா ஹோதி, தங் ஓளாரிகங். ஸப்பாத³யோ து³க்கு²ப்பாத³கதாய ஓளாரிகாவேதி³தப்³பா³. விஸாணாதீ³னங் திவஸ்ஸச²ட்³டி³தானங் பூதிபூ⁴த்ததா முது³கதாதி வத³ந்தி, தரச்ச²கே²ளதேமிகதாய பன ததா²பூ⁴தானங் தேஸங் முது³கதா. த⁴ம்மஸபா⁴வோ ஹேஸ. ஸஸானங் ஆஹாரோ ஸுகு²மோ தருணதிணஸஸ்ஸகா²த³னதோ. ஸகுணானங் ஆஹாரோ ஸுகு²மோ திணபீ³ஜாதி³கா²த³னதோ. பச்சந்தவாஸீனங் ஸுகு²மோ, தேஸஞ்ஹி ஸாகபண்ணஸுக்க²குரபது³மபத்தம்பி ஆஹாரோதி. தேஸங் பரனிம்மிதவஸவத்தீனங். ஸுகு²மொத்வேவாதி ந கிஞ்சி உபாதா³ய, அத² கோ² ஸுகு²மோ இச்சேவ நிட்ட²ங் பத்தோ ததோ பரங் ஸுகு²மஸ்ஸ அபா⁴வதோ.

    Vatthugatā ojā vatthu viya tena saddhiṃ āharitabbataṃ gacchatīti vuttaṃ ‘‘ajjhoharitabbato āhāro’’ti. Nibbattitaojaṃ pana sandhāya ‘‘kabaḷīkārāhāro ojaṭṭhamakarūpāni āharatī’’ti vakkhati. Oḷārikatā appojatāya, na vatthuno thūlatāya, kathinatāya vā, tasmā yasmiṃ vatthusmiṃ parittā ojā hoti, taṃ oḷārikaṃ. Sappādayo dukkhuppādakatāya oḷārikāveditabbā. Visāṇādīnaṃ tivassachaḍḍitānaṃ pūtibhūttatā mudukatāti vadanti, taracchakheḷatemikatāya pana tathābhūtānaṃ tesaṃ mudukatā. Dhammasabhāvo hesa. Sasānaṃāhāro sukhumo taruṇatiṇasassakhādanato. Sakuṇānaṃ āhāro sukhumo tiṇabījādikhādanato. Paccantavāsīnaṃ sukhumo, tesañhi sākapaṇṇasukkhakurapadumapattampi āhāroti. Tesaṃ paranimmitavasavattīnaṃ. Sukhumotvevāti na kiñci upādāya, atha kho sukhumo icceva niṭṭhaṃ patto tato paraṃ sukhumassa abhāvato.

    வத்து²வஸேன பனெத்த² ஆஹாரஸ்ஸ ஓளாரிகஸுகு²மதா வுத்தா, ஸா சஸ்ஸ அப்போஜமஹோஜதாஹி வேதி³தப்³பா³தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘எத்த² சா’’திஆதி³ வுத்தங். பரிஸ்ஸமந்தி கு²தா³வஸேன உப்பன்னங் ஸரீரகே²த³ங். வினோதே³தீதி வத்து² தஸ்ஸ வினோத³னமத்தங் கரோதி. ந பன ஸக்கோதி பாலேதுந்தி ஸரீரங் யாபேதுங் நப்பஹோதி நிஸ்ஸாரத்தா. ந ஸக்கோதி பரிஸ்ஸமங் வினோதே³துங் ஆமாஸயஸ்ஸ அபூரணதோ.

    Vatthuvasena panettha āhārassa oḷārikasukhumatā vuttā, sā cassa appojamahojatāhi veditabbāti dassetuṃ ‘‘ettha cā’’tiādi vuttaṃ. Parissamanti khudāvasena uppannaṃ sarīrakhedaṃ. Vinodetīti vatthu tassa vinodanamattaṃ karoti. Na pana sakkoti pāletunti sarīraṃ yāpetuṃ nappahoti nissārattā. Na sakkoti parissamaṃ vinodetuṃ āmāsayassa apūraṇato.

    ச²ப்³பி³தோ⁴பீதி இமினா கஸ்ஸசிபி ப²ஸ்ஸஸ்ஸ அனவஸேஸிதப்³ப³தமாஹ. ஆஹாரஸ்ஸதே³ஸனாக்கமேனேவெத்த² ப²ஸ்ஸாதீ³னங் து³தியாதி³தா, ந அஞ்ஞேன காரணேனாதி ஆஹ ‘‘தே³ஸனானயோ ஏவா’’திஆதி³. மனஸோ ஸஞ்சேதனா, ந ஸத்தஸ்ஸாதி த³ஸ்ஸனத்த²ங் மனோக³ஹணங் யதா² ‘‘சித்தஸ்ஸ டி²தி (த⁴॰ ஸ॰ 11), சேதோவிமுத்தி சா’’தி (ம॰ நி॰ 1.69) ஆஹ ‘‘மனோஸஞ்சேதனாதி சேதனா ஏவா’’தி. சித்தந்தி யங் கிஞ்சி சித்தங், ந விபாகவிஞ்ஞாணமேவ.

    Chabbidhopīti iminā kassacipi phassassa anavasesitabbatamāha. Āhārassadesanākkamenevettha phassādīnaṃ dutiyāditā, na aññena kāraṇenāti āha ‘‘desanānayo evā’’tiādi. Manaso sañcetanā, na sattassāti dassanatthaṃ manogahaṇaṃ yathā ‘‘cittassa ṭhiti (dha. sa. 11), cetovimutti cā’’ti (ma. ni. 1.69) āha ‘‘manosañcetanāti cetanā evā’’ti. Cittanti yaṃ kiñci cittaṃ, na vipākaviññāṇameva.

    புப்³பே³ ‘‘ஆஹாரந்தி பச்சய’’ந்தி வுத்தத்தா ‘‘யதி³ பச்சயட்டோ² ஆஹாரட்டோ²’’திஆதி³னா சோதே³தி. அத² கஸ்மா இமேயேவ சத்தாரோ வுத்தாதி அத² கஸ்மா சத்தாரோவ வுத்தா, இமே ஏவ ச வுத்தாதி யோஜனா. விஸேஸபச்சயத்தாதி ஏதேன யதா² அஞ்ஞே பச்சயத⁴ம்மா அத்தனோ பச்சயுப்பன்னஸ்ஸ பச்சயாவ ஹொந்தி, இமே பன ததா² ச ஹொந்தி அஞ்ஞதா² சாதி ஸமானேபி பச்சயத்தே அதிரேகபச்சயா ஹொந்தி, தஸ்மா ஆஹாராதி வுத்தாதி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. இதா³னி தங் அதிரேகபச்சயதங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘விஸேஸபச்சயோ ஹீ’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். விஸேஸபச்சயோ ரூபகாயஸ்ஸ கப³ளீகாரோ ஆஹாரோ உபத்த²ம்ப⁴கபா⁴வதோ. தேனாஹ அட்ட²கதா²யங் (விஸுத்³தி⁴॰ 2.708; பட்டா²॰ அட்ட²॰ பச்சயுத்³தே³ஸவண்ணனா) ‘‘ரூபாரூபானங் உபத்த²ம்ப⁴கத்தேன உபகாரகா சத்தாரோ ஆஹாரா ஆஹாரபச்சயோ’’தி. உபத்த²ம்ப⁴கத்தஞ்ஹி ஸதிபி ஜனகத்தே அரூபீனங் ஆஹாரானங் ஆஹாரஜரூபஸமுட்டா²பகரூபாஹாரஸ்ஸ ச ஹோதி, அஸதி பன உபத்த²ம்ப⁴கத்தே ஆஹாரானங் ஜனகத்தங் நத்தீ²தி உபத்த²ம்ப⁴கத்தங் பதா⁴னங். ஜனயமானோபி ஹி ஆஹாரோ அவிச்சே²த³வஸேன உபத்த²ம்ப⁴யமானோ ஏவ ஜனேதீதி உபத்தம்ப⁴கபா⁴வோ ஏவ ஆஹாரபா⁴வோ. வேத³னாய ப²ஸ்ஸோ விஸேஸபச்சயோ. ‘‘ப²ஸ்ஸபச்சயா வேத³னா’’தி ஹி வுத்தங். ‘‘ஸங்கா²ரபச்சயா விஞ்ஞாண’’ந்தி (உதா³॰ 1; ம॰ நி॰ 3.126) வசனதோ விஞ்ஞாணஸ்ஸமனோஸஞ்சேதனா. ‘‘சேதனா திவித⁴ங் ப⁴வங் ஜனேதீ’’தி ஹி வுத்தங். ‘‘விஞ்ஞாணபச்சயா நாமரூப’’ந்தி பன வசனதோ நாமரூபஸ்ஸ விஞ்ஞாணங் விஸேஸபச்சயா. ந ஹி ஓக்கந்திவிஞ்ஞாணாபா⁴வே நாமரூபஸ்ஸ அத்தஸம்ப⁴வோ. யதா²ஹ ‘‘விஞ்ஞாணஞ்ச ஹி, ஆனந்த³, மாதுகுச்சி²ஸ்மிங் ந ஓக்கமிஸ்ஸத², அபி நு கோ² நாமரூபங் மாதுகுச்சி²ஸ்மிங் ஸமுச்சிஸ்ஸதா²’’திஆதி³ (தீ³॰ நி॰ 2.115). வுத்தமேவத்த²ங் ஸுத்தேன ஸாதே⁴துங் ‘‘யதா²ஹா’’திஆதி³ வுத்தங்.

    Pubbe ‘‘āhāranti paccaya’’nti vuttattā ‘‘yadi paccayaṭṭho āhāraṭṭho’’tiādinā codeti. Atha kasmā imeyeva cattāro vuttāti atha kasmā cattārova vuttā, ime eva ca vuttāti yojanā. Visesapaccayattāti etena yathā aññe paccayadhammā attano paccayuppannassa paccayāva honti, ime pana tathā ca honti aññathā cāti samānepi paccayatte atirekapaccayā honti, tasmā āhārāti vuttāti imamatthaṃ dasseti. Idāni taṃ atirekapaccayataṃ dassetuṃ ‘‘visesapaccayo hī’’tiādi āraddhaṃ. Visesapaccayo rūpakāyassa kabaḷīkāro āhāro upatthambhakabhāvato. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ (visuddhi. 2.708; paṭṭhā. aṭṭha. paccayuddesavaṇṇanā) ‘‘rūpārūpānaṃ upatthambhakattena upakārakā cattāro āhārā āhārapaccayo’’ti. Upatthambhakattañhi satipi janakatte arūpīnaṃ āhārānaṃ āhārajarūpasamuṭṭhāpakarūpāhārassa ca hoti, asati pana upatthambhakatte āhārānaṃ janakattaṃ natthīti upatthambhakattaṃ padhānaṃ. Janayamānopi hi āhāro avicchedavasena upatthambhayamāno eva janetīti upattambhakabhāvo eva āhārabhāvo. Vedanāya phasso visesapaccayo. ‘‘Phassapaccayā vedanā’’ti hi vuttaṃ. ‘‘Saṅkhārapaccayā viññāṇa’’nti (udā. 1; ma. ni. 3.126) vacanato viññāṇassamanosañcetanā. ‘‘Cetanā tividhaṃ bhavaṃ janetī’’ti hi vuttaṃ. ‘‘Viññāṇapaccayā nāmarūpa’’nti pana vacanato nāmarūpassa viññāṇaṃ visesapaccayā. Na hi okkantiviññāṇābhāve nāmarūpassa attasambhavo. Yathāha ‘‘viññāṇañca hi, ānanda, mātukucchismiṃ na okkamissatha, api nu kho nāmarūpaṃ mātukucchismiṃ samuccissathā’’tiādi (dī. ni. 2.115). Vuttamevatthaṃ suttena sādhetuṃ ‘‘yathāhā’’tiādi vuttaṃ.

    ஏவங் யதி³பி பச்சயட்டோ² ஆஹாரட்டோ², விஸேஸபச்சயதாய பன இமே ஏவ ஆஹாராதி வுத்தாதி தங் நேஸங் விஸேஸபச்சயதங் அவிபா⁴க³தோ த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி விபா⁴க³தோ த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘கோ பனெத்தா²’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். முகே² ட²பிதமத்தோயேவ அஸங்கா²தி³தோ, தத்தகேனபி அப்³ப⁴ந்தரஸ்ஸ ஆஹாரஸ்ஸ பச்சயோ ஹோதி ஏவ. தேனாஹ ‘‘அட்ட² ரூபானி ஸமுட்டா²பேதீ’’தி. ஸுக²வேத³னாய ஹிதோ ஸுக²வேத³னியோ. ஸப்³ப³தா²பீதி சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸாதி³வஸேன. யத்தகா ப²ஸ்ஸஸ்ஸ பகாரபே⁴தா³, தேஸங் வஸேன ஸப்³ப³ப்பகாரோபி ப²ஸ்ஸாஹாரோ. யதா²ரஹங் திஸ்ஸோ வேத³னா ஆஹரதி, அனாஹாரகோ நத்தி².

    Evaṃ yadipi paccayaṭṭho āhāraṭṭho, visesapaccayatāya pana ime eva āhārāti vuttāti taṃ nesaṃ visesapaccayataṃ avibhāgato dassetvā idāni vibhāgato dassetuṃ ‘‘ko panetthā’’tiādi āraddhaṃ. Mukhe ṭhapitamattoyeva asaṅkhādito, tattakenapi abbhantarassa āhārassa paccayo hoti eva. Tenāha ‘‘aṭṭha rūpāni samuṭṭhāpetī’’ti. Sukhavedanāya hito sukhavedaniyo. Sabbathāpīti cakkhusamphassādivasena. Yattakā phassassa pakārabhedā, tesaṃ vasena sabbappakāropi phassāhāro. Yathārahaṃ tisso vedanā āharati, anāhārako natthi.

    ஸப்³ப³தா²பீதி இதா⁴பி ப²ஸ்ஸாஹாரே வுத்தனயானுஸாரேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. திஸந்ததிவஸேனாதி காயத³ஸகங் பா⁴வத³ஸகங் வத்து²த³ஸகந்தி திவித⁴ஸந்ததிவஸேன. ஸஹஜாதாதி³பச்சயனயேனாதி ஸஹஜாதாதி³பச்சயவிதி⁴னா. படிஸந்தி⁴விஞ்ஞாணஞ்ஹி அத்தனா ஸஹஜாதனாமஸ்ஸ ஸஹஜாதஅஞ்ஞமஞ்ஞனிஸ்ஸயவிபாகிந்த்³ரியஸம்பயுத்தஅத்தி²அவிக³தபச்சயேஹி பச்சயோ ஹொந்தோயேவ ஆஹாரபச்சயதாய தங் ஆஹாரேதீ வுத்தங், ஸஹஜாதரூபேஸு பன வத்து²னோ ஸம்பயுத்தபச்சயங் ட²பெத்வா விப்பயுத்தபச்சயேன, ஸேஸரூபஸ்ஸ அஞ்ஞமஞ்ஞபச்சயஞ்ச ட²பெத்வா வுத்தனயேனேவயோஜனா காதப்³பா³. தானீதி நபுங்ஸகனித்³தே³ஸோ அனபுங்ஸகானம்பி நபுங்ஸகேஹி ஸஹ வசனதோ.

    Sabbathāpīti idhāpi phassāhāre vuttanayānusārena attho veditabbo. Tisantativasenāti kāyadasakaṃ bhāvadasakaṃ vatthudasakanti tividhasantativasena. Sahajātādipaccayanayenāti sahajātādipaccayavidhinā. Paṭisandhiviññāṇañhi attanā sahajātanāmassa sahajātaaññamaññanissayavipākindriyasampayuttaatthiavigatapaccayehi paccayo hontoyeva āhārapaccayatāya taṃ āhāretī vuttaṃ, sahajātarūpesu pana vatthuno sampayuttapaccayaṃ ṭhapetvā vippayuttapaccayena, sesarūpassa aññamaññapaccayañca ṭhapetvā vuttanayenevayojanā kātabbā. Tānīti napuṃsakaniddeso anapuṃsakānampi napuṃsakehi saha vacanato.

    ஸாஸவா குஸலாகுஸலசேதனாவ வுத்தா. விஸேஸபச்சயபா⁴வத³ஸ்ஸனங் ஹேதந்தி. தேனாஹ ‘‘அவிஸேஸேன பனா’’திஆதி³. படிஸந்தி⁴விஞ்ஞாணமேவ வுத்தந்தி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. யதா² தஸ்ஸ தஸ்ஸ ப²லஸ்ஸ விஸேஸதோ பச்சயதாய ஏதேஸங் ஆஹாரட்டோ², ஏவங் அவிஸேஸதோபீதி த³ஸ்ஸந்தேன ‘‘அவிஸேஸேன பனா’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² தங்ஸம்பயுத்ததங்ஸமுட்டா²னத⁴ம்மானந்தி தேஹி ப²ஸ்ஸாதீ³ஹி ஸம்பயுத்தத⁴ம்மானஞ்சேவ தங்ஸமுட்டா²னரூபத⁴ம்மானஞ்ச. தத்த² ஸம்பயுத்தக்³க³ஹணங் யதா²ரஹதோ த³ட்ட²ப்³ப³ங், ஸமுட்டா²னக்³க³ஹணங் பன அவிஸேஸதோ.

    Sāsavākusalākusalacetanāva vuttā. Visesapaccayabhāvadassanaṃ hetanti. Tenāha ‘‘avisesena panā’’tiādi. Paṭisandhiviññāṇameva vuttanti etthāpi eseva nayo. Yathā tassa tassa phalassa visesato paccayatāya etesaṃ āhāraṭṭho, evaṃ avisesatopīti dassantena ‘‘avisesena panā’’tiādi vuttaṃ. Tattha taṃsampayuttataṃsamuṭṭhānadhammānanti tehi phassādīhi sampayuttadhammānañceva taṃsamuṭṭhānarūpadhammānañca. Tattha sampayuttaggahaṇaṃ yathārahato daṭṭhabbaṃ, samuṭṭhānaggahaṇaṃ pana avisesato.

    உபத்த²ம்பெ⁴ந்தோ ஆஹாரகிச்சங் ஸாதே⁴தீதி உபத்த²ம்பெ⁴ந்தோயேவ ரூபங் ஸமுட்டா²பேதி, ஓஜட்ட²மகரூபஸமுட்டா²பனேனேவ பனஸ்ஸ உபத்த²ம்ப⁴னகிச்சஸித்³தி⁴. பு²ஸந்தோயேவாதி பு²ஸனகிச்சங் கரொந்தோ ஏவ. ஆயூஹமானாவாதி சேதயமானா ஏவ அபி⁴ஸந்த³ஹந்தீ ஏவ. விஜானந்தமேவாதி உபபத்திபரிகப்பனவஸேன விஜானந்தமேவ ஆஹாரகிச்சங் ஸாதே⁴தீதி யோஜனா. ஸேஸபத³த்³வயேபி ஏஸேவ நயோ. ஆஹாரகிச்சஸாத⁴னஞ்ச தேஸங் வேத³னாதி³உப்பத்திஹேதுதாய அத்தபா⁴வஸ்ஸ பவத்தனமேவ.

    Upatthambhento āhārakiccaṃ sādhetīti upatthambhentoyeva rūpaṃ samuṭṭhāpeti, ojaṭṭhamakarūpasamuṭṭhāpaneneva panassa upatthambhanakiccasiddhi. Phusantoyevāti phusanakiccaṃ karonto eva. Āyūhamānāvāti cetayamānā eva abhisandahantī eva. Vijānantamevāti upapattiparikappanavasena vijānantameva āhārakiccaṃ sādhetīti yojanā. Sesapadadvayepi eseva nayo. Āhārakiccasādhanañca tesaṃ vedanādiuppattihetutāya attabhāvassa pavattanameva.

    காயட்ட²பனேனாதி கஸ்மா வுத்தங்? நனு கம்மஜாதி³ரூபங் கம்மாதி³னாவ பவத்ததீதி சோத³னங் ஸந்தா⁴யாஹ ‘‘கம்மஜனிதோபீ’’திஆதி³. உபாதி³ன்னரூபஸந்ததியா உபத்த²ம்ப⁴னேனேவ உதுசித்தஜரூபஸந்ததீனம்பி உபத்த²ம்ப⁴னஸித்³தி⁴ ஹோதீதி ‘‘த்³வின்னங் ரூபஸந்ததீன’’ந்தி வுத்தங். உபத்த²ம்ப⁴னமேவ ஸந்தா⁴ய ‘‘அனுபாலகோ ஹுத்வா’’தி ச வுத்தங். ரூபகாயஸ்ஸ டி²திஹேதுதா ஹி யாபனா அனுபாலனா.

    Kāyaṭṭhapanenāti kasmā vuttaṃ? Nanu kammajādirūpaṃ kammādināva pavattatīti codanaṃ sandhāyāha ‘‘kammajanitopī’’tiādi. Upādinnarūpasantatiyā upatthambhaneneva utucittajarūpasantatīnampi upatthambhanasiddhi hotīti ‘‘dvinnaṃ rūpasantatīna’’nti vuttaṃ. Upatthambhanameva sandhāya ‘‘anupālako hutvā’’ti ca vuttaṃ. Rūpakāyassa ṭhitihetutā hi yāpanā anupālanā.

    ஸுகா²தி³வத்து²பூ⁴தந்தி ஸுகா²தீ³னங் பவத்திட்டா²னபூ⁴தங். ஆரம்மணம்பி ஹி வஸதி எத்த² ஆரம்மணகரணவஸேன ததா³ரம்மணா த⁴ம்மாதி வத்தூ²தி வுச்சதி. பு²ஸந்தோயேவாதி இத³ங் ப²ஸ்ஸஸ்ஸ பு²ஸனஸபா⁴வத்தா வுத்தங். ந ஹி த⁴ம்மானங் ஸபா⁴வேன வினா பவத்தி அத்தி². வேத³னாபவத்தியா வினா ஸத்தானங் ஸந்தா⁴வனதா நத்தீ²தி ஆஹ ‘‘ஸுகா²தி³…பே॰… ஹோதீ’’தி, ந செத்த² ஸஞ்ஞீப⁴வகதா²யங் அஸஞ்ஞீப⁴வோ த³ஸ்ஸேதப்³போ³, தஸ்ஸாபி வா காரணபூ⁴தவேத³னாபவத்திவஸேனேவ டி²தியா ஹேதுனோ அப்³யாபிதா. ததா² ஹி ‘‘மனோஸஞ்சேதனா…பே॰… ப⁴வமூலனிப்பா²த³னதோ ஸத்தானங் டி²தியா ஹோதீ’’தி வுத்தா, ததோ ஏவ ‘‘விஞ்ஞாணங் விஜானந்தமேவாதி உபபத்திபரிகப்பனவஸேன விஜானந்தமேவா’’தி வுத்தோவாயமத்தோ²தி.

    Sukhādivatthubhūtanti sukhādīnaṃ pavattiṭṭhānabhūtaṃ. Ārammaṇampi hi vasati ettha ārammaṇakaraṇavasena tadārammaṇā dhammāti vatthūti vuccati. Phusantoyevāti idaṃ phassassa phusanasabhāvattā vuttaṃ. Na hi dhammānaṃ sabhāvena vinā pavatti atthi. Vedanāpavattiyā vinā sattānaṃ sandhāvanatā natthīti āha ‘‘sukhādi…pe… hotī’’ti, na cettha saññībhavakathāyaṃ asaññībhavo dassetabbo, tassāpi vā kāraṇabhūtavedanāpavattivaseneva ṭhitiyā hetuno abyāpitā. Tathā hi ‘‘manosañcetanā…pe… bhavamūlanipphādanato sattānaṃ ṭhitiyā hotī’’ti vuttā, tato eva ‘‘viññāṇaṃ vijānantamevāti upapattiparikappanavasena vijānantamevā’’ti vuttovāyamatthoti.

    சத்தாரி ப⁴யானி த³ட்ட²ப்³பா³னி ஆதீ³னவவிபா⁴வனதோ. நிகந்தீதி நிகாமனா. ரஸதண்ஹங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. ஸா ஹி கப³ளீகாரே ஆஹாரே ப³லவதீ. தேனேவ தத்த² அவதா⁴ரணங் கதங். பா⁴யதி ஏதஸ்மாதி ப⁴யங், நிகந்தியேவப⁴யங் மஹானத்த²ஹேதுதோ. உபக³மனங் விஸயிந்த்³ரியவிஞ்ஞாணேஸு விஸயவிஞ்ஞாணேஸு ஏவ ச ஸங்க³திவஸேன பவத்தி, தங் வேத³னாதி³உப்பத்திஹேதுதாய ‘‘ப⁴ய’’ந்தி வுத்தங். அவதா⁴ரணே பயோஜனங் வுத்தனயமேவ. ஸேஸத்³வயேபி ஏஸேவனயோ. ஆயூஹனங் அபி⁴ஸந்த³ஹனங், ஸங்விதா⁴னந்திபி வத³ந்தி. தங் ப⁴வூபபத்திஹேதுதாய ‘‘ப⁴ய’’ந்தி வுத்தங். அபி⁴னிபாதோ தத்த² தத்த² ப⁴வே படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணவஸேன நிப்³ப³த்தி. ஸோ ப⁴வூபபத்திஹேதுகானங் ஸப்³பே³ஸங் அனத்தா²னங் மூலகாரணத்தா ‘‘ப⁴ய’’ந்தி வுத்தோ. இதா³னி நிகந்திஆதீ³னங் ஸப்படிப⁴யதங் வித்தா²ரதோ த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘கிங்காரணா’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² நிகந்திங் கத்வாதி ஆலயங் ஜனெத்வா, தண்ஹங் உப்பாதெ³த்வாதி அத்தோ².

    Cattāribhayāni daṭṭhabbāni ādīnavavibhāvanato. Nikantīti nikāmanā. Rasataṇhaṃ sandhāya vadati. Sā hi kabaḷīkāre āhāre balavatī. Teneva tattha avadhāraṇaṃ kataṃ. Bhāyati etasmāti bhayaṃ, nikantiyevabhayaṃ mahānatthahetuto. Upagamanaṃ visayindriyaviññāṇesu visayaviññāṇesu eva ca saṅgativasena pavatti, taṃ vedanādiuppattihetutāya ‘‘bhaya’’nti vuttaṃ. Avadhāraṇe payojanaṃ vuttanayameva. Sesadvayepi esevanayo. Āyūhanaṃ abhisandahanaṃ, saṃvidhānantipi vadanti. Taṃ bhavūpapattihetutāya ‘‘bhaya’’nti vuttaṃ. Abhinipāto tattha tattha bhave paṭisandhiggahaṇavasena nibbatti. So bhavūpapattihetukānaṃ sabbesaṃ anatthānaṃ mūlakāraṇattā ‘‘bhaya’’nti vutto. Idāni nikantiādīnaṃ sappaṭibhayataṃ vitthārato dassetuṃ ‘‘kiṃkāraṇā’’tiādi āraddhaṃ. Tattha nikantiṃ katvāti ālayaṃ janetvā, taṇhaṃ uppādetvāti attho.

    ப²ஸ்ஸ உபக³ச்ச²ந்தாதி சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸாதி³பே⁴த³ங் ப²ஸ்ஸங் பவத்தெந்தா. ப²ஸ்ஸஸ்ஸாதி³னோதி காயஸம்ப²ஸ்ஸவஸேன பொ²ட்டப்³ப³ஸங்கா²தஸ்ஸ ப²ஸ்ஸஸ்ஸ அஸ்ஸாத³னஸீலா. காயஸம்ப²ஸ்ஸவஸேன ஹி ஸத்தானங் பொ²ட்ட²ப்³ப³தண்ஹா பவத்ததீதி த³ஸ்ஸேதுங் ப²ஸ்ஸாஹாராதீ³னவத³ஸ்ஸனே பொ²ட்ட²ப்³பா³ரம்மணங் உத்³த⁴டங் ‘‘பரேஸங் ரக்கி²தகோ³பிதேஸூ’’திஆதி³னா. ப²ஸ்ஸஸ்ஸாதி³னோதி வா ப²ஸ்ஸாஹாரஸ்ஸாதி³னோதி அத்தோ². ஸதி ஹி ப²ஸ்ஸாஹாரே ஸத்தானங் ப²ஸ்ஸாரம்மணே அஸ்ஸாதோ³, நாஸதீதி. தேனாஹ ‘‘ப²ஸ்ஸஸ்ஸாத³மூலக’’ந்திஆதி³.

    Phassa upagacchantāti cakkhusamphassādibhedaṃ phassaṃ pavattentā. Phassassādinoti kāyasamphassavasena phoṭṭabbasaṅkhātassa phassassa assādanasīlā. Kāyasamphassavasena hi sattānaṃ phoṭṭhabbataṇhā pavattatīti dassetuṃ phassāhārādīnavadassane phoṭṭhabbārammaṇaṃ uddhaṭaṃ ‘‘paresaṃ rakkhitagopitesū’’tiādinā. Phassassādinoti vā phassāhārassādinoti attho. Sati hi phassāhāre sattānaṃ phassārammaṇe assādo, nāsatīti. Tenāha ‘‘phassassādamūlaka’’ntiādi.

    ஜாதினிமித்தஸ்ஸ ப⁴யஸ்ஸ அபி⁴னிபாதஸபா⁴வேன க³ஹிதத்தா ‘‘தம்மூலக’’ந்தி வுத்தங், கம்மாயூஹனநிமித்தந்தி அத்தோ².

    Jātinimittassa bhayassa abhinipātasabhāvena gahitattā ‘‘tammūlaka’’nti vuttaṃ, kammāyūhananimittanti attho.

    அபி⁴னிபததீதி அபி⁴னிப்³ப³த்ததி. பட²மாபி⁴னிப்³ப³த்தி ஹி ஸத்தானங் தத்த² தத்த² அங்கா³ரகாஸுஸதி³ஸே ப⁴வே அபி⁴னிபாதஸதி³ஸீதி. தம்மூலகத்தாதி நாமரூபனிப்³ப³த்திமூலகத்தா.

    Abhinipatatīti abhinibbattati. Paṭhamābhinibbatti hi sattānaṃ tattha tattha aṅgārakāsusadise bhave abhinipātasadisīti. Tammūlakattāti nāmarūpanibbattimūlakattā.

    தத்ராதி தாஸு உபமாஸு. பூ⁴தமத்த²ங் கத்வாதி ந பரிகப்பிதமத்த²ங், அத² கோ² பூ⁴தங் பூ⁴தபுப்³ப³ங் அத்த²ங் கத்வா. பாதெ²ய்யஹத்தே²ஸு க³ச்ச²ந்தேஸு பாதெ²ய்யங், க³ச்ச²ந்தங் விய ஹோதீதி வுத்தங் ‘‘க³ந்த்வா பாதெ²ய்யங் நிட்டா²ஸீ’’தி. க³ந்த்வாதி வாக³மனஹேதூதி அத்தோ². கு²ப்பிபாஸாதுரதாய க⁴னச்சா²யங் ருக்க²ங் உபக³ந்துங் அஸமத்தா² விரள்ஹச்சா²யாயங் நிஸீதி³ங்ஸு. ந தா³னி ஸக்கா தங் மயா காதுங் அதிது³ப்³ப³லபா⁴வதோ. பரிக்க²லிதக³திதருணதா³ரகோ கு²ப்பிபாஸாபி⁴பூ⁴தோ ச, தஸ்மா க³ச்ச²ந்தோயேவ மதோ.

    Tatrāti tāsu upamāsu. Bhūtamatthaṃ katvāti na parikappitamatthaṃ, atha kho bhūtaṃ bhūtapubbaṃ atthaṃ katvā. Pātheyyahatthesu gacchantesu pātheyyaṃ, gacchantaṃ viya hotīti vuttaṃ ‘‘gantvā pātheyyaṃ niṭṭhāsī’’ti. Gantvāti vāgamanahetūti attho. Khuppipāsāturatāya ghanacchāyaṃ rukkhaṃ upagantuṃ asamatthā viraḷhacchāyāyaṃ nisīdiṃsu. Na dāni sakkā taṃ mayā kātuṃ atidubbalabhāvato. Parikkhalitagatitaruṇadārako khuppipāsābhibhūto ca, tasmā gacchantoyeva mato.

    ஸஜாதிமங்ஸதாயாதி (ஸங்॰ நி॰ டீ॰ 2.2.63) ஸமானஜாதிமங்ஸதாய, மனுஸ்ஸமங்ஸதாயாதி அத்தோ². யங் மனுஸ்ஸமங்ஸங், தஞ்ஹி லோகே ஜிகு³ச்ச²னீயத்தா படிகுலங். ததா² ஹி தங் விஞ்ஞூஹி வஜ்ஜிதங், மனுஸ்ஸமங்ஸேஸுபி ஞாதிமங்ஸங் அயுத்தபரிபோ⁴க³தாய படிகூலங், தத்தா²பி புத்தமங்ஸங், தத்தா²பி பியபுத்தமங்ஸங், தத்தா²பி தருணமங்ஸங், தத்தா²பி ஆமகமங்ஸங், தத்தா²பி அகோ³ரஸாபி⁴ஸங்க²தங், தத்தா²பி அலோணங், தத்தா²பி அதூ⁴பிதந்தி ஏவங் ஹெட்டி²மதோ உத்தருத்தரஸ்ஸ படிகூலதரபா⁴வகாரணதா த³ட்ட²ப்³பா³. புத்தமங்ஸஸதி³ஸந்தி படிகூலதாஉபட்டா²பனேன புத்தமங்ஸஸதி³ஸங் கத்வா பஸ்ஸதி. தத்த² நிகந்திங் பரியாதி³யதீதி அரியமக்³கே³ன ஆஹாரே ஸாபெக்க²ங் கே²பேதி.

    Sajātimaṃsatāyāti (saṃ. ni. ṭī. 2.2.63) samānajātimaṃsatāya, manussamaṃsatāyāti attho. Yaṃ manussamaṃsaṃ, tañhi loke jigucchanīyattā paṭikulaṃ. Tathā hi taṃ viññūhi vajjitaṃ, manussamaṃsesupi ñātimaṃsaṃ ayuttaparibhogatāya paṭikūlaṃ, tatthāpi puttamaṃsaṃ, tatthāpi piyaputtamaṃsaṃ, tatthāpi taruṇamaṃsaṃ, tatthāpi āmakamaṃsaṃ, tatthāpi agorasābhisaṅkhataṃ, tatthāpi aloṇaṃ, tatthāpi adhūpitanti evaṃ heṭṭhimato uttaruttarassa paṭikūlatarabhāvakāraṇatā daṭṭhabbā. Puttamaṃsasadisanti paṭikūlatāupaṭṭhāpanena puttamaṃsasadisaṃ katvā passati. Tattha nikantiṃ pariyādiyatīti ariyamaggena āhāre sāpekkhaṃ khepeti.

    ஸா கா³வீதி ‘‘ஸெய்யதா²பி பி⁴க்க²வே கா³வீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 2.63) ஏவங் ஸுத்தே வுத்தகா³வீ. உத்³தா³லெத்வாதி உப்பாடெத்வா. நிஸ்ஸாய திட்ட²தீதி படிச்சபச்சயங் கத்வா பவத்ததி. து³க்க²து³க்க²தாதி³வஸேன திண்ணம்பி வேத³யிதானங் து³க்க²பா⁴வங் ஸந்தா⁴யாஹ ‘‘வேத³யிதது³க்க²ஸ்ஸா’’தி.

    Sā gāvīti ‘‘seyyathāpi bhikkhave gāvī’’ti (saṃ. ni. 2.63) evaṃ sutte vuttagāvī. Uddāletvāti uppāṭetvā. Nissāya tiṭṭhatīti paṭiccapaccayaṃ katvā pavattati. Dukkhadukkhatādivasena tiṇṇampi vedayitānaṃ dukkhabhāvaṃ sandhāyāha ‘‘vedayitadukkhassā’’ti.

    ஸாது⁴ஸம்மதாபி க³தி விபரிணாமஸங்கா²ரது³க்க²தாவஸேன கிலேஸது³க்க²வஸேன ச மஹாபரிளாஹாயேவாதி வுத்தங் ‘‘மஹாபரிளாஹட்டே²ன தயோ ப⁴வா’’தி. யதா² உபகட்³ட⁴கா த்³வே புரிஸா, ஏவங் குஸலாகுஸலவஸேன த்³வே மனோஸஞ்சேதனா. யதா² மனோஸஞ்சேதனா ந பவத்ததி, ததா² படிபஜ்ஜந்தோ தத்த² நிகந்திங் பரியாதி³யதீதி வேதி³தப்³போ³.

    Sādhusammatāpi gati vipariṇāmasaṅkhāradukkhatāvasena kilesadukkhavasena ca mahāpariḷāhāyevāti vuttaṃ ‘‘mahāpariḷāhaṭṭhena tayo bhavā’’ti. Yathā upakaḍḍhakā dve purisā, evaṃ kusalākusalavasena dve manosañcetanā. Yathā manosañcetanā na pavattati, tathā paṭipajjanto tattha nikantiṃ pariyādiyatīti veditabbo.

    ஸத்திஸதேன ஹதா ஏவ உபமா ஸத்திஸதஹதூபமா, தஸ்ஸங் ஸத்திஸதஹதூபமாயங். தங் ஸத்திஸதங். அஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ. பதிதோகாஸேதி புரிமஸத்தீஹி பதிதப்பதே³ஸே. து³க்க²ஸ்ஸ பமாணங் நத்தி² அனேகஸ்ஸ அபராபரங் உப்பஜ்ஜனதோ. க²ந்த⁴ஜனநந்தி க²ந்தா⁴னங் அபராபருப்பாதோ³, பட²மாபி⁴னிப்³ப³த்தி பன படிஸந்தி⁴ ஏவ. ஆகு³சாரீ புரிஸோ விய படிஸந்தி⁴விஞ்ஞாணங் நானப்பகாரது³க்கு²ப்பாத³ஸன்னிஸ்ஸயதோ, தேஹி ச து³க்கே²ஹி உபக³ந்தப்³ப³தோ. ஸம்பயுத்தத⁴ம்மானங் பமுக²பா⁴வேன பவத்தியா ‘‘விஞ்ஞாணஸ்ஸ து³க்கு²ப்பாதோ³தி வுத்தா. ததா² ஹி வுத்தங் ‘‘மனோபுப்³ப³ங்க³மா த⁴ம்மா’’தி (த⁴॰ ப॰ 1, 2) யதா² விஞ்ஞாணங் ஆயதிங் படிஸந்தி⁴வஸேன ந பவத்ததி, ஏவங் கரணங் தத்த² நிகந்திபரியாதா³னங் த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Sattisatena hatā eva upamā sattisatahatūpamā, tassaṃ sattisatahatūpamāyaṃ. Taṃ sattisataṃ. Assa purisassa. Patitokāseti purimasattīhi patitappadese. Dukkhassa pamāṇaṃ natthi anekassa aparāparaṃ uppajjanato. Khandhajanananti khandhānaṃ aparāparuppādo, paṭhamābhinibbatti pana paṭisandhi eva. Āgucārī puriso viya paṭisandhiviññāṇaṃ nānappakāradukkhuppādasannissayato, tehi ca dukkhehi upagantabbato. Sampayuttadhammānaṃ pamukhabhāvena pavattiyā ‘‘viññāṇassa dukkhuppādoti vuttā. Tathā hi vuttaṃ ‘‘manopubbaṅgamā dhammā’’ti (dha. pa. 1, 2) yathā viññāṇaṃ āyatiṃ paṭisandhivasena na pavattati, evaṃ karaṇaṃ tattha nikantipariyādānaṃ daṭṭhabbaṃ.

    பரிஞ்ஞாதங் வத்தூ²தி து³க்க²ஸச்சமாஹ. பஞ்சகாமகு³ணிகோ ராகோ³தி பஞ்சகாமகு³ணாரம்மணோ ராகோ³. பரிஞ்ஞாதோ ஹோதீதி பரிச்சி²ஜ்ஜ ஜானநேன ஸமதிக்கந்தோ ஹோதி. ரஸதண்ஹாய ஹி ஸம்மதே³வ விக³தாய ரூபதண்ஹாத³யோபி விக³தாயேவ ஹொந்தி. ததா² ச ஸதி காமராக³ஸங்யோஜனங் ஸமுச்சி²ன்னமேவ ஹோதி, ஏவங் கரணங் தத்த² நிகந்திபரியாதா³னங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயே ஹி ஸித்³தே⁴ பஹானாபி⁴ஸமயோ ஸித்³தோ⁴ ஏவாதி. பஹீனே ச காமராக³ஸங்யோஜனே ஓரம்பா⁴கி³யஸங்யோஜனானங் லேஸோபி நாவஸிஸ்ஸதீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘நத்தி² தங் ஸங்யோஜன’’ந்திஆதி³. தேன கப³ளீகாராஹாரபரிஞ்ஞா அனாகா³மிதங் பாபேதீதி த³ஸ்ஸேதி. ஸேஸாஹாரபரிஞ்ஞா பன அரஹத்தனிட்டா² ஏவாதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ப²ஸ்ஸே பி⁴க்க²வே’’திஆதி³மாஹ. தத்த² திஸ்ஸோ தண்ஹாதி காமதண்ஹா ரூபதண்ஹா அரூபதண்ஹாதி இமா திஸ்ஸோ தண்ஹா.

    Pariññātaṃvatthūti dukkhasaccamāha. Pañcakāmaguṇiko rāgoti pañcakāmaguṇārammaṇo rāgo. Pariññāto hotīti paricchijja jānanena samatikkanto hoti. Rasataṇhāya hi sammadeva vigatāya rūpataṇhādayopi vigatāyeva honti. Tathā ca sati kāmarāgasaṃyojanaṃ samucchinnameva hoti, evaṃ karaṇaṃ tattha nikantipariyādānaṃ daṭṭhabbaṃ. Pariññābhisamaye hi siddhe pahānābhisamayo siddho evāti. Pahīne ca kāmarāgasaṃyojane orambhāgiyasaṃyojanānaṃ lesopi nāvasissatīti dassento āha ‘‘natthi taṃ saṃyojana’’ntiādi. Tena kabaḷīkārāhārapariññā anāgāmitaṃ pāpetīti dasseti. Sesāhārapariññā pana arahattaniṭṭhā evāti dassento ‘‘phasse bhikkhave’’tiādimāha. Tattha tisso taṇhāti kāmataṇhā rūpataṇhā arūpataṇhāti imā tisso taṇhā.

    ‘‘புரிமதண்ஹாஸமுத³யா’’தி ஸங்கே²பதோ வுத்தமத்த²ங் வித்தா²ரதோ த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘கத²’’ந்திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² தண்ஹாபச்சயனிப்³ப³த்தாதி தண்ஹாபச்சயா நிப்³ப³த்தா. படிஸந்தி⁴க்க²ணே புரிமதண்ஹாஸமுத³யா ஆஹாரானங் ஸமுத³யத³ஸ்ஸனேனேவ பவத்திக்க²ணேபி உபாதி³ன்னகஆஹாரஸமுத³யோ த³ஸ்ஸிதோ ஹோதீதி தங் அனாமஸித்வா அனுபாதி³ன்னகானங் தண்ஹாஸமுத³யங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யஸ்மா பனா’’திஆதி³ வுத்தங். இதா⁴தி இமஸ்மிங் ஸுத்தே மிஸ்ஸித்வா கதி²தா அவிஸேஸிதத்தா. ஸஹஜாததண்ஹாபச்சயனிப்³ப³த்தோதி எத்த² ஸஹஜாதக்³க³ஹணங் அஸஹஜாததண்ஹாபச்சயனிப்³ப³த்தோபி அனுபாதி³ன்னகஆஹாரோ லப்³ப⁴தீதி த³ஸ்ஸனத்த²ங். ஸோ பன அஸஹஜாததண்ஹாபச்சயனிப்³ப³த்ததாஸாமஞ்ஞேனபி யதா²வுத்தஉபாதி³ன்னகாஹாரேன ஸங்ஸயங் ஜனெய்யாதி ந உத்³த⁴டோ, ந ச ஏதங் காரணங் ‘‘ராக³ங் உபனிஸ்ஸாய தோ³மனஸ்ஸங் உப்பஜ்ஜதீ’’தி வசனதோ, தண்ஹோபனிஸ்ஸயபடிக⁴சித்தஸமுட்டா²னாய ச ஓஜாய வஸேன அனுபாதி³ன்னகஆஹாரஸ்ஸ லப்³ப⁴னதோ. கத²ங் பன தண்ஹா ஓஜாய உபனிஸ்ஸயபச்சயோ; ந ஹி பட்டா²னே கத்த²சி ரூபஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயபச்சயோ வுத்தோ அத்தீ²தி. நாயங் விரோதோ⁴ ‘‘யஸ்மிங் ஸதி யங் ஹோதி, ஸோ தஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயோ’’தி ஸுத்தந்தனயஸ்ஸ அதி⁴ப்பேதத்தா யதா²வுத்தத்த²ஸம்ப⁴வதோ. தேனேவாஹ ‘‘இமிஸ்ஸா…பே॰… தண்ஹாய நிரோதே⁴னா’’தி.

    ‘‘Purimataṇhāsamudayā’’ti saṅkhepato vuttamatthaṃ vitthārato dassetuṃ ‘‘katha’’ntiādi āraddhaṃ. Tattha taṇhāpaccayanibbattāti taṇhāpaccayā nibbattā. Paṭisandhikkhaṇe purimataṇhāsamudayā āhārānaṃ samudayadassaneneva pavattikkhaṇepi upādinnakaāhārasamudayo dassito hotīti taṃ anāmasitvā anupādinnakānaṃ taṇhāsamudayaṃ dassetuṃ ‘‘yasmā panā’’tiādi vuttaṃ. Idhāti imasmiṃ sutte missitvā kathitā avisesitattā. Sahajātataṇhāpaccayanibbattoti ettha sahajātaggahaṇaṃ asahajātataṇhāpaccayanibbattopi anupādinnakaāhāro labbhatīti dassanatthaṃ. So pana asahajātataṇhāpaccayanibbattatāsāmaññenapi yathāvuttaupādinnakāhārena saṃsayaṃ janeyyāti na uddhaṭo, na ca etaṃ kāraṇaṃ ‘‘rāgaṃ upanissāya domanassaṃ uppajjatī’’ti vacanato, taṇhopanissayapaṭighacittasamuṭṭhānāya ca ojāya vasena anupādinnakaāhārassa labbhanato. Kathaṃ pana taṇhā ojāya upanissayapaccayo; na hi paṭṭhāne katthaci rūpassa upanissayapaccayo vutto atthīti. Nāyaṃ virodho ‘‘yasmiṃ sati yaṃ hoti, so tassa upanissayo’’ti suttantanayassa adhippetattā yathāvuttatthasambhavato. Tenevāha ‘‘imissā…pe… taṇhāya nirodhenā’’ti.

    காரணே ஸப்³ப³ஸோ நிருத்³தே⁴ ப²லம்பி ஸப்³ப³ஸோ நிருஜ்ஜ²தீதி ஆஹ ‘‘ஆஹாரனிரோதோ⁴ பஞ்ஞாயதீ’’தி. ஆஹாரானங் து³க்க²ஸச்சேகதே³ஸத்தா ஆஹாரக்³க³ஹணங் து³க்க²ஸச்சக்³க³ஹணமேவ ஹோதீதி ஆஹ ‘‘இத⁴ சத்தாரிபி ஸச்சானி ஸரூபேனேவ வுத்தானீ’’தி. ஸச்சதே³ஸனா து³க்கா²தீ³னங் யாவதே³வ பரிஞ்ஞெய்யாதி³பா⁴வஸந்த³ஸ்ஸனத்தா², தஸ்மா ஜராமரணாதீ³ஸு பரிஞ்ஞெய்யாதி³பா⁴வோ அஸம்மோஹதோ ஸல்லக்கே²தப்³போ³தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஸப்³ப³த்த² அஸம்முய்ஹந்தேன ஸச்சானி உத்³த⁴ரிதப்³பா³னீ’’தி ஆஹ.

    Kāraṇe sabbaso niruddhe phalampi sabbaso nirujjhatīti āha ‘‘āhāranirodho paññāyatī’’ti. Āhārānaṃ dukkhasaccekadesattā āhāraggahaṇaṃ dukkhasaccaggahaṇameva hotīti āha ‘‘idha cattāripi saccāni sarūpeneva vuttānī’’ti. Saccadesanā dukkhādīnaṃ yāvadeva pariññeyyādibhāvasandassanatthā, tasmā jarāmaraṇādīsu pariññeyyādibhāvo asammohato sallakkhetabboti dassento ‘‘sabbattha asammuyhantena saccāni uddharitabbānī’’ti āha.

    ஆஹாரவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Āhāravāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    ஸச்சவாரவண்ணனா

    Saccavāravaṇṇanā

    91. யேன யேன பரியாயேன ப்³யாகரோதீதி யேன யேன து³க்கா²தி³ஜராமரணாதி³பரியாயேன அரியஸச்சானி ஸங்கே²பதோ ச வித்தா²ரதோ ச கதே²தி. து³க்க²ந்தி து³க்க²ஸச்சங் து³க்க²ங், ந து³க்க²மத்தங்.

    91.Yena yena pariyāyena byākarotīti yena yena dukkhādijarāmaraṇādipariyāyena ariyasaccāni saṅkhepato ca vitthārato ca katheti. Dukkhanti dukkhasaccaṃ dukkhaṃ, na dukkhamattaṃ.

    ஸச்சவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Saccavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    ஜராமரணவாரவண்ணனா

    Jarāmaraṇavāravaṇṇanā

    92. தேஸங் தேஸந்தி ப்³யாபனிச்சா²வஸேனாயங் நித்³தே³ஸோ கதோ, தஸ்மா யதா² ‘‘கா³மோ கா³மோ ரமணீயோ’’தி வுத்தே ரமணீயதாய தாதி³ஸா ஸப்³பே³பி கா³மா ஸங்க³ஹங் க³ச்ச²ந்தி, ஏவங் ‘‘தேஸங் தேஸங் ஸத்தானங் ஜாதீ’’தி வுத்தே ஜாதிஸங்கா²தவிகாரவஸேன ஸப்³பே³பி ஸத்தா ஸங்க³ஹங் க³ச்ச²ந்தி. தேனாஹ ‘‘ஸங்கே²பதோ அனேகேஸங் ஸத்தானங் ஸாதா⁴ரணனித்³தே³ஸோ’’தி.

    92.Tesaṃtesanti byāpanicchāvasenāyaṃ niddeso kato, tasmā yathā ‘‘gāmo gāmo ramaṇīyo’’ti vutte ramaṇīyatāya tādisā sabbepi gāmā saṅgahaṃ gacchanti, evaṃ ‘‘tesaṃ tesaṃ sattānaṃ jātī’’ti vutte jātisaṅkhātavikāravasena sabbepi sattā saṅgahaṃ gacchanti. Tenāha ‘‘saṅkhepato anekesaṃ sattānaṃ sādhāraṇaniddeso’’ti.

    க³திஜாதிவஸேனாதி (ஸங்॰ நி॰ டீ॰ 2.1.2) பஞ்சக³திவஸேன, தத்தா²பி ஏகேகாய க³தியா க²த்தியாதி³பு⁴ம்மதே³வாதி³ஹத்தி²ஆதி³ஜாதிவஸேன ச. நிகிய்யந்தி ஸத்தா எத்த², ஏதேன வாதி நிகாயோ, கொ³த்தசரணாதி³விபா⁴கோ³. ஜராய ஸபா⁴வோ நாம வயோஹானி, தஸ்மா ஜராதி வயோஹானிஸங்கா²தஸ்ஸ ஸபா⁴வஸ்ஸ நித்³தே³ஸோ, பாகடஜராவஸேன நித்³தே³ஸோ க²ண்டி³ச்சாதி³வஸேன க³ஹணதோ. ஜீரணமேவ ஜீரணதா, ஜீரந்தஸ்ஸ வா ஆகாரோ தா-ஸத்³தே³ன வுத்தோ. தேனாஹ ‘‘அயங் ஆகாரனித்³தே³ஸோ’’தி. த³ந்தாதீ³னங் வஸேன க²ண்ட³ங் ஜாதங் ஏதஸ்ஸாதி க²ண்டி³தோ, புக்³க³லோ. தஸ்ஸ பா⁴வோ க²ண்டி³ச்சங். பலிதங் ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி பலிதோ, தஸ்ஸ பா⁴வோ பாலிச்சங். வலி தசோ ஏதஸ்ஸாதி வலித்தசோ, தஸ்ஸ பா⁴வோ வலித்தசதா. இமே க²ண்டி³ச்சாத³யோ ஜரா. விகாரானங் த³ஸ்ஸனவஸேனாதி விபத்தித³ஸ்ஸனவஸேன. வாதஸ்ஸாதி மஹதோ வாதக்க²ந்த⁴ஸ்ஸ. க²ண்டி³ச்சாதி³வஸேன க³தமக்³கோ³ பாகடோ, தஸ்மா க²ண்டி³ச்சாதி³க்³க³ஹணங் ஜராய கிச்சனித்³தே³ஸோதி வுத்தந்தி த³ஸ்ஸேதி. ந ச க²ண்டி³ச்சாதீ³னேவ ஜராதி கலலகாலதோ பபு⁴தி புரிமரூபானங் ஜராபத்தக்க²ணே உப்பஜ்ஜமானானி பச்சி²மரூபானி பரிபக்கரூபானுரூபானி பரிணதபரிணதானி உப்பஜ்ஜந்தீதி அனுக்கமேன ஸுபரிணதரூபானங் பரிபாககாலே உப்பஜ்ஜமானானி க²ண்டி³ச்சாதி³ஸபா⁴வானி உப்பஜ்ஜந்தி, தானி உத³காதி³மக்³கே³ஸு திணருக்க²ஸங்ப⁴க்³க³தாத³யோ விய பரிபாகக³தமக்³க³ஸங்கா²தேஸு பரிபக்கரூபேஸு உப்பன்னானி ‘‘ஜராய க³தோ மக்³கோ³’’இச்சேவ வுத்தானி, ந ஜராதி.

    Gatijātivasenāti (saṃ. ni. ṭī. 2.1.2) pañcagativasena, tatthāpi ekekāya gatiyā khattiyādibhummadevādihatthiādijātivasena ca. Nikiyyanti sattā ettha, etena vāti nikāyo, gottacaraṇādivibhāgo. Jarāya sabhāvo nāma vayohāni, tasmā jarāti vayohānisaṅkhātassa sabhāvassa niddeso, pākaṭajarāvasena niddeso khaṇḍiccādivasena gahaṇato. Jīraṇameva jīraṇatā, jīrantassa vā ākāro tā-saddena vutto. Tenāha ‘‘ayaṃ ākāraniddeso’’ti. Dantādīnaṃ vasena khaṇḍaṃ jātaṃ etassāti khaṇḍito, puggalo. Tassa bhāvo khaṇḍiccaṃ. Palitaṃ etassa atthīti palito, tassa bhāvo pāliccaṃ. Vali taco etassāti valittaco, tassa bhāvo valittacatā. Ime khaṇḍiccādayo jarā. Vikārānaṃ dassanavasenāti vipattidassanavasena. Vātassāti mahato vātakkhandhassa. Khaṇḍiccādivasena gatamaggo pākaṭo, tasmā khaṇḍiccādiggahaṇaṃ jarāya kiccaniddesoti vuttanti dasseti. Na ca khaṇḍiccādīneva jarāti kalalakālato pabhuti purimarūpānaṃ jarāpattakkhaṇe uppajjamānāni pacchimarūpāni paripakkarūpānurūpāni pariṇatapariṇatāni uppajjantīti anukkamena supariṇatarūpānaṃ paripākakāle uppajjamānāni khaṇḍiccādisabhāvāni uppajjanti, tāni udakādimaggesu tiṇarukkhasaṃbhaggatādayo viya paripākagatamaggasaṅkhātesu paripakkarūpesu uppannāni ‘‘jarāya gato maggo’’icceva vuttāni, na jarāti.

    பகதியாதி ப²லவிபச்சனபகதியா, ஜராய வா பாபுணிதப்³ப³ங் ப²லமேவபகதி, தாய ஜரா தீ³பிதா. ஸுப்பஸன்னானீதி ஸுட்டு² பஸன்னானி. தமேவ ஸுப்பஸன்னதங் கிச்சதோ த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸுகு²மம்பீ’’திஆதி³ வுத்தங். திக்க²விஸத³தா ஹி தேஸங் இந்த்³ரியானங் ஸுப்பஸன்னதா. ஆலுளிதானீதி ஆகுலானி. அவிஸதா³னீதி அப்³யத்தானி.

    Pakatiyāti phalavipaccanapakatiyā, jarāya vā pāpuṇitabbaṃ phalamevapakati, tāya jarā dīpitā. Suppasannānīti suṭṭhu pasannāni. Tameva suppasannataṃ kiccato dassetuṃ ‘‘sukhumampī’’tiādi vuttaṃ. Tikkhavisadatā hi tesaṃ indriyānaṃ suppasannatā. Āluḷitānīti ākulāni. Avisadānīti abyattāni.

    காமங் ரூபத⁴ம்மேஸுபி க²ணிகஜரா து³ருபலக்கி²தா படிச்ச²ன்னாவ, ஸா பன யஸ்மா ஸந்தானவஸேன பவத்தியா பரிப்³யத்தாவ ஹோதீதி ‘‘பாகடஜரா’’இச்சேவ வுத்தா. அவீசி நிரந்தரா ஜரா அவீசிஜரா ஸதி ஸந்தானே ஸத்தானங் அனுப்பப³ந்த⁴தோ. ததோ அஞ்ஞேஸூதி மந்த³த³ஸகாதீ³ஸு புப்³ப³த³ஸகாதி³பரிச்சே²த³தோ அஞ்ஞேஸு யதா²வுத்தேஸு. அந்தரந்தராதி தேஸு ஏவ வுத்தப்பகாரேஸு புரிமத³ஸகாதி³தோ பச்சி²மத³ஸகாதீ³னங் அந்தரந்தரா. வண்ணவிஸேஸாதீ³னந்தி வண்ணவிஸேஸஸண்டா²னவிஸேஸஸம்ப²ஸ்ஸவிஸேஸாதீ³னங்.

    Kāmaṃ rūpadhammesupi khaṇikajarā durupalakkhitā paṭicchannāva, sā pana yasmā santānavasena pavattiyā paribyattāva hotīti ‘‘pākaṭajarā’’icceva vuttā. Avīci nirantarā jarā avīcijarā sati santāne sattānaṃ anuppabandhato. Tato aññesūti mandadasakādīsu pubbadasakādiparicchedato aññesu yathāvuttesu. Antarantarāti tesu eva vuttappakāresu purimadasakādito pacchimadasakādīnaṃ antarantarā. Vaṇṇavisesādīnanti vaṇṇavisesasaṇṭhānavisesasamphassavisesādīnaṃ.

    வசனகவஸேனாதி க-காரேன ஹி பத³ங் வட்³டெ⁴த்வா வுத்தங், தஸ்மா சவனங் சுதீதி வுத்தங் ஹோதி. தங் பன ஏகசதுபஞ்சவோகாரப⁴வேஸு சுதியா அவிஸேஸதோ க³ஹணந்தி ஆஹ ‘‘ஏகசதுபஞ்சக்க²ந்தா⁴னங் ஸாமஞ்ஞவசன’’ந்தி. சவனகவஸேனாதி வா சவனகஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ வஸேனாதி அத்தோ². சவனமேவ சவனதாதி ஆஹ ‘‘பா⁴வவசனேனா’’தி. லக்க²ணனித³ஸ்ஸனந்தி வயஸங்கா²தஸ்ஸ லக்க²ணஸ்ஸ நித³ஸ்ஸனங். சவந்தஸ்ஸ வா ஆகாரோ தா-ஸத்³தே³ன வுத்தோ ‘‘சவனதா’’தி. பி⁴ஜ்ஜனங் பே⁴தோ³தி வுத்தங் ‘‘சுதிக்க²ந்தா⁴னங் ப⁴ங்கு³ப்பத்திபரிதீ³பன’’ந்தி. யதா² பி⁴ன்னஸ்ஸ க⁴டஸ்ஸ கேனசி பரியாயேன க⁴னக⁴டபா⁴வேன டா²னங் நத்தி², ஏவங் பி⁴ன்னானங் க²ந்தா⁴னந்தி சவனங் அந்தரஹிதங் நாமாதி ஆஹ ‘‘அந்தரதா⁴னந்தி…பே॰… பரிதீ³பன’’ந்தி. யோ மச்சூதி வுச்சதி பே⁴தோ³, யஞ்ச மரணங் பாணசாகோ³, தது³ப⁴யங் ஏகஜ்ஜ²ங் கத்வா வுத்தங் ‘‘மச்சு மரண’’ந்தி ஏவங் வா எத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. காலஸ்ஸ அந்தகஸ்ஸ கிரியாதி யா லோகே வுச்சதி, ஸா சுதி, மரணந்தி அத்தோ². சவனகாலோ ஏவ வா அனதிக்கமனீயத்தா விஸேஸேன காலோதி வுத்தோதி தஸ்ஸ கிரியா அத்த²தோ சுதிக்க²ந்தா⁴னங் பே⁴த³ப்பத்தியேவ. ‘‘சுதி சவனதா’’திஆதி³னா புப்³பே³ வோஹாரமிஸ்ஸகேன நித்³தி³ட்ட²ங்.

    Vacanakavasenāti ka-kārena hi padaṃ vaḍḍhetvā vuttaṃ, tasmā cavanaṃ cutīti vuttaṃ hoti. Taṃ pana ekacatupañcavokārabhavesu cutiyā avisesato gahaṇanti āha ‘‘ekacatupañcakkhandhānaṃ sāmaññavacana’’nti. Cavanakavasenāti vā cavanakassa puggalassa vasenāti attho. Cavanameva cavanatāti āha ‘‘bhāvavacanenā’’ti. Lakkhaṇanidassananti vayasaṅkhātassa lakkhaṇassa nidassanaṃ. Cavantassa vā ākāro tā-saddena vutto ‘‘cavanatā’’ti. Bhijjanaṃ bhedoti vuttaṃ ‘‘cutikkhandhānaṃ bhaṅguppattiparidīpana’’nti. Yathā bhinnassa ghaṭassa kenaci pariyāyena ghanaghaṭabhāvena ṭhānaṃ natthi, evaṃ bhinnānaṃ khandhānanti cavanaṃ antarahitaṃ nāmāti āha ‘‘antaradhānanti…pe… paridīpana’’nti. Yo maccūti vuccati bhedo, yañca maraṇaṃ pāṇacāgo, tadubhayaṃ ekajjhaṃ katvā vuttaṃ ‘‘maccu maraṇa’’nti evaṃ vā ettha attho daṭṭhabbo. Kālassa antakassa kiriyāti yā loke vuccati, sā cuti, maraṇanti attho. Cavanakālo eva vā anatikkamanīyattā visesena kāloti vuttoti tassa kiriyā atthato cutikkhandhānaṃ bhedappattiyeva. ‘‘Cuti cavanatā’’tiādinā pubbe vohāramissakena niddiṭṭhaṃ.

    இதா³னி நிப்³ப³த்திதபரமத்த²னயேனேவ நித்³தே³ஸோதி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பரமத்தே²ன தீ³பேது’’ந்தி வுத்தங். ‘‘சவனகவஸேனா’’திஆதி³னா ஹி புக்³க³லவஸேன ச வோஹாராதி⁴ட்டா²னா ஸங்வண்ணனா கதா. ந கிஞ்சி களேவரங் நிக்கி²பகி ஓபபாதிகானங் சுதிக்க²ந்தா⁴னங் அந்தரதா⁴னமேவஹோதி, ததோ பரங் உதுஸமுட்டா²னரூபஸந்ததி ந பவத்ததி. ‘‘ஜாதிஸமுத³யா’’திஆதீ³ஸு யங் வத்தப்³ப³ங், தங் ‘‘தண்ஹாஸமுத³யா’’திஆதீ³ஸு வுத்தனயனேவ ஸக்கா விஞ்ஞாதுந்தி ந வுத்தங்.

    Idāni nibbattitaparamatthanayeneva niddesoti dassetuṃ ‘‘paramatthena dīpetu’’nti vuttaṃ. ‘‘Cavanakavasenā’’tiādinā hi puggalavasena ca vohārādhiṭṭhānā saṃvaṇṇanā katā. Na kiñci kaḷevaraṃ nikkhipaki opapātikānaṃ cutikkhandhānaṃ antaradhānamevahoti, tato paraṃ utusamuṭṭhānarūpasantati na pavattati. ‘‘Jātisamudayā’’tiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ ‘‘taṇhāsamudayā’’tiādīsu vuttanayaneva sakkā viññātunti na vuttaṃ.

    ஜராமரணவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Jarāmaraṇavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    ஜாதிவாரவண்ணனா

    Jātivāravaṇṇanā

    93. ஜாயனட்டே²னாதிஆதி³ ஆயதனவஸேன யோனிவஸேன ச த்³வீஹி த்³வீஹி பதே³ஹி ஸப்³ப³ஸத்தே பரியாதி³யித்வா ஜாதிங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங். ஸம்மோஹவினோத³னியங் (விப⁴॰ அட்ட²॰ 191) பன ‘‘ஜாயமானகவஸேன ஜாதி, ஸஞ்ஜாயனவஸேன ஸஞ்ஜாதீ’’தி வுத்தத்தா தத்த² ஏகேகேனேவ பதே³ன ஸப்³ப³ஸத்தே பரியாதி³யித்வா ஜாதிங் த³ஸ்ஸேதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஸம்புண்ணா ஜாதி ஸஞ்ஜாதீதி கத்வா ‘‘ஸா பரிபுண்ணாயதனவஸேன யுத்தா’’தி வுத்தங். ஏதேனேவ கேவலங் ஜாதிஸத்³தே³ன வுத்தாய ஜாதியா அபரிபுண்ணாயதனதா த³ட்ட²ப்³பா³. அபி⁴ப்³யத்தா நிப்³ப³த்தி அபி⁴னிப்³ப³த்தி, பாகடா நிப்³ப³த்தீதி அத்தோ². ‘‘தேஸங் தேஸங் ஸத்தானங்…பே॰… அபி⁴னிப்³ப³த்தீ’’தி ஸத்தவஸேன பவத்தத்தா வோஹாரதே³ஸனா.

    93.Jāyanaṭṭhenātiādi āyatanavasena yonivasena ca dvīhi dvīhi padehi sabbasatte pariyādiyitvā jātiṃ dassetuṃ vuttaṃ. Sammohavinodaniyaṃ (vibha. aṭṭha. 191) pana ‘‘jāyamānakavasena jāti, sañjāyanavasena sañjātī’’ti vuttattā tattha ekekeneva padena sabbasatte pariyādiyitvā jātiṃ dassetīti daṭṭhabbaṃ. Sampuṇṇā jāti sañjātīti katvā ‘‘sā paripuṇṇāyatanavasena yuttā’’ti vuttaṃ. Eteneva kevalaṃ jātisaddena vuttāya jātiyā aparipuṇṇāyatanatā daṭṭhabbā. Abhibyattā nibbatti abhinibbatti, pākaṭā nibbattīti attho. ‘‘Tesaṃ tesaṃ sattānaṃ…pe… abhinibbattī’’ti sattavasena pavattattā vohāradesanā.

    தத்ர தத்ராதி எத்த² சதுவோகாரப⁴வே த்³வின்னங், ஏகவோகாரப⁴வே த்³வின்னங், ஸேஸரூபதா⁴துயங் படிஸந்தி⁴க்க²ணே உப்பஜ்ஜமானானங் பஞ்சன்னங், காமதா⁴துயங் விகலாவிகலிந்த்³ரியவஸேன ஸத்தன்னங் நவன்னங் த³ஸன்னங், புன த³ஸன்னங், ஏகாத³ஸன்னஞ்ச ஆயதனானங் வஸேன ஸங்க³ஹோ வேதி³தப்³போ³. யதி³பி சுதிக்க²ந்தா⁴ அனந்தரானங் படிஸந்தி⁴கத⁴ம்மானங் அனந்தராதி³னா பச்சயா ஹொந்தி, யே பன ஸமுத³யா அஜனகா, தே எத்த² உபபத்திப⁴வோதி அதி⁴ப்பேதா. ஜனகோ ஏவ ப⁴வோதி அதி⁴ப்பேதோதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஜாதியா பச்சயபூ⁴தோ கம்மப⁴வோ வேதி³தப்³போ³’’தி ஆஹ.

    Tatratatrāti ettha catuvokārabhave dvinnaṃ, ekavokārabhave dvinnaṃ, sesarūpadhātuyaṃ paṭisandhikkhaṇe uppajjamānānaṃ pañcannaṃ, kāmadhātuyaṃ vikalāvikalindriyavasena sattannaṃ navannaṃ dasannaṃ, puna dasannaṃ, ekādasannañca āyatanānaṃ vasena saṅgaho veditabbo. Yadipi cutikkhandhā anantarānaṃ paṭisandhikadhammānaṃ anantarādinā paccayā honti, ye pana samudayā ajanakā, te ettha upapattibhavoti adhippetā. Janako eva bhavoti adhippetoti dassento ‘‘jātiyā paccayabhūto kammabhavo veditabbo’’ti āha.

    ஜாதிவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Jātivāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    ப⁴வவாரவண்ணனா

    Bhavavāravaṇṇanā

    94. பா⁴வனப⁴வனட்டே²ன ப⁴வோ து³விதோ⁴. தத்த² கம்மப⁴வோ ‘‘ப⁴வதி ஏதஸ்மா உபபத்திப⁴வோ’’தி பா⁴வனட்டே²ன ப⁴வோ. அட்ட²கதா²யங் பன உபபத்திப⁴வங் ‘‘ப⁴வதீதி ப⁴வோ’’தி வத்வா தஸ்ஸ காரணத்தா கம்மங் ப²லூபசாரேன ப⁴வோதி அயமத்தோ² வுத்தோ, உப⁴யத்தா²பி உபபத்திப⁴வஹேதுபா⁴வனெத்த² கம்மஸ்ஸ கம்மப⁴வபரியாயோதி த³ஸ்ஸிதங் ஹோதி. ஸப்³ப³தா²பீதி பா⁴வனப⁴வனகுஸலாகுஸலஉபபத்திஸம்பத்திப⁴வஹீனபணீதாதி³னா ஸப்³ப³ப்பகாரேனபி. காமப⁴வோதி வுத்தங் காமதண்ஹாஹேதுகதோ காமதண்ஹாய ஆரம்மணபா⁴வதோ ச. ரூபப⁴வூபக³கம்மங் ரூபப⁴வோ, ததா² அரூபப⁴வூபக³கம்மங் அரூபப⁴வோ, தங்தங்னிப்³ப³த்தக்க²ந்தா⁴ ரூபாரூபுபத்திப⁴வா, ரூபாரூபப⁴வபா⁴வோ பன தேஸங் ‘‘காமப⁴வோ’’தி எத்த² வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³போ³.

    94. Bhāvanabhavanaṭṭhena bhavo duvidho. Tattha kammabhavo ‘‘bhavati etasmā upapattibhavo’’ti bhāvanaṭṭhena bhavo. Aṭṭhakathāyaṃ pana upapattibhavaṃ ‘‘bhavatīti bhavo’’ti vatvā tassa kāraṇattā kammaṃ phalūpacārena bhavoti ayamattho vutto, ubhayatthāpi upapattibhavahetubhāvanettha kammassa kammabhavapariyāyoti dassitaṃ hoti. Sabbathāpīti bhāvanabhavanakusalākusalaupapattisampattibhavahīnapaṇītādinā sabbappakārenapi. Kāmabhavoti vuttaṃ kāmataṇhāhetukato kāmataṇhāya ārammaṇabhāvato ca. Rūpabhavūpagakammaṃ rūpabhavo, tathā arūpabhavūpagakammaṃ arūpabhavo, taṃtaṃnibbattakkhandhā rūpārūpupattibhavā, rūpārūpabhavabhāvo pana tesaṃ ‘‘kāmabhavo’’ti ettha vuttanayeneva veditabbo.

    ப⁴வவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Bhavavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    உபாதா³னவாரவண்ணனா

    Upādānavāravaṇṇanā

    95. உபாதா³னந்தி சதுப்³பி³த⁴ம்பி உபாதா³னங். யதா² ஹி காமஸ்ஸாத³வஸேன, ப⁴வஸ்ஸாத³வஸேன வா தங்தங்ஸுக³திப⁴வூபக³ங் கம்மங் கரொந்தஸ்ஸ காமுபாதா³னங், ஏவங் உச்சே²தா³தி³மிச்சா²பி⁴னிவேஸவஸேனாதி சத்தாரிபி உபாதா³னானி யதா²ரஹங் தஸ்ஸ தஸ்ஸ குஸலகம்மப⁴வஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயவஸேனேவ பச்சயா ஹொந்தி, அகுஸலகம்மப⁴வஸ்ஸ அஸஹஜாதஸ்ஸ அனந்தரஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயவஸேனபி ஆரம்மணவஸேனபி . ஸஹஜாதஸ்ஸ காமுபாதா³னங் ஸஹஜாத-அஞ்ஞமஞ்ஞ-நிஸ்ஸய-ஸம்பயுத்த-அத்தி²-அவிக³த-ஹேது-வஸேன ஸத்ததா⁴, ஸேஸஉபாதா³னானி தத்த² ஹேதுபச்சயபா⁴வங் பஹாய மக்³க³பச்சயங் பக்கி²பித்வா ஸத்ததா⁴வ பச்சயா ஹொந்தி. அனந்தரஸ்ஸ பன அனந்தரஸமனந்தரஅனந்தரூபனிஸ்ஸயனத்தி²விக³தாஸேவனவஸேன பச்சயா ஹொந்தி. தஸ்ஸித³ம்பி ஸஹஜாதாதீ³தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஸங்க³ஹிதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். வத்து²காமங் உபாதி³யதி சித்தங், புக்³க³லோ வா ஏதேனாதி அத்தோ². தந்தி வத்து²காமங். காமேதீதி காமோ ச ஸோ உபாதி³யதீதி உபாதா³னஞ்சாதி யோஜனா. வுத்தனயேனாதி அபி⁴த⁴ம்மே வுத்தனயேன.

    95.Upādānanti catubbidhampi upādānaṃ. Yathā hi kāmassādavasena, bhavassādavasena vā taṃtaṃsugatibhavūpagaṃ kammaṃ karontassa kāmupādānaṃ, evaṃ ucchedādimicchābhinivesavasenāti cattāripi upādānāni yathārahaṃ tassa tassa kusalakammabhavassa upanissayavaseneva paccayā honti, akusalakammabhavassa asahajātassa anantarassa upanissayavasenapi ārammaṇavasenapi . Sahajātassa kāmupādānaṃ sahajāta-aññamañña-nissaya-sampayutta-atthi-avigata-hetu-vasena sattadhā, sesaupādānāni tattha hetupaccayabhāvaṃ pahāya maggapaccayaṃ pakkhipitvā sattadhāva paccayā honti. Anantarassa pana anantarasamanantaraanantarūpanissayanatthivigatāsevanavasena paccayā honti. Tassidampi sahajātādīti ādi-saddena saṅgahitanti daṭṭhabbaṃ. Vatthukāmaṃ upādiyati cittaṃ, puggalo vā etenāti attho. Tanti vatthukāmaṃ. Kāmetīti kāmo ca so upādiyatīti upādānañcāti yojanā. Vuttanayenāti abhidhamme vuttanayena.

    ஸஸ்ஸதோ அத்தாதி இத³ங் புரிமதி³ட்டி²ங் உபாதி³யமானங் உத்தரதி³ட்டி²ங் நித³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங். யதா² ஏஸா தி³ட்டி² த³ள்ஹீகரணவஸேன புரிமங் புரிமங் உத்தரா உத்தரா உபாதி³யதி, ஏவங் ‘‘நத்தி² தி³ன்ன’’ந்திஆதி³காபீதி. அத்தக்³க³ஹணங் பன அத்தவாது³பாதா³னந்தி நயித³ங் தி³ட்டு²பாதா³னத³ஸ்ஸனந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். லோகோ சாதி அத்தக்³க³ஹணவினிமுத்தக³ஹணங் தி³ட்டு²பாதா³னபூ⁴தங் இத⁴ புரிமதி³ட்டி²உத்தரதி³ட்டி²வசனேஹி வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ஸப்³ப³தி³ட்டி²க³தஸ்ஸ ‘‘தி³ட்டு²பாதா³ன’’ந்தி ஏதங் அதி⁴வசனங் ‘‘ஸப்³பா³பி தி³ட்டி² தி³ட்டு²பாதா³ன’’ந்தி வசனதோ.

    Sassato attāti idaṃ purimadiṭṭhiṃ upādiyamānaṃ uttaradiṭṭhiṃ nidassetuṃ vuttaṃ. Yathā esā diṭṭhi daḷhīkaraṇavasena purimaṃ purimaṃ uttarā uttarā upādiyati, evaṃ ‘‘natthi dinna’’ntiādikāpīti. Attaggahaṇaṃ pana attavādupādānanti nayidaṃ diṭṭhupādānadassananti daṭṭhabbaṃ. Loko cāti attaggahaṇavinimuttagahaṇaṃ diṭṭhupādānabhūtaṃ idha purimadiṭṭhiuttaradiṭṭhivacanehi vuttanti veditabbaṃ. Sabbadiṭṭhigatassa ‘‘diṭṭhupādāna’’nti etaṃ adhivacanaṃ ‘‘sabbāpi diṭṭhi diṭṭhupādāna’’nti vacanato.

    ஸீலப்³ப³தங் உபாதி³யந்தீதி ஸீலப்³ப³தங் ‘‘ஸுத்³தி⁴மக்³கோ³’’தி உபாதி³யந்தி. ஏதேன மிச்சா²பி⁴னிவேஸேன. ஸயங் வா தங் மிச்சா²பி⁴னிவேஸஸஹக³தங். ஸீலப்³ப³தஸஹசரணதோ ஸீலப்³ப³தஞ்ச தங் த³ள்ஹக்³கா³ஹபா⁴வதோ உபாதா³னஞ்சாதி ஸீலப்³ப³துபாதா³னங். ஏவங் ஸுத்³தீ⁴தி அபி⁴னிவேஸதோதி ஏவங் கோ³ஸீலகோ³வதாதி³சரணேன ஸங்ஸாரஸுத்³தீ⁴தி அபி⁴னிவேஸபா⁴வதோ. ஏதேன தங் ஸஹசரணதோ அபி⁴னிவேஸஸ்ஸ தங்ஸத்³தா³ரஹதங் த³ஸ்ஸேதி.

    Sīlabbataṃ upādiyantīti sīlabbataṃ ‘‘suddhimaggo’’ti upādiyanti. Etena micchābhinivesena. Sayaṃ vā taṃ micchābhinivesasahagataṃ. Sīlabbatasahacaraṇato sīlabbatañca taṃ daḷhaggāhabhāvato upādānañcāti sīlabbatupādānaṃ. Evaṃ suddhīti abhinivesatoti evaṃ gosīlagovatādicaraṇena saṃsārasuddhīti abhinivesabhāvato. Etena taṃ sahacaraṇato abhinivesassa taṃsaddārahataṃ dasseti.

    வத³ந்தீதி ‘‘அத்தி² மே அத்தா’’திஆதி³னா வோஹரந்தி. ஏதேன தி³ட்டி²க³தேன. அத்தவாத³மத்தமேவாதி அத்தாதி வாசாமத்தமேவ. ஏதேன வாசாவத்து²மத்தமேதங், யதி³த³ங் பா³ஹிரகபரிகப்பிதோ அத்தாதி த³ஸ்ஸேதி.

    Vadantīti ‘‘atthi me attā’’tiādinā voharanti. Etena diṭṭhigatena. Attavādamattamevāti attāti vācāmattameva. Etena vācāvatthumattametaṃ, yadidaṃ bāhirakaparikappito attāti dasseti.

    தண்ஹா காமுபாதா³னஸ்ஸாதி எத்த² ‘‘தத்த² கதமங் காமுபாதா³னங்? யோ காமேஸு காமச்ச²ந்தோ³ காமராகோ³ காமனந்தீ³ காமதண்ஹா காமஸ்னேஹோ காமபரிளாஹோ காமமுச்சா² காமஜ்ஜோ²ஸானங். இத³ங் வுச்சதி காமுபாதா³ன’’ந்தி வசனதோ தண்ஹாத³ள்ஹத்தங் காமுபாதா³னங். தண்ஹாத³ள்ஹத்தந்தி ச புரிமதண்ஹாஉபனிஸ்ஸயபச்சயதோ த³ள்ஹபூ⁴தா உத்தரதண்ஹா ஏவ. கேசி பனாஹு –

    Taṇhākāmupādānassāti ettha ‘‘tattha katamaṃ kāmupādānaṃ? Yo kāmesu kāmacchando kāmarāgo kāmanandī kāmataṇhā kāmasneho kāmapariḷāho kāmamucchā kāmajjhosānaṃ. Idaṃ vuccati kāmupādāna’’nti vacanato taṇhādaḷhattaṃ kāmupādānaṃ. Taṇhādaḷhattanti ca purimataṇhāupanissayapaccayato daḷhabhūtā uttarataṇhā eva. Keci panāhu –

    ‘‘அப்பத்தவிஸயபத்த²னா தண்ஹா அந்த⁴காரே சோரஸ்ஸஹத்த²ப்பஸாரணங் விய, ஸம்பத்தவிஸயக்³க³ஹணங் உபாதா³னங் தஸ்ஸேவ ப⁴ண்ட³க்³க³ஹணங் வியா’’தி. அப்பிச்ச²ஸந்துட்டி²படிபக்கா² ஏதே த⁴ம்மா பரியேஸனாரக்க²து³க்க²மூலானி, தஸ்மா வுத்தலக்க²ணா தண்ஹா வுத்தலக்க²ணஸ்ஸேவ உபாதா³னஸ்ஸ அனானந்தரஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயவஸேன பச்சயோ, ஆரம்மணாதி³வஸேனபி பச்சயோ ஹோதியேவ, அனந்தராதீ³னங் பன அனந்தராதி³வஸேன பச்சயோ. ஸப்³ப³ஸ்ஸபி ஹி லோப⁴ஸ்ஸ தண்ஹாபரியாயோபி காமுபாதா³னபரியாயோபி லப்³ப⁴தேவாதி. அவஸேஸானந்தி தி³ட்டு²பாதா³னாதீ³னங். ஸஹஜாதாதி³வஸேனாதி ஸஹஜாதானங் ஸஹஜாதாதி³வஸேன, அஸஹஜாதானங் அனந்தரஉபனிஸ்ஸயாதி³வஸேனாதி ஸப்³ப³ங் ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.

    ‘‘Appattavisayapatthanā taṇhā andhakāre corassahatthappasāraṇaṃ viya, sampattavisayaggahaṇaṃ upādānaṃ tasseva bhaṇḍaggahaṇaṃ viyā’’ti. Appicchasantuṭṭhipaṭipakkhā ete dhammā pariyesanārakkhadukkhamūlāni, tasmā vuttalakkhaṇā taṇhā vuttalakkhaṇasseva upādānassa anānantarassa upanissayavasena paccayo, ārammaṇādivasenapi paccayo hotiyeva, anantarādīnaṃ pana anantarādivasena paccayo. Sabbassapi hi lobhassa taṇhāpariyāyopi kāmupādānapariyāyopi labbhatevāti. Avasesānanti diṭṭhupādānādīnaṃ. Sahajātādivasenāti sahajātānaṃ sahajātādivasena, asahajātānaṃ anantaraupanissayādivasenāti sabbaṃ heṭṭhā vuttanayeneva veditabbaṃ.

    உபாதா³னவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Upādānavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    தண்ஹாவாரவண்ணனா

    Taṇhāvāravaṇṇanā

    96. ‘‘சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸோ’’திஆதி³ ப²ஸ்ஸஸ்ஸ மாதிதோ நாமங் விய புத்தஸ்ஸ வத்து²தோ தஸ்ஸ நிஸ்ஸயபா⁴வேன உப்பத்திஹேதுத்தா, ஆரம்மணங் பன கேவலங் உப்பத்திஹேதூதி வுத்தங் ‘‘ஸெட்டி²…பே॰… நாம’’ந்தி. காமராக³பா⁴வேனாதி வத்து²காமஸ்ஸ ரஜ்ஜனவஸேன. ரூபங் அஸ்ஸாதெ³ந்தீதி ருபாரம்மணங் தண்ஹாபி⁴னந்த³னாவஸேன அபி⁴ரமமானா ஏவ அஸ்ஸாதெ³ந்தீ. நிச்சந்திஆதி³னா தி³ட்டா²பி⁴னந்த³னாமுகே²ன ரூபங் அபி⁴ரமந்தீ. பேச்ச ந ப⁴விஸ்ஸதீதி பி⁴ஜ்ஜித்வா ந ஹோதி புன அனுப்பஜ்ஜனதோ. ததா² ஸத்³த³கண்ஹாத³யோபீதி யதா² ரூபதண்ஹா காமராக³பா⁴வேன ஸஸ்ஸதராக³வஸேன உச்சே²த³ராக³வஸேனாதி ச பவத்தியா திஸ்ஸோ தண்ஹா, ததா² ஸத்³த³தண்ஹா க³ந்த⁴ரஸபொ²ட்ட²ப்³ப³த⁴ம்மதண்ஹாபி. தண்ஹாவிசரிதானீதி தண்ஹாஸமுதா³சாரா, ஸமுதா³சாரவஸேன பவத்ததண்ஹாதி அத்தோ².

    96. ‘‘Cakkhusamphasso’’tiādi phassassa mātito nāmaṃ viya puttassa vatthuto tassa nissayabhāvena uppattihetuttā, ārammaṇaṃ pana kevalaṃ uppattihetūti vuttaṃ ‘‘seṭṭhi…pe… nāma’’nti. Kāmarāgabhāvenāti vatthukāmassa rajjanavasena. Rūpaṃ assādentīti rupārammaṇaṃ taṇhābhinandanāvasena abhiramamānā eva assādentī. Niccantiādinā diṭṭhābhinandanāmukhena rūpaṃ abhiramantī. Pecca na bhavissatīti bhijjitvā na hoti puna anuppajjanato. Tathā saddakaṇhādayopīti yathā rūpataṇhā kāmarāgabhāvena sassatarāgavasena ucchedarāgavasenāti ca pavattiyā tisso taṇhā, tathā saddataṇhā gandharasaphoṭṭhabbadhammataṇhāpi. Taṇhāvicaritānīti taṇhāsamudācārā, samudācāravasena pavattataṇhāti attho.

    அஜ்ஜ²த்திகஸ்ஸுபாதா³யாதி (விப⁴॰ அட்ட²॰ 973; ஸங்॰ நி॰ டீ॰ 2.2.2) அஜ்ஜ²த்திகங் க²ந்த⁴பஞ்சகங் உபாதா³ய. உபயோக³த்தே² ஹி இத³ங் ஸாமிவசனங். அஸ்மீதி ஹோதீதி யதே³தங் அஜ்ஜ²த்தங் க²ந்த⁴பஞ்சகங் உபாதா³ய தண்ஹாமானதி³ட்டி²வஸேன ஸமூஹகா³ஹதோ அஸ்மீதி ஏவங் ஹோதி, தஸ்மிங் ஸதீதி அத்தோ². இத்த²ஸ்மீதி ஹோதீதி க²த்தியாதீ³ஸு ‘‘இத³ங்பகாரோ அஹ’’ந்தி ஏவங் தண்ஹாமானதி³ட்டி²வஸேன ஹோதீதி இத³மெத்த² அனுபனிதா⁴ய க³ஹணங். ஏவமாதி³னாதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ‘‘ஏவங்ஸ்மீதி, அஞ்ஞதா²ஸ்மீதி, ப⁴விஸ்ஸந்தி, இத்த²ங் ப⁴விஸ்ஸந்தி, ஏவங் ப⁴விஸ்ஸந்தி, அஞ்ஞதா² ப⁴விஸ்ஸந்தி, அஸஸ்மீதி, ஸதஸ்மீதி, ஸியந்தி, இத்த²ங் ஸியந்தி, ஏவங் ஸியந்தி, அஞ்ஞதா² ஸியந்தி, அபாஹங் ஸியந்தி, அபாஹங் இத்த²ங் ஸியந்தி, அபாஹங் ஏவங் ஸியந்தி, அபாஹங் அஞ்ஞதா² ஸிய’’ந்தி (விப⁴॰ 973) இமேஸங் தண்ஹாவிசரிதானங் க³ஹணங். தத்த² ஏவங்ஸ்மீதி இத³ங் ஸமதோ உபனிதா⁴ய க³ஹணங், யதா² அயங் க²த்தியோ, யதா² அயங் ப்³ராஹ்மணோ, ஏவங் அஹம்பீதி அத்தோ². அஞ்ஞதா²ஸ்மீதி இத³ங் அஸமணோ உபனிதா⁴ய க³ஹணங், யதா² அயங் க²த்தியோ, யதா² அயங் ப்³ராஹ்மணோ, ததோ அஞ்ஞதா² அஹங் ஹீனோ வா அதி⁴கோ வாதி அத்தோ². இதி இமானி புப்³பே³ வுத்தானி த்³வேதி ஏதானி பச்சுப்பன்னவஸேன சத்தாரி தண்ஹாவிசரிதானி. ப⁴விஸ்ஸந்திஆதீ³னி பன சத்தாரி அனாக³தவஸேன வுத்தானி. தேஸங் புரிமசதுக்கே வுத்தனயேனேவ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. அஸஸ்மீதி அஸதீதி அஸங். நிச்சஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங், தஸ்மா ஸஸ்ஸதோ அஸ்மீதி அத்தோ². ஸதஸ்மீதி ஸீத³தீதி ஸதங். அனிச்சஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங், தஸ்மா அஸஸ்ஸதோ அஸ்மீதி அத்தோ². இதி இமானி த்³வே ஸஸ்ஸதுச்சே²த³வஸேன வுத்தானி. இதோ பரானி ஸியந்திஆதீ³னி சத்தாரி ஸங்ஸயபரிவிதக்கவஸேன வுத்தானி, தானி புரிமசதுக்கே வுத்தனயேன அத்த²தோ வேதி³தப்³பா³னி. அபாஹங் ஸியந்திஆதீ³னி சத்தாரி ‘‘அபி நாமாஹங் ப⁴வெய்ய’’ந்தி ஏவங் பத்த²னாகப்பனவஸேன வுத்தானி, தானி புரிமசதுக்கே வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³பா³னி.

    Ajjhattikassupādāyāti (vibha. aṭṭha. 973; saṃ. ni. ṭī. 2.2.2) ajjhattikaṃ khandhapañcakaṃ upādāya. Upayogatthe hi idaṃ sāmivacanaṃ. Asmīti hotīti yadetaṃ ajjhattaṃ khandhapañcakaṃ upādāya taṇhāmānadiṭṭhivasena samūhagāhato asmīti evaṃ hoti, tasmiṃ satīti attho. Itthasmīti hotīti khattiyādīsu ‘‘idaṃpakāro aha’’nti evaṃ taṇhāmānadiṭṭhivasena hotīti idamettha anupanidhāya gahaṇaṃ. Evamādināti ādi-saddena ‘‘evaṃsmīti, aññathāsmīti, bhavissanti, itthaṃ bhavissanti, evaṃ bhavissanti, aññathā bhavissanti, asasmīti, satasmīti, siyanti, itthaṃ siyanti, evaṃ siyanti, aññathā siyanti, apāhaṃ siyanti, apāhaṃ itthaṃ siyanti, apāhaṃ evaṃ siyanti, apāhaṃ aññathā siya’’nti (vibha. 973) imesaṃ taṇhāvicaritānaṃ gahaṇaṃ. Tattha evaṃsmīti idaṃ samato upanidhāya gahaṇaṃ, yathā ayaṃ khattiyo, yathā ayaṃ brāhmaṇo, evaṃ ahampīti attho. Aññathāsmīti idaṃ asamaṇo upanidhāya gahaṇaṃ, yathā ayaṃ khattiyo, yathā ayaṃ brāhmaṇo, tato aññathā ahaṃ hīno vā adhiko vāti attho. Iti imāni pubbe vuttāni dveti etāni paccuppannavasena cattāri taṇhāvicaritāni. Bhavissantiādīni pana cattāri anāgatavasena vuttāni. Tesaṃ purimacatukke vuttanayeneva attho veditabbo. Asasmīti asatīti asaṃ. Niccassetaṃ adhivacanaṃ, tasmā sassato asmīti attho. Satasmīti sīdatīti sataṃ. Aniccassetaṃ adhivacanaṃ, tasmā asassato asmīti attho. Iti imāni dve sassatucchedavasena vuttāni. Ito parāni siyantiādīni cattāri saṃsayaparivitakkavasena vuttāni, tāni purimacatukke vuttanayena atthato veditabbāni. Apāhaṃ siyantiādīni cattāri ‘‘api nāmāhaṃ bhaveyya’’nti evaṃ patthanākappanavasena vuttāni, tāni purimacatukke vuttanayeneva veditabbāni.

    எத்த² ச ஸஸ்ஸதுச்சே²த³வஸேன வுத்தா த்³வே தி³ட்டி²ஸீஸா நாம, அஸ்மி, ப⁴விஸ்ஸங், ஸியங், அபாஹங் ஸியந்தி ஏதே பன சத்தாரோ ஸுத்³த⁴ஸீஸா ஏவ, ‘‘இத்த²ஸ்மீ’’திஆத³யோ தயோ தயோதி த்³வாத³ஸ ஸீஸமூலகா நாம. ஏவமேதானி த்³வே தி³ட்டி²ஸீஸா, சத்தாரோ ஸுத்³த⁴ஸீஸா, த்³வாத³ஸ ஸீஸமூலகாதி அஜ்ஜ²த்திகஸ்ஸுபாதா³ய அட்டா²ரஸ்ஸ தண்ஹாவிசரிதானி வேதி³தப்³பா³னி.

    Ettha ca sassatucchedavasena vuttā dve diṭṭhisīsā nāma, asmi, bhavissaṃ, siyaṃ, apāhaṃ siyanti ete pana cattāro suddhasīsā eva, ‘‘itthasmī’’tiādayo tayo tayoti dvādasa sīsamūlakā nāma. Evametāni dve diṭṭhisīsā, cattāro suddhasīsā, dvādasa sīsamūlakāti ajjhattikassupādāya aṭṭhārassa taṇhāvicaritāni veditabbāni.

    பா³ஹிரஸ்ஸுபாதா³யாதி பா³ஹிரங் க²ந்த⁴பஞ்சகங் உபாதா³ய. இத³ம்பி ஹி உபயோக³த்தே² ஸாமிவசனங். இமினாதி இமினா ருபேன வா…பே॰… விஞ்ஞாணேன வாதி ஏவங் ரூபாதீ³ஸு ஏகமேவ ‘‘அஹ’’ந்தி, இதரங் கிஞ்சனபலிபோ³த⁴பா⁴வேன க³ஹெத்வா தண்ஹாதி³வஸேன ‘‘அஸ்மீ’’தி அபி⁴னிவிஸதி, ‘‘இமினா’’தி அயமெத்த² விஸேஸோ. அஸ்மீதி இமினா க²க்³கே³ன வா ச²த்தேன வா அபி⁴ஸேகேன வா ‘‘க²த்தியோஹமஸ்மீ’’தி அபி⁴னிவிஸதி. பா³ஹிரரூபாதி³னிஸ்ஸிதானீதி பா³ஹிரானி பரஸந்ததிபரியாபன்னானி ரூபவேத³னாதீ³னி நிஸ்ஸிதானி. அட்டா²ரஸாதி இமினா ‘‘அஸ்மீ’’திஆதி³னயப்பவத்தானி அட்டா²ரஸ, தானி புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³பா³னி. ‘‘இமினா’’தி ஹி அயமேவெத்த² விஸேஸோ, தஸ்மா ‘‘த்³வே தி³ட்டி²ஸீஸா’’திஆதி³னா வுத்தனயேனேவ நித்³தா⁴ரெத்வா வேதி³தப்³பா³. உப⁴யங் பன ஏகஜ்ஜ²ங் கத்வா ஆஹ ‘‘ச²த்திங்ஸா’’தி.

    Bāhirassupādāyāti bāhiraṃ khandhapañcakaṃ upādāya. Idampi hi upayogatthe sāmivacanaṃ. Imināti iminā rupena vā…pe… viññāṇena vāti evaṃ rūpādīsu ekameva ‘‘aha’’nti, itaraṃ kiñcanapalibodhabhāvena gahetvā taṇhādivasena ‘‘asmī’’ti abhinivisati, ‘‘iminā’’ti ayamettha viseso. Asmīti iminā khaggena vā chattena vā abhisekena vā ‘‘khattiyohamasmī’’ti abhinivisati. Bāhirarūpādinissitānīti bāhirāni parasantatipariyāpannāni rūpavedanādīni nissitāni. Aṭṭhārasāti iminā ‘‘asmī’’tiādinayappavattāni aṭṭhārasa, tāni pubbe vuttanayeneva veditabbāni. ‘‘Iminā’’ti hi ayamevettha viseso, tasmā ‘‘dve diṭṭhisīsā’’tiādinā vuttanayeneva niddhāretvā veditabbā. Ubhayaṃ pana ekajjhaṃ katvā āha ‘‘chattiṃsā’’ti.

    நித்³தே³ஸத்தே²னாதி ‘‘ச²யிமே ஆவுஸோ தண்ஹாகாயா’’திஆதி³னித்³தே³ஸபாளியா அத்த²வசனேன. நித்³தே³ஸவித்தா²ராதி தஸ்ஸ ச நித்³தே³ஸஸ்ஸ அட்ட²ஸததண்ஹாவிசரிதவஸேன வித்தா²ரேன. வித்தா²ரஸ்ஸ ச புன ஸங்க³ஹதோதி த்³வீஹி ஆகாரேஹி வித்தா²ரிதஸ்ஸ அட்டா²ரஸதண்ஹாவிசரிதபபே⁴த³ஸ்ஸ ச²ளேவ திஸ்ஸோயேவாதி ச புன ஸங்க³ஹணதோ ச.

    Niddesatthenāti ‘‘chayime āvuso taṇhākāyā’’tiādiniddesapāḷiyā atthavacanena. Niddesavitthārāti tassa ca niddesassa aṭṭhasatataṇhāvicaritavasena vitthārena. Vitthārassa ca puna saṅgahatoti dvīhi ākārehi vitthāritassa aṭṭhārasataṇhāvicaritapabhedassa chaḷeva tissoyevāti ca puna saṅgahaṇato ca.

    விபாகவேத³னா அதி⁴ப்பேதா விஸேஸதோ அத்தானங் அஸ்ஸாதே³தப்³ப³தோ. தமேவ ஹிஸ்ஸா அஸ்ஸாதே³தப்³ப³தங் பகாஸேதுங் ‘‘கத²’’ந்திஆதி³ வுத்தங். அஸ்ஸாத³னேனாதி அபி⁴ரதியா. மமாயந்தாதி த⁴னாயந்தா. சித்தகாராதீ³னந்தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன இட்ட²வண்ணாரம்மணதா³யகானங் ஸங்க³ஹோ. ஸிப்பஸந்த³ஸ்ஸனகாதீ³னந்தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன வேஜ்ஜாதீ³னங் ஸங்க³ஹோ. வேஜ்ஜா ஹி ரஸாயதனோஜாவஸேன தது³பத்த²ம்பி⁴தவஸேன ச த⁴ம்மாரம்மணஸ்ஸ தா³யகா. ஸ்வாயங் ஆதி³-ஸத்³தோ³ ‘‘வீணாவாத³காதீ³’’திஆதி³னா பச்சேகஞ்ச யோஜேதப்³போ³, புத்தங் மமாயந்தாதி புத்தங் ஸம்பியாயந்தா. புத்தோ விய செத்த² வேத³னா த³ட்ட²ப்³பா³, ஸப்பாயஸப்பிகீ²ராதீ³னி விய வேத³னாய பச்சயபூ⁴தானி இட்ட²ரூபாதி³ஆரம்மணானி, தா⁴தி விய ரூபாதி³ச²ளாரம்மணதா³யகா சித்தகாராத³யோ த³ட்ட²ப்³பா³.

    Vipākavedanā adhippetā visesato attānaṃ assādetabbato. Tameva hissā assādetabbataṃ pakāsetuṃ ‘‘katha’’ntiādi vuttaṃ. Assādanenāti abhiratiyā. Mamāyantāti dhanāyantā. Cittakārādīnanti ādi-saddena iṭṭhavaṇṇārammaṇadāyakānaṃ saṅgaho. Sippasandassanakādīnanti ādi-saddena vejjādīnaṃ saṅgaho. Vejjā hi rasāyatanojāvasena tadupatthambhitavasena ca dhammārammaṇassa dāyakā. Svāyaṃ ādi-saddo ‘‘vīṇāvādakādī’’tiādinā paccekañca yojetabbo, puttaṃ mamāyantāti puttaṃ sampiyāyantā. Putto viya cettha vedanā daṭṭhabbā, sappāyasappikhīrādīni viya vedanāya paccayabhūtāni iṭṭharūpādiārammaṇāni, dhāti viya rūpādichaḷārammaṇadāyakā cittakārādayo daṭṭhabbā.

    தண்ஹாவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Taṇhāvāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    வேத³னாவாரவண்ணனா

    Vedanāvāravaṇṇanā

    97. சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜா ஏவ வேத³னா அதீதாதி³பே⁴த³பி⁴ன்னா ராஸிவஸேன ஏகஜ்ஜ²ங் க³ஹெத்வா ஏகோ வேத³னாகாயோ யதா² வேத³னாக்க²ந்தோ⁴, ஏவங் ஸோதஸம்ப²ஸ்ஸஜாதி³காதி பாளியங் ‘‘ச²யிமே ஆவுஸோ வேத³னாகாயா’’தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘வேத³னாகாயாதி வேத³னாஸமூஹா’’தி. சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸதோ ஜாதா சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸஜா வேத³னா. ஸா பன உபாதி³ன்னாபி அனுபாதி³ன்னாபி, தது³ப⁴யஸ்ஸபி ஸங்க³ண்ஹந்தேன அத்த²வண்ணனாய கதத்தா ஆஹ ‘‘அயங் தாவெத்த² ஸப்³ப³ஸங்கா³ஹிககதா²’’தி. இதா³னி ‘‘விபாகவிதி⁴ அய’’ந்தி உபாதி³ன்னயேவ க³ண்ஹந்தோ ‘‘விபாகவஸேனா’’திஆதி³மாஹ. மனொத்³வாரே மனோவிஞ்ஞாணதா⁴துஸம்பயுத்தாதி ததா³ரம்மணமனோவிஞ்ஞாணதா⁴துஸம்பயுத்தா.

    97. Cakkhusamphassajā eva vedanā atītādibhedabhinnā rāsivasena ekajjhaṃ gahetvā eko vedanākāyo yathā vedanākkhandho, evaṃ sotasamphassajādikāti pāḷiyaṃ ‘‘chayime āvuso vedanākāyā’’ti vuttanti āha ‘‘vedanākāyāti vedanāsamūhā’’ti. Cakkhusamphassato jātā cakkhusamphassajā vedanā. Sā pana upādinnāpi anupādinnāpi, tadubhayassapi saṅgaṇhantena atthavaṇṇanāya katattā āha ‘‘ayaṃ tāvettha sabbasaṅgāhikakathā’’ti. Idāni ‘‘vipākavidhi aya’’nti upādinnayeva gaṇhanto ‘‘vipākavasenā’’tiādimāha. Manodvāre manoviññāṇadhātusampayuttāti tadārammaṇamanoviññāṇadhātusampayuttā.

    அவஸேஸானந்தி ஸம்படிச்ச²னாதி³வேத³னானங். உபனிஸ்ஸயாதீ³தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன அனந்தராதீ³னங் ஸங்க³ஹோ த³ட்ட²ப்³போ³. அனந்தரானஞ்ஹி அனந்தராதி³வஸேன, இதரேஸங் உபனிஸ்ஸயவஸேன ப²ஸ்ஸோ பச்சயோ ஹோதி, மனொத்³வாரே பன ததா³ரம்மணவேத³னானங் மனோஸம்ப²ஸ்ஸோ உபனிஸ்ஸயவஸேன பச்சயோ. அத்³வாரிகானந்தி த்³வாரரஹிதானங். ந ஹி படிஸந்தி⁴ஆதி³வேத³னானங் கிஞ்சி த்³வாரங் அத்தி². ஸஹஜாதமனோஸம்ப²ஸ்ஸஸமுத³யாதி ஏதேனஸ்ஸ தாஸங் ஸஹஜாதகோடியா பச்சயபா⁴வமாஹ.

    Avasesānanti sampaṭicchanādivedanānaṃ. Upanissayādīti ādi-saddena anantarādīnaṃ saṅgaho daṭṭhabbo. Anantarānañhi anantarādivasena, itaresaṃ upanissayavasena phasso paccayo hoti, manodvāre pana tadārammaṇavedanānaṃ manosamphasso upanissayavasena paccayo. Advārikānanti dvārarahitānaṃ. Na hi paṭisandhiādivedanānaṃ kiñci dvāraṃ atthi. Sahajātamanosamphassasamudayāti etenassa tāsaṃ sahajātakoṭiyā paccayabhāvamāha.

    வேத³னாவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Vedanāvāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    ப²ஸ்ஸவாரவண்ணனா

    Phassavāravaṇṇanā

    98. சக்கு²ங் நிஸ்ஸாய உப்பன்னோ ஸம்ப²ஸ்ஸோ சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸோ. பஞ்சவத்து²காதி சக்கா²தி³பஞ்சவத்து²கா சக்கா²தி³பஞ்சவத்து²ஸன்னிஸ்ஸயா. ‘‘உபாதி³ன்னககதா² ஏஸா’’தி பா³வீஸதிக்³க³ஹணங், பவத்திகதா²பா⁴வதோ லோகியக்³க³ஹணங். விபாகமனஸம்பயுத்தப²ஸ்ஸாதி விபாகமனோவிஞ்ஞாணஸம்பயுத்தா ப²ஸ்ஸா. பச்சயுப்பன்னேன விய பச்சயேனபி உபாதி³ன்னகேனேவ ப⁴விதப்³ப³ந்தி ‘‘ச²ன்னங் சக்கா²தீ³னங் ஆயதனான’’ந்தி வுத்தங்.

    98. Cakkhuṃ nissāya uppanno samphasso cakkhusamphasso. Pañcavatthukāti cakkhādipañcavatthukā cakkhādipañcavatthusannissayā. ‘‘Upādinnakakathā esā’’ti bāvīsatiggahaṇaṃ, pavattikathābhāvato lokiyaggahaṇaṃ. Vipākamanasampayuttaphassāti vipākamanoviññāṇasampayuttā phassā. Paccayuppannena viya paccayenapi upādinnakeneva bhavitabbanti ‘‘channaṃ cakkhādīnaṃ āyatanāna’’nti vuttaṃ.

    ப²ஸ்ஸவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Phassavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    ஸளாயதனவாரவண்ணனா

    Saḷāyatanavāravaṇṇanā

    99. நித³ஸ்ஸனமத்தஞ்சேதங், தஸ்மா யதா² எத்த² அரூபலோகாபெக்கா²ய ச²ட்டா²யதனஞ்ச ஸளாயதனஞ்ச ஸளாயதனந்தி ஏகஸேஸோ இச்சி²தப்³போ³, ஏவங் யேஸங் பச்சயுப்பன்னோ உபாதி³ன்னோ, பச்சயோ பன அனுபாதி³ன்னோதிபி இச்சி²தப்³போ³. தேஸங் மதேன பா³ஹிராயதனவஸேனபி ஏகஸேஸோ வேதி³தப்³போ³ ‘‘ச²ட்டா²யதனஞ்ச ஸளாயதனஞ்ச ஸளாயதனஞ்ச ஸளாயதன’’ந்தி. விஸுத்³தி⁴மக்³கோ³பி இமஸ்ஸ ஆக³மஸ்ஸ அத்த²ஸங்வண்ணனாதி ஆஹ ‘‘விஸுத்³தி⁴மக்³கே³…பே॰… வுத்தனயமேவா’’தி. ஏஸ நயோ அஞ்ஞத்தா²பி விஸுத்³தி⁴மக்³க³க்³க³ஹணே.

    99. Nidassanamattañcetaṃ, tasmā yathā ettha arūpalokāpekkhāya chaṭṭhāyatanañca saḷāyatanañca saḷāyatananti ekaseso icchitabbo, evaṃ yesaṃ paccayuppanno upādinno, paccayo pana anupādinnotipi icchitabbo. Tesaṃ matena bāhirāyatanavasenapi ekaseso veditabbo ‘‘chaṭṭhāyatanañca saḷāyatanañca saḷāyatanañca saḷāyatana’’nti. Visuddhimaggopi imassa āgamassa atthasaṃvaṇṇanāti āha ‘‘visuddhimagge…pe… vuttanayamevā’’ti. Esa nayo aññatthāpi visuddhimaggaggahaṇe.

    ஸளாயதனவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Saḷāyatanavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    நாமரூபவாரவண்ணனா

    Nāmarūpavāravaṇṇanā

    100. நமனலக்க²ணந்தி ஆரம்மணாபி⁴முக²ங் நமனஸபா⁴வங் தேன வினா அபவத்தனதோ. ருப்பனங் ஸீதாதி³விரோதி⁴பச்சயஸன்னிபாதே விஸதி³ஸுப்பத்தி. இமே பன தயோதிஆதி³னா ஸப்³ப³சித்துப்பாத³ஸாதா⁴ரணவஸேனேவ தங்ஸங்கா²ரக்க²ந்த⁴க்³க³ஹணங், தஸ்மா யே யத்த² அஸாதா⁴ரணா, தேபி அத்த²தோ க³ஹிதாயேவாதி த³ஸ்ஸேதி.

    100.Namanalakkhaṇanti ārammaṇābhimukhaṃ namanasabhāvaṃ tena vinā apavattanato. Ruppanaṃ sītādivirodhipaccayasannipāte visadisuppatti. Ime pana tayotiādinā sabbacittuppādasādhāraṇavaseneva taṃsaṅkhārakkhandhaggahaṇaṃ, tasmā ye yattha asādhāraṇā, tepi atthato gahitāyevāti dasseti.

    உபாதி³யித்வாதி பச்சயே கத்வா. பச்சயகரணமேவ ஹி பச்சயுப்பன்னஸ்ஸ பச்சயபூ⁴தத⁴ம்மானங் உபாதி³யனங். ஸமூஹஸம்ப³ந்தே⁴ ஸாமிவசனங் ஏதந்தி ‘‘ஸமூஹத்தே² ஏதங் ஸாமிவசன’’ந்தி வுத்தங் தேன வினா ஸம்ப³ந்த⁴ஸ்ஸ அபா⁴வதோ. தேனாதி தஸ்மா. தங் ஸப்³ப³ம்பீதி தங் பூ⁴துபாதா³யபபே⁴த³ங் ஸப்³ப³ம்பி ஸத்தவீஸதிவித⁴ங். யஸ்ஸ நாமஸ்ஸாதி சதுவோகாரப⁴வே நாமஸ்ஸ. விஞ்ஞாணம்பி தப்பரியாபன்னமேவ வேதி³தப்³ப³ங். ரூபஸ்ஸாதி ஏகவோகாரப⁴வே ரூபஸ்ஸ. விஞ்ஞாணங் பன பஞ்சவோகாரப⁴வே ஸங்கா²ரவிஞ்ஞாணமேவ. யஸ்ஸ பஞ்சவோகாரப⁴வே நாமரூபஸ்ஸ. தஸ்ஸ வஸேனாதி ஸஹஜாதஸ்ஸ ஸஹஜாதாதி³வஸேன, அனந்தரஸ்ஸ அனந்தராதி³வஸேன, இதரஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயாதி³வஸேன தஸ்ஸ நாமஸ்ஸ யதா²ரஹங் தஸ்ஸ தஸ்ஸ விஞ்ஞாணஸ்ஸ பச்சயபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³.

    Upādiyitvāti paccaye katvā. Paccayakaraṇameva hi paccayuppannassa paccayabhūtadhammānaṃ upādiyanaṃ. Samūhasambandhe sāmivacanaṃ etanti ‘‘samūhatthe etaṃ sāmivacana’’nti vuttaṃ tena vinā sambandhassa abhāvato. Tenāti tasmā. Taṃ sabbampīti taṃ bhūtupādāyapabhedaṃ sabbampi sattavīsatividhaṃ. Yassa nāmassāti catuvokārabhave nāmassa. Viññāṇampi tappariyāpannameva veditabbaṃ. Rūpassāti ekavokārabhave rūpassa. Viññāṇaṃ pana pañcavokārabhave saṅkhāraviññāṇameva. Yassa pañcavokārabhave nāmarūpassa. Tassa vasenāti sahajātassa sahajātādivasena, anantarassa anantarādivasena, itarassa upanissayādivasena tassa nāmassa yathārahaṃ tassa tassa viññāṇassa paccayabhāvo veditabbo.

    நாமரூபவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Nāmarūpavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    விஞ்ஞாணவாரவண்ணனா

    Viññāṇavāravaṇṇanā

    101. தேபூ⁴மகவிபாகக்³க³ஹணே காரணங் ஹெட்டா² வுத்தமேவ. ஸங்கா²ரோ யஸ்ஸ விஞ்ஞாணஸ்ஸாதி எத்த² அட்ட²விதோ⁴பி காமாவசரபுஞ்ஞாபி⁴ஸங்கா²ரோ ஸோளஸவித⁴ஸ்ஸ காமாவசரவிபாகவிஞ்ஞாணஸ்ஸ, பஞ்சவிதோ⁴பி ரூபாவசரபுஞ்ஞாபி⁴ஸங்கா²ரோ பஞ்சவித⁴ஸ்ஸ ரூபாவசரவிபாகவிஞ்ஞாணஸ்ஸ, த்³வாத³ஸவிதோ⁴பி அபுஞ்ஞாபி⁴ஸங்கா²ரோ ஸத்தவித⁴ஸ்ஸ அகுஸலவிபாகவிஞ்ஞாணஸ்ஸ, சதுப்³பி³தோ⁴பி ஆனேஞ்ஜாபி⁴ஸங்காரோ சதுப்³பி³த⁴ஸ்ஸ அரூபாவசரவிபாகவிஞ்ஞாணஸ்ஸ யதா²ரஹங் படிஸந்தி⁴பவத்தீஸு கம்மபச்சயேன சேவ உபனிஸ்ஸயபச்சயேன ச பச்சயோ ஹோதி. அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரோ பன விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 2.620) வுத்தனயேன வேதி³தப்³போ³.

    101.Tebhūmakavipākaggahaṇe kāraṇaṃ heṭṭhā vuttameva. Saṅkhāro yassa viññāṇassāti ettha aṭṭhavidhopi kāmāvacarapuññābhisaṅkhāro soḷasavidhassa kāmāvacaravipākaviññāṇassa, pañcavidhopi rūpāvacarapuññābhisaṅkhāro pañcavidhassa rūpāvacaravipākaviññāṇassa, dvādasavidhopi apuññābhisaṅkhāro sattavidhassa akusalavipākaviññāṇassa, catubbidhopi āneñjābhisaṅkāro catubbidhassa arūpāvacaravipākaviññāṇassa yathārahaṃ paṭisandhipavattīsu kammapaccayena ceva upanissayapaccayena ca paccayo hoti. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana visuddhimagge (visuddhi. 2.620) vuttanayena veditabbo.

    விஞ்ஞாணவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Viññāṇavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    ஸங்கா²ரவாரவண்ணனா

    Saṅkhāravāravaṇṇanā

    102. அபி⁴ஸங்க²ரணலக்க²ணோதி அபி⁴ஸஞ்சேதயிதஸபா⁴வோ, ஆயூஹனலக்க²ணோதி அத்தோ². சோபனவஸேனாதி காயவிஞ்ஞத்திஸங்கா²தசோபனவஸேன. தேன பஞ்சத்³வாரிகசேதனா படிக்கி²பதி. வசனபே⁴த³வஸேனாதி வாசானிச்சா²ரணவஸேன. வசீவிஞ்ஞத்திஸமுட்டா²பனவஸேனாதி அத்தோ². யதா²வுத்தா வீஸதி, நவ மஹக்³க³தகுஸலசேதனா சாதி ஏகூனதிங்ஸ மனோஸஞ்சேதனா. ‘‘குஸலானங் உபனிஸ்ஸயவஸேனா’’தி வுத்தங், ஏகச்சானங் ஆரம்மணவஸேனபீதி வத்தப்³ப³ங். ஸஹஜாதாதி³வஸேனாதி ஸஹஜாத-அஞ்ஞமஞ்ஞ-நிஸ்ஸய-ஸம்பயுத்த-அத்தி²-அவிக³தஹேதுவஸேன, அனந்தரானங் அனந்தரஸமனந்தரஅனந்தரூபனிஸ்ஸயனத்தி²விக³தாஸேவனஸேன பச்சயோ. அபி-ஸத்³தே³ன உபனிஸ்ஸயங் ஸங்க³ண்ஹாதி.

    102.Abhisaṅkharaṇalakkhaṇoti abhisañcetayitasabhāvo, āyūhanalakkhaṇoti attho. Copanavasenāti kāyaviññattisaṅkhātacopanavasena. Tena pañcadvārikacetanā paṭikkhipati. Vacanabhedavasenāti vācānicchāraṇavasena. Vacīviññattisamuṭṭhāpanavasenāti attho. Yathāvuttā vīsati, nava mahaggatakusalacetanā cāti ekūnatiṃsa manosañcetanā. ‘‘Kusalānaṃ upanissayavasenā’’ti vuttaṃ, ekaccānaṃ ārammaṇavasenapīti vattabbaṃ. Sahajātādivasenāti sahajāta-aññamañña-nissaya-sampayutta-atthi-avigatahetuvasena, anantarānaṃ anantarasamanantaraanantarūpanissayanatthivigatāsevanasena paccayo. Api-saddena upanissayaṃ saṅgaṇhāti.

    ஸங்கா²ரவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Saṅkhāravāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    அவிஜ்ஜாவாரவண்ணனா

    Avijjāvāravaṇṇanā

    103. ‘‘து³க்க²ஸச்சேஅஞ்ஞாண’’ந்தி ஸங்கே²பதோ வுத்தமத்த²ங் விவரிதுங் ‘‘தத்தா²’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தந்தி அஞ்ஞாணங். ஸதிபி பஹாதப்³ப³த்தே பரிஞ்ஞெய்யத்தவஸேன அந்தோக³த⁴ங். து³க்க²ஸச்சஞ்சஸ்ஸாதி வத்து²ஸங்கா²தங் ஸம்பயுத்தக²ந்த⁴ஸங்கா²தஞ்ச து³க்க²ஸச்சங் அஸ்ஸ அஞ்ஞாணஸ்ஸ. தங் ஹிஸ்ஸ நிஸ்ஸயபச்சயோ ஹோதி. தஸ்ஸாதி து³க்க²ஸச்சஸ்ஸ. யாதா²வலக்க²ணபடிவேத⁴னிவாரணேனாதி ஸங்க²தஅவிபரீதஸபா⁴வபடிவிஜ்ஜ²னஸ்ஸ நிவாரணேன. ஏதேனஸ்ஸ பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயஸங்கா²தஸ்ஸ அரியமக்³க³படிவேத⁴ஸ்ஸ விப³ந்த⁴கபா⁴வமாஹ. ஞாணப்பவத்தியாதி ‘‘இத³ங் து³க்க²ங், எத்தகங் து³க்க²’’ந்தி அனுபு³ஜ்ஜ²னாகாராய புப்³ப³பா⁴க³ஞாணப்பவத்தியா. எத்தா²தி து³க்க²ஸச்சே. அப்பதா³னேனாதி அவிஸ்ஸஜ்ஜனேன. ஏதேனஸ்ஸா அனுபோ³த⁴ஞாணஸ்ஸபி விப³ந்த⁴கதமாஹ.

    103.‘‘Dukkhasacceaññāṇa’’nti saṅkhepato vuttamatthaṃ vivarituṃ ‘‘tatthā’’tiādi āraddhaṃ. Tanti aññāṇaṃ. Satipi pahātabbatte pariññeyyattavasena antogadhaṃ. Dukkhasaccañcassāti vatthusaṅkhātaṃ sampayuttakhandhasaṅkhātañca dukkhasaccaṃ assa aññāṇassa. Taṃ hissa nissayapaccayo hoti. Tassāti dukkhasaccassa. Yāthāvalakkhaṇapaṭivedhanivāraṇenāti saṅkhataaviparītasabhāvapaṭivijjhanassa nivāraṇena. Etenassa pariññābhisamayasaṅkhātassa ariyamaggapaṭivedhassa vibandhakabhāvamāha. Ñāṇappavattiyāti ‘‘idaṃ dukkhaṃ, ettakaṃ dukkha’’nti anubujjhanākārāya pubbabhāgañāṇappavattiyā. Etthāti dukkhasacce. Appadānenāti avissajjanena. Etenassā anubodhañāṇassapi vibandhakatamāha.

    தீஹி காரணேஹி வேதி³தப்³ப³ங் அந்தோக³தா⁴பா⁴வதோ. இத⁴ ஸம்பயுத்தக²ந்த⁴வஸேனேவ வத்து²தோ ஸமுத³யே அஞ்ஞாணங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஏகேனேவாதி இதரங் காரணத்தயங் படிக்கி²பதி. யதி³பி அஞ்ஞாணங் நிரோத⁴மக்³கே³ ஆரம்மணங் ந கரோதி, குதோ தத³ந்தோக³த⁴தப்³ப³த்து²தா, தே பன ஜானிதுகாமஸ்ஸ தப்படிச்சா²த³னவஸேன அனிரோத⁴மக்³கே³ஸு நிரோத⁴மக்³க³க்³கா³ஹஹேதுதாவஸேன ச பவத்தமானங் ‘‘நிரோதே⁴ படிபதா³யஞ்ச அஞ்ஞாண’’ந்தி வுச்சதி. தேனாஹ ‘‘படிச்சா²த³னதோ’’திஆதி³. தஸ்ஸத்தோ² வுத்தோயேவ. க³ம்பீ⁴ரத்தாதி ஸபா⁴வேனேவ க³ம்பீ⁴ரத்தா. அகா³த⁴அபதிட்டா²பா⁴வேன தங்விஸயஸ்ஸ ஞாணஸ்ஸ உப்பாதே³துங் அஸக்குணெய்யத்தா து³த்³த³ஸங். புரிமங் பன ஸச்சத்³வயங். வஞ்சனீயட்டே²னாதி வஞ்சகபா⁴வேன அயாதா²வபா⁴வேன உபட்டா²னதோ து³த்³த³ஸத்தா க³ம்பீ⁴ரங், ந ஸபா⁴வதோ, தஸ்மா தங்விஸயங் அஞ்ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி. தத்தா²தி தஸ்மிங் புரிமஸச்சத்³வயே அனிச்சாதி³ஸபா⁴வலக்க²ணஸ்ஸ து³த்³த³ஸத்தா ஏவ நிச்சாதி³விபல்லாஸவஸேன பவத்ததி அஞ்ஞாணந்தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங்.

    Tīhi kāraṇehi veditabbaṃ antogadhābhāvato. Idha sampayuttakhandhavaseneva vatthuto samudaye aññāṇaṃ daṭṭhabbaṃ. Ekenevāti itaraṃ kāraṇattayaṃ paṭikkhipati. Yadipi aññāṇaṃ nirodhamagge ārammaṇaṃ na karoti, kuto tadantogadhatabbatthutā, te pana jānitukāmassa tappaṭicchādanavasena anirodhamaggesu nirodhamaggaggāhahetutāvasena ca pavattamānaṃ ‘‘nirodhe paṭipadāyañca aññāṇa’’nti vuccati. Tenāha ‘‘paṭicchādanato’’tiādi. Tassattho vuttoyeva. Gambhīrattāti sabhāveneva gambhīrattā. Agādhaapatiṭṭhābhāvena taṃvisayassa ñāṇassa uppādetuṃ asakkuṇeyyattā duddasaṃ. Purimaṃpana saccadvayaṃ. Vañcanīyaṭṭhenāti vañcakabhāvena ayāthāvabhāvena upaṭṭhānato duddasattā gambhīraṃ, na sabhāvato, tasmā taṃvisayaṃ aññāṇaṃ uppajjati. Tatthāti tasmiṃ purimasaccadvaye aniccādisabhāvalakkhaṇassa duddasattā eva niccādivipallāsavasena pavattati aññāṇanti ānetvā sambandhitabbaṃ.

    இதா³னி நித்³தே³ஸவிபா⁴கே³னபி அவிஜ்ஜாய ஸச்சேஸு பவத்திவிபா⁴க³ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அபிசா’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² து³க்கே²தி எத்தகேன பு⁴ம்மனித்³தே³ஸேன. ஸங்க³ஹதோதி பரிஞ்ஞெய்யதாய து³க்கே²ன ஸங்க³ஹேதப்³ப³தோ. தேன நித்³தா⁴ரணத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. து³க்க²ஸ்மிஞ்ஹி அவிஜ்ஜா நித்³தா⁴ரீயதி, ந அஞ்ஞஸ்மிங். வத்து²தோதி ஆதா⁴ரத்த²ங். து³க்க²ஸன்னிஸ்ஸயா ஹி அவிஜ்ஜா. ஆரம்மணதோதி விஸயத்த²ங் தங் ஆரப்³ப⁴ பவத்தனதோ. கிச்சதோதி ப்³யாபனத்த²ங் சா²த³னவஸேன தங் ப்³யாபெத்வா பவத்தனதோ. இமினா நயேன ஸேஸேஸுபி அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. அவிஸேஸதோதி விஸேஸாபா⁴வதோ, வுத்தனயேன து³க்கா²தீ³ஸு பவத்திஆகாரவிஸேஸங் அக்³க³ஹெத்வாதி அத்தோ². ஸபா⁴வதோதி ஸரஸலக்க²ணதோ. சதுன்னம்பி ஸச்சானங் அஜானநஸபா⁴வா ஹி அவிஜ்ஜா. காமராக³ப⁴வராகா³ காமாஸவப⁴வாஸவாதி ஆஹ ‘‘ஸஹஜாதாதி³வஸேனா’’தி. நனு அவிஜ்ஜா ஏவ அவிஜ்ஜாஸவோ, ஸோ கத²ங் அவிஜ்ஜாய பச்சயோதி ஆஹ ‘‘புப்³பு³ப்பன்னா’’திஆதி³.

    Idāni niddesavibhāgenapi avijjāya saccesu pavattivibhāgaṃ dassetuṃ ‘‘apicā’’tiādi vuttaṃ. Tattha dukkheti ettakena bhummaniddesena. Saṅgahatoti pariññeyyatāya dukkhena saṅgahetabbato. Tena niddhāraṇatthaṃ dasseti. Dukkhasmiñhi avijjā niddhārīyati, na aññasmiṃ. Vatthutoti ādhāratthaṃ. Dukkhasannissayā hi avijjā. Ārammaṇatoti visayatthaṃ taṃ ārabbha pavattanato. Kiccatoti byāpanatthaṃ chādanavasena taṃ byāpetvā pavattanato. Iminā nayena sesesupi attho veditabbo. Avisesatoti visesābhāvato, vuttanayena dukkhādīsu pavattiākāravisesaṃ aggahetvāti attho. Sabhāvatoti sarasalakkhaṇato. Catunnampi saccānaṃ ajānanasabhāvā hi avijjā. Kāmarāgabhavarāgā kāmāsavabhavāsavāti āha ‘‘sahajātādivasenā’’ti. Nanu avijjā eva avijjāsavo, so kathaṃ avijjāya paccayoti āha ‘‘pubbuppannā’’tiādi.

    அவிஜ்ஜாவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Avijjāvāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    ஆஸவவாரவண்ணனா

    Āsavavāravaṇṇanā

    104. ஆஸவவாரே ஆஸவ-ஸத்³த³த்தோ² ஆஸவவிசாரோ ச ஹெட்டா² வுத்தோயேவ. கஸ்மா பனாயங் வாரோ வுத்தோ, நனு அவிஜ்ஜாதி³காவ படிச்சஸமுப்பாத³தே³ஸனாதி சோத³னங் ஸந்தா⁴ய ‘‘அயங் வாரோ’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். படிச்சஸமுப்பாத³பதே³ஸூதி படிச்சஸமுப்பாத³கொட்டா²ஸேஸு. த்³வாத³ஸகொட்டா²ஸா ஹி ஸத்து² படிச்சஸமுப்பாத³தே³ஸனா. தஸ்ஸாபி பச்சயத³ஸ்ஸனவஸேனாதி நாயங் காபிலானங் மூலபகதி விய அப்பச்சயா, அத² கோ² ஸப்பச்சயாதி அவிஜ்ஜாயபி பச்சயத³ஸ்ஸனவஸேன. ஆஸவஸமுத³யேனாதி அதீதப⁴வே ஆஸவானங் ஸமுத³யேன ஏதரஹி அவிஜ்ஜாய ஸமுத³யோ, ஏதரஹி அவிஜ்ஜாய ஸமுத³யேன அனாக³தே ஆஸவஸமுத³யோதி ஏவங் ஆஸவாவிஜ்ஜானங் பச்சயபச்சயுப்பன்னகபா⁴வேன அபராபரங் பவத்தமானங் ஆதி³கோடிஅபா⁴வேனேவ தன்னிமித்தஸ்ஸ ஸங்ஸாரஸ்ஸ ஆதி³கோடிஅபா⁴வதோ அனமதக்³க³தாஸித்³தி⁴ வேதி³தப்³பா³.

    104.Āsavavāre āsava-saddattho āsavavicāro ca heṭṭhā vuttoyeva. Kasmā panāyaṃ vāro vutto, nanu avijjādikāva paṭiccasamuppādadesanāti codanaṃ sandhāya ‘‘ayaṃ vāro’’tiādi āraddhaṃ. Paṭiccasamuppādapadesūti paṭiccasamuppādakoṭṭhāsesu. Dvādasakoṭṭhāsā hi satthu paṭiccasamuppādadesanā. Tassāpi paccayadassanavasenāti nāyaṃ kāpilānaṃ mūlapakati viya appaccayā, atha kho sappaccayāti avijjāyapi paccayadassanavasena. Āsavasamudayenāti atītabhave āsavānaṃ samudayena etarahi avijjāya samudayo, etarahi avijjāya samudayena anāgate āsavasamudayoti evaṃ āsavāvijjānaṃ paccayapaccayuppannakabhāvena aparāparaṃ pavattamānaṃ ādikoṭiabhāveneva tannimittassa saṃsārassa ādikoṭiabhāvato anamataggatāsiddhi veditabbā.

    த்³வத்திங்ஸ டா²னானீதி த்³வத்திங்ஸ ஸச்சப்படிவேத⁴காரணானி, த்³வத்திங்ஸ வா சதுஸச்சகம்மட்டா²னானி. இமம்ஹா ஸம்மாதி³ட்டி²ஸுத்தாதி யாய அரியஸாவகோ ஸம்மாதி³ட்டி² நாம ஹோதி, ஸா அரியா ஸம்மாதி³ட்டி² எத்த² வுத்தாதி ஸம்மாதி³ட்டி²ஸுத்தங், இதோ ஸம்மாதி³ட்டி²ஸுத்ததோ.

    Dvattiṃsaṭhānānīti dvattiṃsa saccappaṭivedhakāraṇāni, dvattiṃsa vā catusaccakammaṭṭhānāni. Imamhā sammādiṭṭhisuttāti yāya ariyasāvako sammādiṭṭhi nāma hoti, sā ariyā sammādiṭṭhi ettha vuttāti sammādiṭṭhisuttaṃ, ito sammādiṭṭhisuttato.

    சதுஸச்சபரியாயேஹீதி சதுஸச்சாதி⁴க³மகாரணேஹி. அரஹத்தபரியாயேஹீதி ‘‘ஸோ ஸப்³ப³ஸோ ராகா³னுஸயங் பஹாயா’’திஆதி³னா அரஹத்தாதி⁴க³மகாரணேஹி. தேனாஹ ‘‘சதுஸட்டி²யா காரணேஹீ’’தி.

    Catusaccapariyāyehīti catusaccādhigamakāraṇehi. Arahattapariyāyehīti ‘‘so sabbaso rāgānusayaṃ pahāyā’’tiādinā arahattādhigamakāraṇehi. Tenāha ‘‘catusaṭṭhiyā kāraṇehī’’ti.

    ஆஸவவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Āsavavāravaṇṇanā niṭṭhitā.

    ஸம்மாதி³ட்டி²ஸுத்தவண்ணனாய லீனத்த²ப்பகாஸனா ஸமத்தா.

    Sammādiṭṭhisuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.




    Next: 10. ஸதிபட்டா²னஸுத்தவண்ணனா • 10. Satipaṭṭhānasuttavaṇṇanā




    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / மஜ்ஜி²மனிகாய • Majjhimanikāya / 9. ஸம்மாதி³ட்டி²ஸுத்தங் • 9. Sammādiṭṭhisuttaṃ

    அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஜ்ஜி²மனிகாய (அட்ட²கதா²) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 9. ஸம்மாதி³ட்டி²ஸுத்தவண்ணனா • 9. Sammādiṭṭhisuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact