Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೪. ಸಮಥಕ್ಖನ್ಧಕಂ
4. Samathakkhandhakaṃ
೧. ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯಕಥಾ
1. Sammukhāvinayakathā
೧೮೬-೭. ಸಮಥಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಏವಮತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ ಯೋಜನಾ। ಛ ಮಾತಿಕಾಪದಾನೀತಿ ವಾಕ್ಯಮ್ಪಿ ಸಮಾಸೋಪಿ ಯುತ್ತೋಯೇವ। ತತ್ಥ ಸಮಾಸೋ ಪನ ಅಸಮಾಹಾರದಿಗುಯೇವ। ‘‘ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ವುತ್ತೋ’’ತಿ ಪದೇ ಪುಬ್ಬಕಾಲಕಿರಿಯಾವಿಸೇಸನಂ, ತುಲ್ಯತ್ಥೋ ವಾ। ವಿತ್ಥಾರೋತಿ ವಿಭಙ್ಗೋ। ತತ್ಥಾತಿ ವಿಭಙ್ಗೇ। ಸಞ್ಞಾಪೇತೀತಿ ಏತ್ಥ ಸಞ್ಞಂ ಕತ್ವಾ ಜಾನಾಪೇತೀತಿ ಅತ್ಥಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಪರಿತೋಸೇತ್ವಾ ಜಾನಾಪೇತೀ’’ತಿ। ಇಮಿನಾ ಸಂಪುಬ್ಬೋ ಞಾಧಾತು ಪರಿತೋಸನತ್ಥಂ ಅನ್ತೋಕತ್ವಾ ಅವಬೋಧನತ್ಥೋ ಹೋತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಕಾರಣಪತಿರೂಪಕಾನೀತಿ ಕಾರಣಸ್ಸ ಪಟಿಭಾಗಾನಿ। ನಿಜ್ಝಾಪೇತೀತಿ ಏತ್ಥ ಝೇಧಾತು ಓಲೋಕನತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ಓಲೋಕೇತೀ’’ತಿ। ಯಥಾತಿ ಯೇನಾಕಾರೇನ, ಕರಿಯಮಾನೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸೋತಿ ಧಮ್ಮವಾದೀ। ಪರತೋಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ‘‘ಪುನಪ್ಪುನ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಅನುಪೇಕ್ಖತೀತಿ ಏತ್ಥ ಅನುಸದ್ದೋ ನ ಉಪಚ್ಛಿನ್ನತ್ಥೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಪೇಕ್ಖತಿ ಅನುಪೇಕ್ಖತೀತಿ ಏತ್ಥ ಇಕ್ಖಧಾತು ‘‘ದಸ್ಸೇತಿ ಅನುದಸ್ಸೇತೀ’’ತಿ ಏತ್ಥ ದಿಸಧಾತುಯಾ ಸದಿಸತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ದಸ್ಸೇತಿ…ಪೇ॰… ಪರಿಯಾಯವಚನಾನೀ’’ತಿ। ತೇಸಞ್ಞೇವಾತಿ ‘‘ಪೇಕ್ಖತಿ ಅನುಪೇಕ್ಖತೀ’’ತಿ ಪದಾನಞ್ಞೇವ। ಪರಿಯಾಯವಚನಾನೀತಿ ವೇವಚನಸದ್ದಾ ಅತ್ಥೇ ಪರಿಬ್ಯತ್ತಿಂ ಅಯನ್ತಿ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ಇಮೇಹೀತಿ ಪರಿಯಾಯಾನಿ, ತಾನಿಯೇವ ವಚನಾನಿ ಪರಿಯಾಯವಚನಾನಿ। ಸೋತಿ ಅಧಮ್ಮವಾದೀ। ಮೋಹೇತ್ವಾತಿ ಧಮ್ಮವಾದೀಪುಗ್ಗಲಾದಿಂ ಮೋಹಾಪೇತ್ವಾ।
186-7. Samathakkhandhake evamattho veditabboti yojanā. Cha mātikāpadānīti vākyampi samāsopi yuttoyeva. Tattha samāso pana asamāhāradiguyeva. ‘‘Nikkhipitvā’’ti padaṃ ‘‘vutto’’ti pade pubbakālakiriyāvisesanaṃ, tulyattho vā. Vitthāroti vibhaṅgo. Tatthāti vibhaṅge. Saññāpetīti ettha saññaṃ katvā jānāpetīti atthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘paritosetvā jānāpetī’’ti. Iminā saṃpubbo ñādhātu paritosanatthaṃ antokatvā avabodhanattho hotīti dasseti. Kāraṇapatirūpakānīti kāraṇassa paṭibhāgāni. Nijjhāpetīti ettha jhedhātu olokanatthoti āha ‘‘oloketī’’ti. Yathāti yenākārena, kariyamāneti sambandho. Soti dhammavādī. Paratopi eseva nayo. ‘‘Punappuna’’nti iminā anupekkhatīti ettha anusaddo na upacchinnatthoti dasseti. Pekkhati anupekkhatīti ettha ikkhadhātu ‘‘dasseti anudassetī’’ti ettha disadhātuyā sadisatthoti āha ‘‘dasseti…pe… pariyāyavacanānī’’ti. Tesaññevāti ‘‘pekkhati anupekkhatī’’ti padānaññeva. Pariyāyavacanānīti vevacanasaddā atthe paribyattiṃ ayanti gacchanti imehīti pariyāyāni, tāniyeva vacanāni pariyāyavacanāni. Soti adhammavādī. Mohetvāti dhammavādīpuggalādiṃ mohāpetvā.
೧೮೮. ಧಮ್ಮವಾದೀ ಪುಗ್ಗಲೋ ದಸ್ಸೇತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಮೋಹೇತ್ವಾತಿ ಅಧಮ್ಮವಾದೀಪುಗ್ಗಲಾದಿಂ ಅಮೋಹಾಪೇತ್ವಾ, ಅವಿಪರೀತಂ ಜಾನಾಪೇತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
188. Dhammavādī puggalo dassetīti sambandho. Amohetvāti adhammavādīpuggalādiṃ amohāpetvā, aviparītaṃ jānāpetvāti attho.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi
೧. ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯೋ • 1. Sammukhāvinayo
ಕಣ್ಹಪಕ್ಖನವಕಂ • Kaṇhapakkhanavakaṃ
ಸುಕ್ಕಪಕ್ಖನವಕಂ • Sukkapakkhanavakaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯಕಥಾ • Sammukhāvinayakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಸಮ್ಮುಖಾವಿನಯಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sammukhāvinayakathāvaṇṇanā