| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
4. සමථක්‌ඛන්‌ධකං
4. Samathakkhandhakaṃ
1. සම්‌මුඛාවිනයකථා
1. Sammukhāvinayakathā
186-7. සමථක්‌ඛන්‌ධකෙ එවමත්‌ථො වෙදිතබ්‌බොති යොජනා. ඡ මාතිකාපදානීති වාක්‍යම්‌පි සමාසොපි යුත්‌තොයෙව. තත්‌ථ සමාසො පන අසමාහාරදිගුයෙව. ‘‘නික්‌ඛිපිත්‌වා’’ති පදං ‘‘වුත්‌තො’’ති පදෙ පුබ්‌බකාලකිරියාවිසෙසනං, තුල්‍යත්‌ථො වා. විත්‌ථාරොති විභඞ්‌ගො. තත්‌ථාති විභඞ්‌ගෙ. සඤ්‌ඤාපෙතීති එත්‌ථ සඤ්‌ඤං කත්‌වා ජානාපෙතීති අත්‌ථං පටික්‌ඛිපන්‌තො ආහ ‘‘පරිතොසෙත්‌වා ජානාපෙතී’’ති. ඉමිනා සංපුබ්‌බො ඤාධාතු පරිතොසනත්‌ථං අන්‌තොකත්‌වා අවබොධනත්‌ථො හොතීති දස්‌සෙති. කාරණපතිරූපකානීති කාරණස්‌ස පටිභාගානි. නිජ්‌ඣාපෙතීති එත්‌ථ ඣෙධාතු ඔලොකනත්‌ථොති ආහ ‘‘ඔලොකෙතී’’ති. යථාති යෙනාකාරෙන, කරියමානෙති සම්‌බන්‌ධො. සොති ධම්‌මවාදී. පරතොපි එසෙව නයො. ‘‘පුනප්‌පුන’’න්‌ති ඉමිනා අනුපෙක්‌ඛතීති එත්‌ථ අනුසද්‌දො න උපච්‌ඡින්‌නත්‌ථොති දස්‌සෙති. පෙක්‌ඛති අනුපෙක්‌ඛතීති එත්‌ථ ඉක්‌ඛධාතු ‘‘දස්‌සෙති අනුදස්‌සෙතී’’ති එත්‌ථ දිසධාතුයා සදිසත්‌ථොති ආහ ‘‘දස්‌සෙති…පෙ.… පරියායවචනානී’’ති. තෙසඤ්‌ඤෙවාති ‘‘පෙක්‌ඛති අනුපෙක්‌ඛතී’’ති පදානඤ්‌ඤෙව. පරියායවචනානීති වෙවචනසද්‌දා අත්‌ථෙ පරිබ්‍යත්‌තිං අයන්‌ති ගච්‌ඡන්‌ති ඉමෙහීති පරියායානි, තානියෙව වචනානි පරියායවචනානි. සොති අධම්‌මවාදී. මොහෙත්‌වාති ධම්‌මවාදීපුග්‌ගලාදිං මොහාපෙත්‌වා.
186-7. Samathakkhandhake evamattho veditabboti yojanā. Cha mātikāpadānīti vākyampi samāsopi yuttoyeva. Tattha samāso pana asamāhāradiguyeva. ‘‘Nikkhipitvā’’ti padaṃ ‘‘vutto’’ti pade pubbakālakiriyāvisesanaṃ, tulyattho vā. Vitthāroti vibhaṅgo. Tatthāti vibhaṅge. Saññāpetīti ettha saññaṃ katvā jānāpetīti atthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘paritosetvā jānāpetī’’ti. Iminā saṃpubbo ñādhātu paritosanatthaṃ antokatvā avabodhanattho hotīti dasseti. Kāraṇapatirūpakānīti kāraṇassa paṭibhāgāni. Nijjhāpetīti ettha jhedhātu olokanatthoti āha ‘‘oloketī’’ti. Yathāti yenākārena, kariyamāneti sambandho. Soti dhammavādī. Paratopi eseva nayo. ‘‘Punappuna’’nti iminā anupekkhatīti ettha anusaddo na upacchinnatthoti dasseti. Pekkhati anupekkhatīti ettha ikkhadhātu ‘‘dasseti anudassetī’’ti ettha disadhātuyā sadisatthoti āha ‘‘dasseti…pe… pariyāyavacanānī’’ti. Tesaññevāti ‘‘pekkhati anupekkhatī’’ti padānaññeva. Pariyāyavacanānīti vevacanasaddā atthe paribyattiṃ ayanti gacchanti imehīti pariyāyāni, tāniyeva vacanāni pariyāyavacanāni. Soti adhammavādī. Mohetvāti dhammavādīpuggalādiṃ mohāpetvā.
188. ධම්‌මවාදී පුග්‌ගලො දස්‌සෙතීති සම්‌බන්‌ධො. අමොහෙත්‌වාති අධම්‌මවාදීපුග්‌ගලාදිං අමොහාපෙත්‌වා, අවිපරීතං ජානාපෙත්‌වාති අත්‌ථො.
188. Dhammavādī puggalo dassetīti sambandho. Amohetvāti adhammavādīpuggalādiṃ amohāpetvā, aviparītaṃ jānāpetvāti attho.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / චූළවග්‌ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi
1. සම්‌මුඛාවිනයො • 1. Sammukhāvinayo
කණ්‌හපක්‌ඛනවකං • Kaṇhapakkhanavakaṃ
සුක්‌කපක්‌ඛනවකං • Sukkapakkhanavakaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / සම්‌මුඛාවිනයකථා • Sammukhāvinayakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සම්‌මුඛාවිනයකථාවණ්‌ණනා • Sammukhāvinayakathāvaṇṇanā
