Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
6. සම්මාසම්බුද්ධසුත්තං
6. Sammāsambuddhasuttaṃ
58. සාවත්ථිනිදානං. ‘‘තථාගතො, භික්ඛවෙ, අරහං සම්මාසම්බුද්ධො රූපස්ස නිබ්බිදා විරාගා නිරොධා අනුපාදා විමුත්තො සම්මාසම්බුද්ධොති වුච්චති. භික්ඛුපි, භික්ඛවෙ, පඤ්ඤාවිමුත්තො රූපස්ස නිබ්බිදා විරාගා නිරොධා අනුපාදා විමුත්තො පඤ්ඤාවිමුත්තොති වුච්චති.
58. Sāvatthinidānaṃ. ‘‘Tathāgato, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho rūpassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto sammāsambuddhoti vuccati. Bhikkhupi, bhikkhave, paññāvimutto rūpassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto paññāvimuttoti vuccati.
‘‘තථාගතො, භික්ඛවෙ, අරහං සම්මාසම්බුද්ධො වෙදනාය නිබ්බිදා විරාගා නිරොධා අනුපාදා විමුත්තො සම්මාසම්බුද්ධොති වුච්චති. භික්ඛුපි, භික්ඛවෙ, පඤ්ඤාවිමුත්තො වෙදනාය නිබ්බිදා…පෙ.… පඤ්ඤාවිමුත්තොති වුච්චති.
‘‘Tathāgato, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho vedanāya nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto sammāsambuddhoti vuccati. Bhikkhupi, bhikkhave, paññāvimutto vedanāya nibbidā…pe… paññāvimuttoti vuccati.
‘‘තථාගතො, භික්ඛවෙ, අරහං සම්මාසම්බුද්ධො සඤ්ඤාය… සඞ්ඛාරානං… විඤ්ඤාණස්ස නිබ්බිදා විරාගා නිරොධා අනුපාදා විමුත්තො සම්මාසම්බුද්ධොති වුච්චති. භික්ඛුපි, භික්ඛවෙ, පඤ්ඤාවිමුත්තො විඤ්ඤාණස්ස නිබ්බිදා විරාගා නිරොධා අනුපාදා විමුත්තො පඤ්ඤාවිමුත්තොති වුච්චති.
‘‘Tathāgato, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho saññāya… saṅkhārānaṃ… viññāṇassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto sammāsambuddhoti vuccati. Bhikkhupi, bhikkhave, paññāvimutto viññāṇassa nibbidā virāgā nirodhā anupādā vimutto paññāvimuttoti vuccati.
‘‘තත්ර ඛො, භික්ඛවෙ, කො විසෙසො, කො අධිප්පයාසො 1, කිං නානාකරණං, තථාගතස්ස අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස පඤ්ඤාවිමුත්තෙන භික්ඛුනා’’ති? ‘‘භගවංමූලකා නො, භන්තෙ, ධම්මා භගවංනෙත්තිකා භගවංපටිසරණා. සාධු වත, භන්තෙ, භගවන්තඤ්ඤෙව පටිභාතු එතස්ස භාසිතස්ස අත්ථො. භගවතො සුත්වා භික්ඛූ ධාරෙස්සන්තී’’ති. ‘‘තෙන හි, භික්ඛවෙ , සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්තෙ’’ති ඛො තෙ භික්ඛූ භගවතො පච්චස්සොසුං. භගවා එතදවොච –
‘‘Tatra kho, bhikkhave, ko viseso, ko adhippayāso 2, kiṃ nānākaraṇaṃ, tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa paññāvimuttena bhikkhunā’’ti? ‘‘Bhagavaṃmūlakā no, bhante, dhammā bhagavaṃnettikā bhagavaṃpaṭisaraṇā. Sādhu vata, bhante, bhagavantaññeva paṭibhātu etassa bhāsitassa attho. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Tena hi, bhikkhave , suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘තථාගතො, භික්ඛවෙ, අරහං සම්මාසම්බුද්ධො අනුප්පන්නස්ස මග්ගස්ස උප්පාදෙතා, අසඤ්ජාතස්ස මග්ගස්ස සඤ්ජනෙතා 3, අනක්ඛාතස්ස මග්ගස්ස අක්ඛාතා මග්ගඤ්ඤූ, මග්ගවිදූ, මග්ගකොවිදො; මග්ගානුගා ච, භික්ඛවෙ, එතරහි සාවකා විහරන්ති පච්ඡාසමන්නාගතා. අයං ඛො, භික්ඛවෙ, විසෙසො, අයං අධිප්පයාසො, ඉදං නානාකරණං තථාගතස්ස අරහතො සම්මාසම්බුද්ධස්ස පඤ්ඤාවිමුත්තෙන භික්ඛුනා’’ති. ඡට්ඨං.
‘‘Tathāgato, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho anuppannassa maggassa uppādetā, asañjātassa maggassa sañjanetā 4, anakkhātassa maggassa akkhātā maggaññū, maggavidū, maggakovido; maggānugā ca, bhikkhave, etarahi sāvakā viharanti pacchāsamannāgatā. Ayaṃ kho, bhikkhave, viseso, ayaṃ adhippayāso, idaṃ nānākaraṇaṃ tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa paññāvimuttena bhikkhunā’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 6. සම්මාසම්බුද්ධසුත්තවණ්ණනා • 6. Sammāsambuddhasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 6. සම්මාසම්බුද්ධසුත්තවණ්ණනා • 6. Sammāsambuddhasuttavaṇṇanā