| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
5. ஸம்மஸனஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா
5. Sammasanañāṇaniddesavaṇṇanā
48. ஸம்மஸனஞாணனித்³தே³ஸே யங் கிஞ்சீதி அனவஸேஸபரியாதா³னங். ரூபந்தி அதிப்பஸங்க³னியமனங். ஏவங் பத³த்³வயேனாபி ரூபஸ்ஸ அஸேஸபரிக்³க³ஹோ கதோ ஹோதி. அத²ஸ்ஸ அதீதாதி³னா விபா⁴க³ங் ஆரப⁴தி. தஞ்ஹி கிஞ்சி அதீதங் கிஞ்சி அனாக³தாதி³பே⁴த³ந்தி. ஏஸ நயோ வேத³னாதீ³ஸுபி. தத்த² ரூபங் தாவ அத்³தா⁴ஸந்ததிஸமயக²ணவஸேன சதுதா⁴ அதீதங் நாம ஹோதி, ததா² அனாக³தபச்சுப்பன்னங். தத்த² அத்³தா⁴வஸேன தாவ ஏகஸ்ஸ ஏகஸ்மிங் ப⁴வே படிஸந்தி⁴தோ புப்³பே³ அதீதங், சுதிதோ உத்³த⁴ங் அனாக³தங், உபி⁴ன்னமந்தரே பச்சுப்பன்னங். ஸந்ததிவஸேன ஸபா⁴க³ஏகஉதுஸமுட்டா²னங் ஏகாஹாரஸமுட்டா²னஞ்ச புப்³பா³பரியபா⁴வேன வத்தமானம்பி பச்சுப்பன்னங், ததோ புப்³பே³ விஸபா⁴க³உதுஆஹாரஸமுட்டா²னங் அதீதங், பச்சா² அனாக³தங். சித்தஜங் ஏகவீதி²ஏகஜவனஏகஸமாபத்திஸமுட்டா²னங் பச்சுப்பன்னங், ததோ புப்³பே³ அதீதங், பச்சா² அனாக³தங், கம்மஸமுட்டா²னஸ்ஸ பாடியேக்கங் ஸந்ததிவஸேன அதீதாதி³பே⁴தோ³ நத்தி², தேஸஞ்ஞேவ பன உதுஆஹாரசித்தஸமுட்டா²னானங் உபத்த²ம்ப⁴னவஸேன தஸ்ஸ அதீதாதி³பா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. ஸமயவஸேன ஏகமுஹுத்தபுப்³ப³ண்ஹஸாயன்ஹரத்திந்தி³வாதீ³ஸு ஸமயேஸு ஸந்தானவஸேன பவத்தமானங் தங் தங் ஸமயங் பச்சுப்பன்னங் நாம, ததோ புப்³பே³ அதீதங், பச்சா² அனாக³தங். க²ணவஸேன உப்பாதா³தி³க²ணத்தயபரியாபன்னங் பச்சுப்பன்னங், ததோ புப்³பே³ அனாக³தங், பச்சா² அதீதங். அபிச அதிக்கந்தஹேதுபச்சயகிச்சங் அதீதங், நிட்டி²தஹேதுகிச்சமனிட்டி²தபச்சயகிச்சங் பச்சுப்பன்னங், உப⁴யகிச்சமஸம்பத்தங் அனாக³தங். ஸகிச்சக்க²ணே வா பச்சுப்பன்னங், ததோ புப்³பே³ அனாக³தங், பச்சா² அதீதங். எத்த² ச க²ணாதி³கதா²வ நிப்பரியாயா ஸேஸா ஸபரியாயா.
48. Sammasanañāṇaniddese yaṃ kiñcīti anavasesapariyādānaṃ. Rūpanti atippasaṅganiyamanaṃ. Evaṃ padadvayenāpi rūpassa asesapariggaho kato hoti. Athassa atītādinā vibhāgaṃ ārabhati. Tañhi kiñci atītaṃ kiñci anāgatādibhedanti. Esa nayo vedanādīsupi. Tattha rūpaṃ tāva addhāsantatisamayakhaṇavasena catudhā atītaṃ nāma hoti, tathā anāgatapaccuppannaṃ. Tattha addhāvasena tāva ekassa ekasmiṃ bhave paṭisandhito pubbe atītaṃ, cutito uddhaṃ anāgataṃ, ubhinnamantare paccuppannaṃ. Santativasena sabhāgaekautusamuṭṭhānaṃ ekāhārasamuṭṭhānañca pubbāpariyabhāvena vattamānampi paccuppannaṃ, tato pubbe visabhāgautuāhārasamuṭṭhānaṃ atītaṃ, pacchā anāgataṃ. Cittajaṃ ekavīthiekajavanaekasamāpattisamuṭṭhānaṃ paccuppannaṃ, tato pubbe atītaṃ, pacchā anāgataṃ, kammasamuṭṭhānassa pāṭiyekkaṃ santativasena atītādibhedo natthi, tesaññeva pana utuāhāracittasamuṭṭhānānaṃ upatthambhanavasena tassa atītādibhāvo veditabbo. Samayavasena ekamuhuttapubbaṇhasāyanharattindivādīsu samayesu santānavasena pavattamānaṃ taṃ taṃ samayaṃ paccuppannaṃ nāma, tato pubbe atītaṃ, pacchā anāgataṃ. Khaṇavasena uppādādikhaṇattayapariyāpannaṃ paccuppannaṃ, tato pubbe anāgataṃ, pacchā atītaṃ. Apica atikkantahetupaccayakiccaṃ atītaṃ, niṭṭhitahetukiccamaniṭṭhitapaccayakiccaṃ paccuppannaṃ, ubhayakiccamasampattaṃ anāgataṃ. Sakiccakkhaṇe vā paccuppannaṃ, tato pubbe anāgataṃ, pacchā atītaṃ. Ettha ca khaṇādikathāva nippariyāyā sesā sapariyāyā.
அஜ்ஜ²த்தந்தி பஞ்சஸுபி க²ந்தே⁴ஸு இத⁴ நியகஜ்ஜ²த்தங் அதி⁴ப்பேதங், தஸ்மா அத்தனோ ஸந்தானே பவத்தங் பாடிபுக்³க³லிகங் ரூபங் அஜ்ஜ²த்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ததோ ப³ஹிபூ⁴தங் பன இந்த்³ரியப³த்³த⁴ங் வா அனிந்த்³ரியப³த்³த⁴ங் வா ரூபங் ப³ஹித்³தா⁴ நாம. ஓளாரிகந்தி சக்கு²ஸோதகா⁴னஜிவ்ஹாகாயரூபஸத்³த³க³ந்த⁴ரஸபொ²ட்ட²ப்³ப³ஸங்கா²தா பத²வீதேஜோவாயோ சாதி த்³வாத³ஸவித⁴ங் ரூபங் க⁴ட்டனவஸேன க³ஹேதப்³ப³தோ ஓளாரிகங். ஸேஸங் பன ஆபோதா⁴து இத்தி²ந்த்³ரியங் புரிஸிந்த்³ரியங் ஜீவிதிந்த்³ரியங் ஹத³யவத்து² ஓஜா ஆகாஸதா⁴து காயவிஞ்ஞத்தி வசீவிஞ்ஞத்தி ரூபஸ்ஸ லஹுதா முது³தா கம்மஞ்ஞதா உபசயோ ஸந்ததி ஜரதா அனிச்சதாதி ஸோளஸவித⁴ங் ரூபங் க⁴ட்டனவஸேன அக³ஹேதப்³ப³தோ ஸுகு²மங். ஹீனங் வா பணீதங் வாதி எத்த² ஹீனபணீதபா⁴வோ பரியாயதோ நிப்பரியாயதோ ச. தத்த² அகனிட்டா²னங் ரூபதோ ஸுத³ஸ்ஸீனங் ரூபங் ஹீனங், ததே³வ ஸுத³ஸ்ஸானங் ரூபதோ பணீதங். ஏவங் யாவ நரகஸத்தானங் ரூபங், தாவ பரியாயதோ ஹீனபணீததா வேதி³தப்³பா³. நிப்பரியாயதோ பன யத்த² அகுஸலவிபாகங் உப்பஜ்ஜதி, தங் ஹீனங். யத்த² குஸலவிபாகங், தங் பணீதங். யங் தூ³ரே ஸந்திகே வாதி எத்த² யங் ஸுகு²மங், ததே³வ து³ப்படிவிஜ்ஜ²ஸபா⁴வத்தா தூ³ரே. யங் ஓளாரிகங், ததே³வ ஸுப்படிவிஜ்ஜ²ஸபா⁴வத்தா ஸந்திகே.
Ajjhattanti pañcasupi khandhesu idha niyakajjhattaṃ adhippetaṃ, tasmā attano santāne pavattaṃ pāṭipuggalikaṃ rūpaṃ ajjhattanti veditabbaṃ. Tato bahibhūtaṃ pana indriyabaddhaṃ vā anindriyabaddhaṃ vā rūpaṃ bahiddhā nāma. Oḷārikanti cakkhusotaghānajivhākāyarūpasaddagandharasaphoṭṭhabbasaṅkhātā pathavītejovāyo cāti dvādasavidhaṃ rūpaṃ ghaṭṭanavasena gahetabbato oḷārikaṃ. Sesaṃ pana āpodhātu itthindriyaṃ purisindriyaṃ jīvitindriyaṃ hadayavatthu ojā ākāsadhātu kāyaviññatti vacīviññatti rūpassa lahutā mudutā kammaññatā upacayo santati jaratā aniccatāti soḷasavidhaṃ rūpaṃ ghaṭṭanavasena agahetabbato sukhumaṃ. Hīnaṃ vā paṇītaṃ vāti ettha hīnapaṇītabhāvo pariyāyato nippariyāyato ca. Tattha akaniṭṭhānaṃ rūpato sudassīnaṃ rūpaṃ hīnaṃ, tadeva sudassānaṃ rūpato paṇītaṃ. Evaṃ yāva narakasattānaṃ rūpaṃ, tāva pariyāyato hīnapaṇītatā veditabbā. Nippariyāyato pana yattha akusalavipākaṃ uppajjati, taṃ hīnaṃ. Yattha kusalavipākaṃ, taṃ paṇītaṃ. Yaṃ dūre santike vāti ettha yaṃ sukhumaṃ, tadeva duppaṭivijjhasabhāvattā dūre. Yaṃ oḷārikaṃ, tadeva suppaṭivijjhasabhāvattā santike.
ஸப்³ப³ங் ரூபங் அனிச்சதோ வவத்தே²தி ஏகங் ஸம்மஸனங், து³க்க²தோ வவத்தே²தி ஏகங் ஸம்மஸனங், அனத்ததோ வவத்தே²தி ஏகங் ஸம்மஸனந்தி எத்த² அயங் பி⁴க்கு² ‘‘யங் கிஞ்சி ரூப’’ந்தி ஏவங் அனியமனித்³தி³ட்ட²ங் ஸப்³ப³ம்பி ரூபங் அதீதத்திகேன சேவ சதூஹி அஜ்ஜ²த்தாதி³து³கேஹி சாதி ஏகாத³ஸஹி ஓகாஸேஹி பரிச்சி²ந்தி³த்வா ஸப்³ப³ங் ரூபங் அனிச்சதோ வவத்தே²தி அனிச்சந்தி ஸம்மஸதி. கத²ங்? பரதோ வுத்தனயேன. வுத்தஞ்ஹேதங் – ‘‘ரூபங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங் அனிச்சங் க²யட்டே²னா’’தி (படி॰ ம॰ 1.48). தஸ்மா ஏஸ யங் அதீதங் ரூபங், தங் யஸ்மா அதீதேயேவ கீ²ணங், நயிமங் ப⁴வங் ஸம்பத்தந்தி அனிச்சங் க²யட்டே²ன, யங் அனாக³தங் ரூபங் அனந்தரப⁴வே நிப்³ப³த்திஸ்ஸதி, தம்பி தத்தே²வ கீ²யிஸ்ஸதி, ந ததோ பரங் ப⁴வங் க³மிஸ்ஸதீதி அனிச்சங் க²யட்டே²ன, யங் பச்சுப்பன்னங் ரூபங், தங் இதே⁴வ கீ²யதி, ந இதோ க³ச்ச²தீதி அனிச்சங் க²யட்டே²ன, யங் அஜ்ஜ²த்தங் ரூபங், தம்பி அஜ்ஜ²த்தமேவ கீ²யதி, ந ப³ஹித்³தா⁴பா⁴வங் க³ச்ச²தீதி அனிச்சங் க²யட்டே²ன, யங் ப³ஹித்³தா⁴ ஓளாரிகங் ஸுகு²மங் ஹீனங் பணீதங் தூ³ரே ஸந்திகே, தம்பி எத்தே²வ கீ²யதி, ந தூ³ரபா⁴வங் க³ச்ச²தீதி அனிச்சங் க²யட்டே²னாதி ஸம்மஸதி. இத³ங் ஸப்³ப³ம்பி ‘‘அனிச்சங் க²யட்டே²னா’’தி ஏதஸ்ஸ வஸேன ஏகங் ஸம்மஸனங், பபே⁴த³தோ பன ஏகாத³ஸவித⁴ங் ஹோதி.
Sabbaṃrūpaṃ aniccato vavattheti ekaṃ sammasanaṃ, dukkhato vavattheti ekaṃ sammasanaṃ, anattato vavattheti ekaṃ sammasananti ettha ayaṃ bhikkhu ‘‘yaṃ kiñci rūpa’’nti evaṃ aniyamaniddiṭṭhaṃ sabbampi rūpaṃ atītattikena ceva catūhi ajjhattādidukehi cāti ekādasahi okāsehi paricchinditvā sabbaṃ rūpaṃ aniccato vavattheti aniccanti sammasati. Kathaṃ? Parato vuttanayena. Vuttañhetaṃ – ‘‘rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ aniccaṃ khayaṭṭhenā’’ti (paṭi. ma. 1.48). Tasmā esa yaṃ atītaṃ rūpaṃ, taṃ yasmā atīteyeva khīṇaṃ, nayimaṃ bhavaṃ sampattanti aniccaṃ khayaṭṭhena, yaṃ anāgataṃ rūpaṃ anantarabhave nibbattissati, tampi tattheva khīyissati, na tato paraṃ bhavaṃ gamissatīti aniccaṃ khayaṭṭhena, yaṃ paccuppannaṃ rūpaṃ, taṃ idheva khīyati, na ito gacchatīti aniccaṃ khayaṭṭhena, yaṃ ajjhattaṃ rūpaṃ, tampi ajjhattameva khīyati, na bahiddhābhāvaṃ gacchatīti aniccaṃ khayaṭṭhena, yaṃ bahiddhā oḷārikaṃ sukhumaṃ hīnaṃ paṇītaṃ dūre santike, tampi ettheva khīyati, na dūrabhāvaṃ gacchatīti aniccaṃ khayaṭṭhenāti sammasati. Idaṃ sabbampi ‘‘aniccaṃ khayaṭṭhenā’’ti etassa vasena ekaṃ sammasanaṃ, pabhedato pana ekādasavidhaṃ hoti.
ஸப்³ப³மேவ சேதங் து³க்க²ங் ப⁴யட்டே²னாதி ஸம்மஸதி. ப⁴யட்டே²னாதி ஸப்படிப⁴யதாய. யஞ்ஹி அனிச்சங், தங் ப⁴யாவஹங் ஹோதி ஸீஹோபமஸுத்தே (அ॰ நி॰ 4.33; ஸங்॰ நி॰ 3.78) தே³வானங் விய. இதி இத³ம்பி ‘‘து³க்க²ங் ப⁴யட்டே²னா’’தி ஏதஸ்ஸ வஸேன ஏகங் ஸம்மஸனங், பபே⁴த³தோ பன ஏகாத³ஸவித⁴ங் ஹோதி.
Sabbameva cetaṃ dukkhaṃ bhayaṭṭhenāti sammasati. Bhayaṭṭhenāti sappaṭibhayatāya. Yañhi aniccaṃ, taṃ bhayāvahaṃ hoti sīhopamasutte (a. ni. 4.33; saṃ. ni. 3.78) devānaṃ viya. Iti idampi ‘‘dukkhaṃ bhayaṭṭhenā’’ti etassa vasena ekaṃ sammasanaṃ, pabhedato pana ekādasavidhaṃ hoti.
யதா² ச து³க்க²ங், ஏவங் ஸப்³ப³ம்பி தங் அனத்தா அஸாரகட்டே²னாதி ஸம்மஸதி. அஸாரகட்டே²னாதி ‘‘அத்தா நிவாஸீ காரகோ வேத³கோ ஸயங்வஸீ’’தி ஏவங் பரிகப்பிதஸ்ஸ அத்தஸாரஸ்ஸ அபா⁴வேன. யஞ்ஹி அனிச்சங் து³க்க²ங், அத்தனோபி அனிச்சதங் வா உத³யப்³ப³யபீளனங் வா வாரேதுங் ந ஸக்கோதி, குதோ தஸ்ஸ காரகாதி³பா⁴வோ. தேனாஹ – ‘‘ரூபஞ்ச ஹித³ங், பி⁴க்க²வே, அத்தா அப⁴விஸ்ஸ, நயித³ங் ரூபங் ஆபா³தா⁴ய ஸங்வத்தெய்யா’’திஆதி³ (ஸங்॰ நி॰ 3.59). இதி இத³ங் ‘‘அனத்தா அஸாரகட்டே²னா’’தி ஏதஸ்ஸ வஸேன ஏகங் ஸம்மஸனங், பபே⁴த³தோ பன ஏகாத³ஸவித⁴ங் ஹோதி. ஏஸேவ நயோ வேத³னாதீ³ஸு. இதி ஏகேகஸ்மிங் க²ந்தே⁴ ஏகாத³ஸ ஏகாத³ஸ கத்வா பஞ்சஸு க²ந்தே⁴ஸு பஞ்சபஞ்ஞாஸ ஸம்மஸனானி ஹொந்தி, அனிச்சதோ பஞ்சபஞ்ஞாஸ , து³க்க²தோ பஞ்சபஞ்ஞாஸ, அனத்ததோ பஞ்சபஞ்ஞாஸாதி திவிதா⁴னுபஸ்ஸனாவஸேன ஸப்³பா³னி பஞ்சஸட்டி²ஸதஸம்மஸனானி ஹொந்தி.
Yathā ca dukkhaṃ, evaṃ sabbampi taṃ anattā asārakaṭṭhenāti sammasati. Asārakaṭṭhenāti ‘‘attā nivāsī kārako vedako sayaṃvasī’’ti evaṃ parikappitassa attasārassa abhāvena. Yañhi aniccaṃ dukkhaṃ, attanopi aniccataṃ vā udayabbayapīḷanaṃ vā vāretuṃ na sakkoti, kuto tassa kārakādibhāvo. Tenāha – ‘‘rūpañca hidaṃ, bhikkhave, attā abhavissa, nayidaṃ rūpaṃ ābādhāya saṃvatteyyā’’tiādi (saṃ. ni. 3.59). Iti idaṃ ‘‘anattā asārakaṭṭhenā’’ti etassa vasena ekaṃ sammasanaṃ, pabhedato pana ekādasavidhaṃ hoti. Eseva nayo vedanādīsu. Iti ekekasmiṃ khandhe ekādasa ekādasa katvā pañcasu khandhesu pañcapaññāsa sammasanāni honti, aniccato pañcapaññāsa , dukkhato pañcapaññāsa, anattato pañcapaññāsāti tividhānupassanāvasena sabbāni pañcasaṭṭhisatasammasanāni honti.
கேசி பன ‘‘ஸப்³ப³ங் ரூபங், ஸப்³ப³ங் வேத³னங், ஸப்³ப³ங் ஸஞ்ஞங், ஸப்³பே³ ஸங்கா²ரே, ஸப்³ப³ங் விஞ்ஞாணந்தி பத³ம்பி பக்கி²பித்வா ஏகேகஸ்மிங் க²ந்தே⁴ த்³வாத³ஸ த்³வாத³ஸ கத்வா பஞ்சஸு ஸட்டி², அனுபஸ்ஸனாதோ அஸீதிஸதஸம்மஸனானீ’’தி வத³ந்தி.
Keci pana ‘‘sabbaṃ rūpaṃ, sabbaṃ vedanaṃ, sabbaṃ saññaṃ, sabbe saṅkhāre, sabbaṃ viññāṇanti padampi pakkhipitvā ekekasmiṃ khandhe dvādasa dvādasa katvā pañcasu saṭṭhi, anupassanāto asītisatasammasanānī’’ti vadanti.
அதீதாதி³விபா⁴கே³ பனெத்த² ஸந்ததிவஸேன க²ணாதி³வஸேன ச வேத³னாய அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. தத்த² ஸந்ததிவஸேன ஏகவீதி²ஏகஜவனஏகஸமாபத்திபரியாபன்னா ஏகவித⁴விஸயஸமாயோக³ப்பவத்தா ச பச்சுப்பன்னா, ததோ புப்³பே³ அதீதா, பச்சா² அனாக³தா. க²ணாதி³வஸேன க²ணத்தயபரியாபன்னா புப்³ப³ந்தாபரந்தமஜ்ஜ²க³தா ஸகிச்சஞ்ச குருமானா வேத³னா பச்சுப்பன்னா, ததோ புப்³பே³ அதீதா, பச்சா² அனாக³தா. அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴பே⁴தோ³ நியகஜ்ஜ²த்தவஸேனேவ வேதி³தப்³போ³.
Atītādivibhāge panettha santativasena khaṇādivasena ca vedanāya atītānāgatapaccuppannabhāvo veditabbo. Tattha santativasena ekavīthiekajavanaekasamāpattipariyāpannā ekavidhavisayasamāyogappavattā ca paccuppannā, tato pubbe atītā, pacchā anāgatā. Khaṇādivasena khaṇattayapariyāpannā pubbantāparantamajjhagatā sakiccañca kurumānā vedanā paccuppannā, tato pubbe atītā, pacchā anāgatā. Ajjhattabahiddhābhedo niyakajjhattavaseneva veditabbo.
ஓளாரிகஸுகு²மபா⁴வோ ‘‘அகுஸலா வேத³னா ஓளாரிகா, குஸலாப்³யாகதா வேத³னா ஸுகு²மா’’திஆதி³னா (விப⁴॰ 4) நயேன விப⁴ங்கே³ வுத்தேன ஜாதிஸபா⁴வபுக்³க³லலோகியலோகுத்தரவஸேன வேதி³தப்³போ³. ஜாதிவஸேன தாவ அகுஸலா வேத³னா ஸாவஜ்ஜகிரியஹேதுதோ, கிலேஸஸந்தாபபா⁴வதோ ச அவூபஸந்தவுத்தீதி குஸலவேத³னாய ஓளாரிகா, ஸப்³யாபாரதோ ஸஉஸ்ஸாஹதோ ஸவிபாகதோ கிலேஸஸந்தாபபா⁴வதோ ஸாவஜ்ஜதோ ச விபாகாப்³யாகதாய ஓளாரிகா, ஸவிபாகதோ கிலேஸஸந்தாபபா⁴வதோ ஸப்³யாப³ஜ்ஜ²தோ ஸாவஜ்ஜதோ ச கிரியாப்³யாகதாய ஓளாரிகா. குஸலாப்³யாகதா பன வுத்தவிபரியாயதோ அகுஸலாய வேத³னாய ஸுகு²மா. த்³வேபி குஸலாகுஸலா வேத³னா ஸப்³யாபாரதோ ஸஉஸ்ஸாஹதோ ஸவிபாகதோ ச யதா²யோக³ங் து³விதா⁴யபி அப்³யாகதாய ஓளாரிகா, வுத்தவிபரியாயேன து³விதா⁴பி அப்³யாகதா தாஹி ஸுகு²மா. ஏவங் தாவ ஜாதிவஸேன ஓளாரிகஸுகு²மதா வேதி³தப்³பா³.
Oḷārikasukhumabhāvo ‘‘akusalā vedanā oḷārikā, kusalābyākatā vedanā sukhumā’’tiādinā (vibha. 4) nayena vibhaṅge vuttena jātisabhāvapuggalalokiyalokuttaravasena veditabbo. Jātivasena tāva akusalā vedanā sāvajjakiriyahetuto, kilesasantāpabhāvato ca avūpasantavuttīti kusalavedanāya oḷārikā, sabyāpārato saussāhato savipākato kilesasantāpabhāvato sāvajjato ca vipākābyākatāya oḷārikā, savipākato kilesasantāpabhāvato sabyābajjhato sāvajjato ca kiriyābyākatāya oḷārikā. Kusalābyākatā pana vuttavipariyāyato akusalāya vedanāya sukhumā. Dvepi kusalākusalā vedanā sabyāpārato saussāhato savipākato ca yathāyogaṃ duvidhāyapi abyākatāya oḷārikā, vuttavipariyāyena duvidhāpi abyākatā tāhi sukhumā. Evaṃ tāva jātivasena oḷārikasukhumatā veditabbā.
ஸபா⁴வவஸேன பன து³க்கா² வேத³னா நிரஸ்ஸாத³தோ ஸவிப்பா²ரதோ கோ²ப⁴கரணதோ உப்³பே³ஜனீயதோ அபி⁴ப⁴வனதோ ச இதராஹி த்³வீஹி ஓளாரிகா, இதரா பன த்³வே ஸாததோ ஸந்ததோ பணீததோ மனாபதோ மஜ்ஜ²த்ததோ ச யதா²யோக³ங் து³க்கா²ய ஸுகு²மா. உபோ⁴ பன ஸுக²து³க்கா² ஸவிப்பா²ரதோ உப்³பே³ஜனீயதோ கோ²ப⁴கரணதோ பாகடதோ ச அது³க்க²மஸுகா²ய ஓளாரிகா, ஸா வுத்தவிபரியாயேன தது³ப⁴யதோ ஸுகு²மா. ஏவங் ஸபா⁴வவஸேன ஓளாரிகஸுகு²மதா வேதி³தப்³பா³.
Sabhāvavasena pana dukkhā vedanā nirassādato savipphārato khobhakaraṇato ubbejanīyato abhibhavanato ca itarāhi dvīhi oḷārikā, itarā pana dve sātato santato paṇītato manāpato majjhattato ca yathāyogaṃ dukkhāya sukhumā. Ubho pana sukhadukkhā savipphārato ubbejanīyato khobhakaraṇato pākaṭato ca adukkhamasukhāya oḷārikā, sā vuttavipariyāyena tadubhayato sukhumā. Evaṃ sabhāvavasena oḷārikasukhumatā veditabbā.
புக்³க³லவஸேன பன அஸமாபன்னஸ்ஸ வேத³னா நானாரம்மணே விக்கி²த்தபா⁴வதோ ஸமாபன்னஸ்ஸ வேத³னாய ஓளாரிகா, விபரியாயேன இதரா ஸுகு²மா. ஏவங் புக்³க³லவஸேன ஓளாரிகஸுகு²மதா வேதி³தப்³பா³.
Puggalavasena pana asamāpannassa vedanā nānārammaṇe vikkhittabhāvato samāpannassa vedanāya oḷārikā, vipariyāyena itarā sukhumā. Evaṃ puggalavasena oḷārikasukhumatā veditabbā.
லோகியலோகுத்தரவஸேன பன ஸாஸவா வேத³னா லோகியா, ஸா ஆஸவுப்பத்திஹேதுதோ ஓக⁴னியதோ யோக³னியதோ க³ந்த²னியதோ நீவரணியதோ உபாதா³னியதோ ஸங்கிலேஸிகதோ புது²ஜ்ஜனஸாதா⁴ரணதோ ச அனாஸவாய ஓளாரிகா, அனாஸவா ச விபரியாயேன ஸாஸவாய ஸுகு²மா. ஏவங் லோகியலோகுத்தரவஸேன ஓளாரிகஸுகு²மதா வேதி³தப்³பா³.
Lokiyalokuttaravasena pana sāsavā vedanā lokiyā, sā āsavuppattihetuto oghaniyato yoganiyato ganthaniyato nīvaraṇiyato upādāniyato saṃkilesikato puthujjanasādhāraṇato ca anāsavāya oḷārikā, anāsavā ca vipariyāyena sāsavāya sukhumā. Evaṃ lokiyalokuttaravasena oḷārikasukhumatā veditabbā.
தத்த² ஜாதிஆதி³வஸேன ஸம்பே⁴தோ³ பரிஹரிதப்³போ³. அகுஸலவிபாககாயவிஞ்ஞாணஸம்பயுத்தா ஹி வேத³னா ஜாதிவஸேன அப்³யாகதத்தா ஸுகு²மாபி ஸமானா ஸபா⁴வாதி³வஸேன ஓளாரிகா ஹோதி. வுத்தஞ்ஹேதங் –
Tattha jātiādivasena sambhedo pariharitabbo. Akusalavipākakāyaviññāṇasampayuttā hi vedanā jātivasena abyākatattā sukhumāpi samānā sabhāvādivasena oḷārikā hoti. Vuttañhetaṃ –
‘‘அப்³யாகதா வேத³னா ஸுகு²மா, து³க்கா² வேத³னா ஓளாரிகா. ஸமாபன்னஸ்ஸ வேத³னா ஸுகு²மா, அஸமாபன்னஸ்ஸ வேத³னா ஓளாரிகா. அனாஸவா வேத³னா ஸுகு²மா, ஸாஸவா வேத³னா ஓளாரிகா’’தி (விப⁴॰ 11).
‘‘Abyākatā vedanā sukhumā, dukkhā vedanā oḷārikā. Samāpannassa vedanā sukhumā, asamāpannassa vedanā oḷārikā. Anāsavā vedanā sukhumā, sāsavā vedanā oḷārikā’’ti (vibha. 11).
யதா² ச து³க்கா² வேத³னா, ஏவங் ஸுகா²த³யோபி. தாபி ஹி ஜாதிவஸேன ஓளாரிகா, ஸபா⁴வாதி³வஸேன ஸுகு²மா ஹொந்தி. தஸ்மா யதா² ஜாதிஆதி³வஸேன ஸம்பே⁴தோ³ ந ஹோதி, ததா² வேத³னானங் ஓளாரிகஸுகு²மதா வேதி³தப்³பா³. ஸெய்யதி²த³ங், அப்³யாகதா ஜாதிவஸேன குஸலாகுஸலாஹி ஸுகு²மா. தத்த² கதமா அப்³யாகதா? கிங் து³க்கா²? கிங் ஸுகா²? கிங் ஸமாபன்னஸ்ஸ? கிங் அஸமாபன்னஸ்ஸ? கிங் ஸாஸவா? கிங் அனாஸவாதி? ஏவங் ஸபா⁴வாதி³பே⁴தோ³ ந பராமஸிதப்³போ³. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த².
Yathā ca dukkhā vedanā, evaṃ sukhādayopi. Tāpi hi jātivasena oḷārikā, sabhāvādivasena sukhumā honti. Tasmā yathā jātiādivasena sambhedo na hoti, tathā vedanānaṃ oḷārikasukhumatā veditabbā. Seyyathidaṃ, abyākatā jātivasena kusalākusalāhi sukhumā. Tattha katamā abyākatā? Kiṃ dukkhā? Kiṃ sukhā? Kiṃ samāpannassa? Kiṃ asamāpannassa? Kiṃ sāsavā? Kiṃ anāsavāti? Evaṃ sabhāvādibhedo na parāmasitabbo. Esa nayo sabbattha.
அபிச ‘‘தங் தங் வா பன வேத³னங் உபாதா³யுபாதா³ய வேத³னா ஓளாரிகா ஸுகு²மா த³ட்ட²ப்³பா³’’தி வசனதோ அகுஸலாதீ³ஸுபி லோப⁴ஸஹக³தாய தோ³ஸஸஹக³தா வேத³னா அக்³கி³ விய நிஸ்ஸயத³ஹனதோ ஓளாரிகா, லோப⁴ஸஹக³தா ஸுகு²மா. தோ³ஸஸஹக³தாபி நியதா ஓளாரிகா, அனியதா ஸுகு²மா. நியதாபி கப்பட்டி²திகா ஓளாரிகா, இதரா ஸுகு²மா. கப்பட்டி²திகாஸுபி அஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, இதரா ஸுகு²மா. லோப⁴ஸஹக³தா பன தி³ட்டி²ஸம்பயுத்தா ஓளாரிகா, இதரா ஸுகு²மா. ஸாபி நியதா கப்பட்டி²திகா அஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, இதரா ஸுகு²மா. அவிஸேஸேன ச அகுஸலா ப³ஹுவிபாகா ஓளாரிகா, அப்பவிபாகா ஸுகு²மா. குஸலா பன அப்பவிபாகா ஓளாரிகா, ப³ஹுவிபாகா ஸுகு²மா.
Apica ‘‘taṃ taṃ vā pana vedanaṃ upādāyupādāya vedanā oḷārikā sukhumā daṭṭhabbā’’ti vacanato akusalādīsupi lobhasahagatāya dosasahagatā vedanā aggi viya nissayadahanato oḷārikā, lobhasahagatā sukhumā. Dosasahagatāpi niyatā oḷārikā, aniyatā sukhumā. Niyatāpi kappaṭṭhitikā oḷārikā, itarā sukhumā. Kappaṭṭhitikāsupi asaṅkhārikā oḷārikā, itarā sukhumā. Lobhasahagatā pana diṭṭhisampayuttā oḷārikā, itarā sukhumā. Sāpi niyatā kappaṭṭhitikā asaṅkhārikā oḷārikā, itarā sukhumā. Avisesena ca akusalā bahuvipākā oḷārikā, appavipākā sukhumā. Kusalā pana appavipākā oḷārikā, bahuvipākā sukhumā.
அபிச காமாவசரகுஸலா ஓளாரிகா, ரூபாவசரா ஸுகு²மா, ததோ அரூபாவசரா, ததோ லோகுத்தரா. காமாவசரா ச தா³னமயா ஓளாரிகா, ஸீலமயா ஸுகு²மா. ஸீலமயாபி ஓளாரிகா, ததோ பா⁴வனாமயா ஸுகு²மா. பா⁴வனாமயாபி து³ஹேதுகா ஓளாரிகா, திஹேதுகா ஸுகு²மா. திஹேதுகாபி ஸஸங்கா²ரிகா ஓளாரிகா, அஸங்கா²ரிகா ஸுகு²மா . ரூபாவசரா ச பட²மஜ்ஜா²னிகா ஓளாரிகா…பே॰… பஞ்சமஜ்ஜா²னிகா ஸுகு²மாவ. அரூபாவசரா ச ஆகாஸானஞ்சாயதனஸம்பயுத்தா ஓளாரிகா…பே॰… நேவஸஞ்ஞானாஸஞ்ஞாயதனஸம்பயுத்தா ஸுகு²மாவ. லோகுத்தரா ச ஸோதாபத்திமக்³க³ஸம்பயுத்தா ஓளாரிகா…பே॰… அரஹத்தமக்³க³ஸம்பயுத்தா ஸுகு²மாவ. ஏஸ நயோ தங்தங்பூ⁴மிவிபாககிரியாவேத³னாஸு து³க்கா²தி³அஸமாபன்னாதி³ஸாஸவாதி³வஸேன வுத்தவேத³னாஸு ச. ஓகாஸவஸேன வாபி நிரயே து³க்கா² ஓளாரிகா, திரச்சா²னயோனியங் ஸுகு²மா…பே॰… பரனிம்மிதவஸவத்தீஸு ஸுகு²மாவ. யதா² ச து³க்கா², ஏவங் ஸுகா²பி ஸப்³ப³த்த² யதா²னுரூபங் யோஜேதப்³பா³. வத்து²வஸேன சாபி ஹீனவத்து²கா யா காசி வேத³னா ஓளாரிகா, பணீதவத்து²கா ஸுகு²மா. ஹீனபணீதபே⁴தே³ யா ஓளாரிகா, ஸா ஹீனா. யா ச ஸுகு²மா, ஸா பணீதாதி த³ட்ட²ப்³பா³.
Apica kāmāvacarakusalā oḷārikā, rūpāvacarā sukhumā, tato arūpāvacarā, tato lokuttarā. Kāmāvacarā ca dānamayā oḷārikā, sīlamayā sukhumā. Sīlamayāpi oḷārikā, tato bhāvanāmayā sukhumā. Bhāvanāmayāpi duhetukā oḷārikā, tihetukā sukhumā. Tihetukāpi sasaṅkhārikā oḷārikā, asaṅkhārikā sukhumā . Rūpāvacarā ca paṭhamajjhānikā oḷārikā…pe… pañcamajjhānikā sukhumāva. Arūpāvacarā ca ākāsānañcāyatanasampayuttā oḷārikā…pe… nevasaññānāsaññāyatanasampayuttā sukhumāva. Lokuttarā ca sotāpattimaggasampayuttā oḷārikā…pe… arahattamaggasampayuttā sukhumāva. Esa nayo taṃtaṃbhūmivipākakiriyāvedanāsu dukkhādiasamāpannādisāsavādivasena vuttavedanāsu ca. Okāsavasena vāpi niraye dukkhā oḷārikā, tiracchānayoniyaṃ sukhumā…pe… paranimmitavasavattīsu sukhumāva. Yathā ca dukkhā, evaṃ sukhāpi sabbattha yathānurūpaṃ yojetabbā. Vatthuvasena cāpi hīnavatthukā yā kāci vedanā oḷārikā, paṇītavatthukā sukhumā. Hīnapaṇītabhede yā oḷārikā, sā hīnā. Yā ca sukhumā, sā paṇītāti daṭṭhabbā.
தூ³ரஸந்திகபதே³ பன ‘‘அகுஸலா வேத³னா குஸலாப்³யாகதாஹி வேத³னாஹி தூ³ரே, அகுஸலா வேத³னா அகுஸலாய வேத³னாய ஸந்திகே’’திஆதி³னா (விப⁴॰ 13) நயேன விப⁴ங்கே³ விப⁴த்தா. தஸ்மா அகுஸலா வேத³னா விஸபா⁴க³தோ அஸங்ஸட்ட²தோ அஸரிக்க²தோ ச குஸலாப்³யாகதாஹி தூ³ரே, ததா² குஸலாப்³யாகதா அகுஸலாய. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³வாரேஸு. அகுஸலா பன வேத³னா ஸபா⁴க³தோ ஸங்ஸட்ட²தோ ஸரிக்க²தோ ச அகுஸலாய ஸந்திகேதி இத³ங் வேத³னாய அதீதாதி³விபா⁴கே³ வித்தா²ரகதா²முக²ங். தங்தங்வேத³னாஸம்பயுத்தானங் பன ஸஞ்ஞாதீ³னம்பி ஏதங் ஏவமேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Dūrasantikapade pana ‘‘akusalā vedanā kusalābyākatāhi vedanāhi dūre, akusalā vedanā akusalāya vedanāya santike’’tiādinā (vibha. 13) nayena vibhaṅge vibhattā. Tasmā akusalā vedanā visabhāgato asaṃsaṭṭhato asarikkhato ca kusalābyākatāhi dūre, tathā kusalābyākatā akusalāya. Esa nayo sabbavāresu. Akusalā pana vedanā sabhāgato saṃsaṭṭhato sarikkhato ca akusalāya santiketi idaṃ vedanāya atītādivibhāge vitthārakathāmukhaṃ. Taṃtaṃvedanāsampayuttānaṃ pana saññādīnampi etaṃ evameva veditabbaṃ.
யே பனெத்த² வேத³னாதீ³ஸு சக்கு²…பே॰… ஜராமரணந்தி பெய்யாலேன ஸங்கி²த்தேஸு ச த⁴ம்மேஸு லோகுத்தரத⁴ம்மா ஆக³தா, தே அஸம்மஸனூபக³த்தா இமஸ்மிங் அதி⁴காரே ந க³ஹேதப்³பா³. தே பன கேவலங் தேன தேன பதே³ன ஸங்க³ஹிதத⁴ம்மத³ஸ்ஸனவஸேன ச அபி⁴ஞ்ஞெய்யனித்³தே³ஸே ஆக³தனயேன ச வுத்தா. யேபி ச ஸம்மஸனூபகா³, தேஸு யே யஸ்ஸ பாகடா ஹொந்தி, ஸுகே²ன பரிக்³க³ஹங் க³ச்ச²ந்தி, தேஸு தேன ஸம்மஸனங் ஆரபி⁴தப்³ப³ங். ஜாதிஜராமரணவஸேன விஸுங் ஸம்மஸனாபா⁴வேபி ஜாதிஜராமரணவந்தேஸுயேவ பன ஸம்மஸிதேஸு தானிபி ஸம்மஸிதானி ஹொந்தீதி பரியாயேன தேஸம்பி வஸேன ஸம்மஸனங் வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங் அனிச்சதோ வவத்தே²தீதிஆதி³னா நயேன அதீதத்திகஸ்ஸேவ ச வஸேன ஸம்மஸனஸ்ஸ வுத்தத்தா அஜ்ஜ²த்தாதி³பே⁴த³ங் அனாமஸித்வாபி அதீதத்திகஸ்ஸேவ வஸேன பரிச்சி²ந்தி³த்வாபி அனிச்சாதி³தோ ஸம்மஸனங் காதப்³ப³மேவ.
Ye panettha vedanādīsu cakkhu…pe… jarāmaraṇanti peyyālena saṃkhittesu ca dhammesu lokuttaradhammā āgatā, te asammasanūpagattā imasmiṃ adhikāre na gahetabbā. Te pana kevalaṃ tena tena padena saṅgahitadhammadassanavasena ca abhiññeyyaniddese āgatanayena ca vuttā. Yepi ca sammasanūpagā, tesu ye yassa pākaṭā honti, sukhena pariggahaṃ gacchanti, tesu tena sammasanaṃ ārabhitabbaṃ. Jātijarāmaraṇavasena visuṃ sammasanābhāvepi jātijarāmaraṇavantesuyeva pana sammasitesu tānipi sammasitāni hontīti pariyāyena tesampi vasena sammasanaṃ vuttanti veditabbaṃ. Atītānāgatapaccuppannaṃ aniccato vavatthetītiādinā nayena atītattikasseva ca vasena sammasanassa vuttattā ajjhattādibhedaṃ anāmasitvāpi atītattikasseva vasena paricchinditvāpi aniccādito sammasanaṃ kātabbameva.
யங் பன அனிச்சங், தங் யஸ்மா நியமதோ ஸங்க²தாதி³பே⁴த³ங் ஹோதி, தேனஸ்ஸ பரியாயத³ஸ்ஸனத்த²ங், நானாகாரேஹி வா மனஸிகாரப்பவத்தித³ஸ்ஸனத்த²ங் ரூபங் அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னங் அனிச்சங் ஸங்க²தந்திஆதி³மாஹ . தஞ்ஹி ஹுத்வா அபா⁴வட்டே²ன அனிச்சங், அனிச்சந்திகதாய ஆதி³அந்தவந்ததாய வா அனிச்சங். பச்சயேஹி ஸமாக³ந்த்வா கதத்தா ஸங்க²தங். பச்சயே படிச்ச நிஸ்ஸாய ஸமங், ஸஹ வா உப்பன்னத்தா படிச்சஸமுப்பன்னங். ஏதேன பச்சயேஹி கதேபி பச்சயானங் அப்³யாபாரதங் த³ஸ்ஸேதி. க²யத⁴ம்மந்தி கீ²யனத⁴ம்மங் கீ²யனபகதிகங். வயத⁴ம்மந்தி நஸ்ஸனத⁴ம்மங். நயித³ங் மந்தீ³பா⁴வக்க²யவஸேன க²யத⁴ம்மங், கேவலங் விக³மனபகதிகங். பஹூதஸ்ஸ மந்தீ³பா⁴வோபி ஹி லோகே க²யோதி வுச்சதி. விராக³த⁴ம்மந்தி நயித³ங் குஹிஞ்சி க³மனவஸேன வயத⁴ம்மங், கேவலங் ஸபா⁴வாதிக்கமனபகதிகங். ‘‘விராகோ³ நாம ஜிகு³ச்ச²னங் வா ஸமதிக்கமோ வா’’தி ஹி வுத்தங். நிரோத⁴த⁴ம்மந்தி நயித³ங் ஸபா⁴வாதிக்கமேன புனராவத்தித⁴ம்மங், கேவலங் அபுனராவத்தினிரோதே⁴ன நிருஜ்ஜ²னபகதிகந்தி புரிமபுரிமபத³ஸ்ஸ அத்த²விவரணவஸேன பச்சி²மபச்சி²மபத³ங் வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
Yaṃ pana aniccaṃ, taṃ yasmā niyamato saṅkhatādibhedaṃ hoti, tenassa pariyāyadassanatthaṃ, nānākārehi vā manasikārappavattidassanatthaṃ rūpaṃ atītānāgatapaccuppannaṃ aniccaṃ saṅkhatantiādimāha . Tañhi hutvā abhāvaṭṭhena aniccaṃ, aniccantikatāya ādiantavantatāya vā aniccaṃ. Paccayehi samāgantvā katattā saṅkhataṃ. Paccaye paṭicca nissāya samaṃ, saha vā uppannattā paṭiccasamuppannaṃ. Etena paccayehi katepi paccayānaṃ abyāpārataṃ dasseti. Khayadhammanti khīyanadhammaṃ khīyanapakatikaṃ. Vayadhammanti nassanadhammaṃ. Nayidaṃ mandībhāvakkhayavasena khayadhammaṃ, kevalaṃ vigamanapakatikaṃ. Pahūtassa mandībhāvopi hi loke khayoti vuccati. Virāgadhammanti nayidaṃ kuhiñci gamanavasena vayadhammaṃ, kevalaṃ sabhāvātikkamanapakatikaṃ. ‘‘Virāgo nāma jigucchanaṃ vā samatikkamo vā’’ti hi vuttaṃ. Nirodhadhammanti nayidaṃ sabhāvātikkamena punarāvattidhammaṃ, kevalaṃ apunarāvattinirodhena nirujjhanapakatikanti purimapurimapadassa atthavivaraṇavasena pacchimapacchimapadaṃ vuttanti veditabbaṃ.
அத² வா ஏகப⁴வபரியாபன்னரூபப⁴ங்க³வஸேன க²யத⁴ம்மங், ஏகஸந்ததிபரியாபன்னரூபக்க²யவஸேன வயத⁴ம்மங், ரூபஸ்ஸ க²ணப⁴ங்க³வஸேன விராக³த⁴ம்மங், திண்ணம்பி அபுனப்பவத்திவஸேன நிரோத⁴த⁴ம்மந்திபி யோஜேதப்³ப³ங்.
Atha vā ekabhavapariyāpannarūpabhaṅgavasena khayadhammaṃ, ekasantatipariyāpannarūpakkhayavasena vayadhammaṃ, rūpassa khaṇabhaṅgavasena virāgadhammaṃ, tiṇṇampi apunappavattivasena nirodhadhammantipi yojetabbaṃ.
ஜராமரணங் அனிச்சந்திஆதீ³ஸு ஜராமரணங் ந அனிச்சங், அனிச்சஸபா⁴வானங் பன க²ந்தா⁴னங் ஜராமரணத்தா அனிச்சங் நாம ஜாதங். ஸங்க²தாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. அந்தரபெய்யாலே ஜாதியாபி அனிச்சாதி³தாய ஏஸேவ நயோ.
Jarāmaraṇaṃ aniccantiādīsu jarāmaraṇaṃ na aniccaṃ, aniccasabhāvānaṃ pana khandhānaṃ jarāmaraṇattā aniccaṃ nāma jātaṃ. Saṅkhatādīsupi eseva nayo. Antarapeyyāle jātiyāpi aniccāditāya eseva nayo.
ஜாதிபச்சயா ஜராமரணந்திஆதி³ ந விபஸ்ஸனாவஸேன வுத்தங், கேவலங் படிச்சஸமுப்பாத³ஸ்ஸ ஏகேகஅங்க³வஸேன ஸங்கி²பித்வா வவத்தா²னதோ ஸம்மஸனஞாணங் நாம ஹோதீதி பரியாயேன வுத்தங். ந பனேதங் கலாபஸம்மஸனஞாணங் த⁴ம்மட்டி²திஞாணமேவ தங் ஹோதீதி. அஸதி ஜாதியாதி லிங்க³விபல்லாஸோ கதோ, அஸதியா ஜாதியாதி வுத்தங் ஹோதி. அஸதி ஸங்கா²ரேஸூதி வசனவிபல்லாஸோ கதோ, அஸந்தேஸு ஸங்கா²ரேஸூதி வுத்தங் ஹோதி. ப⁴வபச்சயா ஜாதி, அஸதீதிஆதி³ ‘‘ப⁴வபச்சயா ஜாதி, அஸதி ப⁴வே நத்தி² ஜாதீ’’திஆதி³னா நயேன யோஜேதப்³ப³ங்.
Jātipaccayā jarāmaraṇantiādi na vipassanāvasena vuttaṃ, kevalaṃ paṭiccasamuppādassa ekekaaṅgavasena saṅkhipitvā vavatthānato sammasanañāṇaṃ nāma hotīti pariyāyena vuttaṃ. Na panetaṃ kalāpasammasanañāṇaṃ dhammaṭṭhitiñāṇameva taṃ hotīti. Asati jātiyāti liṅgavipallāso kato, asatiyā jātiyāti vuttaṃ hoti. Asati saṅkhāresūti vacanavipallāso kato, asantesu saṅkhāresūti vuttaṃ hoti. Bhavapaccayā jāti, asatītiādi ‘‘bhavapaccayā jāti, asati bhave natthi jātī’’tiādinā nayena yojetabbaṃ.
ஸம்மஸனஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Sammasanañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 5. ஸம்மஸனஞாணனித்³தே³ஸோ • 5. Sammasanañāṇaniddeso
