Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಭಙ್ಗಪಾಳಿ • Vibhaṅgapāḷi |
೮. ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನವಿಭಙ್ಗೋ
8. Sammappadhānavibhaṅgo
೧. ಸುತ್ತನ್ತಭಾಜನೀಯಂ
1. Suttantabhājanīyaṃ
೩೯೦. ಚತ್ತಾರೋ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ – ಇಧ ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ, ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
390. Cattāro sammappadhānā – idha bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೩೯೧. ಕಥಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ? ತತ್ಥ ಕತಮೇ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ? ತೀಣಿ ಅಕುಸಲಮೂಲಾನಿ – ಲೋಭೋ, ದೋಸೋ, ಮೋಹೋ। ತದೇಕಟ್ಠಾ ಚ ಕಿಲೇಸಾ। ತಂಸಮ್ಪಯುತ್ತೋ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧೋ, ಸಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೋ, ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೋ, ವಿಞ್ಞಾಣಕ್ಖನ್ಧೋ, ತಂಸಮುಟ್ಠಾನಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ ಮನೋಕಮ್ಮಂ – ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ‘‘ಅನುಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ’’। ಇತಿ ಇಮೇಸಂ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
391. Kathañca bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Tattha katame anuppannā pāpakā akusalā dhammā? Tīṇi akusalamūlāni – lobho, doso, moho. Tadekaṭṭhā ca kilesā. Taṃsampayutto vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho, taṃsamuṭṭhānaṃ kāyakammaṃ vacīkammaṃ manokammaṃ – ime vuccanti ‘‘anuppannā pāpakā akusalā dhammā’’. Iti imesaṃ anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೩೯೩. ವಾಯಮತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮೋ ವಾಯಾಮೋ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ – ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವಾಯಾಮೋ’’। ಇಮಿನಾ ವಾಯಾಮೇನ ಉಪೇತೋ ಹೋತಿ ಸಮುಪೇತೋ ಉಪಾಗತೋ ಸಮುಪಾಗತೋ ಉಪಪನ್ನೋ ಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವಾಯಮತೀ’’ತಿ।
393. Vāyamatīti. Tattha katamo vāyāmo? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘vāyāmo’’. Iminā vāyāmena upeto hoti samupeto upāgato samupāgato upapanno sampanno samannāgato. Tena vuccati ‘‘vāyamatī’’ti.
೩೯೪. ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ವೀರಿಯಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವೀರಿಯಂ’’। ಇಮಂ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಸಮಾರಭತಿ ಆಸೇವತಿ ಭಾವೇತಿ ಬಹುಲೀಕರೋತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀ’’ತಿ।
394. Vīriyaṃ ārabhatīti. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’. Imaṃ vīriyaṃ ārabhati samārabhati āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘vīriyaṃ ārabhatī’’ti.
೩೯೫. ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಚಿತ್ತಂ? ಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಮನೋ ಮಾನಸಂ…ಪೇ॰… ತಜ್ಜಾಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತು – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಚಿತ್ತಂ’’। ಇಮಂ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಸಮ್ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಉಪತ್ಥಮ್ಭೇತಿ ಪಚ್ಚುಪತ್ಥಮ್ಭೇತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀ’’ತಿ।
395. Cittaṃ paggaṇhātīti. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’. Imaṃ cittaṃ paggaṇhāti sampaggaṇhāti upatthambheti paccupatthambheti. Tena vuccati ‘‘cittaṃ paggaṇhātī’’ti.
೩೯೬. ಪದಹತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಪಧಾನಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಪಧಾನಂ’’। ಇಮಿನಾ ಪಧಾನೇನ ಉಪೇತೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಪದಹತೀ’’ತಿ।
396. Padahatīti. Tattha katamaṃ padhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘padhānaṃ’’. Iminā padhānena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘padahatī’’ti.
೩೯೭. ಕಥಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ? ತತ್ಥ ಕತಮೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ? ತೀಣಿ ಅಕುಸಲಮೂಲಾನಿ – ಲೋಭೋ, ದೋಸೋ, ಮೋಹೋ। ತದೇಕಟ್ಠಾ ಚ ಕಿಲೇಸಾ। ತಂಸಮ್ಪಯುತ್ತೋ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧೋ, ಸಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೋ, ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೋ, ವಿಞ್ಞಾಣಕ್ಖನ್ಧೋ, ತಂಸಮುಟ್ಠಾನಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ ಮನೋಕಮ್ಮಂ – ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ‘‘ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪಾಪಕಾ ಅಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ’’। ಇತಿ ಇಮೇಸಂ ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
397. Kathañca bhikkhu uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Tattha katame uppannā pāpakā akusalā dhammā? Tīṇi akusalamūlāni – lobho, doso, moho. Tadekaṭṭhā ca kilesā. Taṃsampayutto vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho, taṃsamuṭṭhānaṃ kāyakammaṃ vacīkammaṃ manokammaṃ – ime vuccanti ‘‘uppannā pāpakā akusalā dhammā’’. Iti imesaṃ uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೩೯೮. ಛನ್ದಂ ಜನೇತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮೋ ಛನ್ದೋ? ಯೋ ಛನ್ದೋ ಛನ್ದಿಕತಾ ಕತ್ತುಕಮ್ಯತಾ ಕುಸಲೋ ಧಮ್ಮಚ್ಛನ್ದೋ – ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಛನ್ದೋ’’। ಇಮಂ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ಸಞ್ಜನೇತಿ ಉಟ್ಠಪೇತಿ ಸಮುಟ್ಠಪೇತಿ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಛನ್ದಂ ಜನೇತೀ’’ತಿ।
398. Chandaṃ janetīti. Tattha katamo chando? Yo chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chando’’. Imaṃ chandaṃ janeti sañjaneti uṭṭhapeti samuṭṭhapeti nibbatteti abhinibbatteti. Tena vuccati ‘‘chandaṃ janetī’’ti.
೩೯೯. ವಾಯಮತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮೋ ವಾಯಾಮೋ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ – ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವಾಯಾಮೋ’’। ಇಮಿನಾ ವಾಯಾಮೇನ ಉಪೇತೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವಾಯಮತೀ’’ತಿ।
399. Vāyamatīti. Tattha katamo vāyāmo? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – ayaṃ vuccati ‘‘vāyāmo’’. Iminā vāyāmena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘vāyamatī’’ti.
೪೦೦. ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ವೀರಿಯಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವೀರಿಯಂ’’। ಇಮಂ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಸಮಾರಭತಿ ಆಸೇವತಿ ಭಾವೇತಿ ಬಹುಲೀಕರೋತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀ’’ತಿ।
400. Vīriyaṃ ārabhatīti. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’. Imaṃ vīriyaṃ ārabhati samārabhati āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘vīriyaṃ ārabhatī’’ti.
೪೦೧. ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಚಿತ್ತಂ? ಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಮನೋ ಮಾನಸಂ…ಪೇ॰… ತಜ್ಜಾಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತು – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಚಿತ್ತಂ’’। ಇಮಂ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಸಮ್ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಉಪತ್ಥಮ್ಭೇತಿ ಪಚ್ಚುಪತ್ಥಮ್ಭೇತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀ’’ತಿ।
401. Cittaṃ paggaṇhātīti. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’. Imaṃ cittaṃ paggaṇhāti sampaggaṇhāti upatthambheti paccupatthambheti. Tena vuccati ‘‘cittaṃ paggaṇhātī’’ti.
೪೦೨. ಪದಹತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಪಧಾನಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಪಧಾನಂ’’। ಇಮಿನಾ ಪಧಾನೇನ ಉಪೇತೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಪದಹತೀ’’ತಿ।
402. Padahatīti. Tattha katamaṃ padhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘padhānaṃ’’. Iminā padhānena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘padahatī’’ti.
೪೦೩. ಕಥಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ? ತತ್ಥ ಕತಮೇ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾ ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ? ತೀಣಿ ಕುಸಲಮೂಲಾನಿ – ಅಲೋಭೋ, ಅದೋಸೋ, ಅಮೋಹೋ। ತಂಸಮ್ಪಯುತ್ತೋ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧೋ, ಸಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೋ, ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೋ, ವಿಞ್ಞಾಣಕ್ಖನ್ಧೋ। ತಂಸಮುಟ್ಠಾನಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ, ವಚೀಕಮ್ಮಂ, ಮನೋಕಮ್ಮಂ – ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ‘‘ಅನುಪ್ಪನ್ನಾ ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ’’। ಇತಿ ಇಮೇಸಂ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
403. Kathañca bhikkhu anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Tattha katame anuppannā kusalā dhammā? Tīṇi kusalamūlāni – alobho, adoso, amoho. Taṃsampayutto vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho. Taṃsamuṭṭhānaṃ kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, manokammaṃ – ime vuccanti ‘‘anuppannā kusalā dhammā’’. Iti imesaṃ anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೪೦೪. ಛನ್ದಂ ಜನೇತೀತಿ…ಪೇ॰… ವಾಯಮತೀತಿ…ಪೇ॰… ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀತಿ…ಪೇ॰… ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀತಿ…ಪೇ॰… ಪದಹತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಪಧಾನಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ …ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಪಧಾನಂ’’। ಇಮಿನಾ ಪಧಾನೇನ ಉಪೇತೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಪದಹತೀ’’ತಿ।
404. Chandaṃ janetīti…pe… vāyamatīti…pe… vīriyaṃ ārabhatīti…pe… cittaṃ paggaṇhātīti…pe… padahatīti. Tattha katamaṃ padhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho …pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘padhānaṃ’’. Iminā padhānena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘padahatī’’ti.
೪೦೫. ಕಥಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ? ತತ್ಥ ಕತಮೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ? ತೀಣಿ ಕುಸಲಮೂಲಾನಿ – ಅಲೋಭೋ, ಅದೋಸೋ, ಅಮೋಹೋ। ತಂಸಮ್ಪಯುತ್ತೋ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧೋ, ಸಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೋ, ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೋ, ವಿಞ್ಞಾಣಕ್ಖನ್ಧೋ , ತಂಸಮುಟ್ಠಾನಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ ಮನೋಕಮ್ಮಂ – ಇಮೇ ವುಚ್ಚನ್ತಿ ‘‘ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಕುಸಲಾ ಧಮ್ಮಾ’’। ಇತಿ ಇಮೇಸಂ ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
405. Kathañca bhikkhu uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Tattha katame uppannā kusalā dhammā? Tīṇi kusalamūlāni – alobho, adoso, amoho. Taṃsampayutto vedanākkhandho, saññākkhandho, saṅkhārakkhandho, viññāṇakkhandho , taṃsamuṭṭhānaṃ kāyakammaṃ vacīkammaṃ manokammaṃ – ime vuccanti ‘‘uppannā kusalā dhammā’’. Iti imesaṃ uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೪೦೬. ಠಿತಿಯಾತಿ। ಯಾ ಠಿತಿ ಸೋ ಅಸಮ್ಮೋಸೋ, ಯೋ ಅಸಮ್ಮೋಸೋ ಸೋ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವೋ , ಯೋ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವೋ ತಂ ವೇಪುಲ್ಲಂ, ಯಂ ವೇಪುಲ್ಲಂ ಸಾ ಭಾವನಾ, ಯಾ ಭಾವನಾ ಸಾ ಪಾರಿಪೂರೀ।
406. Ṭhitiyāti. Yā ṭhiti so asammoso, yo asammoso so bhiyyobhāvo , yo bhiyyobhāvo taṃ vepullaṃ, yaṃ vepullaṃ sā bhāvanā, yā bhāvanā sā pāripūrī.
೪೦೭. ಛನ್ದಂ ಜನೇತೀತಿ…ಪೇ॰… ವಾಯಮತೀತಿ…ಪೇ॰… ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀತಿ…ಪೇ॰… ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀತಿ…ಪೇ॰… ಪದಹತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಪಧಾನಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಪಧಾನಂ’’। ಇಮಿನಾ ಪಧಾನೇನ ಉಪೇತೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಪದಹತೀ’’ತಿ।
407. Chandaṃ janetīti…pe… vāyamatīti…pe… vīriyaṃ ārabhatīti…pe… cittaṃ paggaṇhātīti…pe… padahatīti. Tattha katamaṃ padhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo – idaṃ vuccati ‘‘padhānaṃ’’. Iminā padhānena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘padahatī’’ti.
ಸುತ್ತನ್ತಭಾಜನೀಯಂ।
Suttantabhājanīyaṃ.
೨. ಅಭಿಧಮ್ಮಭಾಜನೀಯಂ
2. Abhidhammabhājanīyaṃ
೪೦೮. ಚತ್ತಾರೋ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ – ಇಧ ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ, ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
408. Cattāro sammappadhānā – idha bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೪೦೯. ಕಥಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ? ಇಧ ಭಿಕ್ಖು ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಲೋಕುತ್ತರಂ ಝಾನಂ ಭಾವೇತಿ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಂ ಅಪಚಯಗಾಮಿಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಪಠಮಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತಿಯಾ ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ ದುಕ್ಖಪಟಿಪದಂ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
409. Kathañca bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೪೧೦. ಛನ್ದಂ ಜನೇತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮೋ ಛನ್ದೋ? ಯೋ ಛನ್ದೋ ಛನ್ದಿಕತಾ ಕತ್ತುಕಮ್ಯತಾ ಕುಸಲೋ ಧಮ್ಮಚ್ಛನ್ದೋ – ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಛನ್ದೋ’’। ಇಮಂ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ಸಞ್ಜನೇತಿ ಉಟ್ಠಪೇತಿ ಸಮುಟ್ಠಪೇತಿ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಛನ್ದಂ ಜನೇತೀ’’ತಿ।
410. Chandaṃ janetīti. Tattha katamo chando? Yo chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chando’’. Imaṃ chandaṃ janeti sañjaneti uṭṭhapeti samuṭṭhapeti nibbatteti abhinibbatteti. Tena vuccati ‘‘chandaṃ janetī’’ti.
೪೧೧. ವಾಯಮತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮೋ ವಾಯಾಮೋ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮಗ್ಗಙ್ಗಂ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಂ – ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವಾಯಾಮೋ’’। ಇಮಿನಾ ವಾಯಾಮೇನ ಉಪೇತೋ ಹೋತಿ ಸಮುಪೇತೋ ಉಪಾಗತೋ ಸಮುಪಾಗತೋ ಉಪಪನ್ನೋ ಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವಾಯಮತೀ’’ತಿ।
411. Vāyamatīti. Tattha katamo vāyāmo? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vāyāmo’’. Iminā vāyāmena upeto hoti samupeto upāgato samupāgato upapanno sampanno samannāgato. Tena vuccati ‘‘vāyamatī’’ti.
೪೧೨. ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ವೀರಿಯಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮಗ್ಗಙ್ಗಂ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಂ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವೀರಿಯಂ’’। ಇಮಂ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಸಮಾರಭತಿ ಆಸೇವತಿ ಭಾವೇತಿ ಬಹುಲೀಕರೋತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀ’’ತಿ।
412. Vīriyaṃ ārabhatīti. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’. Imaṃ vīriyaṃ ārabhati samārabhati āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘vīriyaṃ ārabhatī’’ti.
೪೧೩. ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಚಿತ್ತಂ? ಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಮನೋ ಮಾನಸಂ…ಪೇ॰… ತಜ್ಜಾಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತು – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಚಿತ್ತಂ’’। ಇಮಂ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಸಮ್ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಉಪತ್ಥಮ್ಭೇತಿ ಪಚ್ಚುಪತ್ಥಮ್ಭೇತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀ’’ತಿ।
413. Cittaṃ paggaṇhātīti. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’. Imaṃ cittaṃ paggaṇhāti sampaggaṇhāti upatthambheti paccupatthambheti. Tena vuccati ‘‘cittaṃ paggaṇhātī’’ti.
೪೧೪. ಪದಹತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮಗ್ಗಙ್ಗಂ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಂ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ’’। ಅವಸೇಸಾ ಧಮ್ಮಾ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ।
414. Padahatīti. Tattha katamaṃ sammappadhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘sammappadhānaṃ’’. Avasesā dhammā sammappadhānasampayuttā.
೪೧೫. ಕಥಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ? ಇಧ ಭಿಕ್ಖು ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಲೋಕುತ್ತರಂ ಝಾನಂ ಭಾವೇತಿ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಂ ಅಪಚಯಗಾಮಿಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಪಠಮಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತಿಯಾ ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ ದುಕ್ಖಪಟಿಪದಂ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
415. Kathañca bhikkhu uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೪೧೬. ಛನ್ದಂ ಜನೇತೀತಿ…ಪೇ॰… ವಾಯಮತೀತಿ…ಪೇ॰… ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀತಿ…ಪೇ॰… ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀತಿ…ಪೇ॰… ಪದಹತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮಗ್ಗಙ್ಗಂ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಂ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ’’। ಅವಸೇಸಾ ಧಮ್ಮಾ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ।
416. Chandaṃ janetīti…pe… vāyamatīti…pe… vīriyaṃ ārabhatīti…pe… cittaṃ paggaṇhātīti…pe… padahatīti. Tattha katamaṃ sammappadhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘sammappadhānaṃ’’. Avasesā dhammā sammappadhānasampayuttā.
೪೧೭. ಕಥಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ? ಇಧ ಭಿಕ್ಖು ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಲೋಕುತ್ತರಂ ಝಾನಂ ಭಾವೇತಿ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಂ ಅಪಚಯಗಾಮಿಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಪಠಮಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತಿಯಾ ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ ದುಕ್ಖಪಟಿಪದಂ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
417. Kathañca bhikkhu anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೪೧೮. ಛನ್ದಂ ಜನೇತೀತಿ…ಪೇ॰… ವಾಯಮತೀತಿ…ಪೇ॰… ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀತಿ…ಪೇ॰… ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀತಿ…ಪೇ॰… ಪದಹತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ …ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮಗ್ಗಙ್ಗಂ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಂ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ’’। ಅವಸೇಸಾ ಧಮ್ಮಾ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ।
418. Chandaṃ janetīti…pe… vāyamatīti…pe… vīriyaṃ ārabhatīti…pe… cittaṃ paggaṇhātīti…pe… padahatīti. Tattha katamaṃ sammappadhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho …pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘sammappadhānaṃ’’. Avasesā dhammā sammappadhānasampayuttā.
೪೧೯. ಕಥಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ? ಇಧ ಭಿಕ್ಖು ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಲೋಕುತ್ತರಂ ಝಾನಂ ಭಾವೇತಿ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಂ ಅಪಚಯಗಾಮಿಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಪಠಮಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತಿಯಾ ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ ದುಕ್ಖಪಟಿಪದಂ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
419. Kathañca bhikkhu uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, tasmiṃ samaye uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೪೨೦. ಠಿತಿಯಾತಿ । ಯಾ ಠಿತಿ ಸೋ ಅಸಮ್ಮೋಸೋ, ಯೋ ಅಸಮ್ಮೋಸೋ ಸೋ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವೋ, ಯೋ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವೋ ತಂ ವೇಪುಲ್ಲಂ, ಯಂ ವೇಪುಲ್ಲಂ ಸಾ ಭಾವನಾ, ಯಾ ಭಾವನಾ ಸಾ ಪಾರಿಪೂರೀ।
420. Ṭhitiyāti . Yā ṭhiti so asammoso, yo asammoso so bhiyyobhāvo, yo bhiyyobhāvo taṃ vepullaṃ, yaṃ vepullaṃ sā bhāvanā, yā bhāvanā sā pāripūrī.
೪೨೧. ಛನ್ದಂ ಜನೇತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮೋ ಛನ್ದೋ? ಯೋ ಛನ್ದೋ ಛನ್ದಿಕತಾ ಕತ್ತುಕಮ್ಯತಾ ಕುಸಲೋ ಧಮ್ಮಚ್ಛನ್ದೋ – ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಛನ್ದೋ’’। ಇಮಂ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ಸಞ್ಜನೇತಿ ಉಟ್ಠಪೇತಿ ಸಮುಟ್ಠಪೇತಿ ನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ ಅಭಿನಿಬ್ಬತ್ತೇತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಛನ್ದಂ ಜನೇತೀ’’ತಿ।
421. Chandaṃ janetīti. Tattha katamo chando? Yo chando chandikatā kattukamyatā kusalo dhammacchando – ayaṃ vuccati ‘‘chando’’. Imaṃ chandaṃ janeti sañjaneti uṭṭhapeti samuṭṭhapeti nibbatteti abhinibbatteti. Tena vuccati ‘‘chandaṃ janetī’’ti.
೪೨೨. ವಾಯಮತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮೋ ವಾಯಾಮೋ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮಗ್ಗಙ್ಗಂ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಂ – ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವಾಯಾಮೋ’’। ಇಮಿನಾ ವಾಯಾಮೇನ ಉಪೇತೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವಾಯಮತೀ’’ತಿ।
422. Vāyamatīti. Tattha katamo vāyāmo? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – ayaṃ vuccati ‘‘vāyāmo’’. Iminā vāyāmena upeto hoti…pe… samannāgato. Tena vuccati ‘‘vāyamatī’’ti.
೪೨೩. ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ವೀರಿಯಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮಗ್ಗಙ್ಗಂ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಂ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವೀರಿಯಂ’’। ಇಮಂ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಸಮಾರಭತಿ ಆಸೇವತಿ ಭಾವೇತಿ ಬಹುಲೀಕರೋತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ವೀರಿಯಂ ಆರಭತೀ’’ತಿ।
423. Vīriyaṃ ārabhatīti. Tattha katamaṃ vīriyaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘vīriyaṃ’’. Imaṃ vīriyaṃ ārabhati samārabhati āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tena vuccati ‘‘vīriyaṃ ārabhatī’’ti.
೪೨೪. ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಚಿತ್ತಂ? ಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಮನೋ ಮಾನಸಂ…ಪೇ॰… ತಜ್ಜಾಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತು – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಚಿತ್ತಂ’’। ಇಮಂ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಸಮ್ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಉಪತ್ಥಮ್ಭೇತಿ ಪಚ್ಚುಪತ್ಥಮ್ಭೇತಿ। ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತೀ’’ತಿ।
424. Cittaṃ paggaṇhātīti. Tattha katamaṃ cittaṃ? Yaṃ cittaṃ mano mānasaṃ…pe… tajjāmanoviññāṇadhātu – idaṃ vuccati ‘‘cittaṃ’’. Imaṃ cittaṃ paggaṇhāti sampaggaṇhāti upatthambheti paccupatthambheti. Tena vuccati ‘‘cittaṃ paggaṇhātī’’ti.
೪೨೫. ಪದಹತೀತಿ। ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ? ಯೋ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮಗ್ಗಙ್ಗಂ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಂ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ’’। ಅವಸೇಸಾ ಧಮ್ಮಾ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ।
425. Padahatīti. Tattha katamaṃ sammappadhānaṃ? Yo cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘sammappadhānaṃ’’. Avasesā dhammā sammappadhānasampayuttā.
೪೨೬. ತತ್ಥ ಕತಮಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ? ಇಧ ಭಿಕ್ಖು ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಲೋಕುತ್ತರಂ ಝಾನಂ ಭಾವೇತಿ ನಿಯ್ಯಾನಿಕಂ ಅಪಚಯಗಾಮಿಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಪಠಮಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತಿಯಾ ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ…ಪೇ॰… ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ ದುಕ್ಖಪಟಿಪದಂ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಂ, ಯೋ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಚೇತಸಿಕೋ ವೀರಿಯಾರಮ್ಭೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ ವೀರಿಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಮಗ್ಗಙ್ಗಂ ಮಗ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಂ – ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ‘‘ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಂ’’। ಅವಸೇಸಾ ಧಮ್ಮಾ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ।
426. Tattha katamaṃ sammappadhānaṃ? Idha bhikkhu yasmiṃ samaye lokuttaraṃ jhānaṃ bhāveti niyyānikaṃ apacayagāmiṃ diṭṭhigatānaṃ pahānāya paṭhamāya bhūmiyā pattiyā vivicceva kāmehi…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati dukkhapaṭipadaṃ dandhābhiññaṃ, yo tasmiṃ samaye cetasiko vīriyārambho…pe… sammāvāyāmo vīriyasambojjhaṅgo maggaṅgaṃ maggapariyāpannaṃ – idaṃ vuccati ‘‘sammappadhānaṃ’’. Avasesā dhammā sammappadhānasampayuttā.
ಅಭಿಧಮ್ಮಭಾಜನೀಯಂ।
Abhidhammabhājanīyaṃ.
೩. ಪಞ್ಹಾಪುಚ್ಛಕಂ
3. Pañhāpucchakaṃ
೪೨೭. ಚತ್ತಾರೋ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ – ಇಧ ಭಿಕ್ಖು ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಅನುಪ್ಪಾದಾಯ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಪಾಪಕಾನಂ ಅಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪಹಾನಾಯ…ಪೇ॰… ಅನುಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಾಯ…ಪೇ॰… ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ ವೇಪುಲ್ಲಾಯ ಭಾವನಾಯ ಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಛನ್ದಂ ಜನೇತಿ ವಾಯಮತಿ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ ಪದಹತಿ।
427. Cattāro sammappadhānā – idha bhikkhu anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati, uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā chandaṃ janeti vāyamati vīriyaṃ ārabhati cittaṃ paggaṇhāti padahati.
೪೨೮. ಚತುನ್ನಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾನಂ ಕತಿ ಕುಸಲಾ, ಕತಿ ಅಕುಸಲಾ, ಕತಿ ಅಬ್ಯಾಕತಾ…ಪೇ॰… ಕತಿ ಸರಣಾ, ಕತಿ ಅರಣಾ?
428. Catunnaṃ sammappadhānānaṃ kati kusalā, kati akusalā, kati abyākatā…pe… kati saraṇā, kati araṇā?
೧. ತಿಕಂ
1. Tikaṃ
೪೨೯. ಕುಸಲಾಯೇವ । ಸಿಯಾ ಸುಖಾಯ ವೇದನಾಯ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ, ಸಿಯಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಾಯ ವೇದನಾಯ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ। ವಿಪಾಕಧಮ್ಮಧಮ್ಮಾ । ಅನುಪಾದಿನ್ನಅನುಪಾದಾನಿಯಾ। ಅಸಂಕಿಲಿಟ್ಠಅಸಂಕಿಲೇಸಿಕಾ। ಸಿಯಾ ಸವಿತಕ್ಕಸವಿಚಾರಾ, ಸಿಯಾ ಅವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಮತ್ತಾ, ಸಿಯಾ ಅವಿತಕ್ಕಅವಿಚಾರಾ। ಸಿಯಾ ಪೀತಿಸಹಗತಾ, ಸಿಯಾ ಸುಖಸಹಗತಾ, ಸಿಯಾ ಉಪೇಕ್ಖಾಸಹಗತಾ। ನೇವ ದಸ್ಸನೇನ ನ ಭಾವನಾಯ ಪಹಾತಬ್ಬಾ। ನೇವ ದಸ್ಸನೇನ ನ ಭಾವನಾಯ ಪಹಾತಬ್ಬಹೇತುಕಾ। ಅಪಚಯಗಾಮಿನೋ। ಸೇಕ್ಖಾ। ಅಪ್ಪಮಾಣಾ। ಅಪ್ಪಮಾಣಾರಮ್ಮಣಾ। ಪಣೀತಾ। ಸಮ್ಮತ್ತನಿಯತಾ। ನ ಮಗ್ಗಾರಮ್ಮಣಾ। ಮಗ್ಗಹೇತುಕಾ। ಸಿಯಾ ಮಗ್ಗಾಧಿಪತಿನೋ, ಸಿಯಾ ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ ಮಗ್ಗಾಧಿಪತಿನೋತಿ। ಸಿಯಾ ಉಪ್ಪನ್ನಾ, ಸಿಯಾ ಅನುಪ್ಪನ್ನಾ, ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ ಉಪ್ಪಾದಿನೋತಿ। ಸಿಯಾ ಅತೀತಾ, ಸಿಯಾ ಅನಾಗತಾ, ಸಿಯಾ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಾ। ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ ಅತೀತಾರಮ್ಮಣಾತಿಪಿ, ಅನಾಗತಾರಮ್ಮಣಾತಿಪಿ, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಾರಮ್ಮಣಾತಿಪಿ। ಸಿಯಾ ಅಜ್ಝತ್ತಾ, ಸಿಯಾ ಬಹಿದ್ಧಾ, ಸಿಯಾ ಅಜ್ಝತ್ತಬಹಿದ್ಧಾ। ಬಹಿದ್ಧಾರಮ್ಮಣಾ। ಅನಿದಸ್ಸನಅಪ್ಪಟಿಘಾ।
429. Kusalāyeva . Siyā sukhāya vedanāya sampayuttā, siyā adukkhamasukhāya vedanāya sampayuttā. Vipākadhammadhammā . Anupādinnaanupādāniyā. Asaṃkiliṭṭhaasaṃkilesikā. Siyā savitakkasavicārā, siyā avitakkavicāramattā, siyā avitakkaavicārā. Siyā pītisahagatā, siyā sukhasahagatā, siyā upekkhāsahagatā. Neva dassanena na bhāvanāya pahātabbā. Neva dassanena na bhāvanāya pahātabbahetukā. Apacayagāmino. Sekkhā. Appamāṇā. Appamāṇārammaṇā. Paṇītā. Sammattaniyatā. Na maggārammaṇā. Maggahetukā. Siyā maggādhipatino, siyā na vattabbā maggādhipatinoti. Siyā uppannā, siyā anuppannā, na vattabbā uppādinoti. Siyā atītā, siyā anāgatā, siyā paccuppannā. Na vattabbā atītārammaṇātipi, anāgatārammaṇātipi, paccuppannārammaṇātipi. Siyā ajjhattā, siyā bahiddhā, siyā ajjhattabahiddhā. Bahiddhārammaṇā. Anidassanaappaṭighā.
೨. ದುಕಂ
2. Dukaṃ
೪೩೦. ನ ಹೇತೂ। ಸಹೇತುಕಾ। ಹೇತುಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ। ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ ಹೇತೂ ಚೇವ ಸಹೇತುಕಾ ಚಾತಿ, ಸಹೇತುಕಾ ಚೇವ ನ ಚ ಹೇತೂ। ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ ಹೇತೂ ಚೇವ ಹೇತುಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ಚಾತಿ, ಹೇತುಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ಚೇವ ನ ಚ ಹೇತೂ। ನ ಹೇತೂ ಸಹೇತುಕಾ। ಸಪ್ಪಚ್ಚಯಾ। ಸಙ್ಖತಾ। ಅನಿದಸ್ಸನಾ। ಅಪ್ಪಟಿಘಾ। ಅರೂಪಾ । ಲೋಕುತ್ತರಾ। ಕೇನಚಿ ವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ, ಕೇನಚಿ ನ ವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾ। ನೋ ಆಸವಾ। ಅನಾಸವಾ। ಆಸವವಿಪ್ಪಯುತ್ತಾ। ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ ಆಸವಾ ಚೇವ ಸಾಸವಾ ಚಾತಿಪಿ, ಸಾಸವಾ ಚೇವ ನೋ ಚ ಆಸವಾತಿಪಿ। ನ ವತ್ತಬ್ಬಾ ಆಸವಾ ಚೇವ ಆಸವಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ಚಾತಿಪಿ, ಆಸವಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ಚೇವ ನೋ ಚ ಆಸವಾತಿಪಿ। ಆಸವವಿಪ್ಪಯುತ್ತಾ। ಅನಾಸವಾ। ನೋ ಸಂಯೋಜನಾ…ಪೇ॰… ನೋ ಗನ್ಥಾ…ಪೇ॰… ನೋ ಓಘಾ…ಪೇ॰… ನೋ ಯೋಗಾ…ಪೇ॰… ನೋ ನೀವರಣಾ…ಪೇ॰… ನೋ ಪರಾಮಾಸಾ…ಪೇ॰… ಸಾರಮ್ಮಣಾ। ನೋ ಚಿತ್ತಾ। ಚೇತಸಿಕಾ। ಚಿತ್ತಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ। ಚಿತ್ತಸಂಸಟ್ಠಾ। ಚಿತ್ತಸಮುಟ್ಠಾನಾ। ಚಿತ್ತಸಹಭುನೋ। ಚಿತ್ತಾನುಪರಿವತ್ತಿನೋ। ಚಿತ್ತಸಂಸಟ್ಠಸಮುಟ್ಠಾನಾ। ಚಿತ್ತಸಂಸಟ್ಠಸಮುಟ್ಠಾನಸಹಭುನೋ। ಚಿತ್ತಸಂಸಟ್ಠಸಮುಟ್ಠಾನಾನುಪರಿವತ್ತಿನೋ। ಬಾಹಿರಾ। ನೋ ಉಪಾದಾ। ಅನುಪಾದಿನ್ನಾ। ನೋ ಉಪಾದಾನಾ…ಪೇ॰… ನೋ ಕಿಲೇಸಾ…ಪೇ॰… ನ ದಸ್ಸನೇನ ಪಹಾತಬ್ಬಾ। ನ ಭಾವನಾಯ ಪಹಾತಬ್ಬಾ। ನ ದಸ್ಸನೇನ ಪಹಾತಬ್ಬಹೇತುಕಾ। ನ ಭಾವನಾಯ ಪಹಾತಬ್ಬಹೇತುಕಾ। ಸಿಯಾ ಸವಿತಕ್ಕಾ, ಸಿಯಾ ಅವಿತಕ್ಕಾ । ಸಿಯಾ ಸವಿಚಾರಾ, ಸಿಯಾ ಅವಿಚಾರಾ। ಸಿಯಾ ಸಪ್ಪೀತಿಕಾ, ಸಿಯಾ ಅಪ್ಪೀತಿಕಾ। ಸಿಯಾ ಪೀತಿಸಹಗತಾ, ಸಿಯಾ ನ ಪೀತಿಸಹಗತಾ। ಸಿಯಾ ಸುಖಸಹಗತಾ, ಸಿಯಾ ನ ಸುಖಸಹಗತಾ। ಸಿಯಾ ಉಪೇಕ್ಖಾಸಹಗತಾ, ಸಿಯಾ ನ ಉಪೇಕ್ಖಾಸಹಗತಾ। ನ ಕಾಮಾವಚರಾ। ನ ರೂಪಾವಚರಾ। ನ ಅರೂಪಾವಚರಾ। ಅಪರಿಯಾಪನ್ನಾ। ನಿಯ್ಯಾನಿಕಾ। ನಿಯತಾ। ಅನುತ್ತರಾ। ಅರಣಾತಿ।
430. Na hetū. Sahetukā. Hetusampayuttā. Na vattabbā hetū ceva sahetukā cāti, sahetukā ceva na ca hetū. Na vattabbā hetū ceva hetusampayuttā cāti, hetusampayuttā ceva na ca hetū. Na hetū sahetukā. Sappaccayā. Saṅkhatā. Anidassanā. Appaṭighā. Arūpā . Lokuttarā. Kenaci viññeyyā, kenaci na viññeyyā. No āsavā. Anāsavā. Āsavavippayuttā. Na vattabbā āsavā ceva sāsavā cātipi, sāsavā ceva no ca āsavātipi. Na vattabbā āsavā ceva āsavasampayuttā cātipi, āsavasampayuttā ceva no ca āsavātipi. Āsavavippayuttā. Anāsavā. No saṃyojanā…pe… no ganthā…pe… no oghā…pe… no yogā…pe… no nīvaraṇā…pe… no parāmāsā…pe… sārammaṇā. No cittā. Cetasikā. Cittasampayuttā. Cittasaṃsaṭṭhā. Cittasamuṭṭhānā. Cittasahabhuno. Cittānuparivattino. Cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānā. Cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānasahabhuno. Cittasaṃsaṭṭhasamuṭṭhānānuparivattino. Bāhirā. No upādā. Anupādinnā. No upādānā…pe… no kilesā…pe… na dassanena pahātabbā. Na bhāvanāya pahātabbā. Na dassanena pahātabbahetukā. Na bhāvanāya pahātabbahetukā. Siyā savitakkā, siyā avitakkā . Siyā savicārā, siyā avicārā. Siyā sappītikā, siyā appītikā. Siyā pītisahagatā, siyā na pītisahagatā. Siyā sukhasahagatā, siyā na sukhasahagatā. Siyā upekkhāsahagatā, siyā na upekkhāsahagatā. Na kāmāvacarā. Na rūpāvacarā. Na arūpāvacarā. Apariyāpannā. Niyyānikā. Niyatā. Anuttarā. Araṇāti.
ಪಞ್ಹಾಪುಚ್ಛಕಂ।
Pañhāpucchakaṃ.
ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನವಿಭಙ್ಗೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।
Sammappadhānavibhaṅgo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಮ್ಮೋಹವಿನೋದನೀ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā
೧. ಸುತ್ತನ್ತಭಾಜನೀಯವಣ್ಣನಾ • 1. Suttantabhājanīyavaṇṇanā
೨. ಅಭಿಧಮ್ಮಭಾಜನೀಯವಣ್ಣನಾ • 2. Abhidhammabhājanīyavaṇṇanā
೩. ಪಞ್ಹಾಪುಚ್ಛಕವಣ್ಣನಾ • 3. Pañhāpucchakavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಭಙ್ಗ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ೮. ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನವಿಭಙ್ಗೋ • 8. Sammappadhānavibhaṅgo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಭಙ್ಗ-ಅನುಟೀಕಾ • Vibhaṅga-anuṭīkā / ೮. ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನವಿಭಙ್ಗೋ • 8. Sammappadhānavibhaṅgo