Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi |
൪. സമഥക്ഖന്ധകം
4. Samathakkhandhakaṃ
൧. സമ്മുഖാവിനയകഥാ
1. Sammukhāvinayakathā
൧൮൬-൭. സമഥക്ഖന്ധകേ ഏവമത്ഥോ വേദിതബ്ബോതി യോജനാ. ഛ മാതികാപദാനീതി വാക്യമ്പി സമാസോപി യുത്തോയേവ. തത്ഥ സമാസോ പന അസമാഹാരദിഗുയേവ. ‘‘നിക്ഖിപിത്വാ’’തി പദം ‘‘വുത്തോ’’തി പദേ പുബ്ബകാലകിരിയാവിസേസനം, തുല്യത്ഥോ വാ. വിത്ഥാരോതി വിഭങ്ഗോ. തത്ഥാതി വിഭങ്ഗേ. സഞ്ഞാപേതീതി ഏത്ഥ സഞ്ഞം കത്വാ ജാനാപേതീതി അത്ഥം പടിക്ഖിപന്തോ ആഹ ‘‘പരിതോസേത്വാ ജാനാപേതീ’’തി. ഇമിനാ സംപുബ്ബോ ഞാധാതു പരിതോസനത്ഥം അന്തോകത്വാ അവബോധനത്ഥോ ഹോതീതി ദസ്സേതി. കാരണപതിരൂപകാനീതി കാരണസ്സ പടിഭാഗാനി. നിജ്ഝാപേതീതി ഏത്ഥ ഝേധാതു ഓലോകനത്ഥോതി ആഹ ‘‘ഓലോകേതീ’’തി. യഥാതി യേനാകാരേന, കരിയമാനേതി സമ്ബന്ധോ. സോതി ധമ്മവാദീ. പരതോപി ഏസേവ നയോ. ‘‘പുനപ്പുന’’ന്തി ഇമിനാ അനുപേക്ഖതീതി ഏത്ഥ അനുസദ്ദോ ന ഉപച്ഛിന്നത്ഥോതി ദസ്സേതി. പേക്ഖതി അനുപേക്ഖതീതി ഏത്ഥ ഇക്ഖധാതു ‘‘ദസ്സേതി അനുദസ്സേതീ’’തി ഏത്ഥ ദിസധാതുയാ സദിസത്ഥോതി ആഹ ‘‘ദസ്സേതി…പേ॰… പരിയായവചനാനീ’’തി. തേസഞ്ഞേവാതി ‘‘പേക്ഖതി അനുപേക്ഖതീ’’തി പദാനഞ്ഞേവ. പരിയായവചനാനീതി വേവചനസദ്ദാ അത്ഥേ പരിബ്യത്തിം അയന്തി ഗച്ഛന്തി ഇമേഹീതി പരിയായാനി, താനിയേവ വചനാനി പരിയായവചനാനി. സോതി അധമ്മവാദീ. മോഹേത്വാതി ധമ്മവാദീപുഗ്ഗലാദിം മോഹാപേത്വാ.
186-7. Samathakkhandhake evamattho veditabboti yojanā. Cha mātikāpadānīti vākyampi samāsopi yuttoyeva. Tattha samāso pana asamāhāradiguyeva. ‘‘Nikkhipitvā’’ti padaṃ ‘‘vutto’’ti pade pubbakālakiriyāvisesanaṃ, tulyattho vā. Vitthāroti vibhaṅgo. Tatthāti vibhaṅge. Saññāpetīti ettha saññaṃ katvā jānāpetīti atthaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘paritosetvā jānāpetī’’ti. Iminā saṃpubbo ñādhātu paritosanatthaṃ antokatvā avabodhanattho hotīti dasseti. Kāraṇapatirūpakānīti kāraṇassa paṭibhāgāni. Nijjhāpetīti ettha jhedhātu olokanatthoti āha ‘‘oloketī’’ti. Yathāti yenākārena, kariyamāneti sambandho. Soti dhammavādī. Paratopi eseva nayo. ‘‘Punappuna’’nti iminā anupekkhatīti ettha anusaddo na upacchinnatthoti dasseti. Pekkhati anupekkhatīti ettha ikkhadhātu ‘‘dasseti anudassetī’’ti ettha disadhātuyā sadisatthoti āha ‘‘dasseti…pe… pariyāyavacanānī’’ti. Tesaññevāti ‘‘pekkhati anupekkhatī’’ti padānaññeva. Pariyāyavacanānīti vevacanasaddā atthe paribyattiṃ ayanti gacchanti imehīti pariyāyāni, tāniyeva vacanāni pariyāyavacanāni. Soti adhammavādī. Mohetvāti dhammavādīpuggalādiṃ mohāpetvā.
൧൮൮. ധമ്മവാദീ പുഗ്ഗലോ ദസ്സേതീതി സമ്ബന്ധോ. അമോഹേത്വാതി അധമ്മവാദീപുഗ്ഗലാദിം അമോഹാപേത്വാ, അവിപരീതം ജാനാപേത്വാതി അത്ഥോ.
188. Dhammavādī puggalo dassetīti sambandho. Amohetvāti adhammavādīpuggalādiṃ amohāpetvā, aviparītaṃ jānāpetvāti attho.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / ചൂളവഗ്ഗപാളി • Cūḷavaggapāḷi
൧. സമ്മുഖാവിനയോ • 1. Sammukhāvinayo
കണ്ഹപക്ഖനവകം • Kaṇhapakkhanavakaṃ
സുക്കപക്ഖനവകം • Sukkapakkhanavakaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ചൂളവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / സമ്മുഖാവിനയകഥാ • Sammukhāvinayakathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / സമ്മുഖാവിനയകഥാവണ്ണനാ • Sammukhāvinayakathāvaṇṇanā