| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / விப⁴ங்க³பாளி • Vibhaṅgapāḷi |
8. ஸம்மப்பதா⁴னவிப⁴ங்கோ³
8. Sammappadhānavibhaṅgo
1. ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயங்
1. Suttantabhājanīyaṃ
390. சத்தாரோ ஸம்மப்பதா⁴னா – இத⁴ பி⁴க்கு² அனுப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் அனுப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி, உப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் பஹானாய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி, அனுப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் உப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி, உப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் டி²தியா அஸம்மோஸாய பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய பா⁴வனாய பாரிபூரியா ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
390. Cattāro sammappadhānā – idha bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
391. கத²ஞ்ச பி⁴க்கு² அனுப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் அனுப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி? தத்த² கதமே அனுப்பன்னா பாபகா அகுஸலா த⁴ம்மா? தீணி அகுஸலமூலானி – லோபோ⁴, தோ³ஸோ, மோஹோ. ததே³கட்டா² ச கிலேஸா. தங்ஸம்பயுத்தோ வேத³னாக்க²ந்தோ⁴, ஸஞ்ஞாக்க²ந்தோ⁴, ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴, விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴, தங்ஸமுட்டா²னங் காயகம்மங் வசீகம்மங் மனோகம்மங் – இமே வுச்சந்தி ‘‘அனுப்பன்னா பாபகா அகுஸலா த⁴ம்மா’’. இதி இமேஸங் அனுப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் அனுப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
391. Kathañca bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Tattha katame anuppannā pāpakā akusalā dhammā? Tīṇi akusalamūlāni – lobho, doso, moho. Tadekaṭṭhā ca kilesā. Taṃsampayutto vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho, taṃsamuṭṭhānaṃ kāyakammaṃ vacīkammaṃ manokammaṃ – ime vuccanti ‘‘anuppannā pāpakā akusalā dhammā’’. Iti imesaṃ anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
393. வாயமதீதி. தத்த² கதமோ வாயாமோ? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ – அயங் வுச்சதி ‘‘வாயாமோ’’. இமினா வாயாமேன உபேதோ ஹோதி ஸமுபேதோ உபாக³தோ ஸமுபாக³தோ உபபன்னோ ஸம்பன்னோ ஸமன்னாக³தோ. தேன வுச்சதி ‘‘வாயமதீ’’தி.
393. Vāyamatīti. Tattha katamo vāyāmo? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘vāyāmo’’. Iminā vāyāmena upeto hoti samupeto upāgato samupāgato upapanno sampanno samannāgato. Tena vuccati ‘‘vāyamatī’’ti.
394. வீரியங் ஆரப⁴தீதி. தத்த² கதமங் வீரியங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ – இத³ங் வுச்சதி ‘‘வீரியங்’’. இமங் வீரியங் ஆரப⁴தி ஸமாரப⁴தி ஆஸேவதி பா⁴வேதி ப³ஹுலீகரோதி. தேன வுச்சதி ‘‘வீரியங் ஆரப⁴தீ’’தி.
394. Vīriyaṃ ārabhatīti. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’. Imaṃ vīriyaṃ ārabhati samārabhati āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘vīriyaṃ ārabhatī’’ti.
395. சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீதி. தத்த² கதமங் சித்தங்? யங் சித்தங் மனோ மானஸங்…பே॰… தஜ்ஜாமனோவிஞ்ஞாணதா⁴து – இத³ங் வுச்சதி ‘‘சித்தங்’’. இமங் சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி ஸம்பக்³க³ண்ஹாதி உபத்த²ம்பே⁴தி பச்சுபத்த²ம்பே⁴தி. தேன வுச்சதி ‘‘சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீ’’தி.
395. Cittaṃ paggaṇhātīti. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’. Imaṃ cittaṃ paggaṇhāti sampaggaṇhāti upatthambheti paccupatthambheti. Tena vuccati ‘‘cittaṃ paggaṇhātī’’ti.
396. பத³ஹதீதி. தத்த² கதமங் பதா⁴னங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ – இத³ங் வுச்சதி ‘‘பதா⁴னங்’’. இமினா பதா⁴னேன உபேதோ ஹோதி…பே॰… ஸமன்னாக³தோ. தேன வுச்சதி ‘‘பத³ஹதீ’’தி.
396. Padahatīti. Tattha katamaṃ padhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘padhānaṃ’’. Iminā padhānena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘padahatī’’ti.
397. கத²ஞ்ச பி⁴க்கு² உப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் பஹானாய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி? தத்த² கதமே உப்பன்னா பாபகா அகுஸலா த⁴ம்மா? தீணி அகுஸலமூலானி – லோபோ⁴, தோ³ஸோ, மோஹோ. ததே³கட்டா² ச கிலேஸா. தங்ஸம்பயுத்தோ வேத³னாக்க²ந்தோ⁴, ஸஞ்ஞாக்க²ந்தோ⁴, ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴, விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴, தங்ஸமுட்டா²னங் காயகம்மங் வசீகம்மங் மனோகம்மங் – இமே வுச்சந்தி ‘‘உப்பன்னா பாபகா அகுஸலா த⁴ம்மா’’. இதி இமேஸங் உப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் பஹானாய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
397. Kathañca bhikkhu uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Tattha katame uppannā pāpakā akusalā dhammā? Tīṇi akusalamūlāni – lobho, doso, moho. Tadekaṭṭhā ca kilesā. Taṃsampayutto vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho, taṃsamuṭṭhānaṃ kāyakammaṃ vacīkammaṃ manokammaṃ – ime vuccanti ‘‘uppannā pāpakā akusalā dhammā’’. Iti imesaṃ uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
398. ச²ந்த³ங் ஜனேதீதி. தத்த² கதமோ ச²ந்தோ³? யோ ச²ந்தோ³ ச²ந்தி³கதா கத்துகம்யதா குஸலோ த⁴ம்மச்ச²ந்தோ³ – அயங் வுச்சதி ‘‘ச²ந்தோ³’’. இமங் ச²ந்த³ங் ஜனேதி ஸஞ்ஜனேதி உட்ட²பேதி ஸமுட்ட²பேதி நிப்³ப³த்தேதி அபி⁴னிப்³ப³த்தேதி. தேன வுச்சதி ‘‘ச²ந்த³ங் ஜனேதீ’’தி.
398. Chandaṃ janetīti. Tattha katamo chando? Yo chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chando’’. Imaṃ chandaṃ janeti sañjaneti uṭṭhapeti samuṭṭhapeti nibbatteti abhinibbatteti. Tena vuccati ‘‘chandaṃ janetī’’ti.
399. வாயமதீதி. தத்த² கதமோ வாயாமோ? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ – அயங் வுச்சதி ‘‘வாயாமோ’’. இமினா வாயாமேன உபேதோ ஹோதி…பே॰… ஸமன்னாக³தோ. தேன வுச்சதி ‘‘வாயமதீ’’தி.
399. Vāyamatīti. Tattha katamo vāyāmo? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘vāyāmo’’. Iminā vāyāmena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘vāyamatī’’ti.
400. வீரியங் ஆரப⁴தீதி. தத்த² கதமங் வீரியங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ – இத³ங் வுச்சதி ‘‘வீரியங்’’. இமங் வீரியங் ஆரப⁴தி ஸமாரப⁴தி ஆஸேவதி பா⁴வேதி ப³ஹுலீகரோதி. தேன வுச்சதி ‘‘வீரியங் ஆரப⁴தீ’’தி.
400. Vīriyaṃ ārabhatīti. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’. Imaṃ vīriyaṃ ārabhati samārabhati āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘vīriyaṃ ārabhatī’’ti.
401. சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீதி. தத்த² கதமங் சித்தங்? யங் சித்தங் மனோ மானஸங்…பே॰… தஜ்ஜாமனோவிஞ்ஞாணதா⁴து – இத³ங் வுச்சதி ‘‘சித்தங்’’. இமங் சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி ஸம்பக்³க³ண்ஹாதி உபத்த²ம்பே⁴தி பச்சுபத்த²ம்பே⁴தி. தேன வுச்சதி ‘‘சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீ’’தி.
401. Cittaṃ paggaṇhātīti. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’. Imaṃ cittaṃ paggaṇhāti sampaggaṇhāti upatthambheti paccupatthambheti. Tena vuccati ‘‘cittaṃ paggaṇhātī’’ti.
402. பத³ஹதீதி. தத்த² கதமங் பதா⁴னங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ – இத³ங் வுச்சதி ‘‘பதா⁴னங்’’. இமினா பதா⁴னேன உபேதோ ஹோதி…பே॰… ஸமன்னாக³தோ. தேன வுச்சதி ‘‘பத³ஹதீ’’தி.
402. Padahatīti. Tattha katamaṃ padhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘padhānaṃ’’. Iminā padhānena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘padahatī’’ti.
403. கத²ஞ்ச பி⁴க்கு² அனுப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் உப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி? தத்த² கதமே அனுப்பன்னா குஸலா த⁴ம்மா? தீணி குஸலமூலானி – அலோபோ⁴, அதோ³ஸோ, அமோஹோ. தங்ஸம்பயுத்தோ வேத³னாக்க²ந்தோ⁴, ஸஞ்ஞாக்க²ந்தோ⁴, ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴, விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴. தங்ஸமுட்டா²னங் காயகம்மங், வசீகம்மங், மனோகம்மங் – இமே வுச்சந்தி ‘‘அனுப்பன்னா குஸலா த⁴ம்மா’’. இதி இமேஸங் அனுப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் உப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
403. Kathañca bhikkhu anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Tattha katame anuppannā kusalā dhammā? Tīṇi kusalamūlāni – alobho, adoso, amoho. Taṃsampayutto vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho. Taṃsamuṭṭhānaṃ kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, manokammaṃ – ime vuccanti ‘‘anuppannā kusalā dhammā’’. Iti imesaṃ anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
404. ச²ந்த³ங் ஜனேதீதி…பே॰… வாயமதீதி…பே॰… வீரியங் ஆரப⁴தீதி…பே॰… சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீதி…பே॰… பத³ஹதீதி. தத்த² கதமங் பதா⁴னங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴ …பே॰… ஸம்மாவாயாமோ – இத³ங் வுச்சதி ‘‘பதா⁴னங்’’. இமினா பதா⁴னேன உபேதோ ஹோதி…பே॰… ஸமன்னாக³தோ. தேன வுச்சதி ‘‘பத³ஹதீ’’தி.
404. Chandaṃ janetīti…pe… vāyamatīti…pe… vīriyaṃ ārabhatīti…pe… cittaṃ paggaṇhātīti…pe… padahatīti. Tattha katamaṃ padhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho …pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘padhānaṃ’’. Iminā padhānena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘padahatī’’ti.
405. கத²ஞ்ச பி⁴க்கு² உப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் டி²தியா அஸம்மோஸாய பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய பா⁴வனாய பாரிபூரியா ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி? தத்த² கதமே உப்பன்னா குஸலா த⁴ம்மா? தீணி குஸலமூலானி – அலோபோ⁴, அதோ³ஸோ, அமோஹோ. தங்ஸம்பயுத்தோ வேத³னாக்க²ந்தோ⁴, ஸஞ்ஞாக்க²ந்தோ⁴, ஸங்கா²ரக்க²ந்தோ⁴, விஞ்ஞாணக்க²ந்தோ⁴ , தங்ஸமுட்டா²னங் காயகம்மங் வசீகம்மங் மனோகம்மங் – இமே வுச்சந்தி ‘‘உப்பன்னா குஸலா த⁴ம்மா’’. இதி இமேஸங் உப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் டி²தியா அஸம்மோஸாய பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய பா⁴வனாய பாரிபூரியா ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
405. Kathañca bhikkhu uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Tattha katame uppannā kusalā dhammā? Tīṇi kusalamūlāni – alobho, adoso, amoho. Taṃsampayutto vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho , taṃsamuṭṭhānaṃ kāyakammaṃ vacīkammaṃ manokammaṃ – ime vuccanti ‘‘uppannā kusalā dhammā’’. Iti imesaṃ uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
406. டி²தியாதி. யா டி²தி ஸோ அஸம்மோஸோ, யோ அஸம்மோஸோ ஸோ பி⁴ய்யோபா⁴வோ , யோ பி⁴ய்யோபா⁴வோ தங் வேபுல்லங், யங் வேபுல்லங் ஸா பா⁴வனா, யா பா⁴வனா ஸா பாரிபூரீ.
406. Ṭhitiyāti. Yā ṭhiti so asammoso, yo asammoso so bhiyyobhāvo , yo bhiyyobhāvo taṃ vepullaṃ, yaṃ vepullaṃ sā bhāvanā, yā bhāvanā sā pāripūrī.
407. ச²ந்த³ங் ஜனேதீதி…பே॰… வாயமதீதி…பே॰… வீரியங் ஆரப⁴தீதி…பே॰… சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீதி…பே॰… பத³ஹதீதி. தத்த² கதமங் பதா⁴னங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ – இத³ங் வுச்சதி ‘‘பதா⁴னங்’’. இமினா பதா⁴னேன உபேதோ ஹோதி…பே॰… ஸமன்னாக³தோ. தேன வுச்சதி ‘‘பத³ஹதீ’’தி.
407. Chandaṃ janetīti…pe… vāyamatīti…pe… vīriyaṃ ārabhatīti…pe… cittaṃ paggaṇhātīti…pe… padahatīti. Tattha katamaṃ padhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘padhānaṃ’’. Iminā padhānena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘padahatī’’ti.
ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயங்.
Suttantabhājanīyaṃ.
2. அபி⁴த⁴ம்மபா⁴ஜனீயங்
2. Abhidhammabhājanīyaṃ
408. சத்தாரோ ஸம்மப்பதா⁴னா – இத⁴ பி⁴க்கு² அனுப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் அனுப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி, உப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் பஹானாய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி, அனுப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் உப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி, உப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் டி²தியா அஸம்மோஸாய பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய பா⁴வனாய பாரிபூரியா ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
408. Cattāro sammappadhānā – idha bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
409. கத²ஞ்ச பி⁴க்கு² அனுப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் அனுப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி? இத⁴ பி⁴க்கு² யஸ்மிங் ஸமயே லோகுத்தரங் ஜா²னங் பா⁴வேதி நிய்யானிகங் அபசயகா³மிங் தி³ட்டி²க³தானங் பஹானாய பட²மாய பூ⁴மியா பத்தியா விவிச்சேவ காமேஹி…பே॰… பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி து³க்க²படிபத³ங் த³ந்தா⁴பி⁴ஞ்ஞங், தஸ்மிங் ஸமயே அனுப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் அனுப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
409. Kathañca bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
410. ச²ந்த³ங் ஜனேதீதி. தத்த² கதமோ ச²ந்தோ³? யோ ச²ந்தோ³ ச²ந்தி³கதா கத்துகம்யதா குஸலோ த⁴ம்மச்ச²ந்தோ³ – அயங் வுச்சதி ‘‘ச²ந்தோ³’’. இமங் ச²ந்த³ங் ஜனேதி ஸஞ்ஜனேதி உட்ட²பேதி ஸமுட்ட²பேதி நிப்³ப³த்தேதி அபி⁴னிப்³ப³த்தேதி. தேன வுச்சதி ‘‘ச²ந்த³ங் ஜனேதீ’’தி.
410. Chandaṃ janetīti. Tattha katamo chando? Yo chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chando’’. Imaṃ chandaṃ janeti sañjaneti uṭṭhapeti samuṭṭhapeti nibbatteti abhinibbatteti. Tena vuccati ‘‘chandaṃ janetī’’ti.
411. வாயமதீதி. தத்த² கதமோ வாயாமோ? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³ மக்³க³ங்க³ங் மக்³க³பரியாபன்னங் – அயங் வுச்சதி ‘‘வாயாமோ’’. இமினா வாயாமேன உபேதோ ஹோதி ஸமுபேதோ உபாக³தோ ஸமுபாக³தோ உபபன்னோ ஸம்பன்னோ ஸமன்னாக³தோ. தேன வுச்சதி ‘‘வாயமதீ’’தி.
411. Vāyamatīti. Tattha katamo vāyāmo? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vāyāmo’’. Iminā vāyāmena upeto hoti samupeto upāgato samupāgato upapanno sampanno samannāgato. Tena vuccati ‘‘vāyamatī’’ti.
412. வீரியங் ஆரப⁴தீதி. தத்த² கதமங் வீரியங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³ மக்³க³ங்க³ங் மக்³க³பரியாபன்னங் – இத³ங் வுச்சதி ‘‘வீரியங்’’. இமங் வீரியங் ஆரப⁴தி ஸமாரப⁴தி ஆஸேவதி பா⁴வேதி ப³ஹுலீகரோதி. தேன வுச்சதி ‘‘வீரியங் ஆரப⁴தீ’’தி.
412. Vīriyaṃ ārabhatīti. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’. Imaṃ vīriyaṃ ārabhati samārabhati āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘vīriyaṃ ārabhatī’’ti.
413. சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீதி. தத்த² கதமங் சித்தங்? யங் சித்தங் மனோ மானஸங்…பே॰… தஜ்ஜாமனோவிஞ்ஞாணதா⁴து – இத³ங் வுச்சதி ‘‘சித்தங்’’. இமங் சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி ஸம்பக்³க³ண்ஹாதி உபத்த²ம்பே⁴தி பச்சுபத்த²ம்பே⁴தி. தேன வுச்சதி ‘‘சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீ’’தி.
413. Cittaṃ paggaṇhātīti. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’. Imaṃ cittaṃ paggaṇhāti sampaggaṇhāti upatthambheti paccupatthambheti. Tena vuccati ‘‘cittaṃ paggaṇhātī’’ti.
414. பத³ஹதீதி. தத்த² கதமங் ஸம்மப்பதா⁴னங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³ மக்³க³ங்க³ங் மக்³க³பரியாபன்னங் – இத³ங் வுச்சதி ‘‘ஸம்மப்பதா⁴னங்’’. அவஸேஸா த⁴ம்மா ஸம்மப்பதா⁴னஸம்பயுத்தா.
414. Padahatīti. Tattha katamaṃ sammappadhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘sammappadhānaṃ’’. Avasesā dhammā sammappadhānasampayuttā.
415. கத²ஞ்ச பி⁴க்கு² உப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் பஹானாய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி? இத⁴ பி⁴க்கு² யஸ்மிங் ஸமயே லோகுத்தரங் ஜா²னங் பா⁴வேதி நிய்யானிகங் அபசயகா³மிங் தி³ட்டி²க³தானங் பஹானாய பட²மாய பூ⁴மியா பத்தியா விவிச்சேவ காமேஹி…பே॰… பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி து³க்க²படிபத³ங் த³ந்தா⁴பி⁴ஞ்ஞங், தஸ்மிங் ஸமயே உப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் பஹானாய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
415. Kathañca bhikkhu uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
416. ச²ந்த³ங் ஜனேதீதி…பே॰… வாயமதீதி…பே॰… வீரியங் ஆரப⁴தீதி…பே॰… சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீதி…பே॰… பத³ஹதீதி. தத்த² கதமங் ஸம்மப்பதா⁴னங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³ மக்³க³ங்க³ங் மக்³க³பரியாபன்னங் – இத³ங் வுச்சதி ‘‘ஸம்மப்பதா⁴னங்’’. அவஸேஸா த⁴ம்மா ஸம்மப்பதா⁴னஸம்பயுத்தா.
416. Chandaṃ janetīti…pe… vāyamatīti…pe… vīriyaṃ ārabhatīti…pe… cittaṃ paggaṇhātīti…pe… padahatīti. Tattha katamaṃ sammappadhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘sammappadhānaṃ’’. Avasesā dhammā sammappadhānasampayuttā.
417. கத²ஞ்ச பி⁴க்கு² அனுப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் உப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி? இத⁴ பி⁴க்கு² யஸ்மிங் ஸமயே லோகுத்தரங் ஜா²னங் பா⁴வேதி நிய்யானிகங் அபசயகா³மிங் தி³ட்டி²க³தானங் பஹானாய பட²மாய பூ⁴மியா பத்தியா விவிச்சேவ காமேஹி…பே॰… பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி து³க்க²படிபத³ங் த³ந்தா⁴பி⁴ஞ்ஞங், தஸ்மிங் ஸமயே அனுப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் உப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
417. Kathañca bhikkhu anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
418. ச²ந்த³ங் ஜனேதீதி…பே॰… வாயமதீதி…பே॰… வீரியங் ஆரப⁴தீதி…பே॰… சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீதி…பே॰… பத³ஹதீதி. தத்த² கதமங் ஸம்மப்பதா⁴னங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴ …பே॰… ஸம்மாவாயாமோ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³ மக்³க³ங்க³ங் மக்³க³பரியாபன்னங் – இத³ங் வுச்சதி ‘‘ஸம்மப்பதா⁴னங்’’. அவஸேஸா த⁴ம்மா ஸம்மப்பதா⁴னஸம்பயுத்தா.
418. Chandaṃ janetīti…pe… vāyamatīti…pe… vīriyaṃ ārabhatīti…pe… cittaṃ paggaṇhātīti…pe… padahatīti. Tattha katamaṃ sammappadhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho …pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘sammappadhānaṃ’’. Avasesā dhammā sammappadhānasampayuttā.
419. கத²ஞ்ச பி⁴க்கு² உப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் டி²தியா அஸம்மோஸாய பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய பா⁴வனாய பாரிபூரியா ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி? இத⁴ பி⁴க்கு² யஸ்மிங் ஸமயே லோகுத்தரங் ஜா²னங் பா⁴வேதி நிய்யானிகங் அபசயகா³மிங் தி³ட்டி²க³தானங் பஹானாய பட²மாய பூ⁴மியா பத்தியா விவிச்சேவ காமேஹி…பே॰… பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி து³க்க²படிபத³ங் த³ந்தா⁴பி⁴ஞ்ஞங், தஸ்மிங் ஸமயே உப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் டி²தியா அஸம்மோஸாய பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய பா⁴வனாய பாரிபூரியா ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
419. Kathañca bhikkhu uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
420. டி²தியாதி . யா டி²தி ஸோ அஸம்மோஸோ, யோ அஸம்மோஸோ ஸோ பி⁴ய்யோபா⁴வோ, யோ பி⁴ய்யோபா⁴வோ தங் வேபுல்லங், யங் வேபுல்லங் ஸா பா⁴வனா, யா பா⁴வனா ஸா பாரிபூரீ.
420. Ṭhitiyāti . Yā ṭhiti so asammoso, yo asammoso so bhiyyobhāvo, yo bhiyyobhāvo taṃ vepullaṃ, yaṃ vepullaṃ sā bhāvanā, yā bhāvanā sā pāripūrī.
421. ச²ந்த³ங் ஜனேதீதி. தத்த² கதமோ ச²ந்தோ³? யோ ச²ந்தோ³ ச²ந்தி³கதா கத்துகம்யதா குஸலோ த⁴ம்மச்ச²ந்தோ³ – அயங் வுச்சதி ‘‘ச²ந்தோ³’’. இமங் ச²ந்த³ங் ஜனேதி ஸஞ்ஜனேதி உட்ட²பேதி ஸமுட்ட²பேதி நிப்³ப³த்தேதி அபி⁴னிப்³ப³த்தேதி. தேன வுச்சதி ‘‘ச²ந்த³ங் ஜனேதீ’’தி.
421. Chandaṃ janetīti. Tattha katamo chando? Yo chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chando’’. Imaṃ chandaṃ janeti sañjaneti uṭṭhapeti samuṭṭhapeti nibbatteti abhinibbatteti. Tena vuccati ‘‘chandaṃ janetī’’ti.
422. வாயமதீதி. தத்த² கதமோ வாயாமோ? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³ மக்³க³ங்க³ங் மக்³க³பரியாபன்னங் – அயங் வுச்சதி ‘‘வாயாமோ’’. இமினா வாயாமேன உபேதோ ஹோதி…பே॰… ஸமன்னாக³தோ. தேன வுச்சதி ‘‘வாயமதீ’’தி.
422. Vāyamatīti. Tattha katamo vāyāmo? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vāyāmo’’. Iminā vāyāmena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘vāyamatī’’ti.
423. வீரியங் ஆரப⁴தீதி. தத்த² கதமங் வீரியங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³ மக்³க³ங்க³ங் மக்³க³பரியாபன்னங் – இத³ங் வுச்சதி ‘‘வீரியங்’’. இமங் வீரியங் ஆரப⁴தி ஸமாரப⁴தி ஆஸேவதி பா⁴வேதி ப³ஹுலீகரோதி. தேன வுச்சதி ‘‘வீரியங் ஆரப⁴தீ’’தி.
423. Vīriyaṃ ārabhatīti. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’. Imaṃ vīriyaṃ ārabhati samārabhati āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘vīriyaṃ ārabhatī’’ti.
424. சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீதி. தத்த² கதமங் சித்தங்? யங் சித்தங் மனோ மானஸங்…பே॰… தஜ்ஜாமனோவிஞ்ஞாணதா⁴து – இத³ங் வுச்சதி ‘‘சித்தங்’’. இமங் சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி ஸம்பக்³க³ண்ஹாதி உபத்த²ம்பே⁴தி பச்சுபத்த²ம்பே⁴தி. தேன வுச்சதி ‘‘சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதீ’’தி.
424. Cittaṃ paggaṇhātīti. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’. Imaṃ cittaṃ paggaṇhāti sampaggaṇhāti upatthambheti paccupatthambheti. Tena vuccati ‘‘cittaṃ paggaṇhātī’’ti.
425. பத³ஹதீதி. தத்த² கதமங் ஸம்மப்பதா⁴னங்? யோ சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³ மக்³க³ங்க³ங் மக்³க³பரியாபன்னங் – இத³ங் வுச்சதி ‘‘ஸம்மப்பதா⁴னங்’’. அவஸேஸா த⁴ம்மா ஸம்மப்பதா⁴னஸம்பயுத்தா.
425. Padahatīti. Tattha katamaṃ sammappadhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘sammappadhānaṃ’’. Avasesā dhammā sammappadhānasampayuttā.
426. தத்த² கதமங் ஸம்மப்பதா⁴னங்? இத⁴ பி⁴க்கு² யஸ்மிங் ஸமயே லோகுத்தரங் ஜா²னங் பா⁴வேதி நிய்யானிகங் அபசயகா³மிங் தி³ட்டி²க³தானங் பஹானாய பட²மாய பூ⁴மியா பத்தியா விவிச்சேவ காமேஹி…பே॰… பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹரதி து³க்க²படிபத³ங் த³ந்தா⁴பி⁴ஞ்ஞங், யோ தஸ்மிங் ஸமயே சேதஸிகோ வீரியாரம்போ⁴…பே॰… ஸம்மாவாயாமோ வீரியஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³ மக்³க³ங்க³ங் மக்³க³பரியாபன்னங் – இத³ங் வுச்சதி ‘‘ஸம்மப்பதா⁴னங்’’. அவஸேஸா த⁴ம்மா ஸம்மப்பதா⁴னஸம்பயுத்தா.
426. Tattha katamaṃ sammappadhānaṃ? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘sammappadhānaṃ’’. Avasesā dhammā sammappadhānasampayuttā.
அபி⁴த⁴ம்மபா⁴ஜனீயங்.
Abhidhammabhājanīyaṃ.
3. பஞ்ஹாபுச்ச²கங்
3. Pañhāpucchakaṃ
427. சத்தாரோ ஸம்மப்பதா⁴னா – இத⁴ பி⁴க்கு² அனுப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் அனுப்பாதா³ய ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி, உப்பன்னானங் பாபகானங் அகுஸலானங் த⁴ம்மானங் பஹானாய…பே॰… அனுப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் உப்பாதா³ய…பே॰… உப்பன்னானங் குஸலானங் த⁴ம்மானங் டி²தியா அஸம்மோஸாய பி⁴ய்யோபா⁴வாய வேபுல்லாய பா⁴வனாய பாரிபூரியா ச²ந்த³ங் ஜனேதி வாயமதி வீரியங் ஆரப⁴தி சித்தங் பக்³க³ண்ஹாதி பத³ஹதி.
427. Cattāro sammappadhānā – idha bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
428. சதுன்னங் ஸம்மப்பதா⁴னானங் கதி குஸலா, கதி அகுஸலா, கதி அப்³யாகதா…பே॰… கதி ஸரணா, கதி அரணா?
428. Catunnaṃ sammappadhānānaṃ kati kusalā, kati akusalā, kati abyākatā…pe… kati saraṇā, kati araṇā?
1. திகங்
1. Tikaṃ
429. குஸலாயேவ . ஸியா ஸுகா²ய வேத³னாய ஸம்பயுத்தா, ஸியா அது³க்க²மஸுகா²ய வேத³னாய ஸம்பயுத்தா. விபாகத⁴ம்மத⁴ம்மா . அனுபாதி³ன்னஅனுபாதா³னியா. அஸங்கிலிட்ட²அஸங்கிலேஸிகா. ஸியா ஸவிதக்கஸவிசாரா, ஸியா அவிதக்கவிசாரமத்தா, ஸியா அவிதக்கஅவிசாரா. ஸியா பீதிஸஹக³தா, ஸியா ஸுக²ஸஹக³தா, ஸியா உபெக்கா²ஸஹக³தா. நேவ த³ஸ்ஸனேன ந பா⁴வனாய பஹாதப்³பா³. நேவ த³ஸ்ஸனேன ந பா⁴வனாய பஹாதப்³ப³ஹேதுகா. அபசயகா³மினோ. ஸெக்கா². அப்பமாணா. அப்பமாணாரம்மணா. பணீதா. ஸம்மத்தனியதா. ந மக்³கா³ரம்மணா. மக்³க³ஹேதுகா. ஸியா மக்³கா³தி⁴பதினோ, ஸியா ந வத்தப்³பா³ மக்³கா³தி⁴பதினோதி. ஸியா உப்பன்னா, ஸியா அனுப்பன்னா, ந வத்தப்³பா³ உப்பாதி³னோதி. ஸியா அதீதா, ஸியா அனாக³தா, ஸியா பச்சுப்பன்னா. ந வத்தப்³பா³ அதீதாரம்மணாதிபி, அனாக³தாரம்மணாதிபி, பச்சுப்பன்னாரம்மணாதிபி. ஸியா அஜ்ஜ²த்தா, ஸியா ப³ஹித்³தா⁴, ஸியா அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴. ப³ஹித்³தா⁴ரம்மணா. அனித³ஸ்ஸனஅப்படிகா⁴.
429. Kusalāyeva . Siyā sukhāya vedanāya sampayuttā, siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā. Vipākadhammadhammā . Anupādinnaanupādāniyā. Asaṃkiliṭṭhaasaṃkilesikā. Siyā savitakkasavicārā, siyā avitakkavicāramattā, siyā avitakkaavicārā. Siyā pītisahagatā, siyā sukhasahagatā, siyā upekkhāsahagatā. Neva dassanena na bhāvanāya pahātabbā. Neva dassanena na bhāvanāya pahātabbahetukā. Apacayagāmino. Sekkhā. Appamāṇā. Appamāṇārammaṇā. Paṇītā. Sammattaniyatā. Na maggārammaṇā. Maggahetukā. Siyā maggādhipatino, siyā na vattabbā maggādhipatinoti. Siyā uppannā, siyā anuppannā, na vattabbā uppādinoti. Siyā atītā, siyā anāgatā, siyā paccuppannā. Na vattabbā atītārammaṇātipi, anāgatārammaṇātipi, paccuppannārammaṇātipi. Siyā ajjhattā, siyā bahiddhā, siyā ajjhattabahiddhā. Bahiddhārammaṇā. Anidassanaappaṭighā.
2. து³கங்
2. Dukaṃ
430. ந ஹேதூ. ஸஹேதுகா. ஹேதுஸம்பயுத்தா. ந வத்தப்³பா³ ஹேதூ சேவ ஸஹேதுகா சாதி, ஸஹேதுகா சேவ ந ச ஹேதூ. ந வத்தப்³பா³ ஹேதூ சேவ ஹேதுஸம்பயுத்தா சாதி, ஹேதுஸம்பயுத்தா சேவ ந ச ஹேதூ. ந ஹேதூ ஸஹேதுகா. ஸப்பச்சயா. ஸங்க²தா. அனித³ஸ்ஸனா. அப்படிகா⁴. அரூபா . லோகுத்தரா. கேனசி விஞ்ஞெய்யா, கேனசி ந விஞ்ஞெய்யா. நோ ஆஸவா. அனாஸவா. ஆஸவவிப்பயுத்தா. ந வத்தப்³பா³ ஆஸவா சேவ ஸாஸவா சாதிபி, ஸாஸவா சேவ நோ ச ஆஸவாதிபி. ந வத்தப்³பா³ ஆஸவா சேவ ஆஸவஸம்பயுத்தா சாதிபி, ஆஸவஸம்பயுத்தா சேவ நோ ச ஆஸவாதிபி. ஆஸவவிப்பயுத்தா. அனாஸவா. நோ ஸங்யோஜனா…பே॰… நோ க³ந்தா²…பே॰… நோ ஓகா⁴…பே॰… நோ யோகா³…பே॰… நோ நீவரணா…பே॰… நோ பராமாஸா…பே॰… ஸாரம்மணா. நோ சித்தா. சேதஸிகா. சித்தஸம்பயுத்தா. சித்தஸங்ஸட்டா². சித்தஸமுட்டா²னா. சித்தஸஹபு⁴னோ. சித்தானுபரிவத்தினோ. சித்தஸங்ஸட்ட²ஸமுட்டா²னா. சித்தஸங்ஸட்ட²ஸமுட்டா²னஸஹபு⁴னோ. சித்தஸங்ஸட்ட²ஸமுட்டா²னானுபரிவத்தினோ. பா³ஹிரா. நோ உபாதா³. அனுபாதி³ன்னா. நோ உபாதா³னா…பே॰… நோ கிலேஸா…பே॰… ந த³ஸ்ஸனேன பஹாதப்³பா³. ந பா⁴வனாய பஹாதப்³பா³. ந த³ஸ்ஸனேன பஹாதப்³ப³ஹேதுகா. ந பா⁴வனாய பஹாதப்³ப³ஹேதுகா. ஸியா ஸவிதக்கா, ஸியா அவிதக்கா . ஸியா ஸவிசாரா, ஸியா அவிசாரா. ஸியா ஸப்பீதிகா, ஸியா அப்பீதிகா. ஸியா பீதிஸஹக³தா, ஸியா ந பீதிஸஹக³தா. ஸியா ஸுக²ஸஹக³தா, ஸியா ந ஸுக²ஸஹக³தா. ஸியா உபெக்கா²ஸஹக³தா, ஸியா ந உபெக்கா²ஸஹக³தா. ந காமாவசரா. ந ரூபாவசரா. ந அரூபாவசரா. அபரியாபன்னா. நிய்யானிகா. நியதா. அனுத்தரா. அரணாதி.
430. Na hetū. Sahetukā. Hetusampayuttā. Na vattabbā hetū ceva sahetukā cāti, sahetukā ceva na ca hetū. Na vattabbā hetū ceva hetusampayuttā cāti, hetusampayuttā ceva na ca hetū. Na hetū sahetukā. Sappaccayā. Saṅkhatā. Anidassanā. Appaṭighā. Arūpā . Lokuttarā. Kenaci viññeyyā, kenaci na viññeyyā. No āsavā. Anāsavā. Āsavavippayuttā. Na vattabbā āsavā ceva sāsavā cātipi, sāsavā ceva no ca āsavātipi. Na vattabbā āsavā ceva āsavasampayuttā cātipi, āsavasampayuttā ceva no ca āsavātipi. Āsavavippayuttā. Anāsavā. No saṃyojanā…pe… no ganthā…pe… no oghā…pe… no yogā…pe… no nīvaraṇā…pe… no parāmāsā…pe… sārammaṇā. No cittā. Cetasikā. Cittasampayuttā. Cittasaṃsaṭṭhā. Cittasamuṭṭhānā. Cittasahabhuno. Cittānuparivattino. Cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā. Cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhuno. Cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivattino. Bāhirā. No upādā. Anupādinnā. No upādānā…pe… no kilesā…pe… na dassanena pahātabbā. Na bhāvanāya pahātabbā. Na dassanena pahātabbahetukā. Na bhāvanāya pahātabbahetukā. Siyā savitakkā, siyā avitakkā . Siyā savicārā, siyā avicārā. Siyā sappītikā, siyā appītikā. Siyā pītisahagatā, siyā na pītisahagatā. Siyā sukhasahagatā, siyā na sukhasahagatā. Siyā upekkhāsahagatā, siyā na upekkhāsahagatā. Na kāmāvacarā. Na rūpāvacarā. Na arūpāvacarā. Apariyāpannā. Niyyānikā. Niyatā. Anuttarā. Araṇāti.
பஞ்ஹாபுச்ச²கங்.
Pañhāpucchakaṃ.
ஸம்மப்பதா⁴னவிப⁴ங்கோ³ நிட்டி²தோ.
Sammappadhānavibhaṅgo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (அட்ட²கதா²) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ஸம்மோஹவினோத³னீ-அட்ட²கதா² • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā
1. ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயவண்ணனா • 1. Suttantabhājanīyavaṇṇanā
2. அபி⁴த⁴ம்மபா⁴ஜனீயவண்ணனா • 2. Abhidhammabhājanīyavaṇṇanā
3. பஞ்ஹாபுச்ச²கவண்ணனா • 3. Pañhāpucchakavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / விப⁴ங்க³-மூலடீகா • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / 8. ஸம்மப்பதா⁴னவிப⁴ங்கோ³ • 8. Sammappadhānavibhaṅgo
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / விப⁴ங்க³-அனுடீகா • Vibhaṅga-anuṭīkā / 8. ஸம்மப்பதா⁴னவிப⁴ங்கோ³ • 8. Sammappadhānavibhaṅgo
