| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੬. ਸਮ੍ਮਸਸੁਤ੍ਤਂ
6. Sammasasuttaṃ
੬੬. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਕੁਰੂਸੁ વਿਹਰਤਿ ਕਮ੍ਮਾਸਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਕੁਰੂਨਂ ਨਿਗਮੋ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖવੋ’’ਤਿ। ‘‘ਭਦਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸਮ੍ਮਸਥ ਨੋ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਸ’’ਨ੍ਤਿ 1। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਹਂ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਮ੍ਮਸਾਮਿ ਅਨ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਸ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਯਥਾ ਕਥਂ ਪਨ ਤ੍વਂ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਸਮ੍ਮਸਸਿ ਅਨ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਸ’’ਨ੍ਤਿ? ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ। ਯਥਾ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ ਨ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਆਰਾਧੇਸਿ।
66. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kurūsu viharati kammāsadhammaṃ nāma kurūnaṃ nigamo. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘sammasatha no tumhe, bhikkhave, antaraṃ sammasa’’nti 2. Evaṃ vutte, aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho, bhante, sammasāmi antaraṃ sammasa’’nti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, sammasasi antaraṃ sammasa’’nti? Atha kho so bhikkhu byākāsi. Yathā so bhikkhu byākāsi na so bhikkhu bhagavato cittaṃ ārādhesi.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਏਤਸ੍ਸ, ਭਗવਾ, ਕਾਲੋ; ਏਤਸ੍ਸ, ਸੁਗਤ, ਕਾਲੋ; ਯਂ ਭਗવਾ ਅਨ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਸਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯ। ਭਗવਤੋ ਸੁਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਾਰੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨਹਾਨਨ੍ਦ, ਸੁਣਾਥ, ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ; ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
Evaṃ vutte, āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘etassa, bhagavā, kālo; etassa, sugata, kālo; yaṃ bhagavā antaraṃ sammasaṃ bhāseyya. Bhagavato sutvā bhikkhū dhāressantī’’ti. ‘‘Tenahānanda, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ਇਧ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਮ੍ਮਸਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਸਤਿ ਅਨ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਸਂ 3 – ‘ਯਂ ਖੋ ਇਦਂ ਅਨੇਕવਿਧਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਜਰਾਮਰਣਂ। ਇਦਂ ਖੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਕਿਂਨਿਦਾਨਂ ਕਿਂਸਮੁਦਯਂ ਕਿਂਜਾਤਿਕਂ ਕਿਂਪਭવਂ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਜਰਾਮਰਣਂ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਜਰਾਮਰਣਂ ਨ ਹੋਤੀ’ਤਿ? ਸੋ ਸਮ੍ਮਸਮਾਨੋ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ – ‘ਯਂ ਖੋ ਇਦਂ ਅਨੇਕવਿਧਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਜਰਾਮਰਣਂ। ਇਦਂ ਖੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪਧਿਨਿਦਾਨਂ ਉਪਧਿਸਮੁਦਯਂ ਉਪਧਿਜਾਤਿਕਂ ਉਪਧਿਪਭવਂ, ਉਪਧਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਜਰਾਮਰਣਂ ਹੋਤਿ, ਉਪਧਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਜਰਾਮਰਣਂ ਨ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਸੋ ਜਰਾਮਰਣਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ ਜਰਾਮਰਣਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ ਯਾ ਚ ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧਸਾਰੁਪ੍ਪਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਥਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਹੋਤਿ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਜਰਾਮਰਣਨਿਰੋਧਾਯ।
‘‘Idha , bhikkhave, bhikkhu sammasamāno sammasati antaraṃ sammasaṃ 4 – ‘yaṃ kho idaṃ anekavidhaṃ nānappakārakaṃ dukkhaṃ loke uppajjati jarāmaraṇaṃ. Idaṃ kho dukkhaṃ kiṃnidānaṃ kiṃsamudayaṃ kiṃjātikaṃ kiṃpabhavaṃ, kismiṃ sati jarāmaraṇaṃ hoti, kismiṃ asati jarāmaraṇaṃ na hotī’ti? So sammasamāno evaṃ jānāti – ‘yaṃ kho idaṃ anekavidhaṃ nānappakārakaṃ dukkhaṃ loke uppajjati jarāmaraṇaṃ. Idaṃ kho dukkhaṃ upadhinidānaṃ upadhisamudayaṃ upadhijātikaṃ upadhipabhavaṃ, upadhismiṃ sati jarāmaraṇaṃ hoti, upadhismiṃ asati jarāmaraṇaṃ na hotī’ti. So jarāmaraṇañca pajānāti jarāmaraṇasamudayañca pajānāti jarāmaraṇanirodhañca pajānāti yā ca jarāmaraṇanirodhasāruppagāminī paṭipadā tañca pajānāti. Tathāpaṭipanno ca hoti anudhammacārī. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhikkhu sabbaso sammā dukkhakkhayāya paṭipanno jarāmaraṇanirodhāya.
‘‘ਅਥਾਪਰਂ ਸਮ੍ਮਸਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਸਤਿ ਅਨ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਸਂ – ‘ਉਪਧਿ ਪਨਾਯਂ ਕਿਂਨਿਦਾਨੋ ਕਿਂਸਮੁਦਯੋ ਕਿਂਜਾਤਿਕੋ ਕਿਂਪਭવੋ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ ਉਪਧਿ ਹੋਤਿ, ਕਿਸ੍ਮਿਂ ਅਸਤਿ ਉਪਧਿ ਨ ਹੋਤੀ’ਤਿ? ਸੋ ਸਮ੍ਮਸਮਾਨੋ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ – ‘ਉਪਧਿ ਤਣ੍ਹਾਨਿਦਾਨੋ ਤਣ੍ਹਾਸਮੁਦਯੋ ਤਣ੍ਹਾਜਾਤਿਕੋ ਤਣ੍ਹਾਪਭવੋ, ਤਣ੍ਹਾਯ ਸਤਿ ਉਪਧਿ ਹੋਤਿ, ਤਣ੍ਹਾਯ ਅਸਤਿ ਉਪਧਿ ਨ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਸੋ ਉਪਧਿਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ ਉਪਧਿਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ ਉਪਧਿਨਿਰੋਧਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ ਯਾ ਚ ਉਪਧਿਨਿਰੋਧਸਾਰੁਪ੍ਪਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਥਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਚ ਹੋਤਿ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਸਮ੍ਮਾ ਦੁਕ੍ਖਕ੍ਖਯਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਉਪਧਿਨਿਰੋਧਾਯ।
‘‘Athāparaṃ sammasamāno sammasati antaraṃ sammasaṃ – ‘upadhi panāyaṃ kiṃnidāno kiṃsamudayo kiṃjātiko kiṃpabhavo, kismiṃ sati upadhi hoti, kismiṃ asati upadhi na hotī’ti? So sammasamāno evaṃ jānāti – ‘upadhi taṇhānidāno taṇhāsamudayo taṇhājātiko taṇhāpabhavo, taṇhāya sati upadhi hoti, taṇhāya asati upadhi na hotī’ti. So upadhiñca pajānāti upadhisamudayañca pajānāti upadhinirodhañca pajānāti yā ca upadhinirodhasāruppagāminī paṭipadā tañca pajānāti. Tathā paṭipanno ca hoti anudhammacārī. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhikkhu sabbaso sammā dukkhakkhayāya paṭipanno upadhinirodhāya.
‘‘ਅਥਾਪਰਂ ਸਮ੍ਮਸਮਾਨੋ ਸਮ੍ਮਸਤਿ ਅਨ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਸਂ – ‘ਤਣ੍ਹਾ ਪਨਾਯਂ ਕਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਕਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਮਾਨਾ ਨਿવਿਸਤੀ’ਤਿ? ਸੋ ਸਮ੍ਮਸਮਾਨੋ ਏવਂ ਜਾਨਾਤਿ – ਯਂ ਖੋ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਮਾਨਾ ਨਿવਿਸਤਿ । ਕਿਞ੍ਚ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ? ਚਕ੍ਖੁਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ, ਸਾਤਰੂਪਂ। ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਮਾਨਾ ਨਿવਿਸਤਿ। ਸੋਤਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ…ਪੇ॰… ਘਾਨਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ… ਜਿવ੍ਹਾ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ… ਕਾਯੋ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ… ਮਨੋ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਏਤ੍ਥੇਸਾ ਤਣ੍ਹਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਿવਿਸਮਾਨਾ ਨਿવਿਸਤਿ।
‘‘Athāparaṃ sammasamāno sammasati antaraṃ sammasaṃ – ‘taṇhā panāyaṃ kattha uppajjamānā uppajjati, kattha nivisamānā nivisatī’ti? So sammasamāno evaṃ jānāti – yaṃ kho loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati . Kiñca loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ? Cakkhuṃ loke piyarūpaṃ, sātarūpaṃ. Etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati, ettha nivisamānā nivisati. Sotaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ…pe… ghānaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ… jivhā loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ… kāyo loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ… mano loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjati ettha nivisamānā nivisati.
‘‘ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਤਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਸੁਖਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਅਤ੍ਤਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਆਰੋਗ੍ਯਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਖੇਮਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ। ਤੇ ਤਣ੍ਹਂ વਡ੍ਢੇਸੁਂ। ਯੇ ਤਣ੍ਹਂ વਡ੍ਢੇਸੁਂ ਤੇ ਉਪਧਿਂ વਡ੍ਢੇਸੁਂ। ਯੇ ਉਪਧਿਂ વਡ੍ਢੇਸੁਂ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ વਡ੍ਢੇਸੁਂ। ਯੇ ਦੁਕ੍ਖਂ વਡ੍ਢੇਸੁਂ ਤੇ ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਿਂਸੁ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਿਂਸੁ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘Ye hi keci, bhikkhave, atītamaddhānaṃ samaṇā vā brāhmaṇā vā yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ taṃ niccato addakkhuṃ sukhato addakkhuṃ attato addakkhuṃ ārogyato addakkhuṃ khemato addakkhuṃ. Te taṇhaṃ vaḍḍhesuṃ. Ye taṇhaṃ vaḍḍhesuṃ te upadhiṃ vaḍḍhesuṃ. Ye upadhiṃ vaḍḍhesuṃ te dukkhaṃ vaḍḍhesuṃ. Ye dukkhaṃ vaḍḍhesuṃ te na parimucciṃsu jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimucciṃsu dukkhasmāti vadāmi.
‘‘ਯੇਪਿ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਤਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ 5 ਸੁਖਤੋ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਤੋ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਆਰੋਗ੍ਯਤੋ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਖੇਮਤੋ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਤਣ੍ਹਂ વਡ੍ਢਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਤਣ੍ਹਂ વਡ੍ਢਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਤੇ ਉਪਧਿਂ વਡ੍ਢਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਉਪਧਿਂ વਡ੍ਢਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ વਡ੍ਢਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਦੁਕ੍ਖਂ વਡ੍ਢਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਤੇ ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘Yepi hi keci, bhikkhave, anāgatamaddhānaṃ samaṇā vā brāhmaṇā vā yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ taṃ niccato dakkhissanti 6 sukhato dakkhissanti attato dakkhissanti ārogyato dakkhissanti khemato dakkhissanti. Te taṇhaṃ vaḍḍhissanti. Ye taṇhaṃ vaḍḍhissanti te upadhiṃ vaḍḍhissanti. Ye upadhiṃ vaḍḍhissanti te dukkhaṃ vaḍḍhissanti. Ye dukkhaṃ vaḍḍhissanti te na parimuccissanti jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccissanti dukkhasmāti vadāmi.
‘‘ਯੇਪਿ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਰਹਿ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਤਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸੁਖਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਆਰੋਗ੍ਯਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਖੇਮਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਤਣ੍ਹਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ । ਯੇ ਤਣ੍ਹਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ ਤੇ ਉਪਧਿਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਉਪਧਿਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਦੁਕ੍ਖਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ ਤੇ ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘Yepi hi keci, bhikkhave, etarahi samaṇā vā brāhmaṇā vā yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ taṃ niccato passanti sukhato passanti attato passanti ārogyato passanti khemato passanti. Te taṇhaṃ vaḍḍhenti . Ye taṇhaṃ vaḍḍhenti te upadhiṃ vaḍḍhenti. Ye upadhiṃ vaḍḍhenti te dukkhaṃ vaḍḍhenti. Ye dukkhaṃ vaḍḍhenti te na parimuccanti jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccanti dukkhasmāti vadāmi.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਪਾਨੀਯਕਂਸੋ વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਗਨ੍ਧਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਰਸਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ। ਸੋ ਚ ਖੋ વਿਸੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ। ਅਥ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਘਮ੍ਮਾਭਿਤਤ੍ਤੋ ਘਮ੍ਮਪਰੇਤੋ ਕਿਲਨ੍ਤੋ ਤਸਿਤੋ ਪਿਪਾਸਿਤੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਅਯਂ ਤੇ, ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਆਪਾਨੀਯਕਂਸੋ વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਗਨ੍ਧਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਰਸਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ; ਸੋ ਚ ਖੋ વਿਸੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ। ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਸਿ ਪਿવ। ਪਿવਤੋ ਹਿ ਖੋ ਤਂ ਛਾਦੇਸ੍ਸਤਿ વਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗਨ੍ਧੇਨਪਿ ਰਸੇਨਪਿ, ਪਿવਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛਸਿ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਆਪਾਨੀਯਕਂਸਂ ਸਹਸਾ ਅਪ੍ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਪਿવੇਯ੍ਯ, ਨਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਸੋ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ…ਪੇ॰… ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ…ਪੇ॰… ਏਤਰਹਿ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਤਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਸੁਖਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਆਰੋਗ੍ਯਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਖੇਮਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਤਣ੍ਹਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਤਣ੍ਹਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ ਤੇ ਉਪਧਿਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਉਪਧਿਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਦੁਕ੍ਖਂ વਡ੍ਢੇਨ੍ਤਿ ਤੇ ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਨ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, āpānīyakaṃso vaṇṇasampanno gandhasampanno rasasampanno. So ca kho visena saṃsaṭṭho. Atha puriso āgaccheyya ghammābhitatto ghammapareto kilanto tasito pipāsito. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘ayaṃ te, ambho purisa, āpānīyakaṃso vaṇṇasampanno gandhasampanno rasasampanno; so ca kho visena saṃsaṭṭho. Sace ākaṅkhasi piva. Pivato hi kho taṃ chādessati vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi, pivitvā ca pana tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchasi maraṇamattaṃ vā dukkha’nti. So taṃ āpānīyakaṃsaṃ sahasā appaṭisaṅkhā piveyya, nappaṭinissajjeyya. So tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Evameva kho, bhikkhave, ye hi keci atītamaddhānaṃ samaṇā vā brāhmaṇā vā yaṃ loke piyarūpaṃ…pe… anāgatamaddhānaṃ…pe… etarahi samaṇā vā brāhmaṇā vā yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ taṃ niccato passanti sukhato passanti attato passanti ārogyato passanti khemato passanti, te taṇhaṃ vaḍḍhenti. Ye taṇhaṃ vaḍḍhenti te upadhiṃ vaḍḍhenti. Ye upadhiṃ vaḍḍhenti te dukkhaṃ vaḍḍhenti. Ye dukkhaṃ vaḍḍhenti te na parimuccanti jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, na parimuccanti dukkhasmāti vadāmi.
‘‘ਯੇ ਚ ਖੋ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਤਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਰੋਗਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਭਯਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ, ਤੇ ਤਣ੍ਹਂ ਪਜਹਿਂਸੁ। ਯੇ ਤਣ੍ਹਂ ਪਜਹਿਂਸੁ ਤੇ ਉਪਧਿਂ ਪਜਹਿਂਸੁ। ਯੇ ਉਪਧਿਂ ਪਜਹਿਂਸੁ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਜਹਿਂਸੁ। ਯੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਜਹਿਂਸੁ ਤੇ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਿਂਸੁ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਿਂਸੁ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘Ye ca kho keci, bhikkhave, atītamaddhānaṃ samaṇā vā brāhmaṇā vā yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ taṃ aniccato addakkhuṃ dukkhato addakkhuṃ anattato addakkhuṃ rogato addakkhuṃ bhayato addakkhuṃ, te taṇhaṃ pajahiṃsu. Ye taṇhaṃ pajahiṃsu te upadhiṃ pajahiṃsu. Ye upadhiṃ pajahiṃsu te dukkhaṃ pajahiṃsu. Ye dukkhaṃ pajahiṃsu te parimucciṃsu jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, parimucciṃsu dukkhasmāti vadāmi.
‘‘ਯੇਪਿ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਤਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਰੋਗਤੋ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਭਯਤੋ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਤਣ੍ਹਂ ਪਜਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਤਣ੍ਹਂ ਪਜਹਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘Yepi hi keci, bhikkhave, anāgatamaddhānaṃ samaṇā vā brāhmaṇā vā yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ taṃ aniccato dakkhissanti dukkhato dakkhissanti anattato dakkhissanti rogato dakkhissanti bhayato dakkhissanti, te taṇhaṃ pajahissanti. Ye taṇhaṃ pajahissanti…pe… parimuccissanti dukkhasmāti vadāmi.
‘‘ਯੇਪਿ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਰਹਿ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਤਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਰੋਗਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਭਯਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਤਣ੍ਹਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਤਣ੍ਹਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਤੇ ਉਪਧਿਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਉਪਧਿਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਤੇ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘Yepi hi keci, bhikkhave, etarahi samaṇā vā brāhmaṇā vā yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ taṃ aniccato passanti dukkhato passanti anattato passanti rogato passanti bhayato passanti, te taṇhaṃ pajahanti. Ye taṇhaṃ pajahanti te upadhiṃ pajahanti. Ye upadhiṃ pajahanti te dukkhaṃ pajahanti. Ye dukkhaṃ pajahanti te parimuccanti jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, parimuccanti dukkhasmāti vadāmi.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਪਾਨੀਯਕਂਸੋ વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਗਨ੍ਧਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਰਸਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ। ਸੋ ਚ ਖੋ વਿਸੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ। ਅਥ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਘਮ੍ਮਾਭਿਤਤ੍ਤੋ ਘਮ੍ਮਪਰੇਤੋ ਕਿਲਨ੍ਤੋ ਤਸਿਤੋ ਪਿਪਾਸਿਤੋ। ਤਮੇਨਂ ਏવਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ – ‘ਅਯਂ ਤੇ, ਅਮ੍ਭੋ ਪੁਰਿਸ, ਆਪਾਨੀਯਕਂਸੋ વਣ੍ਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਗਨ੍ਧਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਰਸਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੋ ਚ ਖੋ વਿਸੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠੋ। ਸਚੇ ਆਕਙ੍ਖਸਿ ਪਿવ। ਪਿવਤੋ ਹਿ ਖੋ ਤਂ ਛਾਦੇਸ੍ਸਤਿ વਣ੍ਣੇਨਪਿ ਗਨ੍ਧੇਨਪਿ ਰਸੇਨਪਿ; ਪਿવਿਤ੍વਾ ਚ ਪਨ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛਸਿ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਸਕ੍ਕਾ ਖੋ ਮੇ ਅਯਂ ਸੁਰਾਪਿਪਾਸਿਤਾ 7 ਪਾਨੀਯੇਨ વਾ વਿਨੇਤੁਂ ਦਧਿਮਣ੍ਡਕੇਨ વਾ વਿਨੇਤੁਂ ਭਟ੍ਠਲੋਣਿਕਾਯ 8 વਾ વਿਨੇਤੁਂ ਲੋਣਸੋવੀਰਕੇਨ વਾ વਿਨੇਤੁਂ, ਨ ਤ੍વੇવਾਹਂ ਤਂ ਪਿવੇਯ੍ਯਂ, ਯਂ ਮਮ ਅਸ੍ਸ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਹਿਤਾਯ ਸੁਖਾਯਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਆਪਾਨੀਯਕਂਸਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਨ ਪਿવੇਯ੍ਯ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ । ਸੋ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਨ ਮਰਣਂ વਾ ਨਿਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਮਰਣਮਤ੍ਤਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਅਤੀਤਮਦ੍ਧਾਨਂ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਤਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਰੋਗਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ ਭਯਤੋ ਅਦ੍ਦਕ੍ਖੁਂ, ਤੇ ਤਣ੍ਹਂ ਪਜਹਿਂਸੁ। ਯੇ ਤਣ੍ਹਂ ਪਜਹਿਂਸੁ ਤੇ ਉਪਧਿਂ ਪਜਹਿਂਸੁ। ਯੇ ਉਪਧਿਂ ਪਜਹਿਂਸੁ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਜਹਿਂਸੁ। ਯੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਜਹਿਂਸੁ ਤੇ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਿਂਸੁ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਿਂਸੁ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮਿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, āpānīyakaṃso vaṇṇasampanno gandhasampanno rasasampanno. So ca kho visena saṃsaṭṭho. Atha puriso āgaccheyya ghammābhitatto ghammapareto kilanto tasito pipāsito. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘ayaṃ te, ambho purisa, āpānīyakaṃso vaṇṇasampanno gandhasampanno rasasampanno so ca kho visena saṃsaṭṭho. Sace ākaṅkhasi piva. Pivato hi kho taṃ chādessati vaṇṇenapi gandhenapi rasenapi; pivitvā ca pana tatonidānaṃ maraṇaṃ vā nigacchasi maraṇamattaṃ vā dukkha’nti. Atha kho, bhikkhave, tassa purisassa evamassa – ‘sakkā kho me ayaṃ surāpipāsitā 9 pānīyena vā vinetuṃ dadhimaṇḍakena vā vinetuṃ bhaṭṭhaloṇikāya 10 vā vinetuṃ loṇasovīrakena vā vinetuṃ, na tvevāhaṃ taṃ piveyyaṃ, yaṃ mama assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’ti. So taṃ āpānīyakaṃsaṃ paṭisaṅkhā na piveyya, paṭinissajjeyya . So tatonidānaṃ na maraṇaṃ vā nigaccheyya maraṇamattaṃ vā dukkhaṃ. Evameva kho, bhikkhave, ye hi keci atītamaddhānaṃ samaṇā vā brāhmaṇā vā yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ taṃ aniccato addakkhuṃ dukkhato addakkhuṃ anattato addakkhuṃ rogato addakkhuṃ bhayato addakkhuṃ, te taṇhaṃ pajahiṃsu. Ye taṇhaṃ pajahiṃsu te upadhiṃ pajahiṃsu. Ye upadhiṃ pajahiṃsu te dukkhaṃ pajahiṃsu. Ye dukkhaṃ pajahiṃsu te parimucciṃsu jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, parimucciṃsu dukkhasmāti vadāmi.
‘‘ਯੇਪਿ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਾਗਤਮਦ੍ਧਾਨਂ…ਪੇ॰… ਏਤਰਹਿ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਯਂ ਲੋਕੇ ਪਿਯਰੂਪਂ ਸਾਤਰੂਪਂ ਤਂ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਰੋਗਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਭਯਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਤਣ੍ਹਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਤਣ੍ਹਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਤੇ ਉਪਧਿਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਉਪਧਿਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਤੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਤੇ ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਜਰਾਯ ਮਰਣੇਨ ਸੋਕੇਹਿ ਪਰਿਦੇવੇਹਿ ਦੁਕ੍ਖੇਹਿ ਦੋਮਨਸ੍ਸੇਹਿ ਉਪਾਯਾਸੇਹਿ, ਪਰਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਮਾਤਿ વਦਾਮੀ’’ਤਿ। ਛਟ੍ਠਂ।
‘‘Yepi hi keci, bhikkhave, anāgatamaddhānaṃ…pe… etarahi samaṇā vā brāhmaṇā vā yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ taṃ aniccato passanti dukkhato passanti anattato passanti rogato passanti bhayato passanti, te taṇhaṃ pajahanti. Ye taṇhaṃ pajahanti te upadhiṃ pajahanti. Ye upadhiṃ pajahanti te dukkhaṃ pajahanti. Ye dukkhaṃ pajahanti te parimuccanti jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi, parimuccanti dukkhasmāti vadāmī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਸਮ੍ਮਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Sammasasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੬. ਸਮ੍ਮਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Sammasasuttavaṇṇanā
